En “Mana Nyasaye ma Miyogi Dongo”!

“Omiyo ok en jal ma pidho kata jal ma olo pi e ma timo gimoro; to mana Nyasaye ma miyogi dongo.”​—1 KOR. 3:7.

1. “Wan jotich kaachiel kod Nyasaye” e yo mane?

“WAN jotich kaachiel kod Nyasaye.” Mano e kaka jaote Paulo nowuoyo kuom thuolo majaber ma waduto wanyalo bedogo. (Som 1 Jo Korintho 3:5-9.) Tich ma Paulo ne wuoyo kuome en tij timo ji jopuonjre. Ne oporo tijni gi tij pidho gimoro, kendo olone pi. Mondo omi watim tich maduong’ni e yo maber, dwarore wayud kony ma Jehova chiwo. Paulo paronwa ni, “mana Nyasaye ma miyogi dongo.”

2. Ang’o momiyo ng’eyo ni ‘Nyasaye ema miyogi dongo’ konyowa bedo gi paro mowinjore kuom tijwa mar lendo?

² Ng’eyo ni Nyasaye ema miyogi gidongo, konyowa bedo gi paro mowinjore kuom tijwa mar lendo. Wanyalo timo kinda ahinya e lendo koda e puonjo, kata kamano pak duto gikone dhi ne Jehova kapo ni ng’ato obiro mobedo japuonjre. Nikech ang’o? En nikech kata bed ni watemo matek nade, onge ng’ato kuomwa manyalo ng’eyo chuth kaka ng’ato timo dongruok mabed japuonjre, omiyo en gima ok wanyal chiko. Ruoth Suleman nonyiso wachno kare kane ondiko niya: “Ikiya tich Nyasaye maloso duto.”​—Ekle. 11:5.

3. Tij chuoyo kodhi masie chalo nade gi tij timo ji jopuonjre?

³ Be bedo ni ok wang’eyo chuth wach dongo mar japuonjre en gima onego onyos chunywa kuom tich mwatiyo? Ooyo. Kar mano, omiyowa ilo mar bedo mamor gi tijno. Ruoth Suleman nowacho kama: ‘Chuo kodhi ma in-go gokinyi, kendo kik igeng’ lweti godhiambo; nimar ikiya [kama] biro bedo maber, kata mano kata macha, kata giduto gibiro bet maber kaachiel.’ (Ekle. 11:6) Kuom adier, kodok korka chuoyo kodhi masie, ok wang’eyo ni kanye mabiro twi, kata ka kodhino biro twi gadier. Nitie gik mang’eny ma ok wanyal chiko kuom wach kodhino. Gima chalo kamano bende inyalo wachi kuom tij timo ji jopuonjre. Yesu nowuoyo kuom wachni kotiyo gi ngero moko ariyo ma ne ondiknwa e Injili mar Mariko sula 4. Weuru mondo wane puonj mwanyalo yudo kuom ngero ariyogi.

Lowo ma Chalgi Opogore

4, 5. Ler ane e yo machuok ngero ma Yesu nochiwo e wi jachuoyo ma kiro kodhi.

⁴ Mana kaka ondiki e Mariko 4:1-9, Yesu wuoyo kuom jachuoyo ma kiro kodhi, kae to kodhigo lwar kuonde mopogore opogore. Owacho kama: “Winjauru! Jachuoyo nowuok mondo ochuo. To ka nochuoyo, kodhi moko nolwar e dir yo, mi winy nobiro mochamogi. Moko nolwar ka motimo lwanda, ka ma lowo operoree; motwi piyo, nikech lowo ne ok tut. Ka ne chieng’ owuok ne giwang’; to nikech ne gionge tiendegi, ne gitwo. Moko nolwar e kudho, to kudhogo notwi, mothung’ogi, ne ok ginyak. To moko nolwar e lowo maber, notwi, madongo, monyak; mi moko nonywolo piero adek, moko piero auchiel, kendo moko piero apar achiel.”

⁵ E ndalo mag Muma, kodhi ne ichuoyo e yor ludo kata kiro. Jachuoyo ne ting’o kodhi e ofuko mar nangane, kata e gir ting’o kodhi, kae to oludo kata kirogi dichiel. Kuom mano, e ngeroni, jachuoyo ok ong’eyo kuonde duto ma kodhigo lwarie. Kar mano, kodhi ma okirogo ema lwar kuonde mopogore opogore.

6. Yesu ne olero nade tiend ngero mar jachuoyo?

⁶ Ok owewa nono ma ok onyiswa tiend ngeroni. Yesu ne odhi nyime lerogo kaka ondiki e Mariko 4:14-20 niya: “Jachuoyo chwoyo wach. Magi e jogo man e dir yo, ka ma ochwoye wach; gin ka gisewinjo, to gikanyono Satan biro, kendo golo wach mochwo e igi. Kamano bende mago e jogo michwoyo kuonde lwanda ma lowo operoree; gin ka gisewinjo wach, to gikanyono girwakogo gi mor. To gionge tielo e igi, mi gibet mana ndalo manok; eka ka chandruok kata sand obiro nikech wach, to gikanyono gichwanyore. Jo moko e mago michwoyo e kudho; gin e jogo ma winjo wach, to parruok mag piny kod wuond mar mwandu, kod gombo gik moko, donjo kendo thung’o wach, mi ok obed gi nyak. To mago michwoyo e lowo maber, gin jogo ma winjo wach, moyiego; kendo nyak, moko piero adek, moko piero auchiel, to moko piero apar achiel.”

7. Kodhi koda lowo ma chalgi opogore opogre ochung’ne ang’o?

⁷ Ne ni Yesu ok wach kanyo ni jachuoyono tiyo gi kit kodhi mopogore opogore. Kar mano, owuoyo e wi kit kodhi moro achiel, ma lwar e lowo ma chalgi opogore opogre, kendo giduto gikelo nyak mopogore opogre. Kit lowo mokwongo tek ta; mar ariyo en ma thany; mar adek oting’o kuthe ma dongoe; to mar ang’wen en lowo maber magolo nyak madwarore. (Luka 8:8) Kodhi miwuoyo kuomeni en ang’o? En wach Pinyruoth mayudore ei Wach Nyasaye. (Math. 13:19) Kit lowo ma chalgi opogore opogre ochung’ne ang’o? Gin ji, ma chal mar chunygi opogore opogre.​—Som Luka 8:12, 15.

8. (a) Jachuoyo ochung’ne jo mage? (b) Ang’o momiyo yo ma ji rwakogo wach Pinyruoth opogore opogre?

⁸ Jachuoyoni en ng’a? Ochung’ne jogo ma gin jotich kanyachiel gi Nyasaye, jogo malando wach maber mar Pinyruoth. Mana kaka Paulo gi Apollo, gipidho kendo giolo pi. To kata obedo ni gitiyo matek, nyak bedo mopogore opogore. En kamano nikech ang’o? En nikech chal mar chuny jogo ma ilendoni, opogore opogre. E ngerono, jachuoyo onge gi teko mar chiko kaka kodhi biro nyak. Mano kaka wachni en wach mahoyo chuny, to moloyo, ohoyo owete gi nyiminewa mosebedo ka tiyo matek kuom higini mang’eny to nyak ma giyudo nenre ni tin!a Ang’o momiyo wachni hoyowa?

9. En adiera mane machiwo hoch, ma jaote Paulo kaachiel gi Yesu ne ojiwo?

⁹ Chung’ motegno ma jachuoyo nyiso, ok otenore kuom nyak moyudo e tich motiyo. Paulo ne temo nyiso mano kane owacho ni: “Ng’ato ka ng’ato noyud pokne kaka tichne owuon obet.” (1 Kor. 3:8) Ng’ato yudo pok kaluwore gi tich, to ok kaluwore gi nyak mar tijno. Yesu bende nojiwo wachni kane jopuonjrene oduogo ire ka giwuok e tij lendo. Ne giil ahinya, nimar kokalo kuom tiyo gi nying’ Yesu, ne gibedo gi teko mar chiko jochiende. Kata obedo ni timo kamano ne okelonegi ilo, Yesu nowachonegi niya: “Kik umor nikech wachni, ni jochiende winjou; to moruru nikech nyingu ondik e polo.” (Luka 10:17-20) Kata mana kama jachuoyo ok nyal neno nyak ma tich motiyo kelo, mano ok nyis ni koro ok osebedo jakinda, kata ni ok osechung’ motegno kaka jomoko. Kinde mang’eny, nyak mabedoe luwore ahinya gi chal mar chuny jawinjo. To gikone, Nyasaye ema miyo gidongo!

Ting’ mar Jogo Milandonegi Wach

10. En ang’o mamiyo ng’a milando ne wach bedo kaka lowo maber kata marach?

¹⁰ To nade jogo ma ilandonegi wach? Be bedo ni girwako kata ok girwako wach en gima noseng’ad chon? Ooyo. Bedo ni gibiro chalo gi lowo maber kata marach, en yiero margi. Kuom adier, chal mar chuny ng’ato nyalo lokore, mi bed maber kata marach. (Rumi 6:17) E ngerone, Yesu nowacho ni, jomoko ‘kosewinjo wach, to gikanyono’ Satan biro, kendo golo wach mochwo e igi. Kata kamano, ok ochuno ni mano e gima nyaka timre. E Jakobo 4:7, ijiwo Jokristo mondo okwed, kata ‘otam Satan,’ mi noring oa kuomgi. Yesu nyiso ni jomoko kwongo rwako wach gi mor, to bang’e gichwanyore nikech “gionge tielo [mise] e igi.” Kata kamano, ijiwo jotich Nyasaye mondo ‘omok kendo ochung’,’ eka mondo gibed gi nyalo mar ng’eyo ‘lach, bor dhi malo, dhi matut, kendo ng’eyo hera mar Kristo modhierore ng’eyo.’​—Efes. 3:17-19; Kolo. 2:6, 7.

11. Ere kaka ng’ato nyalo timo mondo parruok mag piny kod mwandu kik thung’ wach?

¹¹ Iwacho ni jomoko ma nowinjo wach, noweyo “parruok mag piny kod wuond mar mwandu” modonjo e igi mothung’o wach. (1 Timo. 6:9, 10) Ang’o ma ginyalo timo mondo mano kik timrenegi? Jaote Paulo dwoko niya: “Kik ubed jo ma ohero mwandu; to gigo ma un godo mondo oromu. Nikech Nyasaye owuon e mowacho niya, ‘Ok anajwang’i ngang’, kendo ok anaweyi ngang’.’ ”​—Hibr. 13:5.

12. Ang’o momiyo joma chalo gi lowo maber nyago olemo e okang’ mopogore opogore?

¹² Gikone, Yesu wacho ni kodhi mochwo e lowo maber ne onyak, moko “piero adek, moko piero auchiel, kendo moko piero apar achiel.” Kata obedo ni moko kuom joma rwako wach nigi chuny maber kendo ginyak, nyalo ma gin-go e lando wach maber opogore opogre kaluwore gi chal mar ngimagi. Kuom ranyisi, bedo moti kata tuwo, nyalo mono jomoko tiyo tij lendo e okang’ ma chunygi dwaro. (Pim gi Mariko 12:43, 44.) Kuom wach nyak mar kodhi bende, jachuoyo nyalo bedo mana gi teko matin mar chiko gik moko, kata ok onyal bedogo chuth, to kata kamano obedo mamor sama oneno ka Jehova osemiyo japuonjre odongo.​—⁠Som Zaburi 126:5, 6.

Jachuoyo Manindo

13, 14. (a) Ket ane e yo machuok ngero ma Yesu nochiwo e wi jal machwoyo kodhi. (b) Jachuoyo ochung’ ne ng’awa, to kodhi ochung’ne ang’o?

¹³ E Mariko 4:26-29, wayudo ngero machielo e wi jachuoyo: “Pinyruodh Nyasaye chal kaka ng’ato mochwoyo kodhi e lowo; otieno onindo, godiechieng’ ochiewo, to kodhi twi kendo dongo, ka en to okiya kaka mano timore. Lowo owuon e ma golo kodhi kende; mokwongo owuok kaka lum, eka osakwe, eka cham mochiek e wi osakwe. Ka cham ochiek, gikanyono omako pand keyo, nikech keyo osechopo.”

¹⁴ Jachuoyoni en ng’awa? Jomoko e dinde maluongore ni Jokristo paro ni jali en Yesu owuon. Kata kamano, ere kaka inyalo wach ni Yesu nindo, kendo ok ong’eyo kaka kodhi dongo? Kuom adier, Yesu ong’eyo kaka kodhi dongo! Kar mano, mana kaka e ngero ma waseneno motelo, jachuoyoni, ochung’ne jolendo mag Pinyruoth ka gin ng’ato achiel achiel, gin e joma chwoyo kodhi mar Pinyruoth kokalo kuom lendo ma gitimo gi kinda. Kodhi michwoyo e lowo en wach ma gilando.b

15, 16. En adiera mane e wi dongo mar kodhi masie, koda dongo mar japuonjre, ma Yesu nojiwo e ngerone mar jachuoyo?

¹⁵ Yesu wacho ni jachuoyo ‘nindo gotieno, to ochiewo godiechieng’.’ Mani ok nyis ni jachuoyono ojwang’o tije. To en mana gima nyiso kit ngima ma ji mathoth luwo pile. Weche motigo ei ndikoni, nyiso gik ma hinyo timore pile, tiyo godiechieng’ kendo nindo gotieno, to mano timore kuom kinde mogwaro. Yesu nolero gima timore e kindeno. Nowacho ni, “kodhi twi kendo dongo.” Kae to Yesu medo ni: “Ka en to okiya kaka mano timore.” Wach ma ijiwo kae en ni, kodhi dongo mana ‘kende owuon.’c

¹⁶ En puonj mane ma Yesu ne jiwo kae? Ne ni kanyo ijiwo ahinya wach dongo mar kodhi, koda kaka mano timore kuom kinde. “Lowo owuon e ma golo kodhi kende; mokwongo owuok kaka lum, eka osakwe, eka cham mochiek e wi osakwe.” (Mari. 4:28) Kodhini dongo kuom kinde, kendo e okang’ ka okang’. Ok dichune kata ruye. Mano bende e kaka ng’ato dongo mondo obed japuonjre. Mani en gima timore e okang’ ka okang’, sama Jehova weyo adiera mondo odongi ei chuny ng’ato moikore winjo.​—Tich 13:48; Hibr. 6:1.

17. Ng’a gini mabedo mamor sama kodhi yudo nyak maber?

¹⁷ Ere kaka jachuoyo bende riwore e tij keyo “ka cham ochiek”? Sama Jehova miyo adiera mar Pinyruoth odongi ei chuny jopuonjre manyien, gikone chopo kama hera ma gin-go kuom Nyasaye miyo gichiwone ngimagi. Ginyiso chiwruok margi kokalo kuom batiso mar pi. Mosmos, owete ma dhi nyime ka timo dongruok, imiyo ting’ momedore ei kanyakla. Olemo mar Pinyruoth, ikayo gi jachuoyo mokwongo cha, kaachiel gi jolendo mamoko mag Pinyruoth, manyalo bedo ni ok ne otimo tij chwoyo kodhi ma onyago japuonjreno. (Som Johana 4:36-38.) Kuom adier, “jachuoyo gi jakeyo gimor kaachiel.”

Puonj Mwayudo e Ndalogi

18, 19. (a) Nono ngeche ma Yesu nochiwo osejiwi nade in iwuon? (b) En ang’o mibiro non e sula maluwo?

¹⁸ En ang’o mwasepuonjore bang’ nono ngeche ariyo mondiki e Mariko sula 4? Wanyalo neno e yo maler ni wan gi tich monego watim​—tij chwoyo. Chandruok kata pek moko mag ngima ok onego omonwa ngang’, tiyo tijni. (Ekle. 11:4) Kata kamano, wang’eyo bende thuolo makende ma wan-go mar mondo okwanwa kaka jotich kanyachiel gi Nyasaye. Jehova ema miyo ji bedo jopuonjre, ogwedho kinda marwa koda kinda mar jogo marwako wach mwalando. Ber ng’eyo ni ok wanyal chuno ng’ato mondo obed japuonjre. Bende ok onego chunywa nyosre, ka ng’ato timo dongruok mos ahinya, kata ka ok otim. Mano kaka en gima hoyo chunywa, ng’eyo ni nyak mar tijwa otenore kuom chung’wa motegno e nyim Jehova, koda chung’wa motegno e tich makende mosemiyowa mar lando ‘wach maber mar pinyruoth mondo obed ranyis ni ogendini duto.’​—Math. 24:14.

¹⁹ Ang’o kendo ma Yesu ne opuonjowa e wi dongo mar jopuonjre manyien, koda e wi tij Pinyruoth? Dwoko mar penjono yudore ei ngeche mamoko mondiki e buge mag Injili. Wabiro nono moko kuom ngechego e sula maluwo.

Ikiya Kama Biro Bedo Maber!

‘Chuo kodhi ma in-go gokinyi, kendo kik igeng’ lweti godhiambo; nimar ikiya [kama] biro bedo maber.’​—EKLE. 11:6.

1. Ang’o momiyo neno kaka gik moko dongo en gimiwuoro kendo mamiyo wabolore?

JAPUR nyaka bed ng’ama hore mos. (Jak. 5:7) Bang’ chwoyo kodhi, dwarore ni orit mondo kodhigo otwi kendo odongi. Mosmos, ka koth ochwe to lowo bende ber, kodhi chako twi. Bang’e gidongo mi chop kama gichako nyak. Gikone, japur bedo gi puodho moikore ne keyo. Mano kaka dongo mar gik moko en hono miwuoro! Ng’eyo ni Ng’ano ma ema miyo gidongo, bende en gima miyo wabedo gi chuny mobolore. Wanyalo pidho kodhi. Bende wanyalo konyo e olo pi. To mana Nyasaye kende ema nyalo miyo gidongi.​—Pim gi 1 Jo Korintho 3:6.

2. E ngero ma osewuoye e sula motelo, gin puonj mage ma Yesu nochiwo kuom dongo mar ng’ato mabed japuonjre Kristo?

² Mana kaka osenyis e sula motelo, Yesu nonyiso ni tij lando wach Pinyruoth, chalo gi tij japur machuoyo kodhi. E ngero mar lowo ma chalgi opogore opogre, Yesu nojiwo ni kata obedo ni japur chuoyo kodhi mabeyo, chal mar chuny ng’ato ka ng’ato, ema miyo kodhino dongo kata ok odongi. (Mari. 4:3-9) E ngero mar jachuoyo ma nindo, Yesu nonyiso maler ni jachuoyo ok ong’eyo chuth kaka ng’ato biro mabed japuonjre. Mano en nikech ng’ato timo dongruok kokalo kuom teko Nyasaye, to ok kinda mar dhano. (Mari. 4:26-29) Koro weuru wanon ane ngero moko adek ma Yesu nomedo chiwo​—koth karadali, thowi, kod gogo.a

Ngero mar Koth Karadali

3, 4. Ngero mar koth karadali wuoyo kuom gik mage e wi wach Pinyruoth?

³ Ngero mar koth karadali mabende yudore e Mariko sula 4, wuoyo kuom gik moko ariyo: mokwongo en, medruok maduong’ mar kwan jogo mawinjo wach Pinyruoth; to mar ariyo en, rit mimiyo jogo marwako wachno. Yesu nowacho kama: ‘Wanapor nadi pinyruodh Nyasaye, kata ngero manadi ma dwanyisgo kaka obet? Ochalo gi koth karadali, kochwoye e lowo, otin moloyo kothe duto manie lowo​—to kosechwoye, odongo, to odoko maduong’ moloyo alote duto, kendo ogolo bede madongo, mi winy mag polo nyalo dak e tipone.’​—Mari. 4:⁠30⁠-⁠32.

⁴ Kae waneno kinyiso dongo mar “pinyruodh Nyasaye,” mana kaka wanyalo neno kuom kaka wach Pinyruoth oselandore, koda dongo mar kanyakla mar Jokristo chakre Pentekost 33 E Ndalowa, ka dhi nyime. Koth karadali en kodhi matin ahinya, minyalo mana por gi gima tin gadier. (Pim gi Luka 17:6.) Kata kamano, gikone, yadh karadali nyalo dongo machop fut 10 kadhi nyaka 15, mobed gi bede motegno, mamiyo inyalo mana kawe kaka yath maduong’.​—Math. 13:31, 32.

5. En dongruok mane ma nobedoe e kanyakla mar Jokristo mokwongo?

⁵ Dongo mar kanyakla mar Jokristo nochakore e okang’ matin e higa 33 E Ndalowa, kane jopuonjre madirom 120 owal gi roho maler. Mana bang’ kinde machuok, kanyakla matin mar jopuonjregi, nodongo mochopo gana mang’eny. (Som Tich Joote 2:41; 4:4; 5:28; 6:7; 12:24; 19:20.) Kwan mar jokeyo nomedore ahinya kuom higini piero adek kende, omiyo jaote Paulo ne nyalo wacho ne kanyakla man Kolosai ni, wach maber ‘noseyal ni chwech duto e bwo polo.’ (Kolo. 1:⁠23) Mano kaka dongruokno ne duong’ miwuoro!

6, 7. (a) En dongruok mane mosetimore chakre higa 1914? (b) To en dongruok mane mapod biro timore?

⁶ Nyaka a Pinyruodh Nyasaye chak locho e polo e higa 1914, bede ‘yadh’ karadali osemedore ahinya. Oganda Nyasaye osechopo gadier weche mokor ma Isaya nondiko kama: “Ng’a matin nobed gana, kendo ng’a ma ok duong’ nobed oganda man gi teko.” (Isa. 60:22) Onge kaka oganda manok mar Jokristo mowal kuom roho, ma ne lando wach Pinyruoth e chak higini mag 1900, ne nyalo ng’eyo ni kochopo higa 2008, Joneno madirom milion abiriyo, ne dhi bedo katiyo tijni e pinje mokalo 230. Mano en dongruok maduong’ ahinya, ochalo gi dongo mar koth karadali e ngero ma Yesu nochiwo!

⁷ Kata kamano, be dongruokno gik gikanyo? Ooyo. Gikone, ji duto mabolore e bwo loch Pinyruodh Nyasaye nopong’ piny duto te. Mano noyud ka osegol oko jogo duto makwedo wach Pinyruoth. Mani ok bi timre kokalo kuom kinda mar dhano, to mana kokalo kuom Jehova, ma e Ruoth kendo Jaloch e wi gik moko duto e piny. (Som Daniel 2:34, 35.) Bang’e, wanane kaka weche mamoko mokor ma Isaya nondiko chopo: “Ng’eyo Jehova nopong’ piny, kaka pige opong’o nam.”​—Isa. 11:9.

8. (a) Winy manie e ngero mar Yesu ochung’ne ng’a gini? (b) Oritwa kuom ang’o kata mana gie sani?

⁸ Yesu wacho ni winy me polo nyalo yudo kar dak e bwo tipo mar Pinyruodhni. Winy miwuoyo kuomgi ok gin wasik Pinyruoth matemo chamo kodhi mabeyo, ka winy mago manie ngero mar jachuoyo ma ne kiro kodhi e lowo ma chalgi opogore opogre. (Mari. 4:4) Kar mano, winy manie ngeroni, ochung’ne jogo ma chunygi nikare mamanyo ritruok gi kar bwok ei kanyakla mar Jokristo. Kata mana gie sani, jogi yudo rit kigeng’ogi kuom timbe maricho koda timbe ma ok ler mag piny marachni, manyalo monogi bedo gi winjruok maber gi Nyasaye. (Pim gi Isaiah 32:1, 2.) Jehova bende noporo Pinyruodh Mesia gi yath, kane okoro kama: ‘Anapidhe e godno mar Israel moting’ore malo moloyo, eka nogol bede, nonyag olembe, mi nobedi mwerezi maber. Kendo winy duto ma yiegi yoreyore nodagie; ginidag e tipo mar bedene.’​—Ezek. 17:23.

Ngero mar Thowi

9, 10. (a) Yesu ne ojiwo wach mane e ngerone mar thowi? (b) Ei Muma, kinde mang’eny thowi ochung’ne ang’o, to en penjo mane mwabiro nono e wi wach thowi?

⁹ Dongo mar gik moko ok en gima wang’ dhano neno kinde duto. Yesu jiwo wachni e ngerone maluwo. Owacho kama: “Pinyruodh polo chalo gi thowi ma dhako nokawo, kendo noruwo gi mogo atonge adek, nyaka duto noyienyo.” (Math. 13:33) Thowi miwuoyoeni ochung’ne ang’o, to otudore nade gi wach dongo mar Pinyruoth?

¹⁰ Ei Muma, kinde mang’eny thowi itiyogo kiwuoyo kuom richo. Jaote Paulo nowuoyo kuom thowi e yo ma kamano, sama nowuoyo kuom timbe manyalo ketho jomoko, ma jaricho moro e dala Korintho machon ne nigo. (1 Kor. 5:6-8) Be mano nyiso ni Yesu koro ne wuoyo kuom thowi konyisogo dongo mar gimoro marach?

11. Thowi ne itiyogo nade e kinde Israel machon?

¹¹ Kapok wadwoko penjono, ber ka wang’eyo weche moko adek. Mokwongo en ni, kata obedo ni Jehova ok ne oyie mondo joge oti gi thowi e kinde nyasi mar Pasaka, ne nitie kinde mamoko ma ne ojayie gi misango moting’o thowi. Thowi ne itiyogo e misengini mag goyo erokamano, kama ng’at magolo chiwo ne timo kamano gi chuny mar erokamano kuom gweth mang’eny mag Jehova. Chiwo misango ma kamano ne kelo mor gi ilo ne jal machiwe.​—Lawi 7:11-15.

12. Ang’o mwanyalo puonjore kuom yo ma Muma jatiyogo gi weche ma gin mana ranyisi?

¹² Mar ariyo, kata obedo ni inyalo ti gi ranyisi ei Ndiko kiwuoyo kuom kido moro marach, kinde moko bende inyalo ti gi ranyisi achielno kiwuoyo kuom kido maber. Kuom ranyisi, e 1 Petro 5:8, iwacho ni Satan chalo gi sibuor, kinyisogo hinyruok monyalo kelo. To kaluwore gi Fweny 5:5, iwacho ni Yesu chalo gi sibuor​—⁠“sibuor moa e dhood Juda.” E bug Fweny kanyo, itiyo gi sibuor kinyisogo kido mar chir kuom ng’ado bura kare.

13. Ngero mar Yesu e wi thowi nyiso ang’o kuom wach dongo mar japuonjre?

¹³ To mar adek, e ngero mar Yesu, ne ok owacho ni thowi noketho mogo duto, kamiyo mogono ok nyal tiyo kendo. Ne owuoyo mana kuom chenro mapile ma ji hinyo luwo sama iloso mkate. Dhako ma wuon ot, ne omedo thowi en owuon kong’eyo, kendo mano ne miyo mkate wuok maber kaka nodwaro. Thowi ne oruwore ei mogo duto. Omiyo, dhakono ne ok nyal neno gi wang’e, kaka thowino timore mi nyaka chop kama mogo yienyo. Mae paronwa ngero mar jal machuoyo kodhi, kae to onindo gotieno. Yesu nowacho ni, “kodhi twi kendo dongo, ka en to okiya kaka mano timore.” (Mari. 4:27) Mano kaka ngerogo leronwa e yo mayot kaka ng’ato dongo machop obed japuonjre Kristo, e yo ma wan ok wanyal neno! Kar chakruok, nyalo bedonwa matek ng’eyo kaka odongo, kata kamano, gikone wanyalo neno kaka jalo chalo bang’ dongo.

14. Bedo ni thowi yienyo mogo duto, jiwo wach mane e wi tij lendo?

¹⁴ Neno kaka japuonjre dongo ok en mana gima tamowa ng’eyo kende, to bende en gima timore e piny mangima duto. Mani en wach machielo ma ijiwo e ngero mar thowi. Thowi yienyo mogo duto, mi ‘mogo atonge adek duto noyienyo.’ (Luka 13:21) Mana kaka thowi, tij lando wach Pinyruoth mosemiyo kwan mar jopuonjre omedore kama, oselandre mochopo nyaka kama koro wach Pinyruoth ilando “nyaka tung’ piny.” (Tich 1:8; Math. 24:14) Mano kaka wan gi thuolo majaber ndi, mar bedo achiel kuom jogo matiyo tich makendeni mar lando wach Pinyruoth!

Ngero mar Gogo

15, 16. (a) Ket ane e yo machuok ngero mar gogo. (b) Gogo ochung’ne ang’o, to ngeroni nyiso ang’o kuom wach lando Pinyruoth?

¹⁵ Gima duong’ maloyo medruok mar kwan jogo ma gin jopuonjre Yesu Kristo, en gurruok margi e yie kaka dwarore. Yesu temo wuoyo kuom wachni sama ochiwo ngero machielo, tiende ni ngero mar gogo. Ne owacho kama: “Kendo Pinyruodh polo chalo gi gogo, mobol e nam, mochoko rech ngeche duto.”​—Math. 13:47.

¹⁶ Gogo, ma en gima ochung’ne tij lando wach Pinyruoth, choko kit rech duto. Yesu dhi nyime wacho niya: “Ka [gogo] nopong’, ne giywaye e dho wath; kendo ne gibet piny, mi gichoko mabeyo e atonge, to maricho giwito oko. E kaka nobedi e giko mar ndalo. Malaika nowuogi, kendo ginipog jo maricho kod jo makare, mi giniwit jo maricho e mach maduong’ maliet mager; kanyo ywagruok nobedie, kod muodo lak.”​—Math. 13:48-50.

17. Tij pogo ji miwuoyoe e ngero mar gogo en mar kinde mane?

¹⁷ Be tij pogo ji miwuoyoe kae, en mano mar bura mogik sama ibiro pog rombe gi diek, ma Yesu nowacho ni ne dhi timore kobiro e duong’ne? (Math. 25:31-33) Ooyo. Bura mogikno notimre e biro mar Yesu e kinde mar masira maduong’no. Kata kamano, tij pogo ji miwuoyoe e ngero mar gogo, timore e kinde “giko mar ndalo.”b Mano e ndalo makoro wadakiegi​—ndalo materowa e masira maduong’no. To kare ere kaka tij pogo ji timore sani?

18, 19. (a) Ere kaka tij pogo ji timore sani? (b) En okang’ mane ma joma chunygi tir nyaka kaw? (Ne bende weche moler piny e ite mar 21.)

¹⁸ E ndalogi, oseywa ji tara gi tara machalo kaka rech, koa e oganda dhano machalo kaka nam, mi gidonjo e kanyakla mar Jehova. Moko kuomgi jobiro e Rapar, moko to biro e chokruogewa, to pod mamoko oyie puonjore Muma. Kata kamano, be jogi duto gikone biro chopo kama gibedo Jokristo madier? Nyalo bedo ni ne oywagi nyaka ‘e dho wath,’ to kata kamano Yesu wachonwa ni mana “mabeyo” kende ema ichoko e atonge, ma gin gik mochung’ne kanyakla mag Jokristo. To maricho iwito oko, ka gikone iwitogi e mach mager, tiende ni kethruok mabiro.

¹⁹ Mana kaka rech maricho, thoth joma chon ne puonjore Muma gi oganda Jehova, sani oseweyo timo kamano. Jomoko ma ne onyuol ka jonyuolgi osebedo Jokristo, ok osedwaro bedo achiel kuom jolup Yesu. Gisebedo ka gidigini e wach tiyo ne Jehova, to kata ka giseyiero tiyone, giweyo timo kamano bang’ kinde.c (Ezek. 33:32, 33) Kata kamano, en gima dwarore ahinya ni jogo duto ma chunygi tir, oyie mondo ochokgi e kanyakla mag Jokristo machalo kaka atonge, kapok odiechieng’ mogik mar bura ochopo, kendo gisiki e kar buok.

20, 21. (a) Ang’o mwasepuonjre kuom nono ngero ma Yesu nochiwo kuom wach dongo? (b) En ang’o ming’ado ni ibiro timo?

²⁰ Kuom mano, en ang’o mwasepuonjore bang’ nono e yo machuok ngero ma Yesu nochiwo kuom wach dongo? Mokwongo en ni, mana kaka dongo mar koth karadali, kwan mar jogo marwako wach Pinyruoth osemedore ahinya e piny kae. Onge gima nyalo geng’o landruok mar tij Jehova! (Isa. 54:17) E wi mano, jogo mamanyo rit kata kar buok ‘e tipo mar yadhno,’ yudo kony mondo Satan kod pinye marachni kik kethgi. Mar ariyo en ni, Nyasaye ema miyo gidongo. Mana kaka thowi moruw ei mogo duto, dongruok mar wach Pinyruoth ok osebedo gima nenore gi wang’ e yo mayot, kata gima wang’eyo kaka timore, kata kamano, en gima nya! Mar adek en ni, ok ji duto ma ne orwako wach, osetimo kinda ma gibedo jo mowinjore chuth. Moko kuomgi osebedo kaka rech maricho kaluwore gi ngero mar Yesu.

²¹ Kata kamano, donge neno joma beyo mang’eny ma Jehova ywayo, en gima jiwo chuny ndi! (Joha. 6:44) Mano osemiyo dongruok mabeyo ahinya otimore e piny ka piny. Duong’ duto dhi ne Jehova Nyasaye, kuom miyogi dongo. Nikech wanyalo neno dongruokni, ng’ato ka ng’ato kuomwa onego obed gi chuny mar luwo wach ma ne ondik chon niya: ‘Chuo kodhi ma in-go gokinyi, nimar ikiya [kama] biro bedo maber, kata mano kata macha,kata giduto gibiro bet maber kaachiel.’​—Ekle. 11:6.