SULA MAR PIERO ARIYO
“Aseyie”
1. Ler ane kaka Maritha nowinjo, kod gimomiyo nowinjo kamano.
MARITHA ne nigi kuyo maduong’. Ne litne ahinya ni Lazaro owadgi ma ne ohero, ne otho. Ne en mana ndalo ang’wen nyaka ne owadgi tho. Kata obedo ni ne giywak, ne gidich ka girwako welo mang’eny ma ne obiro e liel.
2, 3. (a) Nyalo bedo ni Maritha nowinjo nade ka noneno Yesu? (b) Weche ma Maritha nowacho nyisowa ang’o kuome?
2 Gie sechego, Yesu, osiep Lazaro ma ne Lazaro ogeno moloyo, ne ochopo. Nyaka bed ni kane Maritha oneno Yesu, mirima ne omake nikech nong’eyo ni kuom ji duto, Yesu kende ema dine oreso owadgi kik tho. Kata kamano, nikech Maritha koro ne nigi Yesu machiegni, nowinjo ka chunye ohore kendo ojiwore nimar pile Yesu ne en ng’ama ng’won kendo madewo ji. Yesu ne openjo Maritha penjo ma ne omiyo Maritha oketo pache kuom geno ma ne en-go e wi chier. Mbakano ne omiyo Maritha owacho weche mabeyo kendo miparego nyaka chil kawuono: “Aseyie ni in e Kristo, Wuod Nyasaye, ma biro e piny.”—Joh. 11:27.
3 Mana kaka wechego nyiso, Maritha ne en miyo ma nigi yie motegno. Weche matin ma Muma wachonwa kuome nyalo konyowa tego yiewa. Mondo wane kaka mano nyalo timore, we wakwong wane gima Muma wacho e wi Maritha.
‘Noparore Kendo Nothagore gi Gik Mang’eny’
4. Lazaro gi nyiminene ne odak nade, to ne gin gi winjruok machal nade gi Yesu?
4 Dweche moko motelo ne ma, kane Lazaro pod ngima, Yesu Kristo ne olimogi e dalagi ma ne ni Bethania. Lazaro kod nyiminene ma gin Maritha kod Maria, ne odak e ot achiel. Ne gin joma osebedo madongo. Kaluwore gi jotim nonro moko, nyalo bedo ni Maritha ema ne duong’negi nikech en ema ne ojakawo ting’ mar rwako welo kendo kinde moko, sama iwuoyo kuomgi ji adek, en ema iluongo nyinge mokwongo. (Joh. 11:5) Muma ok nyiswa kabe chop kindeno moro amora kuomgi nosebedoe e ngima mar kend. Gima wan-go gadier en ni ne gin osiepe Yesu. Kinde ma ne Yesu lendo Judea, taon ma ne ikwedee ahinya, ne ojadak e odgi osiepenegi. Nyaka bed ni Yesu nohero kuwe koda rit ma ne oyudo e odno.
5, 6. (a) Ang’o momiyo Maritha ne chapni ahinya kane Yesu olimogi? (b) Maria notimo nade kane Yesu obiro limogi?
5 Maritha ema ne okawo ting’ mar rwako welo kendo loso odgino obed kama ber yueyoe. Nikech ne en jakinda ahinya, kinde mang’eny ne ochapni kendo oringo koni gi koni, to moloyo, e kinde ma ne Yesu olimogieni. Mapiyo, ne ochako tedo chiemo modhuro mondo orwakgo Yesu ma ne en wendone modhial kod joma ne owuotho kode. Kindego, rwako ji ne en gima ikawo gi pek ahinya. Kane wendo obiro limbe, ne imose gi mor, igolone wuoche, ilwoko tiendene, kendo ne iwiro wiye gi mo mang’we ng’ar. (Som Luka 7:44-47.) Ne iloso wendo maber ahinya kiikone chiemo mamit kod kar nindo mayom.
6 Maritha gi Maria ne odich. Nyaka bed ni Maria ma ne en ng’at madewo ji ahinya kendo maparo weche e yo matut, ne okwongo okonyo Maritha e timo ikruok ne welo. Kata kamano, kane Yesu odonjo, weche nolokore. Yesu ne otiyo gi thuolono mondo opuonj joma ne ni kanyo. Mopogore gi jotend din me kindeno, Yesu ne omiyo mon luor kendo ne opuonjogi e wi Pinyruodh Nyasaye ma ne en wach maduong’ ma ne olando. Mano ne omoro Maria ahinya modhi obet e tiend Yesu ka ochiko ite adimba.
7, 8. Ang’o momiyo Maritha iye ne owang’, to gin weche mage manyiso mano?
7 Maritha koro chunye ne chandore koparore kuom chiemo mogundho ma ne otedo ne wende kendo mano ne okawo pache. Par ane kaka ne ochwanyore koneno ka nyamin mare obet abeta maok konye. Dibed ni sama ne ochapni kodhi koni gi koni ne onyiso e wang’e ni ok omor gi nyamin-gi? Mano ne nyalo timore nikech ne onyalo neno ni tijego ne ohewe ng’ato achiel!
8 Nochopo kama koro Maritha ne ok nyal ling’. Nong’ado Yesu ka wuoyo kendo wachone niya: “Ruoth, ok idew ka nyamera oweya atiyo kenda? Wachne mondo okonya.” (Luka 10:40) Wechego ne ok gin weche mang’won.
9, 10. (a) Yesu ne odwoko Maritha nade? (b) Ere kaka wang’eyo ni Yesu ne ok kwed tich matek mar Maritha?
9 Nyalo bedo ni dwoko ma Yesu ne omiyo Maritha ne okawe gi wuoro mana kaka ji mang’eny ma osesomogi e Muma bende wuoro. Nowachone e yo mang’won niya: “Maritha, Maritha, iparori kendo ithagori gi weche mang’eny; to gimoro achiel e ma dwarore. Maria oyiero gi maber ma ok nomaye.” (Luka 10:41, 42) Tiend wechego ne nyiso ang’o? Be dibed ni Yesu ne wacho ni Maritha ne dewo mana gige ringruok? Koso, dibed ni ne okawo tich matek ma ne Maritha timo e tedo chiemo ka tich manono?
Kata obedo ni Maritha ne ‘parore kendo thagore gi gik mang’eny,’ norwako puonj marieye kobolore
10 Ooyo. Yesu nong’eyo ni Maritha ne ohero wende kendo notedonegi gi chuny maler. E wi mano, Yesu ne ok oneno ni loso ne welo chiemo mogundho en richo. Ne oyudo kinde moro osedhi e nyasi moro ma ne Mathayo olosonee “chiemo mang’eny.” (Luka 5:29) Gima ne Yesu kwero ne ok en tet Maritha, to ne en gima Maritha noketo motelo. Noketo pache duto e loso chiemo to koni weche madwarore moloyo ne kale. Wach ma ne dwarore ahinyano ne en mane?
Yesu ne mor gi chuny mar rwako welo ma Maritha ne nigo, kendo ne ong’eyo ni Maritha ne timo kamano gi chuny maler nikech nohero joma ne orwako
11, 12. Ere kaka Yesu ne orieyo Maritha e yo mang’won?
11 Yesu, Wuod Jehova Nyasaye ma miderma, ne nie odgi Maritha mondo opuonj adiera. Onge gima ne nyalo bedo maduong’ moloyo mano, kata mana tedo chiemo mabeyo machalo nade. Onge kiawa ni Yesu ne ok mor neno ka Maritha weyo thuolo majaberno okale, kata kamano, Yesu ne oweyo Maritha otim yiero mare owuon.a Maritha to koro ne kalo tong’ kuom kwayo Yesu mondo onyis Maria ni owe winje kendo odhi okonye tedo.
12 Omiyo, koluongo Maritha gi nyinge, nokwere e yo mang’won konyise ni ne onge gimomiyo ne ‘oparore kendo othagore gi weche mang’eny.’ Sama ne ipuonjo wach Nyasaye, chiemo matin ne oromo aroma. Omiyo, Yesu ne ok nyal mayo Maria “gi maber” ma ne Maria oseyiero, ma en puonjore e tiend Yesu.
13. Gin puonj mage mwanyalo yudo kuom yo ma Yesu ne orieyogo Maritha?
13 Wach matin ma ne otimore e kind joodni nigi puonj maber manyalo konyo jolup Kristo e kindegi. Ok owinjore wawe gimoro amora omonwa timo gik maloso winjruokwa gi Nyasaye kata tieko ‘chan manie chunywa.’ (Math. 5:3) Kata obedo ni wadwaro luwo ranyisi mar Maritha mar bedo jochiwo koda joma tiyo matek e rwako welo, ok onego wawe weche madwarore moloyo obawa e kinde ma kamago nikech ‘waparore kendo wathagore’ mokalo tong’ kuom gik maok ochuno. Gima duong’ mamiyo wabedo kanyachiel gi Jokristo wetewa en ni mondo wajiwre e weche Nyasaye, to ok chiemo. (Som Jo Rumi 1:11, 12.) Kata mana chiemo matin nyalo miyo wabed kanyachiel ma wayud jip ma kamano.
Owadgi Tho Kendo Chier
14. Ang’o momiyo wanyalo wacho ni Maritha ne oketo ranyisi maber mar rwako puonj?
14 Be Maritha ne orwako weche ma ne Yesu orieyego kendo yudo puonj? Ee, notimo kamano nimar bang’e kane jaote Johana wuoyo e wi chier mar Lazaro owadgi Maritha, nowacho niya: “Yesu nohero Maritha, gi nyamin mare, gi Lazaro.” (Joh. 11:5) To mano noyudo ka dweche moko osekalo nyaka ne Yesu limgi Bethania. Nenore maler ni Maritha ne ok omako ne Yesu sadha kuom rieye. Ne orwako puonjno. Kae bende, oketonwa ranyisi maber ahinya mar yie, nimar waduto dwarore ni oriewa kinde ka kinde.
15, 16. (a) Maritha ne owinjo nade kane owadgi obedo matuwo? (b) Ang’o ma ne onyoso chuny Maritha gi Maria ahinya?
15 Onge kiawa ni kane owadgi obedo matuwo, Maritha ne odich ka rite e tuwone. Ne otimo duto ma ne onyalo mondo kik owinj rem ahinya kendo konye mondo ochang mapiyo. Kata kamano, tuwo Lazaro ne omedore ameda. E tuwoneno duto, nyiminene ne ok oweye. Nyaka bed ni Maritha ne ng’iyo owadgi ma koro dende ne rumo koparo higni mang’eny ma ne gisebedo kanyachiel.
16 Ka koro gineno ka Lazaro ohewore, Maritha gi Maria ne ooro ne Yesu wach mondo obi. Ne oyudo olendo kama ne nyalo kawo ng’ato odiechienge ariyo chopo. Kwayo margi ne en ma achiel kachiel niya: “Ruoth, jal mihero tuo.” (Joh. 11:1, 3) Ne ging’eyo ni Yesu ne ohero owadgino ahinya kendo ne odhi timo duto ma ne onyalo mondo okony osiepneno. Dibed ni ne gigeno ni Yesu ne dhi biro kapok Lazaro otho? Kapo ni ne en kamano, kare nyaka bed ni tho Lazaro nonyoso chunygi ahinya.
17. Ang’o ma ne okawo Maritha gi wuoro, to ne otimo ang’o kane owinjo ni Yesu ne chiegni chopo e gweng’gi?
17 Maritha gi Maria noywago owadgi, ne gitimo chenrone mar yik, kendo ne girwako welo mang’eny ma ne obiro hoyogi kowuok Bethania gi alworane. Kata gie kindego, ne ok giyudo wach moro amora mowuok kuom Yesu. Nyaka bed ni Maritha ne koro wuoro ahinya gimomiyo Yesu ne odeko. Gikone, odiechienge ang’wen bang’ tho Lazaro, Maritha nowinjo ni Yesu ne chiegni chopo e gweng’gi. Maritha, miyo ma ne kawo okang’ mapiyo, nowuok gi ng’wech mondo orom ne Yesu maok onyiso kata Maria.—Som Johana 11:18-20.
18, 19. Maritha nonyiso ni ne en gi geno mane, to ang’o momiyo yie mare ne en gima kende?
18 Kane Maritha oneno Yesu, ne onyise weche ma ne osebedo ka chandogi gi Maria kuom kinde: “Ruoth, ka da yandi in ka, ominwa di ne ok otho.” Kata kamano, Maritha ne pod ogeno ni Yesu ne nyalo konyo. Nomedo niya: “To koroni ang’eyo ni duto ma nikwa Nyasaye, Nyasaye nomiyi.” Kanyo gi kanyo, Yesu notego yie mar Maritha kowachone ni: “Omeru nochier.”—Joh. 11:21-23.
19 Maritha ne paro ni Yesu ne wuoyo kuom chier ma ne dhi timore e kinde mabiro, omiyo ne odwoko Yesu niya: “Ang’eyo ni nochier e chier chieng’ giko.” (Joh. 11:24) Ne en gi yie motegno kuom wachno. Jotend din mag Jo-Yahudi miluongo ni Jo-Saddukai, ne kwedo wach chier kata obedo ni chier ne en puonj manenore ayanga e Ndiko. (Dan. 12:13; Mari. 12:18) Maritha to nong’eyo ni Yesu ne puonjo wach chier kendo ni Yesu nosechiero jomoko, mak mana ni pok noneno ka Yesu ochiero ng’at ma ne osetho kaka Lazaro ma koro ne osekawo kinde e lowo. Kata kamano, ne ok ong’eyo gima ne dhi timore matin bang’e.
20. Ler ane tiend weche makende ma Yesu nowacho e bug Johana 11:25-27, kod dwoko ma ne Maritha ochiwo.
20 Yesu ne owacho weche makendegi: “An e chier, kendo an e ngima.” En adier ni Jehova Nyasaye osemiyo Wuode teko mar chiero ji e piny mangima e kinde mabiro. Yesu nopenjo Maritha niya: “Iyie ma?” Kae to Maritha ne ochiwo dwoko mowuo kuome e chak sulani. Noyie ni Yesu e Kristo kata Mesia, e Wuod Jehova Nyasaye, kendo noyie ni en ema jonabi ne okoro ni ne odhi biro e piny.—Joh. 5:28, 29; som Johana 11:25-27.
21, 22. (a) Yesu ne onyiso nade ni owinjo lit ma ji nigo sama ng’atgi otho? (b) Ler ane kaka ne ochier Lazaro.
21 Be Jehova Nyasaye gi Yesu Kristo Wuode mor gi yie kaka mar Maritha? Weche ma Maritha noneno ka timore bang’ mano miyowa dwoko maler. Maritha ne oomo nyamin mare. Kae to bang’e, sama Yesu ne wuoyo gi Maria koda welo mamoko ma ne obiro ywago Lazaro, Maritha ne oneno ka pi wang’ Yesu chwer—gima ne nyiso ni kata Yesu bende ne winjo lit ma tho kelo. Eka Maritha nowinjo ka Yesu nyiso ji ni ogol kidi ma ne odin-go dho bur kama ne oikie Lazaro.—Joh. 11:28-39.
22 Nikech Maritha ne en ng’at ma kinde duto kawo okang’ madwarore, nowacho ni kik gol kidino nikech koro nyaka bed ni ringre Lazaro nosechako ng’we nimar ndalo ang’wen nosekalo nyaka ne Lazaro tho. Yesu noparone niya: “Ok a awachoni ni, kiyie nine duong’ mar Nyasaye?” Maritha ne oyie, kendo ne oneno duong’ mar Nyasaye. Kanyo gi kanyo, Nyasaye nomiyo Wuode teko mar chiero Lazaro. Gima ne otimore bang’ mano nyaka bed ni ne ogurore e pach Maritha nyaka thone. Nowinjo ka Yesu kok niya, “Lazaro, wuog oko.” To e kaka jal ma ne othono nowuok, konal dende duto gi nanga. Kae to Yesu nowachonegi ni, “Gonyneuru nanga, odhi.” Onge kiawa ni Maritha gi Maria ne oringo modhi ir Lazaro ma gikwake gi mor. (Som Johana 11:40-44.) Mano kaka Maritha ne mor!
Nikech Maritha noyie kuom Yesu, en gi Maria ne gineno kichiero owadgi
23. En ang’o ma Jehova gi Yesu dwaro timoni, to dwarore ni itim ang’o?
23 Chier mar Lazaro nyisowa ni chier mar joma otho ok en mana sigana, to en puonj mar Muma mamiyowa geno kendo en gima adier. (Ayub 14:14, 15) Jehova kod Wuode ohero gwedho jogo manyiso yie mana kaka ne gitimo ne Maritha, Maria, gi Lazaro. Kinyiso yie motegno, in bende gibiro gwedhi.
“Maritha Notiyonigi”
24. Ang’o ma Muma nyisowa mogik e wi Maritha?
24 Bang’ magi, Muma wuoyo kuom Maritha mana dichiel kendo. Mano ne en juma mogik kane pok Yesu otho. Kong’eyo maber kaka ne odhi sandore e jumano, Yesu ne oyiero dhi dak e odgi osiepenego Bethania kuom kindeno. Wuotho a Bethania nyaka Jerusalem ne en kilomita adek. Iwuoyo kuom Maritha mogik sama Yesu gi Lazaro nie gago moro e od Simon jadhoho, kendo kanyo ema inyisowae ni: “Maritha notiyonigi.”—Joh. 12:2.
25. Ang’o momiyo bedo gi mon machalo gi Maritha e kanyakla kindegi en gweth?
25 Ne ane kaka Maritha ne en jakinda! Kane wakwongo somo weche mawuoyo kuome e i Muma, ne otiyo; kendo ka koro wasomo weche mogik kuome pod otiyo, kotimo duto monyalo mondo okony jogo man machiegni kode. Kanyakla mag jolup Kristo me kindegi bende ogwedh gi mon machalo gi Maritha—mon ma chunygi otegno, ma jochiwo, kendo ma kinde duto nyiso yie margi kuom chiwore e konyo jomoko. Be Maritha ne osiko ka timo kamano? Nenore ni notimo kamano. Ka en kamano, to kare ne otiyo gi rieko nimar pod ne nitie chandruoge mamoko ma ne odhi romogo.
26. Ang’o ma yie mar Maritha ne okonye timo?
26 Bang’ odiechienge manok, Maritha ne dhi yudo kuyo maduong’. Yesu, Ruodhe ma ne ohero ahinya ne idhi neg e yo malit. E wi mano, jonekgo ne dhi dwaro nego Lazaro bende nikech chierne ne tego yie mar ji mang’eny. (Som Johana 12:9-11.) Kendo onge kiawa ni gikone, tho ne opogo Maritha, nyamin mare, koda owadgi. Ok wang’eyo ni mano ne otimore e yo mane kata karang’o; kata kamano, gima wanyalo bedogo gadier en ma: Yie motegno ma Maritha ne nigo ne okonye nano nyaka giko. Mano e momiyo dwarore ni Jokristo me kindegi oluw yie mar Maritha.
a Kinde Jokristo mokwongo, ne ihinyo we mon oko e weche somo. Ne ipuonjogi mana tije ot. Omiyo, nyalo bedo ni Maritha ne neno ka ok en gima owinjore mondo Maria obed e tiend japuonj mondo opuonje.