Ekkil Kin Ri Kaki Wan Ro!
“A ro dri kanan riõp r’ar walok ilo bwiljin armij rõn.”—2 PETER 2:1.
1. Ta eo Jude ear karõk ñõn an jeje kake, im etke ear ukõt unin tel in konono eo an?
JUÕN menin kailbõk elap! Ri kaki wan ro ilo congregation eo an Christian ilo ebeben eo kein kajuõn! (Matthew 7:15; Jerbal 20:29, 30) Leo jein im jaten Jesus Jude ear wor an jela kin menin ear walok. Ear ba bwe ear karõk ñõn an jeje ñõn ri tõmak ro mõttan “kin men in lomorer,” ak ear kamelele: “E ar walok ñõn iõ bwe emõn in jejewoj im kowe kom, bwe komin kate kom kin tõmak eo.” Etke Jude ear ukõt unintel in konono eo an? Kinke, ear ba, “jet armij r’ar dreloñtok ilo ittino [ñõn loan congregation ko] . . . rej ukot joij an ar Anij ñõn ejej.”—Jude 3, 4.
2. Etke 2 Peter jebta 2 im Jude elap air einlok wõt juõn?
2 Ealikar, Jude ear je letter eo an elikinlok wõt jidik jen ien eo Peter ear je letter eo an kein karuo. Ejelok bere Jude ear wor an jela kin letter in. Emol, ear kwalok elõñ lemnak ko eierlok wõt ilo letter in kakabilek eo an ekajur. Kin menin, ñe jej etale 2 Peter jebta 2, jenaj lo wãwen an einlok wõt letter eo an Jude.
Tokjen ko kin Katak ko Rewan
3. Ta eo ear walok ilo ien ko remotlok me Peter ej ba kake bwe enaj bar walok?
3 Elikin an Peter rejañ ro jein im jaten bwe ren lukkun lale kanan eo, ej ba: “A ro dri kanan riõp r’ar walok ilo bwiljin armij rõn [ilo Israel eo etto], im bareinwõt e naj or dri kaki riõp ibemi.” (2 Peter 1:14–2:1) Armij ro an Anij ilo ien ko etto rar bõk kanan eo emol, ak rar bareinwõt aikwij bed wõt ilo air jela kin katak ko renana an ri kanan wan ro. (Jeremiah 6:13, 14; 28:1-3, 15) “Ilo mour an ri kanan ro ilo Jerusalem,” Jeremiah ear je, “I ar lo men ko renana, mour in lũñ im etetal ilo men ko rewan.”—Jeremiah 23:14.
4. Etke ri kaki wan ro tellokiir bõk jorrãn?
4 Ilo an kwalok kin men eo ri kaki wan ro renaj kar kõmmõne ilo congregation eo an Christian, Peter ej ba: “Re naj kadeloñwoj ilo etino katak ko re bwir im rej kokkure, im re naj karmijete Iroij [Jesus Christ] eo E ar wiaik ir, im naj bõktok ioir kokkure mõkõj.” (2 Peter 2:1; Jude 4) Tokjen eo eliktata kin kain jar in kabuñ ko ilo ebeben eo kein kajuõn ej Christendom einwõt ad jela kake rainin. Peter ej kwalok unin an ri kaki wan ro tellokin bõk jorrãn: “Im elõñ re naj kajeoñwe ejej ko air, im kin ir naj konono nae ial in mol.”—2 Peter 2:2.
5. Ñõn ta eo ri kaki wan ro rar bõk eddon?
5 Lemnak kin menin! Kin karelel eo an ri kaki wan ro, elõñ ilo congregation ko renaj kar lorak ilo ejej. Nan in Greek eo oktan nan in “ejej” ej mour in lũñ, ejelok debdeb, mwil in jãjjookok. Peter ear ba lok mokta bwe Christian ro “emwij ami ko jen kõt eo ej ber ilo lõl kin mõm ko renana.” (2 Peter 1:4) Ak jet renaj kar bar oktaklok ñõn nana, im ri kaki wan ro ilo congregation ko elap air bõk eddo! Kin menin ial in mol eo enaj kar jorrãn. Ekaburomõjmõj! Emol, menin ej juõn men eo aolep Ri Kennan ro an Jehovah rainin rej aikwij lukkun lale. Jej aikwij jab meloklok bwe, ekkar ñõn mwilid, jemaroñ ñe jab bõktok nebar ñõn Jehovah Anij im armij ro an eokwe bõktok ãt nana ioir.—Jabõn Kennan 27:11; Rome 2:24.
Kwalok Katak Wan ko
6. Ta eo ej kamakit ri kaki wan ro, im ewi wãwen air bukõt ñõn bõk men eo rej kõnan?
6 Ilo meletlet, jej lo wãwen eo ri kaki wan ro rej kwalok lemnak ko air renana. Mokta Peter ej ba bwe rej kõmmõne ilo juõn wãwen ejjab alikar, ak ilo ittino. Ej kobaiktok: “Im ilo ankwonak, kin nan in etao ko, re naj wia kin kom.” Kõnan eo ekibbon ej kamakit ri kaki wan ro, einwõt an alikar ilo ukok eo ilo The Jerusalem Bible: “Renaj lukkun kõnan kajeoñ in wiaik kom ñõn ir make kin nan in mon ko.” Eindeinlok, ukok eo an James Moffatt ej ba ijin: “Ilo kõnan eo air enana renaj bõk tokjen eo jen kom kin nan in iakwelel ko air emõn bellokiir.” (2 Peter 2:1, 3) Nan ko an ri kaki wan ro remaroñ einwõt aejemjem ñõn juõn eo ejjab ekkil ilo jitõb, ak nan ko air rej lukkun kejbarok air eiki “ñõn wiaiki” armij ro, im kajebwãbweik ir ñõn air jerbal ñõn tokjen ko rekibbon an eo ej mone ir.
7. Ta tõmak eo an armij ear oktak im buñbuñ ilo ebeben eo kein kajuõn?
7 Ejelok bere, ri kaki wan ro ilo ebeben eo kein kajuõn rar rel kin lemnak ko an lõl in ilo tõre eo. Ilo ien eo Peter ej jeje, juõn wãwen lemnak etan Gnosticism ear etal im buñbuñ ilo ien eo. Gnostic ro rar tõmak bwe aolep men ko ilo kanniek renana im bwe wãwen eo wõt ilo jitõb ej emõn. Kin menin, jet iair rar ba bwe jekdon ta eo juõn armij ej kõmmõne kin enbwinin. Tokelik, rar akwel im ba bwe, armij ejamin wor ibben enbwin in. Kin menin, kar jemlok eo air in bwe, ikijen enbwin—ekoba belele—jerawiwi ko ejjab lap tokjeir. Alikar, lemnak rot in ear jino karel jet ian ro rar ba rej Christian.
8, 9. (a) Ta iñtõk in kammanwa eo ear jelet jet Christian ro jinoin? (b) Ekkar ñõn Jude, ta eo jet ilo congregation eo rar kõmmõne?
8 Juõn ri etale Bible ear lo bwe “ear wor ro ilo Kabuñ eo rar telbiloik ir kin tõmak eo kin “joij eo.” (Epesõs 1:5-7) Ekkar ñõn lein, iakwelel eo an jet ear einwõt in: “Kwoj ba ke bwe [joij eo] an Anij ebwe an lap ñõn kalibubu jabdewõt jerawiwi? . . . Inem jen etal wõt im jerawiwi, bwe [joij eo] an Anij emaroñ jolok jabdewõt jerawiwi. Ilo mol ñe elaplok ad jerawiwi enaj laplok an [joij eo] an Anij naj jerbal.” Kwo nañin roñ ke kain iñtõk in kammanwa rot eo im elaplok jen men in?
9 Paul ear jumae bwid in lemnak eo kin tiriamokake eo an Anij ke ear kajitõk: “Jen ber ilo jerawiwi ke, bwe joij en orlok?” Ear bareinwõt kajitõk: “Inem ekijkan, jen jerawiwi ke, bwe je jab ber iomin kien ak iomin joij?” Ñõn kajjojo kajitõk kein Paul ear uak: “En jab eñin!” (Rome 6:1, 2, 15) Ealikar, einwõt an Jude lale, jet rar “ukot joij an ar Anij ñõn ejej.” Bõtab, Peter ej lo bwe ñõn rein ‘kokkure ir e jab kiki.’—Jude 4; 2 Peter 2:3.
Wanjoñok in Kakkil ko
10, 11. Ta wanjoñok in kakkil ko jilu Peter ej litoki?
10 Ñõn kalikar bwe Anij enaj emmakit nae ro rej kõnan kõmmõn bwid, Peter ej letok jen Jeje ko jilu wanjoñok in kakkil. Moktata, ej jeje: “Anij e ar jab tiriamokake enjel ro ke r’ar jerawiwi.” Rein, Jude ej ba, “r’ar jab kejbãrok air utiej, a r’ar illok jen jikiir” ilo lõñ. Rar itok ñõn lõl mokta jen ibwijleplep eo im oktak ñõn enbwin in kanniek bwe ren belele ibben kõra ro nejin armij. Einwõt menin kaje eo ñõn mantiir ke ear nana, kar jolok ir ñõn loan “Tartarus,” ak einwõt an bwebwenato eo an Jude ba, kar “kejbãrok ir ñõn ekajet eo an ran elap, ilo kworõk ko in drio iomin marok.”—2 Peter 2:4; Jude 6; Genesis 6:1-3.
11 Jeltokin, Peter ej jitõñlok ñõn armij ro ilo ran ko an Noah. (Genesis 7:17-24) Ej ba bwe ilo ien ko an Noah Anij “E ar jab tiriamokake lõl mokta . . . ke Ej bõktok lañ eo ion lõl an ro dri nana.” Eliktata, Peter ej jeje bwe Anij ear kõmmõne juõn “joñok ñõn ro re naj kõmõn nana tokelik” ilo an “kanuij tili jikin kwelok ko Sodõm im Gomorra, im liakelok ir ñõn kokkure.” Jude ej bar letok melele eo bwe kajjojo armij rein “r’ar lor ejej eirwõt, im ilok im bukot kõniek eo juõn.” (2 Peter 2:5, 6; Jude 7) Maan ro rar jab lũñ ibben kõra ro wõt ak rar ejej ibben kanniek in emaan ro jet, im emaroñ kar meñe kanniek in menin mour ko.—Genesis 19:4, 5; Leviticus 18:22-25.
12. Ekkar ñõn Peter, ewi wãwen an mwil in kwojarjar bõk wõnãn?
12 Ak, ejja ilo ien in wõt, Peter ej lo bwe Jehovah ej juõn ri lelok jinekjej ñõn ro rej tiljek ilo air karejar ñõn e. Ñõn wanjoñok, ej kwalok kin wãwen an kar Anij “kejbãrok Noa, im bar jet jiljilimjuõn, e dri kwaloke kwojarjar” ke Ear bõktok ibwijleplep eo. Ear bareinwõt konono kin an kar Jehovah lomoren “Lot armij ewãnik” ilo ien eo an Sodom, im ej kajemlok: “Anij e jela kijkan an kõtlok ro remõn jen men in kabo, im drebij ro renana ilo joñõn kwotõn ñõn ran in ekajet.”—2 Peter 2:5, 7-9.
Jerbal ko Tellokin Bõk Kaje
13. Wõn ro elaptata tellokin bõk ekajet, im ta ettõnak ko ealikar air lelok air kõnan ñõn i?
13 Peter ej kajenolok elaptata ro rej tellokin bõk ekajet eo an Anij, einwõt ba, “ro rej lor kõniek ilo mõm ko an etton, im kejekron kajur an iroij rõn.” Jenañin maroñ eñjake illu eo an Peter ke ej ba: “Rej mõkarkar im bõt, re jab mijõk in konono nae men ko reutiej.” Jude ej je bwe “armij rein, . . . ilo tõnak ko air rej kabrijrij kõniek . . . im konono nana nae wuj ko.” (2 Peter 2:10; Jude 8) Ettõnak ko air emaroñ koba mour in ejej ko rej kõketak ir ñõn air jibadõk kamõnõnõ ko in mour in lũñ. Ak ilo wãwen et eo rej “kejekron kajur an iroij rõn” im “konono nana nae wuj ko”?
14. Ilo wãwen et eo ri kaki wan ro rej “kejekron kajur an iroij rõn” im konono “nana nae wuj ko”?
14 Rar kõmmõn eindein kinke rar kajekdon maroñ eo ekwojarjar emwij kãlete. Christian elder ro rej jutak ikijen aibujuij eo an Jehovah Anij im Nejin im, tokjen menin, ewor aibujuij emwij bõktok ioir. Emol, rej kõmmõn bwid, einwõt kar Peter make, ak Jeje ko rej rejañ ro uan congregation eo bwe ren kõtaik ir ñõn rein aibujuij rot in ewor ibbeir. (Hebrews 13:17) Likjap ko air rej jab un eo ñõn konono nana nae ir. Peter ej ba bwe enjel ro rejjab “bõktok kinaklok in kajirere nae ir [ri kaki wan ro],” meñe tellokiir. “A rein,” Peter ej etal wõt, “einwõt kiru ko re bwebwe, im lotak ñõn jibwe im kokkure ir, rej konono nana kin men ko re jaje kaki, im re naj joko ilo air kõt.”—2 Peter 2:10-13.
“Ke Rej Kwojkwoj . . . Ibemi”
15. Ta kilen ko an ri kaki wan ro, im ia eo rej jibadõk ial in mon ko air ie?
15 Meñe armij rein renana “rej likit karek ilo ran men in mõnõnõ” im “rej mãr ko im men in kananaik ko,” rej bareinwõt ankeke. Rej jerbal ilo “etino,” im rej kajerbal “nan in etao ko,” einwõt an Peter kar loe lok mokta. (2 Peter 2:1, 3, 13) Kin menin emaroñ jab lap air aitwerõke jibadbad ko an elder ro ñõn debij kien mour erreo ko an Anij ak kalikar air jibadõk kamõnõnõ eo air make kin mour in lũñ. Ak, Peter ej ba bwe rej “yokwe im mõnõnõ kake mon ko air, ke rej kwojkwoj ibemi.” Im Jude ej jeje: “Ir rej ejman ko retino ilo ami kwojkwoj in yokwe ko.” (Jude 12) Aet, ejja einwõt dekã ko iumin den rej maroñ rupe kabin juõn booj, im kõmmõn menin an sela ro rejjab ekkil maloñ, ri kaki wan ro rar katton ro rar jab ekkil ro rar mone ir kin yokwe in etao eo ilo ien “kwojkwoj in yokwe ko.”
16. (a) Kar ta ko “yokwe in kwojkwoj ko,” im ta eo einlok wõt ilo wãwen eo ro rej bõk mour in ejej remaroñ jerbali rainin? (b) Ion wõn ro ri kaki wan ro rej kanuij kalimjek ir, inem ta eo rein rej aikwij kõmmõne?
16 “Kwojkwoj in yokwe” kein alikar rar ien ko ke Christian ro ilo ebeben eo kein kajuõn rekin kuktok ibben don ñõn air lõñliñ kin mõñã im kamao ibben don. Ri Kennan ro an Jehovah rainin jet ien rej bareinwõt kuktok ibben don, bõlen ilo ien kwojkwoj in belele ko, ilo ien picnic ko, ak ñõn air baj ibben don ilo jota. Ewi wãwen an armij ro renana kajerbal ien rot kein ñõn kabo ro rej bo ibbeir? Peter ej je: “Im mejeir r’obrõk kin lũñ . . . , im rej kamej ro dri loañinutor.” Rej jitõñ “burueir re minene kin ankwonak ion ro rej jab tõt wõt ilo jitõb ro rar likjap in kõmmõn bwe mol eo en air make. Inem ekkil lok iman kin men eo ear walok ilo ran ko an Peter, im kejbarok wõt! Jumae jabdewõt menin karelel ko rej jab erreo, im jab kõtlok bwe kwon bo kin joij ak baotokin deeo in enbwinin juõn armij eo ej kõmmõn menin karelel ko retton!—2 Peter 2:14.
“Ial eo an Balaam”
17. Ta kar “ial eo an Balaam,” im ewi wãwen an kar jelet 24,000 ri Israel ro?
17 “Nejin kol” rein rar jela mol eo iumin juõn ien eaetok. Emaroñ alikar wõt air boub ilo congregation eo. Ak Peter ej ba: “Rar illok jen ial ejimwe, im jebwãbwe ke r’ar illok ielok ilo ial an Beleam, nejin Beor, eo e ar yokwe wõnan kõmõn nana.” (2 Peter 2:14, 15) Ial eo an ri kanan Balaam kar ñõn an kakabilek kin juõn ial in mour in lũñ ñõn tokjen eo ñõn e make. Ear jiroñ King in Moab eo Balak bwe Anij enaj kaliaik Israel elañe remaroñ kabo armij ro bwe ren lũñ. Tokjen menin, elõñ ian armij ro an Anij kõra in Moab ro rar kabo ir, im 24,000 rar mij kin mantin lũñ eo air.—Bwinbwin 25:1-9; 31:15, 16; Revelation 2:14.
18. Ewi joñan an kar Balaam niknik ilo an wõnmanlok wõt, im ta tokjen eo ej kalikar lok iman kin ri kaki wan ro?
18 Peter ej lo bwe Balaam rar kabañ e ke donkey eo an ear konono ñõn e, ak Balaam joñan an kar lap an “yokwe wõnan kõmmõn nana” meñe ear walok menin, ear jab bõjrak jen an etal wõt ilo “ial nana” eo an. (2 Peter 2:15, 16) Juõn men elap an nana! Wo ñõn jabdewõt eo ej einwõt Balaam eo ej kajeoñ kõmmõn bwe en nana armij ro an Anij ilo an kabo ir bwe ren lũñ! Balaam ear mij kin nana eo an, juõn joñok lok iman kin ta eo enaj walok ñõn ro otemjej rej lor ial eo an.—Bwinbwin 31:8.
Kabo in Devil ko Air
19, 20. (a) Ñõn ta eo ro rej einwõt Balaam rej keiri ir, im etke? (b) Wõn ro rej kabo ir, im ewi wãwen? (c) Etke jemaroñ ba bwe ial in mon ko air rej an devil, im ewi wãwen ad maroñ kejbarok kij make im ro jet jen ir?
19 Ilo an kwalok kin ro einwõt Balaam, Peter ej je: “Rein rej aibij ko [ak, aebõjlõl ko] im ejelok dren, im rej tap ko [ak, kõdo ko] bõktok kin aire.” Ñõn juõn ri itoitak eo emãro ilo juõn ene jemaden, juõn aebõjlõl eo emõrã emaroñ melelen mij. Ejelok bwilõñ bwe “ar kejbãrok ñõn ir kilmej in marok” ñõn ro rej einlok wõt men rot kein! “Bwe, ke rej ba nan ko re bõj im killip ak ejelok kobõn,” Peter ej wõnmanlok wõt, “rej karel ilo mõm ko an kõniek, kin lũñ ko, ro rej kab ko jen ro rej berwõt ilo bwir.” Rej kabo ro ejelok air iminene ilo air kallimur kin anemkwojair,” Peter ej ba, ke “rej mõke dri kamakoko an kõt.”—2 Peter 2:17-19; Galetia 5:13.
20 Kabo ko einwõt kein an ri kaki nana ro rej an devil. Ñõn wanjoñok, remaroñ ba: ‘Anij ejela bwe kij jemõjno im ewor eñjake ko rekajur. Inem elañe jej kõtõbrak kõnan ko ad make im kaju burued kin mantin babu ibben don, Anij enaj tiriamokake. Elañe jej kwalok jerawiwi eo ad, enaj jolok ad bwid einwõt an kar kõmmõne ke jaar jino itok ñõn mol eo.’ Kememej bwe Devil ear kajerbal juõn men eo uanlok wõt eo ear kebak Eve kake, ear kallimur ñõn e bwe ear maroñ jerawiwi ilo an ejelok kaje. Ilo case eo an Eve, ear ba bwe jerawiwi nae Anij enaj kar lelok ñõn e elaplok jela im anemkwoj. (Genesis 3:4, 5) Elañe jelokan baj ion juõn armij nana eo einwõt in ej kobalok ibben congregation eo, ewor juõn ad eddo ñõn kejbarok kij make im bareinwõt ro jet ilo ad report e armij eo ñõn ro rej bõk eddo ilo congregation eo an Christian.—Leviticus 5:1.
Bõk Kejbarok kin Jelalokjen eo Ejimwe
21-23. (a) Ta men ko rej walok itok jen likjap in jerbale jelalokjen eo ejimwe? (b) Ta bar abañ eo Peter ej konono kake im naj etale ilo katak in tok juõn?
21 Peter ej kajemlok mõttan in ilo letter eo an ilo an kwalok kin tokjen ko kin likjap in jerbale jelalokjen eo ear kwalok kake lok iman bwe elap an aorõk ñõn “mour im kõmõn ekwojarjar.” (2 Peter 1:2, 3, 8) Ej je: “Bwe elañe, elikin air ko jen etton ko an lõl, ilo jela Iroij im Dri Lomor Jisõs Kraist, rej bar lorõk kaki im emwij bãttõk ir, inem air ber im mour elik enana jen eo mokta.” (2 Peter 2:20) Ekaburomõjmõj! Kain armij rot in ilo ran ko an Peter rar jolok kejatdikdik aorõk eo kin mour ilo jab wabanban ilõñ kin wõt ien kamõnõnõ eo ekadu ilo mour in babu ibben don eo an jiroñ im likao.
22 Inem Peter ej ba: “Bwe emõn ñõn ir, elañe r’ar jab jela ial in kwojarjar, jen ke emwij air jela kajen rej oktõklik jen kien ekwojarjar ar likit e na ibeir. Im e ar walok ñõn ir ekar ñõn jabõn kennan emol, ‘Kiru rorror e ar oktõk ñõn mwõj eo mõjin, im pig kokõra, emwij kwole, ñõn birikõt im drabilbil.’”—2 Peter 2:21, 22; Jabõn Kennan 26:11.
23 Bar juõn abañ eo ear alikar an jino jelet Christian ro jinoin kar einlok wõt eo ej jelet jet rainin. Ilo ien eo, jet ear alikar air abõnõnõ kin an kar einwõt jab waloktok kallimur eo an Christ kin an naj kar bed. Jen etale wãwen an Peter kwalok kin menin.
Kwoj Kememej Ke?
◻ Ta wanjoñok in kakkil ko jilu Peter ej jitõñlok ñõn i?
◻ Ewi wãwen an ri kaki wan ro “kejekron kajur an iroij rõn”?
◻ Ta ial eo an Balaam, im ewi wãwen an ro rej lore kajeoñ in kabo ro jet?
◻ Ta tokjen ko rej walok itok jen likjap in jerbale jelalokjen eo ejimwe?
[Pija eo ilo peij 22, 23]
Balaam ej jerbal einwõt juõn wanjoñok in kakkil