“Kabukõt Ainemõn Im Lor E”
“Elañe e maroñwe, einwõt ej ber ibemi, komin ainemõn iben armij otemjej.”—DRI ROM 12:18.
1, 2. Ta jet ian un ko unin an jabto an bed ainemõn eo kõmman in armij?
KALMENLOKJEN kin juõn em eo emõjno bedbedin, jur ko jurõn rõkõt, im bõrwojin ejebdak laltak iolapen. Kwon kar kõnan ke emmakitlok ñane im kõmmane bwe en imõm? Bõlen jab. Meñe juõn uno eo ekãl ejamin ukõt mol eo bwe mweo ejjab emõn. Ejjabto tokelik, enaj okjak.
2 Jabdewõt ainemõn eo ej ijjino ejaakin ilo lal in ej einlok wõt mwin. Ej ekkal ion juõn bedbed eo emõjno—einwõt ba, kallimur ko im karõk ko an armij, “eo ejelok jibõñ iben.” (Sam 146:3) Lokbook in bwebwenato in men ko rar walok ilo ien ko remotlok ej kalikar juõn lajrak eo eaetok in bwoktak ko ikõtan ailiñ ko, dolul ko an armij, im bwij ko. Emol, ear wõr tõre ko rekadu in ainemõn, ak kain ainemõn rot? Elañe ruo ailiñ rej tarinaik don inem keañ kin ainemõn kinke juõn ailiñ eluuj ak kinke ailiñ ko jimor rej maroñ lo bwe ejelok tokjen en emõn enaj walok ilo air etal wõt im tarinae, kain ainemõn rot in? Kijirãt ko, enoiki ko, im kamo ko me rej katak lañin tarinae rej bed wõt ijo. Ainemõn eo ej einlokwõt juõn uno eo ekãl ej binej jorrãn eo, ejjab juõn ainemõn eo etto an bed.—Ezekiel 13:10, NW.
3. Etke ainemõn eo an armij ro an Anij einjuõn jen jabdewõt ainemõn eo kõmman in armij?
3 Mekarta, ewõr ainemõn eo emol ej bed ilo lal in ejorrãn kin tarinae. Ia? Ibwiljin ri kalor ro an Jesus Christ rej anõk jenkwon nee ko neen, ri Christian ro remol ro rej eoroñ nan ko an Jesus im kate ir kajeoñe ialin mour eo an. (1 Dri Korint 11:1; 1 Piter 2:21) Ainemõn eo ej bed ikõtan Christian ro remol jen bwij ko reinjuõn jen don, jukjuk im bed ko, im ailiñ ko ej ainemõn eo emol kinke ej jarjar okran jen kõtan eo air ewõr ainemõn ie ibben Anij, eo ej bedbed ion tõmak eo air ilo katok in binmour eo an Jesus Christ. Ainemõn eo air ej juõn menin letok jen Anij, ejjab juõn men eo ejaakin armij. (Dri Rom 15:33; Dri Epesõs 6:23, 24) Ej juõn tokjen eo ej walok jen air kõttãik ir make ñan “Iroij in Ainemõn” eo, Jesus Christ, im kabuñ ñan Jehovah, “Anij in yokwe im ainemõn.”—Aiseia 9:6; 2 Dri Korint 13:11.
4. Ewi wãwen an juõn Christian “kabukot” ainemõn?
4 Ainemõn ejjab make itok ñan kajjojo armij jab wãppen. Kin menin, Peter ear ba bwe kajjojo Ri Christian ej aikwij “kabukot ainemõn im lor e.” (1 Piter 3:11) Ewi wãwen ad maroñ kõmmane menin? Juõn kanan etto ej jitõñlok ñan uak eo. Ilo an konono ikijen Isaiah, Jehovah ear ba: “Im naj katakin ro nejõm otemjej kin Jeova; im ainemõn an ro nejõm e naj lap.” (Aiseia 54:13; Dri Pilippai 4:9) Aet, ainemõn eo emol ej itok ñan ro rej eoroñ ta eo Jehovah ej katakin kake. Bareinwõt, ainemõn, koba iben “yokwe, lõñliñ, . . . meanwõr, joij, lejokmen, tiljek, inemõn, jadõr,” ej leen jitõb kwojarjar eo an Anij. (Dri Galetia 5:22, 23) Juõn armij ejjab maroñ lañliñ elañe ejjab yokwe, ejelok an lañliñ, ejjab inemõn, ejjab joij, enana, ejjab tiljek, elej, ak ejjab jatõr.
“Ainemõn Ibben Armij Otemjej”
5, 6. (a) Ta oktak eo ikõtan eainemõn im ri kõmman ainemõn eo ekkar ñan Bible? (b) Ñan wõn ro Ri Christian ro rej kate ir bwe ren ainemõn?
5 Ainemõn rej ukõte einwõt “juõn tõre in ikõñ im jab keroro.” Juõn ukok eo einwõt in enaj kitibuj elõñ wãwen ko me ewõr juõn ien an jako akwel. Bwe, juõn armij eo emij jemaroñ ba bareinwõt bwe ej bed ilo ainemõn! Bõtab, ñan lañliñ kin ainemõn eo emol, juõn ej aikwij kalaplok ainemõn. Ilo Katak eo an ion Tol eo, Jesus ear ba: “Emõnõnõ ro rej ri kõlajrak; bwe naj naetair ro ‘nejin Anij.’ ” (Matu 5:9, NW.) Jesus ear konono ñan kajjojo armij ro me tokelik enaj kar wõr juõn ien emõn ñan air erom jitõb ro nejin Anij im bõk mour in jab wabanban ilo lañ. (Jon 1:12; Dri Rom 8:14-17) Im tokelik, armij ro otemjej retiljek ro ejelok juõn air kejatdikdik ñan mour ilañ renaj lañliñ kin “anemkwojan in aibujuij an ro nejin Anij.” (Dri Rom 8:21) Ro wõt im rej ri kõlajrak emaroñ wõr juõn kejatdikdik eo einwõt in. Nan in Greek eo kin “ri kõlajrak” melelen ri kõmman ainemõn ro.” Ekkã an wõr juõn oktak eo ikõtan eainemõn—ilo ainemõn—im ri kõlajrak. Air juõn ri kõlajrak ekkar ñan Jeje ko ej jitõñlok ñan niknik ilo kalaplok ainemõn, jet ien ñan kõmman ainemõn ijo ear jabwe ainemõn ie mokta.
6 Ke menin ej bed ilo ad kalmenlokjen kake, jen etale nanin kakabilek eo an Paul ñan Ri Rome ro: “Elañe e maroñwe, einwõt ej ber ibemi, komin ainemõn iben armij otemjej.” (Dri Rom 12:18) Paul ear jab jiroñ Ri Rome ro bwe ren baj ikõñ wõt, meñe menin enaj kar jibañ. E ar kõketak ir ñan kõmman ainemõn. Ibben wõn? Ibben “armij otemjej”—ro uan family eo, Christian ro mõttair, im bareinwõt ibben ro rar jab jake tõmak ko air. E ar kõketak Ri Rome ro ñan kõmman ainemõn ibben ro jet ‘einwõt ej ber ibeir.’ Jab, ear jab kõnan bwe ren ebbururu kin tõmak ko air kin tokjen eo ñan ainemõn. Jen air jumae ro jet elañe ejjab juõn menin aikwij, ren kar kebake ir kin karõk in ainemõn. Christian ro ren kar kõmman eindein meñe rar jerbal ibben ro iloan ak ilikin congregation eo. (Dri Galetia 6:10) Ilo an errã ibben menin, Paul ear je: “Ien otemjej komin lor men ko remõn ñõn dron kab ñõn armij otemjelok.”—1 Dri Tessalonika 5:15.
7, 8. Ewi wãwen im etke Ri Christian ro rej ainemõn ibben ro rejjab bõk tõmak ko air?
7 Ewi wãwen ad maroñ kõmman ainemõn ibben ro rejjab bõk tõmak ko ad im ro remaroñ meñe jumaiki? Juõn wãwen ej, jej bõpraik ad kalikar juõn mejatoto in utiej. Ñan wanjoñok, jejamin kõmman ainemõn elañe jej konono kin juõn armij im kajerbal kajin ko rejjab emõn. Jehovah ear kwalok ekajet ko an nae dolul ko im class in armij ro, ak ejelok ad jimwe in konono kin jabdewõt armij im einwõt ñe ededelok ad liakelok ir. Emol, jejjab ekajete ro jet, ro rej jumaik kij bareinwõt. Elikin an jiroñ Titus ñan kakabilek Ri Christian ro ilo Crete kin wãwen air jerbal ibben ri utiej ro an armij, Paul ear ba bwe en kakememej ir bwe “ren jab konono nana kin jabrewõt armij, im jab dri akwail, a ren joij wõt, im kwalok inemõn otemjej ñõn armij otemjej.”—Taitõs 3:1, 2.
8 Ad kõmman ainemõn ibben ro rejjab bõk tõmak eo ad ekanuij emõn ilo kwalok mol eo ñan ir. Bwebõta, jejjab kalek jimjera ko rej “kakõt mõnit ko remõn.” (1 Dri Korint 15:33) Mekarta, jemaroñ joij wõt, im jej aikwij jerbal ibben armij otemjej ilo kautiej im joij. Peter ear je: “Im en ekar ami ber im kõmõn ilo bwiljin dri ailiñ ko; bwe, ilo men eo rej konono nae kom kake einwõt dri kõmõn nana, ren kaibujuij Anij ilo ran eo ran in joij, kin ami jerbal ko remõn rej loi.”—1 Piter 2:12.
Kõmman Ainemõn ilo Jerbal in Kwalok Nan eo
9, 10. Ta joñok eo kin jerbale ainemõn ibben ro rejjab tõmak ri jilek Paul ear kwalok?
9 Ri Christian ro ilo ebeben eo kein kajuõn rar jelã kake ir kin air beran. Rar jab kadiklok kajurin ennan eo air, im ke rar jelmae jumae, rar beek ñan air bokake Anij einwõt iroij im jab armij. (Jerbal 4:29; 5:29) Mekarta, rar jab likjap in jelã kajjen oktak eo ikõtan beran im lej. Lemnak kin wãwen eo Paul ear kõmmane ke ear jojomare tõmak eo an iman mejen King Herod Agrippa II. Herod Agrippa ear wõr juõn an kõtan kõpa ibben lio jatin Bernice. Bõtab, Paul ear jab karõk ñan an konono kin mour in etton eo an Agrippa. Jen an eindein, ear kalap wõt an kwalok kin point ko rar errã ie, ear nebar Agrippa kin an kabel ilo manit ko an Ri Jew im juõn ri tõmak ilo ri kanan ro.—Jerbal 26:2, 3, 27.
10 Ear jab mol ke an Paul nebar leo eo ear maroñ kõtlok anemkwoj ñan e? Jab. Paul ear lor kakabilek eo an make im konono mol. Ejelok men eo ear ba ñan Herod Agrippa ear jab mol. (Dri Epesõs 4:15) Ak Paul kar juõn ri kõlajrak im ear jelã kilen an “men otemjej ñõn armij otemjej.” (1 Dri Korint 9:22) Mejenkajjik eo an kar ñan jojomare jimwe eo an ñan kwalok nan kin Jesus. Einwõt juõn ri kaki eo ebolemen, ear jino ilo an kwalok kin juõn men eo e im Agrippa rar maroñ errã kake. Ilo wãwen in Paul ear maroñ jibañ king eo ear bed ilo mour etton bwe en wõr juõn lemnak emõnlok kin mour in Christian.—Jerbal 26:28-31.
11. Ewi wãwen ad maroñ ri kõmman ainemõn ro ilo jerbal in kwalok nan eo ad?
11 Ewi wãwen ad maroñ ri kõmman ainemõn ilo jerbal in kwalok nan eo ad? Einwõt Paul, jej aikwij bõprae ad akwel. Emol, jet ien jej aikwij “konono nan in Anij im jab lelñoñ,” im ilo beran jojomare tõmak eo ad. (Dri Pilippai 1:14) Ak ilo wãwen ko relaptata mejenkajjik eo ad moktata ej ñan kwalok nan kin news eo emõn. (Matu 24:14) Elañe juõn armij ej lo mol eo kin karõk ko an Anij, inem emaroñ jino jolok lemnak wan ko an kabuñ im karreoik e make jen manit ko retton. Kin menin, ñan joñan eo emaroñ, ewõr tokjen ñan kalikar men ko renaj kareel ri roñjake ro ad, jino kin men ko jej errã ibbeir kaki. Enaj jamin wõr tõbrak ñan jumae juõn armij eo, elañe emõn kilen ad kebake, emaroñ roñjake ennan eo ad.—2 Dri Korint 6:3.
Ri Kõlajrak ro ilo Family eo
12. Ilo wãwen et ko jemaroñ ri kõlajrak ro ilo family eo?
12 Paul ear ba bwe ro rej belele “e naj eor iñtan ibeir ilo kõniek.” (1 Dri Korint 7:28) Elõñ men ko rebin renaj iioni. Juõn iair ej, jet ri belele enaj wõr air jab errã ibben don jen ien ñan ien. Ewi wãwen jerbale men kein? Ilo juõn wãwen ainemõn. Juõn ri kõlajrak enaj kate ñan kabõjrak juõn bwoktak jen an laplok. Ewi wãwen? Moktata, ilo an kejbãrok loon. Ñe ej iminene in kwalok nanin kajirere im lõkatip, men dikdik in emol emaroñ juõn “men in kõmman jorrãn, . . . eobrõk kin uno kõnmij.” (James 3:8, NW) Juõn ri kõlajrak ej kajerbal loon ñan kalek im jab ñan kokkure.—Jabõn Kennan Ko 12:18.
13, 14. Ewi wãwen ad maroñ kejbãrok wõt ainemõn ñe jej bwid ilo nan ak ñe eurur eñjake ko ad?
13 Kin ad jab wãppen, kij otemjej jet ien jej ba men ko me tokelik jej buromõj kaki. Ñe ej walok menin, kwon mõkaj in kõmman kajimwe—ñan kõmman ainemõn. (Jabõn Kennan Ko 19:11; Dri Kolosse 3:13) Bõprae am jirullok im okjak ilo “akwel ko kin nan ko” im “akwel ko ewõr kowadoñ ie kin men ko ejelok tokjeir.” (1 Timothy 6:4, 5, NW) Jen an eindein, lale iumin aejetlok im kajeoñ in melele eñjake ko an ri belele eo rejetam. Elañe rej konono nan ko renana ñan yuk, jab ukõtlok kin nana. Kememej bwe “nan in uak e joij, ej kajeorlok illu.”—Jabõn Kennan Ko 15:1.
14 Jet ien, kwo maroñ aikwij lemnak kin nan in kakabilek eo ilo Proverbs 17:14, NW: “Mokta jen an ebjak akwel eo, kwon ilok.” Jenliktak jen wãwen eo e iten bojak in ebjak. Tokelik, ñe ej aemedlok eñjake ko, bõlen kwo naj maroñ lo mejelan abañ eo ilo juõn wãwen ainemõn. Ilo jet wãwen ko, emaroñ juõn menin aikwij ñan kebak juõn Christian overseer eo eritto ñan bõk jibañ. Maan rot in ewõr an iminene im ej lemnak kin eñjake ko an ro jet emaroñ juõn jibañ eo ekaemololo ñe ainemõn eo an belele eo ej bed ilo kauwatata.—Aiseia 32:1, 2.
Ri Kõlajrak Ro ilo Congregation
15. Ekkar ñan James, ta jitõb eo enana ear ejaak ibwiljin jet Ri Christian ro, im etke jitõb in ej jen “lal,” “menin mour,” im “demon” rõn?
15 Ekaburomõjmõj, bwe jet Christian ro ilo ebeben eo kein kajuõn rar kwalok juõn jitõb in kamo im akwel—men kein rej lukkun oktan ainemõn. James ear ba: “Meletlet in ejjab eo ej wanlaltak jen lañ, a e jen lal im ekkar ñan menin mour ko im demon rõn. Bwe ijo kamo im akwel rej bed, jeurur im jerbal otemjej renana rej bed ie.” (James 3:14-16, NW) Jet rej tõmak bwe nan in Greek eo rej ukõte “akwel” ej jerbal ñan kõnan eo ekibbon, juõn kõnan eo ewõr kakilten ie ñan tõbare. Ej kin un eo emõn unin an James kakõlleiki bwe “e jen lal im ekkar ñan menin mour ko im demon rõn.” Ilo bwebwenato, iroij ro an lal rar jerbal ilo akwel, einwõt menin mour in awia ko rej ire ibben don. Akwel emol ej “jen lal” im “menin mour.” Ej bareinwõt jen “demon.” Kadkad in etao kar jino kalikare ikijen enjel eo ear kõnan kajur im kõmmane e make bwe en jumae Jehovah Anij im ear erom Satan, iroij eo an demon rõn.
16. Ewi wãwen an kar jet Ri Christian ro ilo ebeben eo kein kajuõn kalikar juõn jitõb eo einlokwõt eo an Satan?
16 James ear rejañ Christian ro ñan jumae air itok wõt in ejaake juõn jitõb in akwel, kinke menin ejjab bõktok ainemõn. E ar je: “Tõrinae im iri ko ibemi, rej jen ia? Re jab jen mõm ko ami, rej tõrinae ilo rami ke?” (Jemes 4:1) Ijin, “mõm ko ami” emaroñ jitõñlok ñan juõn mõm in kibbon kin mweiuk ak juõn kõnan ñan buñbuñ, beek men otemjej, ak kareelel. Einwõt Satan, jet ilo congregation ko ealikar air kõnan bwe ren ro rej romak jen air ‘ro rettãlok,’ einwõt an kar Jesus ba bwe ri kalor ro an remol renaj kar. (Luk 9:48) Juõn jitõb eo einwõt in emaroñ kwote ainemõn eo an congregation eo.
17. Ewi wãwen an Ri Christian ro rainin maroñ ri kõmman ainemõn ro ilo congregation eo?
17 Rainin, jej aikwij bareinwõt jumae kõnan eo ñan arõk mweiuk, kamo, ak kõnan eo ejelok aorõkin. Elañe kij jej ri kõmman ainemõn ro remol, jejamin inebata kin an ettã ijo jej bed ie ñe keidi ibben ro elaplok air kabel ilo congregation eo, im jejamin kõttãik ir ilo mejen ro jet ilo ad kajitõk kin kõmman ko air. Elañe ewõr ibbed juõn maroñ eo eaorõk, jejamin kõmmane bwe en kõmanmõnlok kij jen ro jet, einwõt ñan kalikar bwe congregation eo enaj wõnmanlok kin wõt kabel im jelã eo ad. Juõn mejatoto eo einwõt in enaj kõmman jebel; ejamin bõktok ainemõn. Ri kõmman ainemõn ro rejjab kemjãje kin kabel ko air, ak rej kajerbali ilo emõn ñan ro jeiir im jatiir im bõktok nebar ñan Jehovah. Rej kile bwe eliktata, ej menin yokwe—jab maroñ—eo ej kalikar juõn Ri Christian eo emol.—Jon 13:35; 1 Dri Korint 13:1-3.
“Ainemõn Einwõt Overseer eo Am”
18. Ewi wãwen an elder ro kalaplok ainemõn ibwiljiir make?
18 Elder ro ilo congregation eo rej tel einwõt ri kõmman ainemõn ro. Jehovah ear kanan kin armij ro an: “I naj kõmõn dri kabwijrõk ro am, ainemõn; im iroij ro am, wãnik.” (Aiseia 60:17) Ilo air errã ibben nanin kanan kein, ro rej jerbal einwõt Christian shepherd ro rej kate ir jerbal ñan kalaplok ainemõn ibwiljiir make im ibwiljin bwij eo. Elder ro remaroñ kejbãrok ainemõn ibwiljiir make ilo air kalikar “meletlet jen lõñ” in ainemõn im kõmmanwa. (Jemes 3:17) Kin jelãlokjen eo air elõñ wãwen im iminene eo air ilo mour, elder ro ilo juõn congregation jet ien ej einjuõn air lemnak. Melelen menin ke bwe ejabwe ainemõn ibbeir? Jab elañe rej jerbale juõn wãwen eo einwõt in ilo jimwe. Ri kõmman ainemõn ro rej kalikar lemnak ko air ilo emõn im ilo kautiej roñjake ko an ro jet. Jen an akwelap bwe ren lor wãwen eo an make, juõn ri kõmman ainemõn enaj ilo kautiej watõk lemnak eo an eo jein im jatin. Elañe ejelok nanin kaiñi eo ilo Bible ej kokkure, ekkã an wõr ien emõn ñan lemnak ko kajjo wãweier. Ñe ro jet rejjab errã ibben, juõn ri kõmman ainemõn enaj errãlok im rejetak bebe eo an ro relõñ. Ilo wãwen in enaj kalikar an kõmmanwa. (1 Timote 3:2, 3) Overseer ro me ewõr air iminene rejelã bwe kejbãrok ainemõn eo elaplok tokjen jen an juõn kõmman ekkar ñan lemnak eo an.
19. Ewi wãwen an elder ro jerbal einwõt ri kõmman ainemõn ro iloan congregation eo?
19 Elder ro rej kalaplok ainemõn ibben ro uan bwij eo ilo air jibañ ir im jab notaiki jibadbad ko air. Emol, jet ien jet remaroñ aikwij air kajimweik ir. (Dri Galetia 6:1) Ak jerbal eo an Christian overseer ro ejjab laptata ñan lelok kauwe. Ekkã an lelok nanin nebar. Elder ro rej yokwe rej kate ir in lo emõn eo ilo ro jet. Overseer ro rej kamolol kin an lap an Ri Christian ro mõttair jerbal, im ewõr air liki bwe ri tõmak ro mõttair rej kõmman joñan wõt air maroñ.—2 Dri Korint 2:3, 4.
20. Ilo ta wãwen eo congregation eo ej bõk tokjen elañe aolep rej ri kõmman ainemõn?
20 Kin men in, ilo family eo, ilo congregation eo, im ilo ad jerbal ibben ro rejjab bõk tõmak eo ad, jej kate kij bwe jen ainemõn, ñan jerbale ainemõn. Elañe jej niknik ilo ad ejaake ainemõn, jenaj bõk kunad ñan mõnõnõ eo an congregation eo. Ilo ejja ien eo wõt, jenaj bõk kejbãrok im kakajur ilo elõñ wãwen ko, einwõt ad naj loe ilo katak in tok ilokan.
Kwoj Kememej Ke?
• Ta melelen am juõn ri kõlajrak?
• Ewi wãwen ad maroñ ainemõn ñe jej jerbal ibben ro rejjab Ri Kennan ro?
• Ta jet ian wãwen ko ñan ejaake ainemõn ilo family eo?
• Ewi wãwen an elder ro maroñ kalaplok ainemõn ilo congregation eo?
[Pija]
Ri Christian ro rej ri kõmman ainemõn ro ilo jerbal in kwalok nan eo, ilo mweo, im ilo congregation eo