Manontany ny Tanora Hoe. . .

Nahoana Aho no Tsy Maintsy Miavaka Amin’ny Hafa?

“SAROTRA izany hoe miavaka amin’ny hafa izany.” Izany no nolazain’ny tanora kristiana iray. Raha Kristiana koa ny tenanao, dia tsy isalasalana fa takatrao tsara izay tsapany. Toy ny ankamaroan’ny tanora, dia maniry ny ho tian’ny hafa sy hekeny ianao. Ny zava-manahirana dia izao: ny hoe ekena mazàna dia midika hoe fampifanarahana ny ataon’ny tena amin’ny an’ny hafa — miteny, miakanjo ary manao zavatra tahaka ireo mitovy taona aminao. Ny tanora iray sahy ny hiavaka amin’ny hafa dia mihaika ny loza hihatahan’ny rehetra sy hiharan’ny fanesoana.

Noho izany, ny tanora eo amin’ny Vavolombelon’i Jehovah dia miatrika tarehin-javatra sarotra. Raha lazaina tsotra, amin’ny maha-Kristiana azy, izy ireo dia miavaka amin’ny tanora hafa. Izany akory tsy noho izy ireo manana fihetsika manambony tena na mihevi-tena ho tsara kokoa noho ny olon-kafa. Tsy izany, fa noho ny fampiofanana ara-baiboly azony kosa, izy ireo matetika dia tsy mitovy hevitra amin’ireo mitovy taona aminy raha ny amin’ny fari-pitondrantena. Ny fomba fiheviny momba ny fankalazana ho fanindrahindrana tanindrazana, ny fankalazana fety ara-pivavahana na ny fiarahana amin’ny lahy na amin’ny vavy tsy tahaka azy, dia mety hahatonga azy ireo koa hiavaka amin’ireo mitovy taona aminy, toy ilay ankibe maharary malaza.a

Miantso ny hoe miavaka amin’ny hafa ho ny “tapany sarotra indrindra amin’ny maha-Kristiana” ny tanora Vavolombelona iray. Milaza toy izao ny iray hafa: “Manambany anao ny ankizy hafa. Efa imbetsaka aho no natao hoe tsy mahavita azy sy tsy haninon-tsy haninona.” Ambonin’izany, ireo ray aman-dreninao kristiana dia mety hanantitrantitra ny hiavahanao amin’ny hafa, tsy eo amin’ny ara-pitondrantena ihany, fa amin’ny raharaha toy ny akanjo, ny fihaingoana ary ny zavatra tianao eo amin’ny mozika.

Miavaka amin’ny hafa ny vahoakan’Andriamanitra!

‘Inona àry no tena maha-ratsy ny itoviana amin’ny ankizy hafa?’, hoy angamba ianao manontany tena. Nampiavaka ny vahoakan’Andriamanitra hatramin’ny voalohany ny fiavahana tamin’ny hafa. Nisy fotoana nifidianan’Andriamanitra ny Isiraely fahizay mba ho “fananana manokana” ho azy. (Eksodosy 19:5, NW ). Izany dia nidika hoe fiavahana tamin’ny vahoaka hafa rehetra. Ao amin’ny Levitikosy 18:3, dia nanome izao baiko izao Andriamanitra: “Aza manao araka ny fanaon’ny tany Egypta, izay nonenanareo; ary aza manao araka ny fanaon’ny tany Kanana, izay ampidirako anareo, ary aza manaraka ny fombany.”

Ny Egyptiana fahizay dia tafalentika tao anatin’ny fanompoam-pivavahana nampietry tamin’ny biby. Nanenika ny fiainany manontolo ny finoana ny tsy fetezan’ny fanahy (âme) ho faty. Fahita ny firaisana tamin’ny havana akaiky. Tahaka izany koa, i Kanana dia tanàna difotry ny fanompoan-tsampy, ny fanao mietry eo amin’ny lahy sy ny vavy, ny fandatsahan-dra, ny fanaovana sorona ankizy ary ny fivarotan-tena. “Aza mandoto ny tenanareo amin’izany zavatra izany akory”, hoy àry ny fampitandreman’Andriamanitra. “Aza misy ataonareo izany fahavetavetana izany”. — Levitikosy 18:24-26.

Nanohana izany fampirisihana izany tamin’ny alalan’ny Fitambaran-dalàna iray izay nanapaka saiky ny lafiny rehetra tamin’ny fiainan’izy ireo, i Jehovah: ny sakafony (Levitikosy 11), ny fahazarany teo amin’ny fahadiovana (Deoteronomia 23:12, 13), ny fahazarany teo amin’ny firaisana (Levitikosy 18:6-23). Nanapaka ny fomba fiakanjony sy fihaingony mihitsy aza ny Lalàna! “Asaovy asiany somotraviavy ny sisin’ny fitafiany hatramin’ny taranany fara mandimby”, hoy i Jehovah, “ary aoka hasiany kofehy manga eo amin’ny somotraviaviny.” (Nomery 15:38). Ireo lehilahy dia tsy maintsy nanao volombava ary tsy nahazo nanety ny ‘sisim-bolon-dohany’. (Levitikosy 19:27, NW; 21:5, NW ). Tsy maintsy notandremana io lalàna io na dia nisy Jiosy tsy tia fitafiana nisy somotraviavy na tia kokoa ny ho voaratra tsara aza.

Izao dia alao sary an-tsaina hoe tsy maintsy manao volombava sy manao karazana fitafiana iray ianao. Tsy handray izany ho toy ny fandikana ny zonao manokana ve ianao ka ho tezitra? Kanefa ireo lalàn’Andriamanitra dia nahatanteraka fikasana lehibe sady nahasoa iray. Nanazava izany toy izao i Jehovah: “Mba hotsarovanareo sy hankatoavinareo ny didiko rehetra, ka dia ho masina ho an’Andriamanitrareo hianareo. Izaho no Jehovah Andriamanitrareo”. (Nomery 15:38-41). Ilay lalàna momba ny akanjo dia fampahatsiahivana hita maso mahery fa niavaka tamin’ny hafa ireo Jiosy — vahoaka iray natokana ho masina ho an’i Jehovah. Ireo fameperana ara-tsakafo dia tsy vitan’ny hoe niaro ny fahasalamany, fa nanampy koa mba tsy hifandraisan’izy ireo tamin’ireo tsy Jiosy teo amin’ny lafiny ara-tsosialy sy ara-pivavahana. Tena tsy nety tokoa izany hoe nifanerasera tamin’ny mpanompo sampy ka tsy handika ny lafiny sasany tamin’ny Lalàn’Andriamanitra. Ny Lalàn’i Mosesy àry dia toy ny “rindrina” iray nihazona ny vahoakan’Andriamanitra ho tafasaraka tamin’ireo firenena hafa. — Ampitahao amin’ny Efesiana 2:14, NW.

Tsy maintsy miavaka ny Kristiana

Ny Kristiana amin’izao andro izao dia “efa afaka tamin’ny lalàna”, izany hoe ny Lalàn’i Mosesy, ka manana fahafahana lehibe eo amin’ny raharaha momba ny fisafidianana manokana. (Romana 7:6). Na dia izany aza, dia nilaza toy izao tamin’ny mpanara-dia azy i Jesosy Kristy: “Tsy [anisan’izao, NW ] tontolo izao hianareo, (...) Izaho efa nifidy anareo tamin’izao tontolo izao, dia halan’izao tontolo izao hianareo.” (Jaona 15:19). Tsy nilaza akory i Jesosy tamin’izany fa tsy maintsy nandao ny planeta Tany ny Kristiana. (Ampitahao amin’ny 1 Korintiana 5:10.) Ny tiany holazaina fotsiny dia hoe tsy maintsy misaraka amin’“izao tontolo izao” — ilay tapany amin’ny taranak’olombelona lavitra an’Andriamanitra — izy ireo. Fa nahoana? Satria, araka ny nolazain’ny apostoly Jaona tatỳ aoriana, “izao tontolo izao (...) dia mipetraka eo amin’ilay ratsy avokoa.” — 1 Jaona 5:19.

Izao dia diniho ny tanora sasany fantatrao any am-pianarana. Manao ahoana ny fomba fisainany, ny fitondrantenany, ny fiteniny, ny zavatra tiany eo amin’ny mozika na ny fitafiana? Moa ve hitanao fa tarihin’ny fari-pitsipika araka an’Andriamanitra izy ireo — sa kosa tarihin’ireo fitsipika naorin’ny “andriamanitr’izao tontolo izao”, i Satana Devoly? (2 Korintiana 4:4). Raha ity farany no marina, dia ao anatin’ny tarehin-javatra sarotra toy inona moa no ametrahanao ny tenanao raha manao zavatra, miresaka ary miseho ho misavorovoro tahaka azy mihitsy aza, ianao! Raha ny vokatra kely indrindra mety hitranga no resahina, dia mampihem-bidy ny fihamboanao ho Vavolombelona ho an’i Jehovah ianao amin’izany. Ny ratsy kokoa aza, dia mety hanaiky ho resin’ny fitaoman-dratsy ianao.

“Tena misy fiantraikany eo amin’ny fitondrantenanao tokoa ireo namanao”, hoy ny fieken’ny vehivavy tanora iray antsoina hoe Kim. “Fony aho mbola nianatra, dia tsy dia mafy orina loatra tao amin’ny fahamarinana [kristiana], hany ka nanana namana maro teo amin’izao tontolo izao aho. Kanefa tsy tsara izany, satria nanjary tafiditra tao amin’ny zavatra ratsy maro aho.” Tsy voatery ho tafiditra ao amin’ny fanaovan-dratsy lehibe anefa ianao vao hotandindomin-doza ny fifandraisanao amin’Andriamanitra. Mariho amim-pitandremana izay lazain’ny Baiboly ao amin’ny Jakoba 4:4: “Tsy fantatrareo va fa fandrafiana an’Andriamanitra ny fisakaizana amin’izao tontolo izao? Koa na iza na iza te-ho sakaizan’izao tontolo izao, dia fahavalon’Andriamanitra izy.”

Tena tianao tokoa ve ny hihaika ny loza ho tonga fahavalon’Andriamanitra? Mazava ho azy fa tsia! Ataovy mazava tsara àry fa tsy anisan’izao tontolo izao ianao. Izany anefa dia midika mihoatra noho ny fandosirana ny fampiasana zava-mahadomelina sy ny fahalotoam-pitondrantena fotsiny.

Ny fomba hiavahana amin’ny hafa

Raiso, ohatra, ny zavatra tianao eo amin’ny fitafiana. Izay anaovanao dia mampahafantatra hoe iza ianao, izay asehonao, izay inoanao. Tsy mitovy amin’ny fandaharana teo amin’ny Jiosy anefa ny Kristianisma, fa manome anao fahafahana malalaka ho amin’ny toetra maha-ianao anao sy izay tianao manokana. Moa ve anefa izany midika ho fanenjehana izay lamody farany rehetra mivoaka?

Ny ankizivavy kristiana iray dia naniry hanaraka ilay lamody ny amin’ny pataloa jean rovidrovitra tany am-pianarana. Mazava ho azy fa tsy misy maniry hiseho ho lamody antitra. Hendry anefa ny ray aman-dreninao rehefa manisy fetra ka tsy mamela anao hanaraka lamody misavoritaka, tsy mendrika, hafahafa na maharikoriko. Raha toa ianao ka manao akanjo toy izany, fiheverana manao ahoana momba anao moa no homenao ny hafa? Ny zatovovavy iray antsoina hoe Jeffie dia nahita ny valin’izany rehefa avy nanapaka ny volony hanaraka lamody farany. “Nihevitra fotsiny aho hoe ‘hafa’ ilay izy”, hoy ny tsaroany. “Nefa nanomboka nanontany ahy ny olona hoe ‘Tena Vavolombelon’i Jehovah tokoa ve ianao?’, ary tena nahamenatra mihitsy izany.”

Misy torohevitra feno fandanjalanjana omena ao amin’ny 1 Timoty 2:9 (NW ), izay ampirisihana ny Kristiana mba hitafy “amin’ny fahamaotinana sy amin’ny fananana saina mahay mitsara zavatra”. Mazàna ianao dia afaka ny ho maotina kanefa tsy hiharihary ho lamody antitra. Marina fa ny fiakanjoana araka ny fanao taloha dia azo inoana fa tsy hahatonga anao hahazo ny loka voalohany raha ny amin’ny fahamamian-koditra. Kanefa izany dia hanampy anao hiseho ho miavaka amin’ny hafa — ary izany dia zavatra mety hahazoanao ny fankasitrahan’Andriamanitra!

Ahoana ny amin’ny zavatra tianao eo amin’ny mozika? Ny mozika dia mameno ny ora rehetra tsy atorian’ny tanora maro. Rehefa voahazona ho amin’ny antonony ny mozika, dia afaka ny hahafinaritra sy hampahery. Ny Eksodosy 32:17-22 anefa dia mampiseho fa afaka ny hanaitra ireo fihetseham-po sy firehetan’ny fo ambany indrindra koa ny mozika. Ary betsaka amin’ny mozika amin’izao andro izao no tsy mendrika tsotra izao ho an’ny sofin’ny Kristiana. Ny mozika rap sy ny mozika heavy-metal, ohatra, dia tiam-bahoaka erỳ, kanefa ny betsaka aminy — raha tsy ny ankamaroany — dia mihodinkodina eo amin’ny fahalotoam-pitondrantena, ny fikomiana, ny herisetra ary ny spiritisma mihitsy aza. Manaraka ny sarambaben’ny tanora ve ianao raha ny amin’ny zavatra tianao eo amin’ny mozika, sa ianao manana ny herim-po mba hahay hifidy?

Eny, mila herim-po ny hoe hiavaka amin’ny hafa. Rehefa mandà tsy hamela ny namanao sy ny mpiray kilasy aminao hibaiko ny fifidiananao fialam-boly, fomba fiteny na akanjo, ianao, dia azo antoka fa hahatonga azy ireo hiteny sy hanao zavatra izany. Nampitandrina toy izao i Jesosy: “Satria tsy [anisan’izao, NW ] tontolo izao hianareo, (...) dia halan’izao tontolo izao”. (Jaona 15:19). Noho izany, dia mety ho ny zavatra sarotra indrindra tsy maintsy hataonao ny hoe hiavaka amin’ny hafa — kanefa tsy hoe tsy azo atao akory. Izany no lalana izay manohana ireo fari-pitsipik’Andriamanitra. Izany dia mitondra fanajan-tena sy feon’ny fieritreretana madio ho anao. Ny fanontaniana dia hoe: Ahoana no ahitanao herim-po mba hiavahana amin’ny hafa? Hamaly izany fanontaniana izany ny lahatsoratra manaraka.

[Fanamarihana ambany pejy]

[Sary, pejy 17]

Ny tanora iray tsy miavaka amin’ ireo mitovy taona aminy dia mampihem-bidy ny fihamboany ho Kristiana