‘Khawvêla Mi An Ni Lo’
“Khawvêlin anni chu an hua a, khawvêla mi an nih loh avângin, kei khawvêla mi ka ni lo ang bawk hian.” —JOHANA 17:14.
A Awmzia Chu: Khawvêla mi a nih loh avângin, Isua chu a hun laia khawtlâng leh politics lama inrem lohnaah a tualdâwih a. “Ka ram chu he khawvela mi hi ni sela, ka ṭhuihruaiten an bei ang, Judate hnêna pêka ka awm loh nân; nimahsela ka ram zawng heta mi hi a ni lo,” tiin a hrilhfiah zâwk a ni. (Johana 18:36) Tin, a hnungzuitute chu Pathian Thu-in a dem rilru put hmang te, ṭawngkam te, leh nungchang te hawisan tûrin a fuih bawk.—Matthaia 20:25-27.
Kristian Hmasate’n An Tlin Dân: Sakhaw chanchin ziaktu Jonathan Dymond-a sawi dân chuan Kristian hmasate chu “sawi chhiat emaw, lung in tân emaw, a nih loh leh thihna hial emaw pawh tâwk dâwn mah se, [indonaah] chuan an tel duh lo.” An tualdâwihna tihchhiat ai chuan hrehawm tawrh mai chu an tlang zâwk a ni. An nun phung pawh chuan anni chu a tidanglam a. An chungchâng chu hetianga sawi a ni: “Chûngah chuan anmahni nawmsak bâwl luattuk anga in bâwl ve tâk loh hi mak an ti a, an sawichhe ṭhîn che u a ni,” tiin. (1 Petera 4:4) Thilthleng chanchin ziaktu Will Durant-a chuan Kristiante’n “an sakhaw mi nihna leh an nungchang mawina hmangin nawmsip bâwl âtchilh Pathian hre lo hmân lai khawvêl chu an tibuai” niin a ziak a ni.
Tûn Laiah Tute’n Nge Tlin?: Kristian tualdâwihna chungchângah, New Catholic Encyclopedia chuan: “Chhia leh ṭha hriatna avânga râlthuam chêtlek duh loh chu thiam chantîr theih a ni lo,” tiin a sawi. Reformierte Presse tih chanchinbu chuan human rights organization pakhat, African Rights-in kum 1994-a Rwanda rama mihring insâmnaah “Jehova Thuhretute tih loh” Kristian sakhaw dang zawng zawng an tel vek a ni tih report a pêk thu a târ lang a ni.
Nazi-hovin Judate an suat chanchin sawiin, high-school zirtîrtu pakhat chuan, “hetiang kawpa dâwt sawina, nunrâwnna, leh nunrâwnna tâwp khâwkte chungchâng sawisêl ngam ram chhûnga mi emaw, pâwl emaw a awm miah lo” hi pawi a tih thu a sawi a. United States rama Holocaust Memorial Museum a râwn hnu chuan: “Tûnah chuan a chhânna ka hmu ta,” tiin a ziak a ni. Ani chuan Jehova Thuhretute’n tihduhdahna râpthlâk tak an tuar chung pawha an rinna phatsan lova an din nghehzia a hre ta a ni.
Nungchang tehna chungchâng chu eng nge ni? U.S. Catholic magazine chuan: “Tûn laia Catholic ṭhalai tam tak chuan inneih hmaa khawsak dun [leh] inneih hmaa mipat hmeichhiatna hman chungchânga kohhran zirtîrna chu an pawm lo,” tiin a sawi. An kohhrana rawngbâwltu pakhat pawhin: “Mi tam tak—ka hriat dân chuan zaa 50 chuang vêl—chu an inneih hmain an khawsa dûn reng tawh tih ka hria,” tia a sawi thu chu chanchinbu chuan a târ lang bawk. New Encyclopædia Britannica pawhin, Jehova Thuhretute chuan “mi mala nungchang tehna sâng tak neih an phût tlat” niin a sawi. (w12-E 03/01)