Lucas

12 Tamë nety nimayë jäˈäy të jyantsy tyuˈukmuktë axtë naytyuktaˈanëdëp. Ta Jesús tmëtmaytyaktsondaky ja yˈëxpëjkpëty: “Naygyuentëˈatëdë, këdiibë ja fariseety mdukpäädëdët ja lyebaduurë, jaˈa ko yëˈëjëty jeˈeyë wyinˈëën wyinxäjtë. 2 Per nitii kyaˈity kuyuˈutsy mëdiˈibë kyaj mbäät nyigëxëˈëky, ets nitii kyaˈity niwitsy nijuuxy mëdiˈibë kyaj mbäät yajnijawë. 3 Pääty tukëˈëyë mëdiˈibë ayuˈutsy ameˈtsyë mnigäjpx mnimaytyaktëp, yajnijawëyäämp mayjyaˈayoty, ets tukëˈëyë mëdiˈibë tëgoty mnaytyuktatskmëgäjpxëdëp, yajnigäjpxäämp tëjkëjxy. 4 Mmëguˈuktëjkëty nanduˈun yam nˈanëëmëdë: Këdii xytsyëˈëgëdë pënaty mbäät myaˈoogëdë, ets ko nety të myaˈoogëdë, kyaj mbäät wiˈix mˈoktuunëndë. 5 Tyam ndukˈawanëyäˈändë pënën mbäät xytsyëˈëgëdë. Tsëˈëgëdë Dios ja mëdiˈibë myëdäjtypyë kutujkën, jaˈa ko yëˈë mbäät myaˈoogëdë ets mbëjktäˈägëdë mä Gehena.* Pääty yëˈëjën tsëˈëgëdë. 6 ¿Ti këdii mët majtskë meenywyaˈkxy yajtukujuy mëgoxkë joonˈuˈunk? Perë Dios nituˈuk tkajäˈäytyëgoyë yäˈädë joonˈuˈunk. 7 Mijtsëty, axtë mëtyoyë mguwääy yajmëdattë. Pääty këdii mtsëˈëgëdë, mijtsëty niˈigyë mtsobäättë këdiinëmë joonˈuˈungëty.

8 Tyam nˈanëëmëdë, ko ja mëdiˈibë jënäämp mayjyaˈay wyinduuy ko nˈëxpëjkpëˈäjtypyëts, nanduˈunëts nnigäjpxäˈäny mä ja Diosë yˈanklësëty kojëts nˈëxpëjkpëˈaty. 9 Kojëts pën xykyakupëkët mayjyaˈay wyinduuy, nan kyajëts ngupëkäˈäny mä ja Diosë yˈanklësëty. 10 Ja mëdiˈibë myëˈˈëëwdëgoopy myëgäjpxtëgoopy ja Naxwinyëdë jäˈäyë yˈUˈunk, yajpokymyaˈkxäämp, per ja mëdiˈibë myëgäjpxtëgoopy ja Diosë myëjääw, kyaj yajpokymyaˈkxäˈäny. 11 Ko myajmënëjkxtët mä mayjyaˈay tyuˈukmuktë ets mä yajkutujkpëty, këdii xymyëmay xymyëdäjtët wiˈix mnaynyikäjpxtuˈudëdët o wiˈix xyˈatsowdët. 12 Jaˈa ko Diosë myëjääw, yëˈë mbudëkëyanëdëp* ets xypyäättët ja ääw ayuk wiˈix mjënäˈändët”.

13 Ta Jesús yˈanëmääyë niduˈugë jäˈäy: “Yaˈëxpëjkpë, anëëmë ja nmëgaˈaxëts ets dyajwäˈkxët ja kumäˈäyën mëdiˈibëts ja ndeety ojts xytyukmëwëˈëmëdë”.* 14 Jesús ta yˈatsoowë: “¿Pënëts të xymyoˈoyë kutujkën etsëts të xynyikäjpxpety parëts nyajwäˈkxëdë kumäˈäyën mä mijtsëty?”. 15 Ta tˈanëmääy ja jäˈäyëty: “Naygyuentëˈatëdë ets këdii tijaty xyˈatsoktë, jaˈa ko oy nuˈunë jäˈäy tijaty tjamëdaty tjaygyepy, kyaj mbäät myoˈoyëdë ja jukyˈäjtën”. 16 Ta netë Jesús ojts tpëjktaˈaky tuˈugë ijxpajtën: “Tuˈugë jäˈäy mëdiˈibë kumeenyjyaˈay, nëgooyë tijaty ojts yˈijt wyindëëwnë mä nyaxën. 17 Ta net ojts tmëmay tmëdäjy: ¿Määtsë net nˈokpëjkëˈëgët tijaty të yˈity të wyindëy? 18 Ta net jyënany: Tëjëts nnijawë tiits ndunëp: nˈokˈyajpëdëˈktäˈäyëts ja ntsaˈax etsëts ngojëdë waanë mëjpë, japëtsë net nbëjkëˈëgët tijaty të yˈity të wyindëy. 19 Tajëtsë net këˈëm nnayˈanëˈëmxëdët: May tijaty xymyëdaty pëjkëˈëky ets kanääk jëmëjt xyajtunäˈäny, poˈkx pëk, kay uuk ets tukxondäˈäk. 20 Perë Dios ta yˈanëmääyë: Kyaj jyapëtyë mjot mwinmäˈäny, yäˈädë koots mˈoogäˈäny. Ets tijaty të xypyëjkëˈëky, ¿pënë net myëwëˈëmëyaampy? 21 Duˈunën jyatyë jäˈäy mëdiˈibë nëgooyë tijaty tmëdäjnë, per ayoobëjäˈäy yajpääty Dios windum”.

22 Ta netë Jesús tˈanëmääy ja yˈëxpëjkpëty: “Pääty yam nˈanëëmëdë, këdii xymyëmay xymyëdäjtët ja mjukyˈäjtën, tii mˈokkay mˈokˈuuktëp o tii mˈokwitˈat mˈokxoxˈattëp. 23 Yëˈë ko jukyˈäjtën niˈigyë tsyobääty këdiinëmë käˈäy ukën etsë wit xox. 24 Okˈixtë jooky:* kyaj nyiˈip kyojtë, ni tkayajmuktë kyojy pyëjktaˈaky ets ni tkamëdattë tsaˈax mä tijaty tpëjkëˈëktët, perë Dios yëˈë mooyëdëbë jyëˈkxy pyëkyëty. ¿Ti këdiidaa niˈigyë mtsobäättë këdiinëmë yäˈädë joonëty? 25 ¿Pën mbäädë jyukyˈäjtën tˈakˈyajˈyony mët ko tijaty tmëmay tmëdäjy? 26 Ets pën kyaj xymyëmadäˈäktë mëdiˈibë yiˈin waanë, ¿tiko tijaty xyˈaktimyëmay xyˈaktimyëdäjtë? 27 Okˈixtë wiˈixë pëjy yondë aamyoty ujtsoty, ni kyatundë ets ni kyaxuy kyatäˈäktë. Per tyam nˈanëëmëdë ko ni yëˈë Salomón duˈun oyatyë wyit tkapëjktaky ixtëmë yäˈädë pëjy. 28 Ets pënë Dios duˈun txoxy jantsy oyatyë ääy ujts, oy tjanijawë ko jeˈeyë waanë yˈitäˈäny ets jëënoty yajpëjktäˈägäˈäny, pes niˈigyën mijtsëty mmoˈoyäˈänëdë ja mwit mxoxëty. ¿Tiko mëkë mmëbëjkën xykyamëdattë? 29 Pääty, këdii nëgooyë xymyëmay xymyëdäjtë ets xyˈëxtäˈäytyë ti mˈokkay mˈokˈuuktëp. 30 Yëˈë ko pënaty kyaj Diosmëdundë, yëˈë duˈun yˈëxtääytyëp ets pyaˈoˈktëëwdëp, perë mDeetyë tsäjpotmëdë nyijäˈäwëp ko tukëˈëyë yäˈädë myajtëgoyˈäjttëp. 31 Pääty, ëxtääyˈadëˈëtstë ja Diosë yˈAnaˈam Kyutujkën etsë Dios yëˈë mmoˈoyanëdëp tijaty myajtëgoyˈäjttëp.

32 Këdii mtsëˈëgëdë, oy duˈun myajpäättë ixtëmë borreegë mëdiˈibë niwaanë, mët ko mDeetyë tsäjpotmëdë yëˈë moˈoyanëdëp ja yˈAnaˈam Kyutujkën. 33 Ttooktë tijaty mmëdäjttëp ets tukpudëkëdë pënaty yajtëgoyˈäjttëp. Yaˈoyëdë ja meenyˈabëjkën mëdiˈibë kyaj wyindëgoy ets xypyëjkëˈëktët jam tsäjpotm tijaty tsobatp mä ninäˈä kyakëxäˈäny, mä maˈtspë kyaj tyëkë ets mä nituˈugë yujk tkayajwindëgoyët. 34 Yëˈë ko mä xypyëjkëˈëky tijaty tsobatp, jam nanduˈun ja mjot mwinmäˈäny yˈitäˈäny.

35 Tuktëkëdë mwit ets nayjyëjpˈixëdë, yajtooybyëktë mlamprë mëdiˈibë yajtuumbyë aseytë; 36 duˈun mnayaˈitëdët ixtëm ja mëduumbëty mëdiˈibë jyëjpˈijxtëp ja wyintsën mëdiˈibë të nyijkxy mä pëjkpë. Ko tkoxët ja tëjkˈääw ënetyë dyaˈˈawäˈätsäˈändë. 37 ¡Agujk jotkujk ja mëduumbëty nyayjyawëyäˈänëdë ko ja wyintsën pyäädëdët tap tjëjpˈixtë! Tyam ndimyˈanëëmëdë ko yäˈädë wintsën duˈun nyayxyoxäˈänyë ixtëm ja wingëëy kujkëëybyëty, ets dyajnaxwaatsäˈäny mesë winduuy ja tyuumbëtëjk ets twingëˈëyaˈany tkujkëˈëyaˈany. 38 Ets ko jyäˈtët tsuˈumgujky* o mä xyëënyëyanë,* ¡jotkujk ja tuumbëtëjk nyayjyawëyäˈänëdë ko ja wyintsën pyäädëdët tap tjëjpˈixtë! 39 Okwinmaytyë yäˈädë: ko tuˈugë kudëjk tnijawët ti oorë myinäˈänyë maˈtspë mä tyëjkën, kyaj tnasˈixët ets tyëkët ja maˈtspë. 40 Pääty nnayjyëjpˈixëdë nanduˈun, jaˈa ko ja Naxwinyëdë jäˈäyë yˈUˈunk ja myinäˈäny mä nety kyaj xyjyëjpˈixtën”.

41 Netë Pedro dyajtëëyë Jesús: “Wintsën, ¿ëjtsëty jeˈeyë xytyukmëtmaytyaktëbë yäˈädë ijxpajtën o nanduˈunën niˈamukë jäˈäy?”. 42 Ta Jesús yˈatsoowë: “¿Pënën ja tuumbë kuwijypyë mëdiˈibë mbäät yajtukjotkujkˈaty, mëdiˈibë ja wintsën tuknipëkanëp ets duˈunyëm dyajkay dyaˈuuktët ja tuumbëtëjk ets tmoˈoyët nuˈun pyaatyë mä meerë dyajtëgoyˈattë? 43 ¡Jotkujkë yäˈädë tuumbë nyayjyawëyaˈanyë ko ja wyintsën jyëmbitët ets ko pyäädëdët tam duˈun ttuny! 44 Tyam ndimyˈanëëmëdë ko tuknipëkanëp tukëˈëyë tijaty myëdäjtypy. 45 Per ko yäˈädë mëduumbë näˈä* jyënäˈänët jyodoty wyinmäˈänyoty: Yëˈë nwintsënëts kyaj nyatsojkjäˈtäˈäny etsë net twojpnë tkäˈtsnë ja tuumbëtëjk, duˈunë yeˈeytyëjk toˈoxytyëjk ets jeˈeyë kyaaynyë yˈuknë ets nyayajmuktëgooyënë, 46 ta ajotkumonë tyukjäˈtäˈänyë ja wyintsën mä nety kyaj ttimyjyëjpˈixy. Ets kom kyaj tnijawë ti xëëw ti oorë myinäˈäny, oˈktëyë net jyatäˈäny kyëbatäˈäny ets yajpëjktäˈägäˈäny mët pënaty kyaj myëdowdë. 47 Ja tuumbë mëdiˈibë të tjaygyukë tiijën ja wintsën tsyojkypy, per kyaj të nyayjyëjpˈixyë ets nan kyaj të ttuny ti ja wyintsën të tyukˈaneˈemyë, ta yajwopäˈäny yajkäˈätsäˈäny. 48 Per ja mëdiˈibë kyaj të tjaygyukë ets të ttuny mëdiˈibë kyaj yˈoyëty, kyaj nëgooyë yajwopäˈäny yajkäˈätsäˈäny. Ja jäˈäy mëdiˈibë yajtuknipëjkp mayë tuunk, tsojkëp tkuytyunët tijaty yajtuknipëjkp. Ets pën tuˈugë jäˈäy kanääk pëky tijaty të yajtuknipëky, yajjëjpˈijxp ets yajxon ttunët tijaty të yajtuknipëky.

49 Të nminyëts yä naxwiiny etsëtsë jëën nyajmëjjët, ets ko nety të myëjjë, ¿tiijëts mbäät nˈaktuny? 50 Per ta jatuˈugë nëbajtën mëdiˈibëts nˈaktuknaxaampy ets ¡duˈunyëmëts nmayaˈany ndäjäˈäny axtë koonëmëts nduknaxët! 51 ¿Yëˈëtsëdaa të nyajminyë agujkˈäjt jotkujkˈäjtën yä naxwiiny? Kyaj yëˈëjëty. Yëˈë duˈun ets jäˈäy nyaywyäˈkxëdët. 52 Tyamën duˈun tsyondaˈaky, mä tuˈugë tëjk nimëgoxkë jäˈäy tsyëënëdë ets kyaj tuˈugyë nyayaˈitäˈänëdë: nidëgëëk, tnibëdëˈëgäˈändë ja nimajtskpë ets ta net ja nimajtskpë, tnibëdëˈëgäˈändë ja nidëgëëkpë. 53 Ja uˈunkteety kyaj tuˈugyë nyekyˈitäˈäny mëdë myäänk, ets ja myäänk nan nibëdëˈëganëp, ja uˈunktääk kyaj tuˈugyë nyekyˈitäˈäny mëdë nyëëx ets ja nyëëx nan nibëdëˈëganëp, ja xakxy* kyaj tuˈugyë nyekyˈitäˈäny mëdë xyakxy ets ja xyakxy nanduˈun nyibëdëˈëgäˈänyë”.

54 Ta netë Jesús nanduˈun tmëtmaytyaky ja mayjyaˈay: “Ko xyˈixtë të wyindujktäˈäy mëdë yoots jatsow mä xëëw kyëdaˈaky, ta ënetyë mjënäˈändë: Ta komduu myinäˈäny, ets jantsy tuubë duˈun. 55 Ets ko jyëënbojy: Ta mjënäˈändë nëgooyë mëk yˈananë, ets jantsy mëkën yˈany. 56 Winˈëˈën winxäjpëty, mnijäˈäwëdëp yajxon tiijën ko duˈunë tsäjp etsë nax kyëxëˈëky, ¿ets tiijën ko kyaj xyajnikajtë ti tiempën tyam mdukjukyˈäjttëp? 57 ¿Tiko nanduˈun xykyapëktë kuentë tijatyën mbäät xytyundë? 58 Ixtëm nˈokpëjktakëm, ko ja mëtsip mniˈëënëdët mä yajkutujkpëty, tunë mëjääw ets mëët xyaˈoyët ja jotmay tuˈääy määnëm mganayajäˈtëdë mä yajkutujkpëty. Yëˈë ko mbäädë net mdukkëdëkëty ja kuduunktëjk, ets yëˈëjëty, ta tniˈanaˈamëyäˈändë ets myajtsum myajmatsët. 59 Tyam nˈanëëmë ko niwiˈixtsow mgapëtsëmët pujxndëgoty, koonëm xykyëbajtäˈäyët ja mnuˈkxy”.