¿Wiˈix xypyudëjkëmë Jyobaa parë nmëmadakëmë amay jotmay?

1. ¿Tiko tsyokyëty ets tyam nmëmadakëm ja amay jotmay? (1 Pedro 5:​10, TNM).

TYAM, yëˈë ndukjukyˈäjtëm ja tiempë mëdiˈibë tsip nimëjääw ets niˈamukë nmëdäjtëmë amay jotmay. Ta nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë päˈämˈijnëdëp, të yˈooktë jyëëky myëguˈuk ets ta mëdiˈibë tukmëtsipˈäjtëbë fyamilyë ko Diosmëdundë o mëdiˈibë nibëdëˈkëdëbë kuduunktëjk (Mat. 10:​18, 36, 37). Per mbäät nˈijtëm seguurë ko oy ti jotmay nbatëm, Jyobaa xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëm (käjpxë 1 Pedro 5:​10, TNM).

2. ¿Tiko Dios mëduumbëty tmëmadäˈäktë ja amay jotmay?

² Ko nmadakëm, yëˈë yˈandijpy ko nmëduˈunëmë Jyobaa agujk jotkujk ets ninäˈä ngamastutëm oy nuˈunë jotmay nbatëm, ixtëm ko nyaˈëxjëdijt nyajpajëdijtëm o ko ti xyajtëgoyäˈänëm. Mbäät nmëmadakëmë yäˈädë jotmay mët ko Jyobaa xymyoˈoyëm ja “mëkˈäjtën” mëdiˈibë jantsy mëjwiin jantsy kajaa (2 Kor. 4:7). Mä yäˈädë artikulo nˈixäˈänëm taxk pëkyë naybyudëkë mëdiˈibë Jyobaa të xymyoˈoyëm parë nmadakëm ets wiˈix mbäät naytyukpudëjkëm.

KO NUˈKXTAKËM

3. ¿ Tiko mëjˈixy mëjmëdoy njäˈäwëm ko mbäädë Jyobaa nmënuˈkxtakëm?

³ Tuk pëky ja naybyudëkë mëdiˈibë Jyobaa të xymyoˈoyëm parë nmëmadakëmë amay jotmay, yëˈë ko mbäät nmënuˈkxtakëm. Ets oy pokyjyaˈay nyajpatëm, Jyobaa nyasˈijxëp parë nmëtmaytyakëm (Eb. 4:16). Mbäät ndukmëtmaytyakëm oy tyim tiijëty, ets nmëgäjpxëm oy tyim ti oorëty ets oy ti ayuk ngäjpxëm. Myëdowaampy nanduˈun ko nmëgäjpxëm oy mä nyajpatëm axtë pën ijtëm tsumy matsy o naytyuˈuk (Jon. 2:​1, 2; Apos. 16:​25, 26). Ko ti njantsy myëmäˈäy jantsy myëdäjëm, mbäät kyaj nˈokpatënë ja ääw ayuk wiˈixënë Jyobaa nˈanëëmëyäˈäyëm, per yëˈë jyaygyujkëp tiijën ndukmëtmaytyäˈägäˈänëm (Rom. 8:​26, 27). ¿Këdii mëjˈixy mëjmëdoy njäˈäwëm ko mbäädë Jyobaa nmënuˈkxtakëm?

4. ¿Tiko yˈoyëty nˈamdoˈowëmë naybyudëkë Jyobaa?

⁴ Mä Biiblyë japë Jyobaa xyˈanëmäˈäyëm ko oy “ti nˈamdoˈom diˈibë ijtp tiˈigyë [mët] diˈibë yëˈë tsyejpy, yëˈë xymyëdoˈom” (1 Fwank 5:14). Pääty, ¿oyëdaa ko nˈamdoˈowëmë naybyudëkë parë nmëmadakëmë amay jotmay? Oy, pes yëˈë tsyojkypy ets nmëmadakëm. ¿Wiˈix nnijäˈäwëm? Yëˈko mä Biiblyë jyënaˈany ko pën nmëmadakëm ja amay jotmay, mbäädë netë Jyobaa dyajnigëxëˈëky ko Satanás andakp (Prov. 27:11). Nanduˈun jyënaˈany ko tyukpudëkëyaambyë “myëjääw pënaty mëduunëp amumduˈukjot” (2 Crón. 16:9). Pääty, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay (Is. 30:18; 41:10; Luk. 11:13).

5. Ko nnuˈkxtakëm, ¿wiˈix xypyudëjkëm parë nnayjyäˈäwëm agujk jotkujk? (Isaías 26:3).

⁵ Mä Biiblyë nyaˈˈanëmäˈäyëm ko oy ko ndukmëtmaytyakëmë Jyobaa tijaty xyjyotmaytyuˈunëm, jyënaˈany: “Netë Dios mmoˈoyëdët yëˈë yˈagujkˈäjt jyotkujkˈäjtën, diˈibë waanë niˈigyë myëjëty këdiinëm diˈibë jäˈäy mbäät tjaygyukë. Esë tyäˈädë agujkˈäjt jotkujkˈäjtën kyuwäˈänëp ja mjot mwinmäˈäny” (Filip. 4:7). ¡Mëjwiin kajaa nyajtsobatëm ko mbäät nmënuˈkxtakëm! Pënaty kyaj tmëdundë Jyobaa, tiiyëm tyuundëp parë tjäˈäytyëgoyäˈändë ja yˈamay jyotmay ets jyanayjyawëyäˈänëdë agujk jotkujk. Per nitii duˈun xykyamoˈoyëmë agujkˈäjt jotkujkˈäjtën ixtëm ko nmënuˈkxtakëmë Jyobaa. Ninuˈun nDiosmëduˈunëm, ndukˈijxpajtëmë Jyobaa ets yëˈë kyuwaampy ja jot winmäˈäny ets ja jot korasoon ko “xëmë” xymyoˈoyëm ja agujkˈäjt jotkujkˈäjtën (käjpxë Isaías 26:3). ¿Wiˈix ttuny? Tuk pëky, yëˈë ko xytyukjamyajtsëmë tekstë mä tnigajpxy nuˈunën xytsyojkëm ets ko xyjyantsy xypyudëkëyäˈänëm (Sal. 62:​1, 2).

6. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë xypyudëjkëm ko nnuˈkxtakëm? (Ix nanduˈunë dibujë).

⁶ ¿Ti mbäät nduˈunëm? Ko nbatëmë amay jotmay, nˈokmënuˈkxtakëmë Jyobaa, nˈoktuknitsëˈëm nˈoktuknikëˈëyëm ja nˈamayˈäjt njotmayˈäjtëm ets nˈokˈamdoˈowëm ja agujkˈäjt jotkujkˈäjtën ets ja wijyˈäjtën parë nnijäˈäwëm ti mbäät nduˈunëm (Sal. 55:22; Prov. 2:​10, 11). Oy ko nanduˈun njamyajtsëm ets nmoˈoyëmë dyoskujuyëm ets kyaj jeˈeyë nˈamdoˈowëm ja naybyudëkë parë nmëmadakëmë amay jotmay (Filip. 4:6). Xëmë nanduˈun nˈijx nduˈunëm wiˈixënë Jyobaa xypyudëjkëm ets nguˈëˈëw ngukäjpxëm. Oy nuˈunë amay jotmay nbatëm, nˈokˈijxëm wiˈixënë Jyobaa xypyudëjkëm (Sal. 16:​5, 6).

KO NGÄJPXËMË BIIBLYË

7. Ko nˈëxpëjkëmë Biiblyë, ¿wiˈix xypyudëjkëmë parë nmëmadakëmë amay jotmay?

⁷ Jyobaa të xymyoˈoyëmë Biiblyë parë xypyudëjkëm ets nmëmadakëm ja amay jotmay. Mbäät jap ngäjpxëm kanäägë tekstë mëdiˈibë xytyukˈijxëm ko xypyudëjkëmë Jyobaa. Ixtëm mëdiˈibë miimp mä Matewʉ 6:8 mä jyënaˈany: “Jaˈko mDeety wäˈäts tnijawë diˈibë miits mdëgoyˈäjtxëp määnëmë nety xykyaˈˈamdoy”. Yää, yëˈë duˈun jënanë Jesús, ets nipën duˈunë Jyobaa tkaˈixyˈaty ixtëm yëˈë. Pääty ko nˈayoˈowëm, mbäät nˈijtëm seguurë ko Jyobaa nyijäˈäwëp ti nyajtëgoyˈäjtëm ets xypyudëkëyäˈänëm. Mä Biiblyë miimp kanäägë wandakën mëdiˈibë Jyobaa të ttuny, mëdiˈibë mbäät xymyoˈoyëm ja jot mëjääw ets nmëmadakëm ja amay jotmay (Sal. 94:19).

8. 1) Okpëjktäˈäk tuˈugë ijxpajtën wiˈix mbäät tuˈugë tekstë xypyudëjkëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay. 2) ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë njamyajtsëm ja Biiblyë kyäjpxwijën ko nety nyajtëgoyˈäjtëm?

⁸ Mä Biiblyë miimp japë tekstë mëdiˈibë mbäät xynyëˈëmoˈoy xytyuˈumoˈoyëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay. Ets xypyudëkëyäˈänëm parë yajxon nwinˈijxëm ti mëdiˈibë ndunäˈänëm (Prov. 2:​6, 7). Ixtëm nˈokpëjktakëm, Biiblyë xyˈanëmäˈäyëm ets kyaj nëgoo ndimymyëmäˈäy ndimymyëdäjëm ti mbäät tyun jyatyë bom jëxtëjkm, yëˈëyën nmëmäˈäy nmëdäjëm mëdiˈibë nwinguwäˈkëm mä taabë xëëw (Mat. 6:34). Pën ngäjpxëmë Biiblyë bom bom ets nbawinmäˈäyëm, mbäät nëjkx njamyajtsëm ets xypyudëjkëm ko nety nwinguwäˈkëm ja amay jotmay.

9. ¿Wiˈix xypyudëkëyäˈänëm ko ngäjpxëm mä Biiblyë ja Diosmëduumbëtyë yˈijxpajtën?

⁹ Mä Biiblyë yajnimaytyakpë Diosmëduumbëty mëdiˈibë nanduˈun jukyˈäjttë ixtëm ëjtsäjtëm, mëdiˈibë tyukˈijxpajttë Jyobaa ets pudëjkëdë (Eb. 11:​32-34; Sant. 5:17). Ko nbawinmäˈäyëm wiˈix yajnimaytyäˈäktë, ta niˈigyë nmëbëkäˈänëm ko Jyobaa mbäät nanduˈun ‘xykyuwäˈänëm, [ . . . ] xymyëjääwmoˈoyëm’ ets xypyudëjkëm ko ‘mon tuk nyajpatëmëty’ (Sal. 46:​1, TY). Ko nˈijxëm wiˈixë yäˈädë Diosmëduumbëty dyaˈijxëdë mëbëjkën ets tmëmadaktë ja amay jotmay, xypyudëkëyäˈänëm parë nanduˈun nbanëjkxëmë yˈijxpajtën (Sant. 5:​10, 11).

10. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë xypyudëjkëmë Biiblyë?

¹⁰ ¿Ti mbäät nduˈunëm? Nˈokkäjpxëm bom bomë Biiblyë ets nˈokkujäˈäyëmë tekstë mëdiˈibë njantsy yˈoymyëdoˈowëm. Nimayë nmëguˈukˈäjtëm kyäjpxtëp nanduˈun jopy jopy ja tekstë mëdiˈibë bom bom yajkäjpxp, ets yëˈë mëdiˈibë pudëjkëdëp ets mëjääwmooyëdëp nuˈun ja xëëw nyaxy. Duˈunën pyudëjkë tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë xëwˈäjtp Marie.a Ja tyääk tyeety nimajtsk ojts pyäädëdë kanser, ets yëˈë mëdiˈibë kyuentëˈäjt nuˈun yˈakjukyˈäjttë. Marie nyimaytyakypy ti mëdiˈibë pudëjkë parë myadaky, yëˈë jyënaˈany: “Jopy jopyëts nety ngajpxy ja tekstë mëdiˈibë bom bom yajkäjpxp ets nbawinmayëts. Yëˈëts xypyudëjkë parëts nbawinmayët mä Jyobaa ets tijaty yˈawäˈänëp mä yˈääw ayuk, ets kyajëts yëˈëyë nmëmay nmëdäjët ja amay jotmay mëdiˈibëts nety jam nguˈijx ngubatëp” (Sal. 61:2).

KO XYPYUDËJKËM JA NMËGUˈUKˈÄJTËMËTY

11. Ko nnijäˈäwëm ja nmëguˈukˈäjtëmëty tmëmadäˈäktë ja amay jotmay, ¿wiˈix xymyëjääwmoˈoyëm?

¹¹ Ja tuk pëkyë naybyudëkë mëdiˈibë Jyobaa xymyoˈoyëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay, yëˈë ja nmëguˈukˈäjtëmëty mëdiˈibë nmëdäjtëm abëtsëmy nyaxwinyëdë. Ko nnijäˈäwëm wiˈix “niˈamukë [ . . . ] tmënax dyajnaxtë ja ayoˈon jotmay”, yëˈë mëdiˈibë xyjyotkujkmoˈoyëm (1 Ped. 5:​9, TNM). Pes ko nˈijxëm wiˈix twinguwäˈägëdë ets tmëmadäˈäktë ja amay jotmay duˈun ixtëm ëjtsäjtëm, xymyëjääwmoˈoyëm parë nanduˈun nmëmadakëm oy tyim mëdiˈibëty ja amay jotmay (Apos. 14:22).

12. ¿Wiˈix mbäät nnaybyudëjkëm nixim niyam? (2 Korintʉ 1:​3, 4).

¹² Yëˈë nmëguˈukˈäjtëmëty, mbäät nanduˈun xypyudëjkëm. Apostëlë Pablo tyimˈijx wiˈix ja myëguˈuktëjkëty pyudëjkëdë. Ixtëm ko tsyumytsyënääy wiˈixëm pyudëjkëdë. Mä ja neky mëdiˈibë jyaay, jap ojts tnigajpxy pënatyën pudëjkëdë ets jotkujkmooyëdë, ets ojts tkuˈëw tkukäjpxë (Filip. 2:​25, 29, 30; Kol. 4:​10, 11). Ko tyam nanduˈun nguˈijx ngubatëmë amay jotmay, ja nmëguˈukˈäjtëmëty kyaj xymyäjtstuˈudäˈänëm, xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëm. Ets ko yëˈëjëty tpäättët ja amay jotmay, nbudëkëyäˈänëm nanduˈun (käjpxë 2 Korintʉ 1:​3, 4).

13. ¿Ti pudëjkë Maya parë tmëmadaky ja amay jotmay mëdiˈibë wyinguwäˈkë?

¹³ Min nˈokˈijxëm ti pudëjkë Maya, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë Rusia. Mä jëmëjt 2020, tëjkëdë ja polisiyë mä tyëjk ets ojts ttukˈix ttukwoonëdë. Ta netë Maya ojts yajmënëjkxy mä ja kuduunktëjk mët ko ttukmëtmaytyaˈagyë jäˈäy tijaty myëbëjkypy. ¿Wiˈix pyudëjkëdë ja nmëguˈukˈäjtëmëty? Maya jyënany: “Tëgok, mäjëtsë nety kyaj nˈokmadäˈäganë, tajëts ojts xymyëgäjpxtë ja nmëguˈukˈäjtëmëty etsëts xynyijäˈäyëdëts parëts xyˈanëmääytyë ko mëkëts xytsyoktë”. Maya yˈakjënäˈäny: “Xëmëtsë nety nnijawë ko nmëdäjtypyëts nimayë nmëguˈuktëjk ets ko xytsyojktëbëts, per desde 2020 tëjëts ndimyˈixy ko jantsy duˈun”.

14. ¿Ti mbäät nduˈunëm parë ndukˈoyˈäjtëm ko ja nmëguˈukˈäjtëmëty xypyudëjkëm? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁴ ¿Ti mbäät nduˈunëm? Ko nwinguwäˈkëmë amay jotmay, oy ko kyaj nmëjagamgakëmë nmëguˈukˈäjtëmëty mëdiˈibë mëët nˈëxpëjkëm. Nˈokjamyajtsëm ko mbäät nanduˈun nˈamdoˈowëmë naybyudëkë ja mëjjäˈäytyëjkëty, pes yëˈëjëty duˈun “ixtëm tuˈugë yuˈtstakn ko myinyë mëk poj” o ko “myinyë komduu” (Is. 32:2). Nˈokjamyajtsëm nanduˈun ko ja nmëguˈukˈäjtëmëty pyattëbë amay jotmay. Pääty ko pën nbudëjkëm mëdiˈibë yajtëgoyˈajtypy, agujk jotkujk nnayjyawëyäˈänëm ets xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay mëdiˈibë nbatëm (Apos. 20:35).

TIJATY NˈËWXIJT NJËJPˈIJXËM

15. ¿Wiˈixë Jesús pyudëjkë tijatyë nety yˈëwxijty jyëjpˈijxypy, ets wiˈix ëjtsäjtëm nanduˈun xypyudëjkëm? (Ebreeʉsʉty 12:2).

¹⁵ Ja tuk pëky mëdiˈibë mbäät xypyudëjkëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay, yëˈë ko nnijäˈäwëm ko seguurë yˈadëwäˈäny tijaty Jyobaa të xytyukwandakëm (Rom. 15:13). Nˈokjamyajtsëmë Jesús, yëˈë myëmadakë amay jotmayë mëjwiin kajaabë mä nety yˈooganë mët ko tam mëdiˈibë nety yˈëwxijty jyëjpˈijxypy (käjpxë Ebreeʉsʉty 12:2). Yëˈë nyijäˈäwëbë nety ko pën myëmadakypy, ta myëjpëtsëmäˈäny ja Tyeetyë xyëëw. Jesús jantsy naybyäädanëbë nety nanduˈun mëdë Tyeety jam tsäjpotm ets yˈëwxijty jyëjpˈijxypyë nety jyäˈtët ja tiempë parë tyëkët anaˈambë mët ja 144,000. Nanduˈun ëjtsäjtëm tyam, ko nˈëwxijt njëjpˈijxëm ja jukyˈäjtënë xëmëkyëjxmbë yä Naxwiiny, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nwinguwäˈkëm oytyim mëdiˈibë jotmayëty.

16. ¿Wiˈix pyudëjkë Anna ko nety tˈëwxity tjëjpˈixy ja jembyë jukyˈäjtën, ets ti ndukniˈˈijxëp ixtëmë Anna jyënaˈany?

¹⁶ Min nˈokˈijxëm wiˈix pyudëjkë Anna, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë Rusia, ko tˈëwxity tjëjpˈixy ja jukyˈäjtënë xëmëkyëjxmbë. Ja myëmëjjäˈäy yajmäjtsy, ets ta yajtsuumy mientrës yajpayeˈey ja jyotmay, Anna duˈun jyënany: “Mëdiˈibëts të xypyudëkë parëts kyaj nˈëxtëkëwäˈägët, yëˈë kojëts të nnuˈkxtaˈaky ets kojëts të nbawinmay wiˈix jantsy oy jantsy tsuj myiny kyëdaˈaky ja jukyˈäjtën mëdiˈibë nˈëwxijt njëjpˈijxëm, nnijäˈäwëbëts ko yäˈädë jotmay jëjpkëxäämp ets ko Jyobaa madäˈägäämp ets nanduˈun ëjtsäjtëm”.

17. ¿Wiˈix nyajnigëxëˈkëm ko nyajtsobatëm tijatyë Jyobaa të xytyukwandakëm? (Ix nanduˈunë dibujë).

¹⁷ ¿Ti mbäät nduˈunëm? Nˈokjuˈtëmë tiempë parë nbawinmäˈäyëm wiˈixën agujk jotkujk njukyˈatäˈänëm mä ja jembyë jukyˈäjtënë mët ja nmëtnaymyaayëbëˈäjtëm ets ja njëëkyˈäjt nmëguˈukˈäjtëm. Ko duˈun nduˈunëm, ta nˈixäˈänëm ko ja amay jotmay mëdiˈibë tyam nwinguwäˈkëm “pojënëˈë nyaxy es waanë yëˈë” (2 Kor. 4:17). Nˈoktuˈunëm nanduˈun ja mëjääw parë ndukmëtmaytyakëmë wiink jäˈäy tijaty nmëbëjkëm. Nˈokpawinmäˈäyëm wiˈixën tpäättë amay jotmay ja jäˈäyëty mëdiˈibë kyaj tmëdundë Jyobaa ets kyaj tnijawëdë tijaty të twandaˈaky. Kyaj tyimtsokyëty nmëtmaytyakëm mëjwiin kajaa parë tˈoymyëdowdëdë Jyobaa wyandakën.

18. ¿Tiko mbäät ndukjotkujkˈäjtëm tijatyë Jyobaa të twandaˈaky?

¹⁸ Ko Job tmëmadaktääy ja amay jotmay, ta Jyobaa tˈanëmääy: “Tyamnëmëtsë net nnijawë ko mijts mbäät xytyuundäˈäy ets tukëˈëyë tijaty mdukniwinmäˈäyëp mbäät xytyuny” (Job 42:2). Job jyaygyujkë ko nitii mbäädë Jyobaa kyayajtuˈudukyëty parë tkuytyunët ti të twandaˈaky. Ko duˈun nnijäˈäwëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëm ja amay jotmay. Nˈokpëjktakëm tuˈugë ijxpajtën, tuˈugë toˈoxytyëjk mëdiˈibë mëk pëjkëp, tninëjkxy kanäägë doktoor, per nituˈuk tkanijawë wiˈix yajtsoybyatëdët. Ok, ta tpääty tuˈugë doktoor mëdiˈibë nyijäˈäwëp ti jäjtëp ets wiˈix mbäät yajtsoybyetyëty. Yäˈädë toˈoxytyëjk duˈunyëm pyëkyëty, per mëdiˈibë jotkujkmooyëp, yëˈë ko tnijawë ko pyäädaampy ja yˈaay tsyooy ets agëdäˈägäämp. Nanduˈun jyaty mët ëjtsäjtëm, oy tyam nwinguwäˈkëmë amay jotmay, per mëdiˈibë xyjyotkujkmoˈoyëm, yëˈë ko nnijäˈäwëm ko tim tsojk myinäˈäny ja jembyë jukyˈäjtën.

19. ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëmë amay jotmay?

¹⁹ Ixtëm yää të nˈijxëm, Jyobaa të xymyoˈoyëm taxk pëkyë naybyudëkë parë nmëmadakëmë amay jotmay. Mbäät nmënuˈkxtakëm, ngäjpxëmë Biiblyë, ja nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë mëët nˈëxpëjkëm ets tijaty nˈëwxijt njëjpˈijxëm. Pën nyajtuˈunëmë yäˈädë naybyudëkë mëdiˈibë Jyobaa të xymyoˈoyëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë nwinguwäˈkëmë amay jotmay axtë ko jyëjptëgoyët yäˈädë jukyˈäjtën ets kyëx nyaxët ja amay jotmay mëdiˈibë tyam jaˈäjtp (Filip. 4:​13, TNM).