Be Nyasaye Oyie gi Riwruoge mag Dinde?

JOMA wacho ni en gima owinjore mondo dinde mopogore opogore oriwre neno wachno e yo mopogore. Ng’at moro miluongo ni Eboo Patel ma nochako riwruok mar Interfaith Youth Core nowacho kama kotemo nyiso ni din riwo ji: “Nyisa ane din ma ok dew ji. . . , ma ok dew chal mar alwora mar piny. . . , ma ok jiw ji otim ne jowetegi e yo makare.”

En adier ni nitie kinde ma dinde mag Budha, Katholik, Protestant, Hindu, Islam, kod dinde mamoko oseriwore mondo ginywak ne tieko kech, kedo ne ratiro mag dhano, goyo marfuk moko kuom gik mitiyogo e lweny, kendo kedo mondo orit alwora. Dinde mopogore opogore osebedo ka temo mondo gikel winjruok e kindgi kendo gijiwre. Ginyiso ni girwako yie mag dinde mopogore opogore kuom timo gik moko kaka moko misuma, timo nyasi, wer, gi lemo.

Be riwo dinde mopogore opogore e yo ma kamano e ma biro tieko ywaruok ma nitie e kind dinde? Be riwruoge mag dinde mopogore opogore e ma Nyasaye tiyogo e loso piny obed maber?

GIWEYO NYASAYE OKO

Achiel kuom riwruoge moting’o dinde mang’eny sungore ni riwruoggi oting’o dinde mopogore opogore mokalo 200 kendo oyudore e pinje 76. Giwacho ni gima duong’ ma gidwaro chopo en “kelo winjruok mosiko e kind dinde.” To mano osebedo mana gima giwacho awacha to pok gichopo. Kuom ranyisi, joma ne ochano riwruogno ne onono ahinya weche ma ne gitiyogo e ndiko chike ma ne dhi tayo riwruogno mondo kik gichwany din moro amora ma ne dhi keto seyi. Ang’o momiyo ne gitimo kamano? Achiel kuom gimomiyo ne ginono wechego ahinya en nikech ne ok gichopo e winjruok ka be ne ginyalo luongo Nyasaye e chikegigo. Mano nomiyo onge kata kamoro achiel e chikegigo ma noluongie Nyasaye.

Par ane wachni, ka riwruok mar din ok dwar gimoro amora ma tude gi Nyasaye, mano yie machalo nade? E wi mano, ere pogruok ma nitie e kind riwruoge ma chalo kamago gi riwruoge mamoko mag piny ma chiwo kony? Mano e momiyo ok kawwa gi wuoro ka riwruogno wacho ni en mana “riwruok ma jiwo winjruok obedie” to ok giluongre ni riwruok mar din.

BE JIWO TIMBE MABEYO KENDE OROMO?

Ng’at moro miluongo ni Dalai Lama, ma ong’ere ahinya kuom jiwo wach riwruok mag dinde ne owacho niya: “Dinde duto madongo puonjo gimoro achiel: gipuonjo ni ji oherre, odew jowetegi, kendo owe ne jowetegi ketho maggi.” Nomedo wacho kama: “Gima duong’ en ni wanyis kidogo e ngimawa mapile.”

En adier ni hero jowetewa, dewogi, kendo wenegi bothgi ka gikethonwa gin gik ma dwarore ahinya. Yesu nochiko niya: “Gigo duto mudwaro mondo ji otimnu, un bende timnigiuru kamano,” kendo ji mang’eny neno chikno kaka chik maberie moloyo mamoko. (Mathayo 7:12) Kata kamano, be yie madier en mana jiwo timbe mabeyo?

Jaote Paulo nowacho niya e wi joma ng’eny ma nodak e kindene ma ne wacho ni gitiyo ne Nyasaye: “An janeno margi ni gin jokinda kuom Nyasaye, to en kinda ma onge gi ng’eyo.” Ang’o ma ne rach? Nikech jogo ne ‘ok ong’eyo wach makare moa kuom Nyasaye,’ Paulo nowacho ni jogo ne ‘dwaro keto wach makare margi giwegi.’ (Jo Rumi 10:2, 3) Nikech ne gionge gi rieko makare mar Nyasaye, kindagi—kod yie margi—ne en ka nono.—Mathayo 7:21-23.

GIMA MUMA WACHO E WI RIWRUOGE MAG DINDE

Yesu nowacho niya: “Mano mor manadi ni jothek,” tiende ni joma loso kuwe. (Mathayo 5:9) Yesu ne luwo gik ma nopuonjo kuom kwero timbe gero kendo lando ne ji ma ne nigi yie mopogore opogore weche kuwe. (Mathayo 26:52) Joma ne luwo puonjne ne iriwo kanyachiel gi hera. (Jo Kolosai 3:14) To be gima duong’ ma ne Yesu dwaro ne en mana loso kuwe e kind joma oa ogendni mopogore opogore? Be Yesu noriwore gi dinde mamoko e lamo?

Jotend dinde mag Jo-Farisai kod Jo-Sadukai ne kwedo Yesu malich miwuoro—kendo ne gidwaro kata mana nege. Yesu notimo ang’o? Nowacho ne jopuonjrene niya: “Wegiuru; gin jotelo ma muofini.” (Mathayo 15:14) Yesu ne otamore rwako joma kamago kaka owetene.

Higni moko bang’e, kanyakla mar Jokristo ne ochaki e dala mar Korintho e piny Grik, to dalano nong’ere kuom bedo gi dinde modhuro. Jokristo ma ne odak e dalano ne onego obed gi paro mane e wi dindego? Jaote Paulo nokonegi niya: “Kik uriwru gi jo ma ok oyie.” Ang’o momiyo nokwerogi timo kamano? Paulo nopenjogi niya: “Tim makare winjore nadi kod richo? Koso ere winjruok e kind Kristo gi Belial? Kata ng’a moyie winjore nadi kod ng’a ma ok oyie?” Kae to ne ochikogi niya: “Auru kuomgi, kendo walreuru.”—2 Jo Korintho 6:14, 15, 17.

Omiyo, nenore maler ni Muma kwedo riwruoge mag din. To nyalo bedo ni ipenjori niya, ‘Ere kaka inyalo kel winjruok madier e piny?’

KELO WINJRUOK MADIER E PINY

Josayans mowuok e pinje 15 ne oriwore mondo gilos masin moro ma lworo piny, ma kore tek ahinya, kendo ma dhano nyalo dakie miluongo ni The International Space Station. Be iparo ni ne ginyalo loso masin ma kamano kapo ni pinjego ne ok nyal winjore ni en goro mane kata chike mage ma gibiro luwo sama gigero masindno?

Riwruok mag dinde me kindegi nie chal ma kamano; ok ginyal winjore ni gin chike mage ma onego otagi giduto. Kata obedo ni gitemo wacho ni gidwaro mondo winjruok obedie kendo gimire luor e kindgi, winjruok e wi chike ma onego otagi giduto e gero yie otamogi. Nikech mano, onge winjruok e kind dinde ma loso riwruoge ma kamago, nimar timbe kod puonj ma giluwo pod opogore apoga.

Muma oting’o chike mowuok kuom Nyasaye ma e chike ma onego ji duto oluw. Chike ma yudore e Muma e ma onego ota ngimawa. Jogo ma oyie mondo puonj Muma ota ngimagi oseloyo gik ma pogo ogendni kata dinde mopogore opogore kendo gisepuonjore tiyo kanyachiel ka gin gi kuwe e kindgi. Mano e gima Nyasaye ne okoro ka nowacho niya: “Eka nalok ni ogendini dhok maler, ni mondo giduto giluong nying Jehova, kendo gitine gi chuny achiel.” Winjruok bedoe kuom wacho “dhok maler,” ma en chike ma Nyasaye oketo mondo olamego e yo mowinjore.—Zefania 3:9; Isaiah 2:2-4.

Joneno mag Jehova rwaki gi mor mondo ichop kargi mar romo man machiegni kodi mondo ine iwuon kuwe kod winjruok me kindgi.—Zaburi 133:1.