Imit Zeova, Nu Bondye Ki Pa Fer Preferans
“Bondye pa fer preferans.”—ROMIN 2:11.
1, 2. (a) Ki lintansyon Zeova ti ena konsernan bann Kananein an zeneral? (b) Ki Zeova ti fer, ek ki kestyon sa fer nu poze?
ALOR ki nasyon Izrael ti pe kanpe dan laplenn Moab an 1473 A.N.L., zot ti pe ekut Moiz avek enn gran latansyon. Enn sityasyon byin difisil ti pe atann zot lot kote Larivyer Zurdin. Moiz ti fer zot konn lintansyon Zeova pu fer Izrael gayn laviktwar lor set gran nasyon Kananein ki ti res dan peyi ki Zeova ti promet zot. Bann parol Moiz ti donn bann Izraelit enn gran lasirans, li ti dir zot: “Wi, li sir ki Zeova to Bondye pu abandonn zot dan to lamin, ek to bizin gayn laviktwar lor zot”! Bann Izraelit pa ti bizin fer okenn lalyans avek zot ek zot pa ti merit okenn faver.—Deteronom 1:1; 7:1, 2.
2 Purtan, Zeova pa ti detrir enn fami dan premye lavil ki Izrael ti atake. Bann dimunn dan kat lezot lavil usi ti gayn proteksyon Zeova. Kifer? Ti ena bann levennman extraordiner ki ti pase kan sa bann Kananein la ti gayn lavi sov. Ki sa anseyn nu lor Zeova? Kuma eski nu kapav imit Li?
Reaksyon Anver Bon Repitasyon Zeova
3, 4. Kan bann Kananein ti tann bann viktwar ki bann Izraelit ti gayne, ki lefe sa ti ena lor zot?
3 Avan nasyon Izrael rant dan peyi ki Zeova ti promet li, li ti res dan dezer pandan 40 an, me Zeova ti protez so pep ek Li ti lager pu zot. Dan lesid peyi ki Bondye ti promet zot, bann Izraelit ti bizin lager kont lerwa Kananein Arad. Avek led Zeova, zot ti gayn laviktwar lor li ek lor so pep dan enn plas ki ti apel Orma. (Nonm 21:1-3) Plitar, Izrael ti pas dan bor peyi Edom ek li ti pran direksyon lenor. La, li ti ariv dan nor-es Lamer Morte kot bann Moabit ti pe reste lontan, me asterla se bann Amorit ki ti pe res la. Syonn, Lerwa Amorit ti refiz les bann Izraelit pas dan so peyi. Ti ena lager ant Lerwa Syonn ek bann Izraelit dan enn landrwa ki ti apel Yaats ki ti truv dan lenor vale Arnonn. Se la kot bann Izraelit ti tuy Lerwa Syonn. (Nonm 21:23, 24; Deteronom 2:30-33) Pli lwin dan lenor, Lerwa Og ti pe reyn lor bann Amorit dan Basann. Mem si Og ti enn zean, li pa ti kapav defann limem kont Zeova. Bann Izraelit ti tuy li dan lavil Edreyi. (Nonm 21:33-35; Deteronom 3:1-3, 11) Bann nuvel lor sa bann viktwar la ansam avek bann resi ki ti ariv bann Izraelit kan zot ti kit Lezip, tusala ti ena enn gran lefe lor bann dimunn ki ti pe res Kanaan.a
4 Kan nasyon Izrael ti rant dan Kanaan premye fwa apre ki li ti travers Larivyer Zurdin, li ti kanpe Gilgal. (Zozye 4:9-19) Pa tro lwin, ti ena lavil Zeriko ki ti anture par bann miray. Raab, enn fam Kananeenn, ti tann bann aksyon ki Zeova ti fer ek sa ti pus li pu azir avek lafwa. Akoz sa, kan Zeova ti detrir Zeriko, Li ti sov Raab ek bann dimunn ki ti dan so lakaz.—Zozye 2:1-13; 6:17, 18; Zak 2:25.
5. Ki ti pus bann Gibeonit pu azir avek intelizans pu anbet bann Izraelit?
5 Apre sa, nasyon Izrael ti sorti dan laplenn ki ti pre kot Larivyer Zurdin pu mont dan bann kolinn ki ti dan sant sa landrwa la. Zozye ti swiv direksyon ki Zeova ti donn li, ek li ti plas bann solda an kasyet pu fer enn atak sirpriz kont lavil Ay. (Zozye, sapit 8) Kan buku parmi bann lerwa Kananein ti tann destriksyon ki ti’nn arive lor lavil Ay, sa ti pus zot pu rasanble pu fer lager. (Zozye 9:1, 2) Bann Ivit ki ti res dan lavil Gibeonn, enn lavil ki ti pros, ti reazir enn lot fason. Zozye 9:4, dir : “Zot, par zotmem, zot ti azir avek intelizans pu anbet bann Izraelit”. Parey kuma Raab, zot ti’nn tann dir kuma Zeova ti’nn delivre so pep kan bannla ti kit Lezip ek kan zot ti gayn laviktwar lor Syonn ek Og. (Zozye 9:6-10) Bann Gibeonit ti realize ki li pa ti vo lapenn pu reziste kont bann Izraelit. Alor, zot ti avoy enn delegasyon kot Zozye pu reprezant Gibeonn ek trwa lavil ki ti pre—Kefira, Beerot ek Kiryat-Yearim. Zot ti degiz zot pu fer krwar ki zot sorti dan enn peyi byin lwin. Zot plan ti marse. Zozye ti fer enn lalyans avek zot ek sa ti donn zot lasirans ki zot pu res vivan. Trwa zur apre, Zozye ek bann Izraelit ti aprann ki bannla finn anbet zot. Me bann Izraelit ti’nn fini fer serman par Zeova pu gard lalyans ki zot ti fer, alor zot ti tini parol. (Zozye 9:16-19) Eski Zeova ti dakor?
6. Kuma eski Zeova ti reazir anver lalyans ki Zozye ti fer avek bann Gibeonit?
6 Bann Gibeonit ti gayn permisyon pu vinn bann kuper dibwa ek bann ki ti sarye delo pu bann Izraelit, mem “pu lotel Zeova” ki ti devan tabernak. (Zozye 9:21-27) Anplis, kan sink lerwa Amorit ek zot larme ti menas bann Gibeonit, Zeova ti azir ek Li ti fer enn mirak. Lagrel ki Zeova ti avoye ti tuy plis zom parmi bann lennmi, ki larme Zozye ti tuye. Zeova ti mem ekut siplikasyon ki Zozye ti fer pu ki soley ek lalinn res anplas dan lesyel afin ki larme Zozye kapav konplet laviktwar lor zot bann lennmi. Zozye ti dir: “Pa ti ena enn zur ki ti kuma sa zur la, ni avan ni apre, parski Zeova inn ekut lavwa enn zom, parski Zeova Limem ti pe konbat pu Izrael.”—Zozye 10:1-14.
7. Ki verite fondamantal ki Pyer ti rekonet, ti aplike dan ka sertin Kananein?
7 Bann Gibeonit ek usi Raab ek so fami ki ti bann Kananein, zot ti ena lakrint pu Zeova ek zot ti montre sa dan fason ki zot ti azir. Seki ti ariv zot fer nu konpran enn verite ki lapot Pyer plitar ti mansyone. Li ti dir: “Bondye pa fer preferans, me dan ninport ki nasyon, dimunn ki ena lakrint pu Li ek ki pratik lazistis, Bondye aksepte li.”—Akt 10:34, 35.
Fason Ki Zeova Ti Azir Avek Abraam ek Izrael
8, 9. Kuma fason ki Zeova ti azir avek Abraam ek avek nasyon Izrael, montre nu ki Li pa fer preferans?
8 Disip Zak ti atir latansyon lor faver ki nu pa merite, ki Bondye manifeste dan fason ki Li ti azir avek Abraam ek so bann desandan. Se akoz so lafwa ki Abraam ti vinn “kamarad Zeova” ek non pa akoz so lorizin. (Zak 2:23) Lafwa ek lamur ki Abraam ti ena pu Zeova ti amenn bann benediksyon lor so bann desandan. (2 Kronik 20:7) Zeova ti promet Abraam: “Vremem mo pu beni twa ek vremem mo pu fer to desandans vinn buku, parey kuma bann zetwal dan lesyel ek parey kuma bann lagrin disab ki lor bor lamer.” Me remarke ki promes Zeova ti fer dan verse swivan: “Par mwayin to desandans, tu bann nasyon ki lor later pu beni zotmem.”—Zenez 22:17, 18; Romin 4:1-8.
9 Zeova pa fer preferans, okontrer, dan fason ki Li ti azir avek nasyon Izrael, Li ti montre ki Li kapav fer pu bann dimunn ki obeir Li. Par fason ki Zeova inn azir, sa donn nu enn legzanp kuma Zeova montre so lamur fidel anver so bann fidel serviter. Mem si nasyon Izrael ti “propryete spesyal” Zeova, sa pa ti ule dir ki lezot nasyon pa ti kapav profit bonte ki Zeova ti manifeste. (Egzod 19:5; Deteronom 7:6-8) Li vre, Zeova ti delivre nasyon Izrael ar lesklavaz dan Lezip ek lerla Li ti dir zot: “Parmi tu bann fami ki ena lor later, se zis zot ki mo’nn kone.” Me, par profet Amos ek par lezot profet, Zeova ti usi promet enn lespwar extraordiner pu bann dimunn ki dan “tu bann nasyon.”—Amos 3:2; 9:11, 12; Izai 2:2-4.
Zezi, enn Anseynan Ki Pa Fer Preferans
10. Kuma Zezi ti imit so Papa kan li ti azir san fer preferans?
10 Pandan so minister lor later, Zezi, ki reflet personalite so Papa, ti imit Zeova ek li pa ti fer preferans. (Ebre 1:3) Seki ti pli inportan pu Zezi dan sa lepok la, se rod “bann muton ki finn perdi, ki sorti dan lakaz Izrael.” Me purtan, li pa ti ezite pu pres avek enn madam Samaritenn pre kot enn pwi. (Matye 15:24; Zan 4:7-30) Li ti usi fer enn mirak pu enn misye ki ti enn ofisye larme, mem si kitfwa sa misye la pa ti enn Zwif. (Lik 7:1-10) Li ti fer sa, anplis ar bann aksyon ki li ti fer pu montre so lamur pu pep Bondye. Bann disip Zezi usi ti al pres partu. Zot ti kumans konpran ki pu kapav gayn bann benediksyon Zeova, sa pa ti depann lor nasyonalite enn dimunn, me lor so latitid. Bann dimunn sinser ki ti ena limilite ek ki ti pe rod laverite, ti aksepte mesaz lor Rwayom Bondye. Me par kont, bann dimunn ki ti fyer ek vantar, zot ti mepriz Zezi ek so mesaz. Zezi ti dir: “Mo donn twa loner devan tu dimunn, Papa, Senyer lesyel ek later, parski avek swin to finn kasyet sa bann kitsoz la bann saz ek bann intelektyel, ek to finn revel sa ar bann tibaba. Wi, Papa, to finn truve ki li bon fer kumsa.” (Lik 10:21) Kan nu tret lezot avek lamur ek lafwa, nu pa pu fer preferans ek nu kone ki se enn fason azir ki Zeova apruve.
11. Kuma nu kone ki pa ti ena preferans dan kongregasyon bann premye Kretyin?
11 Dan kongregasyon bann premye Kretyin, bann Zwif ek bann non-Zwif ti egal. Pol ti dir: “Ena laglwar, loner ek lape pu tu dimunn ki fer seki bon, pu enn Zwif avan ek usi pu enn Grek, parski Bondye pa fer preferans.”b (Romin 2:10, 11) Pu zot kapav gayn faver Zeova, sa pa ti depann lor zot nasyonalite. Sa ti depann lor fason ki zot ti reazir anver seki zot ti aprann lor Zeova ek lor lespwar ki zot ti ena grasa sakrifis so Garson, Zezi. (Zan 3:16, 36) Pol ti ekrir: “Enn Zwif, se pa enn kikenn ki Zwif zis an aparans, ek sirkonsizyon, li pa enn kitsoz ki zis vizib lor lekor. Me enn vre Zwif, se enn kikenn ki Zwif dan so leker. Se so leker ki sirkonsi par lespri ek pa par enn lalwa ki’nn ekrir.” Apre, Pol ti fer enn zwe lor bann mo ki inplike dan mo Ebre “Zwif” (ki vedir: “ki sorti dan Zida,” setadir ki gayn luanz uswa loner), li ti azute: “Se Bondye ki donn loner sa dimunn la, pa bann zom.” (Romin 2:28, 29) Zeova donn loner san fer preferans. Eski nu’si nu fer parey?
12. Ki lespwar ena dan Revelasyon 7:9 ek pu kisannla li donn sa lespwar la?
12 Plitar, dan enn vizyon, lapot Zan ti truv bann Kretyin fidel ki Zeova finn swazire pu al dan lesyel. Zot ti reprezante kuma enn nasyon spirityel avek 144,000 manb ki “sele apartir sak tribi bann garson Izrael.” Apre bann la, Zan ti truv “enn gran laful . . . ki sorti dan tu nasyon, tribi, lepep ek lang, ki pe debute devan tronn ek devan Lanyo, abiye avek bann long rob blan; ek ti ena bann brans palmye dan zot lamin.” (Revelasyon 7:4, 9) Donk, bann dimunn ki ena ninport ki nasyonalite uswa lang, kapav fer parti dan kongregasyon Kretyin zordi. Bann dimunn ki sorti dan ninport ki lanvironnman, ena lespwar pu sape pandan “gran detres” ki pe vini. Zot pu kapav bwar delo ki sorti dan bann “lafontenn delo lavi,” dan lemond nuvo.—Revelasyon 7:14-17.
Bann Bon Rezilta
13-15. (a) Kuma eski nu kapav sirmont bann diferans rasyal ek kiltirel? (b) Sit bann legzanp ki montre ki byinfe ena kan montre lamitye anver lezot.
13 Zeova konn nu byin, parey kuma enn bon papa konn so bann zanfan. Nu’si parey, nu arive konpran lezot, kan nu interes nu ar kiltir ek lanvironnman dan ki zot inn grandi. Lerla, bann diferans ki ena ant nu, pu ena tandans pu pa paret inportan. Bann baryer nasyonal disparet ek bann lyin lamitye ek lamur vinn pli for. Linite ogmante ant nu. (1 Korintyin 9:19-23) Nu truv sa byin par laktivite bann misyoner ki aksepte pu al servi dan lezot peyi. Zot interes zot ar bann dimunn ki viv dan sa bann peyi la. Rezilta ki sa prodir, seki bann misyoner la pa tarde pu truve ki zot melanz zot fasilman avek bann manb kongregasyon ki zot frekante.—Filipyin 2:4.
14 Dan buku peyi, nu truve ki bon rezilta sa prodir kan pa fer preferans. Aklilu, ki sorti l’Éthiopie, ti santi li tusel dan Londres, kapital l’Angleterre. Li ti santi li ankor pli tusel kan li ti truv seki li ti konsider kuma enn mank lamitye an zeneral, anver bann dimunn ki sorti dan lezot peyi. Se enn santiman ki ena dan buku gran lavil modern an Europe zordi. Me, kan Aklilu ti asiste enn reynion dan Lasal DiRwayom bann Temwin Zeova, li ti truv enn gran diferans! Bann ki ti prezan ti akeyir li ek byin vit li ti santi li alez. Li pa ti pran buku letan pu li aprofondi so konpreansyon ek so rekonesans pu Zeova. Byinto, li ti rod bann lokazyon pu partaz partu mesaz lor Rwayom Bondye avek bann lezot dimunn dan sa landrwa la. Enn zur, frer ki ti pe pres avek Aklilu ti demann li ki lobzektif li ena asterla dan so lavi. Aklilu deswit ti dir li ki li ti swete ki enn zur li pu kapav fer parti dan enn kongregasyon ki koz so lang, setadir Amharique. Kan bann ansyin ki ti dan kongregasyon kot koz Angle ti aprann sa, se avek plezir ki zot ti fer bann laranzman pu ki ena enn diskur piblik dan lang maternel Aklilu. Ti invit bann dimunn pu vinn ekut sa diskur la ek ti ena buku etranze ek usi bann Angle ki ti vinn ekute. Se premye fwa an Angleterre ki ti fer enn reynion piblik dan lang Amharique. Zordi, bann Etyopyin ek bann lezot dimunn ki koz lang Amharique dan sa landrwa la, zot byin ini dan enn kongregasyon Amharique ki pe fer buku progre. Buku dimunn laba finn truve ki pena nanyin ki anpes zot pu pran pozisyon pu Zeova ek zot montre sa kan zot fer zot batize.—Akt 8:26-36.
15 Kiltir bann dimunn ek lanvironnman dan ki zot inn grandi, pa parey. Me, pena okenn ki pli siperyer uswa inferyer ki enn lot; zot zis diferan. Lor lil Malt, pandan batem bann nuvo dimunn ki’nn angaz zot lavi ar Zeova, bann Temwin ki res lor sa lil la, pa ti ezite pu montre zot lazwa avek buku lantuzyas. Me bann viziter Angle zot, zot lizye ti ranpli ar larm pandan sa batem la. Tulede grup, bann Malte ek bann Angle, ti montre zot santiman, me dan diferan fason. Se zot gran lamur pu Zeova ki ti fortifye lyin fraternite ki ti ena ant sa bann Kretyin la.—Psom 133:1; Kolosyin 3:14.
Sirmont Bann Santiman Negatif Lor Lezot
16-18. Rakont enn lexperyans pu montre kuma, dan kongregasyon, nu kapav sirmont bann santiman negatif lor lezot.
16 Plis nu lamur pu Zeova ek pu nu bann frer vinn pli for, plis nu kapav imit Zeova dan fason ki nu konsider lezot. Nu kapav sirmont ninport ki santiman negatif ki nu ti kapav ena lor sertenn nasyonalite, ras uswa kiltir. Nu pran par egzanp ka Albert ki ti enn solda dan larme l’Angleterre pandan dezyem Lager mondyal. Kan bann Zapone ti pran Singapour par fors an 1942, zot ti kaptir Albert. Plitar, li ti pas apepre trwazan pu travay lor “rel lamor,” pre kot, seki plitar ti apel pon larivyer Kwaï. Kan li ti libere apre lager, li ti pez 32 kg. So lamaswar ek so nene ti’nn kase, ek li ti’nn gayn disantri, enn maladi lapo kontazye ek malarya. Bann milye lezot prizonye ki ti avek li, ti dan bann kondisyon pli pir, ek buku pa ti sirviv. Ti ena bann kitsoz byin kriyel ek orib ki Albert finn truve ek ki limem li finn viv. Akoz sa, kan Albert ti rant kot li an 1945, li ti’nn vinn enn dimunn amer ki ti nepli interese avek Bondye uswa avek relizyon.
17 Irène, madam Albert, ti vinn enn Temwin Zeova. Pu fer so madam plezir, Albert ti asiste detrwa reynion bann Temwin Zeova dan so landrwa. Enn zenn frer ki ti apel Paul ek ki ti dan servis aplin-tan, ti vizit Albert pu etidye Labib avek li. Byinto, Albert pa’nn tarde pu realize ki Zeova konsider bann dimunn dapre seki zot ena dan zot leker. Li ti angaz so lavi pu servi Zeova ek li ti pran batem.
18 Plitar, Paul ti al res dan lavil Londres, li ti aprann koz Zapone ek li ti frekant enn kongregasyon kot koz Zapone. Li ti propoz pu amenn sertin bann Temwin Zapone ki ti an vizit, dan kongregasyon kot li ti ete avan. Me lerla, bann frer laba, ti rapel ki Albert ena enn bann santiman negatif ki byin anrasine, lor bann Zapone. Depi ki li’nn return l’Angleterre, li finn evit zwenn fas-a-fas avek enn Zapone. Alor, bann frer ti pe demann zotmem kuma Albert pu reazir dan sa sityasyon la. Li pa ti neseser ki zot trakase—Albert ti byin resevwar sa bann viziter la ek san okenn ezitasyon li ti montre zot so lamur fraternel.—1 Pyer 3:8, 9.
‘Montre Nu Lamur Anver Pli Buku Dimunn’
19. Si nu ena enn tandans pu fer preferans, ki konsey ki lapot Pol ti done, kapav ed nu?
19 Salomon, enn lerwa ki ti ena lasazes, ti ekrir: “Pa bon fer preferans.” (Proverb 28:21) Li fasil pu santi nu pros avek bann dimunn ki nu byin kone. Me, parfwa nu ena tandans pu pa tro interes nu ar bann ki nu pa tro kone. Li pa bon ki enn serviter Zeova fer sa kalite preferans la. Li sir ki nu tu, nu bizin swiv konsey byin kler ki Pol ti done pu ‘montre nu lamur anver pli buku dimunn.’ Wi, montre nu lamur pu nu bann frer ek ser Kretyin ki sorti dan bann lanvironnman diferan.—2 Korintyin 6:13.
20. Dan ki domenn nu lavi eski nu bizin imit Zeova, nu Bondye ki pa fer preferans?
20 Ki nu ena privilez pu al viv dan lesyel uswa pu viv pu tuletan lor later, kan nu pa fer preferans, sa pu permet nu pu profit linite ki egziste dan enn sel trupo anba direksyon enn sel Berze. (Efezyin 4:4, 5, 16) Kan nu fer zefor pu imit Zeova, nu Bondye ki pa fer preferans, sa kapav ed nu dan nu minister Kretyin, dan nu fami, ek dan kongregasyon. Wi, sa kapav ed nu dan tu bann domenn dan nu lavi. Kuma? Prosin lartik pu koz lor sa size la.
[Notes]
a Plitar, ti konpoz bann kantik ki ti koz lor bon repitasyon Zeova.—Psom 135:8-11; 136:11-20.
b Isi, sa mo “Grek” la reprezant tu bann non-Zwif an zeneral.—Étude perspicace des Écritures, Volim 1, Paz 1026, pibliye par bann Temwin Zeova.
Kuma Eski U Pu Reponn?
• Kuma Zeova ti montre ki Li pa ti fer preferans anver Raab ek anver bann Gibeonit?
• Kuma Zezi ti montre ki li pa ti fer preferans kan li ti anseyne?
• Ki kapav ed nu pu sirmont bann santiman negatif lor ras ek kiltir lezot?
[Zimage page 8]
Izrael kumans pran peyi Kanaan
[Zimage page 9]
Zezi pa ti ezite pu donn temwaynaz enn madam Samaritenn
[Zimage page 10]
Enn reynion dan lang Amharique, an Angleterre
[Zimage page 10]
Lamur ki Albert ena pu Zeova, ti ed li pu sirmont bann santiman negatif lor lezot