Yuunkˈat naxypyˈat: tuˈugë jäˈäyˈäjtën diˈib mbäät ndukˈoyˈäjtëm

Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib xyëwˈäjtypy Sara,a jyënaˈany: “Wintsoytyuˈunëts ndimjäˈäyˈaty ets njëjptsëˈk njëjpjäˈäwëbëts tijaty. Pääty, kyajts nyajpäädäˈäny mëdë jäˈäy diˈib këjxmë jyot wyinmäˈäny ets diˈib awäˈän. Per jantsy oyëts nnayjyawëty kots nyajpääty mëdë jäˈäy diˈib yuunk naxypy ets diˈib yujy tudaˈaky, mëdë duˈumbë jäˈäy nyaˈˈawatsypyëtsë ngorasoon parëts nimaytyaˈaky wiˈixëts nnayjyawëty ets wiˈixëts ja amay jotmay nbääty. Ets duˈunën jyaˈayˈattë pënatyëts mëët naymyayëdë”.

Extëmë Sara jyënaˈany, yëˈë xytyukˈijxëm ko yuunkˈat naxypyˈat oypyënëty tˈoyˈixy. Jyobaa nan yˈoyˈijxypy ko duˈun njäˈäyˈäjtëm. Mä yˈAyuk xyˈanmäˈäyëm ets njäˈäyˈäjtëm “yuunk naxypy” (Kol. 3:12). Per ¿tidën yˈandijpyë yuunkˈat naxypyˈat? ¿Wiˈixë Jesus dyajnigëxëˈky? Ets ¿wiˈix mbäät xypyudëjkëm parë nˈijtëm agujk jotkujk?

TIDËN YˈANDIJPYË YUUNKˈAT NAXYPYˈAT?

Yuunkˈat naxypyˈat, yëˈë yajnigëxëˈkypy tuˈugë jäˈäy diˈib kyaj tsyiptunäˈäny. Pënaty jäˈäyˈäjttëp yuunk naxypy, ajiiky amëguˈuk, oyjyaˈay ets kyaj pyëdëˈëktë jëënën ko pën wiˈix tyunëdë.

Ko tuˈugë jäˈäy jyaˈayˈaty yuunk naxypy, kyaj yëˈë tˈandijy ko kyaj jyotmëkëty. Ko mä ayuk grieegë dyajtunyë tyäˈädë ayuk “yuunkˈat naxypyˈat”, ja ijty tyuny ko tmaytyäˈägäˈäny tuˈugë kabayë in diˈibë wyintsën të yajˈyujˈyëty. Tuˈugë kabayë diˈib të yujy, kaˈpxy ja jyot myëjääw tmëdaty, per kom të yajˈyujˈyëty ja wyintsën, mbäädë net nyayjëjpkuwitsëty. Nanduˈun jyaty ko njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy: naywyinguwijts nayjëjpkuwijtsëm ets kyaj ntsiptuˈun ntsipkäjpxëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm.

Waˈan nwinmäˈäyëm ko kyaj njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy, ets ko tsip duˈun njäˈäyˈäjtëm, pes yëˈë mëët nyajpatëmë jäˈäy diˈib kyaj myaˈkxtuktë ets diˈib jäˈäyˈäjttëp mëk awäˈän (Rom. 7:19). Mëkë mëjääw yajtunäˈäny parë nˈijtëm yuunk naxypy, perë espiritë santë yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë duˈun njäˈäyˈäjtëm (Gál. 5:22, 23, TNM). ¿Tiko mbäät nduˈunëmë mëjääw parë nˈijtëm yuunk naxypy?

Ko njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy, yˈoyˈijxtëbë jäˈäy. Duˈun extëmë Sara, ëtsäjtëm nan oy nnayjyäˈäwëm ko nyajpatëm mëdë jäˈäy diˈib yuunk naxypy. Jesus yëˈëdën diˈib jyantsy yajnigëxëˈkë yuunkˈat naxypyˈat etsë oyjyaˈayˈäjtën (2 Kor. 10:1). Axtë ja ënäˈkuˈunk diˈibë nety kyaj nëgoo yˈixyˈatëdë yajpäädandë mëdë Jesus (Mar. 10:13-16).

Ndukˈoyˈäjtëm ko njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy ets nan tyukˈoyˈäjttëp pënaty mëët nyajpatëm. Pën jäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy kyaj nëjkx pojën njotˈambëjkëm ets nan kyaj nëjkx pojën ja maˈkxtujkën kyexy (Prov. 16:32). Nan kyaj nëjkx axëëk nnayjyäˈäwëm ko nety pën wiˈix të nduˈunëm, axtë ja jäˈäy diˈib mëk ntsojkëm. Ko njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy nan tyukˈoyˈäjttëp pënaty mëët nyajpatëm. Pën kyaj atsuu alokë njotˈambëjkëm, ta kyaj pën tkuˈayowëyaˈany.

JESUS YÄJK JA MAS OYBYË IJXPAJTËN KO YˈIJTY YUUNK NAXYPY

Jesus nëgooyë tijaty ojts ttuundë mëjwiin kajaa ets kyaj tiempë tnekymyëdäjty, per xëmë dyajnigëxëˈkyë yuunkˈat naxypyˈat. Mä tadë tiempë, mayë jäˈäy yajjotkujkmoˈoyandëbë nety, pes myëjeˈemtsyˈoˈktëbë netyë amay jotmay ets jantsy tsipë dyajnaxtë jyukyˈäjtën. Pääty, seguurë ko jotkujkmooyëdë extëmë Jesus yˈanmääyëdë: “Nimiindëgëts [...] mët ko ëj nmëdäjtypyëts ja maˈxtujkën es yujy tudaˈagyëts” (Mat. 11:28, 29).

¿Wiˈix mbäät njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy extëmë Jesus? Ko nˈëxpëjkëmë Diosë yˈAyuk parë nnijäˈäwëm wiˈixë Jesus jyaˈayˈajty mëdë naxwinyëdë jäˈäy ets ti tyuun ko twinguwäˈkë amay jotmay. Duˈuntsoo ko nwinguwäˈkëmë jotmay diˈib mbäät dyajtëgoy ja yuunkˈat naxypyˈat, mbäädë net nduˈunëmë mëjääw parë njäˈäyˈäjtëm extëmë Jesus (1 Peed. 2:21). Min nˈokˈijxëm tëgëk pëky ti Jesus pudëjkë.

Jesus jantsy ijtën yujy tudaˈaky. Yëˈë jyënany: “Nmëdäjtypyëts ja maˈkxtujkën es yujy tudaˈagyëts” (Mat. 11:29). Biiblyë xëmë tuˈugyë tmaytyaˈagyë yuunkˈat naxypyˈat mëdë yujyˈat tudaˈakyˈat, pesë tyäˈädë majtskpë jäˈäyˈäjtën naymyënëjkxëp (Éfes. 4:1-3). ¿Tiko?

Yujyˈat tudaˈakyˈat xypyudëjkëm parë kyaj nëgoo nnayajmëjpëtsëˈëmëm o parë kyaj jantsy amääy njäˈäyˈäjtëm. ¿Ti Jesus tyuun ko jäˈäy nyiwäämbajtë ets jyënandë ko “kääpy ukpën ijxtëm ja jaˈay kaxpën”? Yajnigëxëˈk mä jyukyˈäjtën ko kyaj tyëyˈäjtënëty ets mëdë yuunkˈat naxypyˈat jyënany ko ja “nyikëxëˈëky ja Diosë wyijyˈajtën kyëjyajtën ma winë yajtunyën” (Mat. 11:19, TY).

Nˈoktuˈunëmë mëjääw parë nˈatsoowëmbijtëm mëdë yuunkˈat naxypyˈat ko tuˈugë jäˈäy tˈëbäät tkäjpxpäädët extëm ja nˈitˈäjt nlugäärˈäjtëm, ja ngoloorˈäjtëm, ets wiˈix nˈixˈäjtëm. Peter, diˈib tuump mëjjäˈäy jap Sudáfrica, jyënaˈany: “Kots tëgatsy xyyajnayjyawëty wiˈix të jyënaˈany tuˈugë jäˈäy, yëˈëts nwinmaapy tixyëbë Jesus tyuun”. Ets ta yˈakjënäˈäny: “Tëts njaty parëts kyaj nëgoo ndimnaymyëjpëjktäˈägëdët”.

Jesus jyaygyujkë ko naxwinyëdë jäˈäy pokyjyaˈay yajpäättë. Ja yˈëxpëjkpëty jyatunandë diˈib oy, per diˈib näˈäty yajtuˈuˈadujkëdë, yëˈë ko pyokyjyaˈayˈäjttë. Extëm nˈokpëjtakëm, ja ux mä netyë Jesus yajmatsanë, Pedro, Santiago etsë Juan kyumanäjxtë ja Wyintsën, kyaj nyayaˈijtëdë jot juuky extëmë nety të yˈanëˈëmxëdë. Perë Jesus jyaygyujkë tiko myanäjxtë, pääty jyënany: “Tsyojkpy ja aaw jot ets tunëty mëtiˈipë Dios tyukjotkëtäkpyën, jeˈeyëp ko ja niˈkx kopk atoonk apatk yajpaaty” (Mat. 26:40, 41, TY). Jesus kyaj ttukjotˈambëjky ja yˈëxpëjkpëty, pes nyijäˈäwëbë nety ko pokyjyaˈay yajpäättë.

Min nˈokˈijxëm wiˈix ijty jyaˈayˈatyë Mandy. Yëˈë, ak oyë nety ttimtsojktäˈäy tijaty yajtunët, per tyam tyuumbyë mëjääw parë jyaˈayˈaty yuunk naxypy extëmë Jesus. Mandy jyënaˈany: “Nduumbyëtsë mëjääw parëts njamyetsy ko niˈamukë ak pokyjyaˈay nyajpatëm, ets duˈun extëmë Jyobaa, yëˈëts nˈijxypy ja oybyë jäˈäyˈäjtën diˈib myëdäjttëp niduˈuk niduˈugë nmëguˈukˈäjtëm”. Jesus jyaygyujkë ko naxwinyëdë jäˈäy kyaj tmëmadaktäˈäytyë tijaty. Ko duˈun nnijäˈäwëm, mbäät xypyudëjkëm parë njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy mëdë nmëguˈukˈäjtëm.

Jesus tyukkëdëjkë Dios ja yˈamay jyotmay. Yëˈë kyaj jyapat jyanitëjkë extëmë naxwinyëdë jäˈäy tyuunë, yajwingäjpx yajjëjpkäjpx, yajtëytyuun ets axëëk jabyëk yajnimaytyaky. Per xëmë yˈijty yuunk naxypy mët ko yëˈë tyukkëdëjkë “ja Dios, diˈibë pyayeˈepy mët ja tëyˈäjtën” (1 Peed. 2:23). Jesus nyijäˈäwëbë nety ko yëˈë pudëkëyanëp ja Tyeety parë tmëmadäˈägët ja amay jotmay ets ko nan yëˈë tyukumëdowaampy ko tiempë tpäädët pënatyë nety axëëk të tyunëdë.

Ko njäˈäwëm ko kyaj të yajtuny ja ndëyˈäjtënˈäjtëm ets njotˈambëjkëm, mbäädë net mas niˈigyë myëjwiin kyajaajë ja jotmay. Päätyë Biiblyë xyˈanmäˈäyëm: “Ja jäˈäyëty diˈibë ajkëp, kyaj dëˈën ttuny ja Diosë tsyojkën” (Sant. 1:20). Mbäät pën wiˈix xyjantsy tyuˈunëm etsë net njotˈambëjkëm, ets mët ko nbokyjyaˈayˈäjtëm, mbäädë net nduˈunëm diˈib kyaj yˈoyëty.

Cathy, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib Alemania, wyinmääy ko pën kyaj yëˈë këˈëm nyaynyitsiptunyëty pën duˈun tyunëp. Per ko ttukˈijxpejtyë Jyobaa, ta kyaj duˈun nyekywyinmääy. Yëˈë jyënaˈany: “Tyam, kyaj tikots këˈëm nekynyaynyitsiptunëdët, ets kyajts nëgoo xynyekytsyiptakxëty njäˈäyˈatët yuunk naxypy, pes nnijäˈäwëbëts ko Jyobaa yëˈë kyëˈamˈäjtypy tukëˈëyë”. Pën jaa näˈä kyaj yajtunyë ndëyˈäjtënˈäjtëm, nˈoktukˈijxpajtëmë Dios extëm ttuunyë Jesus. Tyäˈädë yëˈë xypyudëkëyäˈänëm parë njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy.

“JOTKUJK YËˈË JAˈAY YAJPAATË MËTIˈIPË YUˈUNK NAXYMËTYËN”

Jesus jyënany ko parë nˈijtëm agujk jotkujk, jëjpˈam ets njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy. Yëˈë jyënany: “Jotkujk yëˈë jaˈay yajpaatë mëtiˈipë yuˈunk naxymëtyën” (Mat. 5:5, TY). Min nˈokˈijxëm wiˈix mbäädë tyäˈädë jäˈäyˈäjtën xypyudëjkëmë ko wiˈixëm nbatëmë jotmay.

Kyaj nëgoo tsyiptundë kasäädë jäˈäy. Robert, tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib Australia, jyënaˈany: “Tëtsë ngudëjk ndukniwëjˈyë ääw ayuk diˈib yajtsayujtp, per alokëts nˈëbëtsëmy ngäjpxpëtsëmy. Ko nyajpëtsëˈëmëmë ääw ayuk mä të njantsy jyotˈambëjkëm, kyaj mbäät ti nyekyyajtuny. Axëëgëtsë net ok njantsy nyayjyawëty kots nbëkyë kuentë nuˈunëts nyajtsayutyë ngudëjk”.

“Nidëgëkyë nbokytyuˈunëm” mëdë ääw ayuk. Ko kasäädë jäˈäy tkaniwinmayëdë ja ääw ayuk diˈib yajpëtsëëmdëp, mbäädë net tmëdattë mëjwiin kajaajë jotmay (Sant. 3:2). Yuunkˈat naxypyˈat, yëˈë diˈib pudëkëyanëdëp parë kyaj jyotˈambëktët ets parë nyaywyinguwits nyayˈaguwitsëdët (Prov. 17:27).

Robert, tyuunë mëjääw parë nyaywyinguwijts nyayˈaguwijtsë ets parë kyaj pojën nyekyjyotˈambëky. ¿Wiˈix wyimbëtsëëmy? Yëˈë jyënaˈany: “Tyam, kots ti nyajkajpxykyojy mëdëtsë ngudëjk, nduumbyëtsë mëjääw parëts nmëdoowˈity yajxon wiˈixëts xyˈanëëmë, nmëtkäjpx nmëtmaytyakypyëts mëdë yuunkˈat naxypyˈat ets nayjyëjpkuwijtsëbëts parëts kyaj njotˈambëkët. Kots duˈun nduny, mas oyëts nnaymyënëjkxyëty mëdëtsë ngudëjk”.

Xypyudëjkëm parë oy nnaymyënëjkxëm mëdë wiink jäˈäy. Pënaty pojën jotˈambëjktëp kyaj nëgoo myëtnaymyaayëbëty, per ja diˈib yuunk naxypy, myëdäjttëp “ja tiˈigyëˈäjtën [...] es jikyˈattë jotkujk nixim niyam” (Efes. 4:2, 3). Cathy, diˈib të yˈokˈyajmaytyakpë, jyënaˈany: “Mët kots njäˈäyˈaty yuunk naxypy, ndukxondakypyëts mas niˈigyë kots nyajpääty mëdë wiink jäˈäy axtë mët pënaty adoon abatk jäˈäyˈäjtëp”.

Xyyajnayjyäˈäwëm agujk jotkujk. Ko Biiblyë tmaytyaˈaky “ja wijyˈäjtën diˈibë tsoˈomp mä Dios” yëˈë mëët tˈawijtsmuky ja yuunkˈat naxypyˈat ets ja tuˈugyëˈäjtën (Sant. 3:13, 17). Tuˈugë jäˈäy diˈib yuunk naxypy, myëdäjtypy “tuˈugë korasoon diˈib yujy” (Prov. 14:30). Martin, diˈib mëjwiin kajaa të dyajnimëjääwdaˈaky parë jyaˈayˈaty yuunk naxypy, jyënaˈany: “Tyam, kyajtsë nwinmäˈäny nekytyukpëtsëmäˈäny, ets kyajts nëgoo nˈokjotˈambëjknë, mas niˈigyëts nnayjyawëty agujk jotkujk”.

Mëk tsyokyëty nduˈunëmë mëjääw parë njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy. Tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm, jyënaˈany: “Tëyˈäjtënëts njënäˈäny ko axtë tyambäät, ëˈtspëts näˈätyë njot neˈpyny”. Perë Jyobaa diˈib xyˈanmäˈäyëm parë njäˈäyˈäjtëm yuunk naxypy, yëˈë diˈib xypyudëkëyäˈänëm parë nyaˈijxëmë tyäˈädë jäˈäyˈäjtën (Is. 41:10; 1 Tim. 6:11). Jyobaa yëˈë diˈib yajjëpkuwäätsëyaampy mä nety të xytyukniˈˈijxëm ets yëˈë diˈib xyyaˈitäˈänëm mëk (1 Ped. 5:10, TNM). Duˈuntsoo ko ja tiempë nyaxët, nëjkxëp nyajnigëxëˈkëm “ja yuunkˈäjt naxypyˈäjtën es ja Jesukristë tsyojkën” duˈun extëmë apostëlë Pablo (2 Kor. 10:1).