Nun leh Rawngbâwlna Inzirna Lehkhabu Atâna Thu Lâk Chhuahnate
JANUARY 4-10
PATHIAN THU AṬANGA RO HLUTE | LEVITICUS 18-19
“Nungchang Thianghlimna Vawng Reng Rawh”
Setana Thang Laka Invênhimna Rin Tlâk Hmuh Dân
An chhehvêl hnamte tih ṭhin nungchang bawlhhlawhnate chu târ langin, Jehova chuan Israel mite chu heti hian a hrilh a ni: “Ka hruai luhna tûr che u Kanaan ram mite tih ang pawh ti suh ang che u; . . . ram pawh chu a bawlhhlawh tawh a ni: chuvângin, chuta a khawlohna chu ka hrem a,” tiin. Israel mite Pathian thianghlim tân chuan Kanaan mite nun dân chu a bawlhhlawh êm avângin, an chênna ram chu a thianghlim lovin, a tenawm hle a ni.—Lev. 18:3, 25.
Jehova’n A Mite Hma A Hruai
13 Hnam dang hruaitute chu chin tâwk nei mihring finnain a kaihruai a. Entîr nân, Kanaan mite leh an hruaitute chuan thisen zawmpui inngaihna te, nungchang bawlhhlawhna te, ran inpâwltîrna te, inthawina atân naupang hlan te, leh milem biaknate ang chi suahsualna chungchuang tak takte an ti a ni. (Leviticus 18:6, 21-25) Chu bâkah, Babulon leh Aigupta hruaitute chuan thianghlimna kawnga Pathian mite neih ang dânte chu an nei ve lo va. (Numbers 19:13) Mahse, Pathian mite chuan an hruaitu rinawmte’n an biakna thianghlim tûr te, an tisa lam thianghlim tûr te, leh nungchang bawlhhlawhna pumpelh tûrtein an fuih reng tih an hria a ni. Chuvângin, Jehova chu anmahni kaihruaitu a ni tih a chiang hle.
Thil Ṭha Lo Chungchânga Pathian Thiltih Tûr Chu
Luhlul taka an kawng zawh thlâk duh lotute leh thil ṭha lo tilui tlattute chungchâng chu eng nge ni ve? He thutiam tlang tak: “Mi tluangte chu leilungah hian an chêng ang a, ṭha famkimte chu chutah chuan an awm reng a; mi suaksualte erawh chu leilung ata tihboral an ni ang a, vervêk taka titute chu tihboral phiar an ni ang,” tih hi ngaihtuah rawh. (Thufingte 2:21, 22) Mi suaksualte thununna chu a bo tawh ang a. Chutiang dinhmun thlamuanthlâk takah chuan thuâwih mihringte chu an rochun ṭhat famkim lohna laka zawi zawia tihzalên an ni ang.—Rom 6:17, 18; 8:21.
Thlarau Lam Lunghlute
“I Dân Hi Ka Va Ngaina Em!”
11 Pathianin a mite ṭhatna tûr a ngaihtuahzia a lanna Mosia Dân hmêlhmang pahnihna chu buhṭo zawn phalna dân a ni a. Jehova chuan Israel lo neituin thlai a seng hunah, a sengtute’n an hmaihte chu mi retheite chhar phalsak tûrin thu a pe a. Lo neitute chuan vau fêmte thlengin an seng zo vek tûr a ni lo va, grêp leh oliv ṭote chu an seng leh tûr a ni hek lo. Lova buhphal an khâwm hmaihte pawh an chhar lêt leh tûr a ni lo bawk. Hei hi retheite, an zînga ram dang mi chêngte, fahrahte, leh hmeithaite tâna ruahmanna duhawm tak a ni. Buhṭo zawn chu a hahthlâk ngei mai; mahse, hah taka an thawhna chuan kutdawh nih a pumpelhtîr a ni.—Leviticus 19:9, 10; Deuteronomy 24:19-22; Sâm 37:25.
JANUARY 11-17
PATHIAN THU AṬANGA RO HLUTE | LEVITICUS 20-21
“Jehova’n A Mite A Tihrang”
Paradis—I Tân A Ni Em?
12 Kan hmuh hmaih hauh loh tûr thil dang a la awm cheu va. Pathianin Israel mite hnênah: “In lo chak a, . . . ram chu in luah theih nân . . . tûna thu ka pêk che u, thupêk zawng zawngte hi in zâwm tûr a ni,” a ti a. (Deuteronomy 11:8, 9) Chu ram bawk chu, Leviticus 20:22, 24-ah târ lan a ni: “Ka thupêk zawng zawngte, ka rorêl zawng zawngte in pawm ang a, in zâwm tûr a ni: tichuan awm tûra ka hruaina che u ram chuan a luak chhuak dâwn lo che u nia. Amaherawhchu nangni hnênah chuan an ram hnutetui leh khawizu luanna ram chu in luah ang a, in luah atân ka lo pe ang che u, ka lo ti tawh a ni,” tiin. Ni e, Ram Tiam luah tûr chu Pathian Jehova nêna inlaichînna ṭha neihnaah a innghat a. Israelte khân Pathian thu an zawm loh avângin, Pathianin Babulon mite a hnehtîr a, a awmna aṭang chuan a paih chhuak a ni.
it-1-E 1199
Rochan
A neitu a thih huna a roluahtu tûr, a nih loh leh a nihna chelhtu tûr hnêna hlan thil engpawh; pi pute, a nih loh leh thlahtute hnên aṭanga hlan chhâwn thil eng pawh sawina a ni a. Hebrai ṭawnga thiltih sawi nâna hman ber thu mal chu na·chalʹ (hming sawina a nih chuan, na·chalahʹ) a ni a. Chutah chuan thlah kal zêlte hnêna hlan chhâwn a nih ṭhin anga rochan sem emaw, dawn emaw a tel a ni. (Num. 26:55; Ezek. 46:18) Thiltih sawina thu mal ya·rashʹ chu “ro luah” tih awmze neia hman châng a awm a; mahse, a tam zâwkah chuan hlan chhâwn vâng ni lo va, ‘luahsak’ tih awmze neia hman a ni. (Gen. 15:3; Lev. 20:24) Chu bâkah, sipai hma lâkna hmanga “luahsak; hnawhchhuahsak” tih awmzia pawh a nei bawk. (Deut. 2:12; 11:23) Rochan tih ṭawngkam nêna inkûngkaihna nei Grik thu mal chu kleʹros, a ni a, chu chu a tîr chuan “chanpual” tih awmze nei ni mah se, a hnuah “chan” tih leh a tâwpah chuan “rochan” tih awmze neia hman a ni.—Mt. 27:35; Tirh. 1:17; 26:18.
it-1-E 317 ¶2
Savate
Khawvêl pum huap Tuilêt hnuah, Nova chuan inthawina atâna sate a hlan rualin “sava thiang” pawh a hlan tel a. (Gen. 8:18-20) Chumi hnu aṭang chuan Pathianin mihringte hnênah savate chu a thisen tihchhuah a nih phawt chuan ei a phal ta a ni. (Gen. 9:1-4; Lev. 7:26; 17:13 nên khaikhin rawh.) Chuvângin, chutih hun laia sava ṭhenkhat “thiang” anga ngaih a nih chhan chu Pathianin inthawina atâna pawm theih nia a sawina nên a inkûngkaih tih a chiang hle; ei tûr atâna hman a nih chungchângah Mosia Dân hmêlhriattîr a nih hma chu, eng sava mah “thiang lo” nia ngaih a awm lo tih Bible chuan a târ lang a ni. (Lev. 11:13-19, 46, 47; 20:25; Deut. 14:11-20) Bible-ah hian sava ṭhenkhat chu dân anga “thiang lo” nia ngaihna tûr chhan târ lanna a awm lo. Mite’n thiang lova an ngaih chûng savate zînga a tam zâwk chu sa hel ei chite ni mah se, an vaiin an ni vek lo. (HOOPOE en rawh.) Pathianin Petera hnêna inlârnaa a tihchian angin, thuthlung thar tihngheh a nih hnu chuan chu khapna chu hlih a ni ta a ni.—Tirh. 10:9-15.
Thlarau Lam Lunghlute
it-1-E 563
Inzaina
Pathian Dân chuan mitthi avânga taksa inzai chu a khap a. (Lev. 19:28; 21:5; Deut. 14:1) Chutianga a khap chhan chu Jehova tân Israel mite chu hnam thianghlim, a pual bîk an nih vâng a ni. (Deut. 14:2) Chutiang a nih avângin, anni chu milem biakna thiltih zawng zawng lakah an fihlîm tûr a ni a. Taksa inzaina hmanga chutianga mahni intihhrehawm leh a lutuka lu sûnna lantîr chu, mitthite dinhmun dik tak hriaa thawhleh beiseina neite tân chuan thiltih âwm lo tak a ni. (Dan. 12:13; Heb. 11:19) Chu bâkah, mahni taksa inzai khapna chuan Israel mite chu Pathian thil siam mihring taksa chunga zahna dik tak nei tûrin a ṭanpui a ni.
JANUARY 18-24
PATHIAN THU AṬANGA RO HLUTE | LEVITICUS 22-23
“Kût Nîte leh Kan Tâna An Awmzia”
it-1-E 826-827
Chhang Dawidim Telh Loh Kût
Chhang Dawidim Telh Loh Kût ni hmasa ber chu inkhâwmna urhsûn tak a ni a, sabbath pawh a ni bawk. A ni hnih nî, Nisan 16-ah chuan Palestina rama buh thar seng hmasak ber phal khat chu puithiam hnêna ken tûr a ni a. Chu kût hun hma chuan buh thar emaw, chhang emaw, a nih loh leh buh thar aṭanga siam chhang kan emaw rêng rêng ei tûr a ni lo. Puithiam chuan chûng buh thar hmasa phal khat chu thênin Jehova hmaah entîr neiin a hlân a; chu bâkah, hriaka hmeh chhangphut thilhlan te, in tûr thilhlan te, leh hâlral thilhlan atân beram no a pa, kum khat mi, sawisêlbo chu a hlân bawk. (Lev. 23:6-14) A hnua puithiamte’n maichâma buh emaw, chhangphut emaw an hlan ṭhin chu ti tûra thupêkna rêng a awm lo. Vântlâng, a nih loh leh a hnam puma thlai thar hmasa ber hlanna mai bâkah, chu kût chhûngin Israel rama hmun ram nei chhûngkaw tin leh mi tinte’n lâwmthu sawina thilhlante an hlan theih nân ruahmanna siam a ni bawk.—Ex. 23:19; Deut. 26:1, 2; FIRSTFRUITS en rawh.
A Pawimawhna. Hetiang huna chhang dawidim telh loh ei chu Exodus 12:14-20-a chhinchhiah, Jehova hnên aṭanga Mosia dawn kaihhruainate nên a inmil a, chûng Bible chângte zînga châng 19-naah he thupêk khauh tak: “Nisarih chhûng chu in chhûngah rêng rêng dawidim a awm tûr a ni lo,” tih hi a tel a ni. Deuteronomy 16:3-naah chhang dawidim telh lohte chu “hrehawmna chhang” tia koh a ni a, chûng chhangte chuan Juda mite chu Aigupta ram aṭanga hmanhmawh taka an chhuahna (an chhang hmehte chu dawidim an telh hman lo [Ex. 12:34]) chu kum tin a hriatchhuahtîr a ni. Chutiang chuan, anni chuan Jehova ngeiin, “In dam chhûng zawnga Aigupta ram ata in chhuah nî chu in hriat reng theih nân,” tia hriattîrin, an hrehawmzia leh chhuah zalên an nih hmaa an sal tânna chu an hre chhuak thei a ni. Israel mite’n a hnam angin zalênna an nei tih an hriatna leh an Chhamdamtu anga Jehova an pawmna chu kum tina an neih ṭhin kût pathum zînga a hmasa ber hmanna tûr chhan ṭha tak a ni.—Deut. 16:16.
it-2-E 598 ¶2
Pentikost
Buh thar hmasa berte chu barli thar hmasate laka danglam taka sâwngbâwl tûr a ni a. Chhangphut dip mi epha hmun sâwma ṭhena hmuh hnih (4.4 L; 4 dry qt) chu dawidim nêna hmeh chhang hlâwm hniha ur tûr a ni. Chûngte chu ‘an awmna hmun aṭangin’ a ni tûr a ni a, thil thianghlim atâna hman tûr anga sâwngbâwl lovin, nî tina an ei ang chi chhang hlâwmte anga siam tûr tihna a ni. (Lev. 23:17) Chhang hlan rual chuan hâlral thilhlan leh sual thawina hlan a ni a, remna thilhlan inthawina atân berâm no a pa pahnih hlan tel a ni bawk. Puithiam chuan a kut chu chhang hlâwm leh berâm no sa hrangte hnuaia daha hma lam leh hnung lam hawi zâwnga thênin, chhang hlâwmte leh berâm note chu Jehova hmaah a thên a, chu chu Jehova hmaa hlan ang a ni. Chhang leh berâm note hlan a nih hnu chuan, chûngte chu puithiam pual, remna thilhlan anga a ei tûrte a ni.—Lev. 23:18-20.
Jehova Inawpna Pâwl Rualin I Kal Em?
11 Tirhkoh Paula fuihna: “Hmangaih leh thil ṭha tiha inchawk tho tûrin inngaihtuah tawn ang u; ṭhenkhat tih dân anga kan inkhâwmte bânsan lovin, infuih tawn zâwk ang u; ni chu lo hnai telh telha in hriatin infuih tawn nasa lehzual sauh rawh u,” tih zâwm tûra min fuih lai hian Jehova inawpna pâwl chuan kan tâna ṭha ber tûr thil a ti a ni. (Heb. 10:24, 25) Kum tina hman ṭhin kûtte leh Pathian be tûra kal khâwmna dangte chuan Israelte chu thlarau lamah a tichak a. Chu bâkah, Nehemia hun laia Bâwkte Kût ang chi a bîk taka thilthlengte chu hun hlimawm tak a ni a. (Ex. 23:15, 16; Neh. 8:9-18) Chutiang bawkin, kan inkhâwmte leh inkhâwmpuite chu kan hlâwkpui a ni. Thlarau lama kan chak nân leh kan hlim nân chûngte chu a ṭha thei ang berin i hmang ṭangkai ang u.—Tit. 2:2.
Thlarau Lam Lunghlute
I Rinawmna Vawng Tlat Rawh!
3 Pathian chhiahhlawhte kan nih angin, kan tân chuan rinawmna tih chu Mi tak tak anga thinlung zawng zawnga Jehova hmangaih leh a hnêna inpumpêk tlatna a ni a; kan thu tlûkna siam apiangah a duh zâwng kan dah hmasa ang. Bible-a rinawmna tih thu mal hman dân ṭhenkhat hi han ngaihtuah teh. A awmze bulpui chu: famkim, hmêlhem lo, a nih loh leh a pumin tihna a ni. Entîr nân, Israel mite chu Jehova hnênah ranin an inthawi ṭhîn a, Dân chuan ran chu hmêlhem lo a nih tûr thu a sawi. (Lev. 22:21, 22) Pathian mite tân ran kebai, beng ṭha lo, a nih loh leh mitdel chu hlân phal a ni lova; a silawng pawh hlan theih a ni hek lo. Jehova tân chuan ran chu a famkim, hmêlhem lo, a nih loh leh a puma him a nih a pawimawh hle. (Mal. 1:6-9) Jehova’n a hmêlhem lo leh a puma him a ngaih pawimawh chhan chu kan hre thiam thei a. A chhan chu, thei rah emaw, lehkhabu emaw, a nih loh leh hmanraw pakhat emaw lei dâwn ta ila, a ṭawih lai awm, a phêk kim lo, a nih loh leh a part kim lo emaw chu kan lei duh lo. Kan duh chu a famkim, hmêlhemna nei lo, leh a puma him a ni. Jehova chuan amah kan hmangaihna leh a chunga kan rinawmna chu chutiang bawk ni tûrin a duh a. Chu chu a famkim, hmêlhemna nei lo, leh a puma him a ni tûr a ni.
JANUARY 25-31
PATHIAN THU AṬANGA RO HLUTE | LEVITICUS 24-25
“Jubili Kum leh Nakin Huna Zalênna”
it-1-E 871
Zalênna
Zalênna Pathian. Jehova chu zalênna Pathian a ni a. Ani chuan Israel mite chu Aigupta rama an sal tânna ata a chhuah zalên a. A thupêkte an zawm chhûng chuan retheihna lakah an zalên ang. (Deut. 15:4, 5) Davida chuan Jerusalema lal inahte “thawvenna” a awm thu a sawi a. (Sâm 122:6, 7) Mahse, Dân chuan mi chu a lo rethei a nih chuan amah leh a chhûngkaw mamawhte a neih theih nân sala inhralh theihna a pe a ni. Chu Dân vêk chuan Hebrai mi chu sala a awm aṭanga a kum sarihnaah zalen theihna a pe a. (Ex. 21:2) Jubili (kum 50-na apianga neih) kumah, zalênna chu ram chhûnga chêng zawng zawngte hriata puan a ni. Hebrai mi bâwih ni tawh phawt chu chhuah zalên an ni a, mi tin mahni rochan ṭheuhvah an kîr leh a ni.—Lev. 25:10-19.
it-1-E 1200 ¶2
Rochan
Ram chu a chhuan a chhuana inhlan chhâwn zêl a nih avângin, hralh hlen theih a ni lo. Dik tak chuan, ram an hralh hian, chu ramin buhbâl a hâwn zât tûr chhûta ram inhawhna mai a ni a, a leina man zât chu Jubili a thlen leh hmaa kum awm zât ang zêla chhût a ni; ramte chu Jubili thlen hmaa lei lêt leh emaw, tlan emaw a nih loh pawhin, Jubili kumah chuan a neitu hmasa hnêna pêk kîr leh tûr a ni. (Lev. 25:13, 15, 23, 24) He dânah hian kulh nei lo khuaa awm inte pawh a tel a, chu chu thingtlâng rama awm inte anga ngaih a ni. Kulh nei khuaa in erawh chu hralh a nih aṭanga kum khat chhûng chauhva tlan leh theih a ni a, chumi hun a liam tawh chuan, a leitu ta a ni ang. Levia chiho khuaa inte chungchângah chuan, anni chuan rochan an neih ve loh avângin eng hunah pawh an tlan leh thei a ni.—Lev. 25:29-34.
it-2-E 122-123
Jubili
Jubili dân hi zawm a nih hian, Israel hnam chu tûn lai ram tam taka kan hmuh dinhmun lungchhiatthlâk tak, a lutuka hausa leh a lutuka rethei tia mipui hmun hniha inṭhenna lakah a vêng a ni. Mi mal tin hlâwknate chuan hnam pumpui chu a tichak a, a chhan chu ei leh bâr harsatna avânga hamṭhatna dawng pha lo leh hlâwkna engmah hmu ve lo awm lo va, mi zawng zawngin an thiamna leh theihnate chu hnam pumpui ṭhatna atâna an hman theih vâng a ni. Jehova pêk lei rah ṭha tak avânga malsâwmnate leh zirtîrnate avângin, Israel mite chuan thu an âwih chhûng chuan rorêlna ṭha tak hnuaia awmin, Pathian inawpna chauhvin a pêk theih hausakna chu an chên thei ang.—Is. 33:22.
Thlarau Lam Lunghlute
09-E 9/1 22 ¶4
Tihlungnih Lohva I Awm Hunah
Israel miin a Israelpui chungah kut thlâka a mit a tihchhiatsak chuan, Dân anga hrem theih a ni a. Mahse, a tuartu chuan kut thlâktu chungah emaw, a chhûngkaw zînga mi pakhat khat chungah emaw a thungrûl tûr a ni lo. Ani chu a chunga kut thlâktuin a phû ang tâwk hremna a hmuh theih nân chu thilthleng chu rorêltu atâna ruat thuneitute hnêna thlen tûrin Dân chuan a phût a ni. Tum rêng vânga mi dang chunga thil sual titu, a nih loh leh tharum thawhtu chu hriat chhuah a nih chuan phuba lâkna a tawrh loh nân, a thil sual tih nêna inmila hrem theih a ni. Mahse, chu aia tam a tel.
FEBRUARY 1-7
PATHIAN THU AṬANGA RO HLUTE | LEVITICUS 26-27
“Jehova Malsâwmna Dawn Theih Dân”
“Thil Tlaktlai Lote” Hnâwl Rawh
8 Engtin nge “sum” chu Pathian ang a nih theih? Aw le, entîr nân, hmân lai Israel ram hmun ruaka lung awm chu ngaihtuah ta ila. Chutiang lung chu in sak nân emaw, kulhbang siam nân emaw a ṭangkai thei ang a. Kawng leh lamah chuan, chu lung chu “lung phun” emaw, “milem chuanna lung” emaw anga din ni ta se, chu chu Jehova mite titlutu a lo ni ang. (Lev. 26:1) Chutiang bawkin, sum leh pai chu a ṭangkaiin hman dân dik a awm a ni. Nunna atân kan mamawh a, Jehova rawngbâwl nân kan hmang ṭangkai thei bawk. (Thur. 7:12; Lk. 16:9) Mahse, sum zawnna chu kan Kristian rawngbâwlna aia kan dah pawimawh zâwk chuan sum chu kan tân pathian a ni a tih theih ang. (1 Timothea 6:9, 10 chhiar rawh.) Mite tâna hausak ûm a pawimawh êm êmna hmun he khawvêlah hian, thlîr dân inbûk tâwk tak kan nei ngei tûr a ni.—1 Tim. 6:17-19.
it-1-E 223 ¶3
Zahna
Jehova’n Mosia a hman dân leh a cheibâwl dân avângin, Mosia chuan Pathian mite mithmuhah thil mak ropui tak takte (Heb., moh·raʼʹ) a ti a. (Deut. 34:10, 12; Ex. 19:9) Rinna neite chuan Mosia thuneihna chungah zahna dik tak an lantîr a ni. Pathianin Mosia hmangin thu a sawi tih an hria a. Israel mite chuan Jehova hmun thianghlim chungah pawh zahna an lantîr tûr a ni. (Lev. 19:30; 26:2) Chu chu hmun thianghlim an zahzia lantîrin, Jehova kaihhruaina angin biakna an nei ang a, a thupêkte nêna inmilin an nung tûr tihna a ni.
w91-E 3/1 17 ¶10
“Pathian Thlamuanna” Chuan In Thinlung Vêng Rawh Se
10 Jehova’n Israel hnam chu: “Ka thuruatte chu in zawm a, ka thupêkte in pawm a, in zawn chuan, ruahtuite chu a hun têah ka tlâktîr ang a, lei chuan thil a hâwntîr ang a, rama thingte chuan rah an chhuah ang a. He ram hi râlmuang takin ka awmtîr ang a, in mu hle hle ang a, tu man an tihlau lo vang che u: ramsa sual te chu he ram ata hi ka hnawt ṭiau ang a, khandaihin in ram a fang tlang hek lo vang. In zîngah ka chêng ang a, in Pathian ka ni ang a; tin, nangni pawh ka mite in ni ang,” tiin a hrilh a. (Leviticus 26:3, 4, 6, 12) Israelte chuan an hmêlmate laka himna neiin, ei leh bârah hnianghnârin, leh Jehova nêna inlaichînna ṭha tak neiin thlamuanna an nei thei a ni. Mahse, chu chu Jehova Dân an zawm leh zawm lovah a inghat ang.—Sâm 119:165.
Thlarau Lam Lunghlute
it-2-E 617
Hri
Pathian Dân Bawhchhiatnain A thlente. Israel mite chu Pathian nêna an thuthlung siam an zawm loh chuan ‘an zîngah hri a lên’ tûr thu vaukhân an ni a. (Lev. 26:14-16, 23-25; Deut. 28:15, 21, 22) Bible bu pumah hian, tisa lamah a ni emaw, thlarau lamah a ni emaw pawh ni se, hrisêlna hi Pathian malsâwmna nêna thlunzawm tlat a ni a (Deut. 7:12, 15; Sâm 103:1-3; Thuf. 3:1, 2, 7, 8; 4:21, 22; Thup. 21:1-4), chutih rualin, natna chu sual leh ṭhat famkim lohna nêna thlunzawm a ni thung. (Ex. 15:26; Deut. 28:58-61; Is. 53:4, 5; Mt. 9:2-6, 12; Joh. 5:14) Chuvângin, Pathian Jehova’n dinhmun ṭhenkhatah chuan Miriami te, Uzia te, leh Gehazia te vei phâr ang chi natna ṭhenkhat chu mite chungah tlang tak leh chawplehchilhin thlentîr ṭhîn mah se (Num. 12:10; 2 Chro. 26:16-21; 2 Lal. 5:25-27), dinhmun tam takah chuan natna leh hrite chu a mi mal ang leh a hnam pum anga kawng sual an zawh avânga amaha lo awm a sawhkhâwk pumpelh theih loh niin a lang. An tuh rah chu an seng mai a ni a; an kawng sual zawh rahchhuah chu an taksain a tuar a ni. (Gal. 6:7, 8) Nungchang bawlhhlawhna lama inhmangte chungchângah tirhkoh Paula chuan, ‘An taksa zahthlâk taka insiam tawn tûrin, thil bawlhhlawh tih phalin Pathianin a hawisan a, an sual man hmuh tûr chu anmahniah an hmu a,’ tiin a sawi a ni.—Rom 1:24-27.
FEBRUARY 8-14
PATHIAN THU AṬANGA RO HLUTE | NUMBERS 1-2
“Jehova’n A Mite Pâwl Pakhatah A Din”
w94-E 12/1 9 ¶4
Kan Nuna Jehova Biakna Hmun Dik Tak
4 Thlalêra Israel mite awmhmun khuarna chu vân sâng aṭangin en ta la, eng nge i hmuh ang? Hnam thum zêla infinkhâwma hmâr lam, chhim lam, chhak lam, leh thlang lama mi maktaduai thum aia tamte’n fel fai taka mahni puan in an kaih ṭheuh chu i hmu ang. Chiang lehzuala i en chuan, an awmhmun khuarna hmun laili hnaih lamah pâwl dang a hrang deuhva awm pawh i hmu ngei ang. Chûng pâwl tlêm zâwk hmun lia inṭhente chu Levia hnam chhûngkuate an ni. An awmhmun khuarna hmun lai bera awm puana hung chhûngah chuan in danglam tak a awm a. Chu chu Jehova ruahmanna anga Israelte zînga ‘mi themthiamte’ sak “inbiakna puan in,” a nih loh leh biak bûk chu a ni.—Numbers 1:52, 53; 2:3, 10, 17, 18, 25; Exodus 35:10.
it-1-E 397 ¶4
Awmhmun Khuarna
Israelte awmhmun khuarna chu zau tak a ni a. A chunga târ lan hming ziah luhte zîngah chuan indo mi 6,03,550 bâkah, hmeichhia te, naupang te, kum upate, ramtuileilo te, Levia mi 22,000 te, leh hnam dang mi “mipui inpawlhsawp tam tak” pawh an tel a, an zaa belhkhâwm chuan mi 3,000,000, a nih loh leh chu aia tam an nih a rinawm. (Ex. 12:38, 44; Num. 3:21-34, 39) Awmhmun an khuarna zau zâwng chiah chu chiang taka sawi theih a ni lo va; zau tak a ni ang tih erawh a rin theih a ni. Moab Phaizâwla awm Jeriko hmachhawna awmhmun an inkhuar khân “Betjesimot aṭanga Abel-sitim thlengin” an inpharh duai nia târ lan a ni.—Num. 33:49.
Thlarau Lam Lunghlute
it-2-E 764
Hming Ziahna
A tlângpui thuin, hnam leh chhûngkua azirin hming leh thlahte chu ziah luh an ni a. Chutah chuan mi awm zât leh chhûngkaw lû awm zât chhiar mai aia tam a tel a. Bible-a târ lan hnam pumpui hming ziah luhna chuan chhiah chawi te, sipaia ṭanna te, a nih loh leh (Levia mite tân chuan) hmun thianghlima rawngbâwl tûra ruatna ang chi thiltum hrang hrang a nei a ni.
FEBRUARY 15-21
PATHIAN THU AṬANGA RO HLUTE | NUMBERS 3-4
“Levia Chite Rawngbâwlna”
it-2-E 683 ¶3
Puithiam
Dân Thuthlung Hnuaiah. Israelte Aigupta rama sala an awm laia Jehova’n hri sâwmnaa Aigupta fa tîr a tihhlum khân, Israel fa tîr zawng zawng chu ama tân a tithianghlim a. (Ex. 12:29; Num. 3:13) Chuvângin, chûng fa tîrte chu Jehova ta, ama rawngbâwl tûr atân bîka hman tûr an ni. Pathian chuan chûng Israel fa tîr mipa zawng zawng chu puithiam hna thawk tûr leh hmun thianghlim enkawl tûrin a ruat thei a. Mahse, chu rawngbâwl hna thawk tûra Levia hnam zînga mipate hman chu a thiltum nên a inmil a ni. Chumi avâng chuan, Levia-ho mipate chu Israel thlah hnam 12 zînga fa tîrte aiawhtu atân a ruat a (Josefa fapa Ephraima leh Manasea thlah chu hnam hnih anga chhiar a ni). Israela thlahte zînga fa tîr zawng zawng thla khat achin chung lam an han chhiar chuan Levia mipate aiin 273-in an tam a; chuvângin, Pathianin chûng fa tîr 273-te tlan nân chuan sekel 5 ($11) zêl a phût a, chûng tlanna sumte chu Arona leh a fapate hnênah an pe a ni. (Num. 3:11-16, 40-51) Chu indâwrna a awm hma aṭang tawhin, Jehova chuan Levia hnama mi Arona chhûngkuaa mipate chu Israel puithiamho atân a lo tihrang tawh a ni.—Num. 1:1; 3:6-10.
it-2-E 241
Levi-hote
Chanvote. Levi-hote chu chhûngkaw thum, Levia fapa Gersona (Gersoma) te, Kohatha te, leh Meraria te aṭanga din an ni a. (Gen. 46:11; 1 Chro. 6:1, 16) Chûng chhûngkaw tinte chu thlalêra biak bûk kiangah awmna tûr hmun ruatsak ṭheuh an ni. Arona thlah Kohatha chhûngkua chuan biak bûk chhak lampangah awmhmun an khuar a. Kohatha thlah dangte chuan chhim lampangah, Gersona thlahte chuan thlang lampangah, leh Meraria thlahte chuan hmâr lampangah awmhmun an khuar a ni. (Num. 3:23, 29, 35, 38) Biak bûk sak te, ṭhiah te, leh zâwnte chu Levi-hote hna a ni a. Awmhmun sawn hun a lo thlen chuan, Arona leh a fapate chuan Hmun Thianghlim leh Hmun Thianghlim Ber daidanna puan zâr chu hlîp thlain, thuthlung bâwm te, maichâm te, leh rawngbâwlna bungruate leh bungbêl dangte chu an khuh a. Tichuan, Kohatha thlahte chuan chûngte chu an zâwn a ni. Gersona thlahte chuan biak bûk puan zâr te, a khuhna te, puan zâr te, kawtlai zâr te, leh puan zâr hrui te (biak bûka hman hruite tih a chiang) chu an phur a, Meraria thlahte chuan ban rem khâwm te, a ban te, a nghah chhan kerkuak te, biak bûk kilhbehna te leh a hrui te (biak bûk kawtlaia hman hruite) chu an phur a ni.—Num. 1:50, 51; 3:25, 26, 30, 31, 36, 37; 4:4-33; 7:5-9.
it-2-E 241
Levi-hote
Mosia hun lai chuan Levia mi kum 30 tling tawhte chauh chu biak bûk sawn a nih huna biak bûk leh a bungruate phurh ang chi hna thawk tûra beisei a ni a. (Num. 4:46-49) Chanvo ṭhenkhat chu kum 25 an tlin aṭanga thawh theih a ni a; mahse, biak bûk bungruate phurh ang chi hna hahthlâk takte a nih a rinawm loh. (Num. 8:24) Lal Davida hunah chuan, kum bithliah chin chu kum 20-ah tihhniam a ni a. Davida’n chutianga a tihhniam chhan chu, biak bûk (tûnah chuan biak ina thlâk a nih tawh) chu sawn tûra zâwn a ngaih tawh loh vâng a ni. Rawngbâwl hna chu kum 50 an nih thleng chauh an thawk thei bawk. (Num. 8:25, 26; 1 Chro. 23:24-26; AGE en rawh.) Levi-hote chu vântlâng hmaa Dân thu chhiar tûr leh mi nâwlpuite zirtîr tûra tih an nih fo avângin, anni chuan Dân chu an hriat chian a ngai a ni.—1 Chro. 15:27; 2 Chro. 5:12; 17:7-9; Neh. 8:7-9.
Thlarau Lam Lunghlute
Fing La, Pathian Ṭih Rawh!
13 Davida’n mangan laia Jehova ṭanpuina a dawnna chuan Pathian a ṭihna chu a tithûk zual sauhvin leh Pathiana a rinna chu a tichak sauh va. (Sâm 31:22-24) Amaherawhchu, langsâr takin ṭum thum lai Davida chuan Pathian ṭihna a tla chham a, chu chuan rahchhuah râpthlâk tak a thlen a ni. A hmasa ber chu Jehova thuthlung bâwm chu Dânin a kawhhmuh anga Levia chite phurhtîr lo va, tawlailîra Jerusalema phur tûra ruahmanna a siam hi a ni. Tawlailîr khalhtu Uza chuan Thuthlung Bâwm chu vawn ngheh tuma a han chelh chuan “chu a thiltih dik loh” avâng chuan a thi ta nghâl a. Uza chuan nasa takin thil sual ti ngei mah se, a nihna takah chuan chu thil lungchhiatthlâk tak chu Davida’n Pathian Dân zahna dik tak a chhawmnun loh avânga lo thleng a ni. Pathian ṭih tih awmzia chu a ruahmanna anga thil tih hi a ni.—2 Samuela 6:2-9; Number 4:15; 7:9.
FEBRUARY 22-28
PATHIAN THU AṬANGA RO HLUTE | NUMBERS 5-6
“Engtin Nge Nazarit Mite I Entawn Theih?”
it-2-E 477
Nazarit
Nazarit intiamkamna neite tân thil khap pathum a awm: (1) Anni chuan zu rêng rêng an in tûr a ni lo; grêp rah hel emaw, a hmin emaw, pho vuai emaw pawh ni se, grêp aṭanga siam thil rêng rêng an ei tûr a ni lo va, grêp tharlâm emaw, dawidim telh emaw, a thûr emaw pawh ni se, grêp tui rêng rêng an in tûr a ni lo bawk. (2) Anni chuan an lû an mêt tûr a ni lo. (3) Anni chuan an pa te, an nu te, an unaupa te, leh an farnu te ang chhûngkhat hnaite pawh ni se, mitthi ruang rêng rêng an khawih tûr a ni lo.—Num. 6:1-7.
Thutiam Bîkte. He thutiam bîk tiamtu chu ‘LALPA tâna inpêkna Nazarit [chu chu a inpumpêk, a intihrang tihna a ni] thutiam tiamtu’ a ni a, a ken tel hmuh theiha intihhrehawmnate avânga fak a dawn duh vânga inpe a ni tûr a ni lo. Chu aiin, ani chu, “a intihhran chhûng zawng chuan LALPA pual a ni.”—Num. 6:2, 8; Gen. 49:26.
Chuvângin, Nazarit mi tâna thil phûtte chuan danglam bîkna a neiin, Jehova biaknaah awmzia a nei a ni. A nihna thianghlim tak avânga puithiam lal nia rawngbâwltu chuan a chhûngkhat hnai tak zînga mi pawh ni se, mitthi ruang a khawih tûr a ni lo ang bawkin, Nazarit mi pawh chutiang chu a ni tûr a ni. Puithiam lal leh a hnuaia puithiamte chu an mawhphurhna pawimawh tak avângin Jehova hmaa rawng an bâwl hunah uain leh zu in lo tûra khap an ni.—Lev. 10:8-11; 21:10, 11.
Chu bâkah, Nazarit (Heb., na·zirʹ) mi chu “a lû pawh meh hauh loh tûr a ni,” chu chu LALPA tâna tihhranin a awm tih mi zawng zawngin an hriat nghâl theihna tûra chhinchhiahna mawi tak ang a ni. (Num. 6:5) Chu Hebrai thu mal na·zirʹ tih chu Sabbath leh Jubili kum chhûnga “enkawl loh” grêp hrui nêna inkûngkaiha hman a ni a. (Lev. 25:5, 11) Puithiam lalber lukhum hma lama rangkachak phêka “Thianghlimna chu Jehova ta a ni,” tih thu inziak chu “inpumpêk chhinchhiahna thianghlim [Heb., neʹzer, tih chu na·zirʹ tih awmze bul tho aṭanga lâk a ni]” tia koh a ni chu ngaihvenawm tak a ni bawk. (Ex. 39:30, 31) Chutiang bawkin, hriak thih Israel lalte khum ṭhin lallukhum chu neʹzer tia koh a ni. (2 Sam. 1:10; 2 Lal. 11:12; CROWN; DEDICATION en rawh.) Kristian kohhranah, tirhkoh chuan hmeichhe sam sei chu lukhum aiawha pêk a ni tih a sawi a. Chu chu mipa lakah a dinhmun danglamna hriattîrtu a ni a; Pathian ruahmanna hnuaia a intukluh a ngaihna dinhmun chu a hre reng tûr a ni. Chuvângin, chutiang thil phûtte—lu meh lohna (mipa tâna thil pângngai lo tak) te, uain laka fihlîm ṭhakna te, leh thianghlim leh bawlhhlawh lova awmnate—chuan Pathian tâna inpumpêk Nazarit mi chu mahni inphat a, Jehova duh zâwng mila intukluh pumhlûm a pawimawhzia chiang takin a hriattîr a ni.—1 Kor. 11:2-16; HAIR; HEAD COVERING; NATURE en rawh.
Thlarau Lam Lunghlute
w05-E 1/15 30 ¶2
Chhiartute Zawhna
Mahse, Samsona chu kawng danglam takin Nazarit mi a ni a. A pian hmain, Jehova vântirhkohvin a nu hnênah: “Ngai teh, i rai ang a, fapa i hring dâwn si a; a lûah chuan bakmehna rêng rêng rawih a ni lo vang: naupang chu chhûla a awm lai aṭangin Pathian tâna Nazarit mi a ni dâwn si a: ani chuan Israel-hote hi Philistia mite kut ata chu a chhanchhuak ṭan ang,” tiin a hrilh a. (Ro. 13:5) Samsona chuan LALPA tâna intihrang tûra thutiam engmah a nei lo. Ani chu Pathian ruat Nazarit mi a ni a, LALPA tâna a intihhranna chu dam chhûng awh a ni. Mitthi ruang khawih phal lohna dân chu a tâna hman theih a ni lo. Chu dân chu a tân pawh hman tûr a nih a, mitthi ruang a khawih palh a nih chuan, engtin nge a pian tirh ata dam chhûnga LALPA tâna tihhrana a awmna chu a hlen theih ang? Chuvângin, dam chhûnga tihhrana awmte tâna thil phûtte chu mahni duh thua tihhrana awmte lakah kawng engemawti takin a danglam tih a chiang a ni.