HARODA

(Harôda) [Fangovitana].

Loharano iray (matetika no azo ampifamadihana ny teny hoe loharano sy lavadrano amin’ny teny hebreo; ampit. Ge 16:7, 14; 24:11, 13). Tany akaikin’izy io no nitoby ny tafik’Israely notarihin’i Gideona. Tany koa no nitsapana ny 10 000 lahy tamin’ilay tafika, rehefa avy nahena ny isan’izy ireo, ka 300 lahy no voafantina handresy ny Midianita. Talohan’izay, dia Israelita 22 000 no niverina nody satria ‘natahotra sy nangovitra’ ka angamba avy amin’izany ny anaran’ilay loharano.​—Mpts 7:1-7.

Araka ny lovantsofina, ny loharanon’i Haroda dia i ʽAin Jalod (Mayan Haroda). Loharano eo am-pototry ny Tendrombohitra Gilboa izy io, eo amin’ny fotony avaratrandrefana. Hoy ilay manam-pahaizana atao hoe G. Smith momba an’i ʽAin Jalod: “Mipoitra avy eo am-pototr’i Gilboa ilay loharano na dia misy loharano roa [i ʽAin el-Meiyiteh sy ʽAin Tobaʽon] hafa aza mivarina ao aminy, 5 m latsaka ny sakany ary 60 sm ny halaliny. Mahavita mampiodina fitotoam-bary enina na fito ny herin’izy io. Lasa lakandrano eo anoloan’i Gilboa izy io. Lalina ilay lakandrano ary malemilemy ny tany eny amorony, ka ahafahan’ireo mpiaro an’i Gilboa mihazona an’ilay loharano tsy ho lasan’ireo fahavalo eny amin’ny lemaka. Ilain’izy ireo koa ilay loharano satria tsy misy loharano ankoatra an’io na avy any ankavia, na avy any ankavanana, na any aoriana. ... Ilay lakandrano no ahafahan’ireo eny amin’ilay havoana miaro an’ilay loharano tsy ho azon’ireo fahavalo eny amin’ny tany lemaka. Io koa no mahatonga azy ireo hitandrina tsara ny fomba hampiasany an’ilay rano satria fahavalo no eo anoloany, ary mety hamitsaka ao amin’ireo zozoro sy kirihitra eny amorony izy ireny.”​—Ny Jeografian’ilay Tany Masina, Londres, 1968, p. 258.