Mwafwa Bika Bakaleho ba Yehova Bakalingi Cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi mu Ngila ya Kuliseza na Bulombelo Bukwabo?
Mutukalingi cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi, cije cibakatumbula lalo ngwabo Kulya kwa Mangwezi kwa Mamaneselelo nambe Canukiso ca Kutsa kwa Yesu, tukakabangeya biyendeka Mbimbiliya. (1 Kolinte 11:20; King James Version) Oloni byuma bimo bibakulahela banu mu bulombelo bweka nebi bibakalingi ha simbu yeci cilika kubilitombola nebi biyendeka Mbimbiliya.
Bika bitukalingila eci cilika?
Tukalingi eci cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi mangana twanuke Yesu na kumwesa kukandelela ku ndando ya kupatula. (Mateo 20:28; 1 Kolinte 11:24) Eci keti cilika lika ca bulombelo cije cilingisa banu babatetele nambe kubakonekela bubi bwabo, embwe. Mbimbiliya imwesa ngwayo munu basa lika kumukonekela bubi bwendi nga akulahela muli Yesu, keti kulinga lika cilika cimo ca bulombelo.—Loma 3:25; 1 Yowano 2:1, 2.
Tunapande kucilinga lungahi?
Yesu mwashikile bandongesi bendi ngwendi balinge-linge cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi, kendekele ngwendi banapande kucilinga lungahi. (Luka 22:19) Banu bamo bakasinganyeka ngwabo banapande kulinga eci cilika ngonde na ngonde, bamoco bakacilingi calumingo na calumingo, bakwabo bakacilingi ha litangwa na litangwa. Bakwaboco bakacilingi bisimbu byabingi ha litangwa. Bekaco ngwabo munu asa kucilinga hoshe hasinganyekela.a Tusimutwiyeniko ha byuma bimo bije bitukwasa kukumbulula eci cihula.
Yesu walingile cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi ha litangwa libakele na kulinga Paseka Bayunda, co lalo likelyo litangwa lyatsile. (Mateo 26:1, 2) Ebi byuma kubyalingiwile lika mu kukasumuka. Bisoneka binesekesa mulambu wa Yesu ku muna manga wa ha Paseka. (1 Kolinte 5:7, 8) Paseka bakele na kuilinga lumo mu mwaka. (Kutuuka 12:1-6; Valevi 23:5) Baka-Kilistu ba kulibanga nabo bakele na kulinga Canukiso ca kutsa kwa Yesu lumo mwaka na mwaka,b co mukemwo mubali na kulingila Bakaleho ba Yehova.
Litangwa na simbu
Mwalingilile Yesu cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi kutukwasa kuzibuka litangwa na simbu ya kulinga Canukiso. Kwesekesa na kalenda ya kusañulu, Yesu walingile eci cilika mangwezi a litangwa lya Nisane 14, 33 C.E., munima ya kulauka kwa litangwa. (Mateo 26:18-20, 26) Netu tukalingi Canukiso ha litangwa eli bene mwaka na mwaka ngwe mubakele na kulingila baka-Kilistu ba kulibanga.c
Nameme litangwa lya Nisane 14, 33 C.E lyapwile Lya mu citanu, eli litangwa linasa kutenguluka, mwaka na mwaka. Tukakabangeya tandesi ibakele na kupangesa mu simbu ya Yesu mangana tuzibuke litangwa lyendelela na litangwa lya Nisane14 mwaka na mwaka. Kutwesi kukabangeya tandesi ya kalenda ya Bayunda ya ano matangwa.d
Likende na binyu
Yesu mwalingile cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi wapangesele likende lya kujeneka musima na binyu bije byasalele ku cilika ca Paseka. (Mateo 26:26-28) Mu ngila imolika, netu tukapangesa likende lya kujeneka musima na binyu bya kubenga bya kujeneka bimo bya kwakamo.
Mu bulombelo bumo bakapangesa likende lije lili na musima nambe yeast. Oloni kakangi mu Mbimbiliya, musima wimanena bubi nambe kujeneka kulumbunuka. (Luka 12:1; 1 Kolinte 5:6-8; Ngalatiya 5:7-9) Ngeci, likende lya kujeneka musima nambe byuma byeka likelyo lika lyasa kwimanena mubila wa Kilistu wa kulumbunuka. (1 Petulu 2:22) Cuma cikwabo cibukalingi bulombelo bumo cije kucilitombola na Mbimbiliya cinapu kupangesa byakunwa byeka kutubakana kupangesa binyu. Bamo bakalingi ngoco mwafwa bakulahela ngwabo Mbimbiliya kuitabesa kunwa bwala.—1 Timateo 5:23.
Likende na binyu byapwa bifwisa, keti mubila na maninga a Kilistu
Likende lya kujeneka musima na binyu bya kubenga bitukapangesa ha Canukiso byapwa bifwisa bije bimanena mubila wa Kilistu na maninga endi. Kukwesi kukala cikomokeso ca kubitengulula nambe kubikumbasana na mubila na maninga endi mpundu ngwe mubakasinganyekela bamo. Tusimutwiyeniko ha Bisoneka bije bitulingisa tukulahele ngoco.
Ngwe Yesu walekele bandongesi bendi ngwendi banwe maninga endi ngwe wabalingisile bapokole lishiko lya Njambi lije libindika kunwa maninga. (Kushangumuka 9:4; Vilinga 15:28, 29) Yesu kasa kulingisa banu bapokole lishiko lya Njambi lije limwesa ngwalyo maninga apwa a kujela.—Yowano 8:28, 29.
Ngwe tupositolo bakele na kunwa maninga endi mpundu ngwe kabalekele ngwendi maninga endi ‘etikila banu,’ kulumbununa ngwabo te kanda ane mwonyo wendi kupwa mulambu.—Mateo 26:28.
Yesu wanene mulambu “lumolika.” (Vahevelu 9:25, 26) Ngeci, ngwe likende na binyu bya ha cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi bikatenguluka kupwa mubila na maninga a Yesu, ngwe baje bakali na kunwa bakelukila kwana mulambu wanene.
Yesu wendekele ngwendi: “Lingeni eci mu kunjanuka,” kendekele ngwendi “mu kwana mulambu wange.”—1 Kolinte 11:24.
Baje bakulahela ngwabo likende na binyu bikatenguluka kupwa mubila na maninga a Yesu, bakendeka ngoco mwafwa ya majwi a mu mikanda imo ya mu Mbimbiliya. Cakumwenako, mu Bimbimbiliya byabingi, majwi endekele Yesu ku mukanda wa Mateo 26:28 banawanungulula ngwabo “Awa akewo maninga ange.” Oloni majwi a Yesu banasa kuwanungulula ngwabo: “Ebi binyu bilumbununa maninga ange,” “Ebi binyu bimanena maninga ange,” nambe “Ebi binyu bimwesa maninga ange.”e Yesu wesekesele lika cuma cimo ku cikwabo ngwe mwakele na kulingila ha bisimbu byabingi.—Mateo 13:34, 35.
Beya banapande kulya likende na kunwa binyu?
Bakaleho ba Yehova mubakalingi cilika ca Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi, babandondo lika bakali likende na kunwa binyu. Mwafwa bika?
Maninga a Yesu alingisile kukale “cikumiiyo caciha,” cije cengile cikumiiyo calikumiiye Yehova Njambi na Baisalele. (Vahevelu 8:10-13) Baje bali omu mu cikumiiyo caciha bakebo bakali na kunwa bifwisa. Co banu “banasana Njambi” mu ngila ya kulitila bakebo bali omu mu cikumiiyo caciha, keti baka-Kilistu boshe. (Vahevelu 9:15; Luka 22:20) Aba bakebo bakayula hamo na Kilistu mwilu. Mbimbiliya ngwayo banu ba kupwa 144,000 bakebo bakayula hamo nendi.—Luka 22:28-30; Kujombolola 5:9, 10; 14:1, 3.
Ei inapu “mbunga yaindondo.” Bwingi bwetu tuwila mu “mbunga yakama” ije ili na lilabelelo lya kukayoya myaka yoshe hano hasi. (Luka 12:32; Kujombolola 7:9, 10) Nameme yetu tuli na lilabelelo lya kukayoya hano hasi kutwesi kulya na kunwa bifwisa, oloni tukawaniwa ku Canukiso mu kumwesa kukandelela ku mulambu wanene Yesu mwafwa yetu.—1 Yowano 2:2.
a Mu Bimbimbiliya bimo banapangesa majwi a “hoshe-hoshe” kutalesa ku Kulya kwa Mwene kwa Mangwezi mangana bamwese ngwabo banu banapande kulinga eci cilika kushwa kumo nambe simbu yoshe-yoshe. Oloni lumbunwisi ya lijwi libapangesele mu ndaka ya kulibanga inapande kupwa “hoshe” nambe “simbu yoshe.”—1 Kolinte 11:25, 26; New International Version; Good News Translation.
b Taleni libulu lya The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge, Volyumu IV, liputa 43-44, neli lya McClintock and Strong’s Cyclopedia, Volyumu VIII, liputa 836.
c Taleni libulu lya The New Cambridge History of the Bible, Volyumu 1, liputa 841.
d Kwesekesa na kalenda ya Bayunda ya ano matangwa, ngonde ya Nisane ikashangumuka nga ngonde icili ku lisusulungu, co itonda kutenama. Oloni omu keti mukemwo mubakele na kulingila mu simbu ya Yesu. Mu simbu ya Yesu, ngonde ya Nisane yakele na kushangumuka muyatenamene lika ngonde na kusholoka mu Yelusalema. Ei inasa kupwa munima ya litangwa limo nambe kutubakana, kutunda haishangumukila Nisane ya matangwa ano. Mukemwo kakangi litangwa libakalingi Canukiso Bakaleho ba Yehova kulyesi kwendelela na litangwa libakalingi Paseka Bayunda ano matangwa.
e Taleni Mbimbilya ya James Moffatt ya A New Translation of the Bible; Mbimbilya ya Charles B. Williams ya The New Testament—A Translation in the Language of the People; na Mbimbilya ya Hugh J. Schonfield ya The Original New Testament.