Ry vehivavy kristiana: ny fomba hitananareo ny tsy fivadihanareo any am-piasana

“INDRAINDRAY dia mahery aoka izany ny fihenjanana any [am-piasana] ka mila ho azo tsapain-tanana”, hoy ny vehivavy miasa iraya. Ireo zavatra andidian’ny famokarana be, ny fifandrafiana mampiseho fahateren-tsaina, ny lehibe sarotsarotiny, ny asa dridralava... izany dia sasantsasany monja amin’ireo anton-javatra mahatonga ny sasany handeha hiasa tsy fidiny. Vitsy ny asa manan-daza sy mahavariana toy ny ampanantenain’ny fampielezan-kevitr’ireo fampahalalam-baovao. Kanefa raha anisan’ireo vehivavy miasa ianao, dia tokony hiezaka mba hahombiazan’izany.

Aoka holazaintsika mazava anefa fa ny tianay holazaina amin’ny hoe fahombiazana dia tsy fahombiazana amin’ny lafiny ara-bola akory. Ny toeram-piasana dia kianja isehoan’ny fitsapana ny tsy fivadihana kristiana tananao. Amin’ny fomba fanatontosanao ny asanao, ny tsy fetezanao ho resin’ny firehetan’ny fitiavana fifaninanana sy ny fahatoheranao izay mifanohitra amin’ny fitsipi-pitondrantena tsara, dia asehonao ny halehiben’ny fifikiranao amin’ireo fotopoto-pitsipik’Andriamanitra. Mba hahazoana ny fankasitrahan’i Jehovah, ny vehivavy miasa iray dia tokony ho afaka hilaza toy izao sahala amin’ny mpanao salamo: “Nandeha tamin’ny tsy fivadihako aho.” — Salamo 26:1, MN.

Manampy anao indrindra hanatratra izany zava-kendrena izany ny Baiboly. Ohatra, rehefa terena ianao hampiasa tetik’ady tsy mifaditrovana na alaim-panahy hamela ny asanao hisalovana ireo andraikitrao ara-pianakaviana, ny fianaranao ny Baiboly, ny famonjenao ireo fivoriana kristiana sy ny fandraisanao anjara amin’ny fanompoana, dia tena afaka mahatsiahy ireto tenin’i Solomona mpanjaka ireto: “Ary hitako ny fisasarana rehetra sy ny fahaizan-javatra rehetra, fa avy amin’ny fifampialonan’ny olona izany. Zava-poana sy misambo-drivotra foana koa izany.” (Mpitoriteny 4:4). Ny fomba fijery ny asa tsy ara-pivavahana toy izany dia mampihena ny fanirian-daza miredareda, na misakana izany tsy hipoitra. Izany dia manampy anao hanome ho an’ny asa ny vidiny marina, hihevitra azy fa eo amin’ny toerana faharoa raha oharina amin’ireo zavatra ara-panahy. — Matio 6:33.

Milaza anefa ve izany fa tsy tokony hampiraika anao ny asanao tsy ara-pivavahana? Tsia, tsy izany velively, satria ny Baiboly manameloka ny hakamoana (Ohabolana 19:15). Amporisihiny ianao ‘ho finaritra noho ny asanao mafy’. (Mpitoriteny 2:24, MN.) Ambonin’izany, dia eo anatrehan’Andriamanitra no anananao andraikitra hanome izay ilain’ny ankohonanao (I Timoty 5:8). Noho izany antony izany, raha toa ka mba hanatontosana io adidy io dia tsy maintsy manana asa tsy mahafinaritra anao ianao, dia saintsaino ireto teny ao amin’ny Baiboly voarakitra ao amin’ny Kolosiana 3:23 ireto: “Ary na inona na inona ataonareo, dia ataovy amin’ny fo, tahaka ny ho an’ny Tompo [Jehovah, MN ], fa tsy ho an’olona.” Ny fieritreretana hoe miasa ‘tahaka ny ho an’i Jehovah’ ny tena dia manosika hamokatra fa tsy hampitombo karama na hitady fisondrotana manintona.

Mpampiasa “saro-po”

Manazava toy izao ny vehivavy iray atao hoe Sarah: “Mahasosotra ahy ny mahatsapa fa manara-maso ny ataoko sy ny fihetsehako rehetra [ny lehibeko]. Tsy mba milaza zavatra mahafinaritra na amin’iza na amin’iza mihitsy izy.” Mety hahakivy tokoa ny hoe eo ambany fahefan’olona “saro-po” na mora tezitra, indrindra fa raha vaovao ianao eo amin’io toerana io. — I Petera 2:18.

Noho ny antony ara-bola anefa, dia mety ho tsy azo eritreretina ny hoe hialanao amin’ny asanao. Amin’izay, ny tsara indrindra dia azo inoana fa ny hanarahanao ilay torohevitra ao amin’ny Baiboly ilazana fa ireo mpiasa — lehilahy sy vehivavy — dia tokony ‘hanaiky’. (I Petera 2:18.) Aza mampirehitra ady amin’ny famaliana mafy na ny tsy fahampiam-panajana, fa manandrama ‘manao ny sitrapony [ny mpampiasa anao], tsy mamalivaly’. (Titosy 2:9.) Ny fifehezan-tena toy izany aza dia mety hisakana ny famoizana ny asanao. Hoy Solomona: “Raha tezeran’ny mpanapaka [izay manana fahefana eo aminao] hianao, aza miala amin’ny fitoeranao; fa ny fahatsindriam-po mahasakana ny fahadisoana lehibe.” — Mpitoriteny 10:4.

Ny lehibe masiaka any am-piasana iray aza dia mety hahatsiaro ho menatra amin’ny farany rehefa tsy tojo afa-tsy fahalemem-panahy ny tsy faharetany, na afa-tsy filana sitraka ny fitakiany mafy loatra (Ohabolana 15:1; Kolosiana 4:6). Ary arakaraka ny hahatsapany fa mahay ianao ary azo ianteherana, dia azo inoana fa hiahamalefaka tsikelikely ny fihetsiny eo anoloanao. Raha tsy izany no hita, dia tsy misy azonao atao afa-tsy ny ‘maharitra’, noho ny fahatsapana fa ankasitrahan’Andriamanitra ny fitondrantena kristiana anananao. — Jakoba 5:7, 8.

Mitoera ho madio

Mahakasika ny fitondrantena kristiana koa ny tsy fivadihana. Nanazava toy izao ny lahatsoratra iray nivoaka tao amin’ny gazetim-behivavy iray: “Ny rivo-piainana ao amin’ny birao iray — toerana iheverana ny rehetra ho tsara fitafy, mahalala fomba sy iarahan’ny rehetra mandany fotoana ary manatratra zava-kendrena iombonana — dia mety hanjary ho feno fanaranam-po amin’ny filan’ny nofo mora foana.” Zavatra fahita ny fisetran-javatra eo amin’ny mpiara-miasa. Noho izany antony izany, dia manoro hevitra anao mba ho malina ny fahendrena. Tano ho amin’ny maha-araka ny asa azy ny fifandraisana amin’ireo lehilahy tafaraka aminao ao anatin’ny faritry ny asa. Halaviro ny resaka izay mety hivadika ho raharaha ara-pihetseham-po. “Fa izao no sitrapon’Andriamanitra, dia ny hifadianareo ny fijangajangana.” — I Tesaloniana 4:3, 4.

Indraindray anefa ny vehivavy sasany dia voatery miaritra fitsapana fahita hatramin’izay: ny fitaomana hanao fitondrantena maloto. Ny Baiboly dia mitantara amintsika ny amin’ny lehilahy iray, Boaza, izay nandidy ireo zazalahy nampiasainy mba “tsy haninona” an-dRota, vehivavy iray nitsimpom-boa tao amin’ny sahany. Ilay mpandinika ny Baiboly atao hoe John Lange dia milaza “ny fahazarana nety ho nananan’ireo mpamboly izay nanadala vehivavy tamin’ny vazivazy ratsy”. (Rota 2:9.) Ary na dia miezaka hiaro ny vehivavy miasa ao aminy aza ankehitriny ny mpampiasa sasany, araka ny fanombanana, dia 40 ka hatramin’ny 85 isan-jato amin’ny vehivavy miasa any Etazonia no tsy maintsy niharan’ny fitaoman-dratsy isan-karazany.

Aoka horaisintsika ny ohatra ny amin’i Valérie, vehivavy tanora iray nanao ny asan’ny mpitantsoratra. Indraindray, ny lehibeny, izay avo telo heny mahery noho ny azy ny taonany, dia nanao fanamarihana tsy mendrika taminy momba ny fiakanjoany. Indray andro dia nanandrana tamim-pitaka nanao izay hijereny sary maloto izy. Tamin’ny farany, dia niantso azy tao amin’ny biraony izy mba hilaza taminy hoe: “Raha tianao ny hitana ny asanao, dia tokony hanaiky hanao izay sitrako ianao.” Mazava ho azy fa nolavin’i Valérie izany.

Mety hifono endriny samihafa ny fampietrena toy izany. Manambara toy izao ny revio amin’ny teny anglisy iray atao hoe New Statesman: “Izany dia mety hanomboka amin’ny fijery malefaka ka ho tonga amin’ny fihetsehana mampiseho fifankazarana, ny finiavana hikasika ny vatana sy ny teny mahamenatra.” Mety ho ankolaka ny fanasana hanaraka fahalotoam-pitondrantena, ohatra rehefa manome anao anarana mahafinaritra ny lehilahy (mahafatifaty, ny foko), na mety tsy hisy olakolaka, amin’ny fitaomana mivantana. Misy vehivavy milefitra eo anoloan’izany fitaomana izany noho ny tahotra ny hamoy ny toerany, ankoatr’izany, dia asehon’ny famotopotorana fa misy aza vehivavy vitsivitsy tia ny famalifaliana toy izany!

Kanefa, na dia mety hahafinaritra anao aza ny hisehoan’ny lehilahy iray hihevitra anao, dia fantaro fa ny fifankazarana loatra dia mety ho ny dingana voalohany ao amin’ny fanangolena. Noho izany dia fandrahonana ny tsy fivadihanao izany ary fikasana hanimba ny fahamendrehanao. — I Korintiana 6:18.

Fisorohana ny loza

“Raha latsaka ao am-ponao ny fahendrena (...), dia hiaro anao ny fisainana mazava, ary hiambina anao ny fahalalana.” (Ohabolana 2:10, 11). Amin’izany, ahoana no azonao ampiasana ny fahendrena mahay mampihatra sy ny fahazavan-tsaina mba hiarovana anao? Manazava toy izao i Diane izay ampiasain’olona: “Ampahafantariko fa Vavolombelon’i Jehovah aho.” (Jereo Matio 5:16). Rehefa fantatry ny olona fa manaja fitsipi-pitondrantena ambony ianao, dia matetika tokoa izy ireny no tsy alaim-panahy loatra hanandrana hanangoly anao.

Elisabeth, vehivavy mahira-tsaina iray, dia manao fitandremana amboniny: “Malina dia malina aho raha ny amin’ny fifaneraserana amin’ireo mpiara-miasa amiko, satria tsy mitovy amin’ny ahy ny fiheverany ara-pitondrantena.” (I Korintiana 15:33). Tsy milaza akory izany hoe ilaina ny hanalavitra ireo mpiara-miasa amin’ny tena sy tsy ho azo hatonina. Kanefa rehefa tian’izy ireo ny hifanakalo hevitra mampiahiahy ny kristiana iray, dia aza misalasala miala amin’ny resaka (Efesiana 5:3, 4). Amin’ny fihainoana fotsiny resaka maloto karazan’izany, ianao dia mety hahatonga ireo mpiara-miasa aminao hihevitra fa ho mora hanaiky ny fitaomany ianao.

Azonao atao koa ny misakana ny fiheverana loatra anao tsy araka ny mety amin’ny tsy fitanana amin’izy ireny afa-tsy fifandraisana mahakasika ny raharaha ihany. Ambonin’izany, ny Baiboly dia manoro hevitra ny vehivavy mba “hiravaka amin’ny fitafiana mahamendrika mbamin’ny fahamaotinana sy ny fahononan-tena”. (I Timoty 2:9; jereo Ohabolana 7:10.) Manazava toy izao ilay boky hoe Ny fitaomana hanao fitondrantena ratsy any am-piasana (anglisy): “Ny fomba fitafy mihantsy — izany hoe ny akanjo balela-bozona be, ny akanjo manify kely, ny zipo fohy loatra, ny fitentenan-javatra be loatra amin’ny endrika — dia tsy mety any am-piasana. (...) Ny fanantenanao ny hiheverana anao amim-pahamaotinana dia hitombo be dia be raha mifidy fisehoana ivelany tsy manintona ny maso ianao.”

Farany, ny vehivavy mitandrina iray dia manalavitra ireo tarehin-javatra mety hampidi-doza. Ny fanasana hiara-hisotro kely na hijanona ao amin’ny birao aorian’ny firavana, nefa tsy hita izay antony, dia tena mety ho fandrika (jereo II Samoela 13:1-14). “Ny mahira-tsaina mahatsinjo ny loza ka miery”, hoy ny ohabolana feno fahendrena iray. — Ohabolana 22:3.

Ny fomba hampitsaharana ny fitaomana

Mazava ho azy fa tsy ho fiheverana ny zavatra tena misy ny hakana sary an-tsaina fa ho afaka hanitsy ny toe-tsain’ny lehilahy mpiara-miasa aminao rehetra ianao na hanova fomba fanao latsa-paka lalina ao amin’izy ireny (jereo Jeremia 13:23). Tsy ara-drariny ny hanatsoahan-kevitra fa ny lehilahy rehetra hitanao ho somary mihevitra anao loatra dia manana “maso feno fijangajangana” daholo. (II Petera 2:14.) Noho izany antony izany, dia tsaratsara kokoa indraindray ny tsy hiahiahiana loatra azy ireny.

Kanefa rehefa hita mazava ho fifankazarana be loatra izany, dia manaraha fihetsika hentitra. Ilay zazavavy nitenenan’i Solomona zavatra tsy niriny ho re dia tsy niseho ho jejojejo. Namaly ny fandroboany izy tamin’ny filazalazana ny fitiavana tsy voazarazara tsapan’ny tenany ho an’ny mpiandry ondry tsotra iray. Noho izy io tsy nety ho voataonan’i Solomona, dia afaka nilaza izy hoe: “Mànda aho.” — Tonon-kiran’i Solomona 8:10.

Misehoa ho hentitra toy izany. Matetika ny fanandramana manangoly dia mety ho voasakana amin’ny valin-teny toy ny hoe: “Miangavy anao aho mba tsy hikasika ahy”, “Ny anarako hiantsoana ahy”, na “tsy ankasitrahako izany karazana vazivazy izany.” Tsy indray mandeha ny vehivavy kristiana anankiray no nilaza fotsiny hoe: “Ampy izay!” Amin’ny toe-javatra rehetra, dia ampahafantaro mazava fa ny dikan’ny tsia lazainao dia tsia tokoa (jereo Matio 5:37). Ny valin-teny omena amin-tahotra na amim-pisalasalana dia mety hamporisika fotsiny ilay mitady hilalao fitia aminao hihasahy.

Raha manambady ianao, dia hahasoa anao tokoa ny hampahafantarana ny vadinao ny fihetseham-ponao. Tsy isalasalana fa hanome anao fanipazan-kevitra azo ampiharina sasany izy ny amin’ny fomba handresena ny tarehin-javatra. Raha toa ka ny fiovana asa tsotra izao no zavatra tsara indrindra tokony hatao, dia tadidio izao fampanantenan’Andriamanitra izao: “Izaho tsy handao anao mihitsy na hahafoy anao akory.” — Hebreo 13:5.

Ny asanao sy ny tsy fivadihanao

Araka izany àry, na dia ilaina aza matetika ny asa tsy ara-pivavahana, indraindray izany dia mety ho fandrahonana ny tsy fivadihanao kristiana. Tena mety àry ireto tenin’i Jesosy voasoratra ao amin’ny Matio 10:16 ireto: “Hendre [misehoa ho malina, MN ] tahaka ny menarana, ary morà tahaka ny voromailala.”

Raha tsy mora ny mitana ny tsy fivadihan’ny tena any am-piasana, dia azo atao ihany izany. Vehivavy Vavolombelon’i Jehovah an’arivony maro no nahavita izany tamin’ny fanarahana ireo torohevitra ao amin’ny Baiboly. Mitoetra ho matanjaka ara-panahy izy ireny noho ny fianarana ny Baiboly, ny vavaka, ireo fivoriana kristiana, ny asa fampahafantarana ilay Fanjakana sy raharaha hafa mifamatotra amin’ny fanompoam-pivavahan’izy ireo. Zavatra iray tsy azon’ny fandraisan-karama entina mihitsy no raisiny avy amin’izany: ny fahazoana antoka fa manana ny fankasitrahan’i Jehovah izy ireny, dia Izy izay mampanantena azy ireny toy izao ao amin’ny Teniny: “Izay mandeha tsy misy tsiny no mandeha matoky.” — Ohabolana 10:9.

[Fanamarihana ambany pejy]

[Sary, pejy 7]

Ny fomba hitanana ny tsy fivadihanao any am-piasana:

Ampahafantaro fa manaraka fitsipi-pitondrantena ambony ianao.

Aoka ianao ho malina rehefa mamatotra fifandraisam-pisakaizana amin’ireo mpiara-miasa aminao.

Manaova fitafiana maotina.