CILONGESA 42
MWASO 44 Lilombelo lya Munu wa Kulikehesa
Mwasa Kubwezelela Bati ku Butongwe Bweni bwa Kulombela?
“Njitambeka kuli yobe na mbunge yange yoshe. Njikumbulule, Obe Yehova.”—SAMU 119:145.
BILI MUNO MU CILONGESA
Kusinganyekesesa ha malombelo a bangamba ba Yehova aje abanasoneka mu Mbimbiliya, kutukwasa tubwezelele ku butongwe bwetu bwa kulombela.
1-2. (a) Bika byasa kutwonowesa kuleka Yehova mwoshe mutuli na kulizibila omwo tulombela? (b) Tuzibuka bati ngwetu Yehova akatolilila mwamubwa ku malombelo etu?
KUMA simbu imo mukalizibi ngweni mukelukila-ilukila kwendeka byuma bya kulifwa mu malombelo eni, co kumwesi kuleka Yehova mwoshe mumuli na kulizibila ndi? Tubaboshe tukalizibi ngoco. Mwafwa ya kuzezama manene, bisimbu bimo tubaboshe tukalombela malombelo amehi na kwibala kulombela malombelo amalaha. Nambe hamo kukatukaluwila kuleka Yehova mwoshe mutuli na kulizibila mwafwa tukalizibi ngwetu kukwatupandele kusimutwiya nendi.
2 Mbimbiliya ikatulongesa ngwayo Yehova akaka mbunge ku malombelo a kutundilila kwisi ya mbunge, keti ku majwi amabwa atukapangesa mu malombelo etu. Akatolilila ku “kulomba kwa banu bababotsi.” (Samu 10:17) Akatolilila mwamubwa ku majwi oshe atukendeka mwafwa watwaka mbunge.—Samu 139:1-3.
3. Bihula muka bitusimutwiya muno mu cilongesa?
3 Twasa kulihula ngwetu: Mwafwa bika kutwapandele kuziba lyoba kuleka Yehova mwoshe mutuli na kulizibila? Twasa kulombela bati mu ngila ije yasa kutushwenesa kuyehi na Yehova? Bika bitulilongesa ku malombelo a bangamba ba Yehova abanasoneka mu Mbimbiliya, co awa malombelo asa kutukwasa bati tubwezelele ku butongwe bwetu bwa kulombela? Bika bimwasa kulinga nga mwalishoshomwena manene, co kumuzibuka bya kwendeka mu lilombelo? Tuwaneni bikumbululo kuli ebi bihula.
KETI MUZIBE LYOBA KULOMBELA KULI YEHOVA
4. Bika byasa kutukwasa tujeneke kuziba lyoba kulombela kuli Yehova? (Samu 119:145)
4 Kuzibisisa ngwetu Yehova wapwa kabusamba wa kulongwa uje atonda ngwendi byuma bitwendele mwamubwa, kutulingisa tujeneke kuziba lyoba kulombela kuli ikeye. Muka-kusoneka mukanda wa Samu 119 wesekele kumona Yehova kupwa kabusamba kendi omwo wakele na kulombela kuli ikeye. Ou muka-kwimba, simbu imo nendi wakele na kuliwana na bukalu. Banu bamo bamubangeyeye biñanda bya makuli. (Samu 119:23, 69, 78) Co lalo bisimbu bimo wakele na kuzeya mwafwa ya kusebuka kwendi. (Samu 119:5) Nameme ngoco, kazibile lyoba kuleka Yehova mwoshe mwakele na kulizibila.—Tandeni Samu 119:145.
5. Mwafwa bika kutwapandele kutabesa bisinganyeka bya kuhenga bitwonowese kulombela kuli Yehova? Endekeni cakumwenako.
5 Yehova ali na kulanya na baje banalingi bubi bwakama balombele kuli ikeye. (Isaya 55:6, 7) Ngeci kutwapandele kutabesa bisinganyeka bya kuhenga bitwonowese kulombela kuli Yehova. Cakumwenako, muka-kwendesa fulai azibuka ngwendi nasa kusimutwiya na baka-kumona mubikendela bifulai baje bali hasi nga atonda bukwasi. Kuma musinganyeka ngweni asa kwonwa kulomba bukwasi mwafwa ya kuziba shwamwa nambe kusinganyeka ngwendi bamujola mwafwa ya kuzimbala nambe kusebuka ndi? Embwe. Mu ngila imo lika, nameme nga kutuzibuka mwamubwa bya kulinga nambe nga tunalingi bubi bwakama, twasa kulomba kuli Yehova.—Samu 119:25, 176.
TWASA KULOMBELA BATI MALOMBELO AJE ATUSHWENESA KUYEHI NA YEHOVA
6-7. Bika byasa kutukwasa tuleke Yehova mwoshe mutuli na kulizibila? Endekeni cakumwenako. (Taleni na futunoti.)
6 Nga tushubuluka kwendeka na Yehova ha kumuleka mwoshe mutuli na kulizibila na byuma bituli na kusinganyeka, co tushwena kuyehi nendi. Ngeci, bika bitunapande kulinga mangana tubwezelele ku butongwe bwetu bwa kulombela?
7 Singanyekeseseni ha bifwa bya Yehova.a Nga tusinganyekesesa manene ha bifwa byendi, co kutupwila kwakwasi kumuleka mwoshe mutuli na kulizibila. (Samu 145:8, 9, 18) Tucisimutwiyeni ha mwanja wa ndokazi Kristine uje baishe bapwile baka-lwozi. Mwafwa ya baishe kwamukaluwilile kukulahela ngwendi Yehova wapwa Tate wa cizemo, co asa kusimutwiya nendi. Walizibile lalo ngwendi wapwa wa ngoco, co Yehova alikela kumuzema mwafwa ya kusebuka kwendi. Bika byamukwasele? Wendekele ngwendi: “Njasinganyekesesele manene ha cizemo ca Yehova cije kucesi kutenguluka. Co oku kwanjilingisile njikulahele manene ngwange Yehova wanjizema. Njizibuka ngwange simbu yoshe anjikwasa. Nameme nga njisebuka Yehova atwalelelaho kunjizema na kunjikwasa. Munjikasinganyekesesa ha cizemo ca Yehova, kukanjipwila kwakwasi kumuleka byuma bikanjizibisa kubwaha na byuma bikanjizibisa kubabala ku mbunge.”
8-9. Bubwa muka buli mu kusinganyekela cimweja byuma bimushaka kwendeka simbu kanda mulombele? Endekeni cakumwenako.
8 Singanyekeleni cimweja bimwendeka. Simbu kanda mulombele mwasa kulihula bihula byakupwamo. Cakumwenako, mwasa kulihula ngweni: ‘Bukalu muka bunjili na kuliwana nabwo ha simbu ino? Kuma kuli umo injinapande kukonekela ndi? Kuma kuli bimo binatenguluka mu kuyoya kwange bije bitondeka bukwasi bwa Yehova ndi?’ (2 Bimye 19:15-19) Twasa lalo kutembwinina mwanja wa Yesu nga tusinganyekesesa ha byuma bitwasa kulomba Yehova kutalesa ku lizina Lyendi, Bumwene bwendi na cizango cendi.—Mate 6:9, 10.
9 Ndokazi Aliska mwazibukile ngwendi munalume wendi wakele na kansa ya ku bwongo, kwamukaluwilile kulombela. Wendekele ngwendi: “Njakele manene na bishoti, co kwanjikaluwilile kuwana bya kwendeka munjesekele kulombela.” Bika byamukwasele? Wendekele ngwendi: “Simbu kanda njilombele njikasinganyekesesa ha byuma binjishaka kuleka Yehova. Kulinga ngoco kukanjikwasa njijeneke kwendeka lika byuma binakundama kuli yange na bubezi bwa munalume wange. Co oku kukanjikwasa njiwe mbunge na kwasa kuleka Yehova byuma bya kuliseza-seza.”
10. Mwafwa bika tunapande kulombela simbu yailaha? (Taleni na bikupulo.)
10 Lombeleni simbu yailaha. Malombelo amehi asa kutushwenesa kuyehi na Yehova. Oloni nga tulombela simbu yailaha,b co twasa kuleka Yehova mwoshe mutuli na kulizibila. Ndolome Elijah munalume wa Aliska, wendekele ngwendi: “Njikeseka kulombela bisimbu byabingi ha litangwa na litangwa. Oloni njikalizibi kushwena manene kuyehi na Yehova, munjikalombela simbu yailaha. Yehova kesi kubandamena ngwendi njimanese bwasi kulombela. Ngeci, njasa kulombela simbu yailaha.” Anguleni simbu na mwela kuje kumwasa kulombela kwa kujeneka byuma bimitanganesa. Co esekeni kulombela simbu yailaha na mu kutambeka. Liziliseni kulombela mu ngila ei.
Anguleni simbu na mwela kuje kumwasa kusimutwiya na Ishweni wa mwilu kwa kujeneka byuma bimitanganesa (Taleni paragirafu 10)
SINGANYEKESESENI HA MALOMBELO A KUTUNDILILA KWISI YA MBUNGE A MU MBIMBILIYA
11. Kusinganyekesesa ha malombelo a kutundilila kwisi ya mbunge abanasoneka mu Mbimbiliya kutukwasa bati? (Taleni na cipalo ca “Kuma Mukalizibi Ngwe Mubalizibilile Ndi?”)
11 Mwasa kuwana bukwasi nga musinganyekesesa ha malombelo a kutundilila kwisi ya mbunge na myaso ya kushangazala Yehova ibanasoneka mu Mbimbiliya. Kusinganyekesesa omwo bangamba ba Yehova bakele na kuleka Yehova mwoshe mubakele na kulizibila mu malombelo abo, kumilingisa mubatembwinine. Malombelo abo asa kumikwasa muwane majwi amaha amwasa kupangesa mu malombelo eni. Co mwasa kuwana malombelo amo a bangamba ba Yehova baje bendekele majwi amwesa mumuli na kulizibila na kulomba byuma bya kulifwa nebi bimushaka kulomba.
12. Bihula muka bitwasa kulihula munima ya kutanda lilombelo libanasoneka mu Mbimbiliya?
12 Ha simbu imusinganyekesesa ha lilombelo limo lya mu Mbimbiliya, mwasa kulihula ngweni: ‘Iya walombele eli lilombelo, co buyoye bwendi bwafwile bati, co mwafwa bika walombelele mu ngila ei? Kuma byuma bibanendeka omu mu lilombelo binalifu na byuma binjitonda ndi? Bika binjililongesa kuli eli lilombelo?’ Munasa kutondesesa lalo mangana muwane bikumbululo kuli ebi bihula. Kulinga ngoco kumikwasa manene. Tucisimutwiyeni ha malombelo awana.
13. Bika bitulilongesa ku lilombelo lya Hana? (1 Samwele 1:10, 11) (Taleni na cikupulo.)
13 Tandeni 1 Samwele 1:10, 11. Hana mwalombele eli lilombelo wakele na bukalu bubali bwakama. Hana wapwile mumba, co muka-lifuwa lyendi Penina wakele na kumushendumuna. (1 Samwe 1:4-7) Lilombelo lya Hana limikwasa bati nga mwaliwana na bukalu buje buli na kutwalelelaho? Hana walombelele simbu yailaha kuli Njambi na kumuleka byoshe byakele ku mbunge yendi. Co oku kwamukwasele alizibe mwamubwa. (1 Samwe 1:12, 18) Netu tuliziba mwamubwa nga ‘tumbila citele cetu hali Yehova,’ kulumbununa kumuleka bishoti byetu na mwoshe mutuli na kulizibila.—Samu 55:22.
Nameme Hana wapwile mumba, co muka-lifuwa lyendi Penina wakele na kumushendumuna, Hana walekele Yehova mwoshe mwakele na kulizibila. (Taleni paragirafu 13)
14. (a) Bika bitulilongesa ku mwanja wa Hana? (b) Mwafwa bika kutanda na kusinganyekesesa ha Lijwi lya Njambi kutukwasa tuzibuke bitwasa kwendeka mu malombelo etu? (Taleni na futunoti.)
14 Munima ya myaka yaindondo Hana mwakitile munendi Samwele, wamutwalelele kuli Kapilistu Wahakamwa Eli. (1 Samwe 1:24-28) Mu lilombelo lyendi lya kutundilila kwisi ya mbunge, Hana wamwesele ngwendi wakulahelele ngwendi Yehova akanyungilila na kwaka mbunge bangamba bendi ba kulongwa.c (1 Samwe 2:1, 8, 9) Nameme Hana wacikele na kuliwana na bukalu mu kuyoya kwendi, wakele manene mbunge mwamubezikisilile Yehova. Bika bitulilongesako? Tutwalelelaho kukolesa mu bukalu nga twaka mbunge mwali na kutukwasela Yehova.
15. Bika bitulilongesa ku lilombelo lya kapolofweto Jelemiya? (Jelemiya 12:1)
15 Tandeni Jelemiya 12:1. Simbu imo kapolofweto Jelemiya wazeyele manene mwamwene byuma byendela mwamubwa banu babi. Co lalo kakangi wazeyele mwafwa bakwabo Baisalele bakele na kumushendumuna. (Jele 20:7, 8) Netu twasa kuzibisisa mwalizibilile mwafwa netu bakatushendumuna, co tukalimwena banu baje bakalingi byuma byabibi bayoya mwamubwa. Jelemiya walekele Njambi ngwendi walubalele mwafwa ya byuma byakele na kulingiwa, oloni kendekele ngwendi Yehova wapwa muka-kwakula mu kuhenga. Kumona Yehova mwanangwilililemo banu bendi baje bapwile baka-kutengulukila, kwalingisile Jelemiya akulahelele manene ngwendi Yehova wapwa muka-kwakula mwamubwa. (Jele 32:19) Netu twasa kuleka Yehova mutukalizibila nga tumona banu balinga bakwabo mwamubi. Co lalo twasa kumuleka ngwetu twakulahela ngwetu akatundisako bilinga byabibi ha simbu inapande.
16. Bika bitulilongesa ku lilombelo lya Kalebi nga tuliziba ngwetu kutwasa kulinga byabingi mwafwa ya byuma bili na kulingiwa mu kuyoya kwetu? (Samu 42:1-4) (Taleni na bikupulo.)
16 Tandeni Bisamu 42:1-4. Ou mwaso bausonekele kuli Kalebi uje kasele kulemesela hamo na bakwabo Baisalele ku tempele. Mwaso wendi umwesa mwakele na kulizibila. Hamo twasa kuliziba ngwe mwalizibililile nga kutwasa kutunda ha njibo yetu mwafwa ya kubinja nambe nga banatwaka mu kamenga mwafwa ya likulahelo lyetu. Simbu imo tunasa kuliziba mwamubwa, co simbu imo tunasa kuliziba kubihya. Nameme ngoco, tulinga mwamubwa kuleka Yehova mwoshe mutuli na kulizibila mu lilombelo. Kulinga ngoco kutukwasa twilule bisinganyeka byetu na kumona byuma mu ngila inapande. Cakumwenako, uje Kalebi wanangukile ngwendi acasa lalo kushangazala Yehova. (Samu 42:5) Co lalo wasinganyekesesele mwakele na kumunyungila Yehova. (Samu 42:8) Kulombela kuli Njambi kutundilila kwisi ya mbunge kutukwasa tuzibisise mwamubwa mutukalizibila na kukala mu kwoloka na kukolesa.
Kalebi uje wasonekele mukanda wa Samu 42 walekele Njambi mwoshe mwakele na kulizibila. Nga tuleka Yehova mwoshe mutuli na kulizibila mu lilombelo, co kutukwasa tumone byuma mu ngila inapande (Taleni paragirafu 16)
17. (a) Bika bitulilongesa kuli lilombelo lya Jona? (Jona 2:1, 2) (b) Majwi amo a ku mukanda wa Bisamu asa kutukwasa bati nga tuli mu bukalu? (Taleni futunoti.)
17 Tandeni Jona 2:1, 2. Kapolofweto Jona walombelele eli lilombelo oku ali mwimo lya isi wakama. Kapolofweto Jona wakulahelele ngwendi Yehova atolilila ku lilombelo lyendi nameme kamwononokele. Mu lilombelo lyendi, kapolofweto Jona wapangesele majwi amangi aje ali mu mukanda wa Bisamu.d Hamo wazibukile mwamubwa ebi Bisamu. Ngeci, kwanuka na kusinganyekesesa hali ebi Bisamu kwamukwasele akulahele ngwendi Yehova amukwasa. Mu ngila imo lika, nga tukwata bisoneka bimo, kutukwasa tubyanuke na kutuzembeleka omwo tulombela kuli Yehova nga tuli mu bukalu.
TWALELELENIHO KUSHWENA KULI YEHOVA KWITILA MU LILOMBELO
18-19. Nga kuli na kutukaluwila kulumbunwina Yehova mwoshe mutuli na kulizibila mu lilombelo, majwi ali ku mukanda wa Loma 8:26, 27 atukwasa bati? Endekeni cakumwenako.
18 Tandeni Loma 8:26, 27. Simbu imo tukalishoshomwena manene na kwonowa kulumbunwina mwamubwa Yehova mwoshe mutuli na kulizibila. Oloni kuli bimo bikatukwasa. Ha simbu ya cifweci, sipilitu ya kujela ya Njambi “ikatulambelelako.” Mu ngila muka? Kwitila mu sipilitu yendi ya kujela, Yehova wahwimininine baka-kusoneka basoneke malombelo amangi mu Lijwi lyendi Mbimbiliya. Nga kuli na kutukaluwila kulumbununa mwamubwa mutuli na kulizibila mu lilombelo, Yehova asa kumona majwi ali mu malombelo atunatanda na kusinganyekesesa kupwa majwi a tutonda kumuleka, co asa kutukumbulula.
19 Ebi bikebyo byakwasele ndokazi Yelena wa ku Russia. Bamukutile mwafwa ya kulombela na kutanda Mbimbiliya. Yelena wakele manene na bishoti, co kwamukaluwilile kulombela. Wendekele ngwendi: “Njanukile ngwange nga njiliziba kukala manene na bishoti na kwonowa kuzibuka binjinapande kulombela, co Yehova apangesa malombelo a bangamba bendi ba kunima . . . na kuwamona ngwendi akewo majwi anjishaka kwendeka. . . . Oku kwanjizembelekele ha simbu injakele mu bukalu bwakama.”
20. Twasa kulibwahesela bati simbu kanda tulombele nga tuli mu bishoti?
20 Nga tuli mu bishoti kwasa kutukaluwila kwaka mbunge ku byuma bitwendeka mu lilombelo. Ngeci twasa kuwana bukwasi nga tutanda Bisamu bimo mu kutambeka simbu kanda tulombele. Co lalo twasa kusoneka ha lipapelo mutuli na kulizibila ngwe mwalingilile Mwene Devidi. (Samu 18: 34; 142; Majwi a helu ya capita.) Kukwesi mashiko amwesa mutunapande kulibwahesela simbu kanda tulombele. (Samu 141:2) Ngeci, lingeni bije bimumona ngweni byasa kumikwasa.
21. Mwafwa bika tunapande kulombela na mbunge yetu yoshe?
21 Kuzembeleka kuzibuka ngwetu Yehova akazibisisa mutukalizibila, nameme simbu kanda twendeke nambe lijwi limo. (Samu 139:4) Oloni, atonda kutuziba tumuleka mwoshe mutuli na kulizibila na kumwesa ngwetu twamukulahela. Ngeci, keti mukwata-kwate ku masinde kulombela kuli Ishweni wa mwilu. Pangeseni majwi ali mu malombelo abanasoneka mu Lijwi lyendi. Lombeleni na mbunge yeni yoshe. Mulekeni byuma bikamilingisa mubwahelele na byuma bikamilingisa mulizibe kubabala ku mbunge. Ha kupwa kabusamba keni wa busunga, Yehova atwalelelaho kumikwasa.
MWASO 45 Bisinganyeka bya mu Mbunge Yange
a Singanyekeseseni ha “bifwa bya Yehova” bibanasoneka mu libulu lya Bisoneka Bikwasa Baka-Kristu ha mutwe wa Yehova.
b Malombelo abakalombela mu cikungulukilo akapu amehi.
c Mu lilombelo lyendi, Hana wapangesele majwi a kulifwa na majwi asonekele Mosesa. Wawanene simbu ya kusinganyekesesa ha cisoneka. (Detro 4:35; 8:18; 32:4, 39; 1 Samwe 2:2, 6, 7) Mukwetile myaka yaingi, Maliya ina ya Yesu wapangesele majwi a kushangazala a kulifwa na majwi endekele Hana.—Luka 1:46-55.
d Cakumwenako esekeseni mukanda wa Jona 2:3-9 na wa Samu 69:1; 16:10; 30:3; 142:2, 3; 143:4, 5; 18:6 na 3:8, Jona wapangesele majwi ali omu mu mavesi kwesekesa nomwo mwanalikabasanena.