Fanontanian’ny Mpamaky

Moa ve i Zakaria, rain’i Jaona Mpanao batisa, natao marenina sady moana, araka ny toa asehon’ny Lioka 1:62?

Nisy nanatsoaka hevitra fa nanjary marenina koa i Zakaria. Mamaky toy izao isika ao amin’ny fitantaran’ny Baiboly: “Saiky hataony hoe Zakaria araka ny anaran-drainy ny anarany [ny an’ilay zaza]. Fa ny reniny namaly ka nanao hoe: Tsy izany, fa hatao hoe Jaona izy. Fa hoy izy ireo taminy: Tsy misy na dia iray akory aza amin’ny havanao izay manana izany anarana izany. Ary nanao baikon’ny moana tamin’ny rainy izy ireo, izay tokony ho tiany hatao anarany.” — Lioka 1:59-62.

Tsy misy na inona na inona anefa, ao amin’io fitantarana io, milaza amin’ny fomba voafaritra tsara fa tsy afaka nandre nandritra ny fotoana kelikely i Zakaria.

Taloha kokoa, ny anjely Gabriela dia nanambara tamin’i Zakaria ny amin’ny hahaterahan’ny zanakalahy iray izay hantsoina hoe Jaona. Sarotra ninoana izany tamin’i Zakaria efa be taona. Namaly toy izao ilay anjely: “Indro, ho moana hianao ka tsy hahay miteny ambara-pahatongan’ny andro hisehoan’izany zavatra izany, ho valin’ny tsy ninoanao ny teniko, izay ho tanteraka amin’ny fotoany.” (Lioka 1:13, 18-20). Nilaza ilay anjely fa ny fahaizan’i Zakaria miteny, fa tsy ny fandrenesany akory, no ho voakasika.

Manohy toy izao ilay fitantarana: “Rehefa nivoaka [avy tao amin’ny tempoly] izy, dia tsy nahay niteny taminy [tamin’ireo olona niandry]; ary dia fantatry ny olona fa efa nahita fahitana tao amin’ny tempoly izy; ary izy nanao baikon’ny moana taminy, ary dia mbola moana ihany.” (Lioka 1:22). Ny teny grika nadika hoe “moana” eto dia manana heviny hoe manjary votsa eo amin’ny fitenenana, eo amin’ny fandrenesana, na eo amin’izy roa. (Lioka 7:22). Ahoana ny amin’i Zakaria? Diniho izay nitranga rehefa sitrana izy. “Ary dia nisokatra niaraka tamin’izay ny vavany, ka afaka niteny ny lelany; dia niteny izy ka nidera an’Andriamanitra.” (Lioka 1:64). Araka ny fandrindran-kevitra, izany dia mitarika antsika ho amin’ny fiheverana fa ny fahaizan’i Zakaria miteny ihany no voa.

Nahoana àry anefa ireo olon-kafa no “nanao baikon’ny moana tamin[’i Zakaria] izay tokony ho tiany hatao anaran[’ilay zaza]”? Nisy aza nandika azy io mihitsy hoe “amin’ny fitenin’ireo fihetsiky ny tanana na ny loha” na hoe “amin’ny fampiasana ny fitenin’ireo fihetsiky ny tanana na ny loha”.

I Zakaria, izay moana hatramin’ny nanaovan’ilay anjely ilay fanambarana, dia voatery nampiasa fihetsika, karazana fitenenana mampiasa baiko moana, mba hilazana ny heviny. Ohatra, “nanao ny baikon’ny moana” tamin’ireo olona tao amin’ny tempoly izy. (Lioka 1:21, 22). Rehefa nangataka fafana izy tatỳ aoriana, dia tsy maintsy ho nampiasa baiko sy fihetsehana. (Lioka 1:63). Nety ho nirona hampiasa fihetsehana koa àry ireo nanodidina azy nandritra io fotoana naha-moana azy io.

Misy fanazavana azo inoana kokoa anefa ho an’ireo baikon’ny moana voalaza eo amin’ny Lioka 1:62. Vao avy nilaza ny heviny momba ny anaran’ny zanany i Elizabeta. Tsy nanohitra izay nolazainy àry izy ireo fa nety ho nanao ilay dingana nanaraka sy araka ny tokony ho izy fotsiny, dia ny fangatahana ny fanapahan-kevitry ny vadiny. Nety ho nanao izany tamin’ny fanondroana tamin’ny lohany na tamin’ny fanaovana fihetsehana fotsiny izy ireo. Ny tsy nanoratan’izy ireo ny fanontaniany mba hovakin’i Zakaria dia mety ho porofo mihitsy aza fa reny ireo teny nataon’ny vadiny. Noho izany, ny fanondroana tamin’ny loha fotsiny na ny fanaovana fihetsehana nitovy tamin’izany natao taminy dia nety ho nidika hoe: ‘Isika rehetra (anisan’izany koa ianao, ry Zakaria) dia samy nahare ny fanoloran-keviny, nefa inona no fanapahan-kevitrao farany momba ny anaran’ilay zaza?’

Ary taorian’izay avy hatrany, dia nisy fahagagana hafa iray nitranga izay namadika ny tarehin-javatra. “Ary dia nisokatra niaraka tamin’izay ny vavany, ka afaka niteny ny lelany; dia niteny izy ka nidera an’Andriamanitra.” (Lioka 1:64). Tsy nisy nilàna ny hanaovana filazana momba ny fandrenesany raha tsy voakasika izany.