Kupëk ko Jyobaa mtsojkëp

1. ¿Tiko xytyukëdëjkë mjukyˈäjtënë Jyobaa? (Ix nanduˈunë dibujë).

¿MJAMYEJTSPY ja xëëw mä ojts xytyukëdëkë mjukyˈäjtënë Jyobaa? Pääty duˈun xytyuuny mët ko ojts xyˈixyˈaty ets mët ko xytsyoky. Mdukwandak ko mëdiˈibë jëjpˈam mbëjktäˈägaampy, yëˈë xytyunanë ja tyuunk ets ko xëmë xytsyokäˈäny mët tukëˈëyë mgorasoon, mniniˈkx mgëbäjk, mjot mwinmäˈäny etsë mjot mëjääw (Mar. 12:30). Nuˈunë net ja tiempë të nyaxy, niˈigyë xytsyojknë Jyobaa. Pääty ko pën myajtëwëdët: “¿Mˈijtp seguurë ko mtsojkypyë Jyobaa?”, netyë xyˈatsowäˈäny: “¡Tiko këdii! Nitii ets nipënëts duˈun ngatsoky ixtëm yëˈë”.

2, 3. ¿Ti mëdiˈibë tsyojkypyë Jyobaa? (Jeremías 31:3). ¿Ti nˈixäˈänëm mä yäˈädë artikulo?

² Per wiˈixë net mˈatsowët ko pën myajtëwëdët: “¿Mˈijtp seguurë ko Jyobaa mtsojkëp?”. Mbäät kyaj xynyijawë wiˈix mˈatsowët mët ko mwinmay ko kyaj mbääty mnitëkëty etsë Jyobaa mtsokëdët. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm mëdiˈibë kyaj agujk jotkujk yeˈky pyejty duˈun jyënany: “Ëjts njantsy tsyojkypyëtsë Jyobaa. Per mëdiˈibëts kanäkˈok nayajtëëwëp, yëˈë pënë Jyobaa xyjyantsy xytsyojkpëts”. Per ¿wiˈixën mbäät xynyijawë pën mtsojkëbë Jyobaa o pën kyaj?

³ Jyobaa tsyojkypy ets mˈitët seguurë ko mjantsy tsyojkëp (käjpxë Jeremías 31:3). Ets mët ko mtsokyëty, pääty mëjwoojë. Ko xytyukëdëjkë mjukyˈäjtën ets mnëbejty, ta niˈigyë Jyobaa mtsojkë ets päätyë net myajtsobäätyëty mëjwiin kajaa. Ets duˈunën ttsoky niˈamukë pënaty mëduunëdëp (Mal. 3:17). Yëˈë tsyojkypy ets mˈitët seguurë ko mjantsy tsyojkëp duˈun ixtëmë apostëlë Pablo, mëdiˈibë jënan: “Päätyëts nmëdaty ja tëyˈäjtën ko ni ja oˈkën es ni ja jikyˈäjtën, ni ja anklësëty, ni ja kaˈoybyëty, ni ja tyambë, ni ja diˈibë miimp këdakpnëm, ni diˈibë tsäjwinm, [ . . . ] es ni diˈibë Dios yajkoj, kyaj nitii mbäät xykyatukmastutëm ja tsyojkën ja Dios” (Rom. 8:​38, 39). Mä yäˈädë artikulo nˈixäˈänëm tiko jyëjpˈamëty nmëbëjkëm ko xyjyantsy tsyojkëmë Jyobaa ets tii xypyudëkëyäˈänëm parë niˈigyë nmëbëjkëm.

¿TIKO JYËJPˈAMËTY NMËBËJKËM KO JYOBAA XYTSYOJKËM?

4. ¿Ti niˈigyë Satanás yajtuumpy parë xyajkäˈäjäˈänëm, ets ti mbäät nduˈunëm parë njëjpkuwäˈkëm?

⁴ Pën jantsy ijtëm seguurë ko Jyobaa xytsyojkëm, yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë njëjpkudijëm tijatyë Satanás yajtuumpy parë xyajkäˈäjäˈänëm (Éfes. 6:11). ¿Per wiˈixënë Satanás xywyinˈëënäˈänëm parë kyaj nekymyëduˈunëmë Jyobaa? Yëˈë xytyukmëbëkäˈänëm ko Jyobaa kyaj xytsyojkëm ets ijxp woˈomp wiˈix mbäät xyˈokˈyajkäˈäjëm, pääty mä Biiblyë yaˈijxkijpxyë mët tuˈugë käˈä (1 Peed. 5:​8, 9). Tuˈugë käˈä yëˈë myajtsypyë jëyujk animal mëdiˈibë amääy amutsk o mëdiˈibë kyaj mbäät nyaygyuwäˈänyëty. Nanduˈunënë Mëjkuˈu, ja xyajkäˈäjäˈänëm ko nyajpatëm amääy amutsk, ko nˈanuˈkxëm, ko nmëkjäˈäwëm tijaty të nduˈunëm, ko nbatëmë amay jotmay o ko nmëmäˈäy nmëdäjëm ti miimp këdakp (Prov. 24:10). Pääty parë kyaj xyajkäˈäjëm ets ttukpëtsëmët ja wyinmäˈäny, tsojkëp njëjpkuwäˈkëm ets nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xyjyantsy xytsyojkëm (Sant. 4:7).

5. ¿Tiko jyëjpˈamëty ets tuˈugë jäˈäy tjawët ko Jyobaa tsojkëp ets yajtsobatëp?

⁵ Pën ijtëm seguurë ko Jyobaa xytsyojkëm, ta niˈigyë nmëwingoˈonäˈänëm. ¿Tiko duˈun njënäˈänëm? Yëˈko Jyobaa ojts xyajkojëm parë pën ntsojkëm, per nanduˈun parë pën xytsyojkëm. Ko njäˈäwëm tuˈugë jäˈäy xytsyojkëm, ta nanduˈun ntsokäˈänëm. Pääty ko niˈigyë njäˈäwëm wiˈixë Jyobaa xytsyojkëm ets xyajtsobatëm, ta niˈigyë ntsokäˈänëm (1 Fwank 4:19). Ets yëˈë niˈigyë nanduˈun xytsyokäˈänëm, päätyë Biiblyë jyënaˈany: “Mëwingondë Dios, es yëˈë nandëˈën mmëwingonëdëp miitsëty” (Sant. 4:8). Minë net nˈokˈijxëm ti xypyudëkëyäˈänëm niduˈuk niduˈuk parë nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xyjyantsy xytsyojkëm.

¿TI XYPYUDËKËYÄˈÄNËM PARË NˈIJTËM SEGUURË KO JYOBAA XYJYANTSY XYTSYOJKËM?

6. ¿Ti mbäädë Jyobaa xyˈamdoy xypyëjktsoy pën kyaj mˈity seguurë ko mtsojkëp?

⁶ Amdow janääm jatsojkë Jyobaa ets mbudëkëdët parë xyjyaygyukët tiko mtsokyëty (Luk. 18:1; Rom. 12:12). Mä tuˈukpë xëëw, mbäät kanäkˈokë Jyobaa xyˈanëëmë parë mnayˈixëdët ixtëm yëˈë mˈixëty. Per pën duˈunyëm mwinmay ko Jyobaa kyaj mtsokyëty, jamyats ko yëˈë niˈigyë myëjjëty ets kyaj dyuˈunëty ja mjot mwinmäˈäny (1 Fwank 3:​19, 20). Mijts kyaj duˈun mnayˈixyëty ixtëmë Jyobaa mˈixyëty, yëˈë yˈijxypy wiˈix jantsy oy mjäˈäyˈaty mëdiˈibë mijts kyaj xypyëkyë kuentë (1 Sam. 16:7; 2 Crón. 6:30). Pääty, oy ko xytyukmëtmaytyäˈägët wiˈixën mnayjyawëty ets xyˈamëdowëdë naybyudëkë parë mˈitët seguurë ko mjantsy tsyojkëp (Sal. 62:8). Ets ko netyë Jyobaa të xymyënuˈkxtaˈaky, oy ko xytyunëty ixtëm yä yajnigäjpxäˈäny.

7, 8. ¿Wiˈix xypyudëjkëm tijatyë David kyujäˈäyë parë nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xyjyantsy tsyojkëm?

⁷ Yëˈë mmëbëkëp wiˈixë Jyobaa mˈanëˈëmxëty. Mä Biiblyë, japë Jyobaa ojts dyajkujayëty wiˈix yëˈë jyaˈayˈaty. Ixtëm nˈokpëjktakëm, David duˈun tkujäˈäyë: “Wingonë Jyobaa yajpääty mä pënaty jyäˈäwëdëp ja jyot kyorasoon amäˈäts tukmäˈätsë; yaˈˈawäˈätspëtsëëmpy pënaty mëk mon mëk tuk yajpattëp” (Sal. 34:18). Ko duˈun myajpäädët ixtëmë yäˈädë tekstë jyënaˈany, mbäät mwinmay ko tsip pën tjaygyukët wiˈix mnayjyawëty o ko tsip pën mbudëkëdët. Perë Jyobaa të twandaˈaky ko yajpäädäämp mët mijts mä meerë xyajtëgoyˈaty. David nanduˈun tkujäˈäyë: “Myajmujkypy ja mwinnëëjëts mä mˈabëjkën” (Sal. 56:8). Jyobaa yˈijxypy ja amay jotmay mëdiˈibë mbatypy ets mëk tjawë. Mbäät njënäˈänëm ko pyëjkëˈkypy tuˈuk tuˈugë mwinnëë mëdiˈibë mijts myajkaˈapy mët ko tmëjotmaybyaaty. David yˈanëmääy nanduˈunë Jyobaa: ‘Mnijäˈäp wäˈäts tiijëts nduumbyën’ (Sal. 139:​3, TY). Jyobaa yˈijxtaapy tijaty mduumpy, per mëdiˈibë niˈigyë yˈijxypy yëˈë tijaty oy mduumpy (Eb. 6:10). ¿Tiko? Yëˈko mëjwiin kajaa dyajtsobääty tijaty mduumpy parë jotkujk xyajnayjyawëty.a

⁸ Ko ngäjpxëm ja tekstë mëdiˈibë David kyujäˈäyë, mëjwiin kajaa xyjyotkujkmoˈoyëm, pes duˈunxyëp ixtëmë Jyobaa xyˈanëmäˈäyëm: “Ntsojkypyëts ets mˈitët seguurë ko mëk ntsoky ets ko nmëjotmaybyatypy”. Per ixtëm të nˈijxëm, Satanás tsyojkypy ets nwinmäˈäyëm ko Jyobaa kyaj xytsyojkëm. Pën ja näˈä mnayjyawëty ko kyaj mtsokyëtyë Jyobaa, oy ko mnayajtëwëdët: “Pënëts nmëbëjkëp ja yˈääw ayuk, ¿ja mëdiˈibë yajtsondak ja anëë o ja Dios mëdiˈibë myëdäjtypy ja tëyˈäjtën?” (Sal. 31:5; Fwank 8:44).

9. ¿Ti Jyobaa të ttukwandaˈaky pënaty tsojkëdëp? (Éxodo 20:6).

⁹ Pawinmay wiˈixë Jyobaa tjawë pënaty tsojkëdëp. Ixtëm nˈokpëjktakëm, mbäät xypyawinmay wiˈixë Jyobaa tˈanëmääy ja Moisés mët ja yˈisraelitëty (käjpxë Éxodo 20:6). Jyobaa të twandaˈaky ko duˈunyëm ttsokäˈäny tjawëyaˈany pënaty tsojkëdëp. Ets kom yëˈë tuˈugë Dios mëdiˈibë kyaj myäjtstuˈuty, ¿wiˈixën ko net xykyatukˈijxëm ja tsyojkën? (Neh. 1:5). Pääty pën ja näˈä mwinmay ko Jyobaa kyajë mtsokyë, oy ko mnayajtëwëdët: “¿Njantsy tsyojkypyëtsë Jyobaa?”. Ets ok, ta net xywyinmayëdë yäˈädë: pën mijts mtsojkypy ets mduumpy tijaty yëˈë tyukjotkëdakypy oy nuˈun xyajnimëjääwdaˈaky, mbäät mˈity seguurë ko yëˈë mëk nanduˈun mtsokyëty (Dan. 9:4; 1 Kor. 8:3). O ja tuk pëky njënäˈänëm: pën mijts mˈijtp seguurë ko mtsojkypyë Jyobaa, mbäädë net nanduˈun mˈity seguurë ko mtsojkëp ets ninäˈä mgamäjtstuˈudäˈänyëty.

10, 11. ¿Wiˈixë Jyobaa ttsoky ets mnayjyawëdët ko të myajjuuybyëtsëmy? (Galasyʉ 2:20).

¹⁰ Pawinmay ko të nyajjuuybyëtsëˈëmëm. Jyobaa kyajxë yˈUˈunk parë ojts tjuuybyëtsëmyë naxwinyëdë jäˈäy (Fwank 3:16). Per jamyats ko mijts të nanduˈun myajjuuybyëtsëmy. Parë mˈitët seguurë, min nˈoknimaytyakëmë apostëlë Pablo yˈijxpajtën. Mä tkapanëjkxynyëmë Jesús, axëëk jyantsy yˈadëtsy ets ko ojts tyëjkënë Diosmëduumbë duˈunyëm ojts tsiptakxëty ttunët mëdiˈibë oy. (Rom. 7:​24, 25; 1 Tim. 1:​12-14). Per ijt seguurë ko Jyobaa të nety tyuknigexyëty ja yˈUˈunk parë jyuuybyëtsëëmë (käjpxë Galasyʉ 2:20). Jyobaa yëˈë yajtuunë yˈespiritë santë parë Pablo duˈun tkujäˈäyë, ets pën yajkujäˈäyë mä Biiblyë, yëˈë yˈandijpy ko Jyobaa tsyojkypy ets mijts mˈitët seguurë ko ojts myajkuˈoogë (Rom. 15:4). Ko duˈun xyjyawët, ta niˈigyë mˈitäˈäny seguurë ko Jyobaa mtsojkëp.

¹¹ Mëjwiin kajaa nmëjjäˈäwëm ko Jyobaa tkejxy ja yˈUˈunk parë ojts xyjuuybyëtsëˈëmëm. Perë Jesús kyaj jeˈeyë myiiny parë tkëyajky ja jyukyˈäjtën. Nanduˈunën parë xytyuknijawëyäˈänëm pënën Dios ets wiˈix tjawë ja yˈuˈunk yˈënäˈk, duˈun ixtëm yam nimaytyäˈägäˈänëm (Fwank 18:37).

JESÚS NYIMAYTYAK NUˈUNËNË JYOBAA MTSOKYËTY

12. ¿Tiko mbäät nˈijtëm seguurë ko tëyˈäjtën ixtëmë Jesús tnimaytyakyë Tyeety?

¹² Ko Jesús jyukyˈajty yä Naxwiiny, jyantsy tyukniˈˈixëyanë jäˈäy wiˈixën jyaˈayˈatyë Tyeety (Luk. 10:22). Ets mbäät nmëbëjkëm ko tëyˈäjtën ixtëm tnimaytyaky, pes nipën duˈun tkaˈixyˈatyë Jyobaa ixtëmë Jesús. Yëˈë yajpat mëdë Tyeety jam tsäjpotm jantsy kanääk mil miyonk jëmëjt (Kol. 1:15). Tyim jäˈäwë ets tyim ijx, nuˈunënë Jyobaa ttsoky ja yˈuˈunk yˈënäˈk duˈun mëdiˈibë jam tsäjpotm ets mëdiˈibë yä Naxwiiny. Pääty, min nˈokˈijxëm tijatyë Jesús tukniˈˈijxë parë nˈijtëm seguurë ko Jyobaa xytsyojkëm.

13. ¿Wiˈixë Jesús ttsoky ets nˈijxëmë Jyobaa?

¹³ Jesús duˈun tˈixyë Jyobaa ixtëm tuˈugë Uˈunkteety mëdiˈibë oyjyaˈay ets mëk xyjyantsy tsyojkëm, pääty ttsoky parë ëjtsäjtëm nanduˈun nˈijxëm. Mä Mateo, Marcos, Lucas etsë Juan japë Jesús ojts ttijy Jyobaa ixtëmë “Teety” naxy 160 ok. Ets ko tmëtmaytyaky ja yˈëxpëjkpëty, Jesús yajtuunë yäˈädë ayuk “mDeetyë tsäjpotmëdë” ets “mDeetyˈäjttëp” (Mat. 7:17; Fwank 20:17). Pënaty Diosmëduundë mä netyë Jesús kyaminyëm yä Naxwiiny ja ojts ttijtë Jyobaa, ja mëdiˈibë wyiinë määytyaayëp, mëdiˈibë jantsy këjxm ijtp ets mëdiˈibë tukëˈëyë të dyajkojtäˈäy. Perë Jesús ja ojts ttijˈyë Jyobaa, ja “nDeetyˈäjtëm”, mëdiˈibë xytyukˈijxëm ko Jyobaa duˈun xytsyojkëm ixtëmë tuˈugë uˈunkteety ttsoky ja yˈuˈunk yˈënäˈk. Min nˈokˈijxëm majtskë tekstë mä Jesús ojts jyënaˈany ja “mDeetyëty” ko tmaytyäˈäganyë Jyobaa ets ja “Dios Teety”.

14. ¿Wiˈixë Jesús dyajnigëxëˈky ko xyajtsobatëmë Jyobaa mëjwiin kajaa niduˈuk niduˈuk? (Matewʉ 10:​29-31; ix nanduˈunë dibujë).

¹⁴ Nˈoknimaytyakëm wiˈixë Jesús jyënany mä Matewʉ 10:​29-31 (käjpx). Jap jyënany ko ja nDeetyˈäjtëm nyijäˈäwëp ko tuˈugë joonˈuˈunk kyaˈay naxkëjxy. Ets pën yëˈë yˈijxy tyuumbyë joon jëyujk mëdiˈibë kyaj tsyokëdë ets yˈawdatëdë, okpawinmayë net nuˈunën tmëmay tmëdäjy tuˈugë yˈuˈunk jyaˈa mëdiˈibë tsojkëp ets awdäjtëp. Jesús nanduˈun jyënany ko ja nDeetyˈäjtëm “maytsyoy” tmëdaty ja kuwääy. Ets pënë Jyobaa yˈijxy tyuumpy axtë ja kuwääy mëdiˈibë ëjtsäjtëm kyaj nëgoo ndimmëjpëjtakëm, mbäät nˈijtëm seguurë ko yëˈë mëjwiin kajaa xymyëmäˈäy xymyëdäjëm. Ixtëm nˈijxëm, Jesús tsyojkypy ets nˈijtëm seguurë ko xyajtsobatëm niduˈuk niduˈuk ja nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë.

15. ¿Wiˈixë Jesús jyënany mä Fwank 6:44?

¹⁵ Minë net nˈoknimaytyakëm wiˈixë Jesús jyënany ko dyajtuunyë yäˈädë ayuk “Dios Teety” mä Fwank 6:44 (käjpx). Ixtëm xyˈixy, ja Dios Teety mëjwoow mëjwijtsë tsuj yajxon mët ko tˈijxy ko oy ja mjot mgorasoon (Apos. 13:48). Ko Jesús ojts tkäjpxë ja ääw ayuk mëdiˈibë yajpatp mä Fwank 6:​44, waˈan yëˈë dyajtuuny ja ääw ayuk mëdiˈibë yajpatp mä Jeremías 31:3 mä Jyobaa tˈanëëmë ja nyax kyäjpn: “Të nmëjwoy të nmëjwitsy mët ko ntsoky njawë” (Jer. 31:3; ijxkijpxyë mëdë Oseas 11:4). Okwinmayë yäˈädë: yëˈë nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë duˈunyëm mtsokyëty, yäˈädë yëˈë yˈandijpy ko duˈunyëm tˈixy wiˈix jantsy oy mjäˈäyˈaty oy mijts xykyapëkyë kuentë.

16. 1) ¿Wiˈixë Jesús xyˈanëmäˈäyëm, ets tiko mbäät nmëbëjkëm? 2) ¿Ti xypyudëkëyäˈänëm parë nˈijtëm seguurë ko Jyobaa yëˈë ja nDeetyˈäjtëm mëdiˈibë nyajtëgoyˈäjtëm? (Ix nanduˈunë rekuäädrë “Ja nDeetyˈäjtëm mëdiˈibë niˈamukë nyajtëgoyˈäjtëm”).

¹⁶ Ko Jesús tmaytyaky wiˈix jyaˈayˈatyë Jyobaa duˈunxyëp ixtëm mˈanëˈëmxëty: “Kyajëts ëjts yëˈëyë nDeetyˈatyë Jyobaa, mDeetyˈajtypy mijts nanduˈun, ets tëyˈäjtën yam nˈanëëmë ko mtsojkëp ets mmëmääy mmëdäjëp”. Pääty, pën ja näˈä mtsiptakxëty xykyupëkët ko Jyobaa mtsojkëp, nayajtëwëdë: “¿Tikots ngamëbëkët ixtëmë Jesús jyënaˈany, pën yëˈë xëmë tijaty tnigajpxy tëyˈäjtën myëët ets niˈigyë tˈixyˈatyë Teety ixtëm nipën duˈun tkaˈixyˈaty?” (1 Peed. 2:22).

NˈOKMËBËJKËM NIˈIGYË KO JYOBAA XYTSYOJKËM

17. ¿Tiko tsyokyëty niˈigyë nmëbëjkëm ko Jyobaa xytsyojkëm?

¹⁷ Ixtëm të nˈijxëm, Satanás yëˈë tuˈugë nmëtsipˈäjtëm mëdiˈibë nëgooyë wyijyˈäjnë ets tsajkxäämp woogäämp parë xytyukmäjtstuˈudäˈänëmë Jyobaa. Tuk pëky wiˈix myadäˈägäˈäny, yëˈko xytyukmëbëkäˈänëm ko Jyobaa kyaj xytsyojkëm. ¡Per kyaj yˈoyëty nasˈijxëm ets tukpëtsëmëdë wyinmäˈäny! (Job 27:5). Pääty, tsojkëp niˈigyë nmëbëjkëm ko Jyobaa xytsyojkëm.

18. ¿Ti mbäät mbudëkëty parë mˈitët seguurë ko Jyobaa mtsojkëp?

¹⁸ Mä yäˈädë artikulo të nˈijxëm tuk pëky majtsk pëky, mëdiˈibë mbäät mbudëkëty parë mˈitët seguurë ko Jyobaa mtsojkëp. Ixtëm nˈokpëjktakëm, mbäät xyˈamdoy parë mbudëkëdët ets mnayˈixëdët ixtëm yëˈë mˈixëty ets xypyawinmayëdë tekstë mä yajnigajpx nuˈunën ttsoky pënaty mëduunëp. Oy ko nanduˈun xyjyamyatsët ko yëˈë xëmë ttsokäˈäny ja jäˈäy mëdiˈibë tsojkëp. Yaˈit mwinmäˈänyoty ko mijts të nanduˈunë Jesús mguˈoogëty ets jamyats ixtëmë Jesús jyënany ko Jyobaa yëˈë mDeetyˈajtypy. Pääty, ko net pën myajtëwëdët: “¿Mmëbëjkypy ko Jyobaa mtsojkëp?”, ta xyˈatsowët: “¡Tiko këdii! Ëjts nduumbyëtsë mëjääw tuˈuk tuˈugë xëëw parëts ndukˈixy ko ntsojkypyëts nanduˈun”.