Reilo̦k ñan Jeova bwe En Kaenõm̦m̦an Eok

1. Ta wãween ko ri-Ju ro me rar jipo̦kwe rar iiooni?

PIJAIKL̦O̦K m̦õk wãween an ri-Ju ro me rar jipo̦kwe ilo Babil̦on kar eñjake. Rar lo an ri-Babil̦on ro ko̦kkure ijo kapijukuneer. Kõn jerawiwi ko aer im an ro jim̦m̦aer, kar bõk er jãn ijo kapijukuneer im bõkl̦o̦k er ñan Babil̦on. (2 Kro. 36:​15, 16, 20, 21, UBS) Em̦ool bwe ri-Ju ro me rar jipo̦kwe ilo Babil̦on rar maroñ anemkwõj im kõm̦m̦ani jerbal ko aer kajjojo raan. (Jrm. 29:​4-7) Ijoke, ear jab pidodo mour ko aer, im ejjab eñin jikin eo rar kõn̦aan jokwe ie. Ewi wãween aer kar eñjake kõn wãween in rar pãd ie? L̦õmn̦ak kõn naan kein an juon iaan ri-jipo̦kwe ro retiljek: “Iturin reba ko an Babil̦on, kõmar jijet, aet kõmar jañ ke kõmar keememej Zaion.” (Sam 137:1) Ri-jipo̦kwe rein rar bũrom̦õj im rar aikuj bõk kaenõm̦m̦an. Bõtab, wõn eo emaroñ kaenõm̦m̦an er?

2-3. (1) Ta eo Jeova ear kõm̦m̦ane ñan jipañ ri-Ju ro rar jipo̦kwe? (2) Ta ko jenaaj etali ilo katak in?

² Jeova ej “Anij in kaenõm̦m̦an otemjej.” (2 Kor. 1:3) Ãinwõt juon Anij el̦ap yokwe ippãn, em̦õn̦õn̦õ in kaenõm̦m̦an aolep ro rej ruwaakl̦o̦k ñane. Jeova ear jel̦ã bwe ke ri-Ju ro rar pãd ilo Babil̦on, jet iaan ri-Ju rein renaaj bũrom̦õj kõn aer kar jab pokake im bwe renaaj oktak im karejar ñane ilo wãween eo ejim̦we. (Ais. 59:20) Kõn men in, elõñl̦o̦k jãn 100 iiõ ko m̦okta jãn aer kar jipo̦kwe, Jeova ear kõm̦akũt ri-kanaan Aiseia ñan je bok eo ej bõk etan. Etke? Aiseia ej ba: “Kom̦win kaenõm̦m̦an, kom̦win kaenõm̦m̦an ro Aõ ri-aelõñ, ami Anij ej ba.” (Ais. 40:1) Aet ikijjeen naan kein an ri-kanaan in, Jeova ear kaenõm̦m̦an ri-Ju ro rar jipo̦kwe, juon men me renaaj kar aikuji.

³ Ãinwõt ri-Ju ro rar jipo̦kwe, jej aikuj bar bõk kaenõm̦m̦an jãn iien ñan iien. Ilo katak in, jenaaj etale jilu wãween ko Jeova ear kaenõm̦m̦ane ri-Ju ro: (1) Ear kallim̦ur bwe enaaj jeorl̦o̦k bõd ko an ro rar ukel̦o̦k, (2) ear lel̦o̦k ñan armej ro an kõjatdikdik, im (3) ear kaenõm̦m̦an er bwe ren jab mijak. Ilo ad nãj etali boin kein, l̦õmn̦ak kõn ewi wãween jemaroñ bõk tokjãn jãn naanin kaenõm̦m̦an ko an Jeova.

JEOVA EJ TŨRIAM̦O ILO AN JEORL̦O̦K BÕD

4. Ewi wãween an kar Jeova kwal̦o̦k bwe ej juon Anij in tũriam̦o? (Aiseia 55:7)

⁴ Jeova “ej juon Jemãn eo el̦ap an tũriam̦o.” (2 Kor. 1:3) Ear kwal̦o̦k kadkad in ke ear kallim̦ur bwe enaaj jeorl̦o̦k bõd ko an ri-Ju ro me rar ukel̦o̦k. (Riit Aiseia 55:7.) Ear ba: “Kõn jouj el̦ap im indeeo Inaaj tũriam̦okake eok.” (Ais. 54:8) Enaaj kar ewi wãween an Jeova kwal̦o̦k tũriam̦o? Meñe ri-Ju ro renaaj kar aikuj bõk kaje kõn aer kar jab pokake, ak Jeova ear kallim̦ur bwe reban pãd ilo Babil̦on ñan indeeo. Eban lukkuun to kũtien aer jipo̦kwe ilo Babil̦on. (Ais. 40:​2, UBS) Ejjel̦o̦k pere bwe naan kein rar lukkuun kaenõm̦m̦ane ro rar ukel̦o̦k!

5. Etke emaroñ l̦apl̦o̦k ad lõke bwe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd jãn ri-Ju ro ilo kar Babil̦on?

⁵ Ta eo jej katak? Jeova em̦õn̦õn̦õ in lukkuun jeorl̦o̦k bõd ko an ri-karejar ro an. Ilo raan kein, emaroñ l̦apl̦o̦k ad lõke bwe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd jãn ri-Ju ro ilo kar Babil̦on. Etke? Kõnke jejel̦ã ta eo Jeova ear kõm̦m̦ane bwe en maroñ jeorl̦o̦k jerawiwi ko ad. Elõñ bukwi iiõ ko ãlikin an kar Aiseia kanaan, Jeova ear jilkintok eo Nejin ejitõnbõro ippãn ñan lal̦ in bwe en pinmuur ñan aolep rijjerawiwi ro rej ukel̦o̦k. Kõnke Jesus ear mej kõn kõj, Jeova emaroñ lukkuun jeorl̦o̦k jerawiwi ko ad—ak kõm̦m̦an bwe “ren jako.” (Jrb. 3:19; Ais. 1:18; Eps. 1:7) Elukkuun l̦ap tũriam̦o ippãn Anij eo jej karejar ñane!

6. Ewi wãween jemaroñ bõk tokjãn jãn ad l̦õmn̦ak wõt kõn tũriam̦o eo an Jeova? (Bar lale pija eo.)

⁶ Jemaroñ bõk kaenõm̦m̦an jãn naan ko ilo Aiseia 55:7 el̦aññe ej nana wõt bõklõkõt eo ad kõn juon bõd jaar kõm̦m̦ane m̦oktal̦o̦k meñe em̦õj ad kar ukel̦o̦k. Emaroñ ãindein ñe jej iioon wõt apañ itok jãn bõd eo jaar kõm̦m̦ane. Meñe ãindein, ak el̦aññe em̦õj ad ukel̦o̦k im em̦õj ad kajim̦weik mour eo ad, eokwe jemaroñ lõke bwe em̦õj an Jeova jeorl̦o̦k ad bõd. Im ñe Jeova ej jeorl̦o̦k ad bõd, ej kããlõt ñan jab keememeje bõd eo ad. (Keidi Jeremaia 31:​34, UBS.) Kõn men in, ñe Jeova ejjab ememej bõd ko jaar kõm̦m̦ani m̦oktal̦o̦k, jejjab aikuj bar ãindein. Men eo eaorõk ippãn Jeova ej men ko jej kõm̦m̦ani kiiõ, jab bõd ko jaar kõm̦m̦ani m̦oktal̦o̦k. (Ezk. 33:​14-16) M̦õttan jidik, Jemãdwõj ilañ me el̦ap tũriam̦o ippãn enaaj jol̦o̦k jabdewõt apañ jej iioone itok jãn bõd ko jaar kõm̦m̦ani, ñan indeeo.

7. Ta ko remaroñ kõm̦akũt kõj ñan bõk jipañ ñe jej n̦ooje juon jerawiwi jaar kõm̦m̦ane?

⁷ Ta eo jej aikuj kõm̦m̦ane ñe jej eddodo kõn an nana bõklõkõt eo ad kõnke jej n̦ooje juon jerawiwi jaar kõm̦m̦ane? Baibõl̦ ej rõjañ kõj ñan kajjitõk jipañ jãn em̦m̦aan ro rej lale eklejia. (Jem. 5:​14, 15) Ijoke, emaroñ jab pidodo ñan kwal̦o̦k bõd eo ad. Bõtab, el̦aññe jej ukel̦o̦k im jej keememej bwe Jeova im em̦m̦aan rein me ear jitõñ er renaaj kwal̦o̦k yokwe im tũriam̦o, men in enaaj kõm̦akũt kõj ñan kepaake em̦m̦aan rein retiljek. L̦õmn̦ak kõn ewi wãween an tũriam̦o eo an Jeova kar kaenõm̦m̦ane juon jeid im jatid em̦m̦aan etan Arthur,a eo me ear lukkuun nana bõklõkõt eo an. Arthur ej ba: “Iar alwõji pijain keelwaan ko ium̦win enañin juon iiõ. Bõtab ãlikin aõ kar roñjake juon katak kõn bõklõkõt, iar kwal̦o̦k jerawiwi in aõ ñan kõrã eo ippa im ñan em̦m̦aan ro rej lale eklejia. Ãlikin aõ kar kõm̦m̦ane men in, iar lukkuun emmerara, bõtab iar bũrom̦õj wõt kõn men eo iar kõm̦m̦ane. Em̦m̦aan ro rej lale eklejia rar kakeememej eõ bwe Jeova ear jab kõjekdo̦o̦ne eõ. Ej kauweik kõj kõnke ej yokwe kõj. Naan ko aer rejouj rar tõpar bũruõ im rar jipañ eõ ñan kajim̦we l̦õmn̦ak eo aõ.” Ilo raan kein, Arthur ej juon bainier im juon rijjipañ ilo eklejia eo. El̦ap ad bõk kaenõm̦m̦an ñan jel̦ã bwe Jeova ej kwal̦o̦k tũriam̦o ñe jej ukel̦o̦k!

JEOVA EJ LETOK KÕJATDIKDIK

8. (1) Ta kõjatdikdik eo Jeova ear lel̦o̦k ñan ri-Ju ro rar jipo̦kwe? (2) Ekkar ñan Aiseia 40:​29-31, ewi wãween an men in maroñ kar jipañ ri-Ju ro rar ukel̦o̦k?

⁸ Im̦aan mejãn armej, ear ãinwõt ñe ri-Ju ro me rar jipo̦kwe rar jab maroñ jepl̦aak ñan ijo kapijukuneer. Babil̦on, aelõñ eo ear kajoortata ilo kar lal̦ in, ear juon jikin ekkã aer jab karõl̦o̦ke ri-kõm̦akoko ro aer. (Ais. 14:17) Ijoke, Jeova ear lel̦o̦k ñan armej ro an kõjatdikdik. Ear kallim̦ur bwe enaaj kanemkwõj er, im ejjel̦o̦k men en̦ emaroñ kabõjrake. (Ais. 44:26; 55:12) Im̦aan mejãn Jeova, Babil̦on ear ãinwõt bũñal. (Ais. 40:15) Juon wõt kõttan an uuki im enaaj jako. Ewi wãween an kõjatdikdik in maroñ kar jipañ ri-Ju ro rar ukel̦o̦k? Enaaj kar kaenõm̦m̦an er. Ejjab men in wõt, ak Aiseia ear je: “Ro rej kõttare Jeova renaaj kõkããl aer kajoor.” (Riit Aiseia 40:​29-31.) Aet, kõjatdikdik enaaj kar kõkajoor er im renaaj kar “jepel̦ãlõñl̦o̦k kõn peier ãinwõt ikõl̦ ko.”

9. Ta kein kam̦ool ko remaroñ kar kõkajoore ri-Ju ro bwe remaroñ lõke kallim̦ur ko an Jeova?

⁹ Jeova ear bareinwõt lel̦o̦k ñan ri-Ju ro me rar jipo̦kwe kein kam̦ool ko kõn unin aer maroñ lõke kallim̦ur ko an. Ewi wãween? L̦õmn̦ak kõn kanaan ko em̦õj an kar jejjet kũtieer. Rar jel̦ã bwe ri-Assiria ro rar anjo̦ ioon aelõñ ko ituiõñin Israel im rar kajipo̦kweik armej ro ie. (Ais. 8:4) Rar lo an ri-Babil̦on ro ko̦kkure Jerusalem im kajipo̦kweik armej ro ilo jikin in. (Ais. 39:​5-7) Rar jel̦ã bwe kiiñ eo an Babil̦on ear itũki mejãn Kiiñ Zedekaia im bõkl̦o̦k e ñan Babil̦on. (Jrm. 39:7; Ezk. 12:​12, 13) Aolep men ko Jeova ear kanaan kaki rar jejjet kũtieer. (Ais. 42:9; 46:10) Ejjel̦o̦k pere bwe aolepen men kein rar lukkuun kal̦apl̦o̦k aer lõke bwe kallim̦ur eo an Jeova ñan karõl̦o̦k er, enaaj jejjet kũtien!

10. Ta ko remaroñ jipañ kõj ñan kõm̦m̦an bwe kõjatdikdik eo ad en kajoor wõt ilo raan kein ãliktata?

¹⁰ Ta eo jej katak? Ñe jej ebbweer, kõjatdikdik eo ad emaroñ kaenõm̦m̦an im kõkajoor kõj. Jej mour ilo juon iien ekanooj in nana im ri-kõjdat ro rekajoor an Anij rej jum̦aik kõj. Meñe ãindein, ak en jab l̦ap ad ebbweer ak inepata. Em̦õj an Jeova letok ñan kõj juon kõjatdikdik elukkuun em̦m̦an—mour indeeo ilo ad aenõm̦m̦an im lo jokwane eo em̦ool. Jej aikuj wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõm̦m̦an bwe kõjatdikdik in ad en kajoor wõt ilo l̦õmn̦ak ko ad im bũruod. Ñe jejjab ãindein, kõjatdikdik eo ad emaroñ m̦õjn̦o̦l̦o̦k. Emaroñ ãinwõt ñe jej kalimjeke juon jikin kallib eaiboojoj, bõtab epen ad loe kõnke jej kalimjeke jãn juon wũntõ etab. Ewi wãween jemaroñ karreoiki wũntõ in ilo kõkkar, ak kõm̦m̦an bwe kõjatdikdik eo ad en kajoor wõt? Jemaroñ ekkeini ad pijaikl̦o̦k ad nãj lo juon mour elem̦õn̦õn̦õ ilo lal̦ eo ekããl. Jemaroñ riiti katak ko, alwõji pijain alwõj ko, im roñjaki al ko me rej kwal̦o̦k kõn kõjatdikdik eo ad. Im jemaroñ jar ñan Jeova im kwal̦o̦k kõn kallim̦ur ko jej lukkuun reim̦aanl̦o̦k in lo an kajejjeti.

11. Ta eo ej kõkajoore juon jeid im jatid kõrã me elukkuun nañinmej?

¹¹ L̦õmn̦ak kõn wãween an kõjatdikdik eo ad kaenõm̦m̦ane im kõkajoore juon jeid im jatid kõrã etan Joy, eo me elukkuun nañinmej. Ej ba: “Ñe ij eddodo, ij lukkuun lutõkl̦o̦k bũruõ ñan Jeova kõnke ijel̦ã ke elukkuun mel̦el̦e kõn eñjake ko aõ. Ilo kar iien kein, Jeova ear letok ñan eõ ‘kajoor eo el̦ap jãn joñan.’” (2 Kor. 4:7) Joy ej bareinwõt pijaikl̦o̦k an pãd ilo lal̦ eo ekããl, ijo me “ri-jokwe ie ejãmin ba, ‘inañinmej.’” (Ais. 33:24) El̦aññe jenaaj lutõkl̦o̦k bũruod ñan Jeova im l̦õmn̦ak wõt kõn kõjatdikdik eo ad, jenaaj bar bõk kõkajoor.

12. Etke jemaroñ lõke kallim̦ur ko an Jeova? (Bar lale pija eo.)

¹² Ãinwõt ri-Ju ro rar jipo̦kwe, Jeova ej bar letok ñan kõj elõñ kein kam̦ool ko ñan kaalikkar bwe jemaroñ lõke kallim̦ur ko an. L̦õmn̦ak kõn kanaan ko jej lo an jejjet kũtieer ilo raan kein. Ñan waanjoñak, jej lo bwe aelõñ eo ekajoortata ilo lal̦ in kiiõ, ‘jimattanin ekajoor im jimattanin em̦õjn̦o̦.’ (Dan. 2:​42, 43, UBS) Jej bar roñ kõn an wõr “m̦akũtkũt lal̦ ilo elõñ jikin ko,” im jej bõk kun̦aad ilo ad kwal̦o̦k naan ñan “aolep armej.” (Matu 24:​7, 14) Kanaan kein im elõñ bar kanaan ko jet rej kal̦apl̦o̦k ad lõke kallim̦ur ko an Jeova me rejjañin jejjet kũtieer.

JEOVA EJ KAENÕM̦M̦AN KÕJ BWE JEN JAB MIJAK

13. (1) Ta wãween ko reppen ri-Ju renaaj kar iiooni ãlikin aer rõl̦o̦k jãn aer kõm̦akoko? (2) Ãinwõt an wal̦o̦k ilo Aiseia 41:​10-13, ewi wãween an kar Jeova kaenõm̦m̦ane ri-Ju rar jipo̦kwe?

¹³ Meñe Jeova ear kaenõm̦m̦ane ri-Ju ro kõn juon kõjatdikdik elukkuun em̦m̦an, ak ear jel̦ã bwe renaaj iioon wãween ko reppen ilo iien eo renaaj rõl̦o̦k jãn aer kõm̦akoko. Jeova ear kanaan bwe ilo jem̦l̦o̦kinl̦o̦k an ri-Ju ro jipo̦kwe, juon kiiñ enaaj nitbwili aelõñ ko ipel̦aakin Babil̦on innem tokãlik enaaj kajjioñ nitbwili Babil̦on. (Ais. 41:​2-5, UBS) Ri-Ju ro rar aikuj ke mijak? Jeova ear kaenõm̦m̦ane er l̦o̦k im̦aan im ba: “Kwõn jab mijak, bwe Ña ippam̦; kwõn jab lõl̦ño̦ñ, bwe Ña am̦ Anij.” (Riit Aiseia 41:​10-13.) Ta mel̦el̦ein an kar ba “Ña am̦ Anij”? Ear jab kakeememej ri-Ju ro bwe ren kabuñ ñane—rar jel̦ã kadede bwe rej aikuj kõm̦m̦ane men in. Ijoke, ear kakeememej er bwe ej pãdwõt ilo jait eo aer.—Sam 118:​6, UBS.

14. Ta wãween eo juon Jeova ear kaenõm̦m̦ane ri-Ju ro bwe ren jab mijak?

¹⁴ Jeova ear bar kaenõm̦m̦ane ri-Ju ro bwe ren jab mijak ikijjeen an kar kakeememej er kõn kajoor im mãlõtlõt eo an el̦ap. Ear kajjitõk bwe ren reilõñl̦o̦k ñan iju ko ilañ. Ear ba ñan er bwe ear jab baj kõm̦anm̦ani iju ko wõt, ak ebar jel̦ã etan iju ko kajjojo. (Ais. 40:​25-28) El̦aññe Jeova ejel̦ã etan iju ko kajjojo, alikkar bwe ejel̦ã etan kajjojo iaan ri-karejar ro an! Im ñe ewõr an Jeova kajoor ñan kõm̦anm̦ani iju ko, ejjel̦o̦k pere bwe ewõr an kajoor ñan jipañe armej ro an. Aet, ejjel̦o̦k unin an kar ri-Ju ro aikuj inepata ak mijak.

15. Ewi wãween an kar Jeova kõpooje armej ro an ñan raan ko im̦aan?

¹⁵ Jeova ear bar kõpooje armej ro an ñan raan ko im̦aan. Ilo jinoin bokin Aiseia, Jeova ear ba ñan armej ro an: “Kom̦win del̦o̦ñ n̦a ilo ruum̦ ko ami, im kiil [kõjãm] ko iturumi; kom̦win tilekek jidik iien, m̦ae iien illu eo enaaj jako.” (Ais. 26:20) Ri-Ju ro remaroñ kar l̦oore naanin tõl in ke Kiiñ Sairõs ear nitbwili Babil̦on. Juon ri-jeje bwebwenato in Grik ej ba bwe ke Sairõs ear del̦o̦ñ ilo Babil̦on, ear “jiroñ [rũttarin̦ae ro an] ñan m̦an aolep ro rar jab pãd ilowaan m̦õko im̦weer.” Baj pijaikl̦o̦k m̦õk ewi joñan an kar armej ro ilo Babil̦on lukkuun mijak! Bõtab, ejjel̦o̦k pere bwe ri-Ju ro rar jipo̦kwe rar el̦l̦ã im mour kõnke rar pokake naanin tõl ko an Jeova.

16. Etke jejjab aikuj mijak kõn ta ko renaaj wal̦o̦k ilju im jekl̦aj? (Bar lale pija eo.)

¹⁶ Ta eo jej katak? M̦õttan jidik jenaaj iioon iien eñtaan eo el̦aptata ilo bwebwenatoun armej. Ñe enaaj jino iien in, armej ro ilo lal̦ in renaaj lukkuun pok im mijak. Bõtab ejjab armej ro an Jeova. Jejel̦ã bwe Jeova ej ad Anij. Jenaaj jutak wõt pen kõnke jejel̦ã bwe ‘epaaktok iien lo̦mo̦o̦r’ eo ad. (Luk 21:28) Meñe juon kumi in elõñ aelõñ ko enaaj kajjioñ ko̦kkure kõj, ak jenaaj lõke wõt Jeova. Jeova enaaj kõjerbal enjel̦ ro im letok naanin tõl ko ñan kõjparok mour ko ad. Ewi wãween an nãj letok naanin tõl ko an? Eokwe, jenaaj aikuj kõttar bwe jen jel̦ã. Ijoke, jemaroñ bõk naanin tõl ko jãn eklejia ko ad. Ilo juon wãween, jenaaj pãd “ilo ruum̦ ko” ad ilo kõkkar, ijo me jenaaj bõk kõjparok. Ewi wãween jemaroñ kõpooje kõj ñan ta ko renaaj wal̦o̦k ilju im jekl̦aj? Jej aikuj ruwaakl̦o̦k ñan ro jeid im jatid, m̦õn̦õn̦õ in pokake naanin tõl ko jãn doulul eo an Jeova, im lõke bwe Jeova eo ej tõle doulul in ad.—Hib. 10:​24, 25; 13:17.

17. Ewi wãween kwõmaroñ reilo̦k ñan Jeova bwe en kaenõm̦m̦an eok?

¹⁷ Meñe ear jab pidodo ñan ri-Ju ro ke rar jipo̦kwe ilo Babil̦on, ak Jeova ear kaenõm̦m̦an er ilo iien ko rar aikuji. Enaaj bar ãindein ñan kõj. Innem jekdo̦o̦n ta ko renaaj wal̦o̦k ilju im jekl̦aj, wõnm̦aanl̦o̦k wõt im reilo̦k ñan Jeova bwe en kaenõm̦m̦an eok. Aet, lukkuun lõke bwe enaaj tũriam̦okake eok. Wõnm̦aanl̦o̦k wõt im kõm̦m̦an bwe kõjatdikdik eo am̦ en kajoor wõt. Keememej bwe Jeova ej am̦ Anij im ejjel̦o̦k unin am̦ aikuj mijak.