Mpaka Tahaka Feo—Tandindomin-doza

Avy amin’ny mpanoratra ny Mifohaza! any Grande-Bretagne

“Anisan’ny vorona tandindomin-doza indrindra” ny boloky, hoy ny Pr. Timothy Wright ao amin’ny Oniversiten’i Maryland, any Etazonia. Mampalahelo fa anisan’ny mahatonga izany ny volony miloko marevaka sy ny fahaizany mahavariana manahaka feon’olona.

Mahaliana fa nanoratra ny tantara fantatra voalohany indrindra momba ny sarivazo, ompiana ao an-trano, ny dokotera grika iray tamin’ny taonjato fahadimy Talohan’i Kristy. Gaga izy nahare ilay vorona avy any Inde niteny grika, ankoatra ny teny sasany efa hainy tany amin’io toerana niaviany io.

Lasa tian’ny olona ankehitriny ny miompy boloky noho ny fahaizany maka tahaka feo. Izany koa no mahatonga olona maro kokoa hivarotra azy io an-tsokosoko. Tao anatin’ireo 20 taona lasa dia nisy fanadihadiana natao momba ny karazana boloky 21 samihafa, any amin’ny tany 14. Hita tamin’izany fa nanimba ny 30 isan-jaton’ny akanin’ireo vorona ireo, ny mpihaza tsy ara-dalàna. Nosimban’izy ireo koa ny 70 isan-jaton’ny akanin’ny karazam-boloky 4 hafa. Nampiakatra ny vidin’io vorona io ny havitsian’ny isan’ny zanany, satria indray mandeha isan-taona ihany izy no manatody, amin’ny ankapobeny. Nampiakatra ny vidiny koa ny fanimbana ny toerana onenany. Arakaraka ny maha vitsy ny boloky no mahalafo azy.

Hita amin’ny havitsian’ny karazam-boloky sasany fa tena efa ho lany tamingana mihitsy izy ireo. Voalaza fa latsaka ny 200 ny isan’ny bolokibe Lear any Brezila. Ratsy kokoa noho izany ny mahazo ny bolokin’i Porto Rico, satria latsaka ny 50 no velona any anaty ala. Raha ny amin’ny bolokibe Spix indray, dia noheverina fa lany tamingana ireo miaina any anaty ala. Mbola misy ihany anefa izy ireo noho ny fiezahan’ny olona hampivady ireo vorona notanana any amin’ny toerana manokana.

Manaporofo ny fisian’ny Mpamorona ny fisian’ireny vorona marevaka tsara tarehy ireny. Azo antoka fa mahafinaritra azy ny endrika sy ny fahaizana miavaka ananan’izy ireny. Ho lany tamingana ve ny boloky noho ny fitiavam-bolan’ny olona? Ho hitantsika eo ihany rehefa mandeha ny fotoana. Mbola tandindomin-doza aloha hatramin’izao ireo mpaka tahaka feo ireo.

[Sary, pejy 31]

Bolokin’i Porto Rico

Bolokibe Lear

Bolokibe Spix

[Sary nahazoan-dalana]

Bolokin’i Porto Rico: U.S. Geological Survey/Photo by James W. Wiley; Bolokibe Lear: © Kjell B. Sandved/Visuals Unlimited; Bolokibe Spix: Progenies of and courtesy of Birds International, Inc.