BIBAKEHULA BABAHA
Bika Binjinapande Kulinga nga Kabusamba Kange Nanjibiisila?
Bimunapande kuzibuka
Kukwesi busamba bwa kulumbunuka. Mwafwa ya kujeneka kulumbunuka, kabusamba ketu wakama asa kulinga nambe kwendeka byuma bije byasa kutuzibisa kubabala ku mbunge. Ngeci, neni hamo mwanuka simbu imo imwabiisilile mukweni—Jemusi 3:2.
Intaneti yasa kulingisa kutupwile kwakwasi kutuzibisa kubabala ku mbunge. Cakumwenako, mukweje umo wa lizina lya Devidi wendekele ngwendi: “Nga uli ha Intaneti, co umona bikupulo bya kabusamba kobe uje ali ku cilika cimo, ngeci wasa kushangumuka kulihula ngwobe, yange oni bika kubanjilanyeleko? Co wasa kulubala na kushangumuka kuliziba ngwe ba na kuyengula.
Lilongeseni mwakumanesela bukalu.
Bimwasa kulinga
Liluleni. Mbimbiliya ngwayo: “Keti ulubale bwasi mwafwa kulubala bwasi kwakala mu bimbunge bya bilema.”—Ekelesiya 7:9, futunoti.
Alyssa ngwendi: “simbu imo tukalubala mwafwa ya byuma byabindondo lika.”
Singanyekeseseni ha bihula binatako: Kuma mukalubala bwasi? Kuma kukamikaluwila kwecelela tupenga twa bakweni ndi?—Ekelesiya 7:21, 22.
Bubwa muka buli mu ku konekela? Mbimbiya ngwayo: “Kunapu kwakubwa . . . kujeneka kwaka mbunge ku mulonga.”—Provebia 19:11.
Mallory ngwendi: “Kunapu kwa seho kukonekela munu nameme nga tuli na kuyayabala hali ikeye, co eci cilumbununa kujeneka kutwalelelaho kumwanukisa mulonga watubihisilile na kumulingisa alombe likonekelo simbu yoshe. Nga mwakonekela munu kumwapandele kumwanukisa lalo byuma byalingile.
Singanyekeseseni ha bihula binatako: Kuma eyi ñanda yakama bene ndi? Kuma mwasa kumukonekela mwafwa ya kushaka kukala mu kwoloka ndi?—Kolose 3:13.
Kwendeka simbu yoshe bukalu buli mu busamba bwetu na bakwetu kunapu ngwe kwilukila-ilukila kushokolola cikolo na kutabesa mpunzi ikobele mu mulili muje mwashaluka bwino
Singanyekeni mwali na kulizibila. Mbimbiliya ngwayo: ‘Akeni mbunge na ku byuma bibatonda bakweni, keti ku byuma bimutonda yeni lika.’—Filipi 2:4.
Nicole ngwendi: “Cizemo na kasingimiko byasa kutukwasa kumanesa bwasi bukalu nga twalipyakana na kabusamba ketu. Tukalifwiti kukanyamesa busamba bwetu na bakwetu, ngeci kutushaka kubutsiya.”
Singanyekeseseni ha cihula cinatako: Kuma mwasa kunanguka bifwa bimo byabibwa muli kabusamba keni ndi?—Filipi 2:3.
Simpi yakama: Kuzibuka mwakumanesela bukalu nga munu natulubalesa kukatukwasa mu tukola. Ngeci, mwapande kulilongesa mwakulingila ngoco ha simbu ino.