Ohinga mar Jarito LAIBRARI E INTANET
ohinga mar jarito
LAIBRARI E INTANET
Dholuo
  • MUMA
  • BUGE
  • MIKUTANO
  • Rieko mar Nyasaye Nenore e Gik Mochwe
    Ohinga mar Jarito—2008 | Jun 1
    • Rieko mar Nyasaye Nenore e Gik Mochwe

      ‘Opuonjowa moloyo jamni me piny, omiyowa rieko moloyo winy me polo.’​—AYUB 35:11.

      WINY nigi nyalo moko miwuoro. Joma loso ndege wuoro ahinya kaka winy fuyo e yo mayot ahinya. Nitie kit winy moko ma fuyo kuom mail gana mang’eny ka ging’ado nam ataro, mi gikone gichop kuma gidhiye.

      Nyalo machielo ma winy nigodo​—ma bende en gima medo nyiso rieko mar Jachwegi​—en nyalo mar wuoyo e kindgi kokalo kuom ywak koda wer. Non ane ranyisi moko kae.

      Sama Winy Wuoyo e Kindgi

      Nitie kit winy moko machako wuoyo kata kapok giwuok e tong’. Kuom ranyisi, aluru ma dhako janyuolo tong’ aboro, achiel e odiechieng’. Ka tong’go duto odongo e okang’ machalre, inyalo togi kuom odiechienge aboro. Mano nyalo miyo aluru ma dhakono obed gi tich matek mar rito nyithindo moseto ma nigi juma achiel, to bende gie kindeno orito konindo e tong’ achiel mapok oto. To mano ok e gima jatimore, nimar nyithind aluru aborogo itoyo kuom seche auchiel. Ere kaka mano nyalore? Kaluwore gi josayans, achiel kuom gima duong’ mamiyo mano timore en ni, nyithind aluru wuoyo e kindgi kapod gin ei tong’, kae to mano miyo itoyogi dichiel e yo mochanore kamano.

      Ka winy osetegno, kinde mang’eny winyo madichwo ema jawer e kindgi. Ojatimo kamano, to moloyo, mondo onyisgo tong’ mar alworane, kendo mondo oywa madhako. Inyalo wach ni moro ka moro kuom kit winy gana gi gana mayudore, nigi dhogi giwegi, kendo mano konyo winy mamon e fwenyo chwo ma gin kit anyuolagi giwegi.

      Winy jower, to ahinya wuon gokinyi koda sama chieng’ podho, kendo gitimo kamano gi gimomiyo. E kindego, onge yamo kod koko mang’eny. Josanys osefwenyo ni winy wer ahinya gokinyi kata godhiambo, moloyo kaka gitimo godiechieng’.

      Kata obedo ni winy machwo ema jower ahinya, giduto gin gi kit wer mopogore opogore, kendo wendegigo nigi tiendgi, gibed winy machwo kata mamon. Kuom ranyisi, nitie kit winyo moro ma nigi yore ochiko mag ywak. Gitiyo gi kit ywak achiel e chiwo siem ni wasigu fuyo ka a malo​—kaka winyo ma manyo gima dongam⁠—kendo gichiwo ywak mopogore ka wasigu biro apiny piny.

      Mich Majaber Ahinya

      Kuom adier, rieko ma Jehova noketo kuom winy en gimiwuoro. Kata kamano, kodok korka wuoyo, dhano nigi nyalono e okang’ mamalo moloyo. Ayub 35:11 wacho ni Nyasaye osechweyo dhano gi “rieko moloyo winy me polo.” Nyalo mar chiwo weche koda paro ma korgi tek ka gitiyo gi dwol, kata lwetegi, en nyalo ma dhano kende ema nigo.

      Mopogore gi chwech mamoko, nenre ni nyithind dhano ochwe gi nyalo mar ng’eyo dhok ma korgi tek. Gaset mar American Scientist wacho ni: “Nyithindo nigi nyalo mar ng’eyo dhok kata ka jonyuol ok wuo kodgi achiel kachiel; nyithindo ma momni to nyalo kata chako dhok ma margi kendgi ka ok opuonjgi e ot, dhok ma gitiyoe gi lwetegi.”

  • Rieko mar Nyasaye Nenore e Gik Mochwe
    Ohinga mar Jarito—2008 | Jun 1
    • Ng’eyo Wachni Onego Omi Itim Ang’o?

      Iwinjo nade e chunyi seche miwinjo ka winyo wer mamit, kata seche ma nyathi chako wacho wechene mokwongo? Be ineno rieko mar Nyasaye kuom gigo ma osechweyo?

      Paro matut kuom gik ma Nyasaye ochweyo, nomiyo Daudi jandik-zaburi owacho ne Nyasaye kama: ‘Anagoni erokamano, nimar ne ochweya malich ma miya wuoro. Tije magi gin honini, kendo chunya ong’eyo ma maber ahinya.’ (Zaburi 139:14) Kuom adier, kaka imedo nono rieko mar Nyasaye manenore maler e gik mochwe, yie ma in-go kuom tekone mar tayi e yo maber moloyo, biro medo bedo motegno.

  • Teko mar Nyasaye Nenore Kuom Sulwe
    Ohinga mar Jarito—2008 | Jun 1
    • Teko mar Nyasaye Nenore Kuom Sulwe

      “Ting’uru wang’u malo, une ng’a mosechweyo magi, magolo ogandagi kokwano kar rombgi: oluongogi gi duto gi nying’; kuom duong’ mar tekone, kendo ni kech tek to tek, onge moro ma onge.”​—ISAIAH 40:26.

      KALUWORE gi josayans, wang’ chieng’ en sulwe, kendo orom aroma gi sulwe mamoko. Kata kamano, duong’ne loyo mar piny nyadi 330,000. Ng’eny sulwe man machiegni gi piny, tindo ka oporgi gi wang’ chieng’. Kata kamano, sulwe mamoko, kaka moro miluongo ni V382 Cygni, nyalo loyo wang’ chieng’ gi duong’ nyadi 27.

      Chieng’ chiwo teko mar mach maromo nade? Mondo omi iwinj liet mar mach man kilomita apar gabich, par ane kaka majno nyaka bed ni liet ahinya. Bor mantie e kind chieng’ gi piny nyalo romo mail milion 93 kama. To ema sama chieng’ rieny, liet mochiwo nyalo ketho pien del! En gimiwuoro ni kuom teko mar mach ma chieng’ chiwo, mana matin ahinya ema chopo e piny. To podi teko mar mach ma chieng’ chiwono, oromo rito ngima e piny.

      En adier ni, josayans osenwang’o ni teko duto mar mach ma chieng’ chiwo, nyalo rito ngima kuonde mamoko madirom trilion 31, ma duong’gi romre gi piny. Riwruok mar Space Weather Prediction Center (SWPC) Web site wacho ni, ka inyalo chok teko duto mar mach ma chieng’ chiwo kuom sekund achiel kende, majno nyalo romo piny Amerka “kuom higini 9,000,000, kaluwore gi kaka gitiyo gi maj sitima gie sani.”

      Mach ma chieng’ chiwo wuok e chunye wuon​—to ogolo mach mang’eny sidang’. Wang’ chieng’ duong’ ahinya, kendo chunye lach mamiyo mach kawo higini milionde, eka mondo owuog nyaka oko. SWPC Web site wacho ni: “Ka dabed ni Chieng’ oweyo golo teko mar mach kawuono, nyalo kawo higini 50,000,000 mondo eka lokruok maduong’ onenre e Piny!”

      To koro non ane adierani: Seche ming’iyo malo e polo gotieno, ineno sulwe gana gi gana, ka moro ka moro kuomgi chiwo teko mang’eny mar mach, mana kaka wang’ chieng’. To josayans wacho ni nitie sulwe bilionde gi bilionde!

      To sulwegi duto noa kanye? Thoth josayans wacho ni kaluwore gi gima podi ok ging’eyo tiende maber, gik moko duto nosieko apoya nono, higini madirom bilion 14 mosekalo. Muma to wacho e yo mayot ni: “Kar chakruok Nyasaye nochweyo polo gi piny.” (Chakruok 1:1) Onge kiawa ni, Ng’at ma nochweyo sulwe machiwo teko mang’eny mar mach, nigi ‘teko’ maduong’.​—⁠Isaiah 40:26.

Buge mag Dholuo (1993-2025)
Toka
Ingia
  • Dholuo
  • Shiriki
  • Kaka Daher
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Chikewa
  • Rito Weche
  • Mpangilio wa Faragha
  • JW.ORG
  • Ingia
Shiriki