Jomoko yudo ka teknegi hero Nyasaye. Gineno ni Nyasaye en ng’at ma ng’eyo kore tek, ng’at man mabor gi dhano, to moko paro kata ni osando ji. Ne ane paro ma jomoko osebedogo e wi Nyasaye:

• “Ne alemoga ka akwayo Nyasaye mondo okonya, kata kamano ne aneno ni en mabor kendo ne ok anyal chopone. Ne aneno ka gima Nyasaye ne onge kendo ok odewowa.”—Marco, Italy.

• “Kata obedo ni chunya ne gombo ndi tiyo ne Nyasaye, ne aneno ni obor koda ahinya. Ne aparo ni ne en Nyasaye mager ma tije en mana kumowa. Ne ok apar ni Nyasaye ohero dhano.”—Rosa, Guatemala.

• “Kane an nyathi, ne aparo ni Nyasaye ne manyo mana kethowa mondo okumwa. Bang’e ne achako nene kaka ng’at maok odich gi dhano. Nyasaye ne chalona mana jatelo momako kama duong’ e oganda to ok odich gi joma otelonegi.”—Raymonde, Kanada.

In to ineno Nyasaye nade? Be en adier ni Nyasaye en ng’at ma dhano ok nyal hero? Jokristo osepenjore penjono kuom higni gi higni. Nikech ji ne ok ne Nyasaye kaka ng’at minyalo her, e higni mag 450-1500 E Ndalowa, joma ne odak e pinje mag Jokristo ne ok lem kata ne Nyasaye Manyalo Duto. Nikech ang’o? Ji ne oluor ni Nyasaye nyalo timonegi marach. Ja histori miluongo ni Will Durant nolero paro ma ne jogo nigo kowacho niya: “Ere kaka dhano adhana ma jaricho ditem wuoyo gi Nyasaye ma sando ji kendo man mabor gi ji?”

Ang’o ma ne omiyo ji ochako neno Nyasaye kaka ng’at “ma sando ji kendo man mabor gi ji”? Ang’o ma Muma puonjo kuom adier e wi Nyasaye? Be ng’eyo adiera e wi Nyasaye nyalo konyi here?

PARO MA JI MANG’ENY NIGO

“Pok wawinjore kabe Nyasaye nigi nyinge, to kapo ni en gi nyinge, pok wawinjore ni nyingno en mane.”—Profesa David Cunningham, Theological Studies.

ADIERA MAYUDORE E MUMA

Nyasaye nowacho niya: “An Jehova; ma e nyinga.” (Isaiah 42:8) Jehova en nying moa e dho-Hibrania ma tiende en “Omiyo Gima Odwaro Timore.”—Chakruok 2:4.

Jehova dwaro ni mondo wati gi nyinge. Muma wacho kama. ‘Huluru nyinge, landuru weche motimo kind libembni, nyisuru ji ni, nyinge oting’ore malo.’—Isaiah 12:4.

Yesu ne otiyo gi nying Nyasaye. Kane Yesu lemo, ne owacho ne Jehova niya: “Nanyisogi [jopuonjre Yesu] nyingi, kendo nanyisgi.” Ang’o momiyo Yesu ne onyiso jopuonjrene nying Nyasaye? Nomedo wacho niya: “Mondo herano miherago obedi e igi, an bende abedi e igi.”—Johana 17:26.

GIMOMIYO NG’EYO ADIERA DWARORE

Jal moro masomo weche din miluongo ni Walter Lowrie nowacho niya: “Ng’at maok ong’eyo nying Nyasaye ok nyal ng’eyo Nyasaye gadier, kendo koparo ni Nyasaye en mana teko moro, ok onyal here.”

Jal moro miluongo ni Victor ne dhi e kanisa juma ka juma. Kata kamano, ne ok opar ni ong’eyo Nyasaye gadier. Nowacho niya: “Kane apuonjora ni nying Nyasaye en Jehova, ne chalo ka gima koro eka ne ahango ng’eye. Ne chalo ka gima koro eka ne aromo gi ng’at ma ne asebedo ka awinjo weche mang’eny kuome. Ne achako neno Nyasaye kaka Ng’at ma nitie adier, kendo ne achako loso osiep kode.”

Jehova bende sudo machiegni gi jogo ma tiyo gi nyinge. Osingo ne jogo “maparo nyinge” niya: ‘Anakechgi, mana kaka ng’ato kecho wuode owuon ma tiyone.’ (Malaki 3:16, 17) Nyasaye bende gwedho jogo maluongo nyinge. Muma wacho kama: “Ng’ato ka ng’ato ma luongo nying Ruoth [Jehova], norese.”—Jo Rumi 10:13.

PARO MA JI MANG’ENY NIGO

“Din mar Katholik, din mar Othodoks, kod mar Protestant ma ginie dinde adek madongo maluongore ni Jokristo, wacho ni Nyasaye en nyadidek—Nyasaye Wuoro, Nyasaye Wuowi, kod Nyasaye Roho Maler. Kaluwore gi dindego, puonjno ok nyis ni nitie nyiseche adek, to ni nyiseche adekgi gin gimoro achiel.”—The New Encyclopædia Britannica.

ADIERA MAYUDORE E MUMA

Yesu, Wuod Nyasaye ne ok owacho ngang’ ni orom gi Wuon mare kata ni gin gimoro achiel. Kar mano, ne owacho niya: “Adhi ir Wuoro; nikech Wuora duong’ moloya.” (Johana 14:28) Nonyiso achiel kuom jopuonjrene kama: “Aidho adhi ka Wuora kendo Wuonu, ka Nyasacha kendo Nyasachu.”—Johana 20:17.

Roho maler ok en Nyasaye. Muma wacho ni ‘roho maler nopong’o’ Jokristo mokwongo, kendo Muma medo nyisowa ni Jehova nowacho niya: ‘Anaol roho mara kuom ji duto.’ (Tich Joote 2:1-4, 17) Roho maler ok en achiel kuom nyiseche adek. Kar mano, en teko mar Nyasaye.

GIMOMIYO NG’EYO ADIERA DWARORE

Karl Rahner gi Herbert Vorgrimler ma gin josomo ma nono weche din mar Katholik, nowacho ni “ng’ato ok nyal fwenyo tiend puonj mar Didek maok Nyasaye onyise fweny, to kata kapo ni omiye fweny ma kamano, pod ok onyal winjo tiend puonjno chuth.” Donge tek hero ng’at maok inyal ng’eyo? Ka en kamano, kare puonj mar Didek mono ji ng’eyo Nyasaye kendo here.

Marco, mosewuo kuome e gasedni, ne neno puonj mar Didek kaka gima ne mone ng’eyo Nyasaye. Owacho kama: “Ne chalona ka gima Nyasaye pandona kite mondo kik ang’eye. To mano nomiyo amedo kawe kaka ng’at man mabor gi dhano, ng’at ma midhiero, kendo maok nyal chop ire.” Kata kamano, “Nyasaye ok en Nyasach chochni.” (1 Jo Korintho 14:33, American Standard Version) Ok opandonwa kite. Odwaro ni wang’eye. Yesu ne owacho niya: “Walamo gi ma wang’eyo.”—Johana 4:22.

Marco medo wacho niya: “Kane afwenyo ni Nyasaye ok en Didek, winjruokna kode nochakore gikanyo.” Ka waneno Jehova kaka ng’at mantie to ok mana kaka ng’at ma midhiero, bedonwa mayot here. Muma wacho kama: “Ng’a ma onge hera, pok ong’eyo Nyasaye, nikech Nyasaye en hera.”—1 Johana 4:8.

PARO MA JI MANG’ENY NIGO

Bug Catechism of the Catholic Church wacho niya: ‘Ka jaricho otho athoa ni i, chunye dhi e “mach mak tho” ma en hell kama osandoree nyaka chieng’.’ Jotend din moko wacho ni joma ni e majno opog mabor chuth gi Nyasaye.

ADIERA MAYUDORE E MUMA

‘Ng’a maketho enotho.’ (Ezekiel 18:4) “Jo motho ok ging’eyo gi moro.” (Eklesiastes 9:5) Kare ka ng’at motho ok ong’eyo gimoro, ere kaka onyalo sandore e “mach mak tho” kata winjo malit ni opoge chuth gi Nyasaye?

E Muma, wach molok kowuok e dho-Hibrania gi dho-Grik ma dho Ngere luongo ni “hell,” tiende en liel. Kuom ranyisi, kane Ayub sandore malit nikech tuwo moro marach, ne okwayo Nyasaye niya: “Mad ipandae e liel [“hell,” Douay-Rheims Version].” (Ayub 14:13) Ayub ne dwaro yueyo e liel to ok kama isandoe ji kata kama opoge gi Nyasaye.

GIMOMIYO NG’EYO ADIERA DWARORE

Kapo ni en adier ni Nyasaye sando ji, mano nyalo miyo wabed mabor kode. Rocío, modak Mexico wacho niya: “A e tinna, ne opuonja ni Nyasaye sando ji e mach mak tho. Wachno ne omiyo aluor ahinya kendo ne ok apar ni Nyasaye ne nyalo bedo gi kido moro amora maber. Ne anene kaka jamirima maok hore.”

Puonj mag Muma mawinjore maler e wi kum mag Nyasaye kod chal mar jo motho ne oloko paro ma ne Rocío nigo e wi Nyasaye. Owacho niya: “Ne awinjo ka an thuolo—ne chalo ka gima ne aketo piny osigo moro mapek ma ne tura. Ne achako bedo gi yie ni Nyasaye dwaronwa ngima maber, ni oherowa, kendo ni anyalo here. Ochalo wuoro ma mako lwet nyathine kendo madwaro ne nyathine ngima maber.”—Isaiah 41:13.

Ji mang’eny osetemo tiyo ne Nyasaye mondo kik giwang’ e mach mak tho. Kata kamano, Nyasaye ok dwar ni itine nikech luoro ma kamano. Kar mano, Yesu ne owacho niya: ‘Her Ruoth Nyasachi.’ (Mariko 12:29, 30) E wi mano, ka wang’eyo ni Nyasaye ok tim gik maok kare, wanyalo bedo gadier ni obiro ng’ado bura makare kinde mabiro. Mana kaka Elihu osiep Ayub nowacho, wan be wanyalo wacho gadiera ni: “Nyasaye ok nyal timo richo; Ng’a Manyalo Duto ok nyal timo tim mamono ngang’.”—Ayub 34:10.

Chieng’ moro Yesu ne ni Jerusalem kowuoyo e wi Jehova Wuon mare, kendo ne oelo miriambo mag jopuonj din me kindene. (Johana 8:12-30) Gima Yesu ne owacho e kindeno nyisowa kaka wanyalo ng’eyo kabe puonj ma ji mang’eny oyiego e wi Nyasaye gin adier kata ooyo. Yesu nowacho niya: “Un kusiko e wachna, eka unubed jopuonjrena adier. Kendo unung’e adiera, kendo adiera nomiu bedo thuolo.”—Johana 8:31, 32.

Kuom wacho ni “kusiko e wachna,” Yesu ne nyiso yo mwanyalo fwenyogo kabe puonj mag din gin ‘adier.’ Ka iwinjo wach moro e wi Nyasaye, penjri ane niya, ‘Be puonjni luwore gi weche mag Yesu kod weche mayudore e Muma mangima?’ Luw ranyisi mar joma ne winjo jaote Paulo kendo ne ‘nono weche manie Ndiko pile, mondo gine ka wechego [gik ma ne gipuonjore] dibed kamano.’—Tich Joote 17:11.

Marco, Rosa, gi Raymonde, mosewuo kuomgi e sula mokwongo mar gasedni, ne onono adimba kabe paro ma ne gin-go e wi Nyasaye ne gin kare kuom puonjore Muma gi Joneno mag Jehova. Ang’o ma ne gipuonjore?

Marco: “Janeno ma ne puonja kaachiel gi chiega ne dwoko penjo duto ma ne wan-go kotiyo gi Muma. Ne wamedo hero Jehova, kendo winjruok me kinda gi chiega bende ne omedo bedo maber!”

Rosa: “Ne aparo ni Muma ne en mana bug filosofi ma ji tiyoe gi pachgi mondo giler ng’at ma Nyasaye en. Kata kamano, mosmos Muma ne odwoko penjo duto ma ne chanda. Gie sani, aneno Jehova kaka osiepna. En ng’at ma anyalo geno.”

Raymonde: “Ne akwayo Nyasaye e lamo mondo okonya ng’eye. Matin bang’ mano, an gi chwora ne wachako puonjore Muma. Gikone, ne wapuonjore adiera e wi Jehova! Ne wamor ahinya ng’eyo kaka en Nyasaye maber miwuoro.”

Muma ok el mana miriambo ma ji wacho e wi Nyasaye kende, to bende oelo kido mabeyo ma Nyasaye nigo. Ondik Muma kuom much Nyasaye, kendo Muma konyowa “mondo wang’e mich ma Nyasaye ochiwonwa.” (1 Jo Korintho 2:12) Donge nyalo bedo maber ka in iwuon ineno kaka Muma dwoko penjo madongo ma ji jopenjo e wi Nyasaye, e wi dwache, kod e wi gima biro timore ne dhano kinde mabiro? Yud moko kuom dwoko mag penjogi e www.jw.org e bwo wich mawacho ni “Mafundisho ya Biblia > Majibu ya Maswali ya Biblia.” Bende inyalo tiyo gi Websaitno e kwayo mondo ng’ato opuonji Muma, kata inyalo kwayo achiel kuom Joneno mag Jehova mondo opuonji Muma. Wan gadier ni kipuonjori Muma, ibiro yudo ka yot hero Nyasaye.