Kwõn juon eo me elõñ rej watõke ãinwõt juon ri-mel̦el̦e. Kajjitõk ippam̦ make: ‘Armej rej ke watõk eõ ãinwõt juon ri-mel̦el̦e, juon eo ejel̦ã ukoktak, im ejel̦ã kautiej l̦õmn̦ak ko an ro jet? Ak rej ke watõk eõ ãinwõt juon eo ej kõm̦m̦an kakien ko reppen ak juon eo ej l̦oor wõt kõn̦aan ko an? Ij ke roñjake ro jet im l̦oori kõn̦aan ko aer ñe ekkar?’ Ñe el̦apl̦o̦k ad kwal̦o̦k bwe kõj ri-mel̦el̦e, el̦apl̦o̦k ad naaj ãinwõt Jeova im Jesus. Bwe jen juon ri-mel̦el̦e, jej aikuj in jel̦ã kõm̦m̦an ukoktak ñe ewõr oktak ko rej wal̦o̦k ilo mour ko ad. Bõlen emaroñ wõr idiñ kõn ãjmour ko ad. Ak ilo jidimkij emaroñ wõr apañ kõn jããn ak wõr oktak ko ilo kien me remaroñ kõm̦m̦an bwe en lukkuun pen mour. (Ekl. 9:​11, UBS) Emaroñ bar pen ñan kõj ñe eoktak jerbal eo ad ilo doulul in. Jemaroñ kõm̦m̦an ukoktak ñe ewõr oktak ko rej wal̦o̦k el̦aññe jenaaj l̦oori buñtõn ne kein emãn: (1) Kile bwe eoktak kiiõ wãween ko kwõj iiooni ilo mour eo am̦, (2) reim̦aanl̦o̦k ñan ilju im jekl̦aj, (3) l̦õmn̦ak wõt kõn men ko rem̦m̦an, im (4) jipañ ro jet. w23.07 21-22 pãr. 7-8

Ri-kanaan Daniel ear juon likao ke ri-Babil̦on ro rar bõke jãn ijo kapijukunen im bõkl̦o̦ke ñan juon jikin ettol̦o̦k etan Babil̦on bwe en juon ri-kalbuuj. Meñe ãindein, ak ear wõr an ri-utiej ro an Babil̦on itoklimo kõn Daniel. Rein rar ‘kalimjek itulik’—rar lo bwe Daniel ‘ejjel̦o̦k jorrããn ilo ãnbwinnin, im ewũlio’ im ear itok jãn juon baam̦le eutiej. (1 Sa. 16:​7, UBS) Kõn men in, ri-Babil̦on ro rar katakin im kammineneik Daniel bwe en jerbal ilo im̦õn kiiñ eo. (Dan. 1:​3, 4, 6) Jeova ear yokwe Daniel kõn jokãlõt ko an im kain armej rot eo ear erom. Ilo m̦ool, ke Jeova ear ba bwe Daniel ej ãinwõt Noa im Job, emaroñ kar 20 wõt an Daniel iiõ. Alikkar bwe meñe Daniel ear juon jo̦dikdik, ak Jeova ear watõke bwe ewãnõk ãinwõt Noa im Job, em̦m̦aan rein me rar karejar ñan E ium̦win elõñ iiõ ko. (Jen. 5:32; 6:​9, 10; Job 42:​16, 17; Ezk. 14:14) Im Jeova ear wõnm̦aanl̦o̦k wõt im yokwe Daniel toon wõt an mour.—Dan. 10:​11, 19. w23.08 2 pãr. 1-2

Ñe kwõj l̦õmn̦ak in wiaik juon em̦, kwõnaaj kõn̦aan pãd im etale aolep mel̦el̦e ko kõn naaj m̦weo im̦õm̦. Jemaroñ kõm̦m̦ane ejja wãween in wõt ñe jej riit im katak Baibõl̦. El̦aññe em̦õkaj am̦ riiti, kwõmaroñ katak wõt katak ko repidodo—ak “katak ko jinoin kõn naan ko rekkwõjarjar an Anij.” (Hib. 5:12) Bõtab, ãinwõt waanjoñak eo kõn m̦weo, kwõj aikuj del̦o̦ñ “ilowaan” ñan etale aolep mel̦el̦e ko rem̦wilal̦. Juon wãween em̦m̦an ñan katak Baibõl̦ ej ñan lale wãween an ennaan ko ie ekkejel ippãn doon. Lukkuun kate eok ñan mel̦el̦e ejjab men ko wõt kwõj tõmaki ak bareinwõt etke kwõj tõmaki men kein. Ñan lukkuun mel̦el̦e kõn Naanin Anij, jej aikuj katak im etale katak ko rem̦wilal̦ ilo Baibõl̦. Rijjilõk Paul ear rõjañ Kũrjin ro jein im jatin bwe ren niknik ilo aer katak Naanin Anij bwe en maroñ “lõt [aer] mel̦el̦e . . . kõn depakpakin, aetokan, utiejen, im m̦wilal̦in” m̦ool eo. Innem ilo aer kõm̦m̦ane men in renaaj “kanooj in pen im tõt wõt” ilo tõmak eo aer. (Eps. 3:​14-19) Jej aikuj kõm̦m̦ane ejja men in wõt. w23.10 18 pãr. 1-3