Дали е возможно да постигнете помирување?

„Лесно е непромислено да се започне бракоразводна постапка“, забележува книгата Couples in Crisis (Брачни двојки во криза), „но сепак, сигурно има многу бракови кои во суштина вредат и кои можеле да бидат успешни ако се нашло решение за проблемите.“

ОВАА забелешка е во склад со едно дамнешно учење на Исус Христос во врска со разводот. Иако тој изјавил дека е дозволено недолжниот брачен партнер да се разведе врз основа на неверство во бракот, сепак не рекол дека тоа е и задолжително (Матеј 19:3—9). Верниот сопружник можеби има причини да се обиде да го спаси бракот. Престапникот можеби сѐ уште ја сака својата сопруга.a Можеби е грижлив сопруг и оддаден татко кој совесно се грижи за потребите на своето семејство. Кога ќе ги земе предвид своите потреби и потребите на своите деца, верната сопруга можеби ќе одлучи да се помири со сопругот наместо да се разведе. Ако е така, кои фактори може да ги разгледа и како може успешно да се справи со предизвиците од повторното градење на бракот?

На самиот почеток, мора да се каже дека ниту разводот ниту помирувањето не се лесни. Понатаму, самото тоа што ќе му се прости на сопружникот кој извршил прељуба веројатно нема да ги реши проблемите кои лежат во основата на бракот. За да се спаси еден брак обично е потребно многу поболно самоиспитување, отворена комуникација и напорна работа. Брачните двојки честопати лошо проценуваат колку време и труд се потребни за повторно да се изгради еден оштетен брак. Меѓутоа, многумина истрајале и како резултат на тоа имаат стабилен брак.

Прашања на кои треба да се одговори

За да донесе информирана одлука, верниот сопружник треба да расчисти со своите чувства и со можностите што му се отворени. Може да размисли за следново: Дали другиот сака да се врати? Дали дефинитивно ја завршил прељубничката врска или се двоуми веднаш да го направи тоа? Дали рекол дека му е жал? Ако е така, дали навистина се кае, со искрена грижа на совеста заради она што го сторил? Или, пак, склон е да ме обвинува мене за својот престап? Дали искрено жали за болката што ја нанел? Или, пак, едноставно е вознемирен заради тоа што неговата незаконска врска е откриена и прекината?

Што е со иднината? Дали почнал да ги поправа ставовите и постапките кои воделе до прељуба? Дали цврсто одлучил да не го повторува престапот? Или, пак, сѐ уште има склоност да флертува и да стапува во неприлични емоционални врски со спротивниот пол? (Матеј 5:27, 28). Дали е целосно посветен на повторното изградување на бракот? Ако е така, што прави во врска со тоа? Позитивните одговори на овие прашања можат да бидат основа за да се верува дека е возможно да се обнови бракот.

Комуникацијата е витална

„Без советување намерите се растураат“, вели еден библиски писател, „а при многу советници тие успеваат“ (Изреки 15:22). Без сомнение, тоа е случај кога недолжниот брачен партнер чувствува потреба да разговара за неверството со својот сопружник. Без непотребно да навлегуваат во интимни детали, тие би можеле искрено и од срце да дискутираат при што ќе ја изнесат вистината за она што се случило и ќе ги расчистат недоразбирањата. Од своја страна, пак, ова може да спречи двојката уште повеќе да се оддалечи еден од друг како резултат на недоразбирања и долготрајна огорченост. Се разбира, и за сопругот и за сопругата овие дискусии ќе бидат болни. Но, многумина утврдиле дека тие се еден важен дел од процесот на обновување на довербата.

Друг битен чекор кон ефикасно помирување е да се обидете да ги откриете проблематичните подрачја во бракот — работи на кои можеби ќе треба да работат обата сопружника. Зелда Вест-Мидс советува: „Откако исцрпно сте разговарале за болката, откако сте одлучиле аферата дефинитивно да заврши и дека сѐ уште сакате да останете во брак, пронајдете што тргнало наопаку и обновете го бракот“.

Можеби обајцата сте се сфаќале како нешто само по себе разбирливо. Можеби сте ги запоставиле духовните активности. Можеби не сте минувале доволно време заедно. Можеби не сте пружале толку љубов, нежна наклоност, пофалби и чест колку што му било потребно на Вашиот сопружник. Повторната заедничка проценка на вашите цели и вредности многу ќе придонесе да се зближите и ќе помогне да се спречи идно неверство.

Да се работи на простувањето

И покрај искрените напори, на повредената сопруга можеби нема да ѝ биде лесно да му прости на својот сопруг, а камоли на другата жена (Ефесјаните 4:32). Но, можно е постепено да се работи на тоа да се ослободите од лутината и огорченоста. „Верниот партнер треба да сфати дека ќе дојде време кога ќе треба да се оди понатаму“, советува еден прирачник. „Важно е да не ги спомнувате постојано старите гревови на партнерот за да го казните секогаш кога ќе имате некоја расправија.“

Многу сопружници откриле дека со тоа што се потрудиле да ги намалат и да ги отстранат чувствата на длабока огорченост, на крајот престанале да чувствуваат непријателство кон виновникот. Таквото постапување е витален чекор кон повторното градење на еден брак.

Научете повторно да имате доверба

„Ќе можеме ли повторно да ја стекнеме таа доверба?“, се измачувала една вознемирена сопруга. Нејзината загриженост има основа затоа што измамата на прељубникот ја уништила довербата — или барем сериозно ја оштетила. Како една скапоцена вазна, таа лесно се крши, но тешко се поправа. За да може една врска не само да преживее туку и да успее, факт е дека мора да постои взаемна доверба и почитување.

Обично тоа ќе вклучува да се научи повторно да се има доверба. Наместо бесчувствително да бара да му се покаже доверба, виновниот сопружник може да помогне повторно да се изгради довербата во него со тоа што ќе биде целосно отворен и искрен во врска со своите активности. Христијаните се охрабрени ‚да ја отфрлат лагата и да си ја кажуваат вистината‘ еден на друг (Ефесјаните 4:25). За повторно да ја стекнете довербата, во почетокот можеби ќе треба „да му давате на својот [сопружник] точни информации за тоа каде одите“, вели Зелда Вест-Мидс. „Кажувајте ѝ на својата [сопруга] каде одите, кога ќе се вратите и погрижете се да бидете онаму каде што сте рекле дека ќе бидете.“ Ако се променат плановите, информирајте ја.

Можеби ќе биде потребно време и напор за повторно да се изгради чувството на самопочит. Виновниот сопружник може да помогне со тоа што ќе биде дарежлив во наклоноста и пофалбите — кажувајќи ѝ често на својата сопруга дека ја цени и ја љуби. Еден почитуван брачен советник вели: „Оддајте ѝ признание за сѐ што прави таа“ (Изреки 31:31, Today’s English Version). Сопругата, пак, може да работи на повторното градење на својата самодоверба со тоа што ќе се сосредоточи на оние работи од својот живот што ги прави добро.

Потребно е време

Со оглед на интензитетот на болката што е предизвикана од неверството, не изненадува тоа што после многу години сѐ уште е можно да се јават живи и болни сеќавања. Меѓутоа, додека раната постепено заздравува, понизноста, стрпливоста и истрајноста од страна на обајцата ќе помогне повторно да се изградат довербата и почитта (Римјаните 5:3, 4; 1. Петрово 3:8, 9).

„Страшната болка од првите неколку месеци не трае“, убедливо наведува книгата Да се љуби, почитува и изневери. „На крајот исчезнува . . . На крајот откривате дека можат да поминат денови, седмици, месеци, па дури и години без да помислите на тоа.“ Додека продолжувате да ги применувате библиските начела во својот брак и да барате Божји благослов и водство, несомнено ќе го доживеете успокојувачкото дејство на „мирот Божји, што надвишува секој ум“ (Филипјаните 4:4—7, 9).

„Кога ќе погледнам назад“, вели Педро, „тоа искуство го промени правецот на нашиот живот. Одвреме навреме сѐ уште треба да правиме некои поправки во нашиот брак. Но, го преживеавме мачното премеже. Сѐ уште сме во брак. И среќни сме.“

Но, што ако недолжната сопруга нема причина да му прости на неверниот? Или, пак, што ако таа му прости на својот сопруг (до степен да престане да чувствува огорченост), но сепак од цврсти причини одлучи да ја искористи библиската подготовка за развод?b Што може да бара разводот од поединецот? Ве повикуваме да разгледате некои фактори кои се вклучени во разводот, и како некои се справиле со нив.

[Фусноти]

[Рамка на страница 6]

СМИСЛОВНА ПОДДРШКА

Со оглед на многуте фактори кои треба да се разгледаат, може да биде корисно да се побара помош од некој искусен и урамнотежен советник. На пример, на Јеховините сведоци им стојат на располагање љубезни и сочувствителни собраниски старешини (Јаков 5:13—15).

Советниците, пријателите и роднините се охрабрени да не унапредуваат лични склоности и да не се застапуваат или да го осудуваат ниту разводот врз библиска основа ниту смирувањето. Една христијанка која поминала низ развод поттикнува: „Само давајте ни голема поддршка и оставете нѐ сами да одлучиме што да правиме“.

Советот мора цврсто да се темели на Библијата. „Не им кажувајте како треба или како не треба да се чувствуваат“, предлага едно разведено лице. „Наместо тоа, оставете ги слободно да се искажат.“ Соживувањето, братската наклоност и нежното сочувство ќе помогнат да се ублажат длабоките рани кои биле нанесени со брачното неверство (1. Петрово 3:8). Еден искусен советник забележал: „Празнословецот ранува како меч, а јазикот на мудрите исцелува“ (Изреки 12:18).

„Ми беше потребно разбирање, утешен збор и охрабрување“, се сеќава еден верен сопруг. „А мојата сопруга копнееше по конкретно упатство и пофалба за напорите што ги вложуваше — по опиплива поддршка која би можела да ѝ помогне да продолжи.“

Доколку после едно внимателно и молитвено размислување некој одлучи да се разведе или да се одвои со библиска причина, не треба да му се дава совет со кој ќе се чувствува виновен. Наместо тоа, на лицето може да му се помогне да ги надмине неоправданите чувства на вина.

„Ако сакате да бидете смисловен извор на утеха“, рекла една жртва, „никогаш не заборавајте на длабоките човечки емоции кои се вклучени.“

[Рамка на страница 7]

ЗОШТО НЕКОИ ОСТАНУВААТ ЗАЕДНО

Во многу заедници има сопруги кои немаат друг избор освен да останат со непокајничкиот сопруг кој е прељубник. На пример, некои христијански сопруги кои живеат во места полни со раздор или во места каде што приходите се слаби, останале со неверниот сопруг кој во други аспекти и понатаму се грижи за своето домаќинство, иако можеби не е верник. Како резултат на тоа, тие имаат дом, потребна заштита, постојан приход и релативната стабилност поради присуството на сопруг во куќата — иако можеби е неверен. Тие расудувале дека тоа што останале, иако не го сакале тоа ниту, пак, им било лесно, во нивните посебни околности им овозможило да имаат поголема контрола над нивните животи отколку да се бореле сами.

Откако ја поднесувале таквата ситуација — понекогаш многу години — некои од тие сопруги го доживеале радосниот благослов на крајот да видат како нивните сопрузи ги менуваат своите патишта и стануваат верни и љубезни христијански сопрузи. (Споредете 1. Коринтјаните 7:12—16.)

Затоа, оние кои ќе одлучат да останат со сопружникот — па дури и ако тој не се кае — не треба да бидат критикувани. Тие морале да донесат една незавидна одлука и треба да им се даде целосна помош и поддршка кои им се потребни.

[Рамка на страница 8]

КОЈ Е ОДГОВОРЕН?

Како што е познато, во некои случаи можеби недостатоците на недолжниот сопружник придонеле за напнат однос, но сепак Библијата наведува дека „секого го искушува неговата похот, која го влече и мами. Потоа похотта, откако ќе се зачне, раѓа грев“ (Јаков 1:14, 15). Иако веројатно постојат различни фактори кои придонеле за тоа, ‚похотта‘ на едно лице е првенствено одговорна за неговата прељуба. Ако пропустите на сопружникот се причина за брачни проблеми, прељубата сигурно не е начин за нивно решавање (Евреите 13:4).

Наместо тоа, брачните проблеми можат да се решат кога и сопругот и сопругата истрајуваат во применувањето на библиските начела. Тоа вклучува ‚да се трпат еден со друг и да си проштаваат‘. Исто така, треба и понатаму да ги покажуваат особините како што се „милосрдност, доброта, смиреност, кротост и долготрпеливост“. Што е најважно, тие треба ‚да се облечат во љубов, која е врска на совршенството [совршена врска на единство, NW]‘ (Колосјаните 3:12—15).

[Слика на страница 7]

Внимателното слушање може да ѝ помогне на двојката повторно да го изгради својот брак