Ry tanora, ‘hijinja izay nafafinareo ianareo’
NAMPIHETSI-PO ny fisehoan-javatra. Fantatr’i Jesosy Kristy fa nadiva hifarana ny fanompoany teto an-tany. Tsy ho ela dia hiditra ao Jerosalema niandrasan’ny fahafatesana nahatsiravina azy izy.
Noho ny fahatsapany fa kely sisa ny fotoana tavela ho azy, dia nampianatra “vahoaka betsaka” izy, nanasitrana marary tamin’ny fomba mahagaga ary nanome torohevitra an’ireo mpianany (Matio 19:2-12). Tsy azo lavina fa feno dia feno ny fandaharam-potoanany! Tsy isalasalana fa nihevitra azy ho sahirana loatra ireo mpianany ka tsy tokony hanelingelina azy ny ankizy, tamin’izay fotoana izay dia nentin’ny ray aman-dreny sasany teo aminy ireo “mba hametrahany ny tànany sy hivavahany ho azy”. (Matio 19:13.) Na ahoana na ahoana, dia “noteneniny” ireny ray aman-dreny ireny izay tsara fikasa anefa. — Lioka 18:15, MN.
Fa nanao ahoana ny fihetsik’i Kristy? “Tezitra Jesosy, raha nahita izany [ny fihetsik’ireo mpianany], ka hoy izy taminy: Avelao ny zaza hanatona Ahy, ary aza rarana; fa an’ny toa azy ny fanjakan’Andriamanitra. Lazaiko aminareo marina tokoa: Na zovy na zovy no tsy handray ny fanjakan’Andriamanitra tahaka ny zaza, dia tsy ho tafiditra aminy akory. Ary nitrotro azy izy, dia nametra-tànana taminy ka nitso-drano azy.” (Marka 10:13-16). Alao sary an-tsaina ny fifaliana tsy maintsy ho tsapan’ireny ankizy ireny sy ireo ray aman-dreniny!
Io tantara kely io dia mampiseho hoe tamim-pitiavana nanao ahoana no niahian’i Jesosy ny tanora. Raha ny marina, ny fihetseham-pony dia nifanitsy tanteraka tamin’ny an’i Jehovah. Noho ny fitiavany, Jehovah dia nanampy fampanantenana fiainana lava tamin’ny didy izay mitaky ny hanajan’ny zanaka ny ray aman-dreniny (Eksodosy 20:12; Efesiana 6:1-4). Afa-tsy izany koa, tao amin’ny lalàn’i Mosesy izy dia nanome toromarika hentitra mba hahazoana antoka ny amin’ny fanabeazana ny tanora ara-panahy (Deoteronomia 6:6, 7). Manana zanaka ve ianao? Fantaro àry fa ny fitiavanao azy ireny, na dia lalina aza, dia manome taratra tsy tanteraka ihany ny fihetseham-po manetsika ilay “Andriamanitra Raintsika, Izay efa tia antsika”. — II Tesaloniana 2:16; Genesisy 1:16.
Fampitandremana lehibe dia lehibe
Tsy tapahin’ny fihetseham-po anefa ny fitiavan’i Jehovah sy Jesosy Kristy. Izany dia tsy manosika azy ireo hanakimpy ny masony amin’ny fanaovan-dratsy (Ohabolana 15:3). Afa-tsy izany koa, ny fihetseham-po dia tsy afaka manafoana izao fotopoto-pitsipika manaraka izao: “Izay afafin’ny olona [ny zanaka] no hojinjany.” Zava-dehibe ny hahatakaran’ny ray aman-dreny sy ny zanaka tsara izany. — Galatiana 6:7, 8.
Noho ny fitiavana, Jehovah dia nampanoratra ao amin’ny Teniny, fampitandremana mivantana natao ho an’ny tanora. Porofon’izany izao ohabolana ara-tsindrimandrin’Andriamanitra izao: “Ny maso izay miandranandrana amin-dray sady tsy mety manaja reny dia hotsaingotsaingohin’ny goaika eny an-dohasahan-driaka ary hohanin’ny zana-boromahery.” Marina tokoa fa raha mihamafy ny tsy fanajana sy ny tsy fankatoavan’ny zanaka iray dia mety hamoizany ny aina. — Ohabolana 30:17; jereo Eksodosy 21:15, 17.
Fantatr’i Jehovah tsara fa matetika ny tanora no mirona ‘hanara-driandrano’. Raha anisan’izy ireny tokoa ianao, dia tsy isalasalana fa mahatsiaro ho voatosika matetika hanahaka ireo namanao amin’ny fomba firesakao sy fitafinao na fitondrantenanao. Mety hahasoa anao izany raha tsara ny namanao. Fa raha ratsy kosa izy reny dia mety ho voa tokoa ianao amin’izany (Ohabolana 13:20). Teo amin’ny Isiraely fahizay, ny tanora, tahaka ny sisa amin’ny vahoaka, dia voaro tamin’ny fitaoman-dratsy izay nety ho nanosika azy ireny tsy hankatò. Rehefa nisy fikomiana nihoapampana, ny lalàn’i Mosesy dia nilaza ny hamonoana ho faty. Eny, ny Isiraelita dia tokony hamono ho faty ny zanaka mafy hatoka sy mikomy mba ‘hamongorana tsy ho eo amin’izy ireo ny fanao ratsy’. (Deoteronomia 21:18-21.) Ireo izay naniry hiaro ny zanany tamin’ny naman-dratsy dia tsy isalasalana fa velom-pankasitrahana noho izany fandaharana izany.
Ny Baiboly dia mahatonga antsika hahazo an-tsaina ireo vokatra mangidy mety hojinjain’ny tanora manaram-po. Araka izany, dia tantarainy fa teny an-dalana avy any Jeriko mankany Betela, Elisa mpaminany nahatoky dia nifanehatra tamin’ny andian-tanora maditra. Nanao azy ho fihomehezana ireo. Niseho ho tsy nanaja azy sy ny raharahany ireo tamin’ny fiantsoantsoana hoe: “Miakara, ry ilay sola; miakara, ry ilay sola!” (II Mpanjaka 2:23). Tamin’ireo teny ireo dia angamba izy ireo nangataka taminy mba hiala amin’ny tany tahaka ny noeritreretiny fa nataon’i Elia teo alohany. Na ahoana na ahoana, dia tsy nahafinaritra azy ireo ny fanatrehan’ny lehilahin’Andriamanitra iray teo amin’ny manodidina.
Nizaka kelikely ny esoeso aloha i Elisa. Ary [tamin’ny farany dia, MN ] nitodika izy, hoy ny tohin’ny fitantarana, ka nahita azy, dia nanozona azy tamin’ny anaran’i Jehovah. Ary dia nisy beravavy roa avy tany an-ala namiravira roa amby efa-polo tamin’ireo ankizilahy madinika ireo.” Tsy maintsy ho nanenina mafy ireo ray aman-dreniny tsy nampianatra azy ireny hanaja ny olon-dehibe (II Mpanjaka 2:24; Levitikosy 19:32)! Efa diso aoriana loatra anefa raha tamin’izay vao nieritreritra izany. Nijinja ny vokatry ny fanaovany tsirambina izy ireo.
Eo amin’izao tontolo izao ankehitriny, ny tanora dia tsy misalasala ny manesoeso ny mpampianatra, ny ray aman-dreny sy izay rehetra mitana fahefana sasany. Tsy mahalana no misy fandaharana ao amin’ny televiziona mandany be dia be mba hisian’ny fampisehoana an-tsehatra ahitana ankizy manan-tsaina sy olon-dehibe adala. Ambonin’izany, ny tanora kristiana dia mitombo eo afovoan’ny olona tsy manaja, izay mety ho tonga naman-dratsy ho azy. Mampalahelo fa nanaiky ho voataonan’izany rehetra izany ny sasany. Fa raha ny amin’izay mahakasika anao, dia anjaranao ihany, mba hahasoa ny tenanao, ny mianatra manaja ireo olon-dehibe, indrindra fa ny ray aman-dreninao.
Teny indraim-bava ho an’ny ray aman-dreny
Raha manana zanaka ianao, dia tsy isalasalana fa miahy mafy ny amin’ny fihetsiny sy ny fitondrantenany, satria irinao ny ‘hamafazany ho amin’ny fanahy’. Raha mbola kely izy ireny, manao ahoana ny fihetsiny any amin’ny Efitrano Fanjakana? Moa ve mahalala fomba izy ireny? Manao ahoana ny famaliny rehefa misy olon-dehibe miteny aminy? Rehefa vita ny fandaharana, hendry tsara foana ve izy ireny sa mihazakazaka saika hatraiza hatraiza ao amin’ny efitrano? Ary ianao, manao ahoana ny fihetsikao rehefa manamarika aminao ny anankiray amin’ny mpampandroso olona fa nanabataba ny mpanatrika ny zanakao na saika niteraka loza? Takatrao ve fa raha manala tsiny foana ny zanakao ianao satria hoe “mbola kely loatra izy ka tsy mahalala izay ataony”, ny tsy fanajana sy ny fitabatabana afafiny dia mety hiteraka any aoriana, vokatra mangidy, dia fikomiana ara-bakiteny?
Ho tsara ny hieritreretan’ireo ray aman-dreny kristiana izany karazam-panontaniana izany. Tsy hohadinoin’izy ireo na oviana na oviana fa manana adidy izy hanampy ireo zanany ‘hamafy ho an’ny Fanahy’ amin’ny teny sy ny ohatra omena.
Misy loza mikendry anao
Raha tanora ianao, dia tokony hanao fiezahana manokana mba ‘hamafazana ho an’ny Fanahy’. Izany dia mitaky ny hanehoanao fahamalinana sy fahaiza-mitsara amin’ny lafiny maro, anisan’izany ny fialam-boly.
Nanan-kery ratsy teo amin’ny zatovo sasany tokoa ny olona nanao fampisehoana tao amin’ny tantara mitohitohy sasany ao amin’ny televiziona. Arakaraka ny nijereny an’ireny fandaharana ireny, dia nanjary nanaraka toe-tsaina araka ny nofo sy namboly faniriana maloto izy ireny. Ireny fandaharana alefa ireny, izay natao hampialana voly ny vehivavy mpikarakara tokantrano taloha, dia manjary atao kokoa ho an’ny tanora. Ho tsara àry ny hanontanian’ireo tena hoe: Azo atao ve ny mijery fampisehoana toy izany sady mampihatra ny torohevitra ao amin’ny Baiboly manasa antsika ‘tsy ho tia izao tontolo izao na ny zavatra eo amin’izao tontolo izao’? Tadidio fa rehefa avy nilaza an’io fananarana io ny apostoly Jaona dia nanampy teny toy izao: “Raha misy olona tia izao tontolo izao dia tsy ao anatiny ny fitiavana ny Ray. Fa ny zavatra rehetra eo amin’izao tontolo izao, dia ny filan’ny nofo sy ny filan’ny maso ary ny rehaka momba izao fiainana izao, dia tsy avy amin’ny Ray, fa avy amin’izao tontolo izao ihany.” Aza hadinoina koa fa “mandalo izao fiainana izao sy ny filany”. Koa raha tianao ny ho velona mandrakizay, dia ario ny faniriana izay mampiavaka ny fandehan-javatra ankehitriny. — I Jaona 2:15-17.
Raha mpankafy fatratra tantara mitohy ao amin’ny televiziona ianao, azo atao ve ny milaza fa mankahala izao tontolo izao ianao ka tsy mitovy faniriana aminy mihitsy? Moa ve izany kosa tsy mampiharihary fa mitsiriritra mangingina ny fomba fiainany ianao? Ny tanora kristiana iray izay nanompo an’Andriamanitra manontolo andro dia niaiky indray andro fa rehefa nijery karazam-pandaharana toy izany izy dia nanjary nieritreritra hoe: “Raha tsy afaka manao zavatra maloto toy ireny aho, dia mba afaka mijery ny hafa manao toy izany ahay.” Efa nieritreritra toy izany ve ianao? Raha izany no izy, eo am-pamafazana inona ao am-ponao ianao? Mety hijinja inona ianao ao anatin’ny fotoana mampahalemy na rehefa misy fakam-panahy?
‘Mamafaza ho an’ny fanahy’
Ry tanora, izao tontolo izao ankehitriny dia manao izay hahamora ny ‘famafazana ho amin’ny nofo’. Ny fonao no kendren’ny ady iray tsy mety handresenao amin’ny fianinana amin’ny fanoherana tsy misy fanaovana na inona na inona an’ireo fitaomana mihatra aminao. Izany no antony nanambaran’ny apostoly Paoly hoe: “Fa izay mamafy ho an’ny nofony dia hijinja fahasimbana avy amin’ny nofo; ary izay mamafy ho an’ny Fanahy dia hijinja fiainana mandrakizay avy amin’ny Fanahy.” — Galatiana 6:8.
Araka ny voalazan’ny ohabolana iray, ‘ny fiarovana tsara indrindra, dia ny famelezana’. Amin’izao androntsika feno faharatsiana izao àry dia ho vonona ny hiady foana ianao mba hahatoherana ny “filan’ny nofo”. Mamafaza ho an’ny fanahy amin’ny famenoana ny fonao amin’ny volavolan-kevitra sy ny faniriana fatratra zavatra ara-panahy izay tsy hamela toerana intsony mihitsy ho an’ny filan’ny nofo.
Moa ve ny zava-kendrenao hafa noho ny an’ireo mpiara-mianatra aminao? Raha miezaka ‘hamafy ho an’ny fanahy’ ianao, dia tokony ho izany no ho izy. Ny ankamaroan’ireo tanora ao amin’ny sekolinao dia azo inoana fa mikendry ny hahitana asa tsara karama rehefa ho vita ny fianarany. Ary ianao? Raha mitodika any amin’ny zavatra ara-panahy ny sainao, nahoana raha miomana hanompo an’Andriamanitra manontolo andro amin’ny fikendrena mihitsy aza ho tonga indray andro any mpianakavin’ny Betela, mpiandraikitra mpitety faritany na misionera?
Aza manaraka ny lalana mora amin’ny fieritreretana sahala amin’ny olona eo amin’izao tontolo izao fa ‘tsara ny hananana fivavahana iray, nefa tokony hapetraka eo amin’ny toerany izany ka tsy hanembantsembana ny raharahanao tsy ara-pivavahana’. Ho azy ireo, ny hany toerana mety amin’ny fivavahana dia ny farany. Raha manaraka ny fiheverany àry ianao, dia hahatsikaritra tsy ho ela fa manandrana manompo tompo roa ianao. Nilaza mialoha tamintsika anefa Jesosy fa zavatra tsy azo atao izany. — Matio 6:24.
Angamba ianao hiandry taona maromaro vao hiala amin’ny fianarana. Tsy lasa aloha loatra mihitsy anefa ny fanombohana mamafy amin’ny heviny ara-panahy. Afa-tsy izany koa, ny fianarana azonao any an-tsekoly dia hahasoa anao any aoriana amin’ny asan’Andriamanitra raha mety hanampy anao hahita asa tapak’andro.
Eo am-piandrasana, mandraisa anjara amim-paharisihana amin’ny asan’i Jehovah miaraka amin’ny fianakavianao. Ataovy ho fifaliana ny manomana ireo fivoriana kristiana sy ny manatrika izany. Henoy amim-pitandremana ireo foto-dresaka velabelarina ao ka rehefa avy eo dia miaraha midinika ny amin’izany amin’ireo ray aman-dreninao. Mandraisa anjara tsy tapaka sy amin-jotom-po amin’ny fitoriana. Mamera zava-kendrena manokana eo amin’ny fanompoanao. Ohatra, manandrama manampy olona hianatra Baiboly na manaova ny asan’ny mpitory maharitra mpanampy mandritra ireo volana amin’ny lohataona. Ekeo amim-pankasitrahana ny fampiofanana iezahan’ny ray aman-dreninao omena anao.
Ry tanora, mamafy ho an’ny nofo ve ianao sa ho an’ny fanahy? Manàna fahamarinana amin’ny tenanao. Mamera zava-kendrena ara-panahy dieny izao. Eny, ‘mamafaza ho an’ny fanahy’ dieny tsy mbola diso aoriana loatra mba hijinjana fiainana mandrakizay!