A SÃMWƐLL PIPI SEBRE
1 Rao a ye n da be, n yit Ramatayim-zofim*+ sẽn be Efrayim soolmã+ zĩig ning sẽn yaa tãensã. A yʋʋr la a Ɛlkana.+ A yaa Efrayim neda, n yaa a Zerowam biiga, t’a Zerowam yaa a Elihu biiga. A Elihu yaa a Tohu biiga, t’a Tohu yaa a Zuf biiga. 2 A Ɛlkana ra tara pagb a yiibu. A ye yʋʋr la a Anne, t’a to wã yʋʋr la a Penina. A Penina ra tara kamba, la a Ann ra pa tar biig ye. 3 Yʋʋmd fãa, a Ɛlkana ra yita a tẽngẽ wã n kẽngd Sɩlo n waoogd Wẽnnaam a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã,* la a kõt-a maando.+ Yaa be la a Eli kom-dibli a yiibã, a Ofni ne a Fineyaas+ sẽn yaa a Zeova maan-kʋʋdbã ra tʋmda.+
4 Daar a ye, a Ɛlkana sẽn maan maoong n kõ Wẽnnaam, a kõo a pag a Penina ne a kom-dibli wã la a kom-pugli wã ned kam fãa pʋɩɩre,+ 5 la yẽ kõo a Ann pʋɩɩr sẽn yaa sõma, bala a ra nonga a Ann n yɩɩda. La a Zeova ra pa kõ a Ann rogem ye.* 6 Sẽn paase, a Ann pʋg-to wã ra yaand-a-la wakat fãa, n sãamd a sũuri, a Zeova sẽn pa kõ-a rogmã yĩnga. 7 A Penina ra maanda woto yʋʋmd fãa. A Ann sã n da kẽng a Zeova roogẽ wã fãa,+ a pʋg-to wã yaand-a lame hal t’a yãbd n pa rat rɩɩb ye. 8 La a sɩd a Ɛlkana sok-a lame yaa: “Anne, bõe yĩng tɩ fo yãbda? Bõe yĩng tɩ fo pa rat rɩɩbo, la bõe yĩng tɩ fo sũurã sãam woto fãa? Mam pa be yõod ne foo n yɩɩd kom-dibli piig sɩda?”
9 La bãmb sẽn zĩnd Sɩlo n dɩ la b yũ n sa, a Ann yikame n looge. Wakat kãng tɩ maan-kʋʋd a Eli ra zĩi a Zeova roogã*+ noore. 10 Sũ-toog n da tar a Ann wʋsgo. Yẽ sɩnga a Zeova pʋʋsgo,+ n yãbd n pa satẽ ye. 11 A pʋlmame n yeele: “Tãb-biis naab a Zeova, ges mam nimbãanegã. Fo sã n tẽeg mam sẽn yaa fo tʋm-tʋmd-poakã yelle, n pa yĩm m yell n kõ-m bi-ribla,+ mam na n dɩk-a lame n kõ a Zeova a vɩɩmã tõre, la barg kõn tik a zugã ye.”+
12 A Ann sẽn wa n pʋʋsd a Zeova n kaoosdẽ wã, a Eli ra geta a noorã. 13 A Ann ra gomda a sũurẽ, tɩ b pa wʋmd a koɛɛgã ye. Yaa a no-bɩmsã bal n da yaagde. Dẽ, a Eli tagsame t’a yũu rãam n su. 14 A Eli yeel-a lame yaa: “Dabʋr la fo rãamã na n yi? Bas f divẽ wã yũubu.” 15 T’a Ann leok yaa: “Ayo, m zu-soaba! Mam yaa pag sũur sẽn sãam hal wʋsgo. Mam pa yũ divẽ wall rãam buud baa a yembr ye. Mam togsda a Zeova m sũur* gomde.+ 16 Ra tags-y tɩ y tʋm-tʋmdã yaa pag sẽn ka bark ye. Bala yaa m sũ-sãangã ne m toogã sẽn yaa wʋsgã yĩng n kɩt tɩ m pʋʋsd n tãag masã wã.” 17 Rẽ la a Eli leok-a yaa: “Kẽng ne laafɩ, la bɩ Israyɛll Wẽnnaamã kõ foo bũmb ning fo sẽn kos-a wã.”+ 18 Dẽ, a Ann yeelame: “Bɩ y ket n maand y tʋm-tʋmd-poakã neere.” Rẽ poore, a loogame n tɩ rɩ, la a pa le gãnem a neng ye.
19 Bãmb yika yibeoog pĩnd n wõgemd a Zeova taoore, la b lebg n kuila b yirã Rama.+ A Ɛlkana kẽe ne a pag a Anne, t’a Zeova tẽeg a yelle.+ 20 Yʋʋmd ne a na n ta,* a Ann rɩka pʋg n dog bi-ribla, n pʋd a yʋʋr+ t’a Sãmwɛlle.* Bala a yeelame: “Mam kosa biigã a Zeova.”
21 A Ɛlkana ne a zakã rãmb fãa wa n kẽngame n na n tɩ kõ a Zeova yʋʋmd-yʋʋmd maoongã,+ la a kõ pʋleng maoongo.* 22 La a Ann pa tũ ye.+ Bala a yeela a sɩdã yaa: “Biigã sã n sig bala, mam na n tall-a lame n kẽng a Zeova taoore, la a na n tɩ paa be wakat fãa.”+ 23 La a sɩd a Ɛlkana leoka yẽ yaa: “Maan sẽn yaa sõma ne foo.* Kell n pa yir n tãag biigã sẽn na n sigi. Bɩ a Zeova pids bũmb ning fo sẽn yeelã.” Dẽ, pagã kell n paa yir n yẽsem biigã hal t’a wa sigi.
24 Biigã sẽn sigã bala, a Ann tall-a lame n kẽng Sɩlo. A zãa yʋʋm a tãab loalga, zom efa* a ye, la divẽ yʋ-bedr a yembre,+ n kẽng a Zeova roogẽ wã Sɩlo.+ La yẽ peega biigã me n kẽnge. 25 Bãmb kʋʋ loalgã, la b tall biigã n tɩ kõ a Eli. 26 La a Ann yeelame: “Y gaafare, m zu-soaba! Mam wẽenda ne yãmb sẽn vɩ wã tɩ yaa maam la pag ning sẽn da yals zĩ-kãngã yãmb sɛɛgẽ n pʋʋs a Zeova wã.+ 27 Yaa bi-kãngã poorẽ la m sẽn pʋʋsã, la a Zeova kõo maam bũmb ning mam sẽn kos-a wã.+ 28 Masã, ma-me rɩkda biigã n kõt* a Zeova. A na n yɩɩ a Zeova rẽnd a yõor tɛka.”
La a Ɛlkana wõgemda beenẽ, a Zeova taoore.
2 Dẽ, a Ann pʋʋsame n yeele:
Mam na n leoka m bɛɛbã ne raoodo,
bala mam kɩdemda sũ-noog fo fãagr tʋʋmã yĩnga.
2 Wẽnnaam sẽn yaa sõng wa a Zeova pa be ye.
Wẽnnaam a to kae n zʋʋg foom ye.+
Tõnd Wẽnnaamã bal n tar pãng wa pĩiga.+
3 Da gomd-y ne tɩtaam ye.
Da sak-y tɩ wuk-m-meng goam yi y noorẽ ye.
Bala a Zeova yaa Wẽnnaam sẽn mi bũmb fãa.+
La a bʋʋda nebã tʋʋmã ne tɩrlem.
5 Neb nins sẽn da rɩt n tɩgdã segd n baoa tʋʋm n paam dɩɩbo,
la kom sẽn da tar-b rãmbã pa le yãbd kom ye.+
6 A Zeova n tõe tɩ ned ki, la yẽ n tõe tɩ ned vɩɩmde.*
7 A Zeova n tõe tɩ ned lebg naong soaba, la yẽ n tõe tɩ ned lebg rakãagre.+
Yẽ n sikd neda, la yẽ n zẽkd neda.+
8 A zẽkda nimbãan-nebã tɩ b yik tomẽ,
la a zẽkd naong rãmb tompɛglmẽ.*+
Yẽ kɩtdame tɩ b zĩnd ne nanambse,
n kõt-b zaoos sẽn be ziiri.
A Zeova n so dũniyã yẽbgre,+
la yẽ rogla dũniyã a yẽbgrã zugu.
9 A gũuda neb nins sẽn maand sɩdã naoa,+
la a kɩtdame tɩ nin-wẽnsã menem lik pʋgẽ.+
Bala pa ned pãng n kɩtd t’a tõog ye.+
11 A Ɛlkana kuila a yirã Rama, la biigã lebga a Zeova tʋm-tʋmd+ maan-kʋʋd a Eli taoore.
12 La a Eli kom-dibli wã ra yaa nin-wẽnse.+ Bãmb toog ra kae ne a Zeova ye. 13 Ad bũmb ning b sẽn da maande, pʋɩɩrã nin-buiidã sẽn da segd n kõ maan-kʋʋdbã wɛɛngẽ:+ Ned sã n da kõ maoongo, nemdã sẽn ket n kaeed wakate, maan-kʋʋdã tʋm-tʋmd ra wata ne yaagdg sẽn tar yẽn a tãabo, 14 n tʋm-a la-pokẽ wã, la rʋk buud fãa pʋgẽ. Bũmb ning fãa a sẽn yaage, a ra kõt-a-la maan-kʋʋdã. Yaa woto la b ra maand Israyɛll neb nins fãa sẽn da wat Sɩlo wã. 15 Sẽn paase, nand tɩ ned ning sẽn kõ maoongã yõog kaamã tɩ bug-zõosã nusi,+ maan-kʋʋdã tʋm-tʋmd ra watame n yeel-a: “Wa ne maan-kʋʋdã nemd t’a sẽ. A pa rat tɩ f kõ-a nemd sẽn dʋg ye. Yaa nem-kãad bal la a rata.” 16 La nedã sã n yeel-a yaa: “Bas tɩ b yõog kaamã+ nanda. Rẽ poore, f tõe n yãka bũmb ning fãa fo sẽn date.” A ra leokdame: “Ayo! Wa ne mas-masã, sã n pa rẽ, mam na n yãka ne pãnga!” 17 Woto, tʋm-tʋmdbã yel-wẽndã lebga kãseng a Zeova nifẽ.+ Bala nin-kãens ra pa nand maandã nebã sẽn kõt a Zeova wã ye.
18 La a Sãmwɛll ra tʋmda+ a Zeova taoore, n da yer* efood* sẽn wʋg ne lẽ* gĩsi,+ baa a sẽn da yaa bi-bilfã. 19 Sẽn paase, yʋʋmd fãa, a ma wã ra wʋgda kobr sẽn yaa bilf n yaa bãg-vɩɩdo, t’a sã n wa rabd ne a sɩdã n na n tɩ kõ yʋʋmd-yʋʋmd maoongã, bɩ a zã n tɩ kõ-a.+ 20 La a Eli ninga a Ɛlkana ne a pagã bark n yeele: “Bɩ a Zeova kɩt tɩ pʋg-kãngã rog biig n kõ-fo, n ledg biig ning a sẽn dɩk n kõ* a Zeova wã.”+ La bãmb kuila b yirã. 21 A Zeova tẽega a Ann yelle, n kɩt t’a rɩk pʋg+ n dog kom-dibli a tãab ne kom-pugli a yiib n paase. La biig a Sãmwɛll ra bɩta a Zeova taoore.+
22 La a Eli wa n kʋʋla wʋsgo. A wʋma bũmb nins fãa a kom-dibli wã sẽn da maand+ Israyɛllã, la b sẽn da gãe pagb nins sẽn tʋmd sɛk-roogã noorã.+ 23 A ra yeta a kom-dibli wã yaa: “Bõe yĩng tɩ yãmb ket n tʋmd tʋʋm-kãensã? Bala nin-buiidã fãa sẽn yet bũmb ning yãmb zug tɩ mam wʋmdẽ wã yaa wẽnga. 24 Ayo, m kamba. A Zeova nin-buiidã sẽn yet bũmb ning yãmb zug tɩ mam wʋmdẽ wã pa sõma ye. 25 Ned sã n beeg a to, ned tõe n yõka a Zeova sɛɛg a soab yĩnga.* La ned sã n beeg a Zeova,+ ãnd n tõe n pʋʋs a yĩnga?” La bãmb pa kelg b ba wã ye. Bala a Zeova ra yãka yam n na n kʋ-ba.+ 26 Wakat kãnga, biig a Sãmwɛll ra ket n bɩtame, la a Zeova ne nin-buiidã sũur da maneg n nooma ne-a.+
27 Wẽnnaam dao n wa a Eli nengẽ n yeel-a yaa: “Ad a Zeova sẽn yeele: ‘Mam pa vẽneg m meng vẽeneg ne f yaabã roog rãmba, b sẽn wa n yaa yembs Ezɩpt a Farawõ zakẽ wã sɩda?+ 28 Mam yãka yẽ Israyɛll buud toɛy-toɛyã fãa sʋka,+ t’a na n yɩ mam maan-kʋʋd n maand maand mam tẽn-kugrã zugu,+ n yõogd wisdu,* la a yeelgd efood* mam taoore. La mam kõo fo yaabã roog rãmb Israyɛll nebã* kũun nins fãa b sẽn yõogd bugmã.+ 29 Bõe yĩng tɩ yãmb paoogd* kũun nins mam sẽn yeel tɩ b kõt maamã, la maandã mam sẽn yeel tɩ b maand mam doogẽ wã?+ Bõe yĩng tɩ fo waoogd f kom-dibli wã n yɩɩd maam? Yãmb dɩta Israyɛll nebã sẽn yaa mam nin-buiidã maandã babs nins sẽn yaa sõma n yɩɩdã n nobda.+
30 “‘Rẽ n so tɩ Israyɛll Wẽnnaam a Zeova yeel yaa: “Yaa sɩd tɩ mam da yeelame tɩ fo roogã rãmb ne f yaabã roog rãmb na n kẽna mam taoor wakat fãa.”+ La masã, a Zeova yetame: “Pa na n yɩ woto ye. Bala ned ning sẽn waoogd maam, mam na n waoog-a lame.+ La ned ning sẽn paoogd maam, mam na n paoog-a lame.” 31 Gese! Wakat n wat tɩ mam na n kɩt tɩ foo ne f yaabã roog rãmb pãngã* sa, hal tɩ rao sẽn kʋʋl ra le zĩnd fo roogã rãmb sʋk ye.+ 32 Israyɛll nebã vɩɩmã sã n wa noomẽ, fo na n yãa f bɛ fo taoor mam roogẽ wã,+ la rao sẽn kʋʋl pa na n tol n le zĩnd fo roogã rãmb sʋk ye. 33 Fo roogã rao ning mam sẽn na n bas t’a kell n tʋm m tẽn-kugrẽ wã na n kɩtame tɩ fo ninã pãng booge, la a na n waa ne toog n kõ foo.* La sʋʋg n na n kʋ fo roogã rãmb fãa la bala.+ 34 Bũmb ning sẽn na n paam fo kom-dibli a yiib a Ofni ne a Fineyaasã na n yɩɩ bãnde: Bãmb b yiibã fãa na n kii daar-n-yɛnga.+ 35 Rẽ poore, mam na n yãka maan-kʋʋd sẽn yaa sɩd soaba.+ A na n maana bũmba fãa tɩ zems ne mam sũurã raabo, la mam na n kɩtame t’a roogã rãmb yɩ maan-kʋʋdb wakat fãa. Yẽ na n kẽna ned ning mam sẽn zaeyã* taoor daar fãa. 36 Fo roogã ned ning fãa sẽn na n kellã na n wa wõgemda a taoore, n kos-a t’a kõ-a tʋʋm t’a paam ligd bilf la rɩɩbo. A na n yeelame: “M bõos tɩ f bobl-m maan-kʋʋrã tʋʋmd a yembre, tɩ m paam rɩɩb n dɩ.”’”+
3 Wakat kãnga, biig a Sãmwɛll ra tʋmda a Zeova tʋʋmdã+ a Eli taoore. A Zeova ra pa le wae n gomd ne nebã ye. Vẽnegr+ me ra pa le waoog ye.
2 Daar a yembre, a Eli ra gãee a gãagẽ. A ninã nenem ra boogame t’a pa le ne sõma ye.+ 3 Wẽnnaam fɩtlã+ ra ket n witame, la a Sãmwɛll ra gãee a Zeova roogẽ wã,*+ zĩig ning Wẽnnaam Koglgã sẽn da be wã. 4 Dẽ, a Zeova boola a Sãmwɛll t’a sake: “Ad maam!” 5 A wudgame n kẽng a Eli nengẽ n tɩ yeele: “Ad maam! Bala yãmb boola maam.” La a Eli leokame: “Mam pa bool-f ye. Lebg n tɩ gãande.” Dẽ, a Sãmwɛll lebgame n tɩ gãande. 6 A Zeova le boolame: “Sãmwɛlle!” T’a Sãmwɛll yik n kẽng a Eli nengẽ n tɩ yeele: “Ad maam! Bala yãmb boola maam.” La a Eli leokame yaa: “M biiga, m pa bool-f ye. Lebg n tɩ gãande.” 7 (A Sãmwɛll da nan pa bãng a Zeova ye. A Zeova ra nan pa taas-a koɛɛg me ye.)+ 8 A Zeova leb n boola naoor a tãab-n-soaba: “Sãmwɛlle!” La a Sãmwɛll yik n kẽnga a Eli nengẽ n tɩ yeele: “Ad maam! Bala yãmb boola maam.”
Dẽ, a Eli bãngame tɩ yaa a Zeova n boond biigã. 9 Woto, a Eli yeela a Sãmwɛll yaa: “Lebg n tɩ gãande, la a sã n bool-f bɩ f leok yaa: ‘Gom-y-yã Zeova, tɩ y tʋm-tʋmdã kelgdame.’” La a Sãmwɛll lebgame n tɩ gãand a zĩigẽ wã.
10 A Zeova wa n yalsa be n bool-a wa pĩndã: “Sãmwɛlle, Sãmwɛlle!” T’a Sãmwɛll leoke: “Gom-y tɩ y tʋm-tʋmdã kelgdame.” 11 A Zeova yeela a Sãmwɛll yaa: “Kelge, mam na n maana bũmb Israyɛlle, tɩ ned ning fãa sẽn na n wʋm-a bɩ a yɛɛse.*+ 12 Baraare, mam na n pidsa bũmb nins fãa mam sẽn da togs a Eli ne a roogã wɛɛngẽ wã, hal b sɩngrẽ n tãag b sɛɛbo.+ 13 Fo segd n yeel-a lame tɩ m na n sɩbga a roogã neb wakat fãa yĩnga, kongr ning tiir a sẽn mi wã yĩnga.+ Bala a kom-dibli wã tʋʋda* Wẽnnaam,+ la yẽ pa zab-b ye.+ 14 Rẽ n so tɩ mam wẽen n yeel tɩ maoong buud baa a ye pa tol n tõe n yẽes a Eli roogã neb kongrã ye.”+
15 A Sãmwɛll kell n gãandame tɩ beoogã vẽege, t’a yaool n yik n pags a Zeova roogã kʋɩlense. A Sãmwɛll da yɛɛsdame n pa rat n togs a Eli vẽnegrã ye. 16 La a Eli boola a Sãmwɛlle: “M biig a Sãmwɛlle!” T’a Sãmwɛll leoke: “Ad maam!” 17 A Eli sokame yaa: “Yaa bõe koɛɛg la a sẽn taas foomã? M bõos tɩ f ra solg-m dẽ ye. Fo sã n solg maam goam nins a sẽn togs foomã baa yaa a yembre, bɩ Wẽnnaam sɩbg foom ne sɩbg-kãsenga.” 18 Woto, a Sãmwɛll togs-a-la bũmba fãa, n pa solg-a baa fʋɩ ye. Dẽ, a Eli yeelame: “Yaa a Zeova. Bɩ a maan sẽn yaa sõma a nifẽ.”
19 A Sãmwɛll ra ket n bɩtame la a Zeova mengã ra bee ne-a,+ n pa basdẽ t’a Sãmwɛll gomd baa a yembr vaal ye.* 20 Israyɛll nebã fãa, sẽn sɩng ne Dan n tãag Bɛɛr-seba bãngame t’a Zeova yãka a Sãmwɛll t’a yaa b no-rɛɛsa. 21 La a Zeova ra ket n vẽnegda a meng Sɩlo. Bala a Zeova ra vẽnegda a meng ne a Sãmwɛll Sɩlo. Be la a Zeova ra gomd ne a Sãmwɛlle.+
4 A Sãmwɛll goamã ra tata Israyɛll soolmã fãa.
Israyɛll nebã wa n yiime n na n seg Filisti nebã n zab ne-ba. Bãmb tilga b sikã Eben-ezɛɛr sɛɛga, tɩ Filisti nebã tilg b sikã Afɛke. 2 Filisti nebã tonga taab ned fãa ne a zĩig n seg Israyɛll nebã n na n zabe, la Israyɛll nebã konga zabrã. Filisti nebã tõog-b lame, n kʋ na maan neb tus a naas zabrã zĩigẽ weoogẽ wã. 3 Tãb-biisã sẽn lebg n wa sikã zĩigẽ wã, Israyɛll kãsem-dãmbã yeelame yaa: “Bõe yĩng t’a Zeova bas tɩ Filisti nebã tõog tõnd rũndã?+ Wa-y tɩ d kẽng Sɩlo n tɩ tall a Zeova kaoolã koglg n wa,+ sẽn na yɩl t’a zĩnd ne-do, n fãag tõnd d bɛɛbã nugẽ.” 4 Woto, nin-buiidã tʋma rap Sɩlo tɩ b tɩ rɩk tãb-biis naab a Zeova kaoolã koglgo, soab ning sẽn zao a geerã sẽn be seribẽ-rãmbã zugã.*+ A Eli kom-dibli a yiib a Ofni ne a Fineyaas+ ra bee be ne Wẽnnaam kaoolã koglgo.
5 A Zeova kaoolã koglg sẽn ta tãb-sikã zĩigẽ wã bala, Israyɛll nebã fãa kaasame hal tɩ tẽngã fãa rigimdi. 6 Filisti nebã sẽn wʋm kaasgã rãamdã, b sokame yaa: “Bõe yĩng tɩ Ebre-rãmbã kaasd woto b sikẽ wã?” La b wa n wʋmame tɩ b talla a Zeova Koglgã n wa sikã zĩigẽ. 7 Filisti nebã yɛɛsame, n yeele: “Wẽnnaam waa sikã zĩigẽ!”+ Woto, bãmb yeelame yaa: “Tõnd sa-yã! Bala bũmb a woto na zɩ n maan ye! 8 Tõnd sa-yã! Ãnda n na n fãag tõnd Wẽnnaam-kãngã sẽn yaa kãsengã nugẽ? Yaa yẽ la sẽn kʋ Ezɩpt nebã ne yel-beed buud toor-toor we-raoogẽ wã.+ 9 Filisti neba, keng-y y mens n yɩ rapa, tɩ Ebre-rãmbã ra wa soog yãmb wa yãmb sẽn soog-bã ye.+ Yɩ-y rapa, n zabe!” 10 Dẽ, Filisti nebã zabame n tõog Israyɛll nebã+ tɩ b ned kam fãa zoe n kuil a yiri. B kʋʋ Israyɛll nebã wʋsgo. Yɩɩ hal sodaas tus-pis-tã sẽn kẽnd nao. 11 Sẽn paase, Filisti nebã reega Wẽnnaam Koglgã, la b kʋ a Eli kom-dibli a yiib a Ofni ne a Fineyaase.+
12 Bẽnzame buudã ned a yembr n yi zabrã zĩigẽ n zoe n kẽng Sɩlo daar-n-kãnga. A futã ra pãrsame, t’a zugã yaa tom.+ 13 Raoã sẽn ta wã, a Eli ra zaoo goeel zug sorã noor n getẽ. Bala a sũurã ra kiuusda Wẽnnaam Koglgã yĩnga.+ Raoã kẽe tẽngã pʋg n taas koɛɛgã, tɩ tẽngã tõr fãa sɩng wiisgu. 14 A Eli sẽn wʋm wiisgã rãamde, a sokame yaa: “Bõe n maan la nebã sẽn wiisd woto wã?” Raoã waa a Eli nengẽ tao-tao n togs-a kibarã. 15 (Rẽ t’a Eli tara yʋʋm pis-wɛ la a nii, n get kuii, la a ninã ra pa le ne ye.)+ 16 Raoã yeela a Eli yaa: “Yaa maam la sẽn yi zabrã zĩigẽ n wa wã! Rũndã bal la mam yi be n zoe.” T’a Eli sok-a yaa: “M biiga, bõe n maane?” 17 Tɩ koe-taasdã leoke: “Israyɛll nebã zoee Filisti nebã taoore. Bala b tõog-b lame n kʋ b neb wʋsgo.+ Yãmb kom-dibli a yiib a Ofni ne a Fineyaas me kiime.+ Sẽn paase, b reega Wẽnnaam Koglgã.”+
18 Raoã sẽn gom Wẽnnaam Koglgã yellã bala, a Eli yii a goeelã zug n lʋɩ zãmbɛɛl tẽngã rignoorẽ, t’a yublã kaoog t’a ki. Bala a ra kʋʋlame, n da zɩs me. A bʋʋ Israyɛll yʋʋm pis-naase. 19 A bi-pagã, rat n yeel t’a Fineyaas pagã ra tʋtame n kolg rogem. Pagã sẽn wʋm tɩ b reega Wẽnnaam Koglgã, la t’a sɩdã ba ne a sɩdã fãa kiime wã, a pʋgã tiig n yika zabr t’a yĩgimd n doge. 20 A sẽn dog n sa n dat n ki wã, pagbã sẽn da be ne-a wã yeelame: “Da zoe rabeem ye. Bala fo roga bi-ribla.” A pa yeel tɩ bũmbu, la a pa kelg-b meng ye. 21 A pʋda biigã yʋʋr t’a Ikabood*+ n yeele: “Ziir loog n basa Israyɛlle.”+ A ra gomda b sẽn deeg Wẽnnaam Koglgã yelle, la bũmb ning sẽn paam a sɩdã ba ne a sɩdã.+ 22 Pagã yeelame yaa: “Ziir loog n basa Israyɛlle, bala b reega Wẽnnaam Koglgã.”+
5 Filisti nebã sẽn yõk Wẽnnaam Koglgã n deegã,+ b tall-a-la Eben-ezɛɛr n kẽng Asdoode. 2 Filisti nebã rɩka Wẽnnaam Koglgã n tɩ kẽes b wẽnnaam a Dagõ roogẽ wã, n dɩgl-a n yɛgl a Dagõ.+ 3 Vẽkembeoogã, Asdood nebã sẽn yik pĩnda, b mikame t’a Dagõ bõn-naandgã lʋɩɩme t’a nengã fõg tẽng a Zeova Koglgã taoore.+ Dẽ, bãmb dɩk-a lame n lebs a zĩigẽ wã.+ 4 B sẽn yik vẽkembeoogã yibeoog pĩnda, b mikame t’a Dagõ le lʋɩɩme t’a nengã fõg tẽng a Zeova Koglgã taoore. A Dagõ zugã ne a nusã ra fiuusame n dɩg rigno-koakẽ wã. A yĩngã babg ning sẽn yaa wa zĩnfã bal* n pa wã. 5 Rẽ n so tɩ hal n tãag rũndã, a Dagõ maan-kʋʋdbã la neb nins fãa sẽn kẽed a Dagõ roogã sẽn be Asdoodã pa tabd rigno-koakã ye.
6 A Zeova ra sɩbgda Asdood nebã sõma. A kɩtame tɩ se-noad yõk Asdood ne a soolem toɛy-toɛyã nebã, n sãam-ba.+ 7 Asdood nebã sẽn yã bũmb ning sẽn maandã, b yeelame: “Wa-y tɩ d ra bas Israyɛll Wẽnnaamã Koglgã tõnd nengẽ ye. Bala yẽ sɩbgda tõnd ne d wẽnnaam a Dagõ wʋsgo.” 8 Dẽ, bãmb tʋmame tɩ b tɩ bool Filisti nanambsã n tigim n sok-b yaa: “Tõnd na n maana wãn ne Israyɛll Wẽnnaamã Koglgã?” Tɩ b leoke: “Tall-y-yã-a n kẽng Gate.”+ Dẽ, bãmb talla Israyɛll Wẽnnaamã Koglgã n kẽng be.
9 Bãmb sẽn tall-a n kẽng Gatã, a Zeova kɩtame tɩ yel-beed paam tẽngã nebã, hal n kẽes-b rabeem-kãsenga. Yẽ sɩbga tẽngã nebã, sẽn sɩng ne kom-bõonegã n tãag kãsembã, n kɩt tɩ se-noad yõk-ba.+ 10 Woto, Filisti nebã kɩtame tɩ b tall Wẽnnaam Koglgã n kẽng Ekronne,+ la Wẽnnaam Koglgã sẽn ta Ekronnã bala, a nin-buiidã sɩnga kaasg n yetẽ: “B talla Israyɛll Wẽnnaamã Koglgã n wa tõnd nengẽ n na n kʋ tõnd ne d nebã!”+ 11 Dẽ, bãmb tʋmame tɩ b tɩ bool Filisti nanambsã n tigim n yeel-b yaa: “Kɩt-y tɩ Israyɛll Wẽnnaamã Koglgã leb Israyɛlle. Lebs-y-yã-a a sẽn yiẽ wã, tɩ tõnd ne d nebã ra wa ki ye.” Bala kũumã rabeem kẽe tẽngã fãa gilli. Wẽnnaam ra sɩbgd-b-la hal sõma.+ 12 Se-noad n yõk neb nins sẽn põs kũumã. Tẽngã nebã sẽn da baood sõngrã kelems taa saasẽ.
6 A Zeova Koglgã+ paa Filisti nebã soolmẽ wã kiis a yopoe. 2 Filisti nebã boola maan-kʋʋdbã ne bagbã+ n sok-b yaa: “Tõnd na n maana wãn ne a Zeova Koglgã? Sõng-y tõnd tɩ d bãng d sẽn segd n maan to-to n lebs-a a sẽn yiẽ wã.” 3 B yeel-b lame: “Yãmb sã n na n lebs Israyɛll Wẽnnaam a Zeova kaoolã koglgo, bɩ y ra lebs-a zaalem ye. Yãmb segd n paasa kũun sẽn na n yɩ maoong y taalã yĩnga.+ Yaa yãmb sã n maan woto la y na n paam maagre. La rẽ la y na n bãng bũmb ning sẽn kɩt tɩ b sɩbgd yãmbã.” 4 La b sok-b lame yaa: “Bõe la d segd n tool tɩ yɩ maoong d taalã yĩnga?” Tɩ b leoke: “Tool-y sãnem se-noad a nu, ne sãnem yõens a nu, wa sẽn zems Filisti nanambsã sõorã.+ Bala yaa to-yɛngã n nams yãmb ned kam fãa, ne y nanambsã. 5 Yãmb segd n maana yãmb se-noadã mamsgo, la yõens+ nins sẽn sãamd tẽngã me mamsgo. La yãmb segd n waooga Israyɛll Wẽnnaamã, tɩ tõe t’a bas yãmb ne y wẽnnaamã la y soolmã fãa sɩbgre.+ 6 Bõe tɩ yãmb na n diglim y sũyã wa Ezɩpt nebã ne a Farawõ sẽn diglim b sũyã?+ Wẽnnaam sẽn sɩbg-b sõma wã,+ pa yɩ tɩlɛ tɩ b bas Israyɛll nebã tɩ b loog sɩda?+ 7 Masã, maan-y niis sarɛt-paalle, la y bao nag-yãans a yiib sẽn tar kamb sẽn ket n yẽsemdẽ, la b sẽn nan pa balg bũmbu. Rɩk-y sarɛtã n balg-ba, la y peeg b kambã n leb yiri. 8 Rɩk-y-yã a Zeova Koglgã n sagl sarɛtã pʋgẽ, la y rɩk teedã sẽn maan ne sãnemã yãmb sẽn dat n tool tɩ yɩ maoong y taalã yĩngã n ning koglg a to pʋgẽ n sagl n yɛgl-a.+ Kɩt-y tɩ b rɩk sore, 9 la y gũus n gese: B sã n dɩk Bɛt-semes+ sore, n tees koglgã sẽn yi soolem ningã, bɩ y bãng tɩ yaa Israyɛll Wẽnnaamã n kɩt tɩ to-kãsengã paam tõndo. La b sã n pa rɩk so-kãnga, tõnd na n bãngame tɩ ka yẽ n sɩbg tõnd ye. Yaa toog sẽn paam tõnd woto bala.”
10 Dẽ, Filisti nebã maana wa b sẽn yeel bãmbã. B rɩka nag-yãans a yiib sẽn tar kamb sẽn yẽsemd n balg sarɛtã, la b pag b kambã yiri. 11 Dẽ, b rɩka a Zeova Koglgã n sagl niis sarɛtã pʋgẽ, la b paas koglg ning sẽn tar sãnem yõensã ne sãnem se-noadã mamsgã. 12 La nag-yãansã rɩka Bɛt-semes sorã tɩrga, n muundẽ la b tutẽ, n pa bʋdgd goabg wall rɩtg ye. Filisti nanambsã pʋgl-b lame n tãag Bɛt-semes+ toadgã. 13 Bɛt-semes nebã ra bee tẽn-nabrẽ wã n kẽebd bɩle. B sẽn zẽk b nens n yã Koglgã, b kɩdma sũ-noogo. 14 Sarɛtã tɩ yalsa Bɛt-semes ned a Zozuwe pʋʋgẽ wã, kug-kẽeng sɛɛga. Dẽ, bãmb wesa sarɛtã raado, n kʋ niisã+ n maan maoong sẽn yõogd bugum n kõ a Zeova.
15 Levi buudã neb+ sika a Zeova Koglgã ne koglg ning sẽn tar teedã sẽn maan ne sãnemã n dogl kug-kẽengã zugu. Baraare, Bɛt-semes+ nebã maana maand sẽn yõogd bugum, la maand a taab n kõ a Zeova.
16 Filisti nanambs a nu wã sẽn yã rẽ wã, b lebg n leba Ekron baraare. 17 Ad sãnem se-noadã Filisti nebã sẽn maan n tool tɩ b kõ a Zeova tɩ yɩ maoong bãmb taalã yĩngã:+ A yembr yaa Asdood+ yĩnga, a yembr Gaaza yĩnga, a yembr Askelon yĩnga, a yembr Gat+ yĩnga, a yembr Ekron+ yĩnga. 18 Yõensã b sẽn maan ne sãnemã sõor zemsa tẽns nins fãa Filisti nanambsã sẽn so wã sõore, rat n yeel tɩ tẽns nins sẽn gũbg ne lalsã, ne tẽn-bõones nins sẽn be b soolmẽ wã fãa.
La kug-kẽeng ning zug b sẽn dogl a Zeova Koglgã yaa bõn-kãens kaset Bɛt-semes ned a Zozuwe pʋʋgã pʋgẽ hal n tãag rũndã. 19 La Wẽnnaam kʋʋ Bɛt-semes neba, bala b gesa a Zeova Koglgã. A kʋʋ neb tus-pis-nu la neb pis-yopoe. La nin-buiidã kẽe sũ-sãang pʋgẽ, bala a Zeova kʋʋ neb wʋsgo.+ 20 Dẽ, Bɛt-semes nebã sokame yaa: “Ãnd n na n tõog n yals a Zeova taoore, Wẽnnaam-kãngã sẽn yaa sõngã?+ La yɛ la tõnd na n tall Wẽnnaam Koglgã n kẽnge?”*+ 21 Dẽ, bãmb tʋma koe-taasdb Kiryat-yeyarim+ nebã nengẽ tɩ b tɩ yeel-b yaa: “Filisti nebã lebg n talla a Zeova Koglgã n wa. Wa n tall-y-yã-a n kẽng yãmb nengẽ.”+
7 Dẽ, Kiryat-yeyarim nebã wa n dɩka a Zeova Koglgã n kẽng a Abinadaab zakẽ+ wã kunkubrã zugu. Bãmb yãka a bi-ribl a Eleazaar t’a na n gũ a Zeova Koglgã.
2 B sẽn tall Koglgã n kẽng Kiryat-yeyarimmã tɛka, maana yʋʋm pisi tõr tɩ Israyɛll nebã fãa yaool na n sɩng a Zeova baoobo.+ 3 Dẽ, a Sãmwɛll yeela Israyɛll nebã fãa yaa: “Sã n yaa ne y sũur fãa la y rat n lebg n wa a Zeova nengẽ,+ bɩ y yiis wẽn-sãamsã+ ne a Astarte bõn-naandsã+ yãmb sʋka, la y kõ a Zeova y sũurã zãnga, n tũ yẽ a ye bala.+ Woto, a na n fãaga yãmb Filisti nebã nugẽ.”+ 4 Dẽ, Israyɛll nebã menesa Baal-dãmbã ne a Astarte bõn-naandsã bãmb sʋka, n tũ a Zeova bala.+
5 A Sãmwɛll yeelame: “Tigm-y Israyɛll nebã fãa Mizpa,+ tɩ mam na n pʋʋsa a Zeova yãmb yĩnga.”+ 6 Dẽ, bãmb tigma taab Mizpa, n toog koom n daag a Zeova taoore, la b loe noor baraare.+ Be, bãmb yeelame yaa: “Tõnd beega a Zeova.”+ A Sãmwɛll sɩnga Israyɛll nebã bʋʋb+ Mizpa.
7 Filisti nebã sẽn wʋm tɩ Israyɛll nebã tigma taab Mizpa wã, b nanambsã+ waame n na n zab ne Israyɛlle. Israyɛll nebã sẽn wʋm dẽ, Filisti nebã rabeem yõka bãmba. 8 Woto, Israyɛll nebã yeela a Sãmwɛll yaa: “Ket n yõkd a Zeova sɛɛg tõnd yĩnga,+ t’a fãag tõnd Filisti nebã nugẽ.” 9 Dẽ, a Sãmwɛll rɩka pe-bil sẽn ket n yẽsemdẽ n maan maoong sẽn yõogd bugum+ n kõ a Zeova. A kell n yõka a Zeova sɛɛg Israyɛll nebã yĩnga, t’a Zeova leok a kosgã.+ 10 A Sãmwɛll sẽn wa n maand maoong sẽn yõogd bugmã, Filisti nebã kolgame n na n zab ne Israyɛlle. Dẽ, a Zeova kɩtame tɩ saagã tãs+ baraar hal tɩ Filisti nebã yirbi,+ tɩ Israyɛll nebã tõog-ba.+ 11 Woto, Israyɛll nebã yii Mizpa n dig Filisti nebã n kʋ-ba, hal n tãag Bɛt-kaar nug-goabgã. 12 Dẽ, a Sãmwɛll rɩka kugr+ n vigl Mizpa ne Yesana sʋka, n pʋd a yʋʋr tɩ Eben-ezɛɛre.* Bala yẽ yeelame yaa: “Hal n tãag masã, a Zeova sõnga tõndo.”+ 13 Woto, Israyɛll nebã tõoga Filisti nebã, la bãmb pa le wa Israyɛll soolmẽ wã n zab ne-b ye.+ A Zeova kell n gɩdga Filisti nebã a Sãmwɛll yõor tɛka.+ 14 Sẽn paase, Filisti nebã lebsa Israyɛll tẽns nins b sẽn da reegã, sẽn sɩng ne Ekron n tãag Gate. La Israyɛll nebã lebs n deega b tẽnsã Filisti nebã nugẽ.
Bãan zĩnda Israyɛll ne Amoor nebã+ sʋk me.
15 A Sãmwɛll kell n bʋʋ Israyɛll a vɩɩmã tõre.+ 16 Yʋʋmd fãa, a ra gilgda Betɛlle,+ Gilgall+ la Mizpa.+ Yẽ bʋʋ Israyɛll nebã tẽn-kãens fãa pʋsẽ. 17 La a ra lebgd n kuiisa Rama,+ bala be la a zakã ra be. Yẽ ra bʋʋda Israyɛll be me. Yẽ mee tẽn-kugr be n kõ a Zeova.+
8 A Sãmwɛll sẽn wa n kʋʋlã, a yãka a kom-dibli wã tɩ b na n yɩ Israyɛll bʋ-kaoodba. 2 A bi-kãsengã yʋʋr la a Zowɛlle, tɩ yiib-n-soabã yʋʋr la a Abiya.+ B ra yaa bʋ-kaoodb Bɛɛr-seba. 3 La a Sãmwɛll kom-dibli wã pa rɩk a naoor ye. B ra maanda zãmb n dɩtẽ,+ n da reegd noor-madgre,+ la b kaood bʋʋdã kɛga.+
4 Israyɛll kãsem-dãmbã wa n tigma taab n kẽng a Sãmwɛll nengẽ Rama. 5 Bãmb tɩ yeela a Sãmwɛll yaa: “Ges-y-yã! Yãmb kʋʋlame, la y kom-dibli wã pa rɩk yãmb naoor ye. Masã, yãk-y rĩm n kõ tõndo, t’a kaood d bʋʋd wa buud a taabã.”+ 6 La bãmb sẽn yeel a Sãmwɛll t’a yãk rĩm n kõ-bã, a sũur pa yɩ noog ye.* Dẽ, a Sãmwɛll pʋʋsa a Zeova, 7 t’a Zeova yeel-a yaa: “Kelg bũmb ning fãa nin-buiidã sẽn yet foomã. Bala pa foom la b zãgs ye. Yaa maam la b zãgs tɩ m kõn le yɩ b rĩm ye.+ 8 Bãmb maanda bũmb ning b sẽn sɩng n maand mam sẽn yiis bãmb Ezɩptã tɛk n tãag rũndã wã. Bãmb basa maam naoor wʋsg+ n tũ wẽnnaam-dãmb a taaba,+ la yaa woto me la b sẽn maand ne foomã. 9 Dẽ wã, kelg-ba. La f segd n keoog-b-la hal sõma. Togs-b rĩmã sẽn na n soog-bã sẽn tar sor n na n maan bũmb ninga.”
10 Woto, a Sãmwɛll goma ne nin-buiidã sẽn da kot yẽ rĩmã, n taas-b a Zeova goamã fãa. 11 A yeel-b lame: “Ad rĩmã sẽn na n soog yãmbã sẽn tar sor n na n maan bũmb ninga:+ A na n dɩka yãmb kom-dibli wã+ n kɩt tɩ b get a saar-dãmbã*+ yelle, la a kɩt tɩ sãnda lebg a wed-rʋʋdba,+ tɩ kẽer be a saar-dãmbã taoor n zoetẽ. 12 A na n yãka kẽer tɩ b lebg neb tusr-tusr nanambse,+ neb pis-nu-nu nanambse.+ Kẽer na n kooda a pʋtã+ la b kẽebdẽ,+ tɩ sãnda maand a zab-teedo, la a saar-dãmbã teedo.+ 13 A na n kɩtame tɩ yãmb kom-pugli wã maand a ka-rãmba,* tɩ kẽer segendẽ, tɩ sãnda wẽed buri.+ 14 A na n deega yãmb pʋt nins sẽn yaa sõma wã, y viyn pʋtã la y oliiv pʋtã+ n kõ a tʋm-tʋmdbã. 15 A na n deega yãmb pʋtã kood ne y viyn pʋtã biis pʋɩɩr a ye pʋɩ piig zug n kõ na-yirã tʋm-tʋmdbã la a tʋm-tʋmdb a taabã. 16 Rĩmã na n deega yãmb tʋm-tʋmdbã la y tʋm-tʋmd-pogsã, y nag-nobdsã la y bõensã n kɩt tɩ b tʋmd a tʋʋma.+ 17 A na n deega yãmb rũm-bõonegã pʋɩɩr a ye pʋɩ piig zugu,+ la yãmb na n lebga a tʋm-tʋmdba. 18 Daar n wat tɩ yãmb na n kelem rĩmã yãmb sẽn yãkã yĩnga,+ la baraare, a Zeova pa na n leok yãmb ye.”
19 La nin-buiidã zãgsame n pa kelg a Sãmwɛll sẽn yeel-b bũmb ningã ye. Bãmb leokame yaa: “Rẽ pa pak ye! Tõnd we n paam dĩm sẽn na n soog tõndo. 20 Dẽ, tõnd me na n wõnega buud a taabã, tɩ d rĩmã kaood tõnd bʋʋdo, la a lʋɩt taoor n zabd ne d bɛɛbã.” 21 A Sãmwɛll sẽn kelg nin-buiidã goamã fãa n sɛ wã, a rɩkame n taas a Zeova. 22 A Zeova yeela a Sãmwɛll yaa: “Kelg-ba, n yãk rĩm sẽn na n dɩ naam b zugu.”+ Dẽ, a Sãmwɛll yeela Israyɛll rapã yaa: “Bɩ yãmb ned kam fãa leb a tẽngẽ.”
9 Bẽnzame buudã ned a ye n da be t’a yʋʋr boondẽ t’a Kis,+ n yaa a Abiyɛll biiga. A Abiyɛll yaa a Zeroor biiga, t’a Zeroor yaa a Bekorat biiga, t’a Bekorat yaa a Afiya biiga. A Kis ra yaa Bẽnzame buuda neda,+ n da yaa rakãag-kẽenga. 2 A ra tara bi-ribl t’a yʋʋrã la a Sayulli.+ A ra yaa bi-bɩɩg n yaa rasãnga. Rao ra pa be Israyɛll nebã sʋk t’a neerem ta-a ye. A woglem da yɩɩda nebã fãa.*
3 A Sayull ba a Kis bõens* n wa n meneme, t’a Kis yeel a biig a Sayull yaa: “M bõos tɩ f peeg tʋm-tʋmd a ye tɩ y kẽng n tɩ gẽes bõensã.” 4 Bãmb pɩʋʋga Efrayim soolmã zĩig ning sẽn yaa tãensã, n sãag n kẽng Salisa, n pa yã-b ye. B kẽnga Saalim soolmẽ wã, la bõensã ra pa be be ye. Bãmb saaga Bẽnzame buudã neb soolmã fãa n pa tol n yã-b ye.
5 Bãmb sẽn wa n ta Suf soolmẽ wã, a Sayull yeela a tʋm-tʋmdã sẽn da be ne-a wã yaa: “Wa tɩ d lebg n kuili, tɩ m baaba ra wa bas bõensã yell tagsg n maand yɩɩr tõnd yĩng ye.”+ 6 La tʋm-tʋmdã leokame yaa: “Ad Wẽnnaam rao a ye n be tẽn-kãngã pʋgẽ, tɩ nebã waoogd-a. A sẽn yet bũmb ning fãa pidsdame.+ Wa tɩ d kẽng be, tɩ tõe t’a wilg-d sor ning d sẽn segd n dɩke.” 7 Rẽ la a Sayull leok a tʋm-tʋmdã yaa: “Tõnd sã n kẽnge, bõe la d na n tɩ kõ raoã? Bur pa be tõnd kordẽ wã ye. Baa fʋɩ kae d sẽn tõe n zã n tɩ kõ Wẽnnaam raoã ye. Bõe la tõnd tara?” 8 La tʋm-tʋmdã leoka a Sayull yaa: “Gese! Mam tara wanzuri ligd-koɛɛng a yembre.* M na n dɩk-a lame n kõ Wẽnnaam raoã, t’a togs tõnd sor ning d sẽn tog n dɩke.” 9 (Pĩndã, Israyɛll soolmẽ wã, ned sã n da rat n tɩ sok Wẽnnaam bũmbu, a yetame: “Wa tɩ d kẽng gɛtã nengẽ.”+ Bala pĩndã, b ra boonda rũndã-rũndã no-rɛɛsdbã tɩ gɛtba.) 10 Dẽ, a Sayull yeela a tʋm-tʋmdã yaa: “Fo sẽn yeelã yaa sõma. Wa tɩ d kẽnge.” Woto, b kẽnga tẽng ning Wẽnnaam raoã sẽn da be wã.
11 Bãmb sẽn wa n dʋʋgd n dabd tẽngã pʋgẽ wã, b sega kom-pugli sẽn dabd n na n tɩ toog koom. La bãmb sok-b lame yaa: “Gɛtã+ bee ka bɩ?” 12 Tɩ kom-pugli wã leoke: “A bee ka. Ade! A bee taoorã. Kẽng-y tao-tao t’a waa ka rũndã, bala nebã maanda maoong+ zĩ-zãntgẽ* wã+ rũndã. 13 Yãmb sã n ta tẽngã pʋgẽ bala, y na n paam-a lame t’a nan pa kẽng zĩ-zãntgẽ* wã n na n tɩ rɩ ye. Nebã na n gũume hal t’a wa tɩ b yaool n dɩ. Bala yaa yẽ n ningd maoongã barka. Yaa a sã n maan dẽ n sa la neb nins b sẽn boolã tõe n dɩ. Woto wã, kẽng-y mas-masã tɩ y na n yã-a lame.” 14 Dẽ, b kẽnga tẽngã pʋgẽ. B sẽn wa n ta tẽngã pʋgã, b yãa a Sãmwɛll sẽn segd-ba, n na n tall-b n kẽng zĩ-zãntgẽ* wã.
15 A Sayull waoongã ket tɩ beoogo, a Zeova ra yeela a Sãmwɛll yaa: 16 “Beoog woto wẽnde, mam na n tʋma Bẽnzame buudã soolem+ rao a ye fo nengẽ. Fo segd n zae-a* lame t’a lebg Israyɛll nebã sẽn yaa mam nin-buiidã rĩma.+ La yẽ na n fãaga mam nebã Filisti nebã nugẽ. Bala mam yãa m nebã namsgã. B kɛlengã taa maam.”+ 17 A Sãmwɛll sẽn yã a Sayullã, a Zeova yeel-a lame yaa: “Ad rao ning yell mam sẽn da gom ne foo n yeel tɩ yẽ n na n soog m nebã.”+
18 A Sayull kolga a Sãmwɛll tẽngã rignoorẽ n yeel-a yaa: “Y kabre, gɛtã yir yaa yɛ?” 19 A Sãmwɛll leoka a Sayull yaa: “Yaa maam la gɛtã. Reng mam taoor zĩ-zãntgẽ* wã, tɩ fo na n naaga maam n dɩ rũndã.+ Beoog yibeoogo, m na n kõ-f-la sore. La m na n togs-f-la bũmb ning fãa fo sẽn dat n bãngã.* 20 Sã n yaa ne bõensã sẽn menem rab-tãtẽ wã,+ da maan yɩɩr tɩ b yã-b lame. Sẽn paase, bõn-sõma wã fãa sẽn be Israyɛllã yaa ãnd n so? Pa foom ne f ba wã zak rãmb fãa la?”+ 21 A Sayull sẽn wʋm dẽ, a leokame yaa: “Mam yaa Bẽnzame buudã sẽn yaa bilf n yɩɩd Israyɛll buudã fãa sʋkã+ neda. Sẽn paase, Bẽnzame buudã pʋgẽ, tõnd roogã rãmb n yaa bilf n yɩɩda. Dẽ wã, bõe yĩng tɩ yãmb gomd ne maam a woto?”
22 Dẽ, a Sãmwɛll peega a Sayull ne a tʋm-tʋmdã n tɩ kẽes rɩɩbã roogẽ, n zĩnig-b neb nins b sẽn boolã taoore. Yɩɩ na maan neb pis-tã. 23 A Sãmwɛll yeela rɩ-segendã yaa: “Rɩk nemd ning mam sẽn da kõ foom tɩ f bĩngã n wa ne.” 24 Rɩ-segendã tɩ tebga gerã ne bũmb ning sẽn da be a zugã n wa rɩgl a Sayull taoore. La a Sãmwɛll yeelame: “B sẽn da bĩng bũmb ningã la b sẽn dɩgl fo taoorã. Wãb tɩ b bĩng-a-la foo wakat kãngã yĩnga. Bala mam da yeel-b lame yaa: ‘Mam boola neb tɩ b wa.’” Dẽ, a Sayull naaga a Sãmwɛll n dɩ daar-n-kãnga. 25 Rẽ poore, b yii zĩ-zãntgẽ* wã+ n kẽng tẽngã pʋgẽ. La a Sãmwɛll ra ket n gomda ne a Sayull roogã zugu. 26 B yika tõd-beoogo, la zĩigã sẽn wa n yẽegdẽ, a Sãmwɛll boola a Sayull roogã zug n yeel-a yaa: “Segl f meng tɩ m kõ-f sor tɩ f looge.” Dẽ, a Sayull segla a menga, tɩ yẽ ne a Sãmwɛll yi yɩnga. 27 Bãmb sẽn wa n sigd n yit tẽngã, a Sãmwɛll yeela a Sayull yaa: “Yeel tʋm-tʋmdã+ t’a reng tõnd taoore. La fo pa ka tɩ m togs-f Wẽnnaam gomde.” Woto, tʋm-tʋmdã renga taoore.
10 A Sãmwɛll rɩka kaam ne tʋk n kɩrg a Sayull zugã,+ la a mok-a n yeele: “Hakɩɩka, a Zeova yãka* foom tɩ f na n yɩ a nin-buiidã*+ naaba.+ 2 Rũndã, fo sã n yi mam nengẽ, fo na n tɩ yãa rap a yiib sẽn be a Rasɛll yaoogã+ sɛɛg Zɛlza, Bẽnzame buudã soolmẽ wã. B na n yeela foom yaa: ‘B yãa bõensã fo sẽn da kẽng n na n tɩ bao wã. La masã, f baaba basa bõensã yell tagsg+ n maand yɩɩr yãmb yĩnga. A yetame yaa: “Mam na n maana a wãn n yã m biigã?”’ 3 Sãag n ta hal Taboor tɩ-bedrẽ wã tɩ f na n sega rap a tãab sẽn dabd Wẽnnaam nengẽ Betɛlle.+ A yembr tɛta bulli a tãabo, t’a to zãad bur a tãabo, tɩ b nin-yend zɩt divẽ ne yʋ-bedre. 4 Bãmb na n soka fo keelem, la b kõ foom bur a yiibu. Fo segd n deega burã b sẽn na n kõ foomã. 5 Rẽ poore, fo na n kẽnga Wẽnnaam kunkubrẽ wã, Filisti nebã tãb-biis sullã sikã sẽn beẽ wã. Fo sã n kẽ tẽngã pʋgẽ, fo na n sega no-rɛɛsdb sull sẽn yi zĩ-zãntgẽ* wã n watẽ, la neb n na n be b taoor n wẽed yʋʋm-teoog sẽn tar rissi, bembengo,* wɩɩg la pɛndga, tɩ b togsd bãngr-goama. 6 A Zeova vʋʋsmã na n kẽe foo+ tɩ f naag bãmb n togs bãngr-goama, la fo na n toeemame n lebg ned a to.+ 7 Bõn-kãensã fãa sã n wa pidsi, bɩ f maan f sẽn tõe fãa tɩ Wẽnnaam bee ne foom. 8 Rẽ poore, bɩ f reng maam Gilgall+ tɩ m na n babsa foo beenẽ n wa maan maand sẽn yõogd bugum ne zems-n-taar maando. Fo segd n gũu rasem a yopoe hal tɩ m wa. Rẽ, mam na n wilga foom f sẽn segd n maanega.”
9 A Sayull sẽn wẽnemd bal t’a na n loog n bas a Sãmwɛlle, Wẽnnaam sɩnga a sũurã toeengo, la bãn nins fãa a Sãmwɛll sẽn wilgã pidsa baraare. 10 Dẽ, b yii be n kẽng kunkubrẽ wã, la no-rɛɛsdb sull n seg a Sayulli. Zĩig pʋgẽ, Wẽnnaam vʋʋsem sõngã kẽ-a lame+ t’a naag-b n sɩng bãngr-goam togsgo.+ 11 Neb nins fãa sẽn da mi a Sayullã sẽn yã t’a naaga no-rɛɛsdbã n togsd bãngr-goamã, b soka taab yaa: “Yaa bõe n tar a Kis biigã? A Sayull me yaa no-rɛɛs la?” 12 Dẽ, beenẽ dao a yembr yeelame yaa: “B ba wã yaa ãnda?” La bõn-kãng lebga gomd nebã sẽn mi n yetẽ: “A Sayull me yaa no-rɛɛs la?”+
13 A Sayull sẽn togs bãngr-goamã n sa, a kẽnga zĩ-zãntgẽ* wã. 14 A Sayull ba wã ba-biig soka a Sayull ne a tʋm-tʋmdã yaa: “Yãmb da kẽnga yɛ?” T’a leok yaa: “Tõnd da kẽng n na n tɩ baoo bõensã+ la d pa yã-b ye. La d kẽnga a Sãmwɛll nengẽ.” 15 T’a Sayull ba wã ba-biig yeel yaa: “M bõos tɩ f togs-ma. Bõe la a Sãmwɛll yeel yãmba?” 16 T’a Sayull leoke: “A yeela tõnd tɩ b zoe n yãa bõensã.” La a Sayull pa togs-a a Sãmwɛll sẽn yeel bũmb ning naamã wɛɛngẽ wã ye.
17 A Sãmwɛll boola nin-buiidã n tigim b fãa a Zeova taoor Mizpa,+ 18 n yeel Israyɛll nebã yaa: “Ad a Zeova sẽn yaa Israyɛll Wẽnnaamã sẽn yeele: ‘Yaa maam n yiis Israyɛll nebã Ezɩpti, la m fãag yãmb Ezɩpt nebã nugẽ+ la soolem nins fãa sẽn da namsd yãmbã nusẽ. 19 La rũndã, yãmb daaga y Wẽnnaamã sẽn fãag yãmb ne y toogã la y namsgã fãa wã n base.+ Yãmb yeelame yaa: “Ayo, yãk-y rĩm sẽn na n soog tõnd n kõ-do.” Dẽ wã, yals-y-yã a Zeova taoor buud-buudu, la roog-roogo.’”*
20 Woto, a Sãmwɛll kɩtame tɩ Israyɛll buud toɛy-toɛyã fãa kolge.+ La b yãka Bẽnzame buudã.+ 21 La b kɩtame tɩ Bẽnzame buudã neb roog fãa kolge, la b yãka a Matri roogã neba. Sẽn na n baase, b yãka a Kis biig a Sayulli.+ La b sẽn kẽng n na n tɩ bao-a wã, b pa yã-a ye. 22 Dẽ, b soka a Zeova yaa:+ “Raoã nan pa wa ka la?” T’a Zeova leoke: “A solga teedã sʋka.” 23 B zoeeme n kẽng n tɩ tall-a n wa. A sẽn ta n yals nebã sʋkã, neb nins fãa sẽn be be wã woglem tekda a bãgdẽ wã.+ 24 A Sãmwɛll yeela nebã fãa yaa: “Yãmb yãa ned ning a Zeova sẽn yãkã bɩ?+ Nin-buiidã fãa sʋka, ned kae n yaa wa yẽ ye.” La nebã fãa sɩnga kaasg n yetẽ yaa: “Wẽnd na kaoos rĩmã!”
25 Dẽ, a Sãmwɛll goma rĩm fãa sẽn tar sor n na n maanã+ yell ne nin-buiidã, la a gʋls sebr zug n dɩgl a Zeova taoore. Rẽ poore, a Sãmwɛll kɩtame tɩ ned kam fãa kuil a yiri. 26 A Sayull me leba a yir Gibeya, la gãndaad nins a Zeova sẽn keng b pelsã yãag-a lame. 27 La rap sẽn ka võor n zĩnd be n yeel yaa: “Nin-kãngã yɩta wãn n fãag tõndo?”+ Bãmb sãbs-a lame n pa tall kũun n wa kõ-a ye.+ La a Sayull pa leok-b tɩ bũmb ye.*
11 Amon nebã rĩm a Nahaas+ wa n tilga a tãb-sik Zabɛs+ sẽn be Galaad soolmẽ wã n na n zab ne-a. Zabɛs rapã fãa yeela a Nahaas yaa: “Maan kaool ne tõnd tɩ d na n sak n lebga f tʋm-tʋmdba.” 2 La Amon nebã rĩm a Nahaas yeel-b lame yaa: “Mam na n sak n maana kaool ne yãmba, la yaa yãmb sã n sak bõn-kãngã: Yãmb segd n sakame tɩ b kɩdg yãmb ned kam fãa rɩtg nifri. Mam na n maana woto n ning Israyɛll fãa yãnde.” 3 Zabɛs kãsem-dãmbã yeel-a lame yaa: “Kõ tõnd rasem a yopoe, tɩ d tʋm koe-taasdb Israyɛll soolmã fãa pʋgẽ. Rẽ, d sã n pa paam ned sẽn na n fãag-do, d na sak yãmb daabã.” 4 Koe-taasdbã wa n taa a Sayull ba-yirã Gibeya,+ n togs nin-buiidã gom-kãensã, tɩ nebã fãa zẽk b koees n yãb ne b pãng fãa.
5 Wakat kãng t’a Sayull ra yii weoogẽ wã n wat ne niisi, n sok yaa: “Yaa bõe n tar nin-buiidã? Bõe yĩng tɩ b wiisdẽ?” B togs-a-la koɛɛg ning Zabɛs rapã sẽn wa ne wã. 6 A Sayull sẽn wʋm dẽ, Wẽnnaam vʋʋsem sõngã kẽ-a lame+ t’a sũur yiki. 7 Dẽ, a yãka lols a yiib n kʋ n beese, n kõ koe-taasdbã tɩ b tall n saag Israyɛll soolmã fãa pʋgẽ n yeel yaa: “Ned ning fãa sẽn pa na n pʋg a Sayull ne a Sãmwɛlle, bɩ a bãng tɩ b na n beesa a niisã woto!” La a Zeova rabeem kẽe nebã tɩ b fãa yi wa nin-yɛng n na n kẽng zabrã. 8 A Sayull sõda nebã Bezɛke, n mik tɩ Israyɛll nebã yaa tus-kobs-tã, tɩ Zida nebã sõor yaa tus-pis-tã. 9 Bãmb yeela koe-taasdbã sẽn wa wã yaa: “Ad yãmb sẽn segd n leb Zabɛs sẽn be Galaad soolmẽ wã n tɩ yeel nebã: ‘Beoogo, wĩndgã sã n wa zẽke, y na n paama fãagre.’” Dẽ, koe-taasdbã lebg n tɩ togsa Zabɛs nebã, la b sũy yɩɩ noog wʋsgo. 10 Woto, Zabɛs nebã yeela Amon nebã yaa: “Beoogo, tõnd na n saka yãmb daabã, tɩ y maan tõnd bũmb ning fãa y sẽn date.”+
11 Vẽkembeoogã, a Sayull pʋɩɩ nebã sul a tã, la bãmb kẽe Amon nebã+ tãb-sikẽ beoogã sẽn wa n kolg vẽegre,* n kʋ-b hal n tãag wĩnto-sʋka. Sẽn põs-bã zoe n sãeegame hal tɩ ned baa a ye pa tũ a to ye. 12 Dẽ, nebã yeela a Sãmwɛll yaa: “Yaa ãnd dãmb la sẽn da yet t’a Sayull pa tõe n yɩ tõnd rĩmã?+ Tall-y-b n wa tɩ d kʋ.” 13 La a Sayull yeelame yaa: “Rũndã, b pa na n kʋ ned baa a yembr ye.+ Bala a Zeova fãaga Israyɛll rũndã.”
14 Rẽ poor bilfu, a Sãmwɛll yeela nin-buiidã yaa: “Wa-y tɩ d kẽng Gilgall+ n tɩ maneg n moon naamã.”+ 15 Dẽ, nebã fãa kẽnga Gilgall n tɩ kõ a Sayull naamã a Zeova taoore. Bãmb maana zems-n-taar maand be, a Zeova taoore.+ A Sayull ne Israyɛll nebã fãa maana tig-kãsenga, n kɩdem sũ-noogo.+
12 Sẽn na n baase, a Sãmwɛll yeela Israyɛll nebã fãa yaa: “Ade! Mam maana bũmb nins fãa yãmb sẽn kos maamã. Mam yãka rĩm t’a na n soog yãmba.+ 2 Masã, ad rĩm ning sẽn na n lʋɩ yãmb taoorã.*+ Sã n yaa ne maam, mam lebga nin-kẽem tɩ m zug pelge. M kom-dibli wã me la sẽn be ne yãmbã.+ Mam lʋɩɩ yãmb taoor hal m yãadem tɛk n tãag rũndã.+ 3 Ad-ma! Kõ-y kaset a Zeova taoore, la rĩm ning a sẽn yãkã*+ taoore: Ãnd naaf wall ãnd bõang la m deeg-yã?+ Ãnd soab la m wẽg-yã, ãnda soab la m maan pãnga? Ãnda soab nengẽ la mam deeg noor-madgr n kao bʋʋd kɛgre?+ Togs-y maam tɩ m bao n lebs a soaba.”+ 4 La nebã leokame yaa: “Yãmb pa wẽg tõndo, y pa maan tõnd pãnga, wall y reeg bũmb ned nugẽ ye.” 5 Rẽ la a yeel-b yaa: “A Zeova yaa kaset maam ne yãmb sʋka, la ned ning a sẽn yãkã* me yaa kaseto, tɩ rũndã daarã yãmb pa yã bũmb n dõd maam ye.”* Tɩ b leok yaa: “A yaa kaseto.”
6 A Sãmwɛll yeela nin-buiidã yaa: “A Zeova, soab ning sẽn yãk a Moyiiz ne a Aarõ, la a tall yãmb yaab-rãmbã n yi Ezɩpt soolmẽ wã+ yaa kaseto. 7 Masã, yals-y tɩ mam bʋ ne yãmb a Zeova taoore, sẽn kẽed ne tɩrlem tʋʋm nins fãa a Zeova sẽn tʋm yãmb ne y yaab-rãmbã neer yĩngã.
8 “A Zakoob sẽn wa Ezɩptã tɛka,+ tɩ yãmb yaab-rãmbã sɩng a Zeova boolg n kot sõngrã,+ a Zeova tʋma a Moyiiz+ ne a Aarõ tɩ b lʋɩ yãmb yaab-rãmbã taoore, n yiis-b Ezɩpt n tall-b n wa zĩnig kaanẽ.+ 9 La b yĩma a Zeova sẽn yaa bãmb Wẽnnaamã yelle, tɩ yẽ me bas-b*+ a Sisera+ sẽn yaa Hazoor tãb-biisã naabã nugẽ, la Filisti nebã+ ne Mowaab rĩmã+ nugẽ, tɩ b zab ne-ba. 10 Sasa kanga, bãmb boola a Zeova n kos sõngr+ n yeele: ‘Tõnd beegame,+ bala tõnd basa a Zeova n tũ Baal-dãmba,+ la d pʋʋs a Astarte+ bõn-naandse. Masã, fãag-y tõnd d bɛɛbã nusẽ tɩ d tũ yãmba.’ 11 Woto, a Zeova tʋma a Zerubaalle,+ a Bedan* ne a Zɛfte+ la a Sãmwɛll+ n fãag yãmb y bɛɛbã sẽn gũbg yãmbã fãa nusẽ, sẽn na yɩl tɩ y zĩnd bãane.+ 12 Yãmb sẽn wa n yã Amon nebã rĩm a Nahaas+ sẽn wa n na n zab ne yãmbã, baa y Wẽnnaam a Zeova sẽn yaa yãmb Rĩmã,+ yãmb pẽdgame n yeel maam yaa: ‘Tõnd we n paam dĩm sẽn na n soog tõndo!’+ 13 Masã, ad rĩm ning yãmb sẽn da baoodã, a soab ning yãmb sẽn kosã. Ade! A Zeova yãka rĩm t’a na n soog yãmba.+ 14 Yãmb sã n zoe a Zeova,+ n tũ-a+ la y sak a sẽn yetã,+ n pa kɩɩs a Zeova noorã, tɩ yãmb ne rĩm ning sẽn so yãmbã fãa tũ Wẽnnaam a Zeova, y yɛlã na n yɩɩ sõma. 15 La yãmb sã n pa sak a Zeova sẽn yetã, n kɩɩs a Zeova noorã, a Zeova na n sɩbga yãmb ne y ba-rãmbã.+ 16 Masã, yals-y n ges-y bõn-kãseng ning a Zeova sẽn na n maan yãmb nifẽ. 17 Pa bɩle kẽebg wakat sɩda? Mam na n kosa a Zeova t’a tʋm sa-tãs la saaga. Woto, yãmb na n bãngame la y sak n deeg tɩ yãmb sẽn kos rĩmã, y maana bũmb sẽn yaa wẽng wʋsg a Zeova nifẽ.”+
18 Dẽ, a Sãmwɛll kosa a Zeova, la a Zeova tʋma sa-tãs la saag baraare, hal tɩ rabeem-kãseng yõk nebã fãa, a Zeova ne a Sãmwɛll yĩnga. 19 La nin-buiidã fãa yeela a Sãmwɛll yaa: “Pʋʋs-y-yã a Zeova sẽn yaa yãmb Wẽnnaamã y tʋm-tʋmdbã yĩnga,+ tɩ d ra ki ye. Bala tõnd sẽn kos rĩmã, d maana wẽng n paas d yel-wẽnã sõore.”
20 La a Sãmwɛll yeela nin-buiidã yaa: “Da zoe-y rabeem ye. Yãmb sɩd maana bõn-kãensã fãa sẽn yaa wẽng wʋsgã. La sẽn be bala, ra wẽnemd-y n bas-y-yã a Zeova tũub ye.+ Maan-y-yã a Zeova raabã ne y sũur fãa.+ 21 Ra wẽnemd-y n tũ-y wẽn-faadã+ sẽn pa tar yõodo,+ la sẽn pa tõe n fãag yãmbã ye. Bala bãmb ka võor ye. 22 A Zeova yʋ-kãsengã yĩnga,+ a pa na n bas a nin-buiidã ye.+ Bala yaa a Zeova meng n yãk yãmb tɩ y na n yɩ a nin-buiidu.+ 23 Sã n yaa ne maam, mam pa na n saag n pa le pʋʋs a Zeova n kõ yãmba, n beeg-a ye. La mam na n ket n wilgda yãmb sẽn segde, la sẽn yaa tɩrga. 24 Bũmb sẽn be bala, zoe-y-yã a Zeova,+ la y tũ-a ne pʋ-peelem* la ne y sũur fãa. Ra yĩm-y bõn-kãsems nins a sẽn maan n kõ yãmbã ye.+ 25 La yãmb sã n yãk yam n maan wẽnga, a na n menesa yãmb+ ne y rĩmã fãa.”+
13 A Sayull sẽn wa n deeg naamã+ t’a tara yʋʋm . . . ,* la a rɩɩ naam Israyɛll yʋʋm a yiibu. 2 A Sayull yãka Israyɛll rap tus a tãabo. Bãmb sʋkã neb tus a yiib n da be ne a Sayull Mikmaas la soolmã zĩig ning sẽn yaa tãensã sẽn be Betɛllã, tɩ bãmb tusr be ne a Zonatã+ Gibeya,+ Bẽnzame soolmẽ wã. A Sayull kɩtame tɩ neb nins sẽn ketã ned kam fãa lebg n kuil a yiri. 3 A Zonatã kʋʋ Filisti nebã+ tãb-biis sullã sẽn da be Geba+ wã tɩ Filisti nebã wʋme. La a Sayull kɩtame tɩ b peeb baorg+ soolmã fãa pʋgẽ n yeel yaa: “Bɩ Ebre-rãmbã kelge!” 4 Israyɛll nebã fãa wʋma koe-kãngã: “A Sayull kʋʋ Filisti nebã tãb-biis sulli, la Israyɛll nebã lebga wa bõn-põosg Filisti nebã nifẽ.” Dẽ, bãmb boola nin-buiidã fãa n tigim a Sayull nengẽ Gilgalle.+
5 Filisti nebã me tigma taab n na n zab ne Israyɛll nebã. B zabr saar-dãmbã* sõor da yaa tus-pis-tã, tɩ b wed-rʋʋdbã sõor da yaa tus a yoobe. B tãb-biisã sõor da yaa wʋsg wa bĩisrã sẽn be mogrã noorã.+ Bãmb tɩ tilga b tãb-sikã Mikmaase, Bɛt-avɛn+ yaanga. 6 Israyɛll nebã bãngame tɩ b bee yell pʋgẽ, bala bɛɛbã ra rɩdg-b lame tɩ b zoe n tɩ kẽ tãens bogdẽ,+ londẽ, pĩisẽ, bogd b sẽn tu rot pʋsẽ, la b tɩ soond bulsẽ. 7 Ebre-rãmbã neb kẽer meng rʋʋga Zʋrdẽ kʋɩlgã n kẽng Gaad la Galaad soolmẽ wã.+ La a Sayull ra keta Gilgalle, tɩ neb nins sẽn da tũud-a wã fãa rigd rabeem. 8 A Sayull gũume n tãag rasem a yopoe, wakat ning a Sãmwɛll sẽn da yãkã. La a Sãmwɛll pa wa Gilgalle, tɩ nin-buiidã ra sãeegd n basd a Sayulli. 9 A Sayull wa n baas n yeelame yaa: “Tall-y maoong sẽn yõogd bugmã ne zems-n-taar maandã rũms n wa kõ maam.” Dẽ, yẽ maana maoong sẽn yõogd bugmã.+
10 La yẽnda sẽn maan maoong sẽn yõogd bugmã n sa bal la a Sãmwɛll sẽn wa. A Sayull seg-a lame n pʋʋs-a. 11 Rẽ la a Sãmwɛll sok-a yaa: “Yaa bõe la fo sẽn maanã?” T’a Sayull leoke: “Mam yãame tɩ nin-buiidã sãeegdame n basd maam+ tɩ fo-me pa wa wakat ning f sẽn yãkã ye. Sẽn paase, Filisti nebã ra tigimda taab Mikmaase.+ 12 Dẽ, mam tagsame tɩ Filisti nebã na n wa zaba ne tõnd Gilgall tɩ mam yaool n nan pa kos a Zeova sõngr ye. Rẽ n so tɩ mam ges tɩ yaa tɩlɛ tɩ m maan maoong sẽn yõogd bugmã.”
13 La a Sãmwɛll yeela a Sayull yaa: “Fo maana yalemdo. Fo pa tũ noor ning fo Wẽnnaam a Zeova sẽn kõ foomã ye.+ Fo sã n da tũ noorã, a Zeova ra na n kɩtame tɩ fo rĩungã kaoos wakat fãa yĩng Israyɛlle. 14 La masã, fo rĩungã pa na n kaoos ye.+ A Zeova na n baoo ned a sũurã sẽn noom ne,+ la a Zeova na n kɩtame tɩ yẽ lebg a nin-buiidã taoor soaba.+ Bala fo pa sak n tũ a Zeova sẽn yeel foomã ye.”+
15 Woto, a Sãmwɛll yikame n yi Gilgall n kẽng Gibeya sẽn be Bẽnzame soolmẽ wã. A Sayull sõda nin-buiidã. Rap nins sẽn da ket n be ne-a wã sõor da zemsa kobs-yoobe.+ 16 A Sayull ne a biig a Zonatã n paas rap nins sẽn da be ne-bã ra bee Geba,+ Bẽnzame soolmẽ wã, tɩ Filisti nebã ra tilg b tãb-sikã Mikmaase.+ 17 Filisti nebã tãb-biis sul a tã n da yit b tãb-sikã zĩigẽ. A ye da teesda sor ning sẽn dabd Ofra, Suwall soolmẽ wã, 18 t’a to wã ra teesd Bɛt-horon+ sorã, tɩ tãab-n-soabã rɩkd sor ning sẽn dabd toadgã sẽn tees Zeboyim longã, we-raoogã sẽnese.
19 Sãe ra pa le be Israyɛll soolmẽ wã ye. Bala Filisti nebã ra pa rat tɩ Ebre-rãmbã kud sʋʋs la kãn ye. 20 Ra lebga tɩlɛ tɩ Israyɛll nebã kẽnd Filisti nebã nengẽ n toosd b wãgsã la b soensã, la b saasd b layã ne b goetã. 21 Bãmb da yaooda pĩm* a yembr b wãgsã ne b soensã toosg yĩnga, n paas b tʋʋm-teed nins sẽn tar yẽn a tãabo, ne b layã la b niisã bãn-sɩlemsã manegr yĩnga. 22 Zabrã daare, rap nins sẽn da be ne a Sayull la a Zonatã wã baa a ye ra pa zãad sʋʋg wall kãnd ye.+ Yaa a Sayull ne a biig a Zonatã bal n da tar zab-teedo.
23 Filisti nebã tãb-biisã sull a yembr da yiime n kẽng Mikmaas tãngã zĩ-longẽ wã.+
14 Daar a ye, a Sayull biig a Zonatã+ yeela a sõangdã sẽn da zãad a zab-teedã yaa: “Wa tɩ d pɩʋʋg n kẽng Filisti nebã sik-bilã sẽn beẽ wã.” La a ra pa togs a ba wã ye. 2 A Sayull ra tilga a tãb-sikã Gibeya+ toadgã sɛɛgẽ, gernaad tɩɩg ning sẽn be Migronnã tẽngre, tɩ neb nins sẽn da be ne-a wã sõor zems kobs-yoobe.+ 3 (Wakat kãng tɩ yaa a Ahiya n da yeelg efoodã.*+ A Ahiya ra yaa a Ikabood+ ba-biig a Ayituub+ biiga, t’a Ayituub yaa a Fineyaas+ biiga, t’a Fineyaas yaa a Zeova maan-kʋʋd a Eli+ sẽn da be Sɩlo+ wã biiga.) La nin-buiidã ra pa mi t’a Zonatã loogame ye. 4 Pĩis a yiib sẽn wõnd yẽnd n da be a Zonatã sẽn da rat n tũ zĩig ning n pɩʋʋg n kẽng Filisti nebã tãb-sikẽ wã goabg la rɩtgo. B boonda a yembr tɩ Bozɛɛz, n boond a to wã tɩ Sene. 5 Pĩig a yembr da lugame n be rɩtgo, n tees Mikmaase, t’a to wã be goabg n tees Geba.+
6 A Zonatã yeela sẽn da zãad-a yẽ zab-teedã yaa: “Wa tɩ d pɩʋʋg n kẽng nin-kãensã sẽn pa kẽ bãongã+ sik-bilẽ wã, tɩ tõe t’a Zeova sõng-do. Bala bũmb pa be n tõe n gɩdg a Zeova t’a pa tũnug ne neb bilf wall neb wʋsg n fãag a nebã ye.”+ 7 La sẽn zãad-a yẽ zab-teedã leokame yaa: “Fo sẽn dat n maan bũmb ning fãa bɩ f maane. Tees zĩig ning fãa fo sẽn date, tɩ fo sẽn na n kẽngẽ fãa, mam na n tũ-f lame.” 8 Dẽ, a Zonatã yeelame: “D na n pɩʋʋg n kẽnga nin-kãensã nengẽ, n tɩ maan tɩ b yã-do. 9 Bãmb sã n yeel tõnd tɩ d yals tɩ b wa, d na n yalsa d sẽn beẽ wã n pa kẽng b nengẽ ye. 10 La b sã n yeel tõnd tɩ d wa zab ne-ba, d na n kẽngame. Bala yaa bãnd sẽn wilgd t’a Zeova na n ning-b-la tõnd nugẽ.”+
11 Dẽ, bãmb b yiibã fãa likame tɩ Filisti nebã sẽn be b sik-bilẽ wã yã-ba, n yeele: “Ges-y-yã! Ebre-rãmbã yita bogd nins pʋsẽ b sẽn da solgã.”+ 12 Filisti nebã paa b tãb-sikẽ wã n yeel a Zonatã ne ned ning sẽn zãad a zab-teedã yaa: “Wa-y ka tɩ y na bãnge!”+ Zĩig pʋgẽ, a Zonatã yeela sẽn da zãad-a yẽ zab-teedã yaa: “Pʋg maam t’a Zeova na n ning-b-la Israyɛll nugẽ.”+ 13 A Zonatã tee ne a nao la a nus n dʋ, tɩ sẽn da zãad-a yẽ zab-teedã be a poorẽ. A Zonatã sɩnga Filisti nebã vargre, tɩ sẽn da zãad-a yẽ zab-tẽedã pʋgd n baasd-ba. 14 Pipi zab-kãngã pʋgẽ, a Zonatã ne sẽn da zãad-a yẽ zab-teedã kʋʋ sẽn ta neb 20, n pa zab n zãag zĩig meng ye.*
15 Dẽ, rabeem-kãseng yõka Filisti nebã b sikã zĩigẽ, ne tãb-biis nins sẽn da be pĩigẽ wã. Baa tãb-biis sul nins sẽn da yit n tɩ zabd ne Israyɛllã+ yɛɛsame. Tẽngã sɩnga rigimdgu, la Wẽnnaam kɩtame tɩ rabeem-kãseng yõk-ba. 16 A Sayull gũudbã sẽn da be ne-a Gibeya+ sẽn be Bẽnzame soolmẽ wã yãame tɩ bɛɛbã tãb-sikã fãa ra gudgdame.+
17 A Sayull yeela nebã yaa: “M bõos tɩ y sõd nebã n ges ãnd n pa be tõnd sʋka.” B sẽn sõdã, b mikame t’a Zonatã ne ned ning sẽn zãad a zab-teedã pa be ye. 18 A Sayull yeela a Ahiya+ yaa: “Tall Wẽnnaam koglgã n kolge!” (Bala Wẽnnaam koglgã ra bee ne Israyɛll nebã wakat kãnga.*) 19 A Sayull sẽn wa n gomd ne maan-kʋʋdã, gudgrã ra paamda pãng Filisti nebã tãb-sikã zĩigẽ n paasdẽ. Dẽ, a Sayull yeela maan-kʋʋdã yaa: “Bas fo sẽn maandã.”* 20 Woto, a Sayull ne neb nins fãa sẽn da be ne-a wã tigma taab n kẽng zabrã zĩigẽ, n tɩ mik tɩ Filisti nebã wẽneg n keeda taab ne b sʋʋsã, tɩ zũnd-zãndã ra yaa wʋsgo. 21 Sẽn paase, Ebre-rãmb nins sẽn da teel Filisti nebã, n da tũ-b n wa b sikã zĩigẽ wã lebg n wa naaga Israyɛll nebã sẽn be ne a Sayull la a Zonatã wã. 22 Israyɛll neb nins fãa sẽn da tɩ solg+ Efrayim soolmã zĩig ning sẽn yaa tãensã wʋmame tɩ Filisti nebã zoeeme, tɩ bãmb me naag n pʋgl-b n na n zabe. 23 A Zeova fãaga Israyɛll nebã baraare.+ La Israyɛll nebã zaba zabrã n tãag hal Bɛt-avɛn.+
24 Baraare, Israyɛll nebã ra namsda wʋsgo, bala a Sayull ra kãaba nin-buiidã fãa yĩng n yeel yaa: “Ned ning fãa sẽn na n lemb dɩɩb* tɩ zaabr nan pa ta, la tɩ mam nan pa rok m sũur ne m bɛɛbã, bɩ kãab-wẽng zĩnd a zugu!” Woto yĩnga, ned baa a ye pa tol n dɩ rɩɩb baraar ye.+
25 La nebã fãa kẽnga weoogã pʋgẽ n tɩ yã sɩɩd sẽn be tẽnga. 26 Nebã sẽn kẽng weoogẽ wã, b yãa sɩɩdã sẽn tosde, la ned baa a ye pa lemb-a ye. Bala b ra zoeta a Sayull kãabgã. 27 La a Zonatã ra pa wʋm a ba wã sẽn da kãab nebã fãa yĩngã ye.+ Dẽ, a tẽega a rasaarã a sẽn da zãadã n tõk sɩ-vakã n dɩ. A sẽn dɩ wã, a paama pãnga.* 28 La nin-buiidã nin-yend yeelame yaa: “F baaba kãaba nebã fãa yĩng n yeel tɩ ‘ned ning sẽn na n dɩ rɩɩb rũndã, bɩ kãab-wẽng zĩnd a zugu.’+ Yaa rẽ yĩng la yaamsã sẽn tar nebã.” 29 Dẽ, a Zonatã yeelame: “M baaba baoo yel-kãseng n kõ nebã. Ges-y mam sẽn paam pãng* m sẽn lemb sɩɩdã bilf balã. 30 B sã n da basẽ tɩ nebã rɩ+ bũmb nins b sẽn zɛ b bɛɛbã nengẽ wã, tõnd da kõn kʋ Filisti nebã wʋsg n yɩɩg woto sɩda?”
31 Baraare, b kell n kʋʋ Filisti nebã Mikmaas n tãag Ayalon,+ la yaamsã wʋma nebã. 32 La nebã sɩnga teedã zɛɛb ne yão-beedo. B yãka piis ne niis la nag-bi n kood-b tẽnga, n wãb nemdã ne zɩɩmã.+ 33 B wa n togsa a Sayull yaa: “Ges-y-yã! Nebã wãbda nemd ne zɩɩm n beegd a Zeova.”+ Rẽ la a Sayull yeel-b yaa: “Yãmb maana yel-wẽn-kãsenga. Bilm-y kug-bedr n wa kõ maam tao-tao.” 34 A Sayull yeelame: “Saag-y nin-buiidã sʋk n yeel-b tɩ b ned kam fãa tall a loalg wall a pesg n wa kodg ka, n yaool n wãbe. Da wãb-y nemd ne zɩɩm+ n beeg a Zeova ye.” Dẽ, bãmb ned kam fãa talla a loalg n wa kodg be yʋn-kãnga. 35 La a Sayull mee tẽn-kugr a Zeova yĩnga.+ Yɩɩ pipi la woto a sẽn me tẽn-kugr a Zeova yĩnga.
36 Rẽ poor bilfu, a Sayull yeelame: “Wa-y tɩ d pʋgl Filisti nebã yʋngã, n zɛ b teedã hal tɩ beoogã vẽege. D pa na n bas baa nin-yend t’a põs ye.” La nebã leokame yaa: “Maan-y yãmb sẽn date.” La maan-kʋʋdã yeelame yaa: “Wa-y tɩ d sok Wẽnnaam ka.”+ 37 La a Sayull soka Wẽnnaam yaa: “M pʋgl Filisti nebã bɩ?+ Yãmb na n ning-b-la Israyɛll nugẽ bɩ?” La Wẽnnaam pa leok-a baraar ye. 38 Rẽ la a Sayull yeel-yã: “Nin-buiidã taoor dãmb fãa, wa-y ka tɩ d bao n bãng ned ning sẽn maan yel-wẽnd rũndã wã. 39 Mam wẽenda ne a Zeova sẽn yaa Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã, la sẽn fãag-a Israyɛllã tɩ baa yaa mam biig a Zonatã n maan yellã, a segd n kiime.” La nin-buiidã ned baa a ye pa leok-a ye. 40 A yeela Israyɛll nebã fãa yaa: “Yãmb na n yalsa toore, tɩ maam ne m biig a Zonatã me yals toore.” La nin-buiidã leoka a Sayull yaa: “Maan-y sẽn ta yãmb yam.”
41 A Sayull yeela a Zeova yaa: “Israyɛll Wẽnnaam, bɩ y leok ne Tumimmã!”*+ Dẽ, b yãka a Sayull ne a Zonatã tɩ taalã yi nin-buiidã zugu. 42 A Sayull yeelame: “Maan-y bãnde,+ n bãng sã n yaa maam bɩ m biig a Zonatã n tar taale.” La bãndã yãka a Zonatã. 43 A Sayull yeela a Zonatã yaa: “Togs maam. Yaa bõe la fo maan-yã?” La a Zonatã yeel-a lame yaa: “Yaa sɩɩd bilf bal la mam tõk ne rasaarã sẽn be m nugẽ wã n lembe.+ Ad maam! Kʋ-y-ma!”
44 T’a Sayull yeel yaa: “Zonatã, mam sã n pa kʋ foom bɩ Wẽnnaam sɩbg maam ne sɩbg-kãsenga.”+ 45 La nebã yeela a Sayull yaa: “B segd n kʋʋ a Zonatã sɩda? Ned ning sẽn kɩt tɩ Israyɛll tõog a bɛɛbã ne tõogr sẽn yaa kãsengã?+ Pa saagd ye! Tõnd wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã, t’a zoobg meng pa na n lʋɩ tẽng ye. Bala yaa ne Wẽnnaam sõngr la a sẽn kɩt tɩ tõnd tõog zabrã rũndã wã.”+ Woto, nebã fãaga a Zonatã tɩ b pa kʋ-a ye.
46 Dẽ, a Sayull basa Filisti nebã rigbu, la Filisti nebã leba b soolmẽ.
47 A Sayull paasa a naamã pãng Israyɛlle. La a zaba ne a bɛɛbã zĩig fãa. A zaba ne Mowaab nebã,+ Amon nebã,+ Edom nebã,+ Zoba rĩm-dãmbã,+ la Filisti nebã.+ A sẽn kẽngẽ fãa, a tõogdame. 48 A zaba ne raood n tõog Amalɛk nebã,+ n fãag Israyɛll nebã, neb nins sẽn da fãad bãmbã nusẽ.
49 A Sayull kom-dibli wã ra yaa a Zonatã, a Isvi, ne a Malkisuwa.+ A talla kom-pugli a yiibu. Kãsmã yʋʋr la a Meraab,+ tɩ yaoã yʋʋr la a Mikall.+ 50 A Sayull pagã yʋʋr da boondame t’a Ayinowam, n yaa a Ahimaaz bi-pugla. A tãb-biisã naab ra yaa a Neer biig a Abneere,+ n yaa a Sayull ba wã ba-biiga. 51 A Kis+ n da yaa a Sayull ba, t’a Neer+ sẽn yaa a Abneer ba wã yaa a Abiyɛll biiga.
52 A Sayull naamã tɛka, a zaba zab-toos ne Filisti nebã.+ A sã n da yã rao sẽn tar pãng wall raoodo, a kẽesd-a-la a tãb-biisã sʋka.+
15 A Sãmwɛll yeela a Sayull yaa: “A Zeova ra tʋma maam tɩ m yãk* foom tɩ f lebg Israyɛll nebã sẽn yaa a nin-buiidã rĩma.+ Dẽ wã, kelg a Zeova koɛɛga.+ 2 Ad tãb-biis naab a Zeova sẽn yeele: ‘Mam na n doka m sũur ne Amalɛk nebã, bãmb sẽn zab ne Israyɛll nebã b sẽn da wa n yi Ezɩpt n watẽ wã yĩnga.+ 3 Masã, kẽng n tɩ zab ne Amalɛk nebã+ n sãam bãmb+ ne bũmb nins fãa b sẽn tarã zãnga. Fo pa segd n bas-b tɩ b põs ye.* Kʋ b fãa zãnga,+ rapã ne pagbã, kambã ne kom-peelsã, niisã ne piisã, la yʋgma wã ne bõensã fãa.’”+ 4 A Sayull boola sodaasã n tigim Telayim, n sõd-ba. Zida buudã sʋk yɩɩ sodaas tus-piiga, tɩ buud a taabã yɩ bãmb tus-kobs-yi sẽn kẽnd nao.+
5 A Sayull zãagame n ta Amalɛk tẽngã, n yãk sodaas tɩ b tɩ solg longẽ* wã n gũudẽ. 6 Dẽ, a Sayull yeela Kɛn nebã+ yaa: “Zoe-y n yi-y Amalɛk nebã sʋka, tɩ m da wa naag yãmb ne bãmb n menes ye.+ Bala yãmb maana Israyɛll nebã fãa neere,+ bãmb sẽn wa n yit Ezɩptã.” Woto, Kɛn nebã yii Amalɛk nebã sʋka. 7 Rẽ poore, a Sayull kʋʋ Amalɛk nebã+ sẽn sɩng Havila+ n tãag Suur+ sẽn pẽ Ezɩptã. 8 A yõka Amalɛk rĩm a Agaag+ vɩɩga, la a kʋ sẽn kell-bã fãa ne sʋʋga.+ 9 La a Sayull ne nin-buiidã basa a Agaag n pa kʋ ye.* Bãmb basa rũms nins sẽn yaa sõma n yɩɩdã me: Piisã, niisã, rũm-nobdsã, pe-raadã, la bũmb nins sẽn da yaa sõma wã.+ Bãmb da pa rat n sãam-b ye. La bũmb nins fãa sẽn da pa tar yõodã, la nebã sẽn da pa ratã, bãmb sãama bõn-kãense.
10 Dẽ, a Zeova goma ne a Sãmwɛll n yeele: 11 “Mam maanda m bãngẽ* m sẽn yãk a Sayull t’a lebg rĩmã. Bala yẽ basa maam n pa sak mam noorã ye.”+ A Sãmwɛll sũur sãama wʋsgo, hal t’a yãb ne a Zeova yʋngã tõre.+ 12 A Sãmwɛll sẽn yik yibeoog pĩnd n na n tɩ seg a Sayullã, b yeel-a lame yaa: “A Sayull kẽnga Karmelle,+ la yẽ lugla bũmb beenẽ a meng yĩnga.+ Dẽ, a lebgame n kẽng Gilgalle.” 13 A Sãmwɛll sẽn wa n ta a Sayull nengẽ wã, a Sayull yeel-a lame: “Bɩ a Zeova ning yãmb barka. Mam maana a Zeova sẽn yeelã fãa.” 14 La a Sãmwɛll leokame: “La bõe yĩng tɩ m wʋmd piis la niis sẽn yãbde?”+ 15 T’a Sayull leok yaa: “Nin-buiidã talla rẽ Amalɛk nebã nengẽ n wa, bala bãmb basa piis ne niis nins sẽn yaa sõma n yɩɩdã,* n na n kʋ maand yãmb Wẽnnaam a Zeova yĩnga. La tõnd sãama sẽn ketã fãa zãnga.” 16 La a Sãmwɛll yeela a Sayull yaa: “Bas goama! Kelg tɩ m togs-f bũmb ning a Zeova sẽn yeel maam yʋngẽ.”+ T’a Sayull leoke: “Gom-y-yã!”
17 A Sãmwɛll yeelame: “Pa fo sẽn wa n tagsdẽ tɩ f pa zem baa fʋɩyã+ la fo lebg Israyɛll buud toɛy-toɛyã zu-soaba, t’a Zeova yãk* foo tɩ fo lebg Israyɛll rĩm sɩda?+ 18 Kaoosg zugẽ, a Zeova wa n tʋma foom n yeele: ‘Kẽng n tɩ zab ne Amalɛk nebã sẽn yaa yel-wẽn-maandbã n kʋ-ba.+ Zab ne bãmb n menes-b zãnga.’+ 19 Bõe yĩng tɩ fo pa kelg a Zeova koɛɛgã? Bõe yĩng tɩ fo bir teedã n zɛ ne yão-beedo,+ n maan sẽn yaa wẽng a Zeova nifẽ?”
20 La a Sayull yeela a Sãmwɛll yaa: “Mam yaool n saka a Zeova koɛɛgã. Mam maana bũmb ning a Zeova sẽn tʋm maam tɩ m tɩ maanã. Mam talla Amalɛk rĩm a Agaag n wa, la m sãam Amalɛk nebã.+ 21 La nin-buiidã yãka piis ne niis te-zɛɛdmã sẽn da segd ne sãoongã sʋka, bũmb nins sẽn yaa sõma n yɩɩdã, n na n maan maand Gilgall n kõ a Zeova sẽn yaa yãmb Wẽnnaamã.”+
22 Dẽ, a Sãmwɛll leokame: “Bõe n noom a Zeova n yɩɩda? Maand sẽn yõogd bugum ne maand a taabã+ bɩ, bɩ a Zeova koɛɛgã sakre? Gese! Sakr yɩɩda maoongo,+ la kelgr yɩɩda pe-raad kaam.+ 23 Bala wẽn-kɩɩsg+ yaa wẽng wa bagre,+ tɩ tɩtaam yaa wẽng wa tɩt maanego, la bõn-naands* pʋʋsgo. Fo sẽn zãgs n pa kelg a Zeova gomdã,+ yẽ me zãgsame tɩ f pa na n le yɩ rĩm ye.”+
24 Dẽ, a Sayull yeela a Sãmwɛll yaa: “Mam beegame, bala mam kɩɩsa a Zeova noorã ne yãmb goamã, m sẽn zoe nin-buiidã rabeem n kelg bãmb sẽn datã yĩnga. 25 Masã, mam kot-y lame tɩ y kõ-m sugr m beegrã yĩnga, la y lebg n yãag maam tɩ m tɩ wõgemd a Zeova taoore.”+ 26 La a Sãmwɛll yeela a Sayull yaa: “Mam pa na n lebg n yãag foo ye. Bala fo zãgsa a Zeova gomdã, t’a Zeova me zãgs tɩ f kõn le yɩ rĩm Israyɛll ye.”+ 27 A Sãmwɛll sẽn lebg n na n loogã, a Sayull gãda a kobr sẽn yaa bãg-vɩɩdã noore, la tõsgame. 28 T’a Sãmwɛll yeel-a yaa: “Wa fuugã sẽn tõsgã, rũndã, a Zeova me na n deega naamã fo nugẽ. Fo pa na n le yɩ Israyɛll rĩm ye. La yẽ na n kõ-a-la ned a to sẽn yaa sõma n yɩɩd foom.+ 29 Sẽn paase, Israyɛll Wẽnnaamã sẽn yaa kãsengã+ pa na n yag ziri+ wall a toeem yam ye.* Bala a pa wa ninsaal n toeemd yam ye.”*+
30 La a Sayull leokame: “Mam beegame. La mam kot-y lame tɩ y waoog maam m nin-buiidã kãsem-dãmbã taoore, la Israyɛll nebã taoore. Lebg-y n yãag-y maam tɩ m tɩ wõgemd yãmb Wẽnnaam a Zeova taoore.”+ 31 Dẽ, a Sãmwɛll lebgame n tũ a Sayull t’a tɩ wõgemd a Zeova taoore. 32 A Sãmwɛll yeelame: “Tall-y Amalɛk rĩm a Agaag n wa kõ-ma.” Dẽ, a Agaag kolga ne rabeem,* bala yẽ ra yeela a sũurẽ yaa: ‘Hakɩɩka, mam pa na n bãng kũum toog ye.’ 33 La a Sãmwɛll yeelame: “Wa fo sʋʋgã sẽn kɩt tɩ pagb kong b kambã, fo ma wã me na n konga biiga.” Dẽ, a Sãmwɛll kɛɛ a Agaag ne sʋʋg a Zeova taoor Gilgall hal t’a ki.+
34 Rẽ poore, a Sãmwɛll kẽnga Rama, la a Sayull kuila a ba-yirã Gibeya. 35 Hal n tãag a Sãmwɛll kũum, a pa le yã a Sayull ye. Bala a ra sidgda wʋsg a Sayull yĩnga.+ A Zeova maana a bãngẽ a sẽn kɩt t’a Sayull lebg Israyɛll rĩmã.+
16 A Zeova wa n yeela a Sãmwɛll yaa: “Fo na n sidga a Sayull yĩng hal tɩ ta dabʋre?+ Mam zãgsame t’a kõn le yɩ Israyɛll rĩm ye.+ Pids f yɩɩllã kaam+ n kẽng tɩ mam tʋmda foom Betlehɛm rao a Zese*+ nengẽ, bala mam yãka a bi-ribl a ye t’a na n lebg rĩma.”+ 2 La a Sãmwɛll leokame yaa: “Mam na n maana a wãn n kẽnge? A Sayull sã n wʋme, a na n kʋʋ maam.”+ T’a Zeova yeel-a yaa: “Tall nag-sadg n kẽng n tɩ yeel yaa: ‘Mam waame n na n maan maoong n kõ a Zeova.’ 3 Bool a Zese t’a wa maoongã zĩigẽ, tɩ mam na n wilga foom fo sẽn segd n maanega. Fo segd n zaee* ned ning mam sẽn na n wilg foomã.”+
4 A Sãmwɛll maana a Zeova sẽn yeel-a wã. A sẽn ta Betlehɛmmã,+ tẽngã kãsem-dãmb yi n seg-a lame n digd rabeem. Bãmb sok-a lame yaa: “Yaa noog tɩ y wat kaanẽ?” 5 T’a leoke: “Yaa noogo. M waame n na n maan maoong n kõ a Zeova. Yɩlg-y y mens n tũ maam tɩ d kẽng maoongã zĩigẽ.” La yẽ yɩlga a Zese ne a kom-dibli wã. Rẽ poore, a yeel-b lame tɩ b wa maoongã zĩigẽ. 6 Bãmb sẽn wa n watẽ wã, a Sãmwɛll yãa a Eliyaab+ n yeel a sũurẽ yaa: “Hakɩɩka, a Zeova sẽn yãk* a soabã la sẽn yas a taoorã.” 7 La a Zeova yeela a Sãmwɛll yaa: “Ra ges a yalẽ wã wall a woglmã ye.+ Bala mam pa yãk-a ye. Ninsaal sẽn get to-to wã yaa toor ne Wẽnnaam sẽn get to-to wã. Bala ninsaal geta nif sẽn ne, la a Zeova geta sẽn be sũurẽ.”+ 8 A Zese boola a Abinadaab+ t’a kolg a Sãmwɛll taoore, la a yeelame: “A Zeova pa yãk yãoã soabã me ye.” 9 A Zese kɩtame t’a Sama+ me kolge, la a Sãmwɛll yeelame: “A Zeova pa yãk yãoã soabã me ye.” 10 Woto, a Zese kɩtame t’a kom-dibli a yopoe kolg a Sãmwɛll taoore, la a yeela a Zese yaa: “A Zeova pa yãk bãmbã baa a yembr ye.”
11 Sẽn na n baase, a Sãmwɛll soka a Zese yaa: “Fo kom-dibli wã fãa la woto bɩ?” T’a leoke: “B yao-zʋʋgã+ n kete, la a kɩɩmda piisi.”+ Dẽ, a Sãmwɛll yeela a Zese yaa: “Tʋm tɩ b tɩ bool-a. Bala a sã n pa wa, tõnd pa na n zĩnd n dɩ ye.” 12 Dẽ, yẽ tʋmame tɩ b tɩ tall-a n wa. A ra yaa zẽega, t’a ninã ne a yalẽ wã fãa yaa neere.+ Dẽ, a Zeova yeelame: “Yik n sudg a zugã kaam, bala yaa yẽ la m yãk-yã!”+ 13 A Sãmwɛll rɩka yɩɩllã ne kaamã+ n pʋdg a zug a ba-biisã taoore. Baraar tɛka, a Zeova vʋʋsmã siga a Davɩɩd zugu, n kõ-a pãnga.+ La a Sãmwɛll wa n yikame n lebg n leb Rama.+
14 A Zeova vʋʋsmã yiime n bas a Sayulli,+ t’a Zeova bas tɩ tags-wẽns kẽ-a, n da kẽesd-a rabeem wʋsgo.+ 15 A Sayull tʋm-tʋmdbã yeel-a lame yaa: “Yãmb mengã neeme tɩ Wẽnnaam basame tɩ tags-wẽns kẽesd yãmb rabeem wʋsgo. 16 Rẽ wã, d zu-soaba, d bõos tɩ y kɩt tɩ y tʋm-tʋmdbã sẽn yas yãmb taoorã bao rao sẽn mi pɛndg wẽeb sõma,+ tɩ sẽn wa n yaa wakat ning fãa la Wẽnnaam bas tɩ tags-wẽns kẽ yãmba, bɩ a wẽ pɛndgã tɩ yols-yã.” 17 Woto, a Sayull yeela a tʋm-tʋmdbã yaa: “M kotame tɩ y bao rao sẽn mi pɛndg wẽeb sõma n tall-a n wa kõ-ma.”
18 A tʋm-tʋmd a yembr leokame yaa: “Ade! Mam yãa Betlehɛm rao a Zese bi-ribl a ye sẽn mi pɛndg wẽeb hal sõma. Sẽn paase, a tara raoodo, n yaa zabr gãndaoogo.+ A mii goam sõma, a yaa rasãnga,+ la a Zeova bee ne-a.”+ 19 A Sayull tʋma neb tɩ b tɩ yeel a Zese yaa: “Kɩt tɩ f biig a Davɩɩd sẽn kɩɩmd rũmsã wa mam nengẽ.”+ 20 Dẽ, a Zese baoo buri, waoog sẽn pid ne divẽ n paas bulla, n zɩlg bõang n yeel a Davɩɩd t’a tall n tɩ kõ a Sayulli. 21 Woto, a Davɩɩd kẽnga a Sayull nengẽ n tɩ lebg a tʋm-tʋmda.+ A Sayull wa n nong-a-la wʋsgo, n kɩt t’a bobd a zab-teedã. 22 A Sayull tʋmame tɩ b tɩ yeel a Zese yaa: “M kotame tɩ f bas t’a Davɩɩd lebg mam tʋm-tʋmda, bala mam sũur nooma ne-a.” 23 Wẽnnaam sã n da bas tɩ tags-wẽns kẽ a Sayull fãa, a Davɩɩd rɩkda a pɛndgã n wẽ t’a Sayull paam yolsg t’a yĩnsã sigi, tɩ tags-wẽnsã yi n bas-a.+
17 Filisti nebã+ tigma b tãb-biisã n na n kẽng zabre. Bãmb tigma taab Soko+ sẽn be Zida soolmẽ wã, n tilg b tãb-sikã Soko ne Azeka+ sʋka, Efɛɛz-damim+ soolmẽ wã. 2 La a Sayull ne Israyɛll nebã tigma taab n tilg b tãb-sikã Ela tẽn-nabrẽ wã,+ n tong taab ned fãa ne a zĩig n na n zab ne Filisti nebã. 3 Filisti nebã ra bee tãng a yembr zugu, tɩ Israyɛll nebã be tãng a to zugu, tɩ long ra be b sʋka.
4 Gãndaoog a yembr n yi Filisti nebã tãb-sigsã sʋka, t’a yʋʋr la a Golyate.+ A ra yaa Gat+ neda, t’a woglmã yaa kãntɩɩg a yoob la nug-yakemd a yembre.* 5 A ra fõgna zũud pugla, n yer zũud fuug*+ sẽn wõnd zĩnf pagdo. A fuugã zɩslmã ra yaa sɩkl tus a nu.* 6 A karsã ra luda ne zũudu, la a ra boba zũud kãn-dibg+ tɩ be a poorẽ wã. 7 A kãndã raoog taglem ra taa sʋnd koeer-bõanga,+ t’a kãndã noor sẽn maan ne kutã zɩslem ra yaa sɩkl kobs-yoobe.* Ned n da be a taoor n zãad a gãongã n kẽnda. 8 Yẽ yalsame n zẽk a koɛɛg n gom ne Israyɛll tãb-biisã+ n yeel-b yaa: “Yãmb yiime n tong taab ned fãa ne a zĩig n na n maan bõe? Mam pa Filisti ned tɩ yãmb yaa a Sayull tʋm-tʋmdb la? Yãk-y ned t’a wa tɩ d seg taaba. 9 A sã n tõog n zab ne maam n kʋ-ma, tõnd na n lebga yãmb tʋm-tʋmdba. La mam sã n tõog-a n kʋ-a, yãmb n na n lebg tõnd tʋm-tʋmdba.” 10 Filisti nedã leb n yeelame yaa: “Mam baooda Israyɛll tãb-biisã noor+ dũndã. Yãk-y ned t’a wa tɩ d zab taaba!”
11 A Sayull ne Israyɛll nebã fãa sẽn wʋm Filisti nedã goamã, b yɛɛsa wʋsg hal tɩ b pelens yɩke.
12 A Davɩɩd ra yaa a Zese biiga, la a Zese*+ ra bee Efrate,+ rat n yeel tɩ Zida soolmẽ Betlehɛmmã.+ A ra tara kom-dibli a nii,+ la a Sayull wakatẽ wã t’a ra zoe n kʋʋlame. 13 A Zese kom-kãsems a tãabã ra tũu a Sayull n kẽng zabrã.+ A kom-dibli a tãabã sẽn kẽng zabrã ra yaa a Eliyaab+ sẽn yaa a bi-kãsengã, sẽn pʋgd-a wã yaa a Abinadaabe,+ tɩ tãab-n-soabã la a Sama.+ 14 A Davɩɩd n da yaa yao-zʋʋga,+ la kom-kãsems a tãabã ra tũu a Sayulli.
15 A Davɩɩd ra kẽnd n tʋmda a Sayull nengẽ, la a lebgd n kuiis Betlehɛm n gũud a ba wã piisi.+ 16 Wakat kãnga, Filisti raoã ra yita yibeoog fãa ne zaabr fãa n kolgd Israyɛll nebã n yalsd n baood b noore. Yẽ maana woto rasem pis-naase.
17 A Zese wa n yeela a biig a Davɩɩd yaa: “M bõos tɩ f rɩk kood efa* a yembrã b sẽn sẽ wã, la bur piigã n kẽng sikã zĩigẽ tao-tao n tɩ kõ f kẽem-dãmbã. 18 Zã formaaz piig n tɩ kõ tãb-biis tusr-tusr naabã. Ges f kẽem-dãmbã sã n keemame, la f zã bũmb sẽn wilgd tɩ b bee laafɩ n wa.” 19 A Davɩɩd kẽem-dãmbã ne Israyɛll tãb-biisã fãa ra bee ne a Sayull Ela tẽn-nabrẽ wã+ n zabd ne Filisti nebã.+
20 Woto, a Davɩɩd yika yibeoog pĩnd n gũnug piisã ne neda, la a sak a ba a Zese tẽn-tʋʋmdã n sag teedã n looge. A sẽn ta tãb-sikã zĩigẽ wã, tãb-biisã ra yiime n kaasd zabr kaasgo. 21 Israyɛll tãb-biisã ne Filisti tãb-biisã yiime n tees taab n yasẽ. 22 Zĩig pʋgẽ, a Davɩɩd sika a teedã n gũnug ned ning sẽn da gũud teedã, la a wudg n kẽng zabrã zĩigẽ. A sẽn ta wã, a sɩnga a kẽem-dãmbã gãas sokre.+
23 A sẽn wa n gomdã, gãndaoog ning yʋʋr sẽn boond t’a Golyat+ n yaa Gat nedã yii Filisti nebã tãb-biisã sʋk n yalse. A goma goam nins a sẽn da minim n gomdã,+ la a Davɩɩd wʋmame. 24 Israyɛll nebã fãa sẽn yã raoã, b yɛɛsame+ n tar n leb poorẽ. 25 Israyɛll nebã ra yetame yaa: “Yãmb nee ra-kãngã sẽn watã bɩ? A watame n na n bao Israyɛll nebã noore.+ Rĩmã na n kõo ned ning sẽn na n kʋ-a wã arzɛgs wʋsgo. A na n dɩka a bi-puglã n kõ-a,+ la a kɩt t’a ba wã zak rãmb da le yao lampo Israyɛlle, la b ra le tʋm rĩmã tʋʋm ye.”
26 Dẽ, a Davɩɩd soka neb nins sẽn da yas a sɛɛgẽ wã yaa: “Bõe la b na n maan n kõ ned ning sẽn na n kʋ Filisti nin-kãngã n yiis yãndã Israyɛll nebã zugu? Filisti ra-kãngã sẽn pa kẽ bãongã yaa ãnda, n baood Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã tãb-biis noore?”+ 27 Nebã lebs n togs-a-la gom-kãens n yeel-a yaa: “Woto la b na n maan n kõ ned ning sẽn na n kʋ-a wã.” 28 A Davɩɩd kẽem a Eliyaab+ sẽn wʋm a sẽn gomd ne nebã, a sũur puugame t’a yeel-a: “Fo waa ka n na n maan bõe? Fo gũnuga piisã sẽn pa waoogã ne ãnd we-raoogẽ wã?+ Mam mii fo tɩtaamã ne f yam-wẽngã. Yaa zabrã bal la fo wa n na n gese.” 29 T’a Davɩɩd leoke: “Mam maana bõe? Yaa sokr bal la m sok-yã!” 30 A Davɩɩd wẽnemdame n sok ned a to sok-yɛngã,+ la nebã leok-a-la wa pĩndã.+
31 Neb n wʋm a Davɩɩd goamã n tɩ togs a Sayulli. Woto, a Sayull tʋmame tɩ b tɩ tall-a n wa. 32 A Davɩɩd yeela a Sayull yaa: “Bɩ ned baa a yembr da koms raood Filisti nin-kãngã yĩng ye. Yãmb tʋm-tʋmdã na n kẽngame n tɩ zab ne-a.”+ 33 La a Sayull leoka a Davɩɩd yaa: “Fo pa tõe n tɩ zab ne Filisti ra-kãngã ye. Bala fo yaa biig bala,+ tɩ yẽ yaa sodaag* hal a yãadmẽ.” 34 T’a Davɩɩd yeel a Sayull yaa: “Yãmb tʋm-tʋmdã yaa pe-kɩɩm n gũud a ba wã piisã. La daar a yembre, gɩgemd+ n wa n yõk pesg piisã sʋk n looge, tɩ urs* me wa daar a to n yõk pesg n looge. 35 La mam diga b fãa n pãb-ba, n fãag piisã fãa b noorẽ. B sẽn yik n na n zab ne maamã, mam gãda b kõbdã n wẽ-b n lub n kʋ. 36 Yãmb tʋm-tʋmdã kʋʋ gɩgemdã ne ursã fãa, la Filisti ra-kãngã sẽn pa kẽ bãongã na n lebga wa bãmba, bala yẽ baoa Wẽnnaam ning sẽn vɩ wã tãb-biisã noore.”+ 37 A Davɩɩd paasame yaa: “A Zeova sẽn fãag maam gɩgemdã la ursã nao-yẽesẽ wã, a na n fãaga maam Filisti ra-kãngã nugẽ me.”+ T’a Sayull yeel a Davɩɩd yaa: “Kẽnge, la bɩ a Zeova zĩnd ne-fo!”
38 Dẽ, a Sayull rɩka a futã n yeelga a Davɩɩde, la a rɩk a zũud puglã n fõgn-a. Rẽ poore, a yeelg-a-la kut fuugã.* 39 A Davɩɩd rɩka a sʋʋgã n sẽb a sɛɛga, n mak n na n loog la a pa tõog ye. Bala a pa minim-b ye. A yeela a Sayull yaa: “Mam pa tõe n kẽn ne te-kãensã, mam sẽn pa minim-bã yĩnga.” Woto, a Davɩɩd yeesa zab-teedã. 40 A rɩka a rasaarã, la a wʋk kug-saal a nu kosoogẽ wã, n sagl-b a pe-kɩɩm korgẽ wã. A ra zãada a loaabgã+ a nugẽ, n sɩng Filisti raoã pẽnegre.
41 Filisti raoã ra kẽnd n kolgda a Davɩɩde, tɩ ned ning sẽn zãad a gãongã be a taoore. 42 Filisti nedã sẽn yã a Davɩɩdã, a ges-a lame n paoog-a. Bala a ra yaa zẽega, n yaa bi-neer bala.+ 43 Dẽ, Filisti nedã soka a Davɩɩd yaa: “Mam yaa baag la,+ tɩ fo wat mam nengẽ ne dasaba?” La Filisti nedã kãaba a Davɩɩd wẽng ne a wẽnnaam-dãmbã yʋya. 44 A yeela a Davɩɩd yaa: “Watẽ bala. Mam na n kʋʋ foo n kõ yĩngr bõn-yɩgdɩ wã la we-rũmsã.”
45 La a Davɩɩd leoka Filisti nedã yaa: “Fo wata ne sʋʋg la kãn+ a yiib n na n zab ne maam, la mam wata ne a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã yʋʋre,+ n na n zab ne foom. Yẽ n yaa Israyɛll tãb-biisã Wẽnnaam, soab ning fo sẽn paoogã.+ 46 Rũndã, a Zeova na n ninga foom mam nugẽ,+ la mam na n kʋʋ foo n fiuug f zugã. Rũndã, mam na n kʋʋ Filisti tãb-biisã n kõ yĩngr bõn-yɩgdɩ wã la tẽngã we-rũmsã. Woto, dũniyã nebã fãa na n bãngame tɩ Wẽnnaam n be Israyɛlle.+ 47 Neb nins fãa sẽn tigim ka wã na n bãngame tɩ pa ne sʋʋg bɩ kãnd la a Zeova fãagd ned ye.+ Bala zabrã yaa a Zeova zabre,+ la a na n ninga yãmb fãa tõnd nugẽ.”+
48 Dẽ, Filisti raoã le sɩnga kẽnd n kolgd a Davɩɩde, t’a Davɩɩd wudg tao-tao n tees Filisti tãb-biisã sẽn beẽ wã n na n seg-a. 49 A Davɩɩd tʋma a nug a korgẽ wã, n sak kugr n ning a loaabgẽ wã n lobge. Kugrã tɩ wẽe Filisti nedã rĩiri, n võd n kẽ. La yẽ lʋɩɩme t’a nengã fõgen tẽngã.+ 50 Woto, a Davɩɩd tõoga Filisti nedã ne loaabg la kugr bala. Yẽ kʋ-a lame, baa a sẽn da pa zãad sʋʋgã.+ 51 A Davɩɩd kell n zoeeme n tɩ yals Filisti nedã sɛɛgẽ, n wõog a sʋʋgã+ a wʋʋgẽ n fiuug a zugã, tɩ yɩ vẽeneg t’a kiime. Filisti tãb-biisã sẽn yã tɩ b gãndaoogã kiime wã, b zoeeme.+
52 Dẽ, Israyɛll ne Zida tãb-biisã sɩnga kaasgo. Bãmb riga Filisti nebã tẽn-nabrẽ wã+ zĩig fãa hal n ta Ekron+ tẽngã rignoyã. Filisti nebã kũ-rãmb da rɩga sẽn sɩng ne Saarayim+ sorã, n tãag Gat ne Ekronne. 53 Israyɛll nebã sẽn dig Filisti nebã ne b sũur fãa n lebg n wa wã, b zɛɛ b sikã.
54 Dẽ, a Davɩɩd talla Filisti nedã zug n kẽng Zerizalɛm. La yẽ bĩnga Filisti nedã zab-teedã a fu-roogẽ wã.+
55 A Sayull sẽn wa n yã a Davɩɩd sẽn dabd n na n tɩ zab ne Filisti nedã, a soka a Abneer+ sẽn yaa a tãb-biisã naabã yaa: “Bi-kãngã yaa ãnda biiga,+ Abneere?” T’a leok yaa: “N-na, mam wẽenda ne yãmb sẽn vɩ wã tɩ mam pa mi ye!” 56 Tɩ rĩmã yeel yaa: “Bao n bãng biigã sẽn yaa ned ning biiga.” 57 A Davɩɩd sẽn tɩ kʋ Filisti nedã n lebg n wa wã bala, a Abneer peeg-a lame n kẽng a Sayull taoore, t’a zãad Filisti nedã zugu.+ 58 A Sayull sok-a lame yaa: “Fo yaa ãnda biiga?” T’a Davɩɩd leoke: “Mam yaa yãmb tʋm-tʋmd a Zese+ sẽn yaa Betlehɛm nedã biiga.”+
18 A Davɩɩd sẽn gom ne a Sayull n sa wã, a Zonatã+ sũur tabenda a Davɩɩde. A sɩngame n nong a Davɩɩd wa a menga.*+ 2 Baraar tɛka, a Sayull kɩtame t’a Davɩɩd kell n pa ne-a, n pa le bas t’a leb a ba wã zakẽ ye.+ 3 La a Zonatã ne a Davɩɩd maana kaoola,+ bala a Zonatã ra nong-a-la wa a menga.*+ 4 A Zonatã yeega a kobr sẽn yaa bãg-vɩɩdã n kõ a Davɩɩde, la a rɩk a zabr fuugã, a sʋʋgã, a tãpã la a sẽbdgã n kõ-a. 5 A Davɩɩd sɩnga zab kẽngre, la zĩig ning fãa a Sayull sẽn tʋm-a, a ra paamda tõogre.*+ Dẽ, a Sayull kɩtame t’a lebg a tãb-biis naaba,+ la rẽ yɩɩ nin-buiidã fãa ne a Sayull tʋm-tʋmdbã noogo.
6 A Davɩɩd ne neb a taabã sã n da tɩ kʋ Filisti nebã n lebgdẽ, Israyɛll tẽnsã fãa pagb ra yitame n yɩɩndẽ+ la b saood n na n seg Rĩm a Sayulli. B ra wẽeda bembend*+ la kʋla, n kɩdemd sũ-noogo. 7 Pagbã sẽn da kɩdemdã ra yɩɩndame n yetẽ yaa:
“A Sayull kʋʋ neb tusri,
t’a Davɩɩd kʋ neb tus-piiga.”+
8 A Sayull sũurã puuga wʋsgo,+ bala yɩɩllã pa yɩ-a noog ye. Yẽ yeelame yaa: “B yeelame t’a Davɩɩd kʋʋ neb tus-piiga, n yaool n yeel tɩ mam kʋʋ neb tusri. Kella naamã bal tɩ b reeg n kõ-a!”+ 9 Baraar tɛka, a Sayull ra gũusda a meng ne a Davɩɩde.
10 Vẽkembeoogã, Wẽnnaam basame tɩ tags-wẽns kẽ a Sayulli,+ t’a ra zʋbsd wa gãeeng* a roogẽ wã, t’a Davɩɩd ra wẽed pɛndg+ wa a sẽn da minim n maandẽ wã. A Sayull da zãada kãnd a nugẽ,+ 11 la a tãoo a Davɩɩd ne kãndã+ naoor a yiibu, n yet a sũurẽ yaa: ‘Mam na n kaa a Davɩɩd ne lalgã!’ La a Davɩɩd kuugame n zoe n põse. 12 Rẽ kɩtame t’a Sayull ra zoet a Davɩɩde, bala a Zeova ra bee ne-a,+ n yaool n loog n bas yẽ a Sayulli.+ 13 Dẽ, a Sayull kɩtame t’a Davɩɩd pa le tʋmd yẽ taoor ye. A yãk-a lame t’a lebg tãb-biis tusr naaba, n da lʋɩt tãb-biisã taoor tɩ b kẽnd zabre.+ 14 A Davɩɩd ra ket n paamda tõogr*+ a sẽn maandã fãa pʋgẽ, la a Zeova ra bee ne-a.+ 15 La a Sayull sẽn yã t’a Davɩɩd paamda tõogr wʋsgã, a maneg n zoe-a lame. 16 Israyɛll ne Zida nebã fãa ra nonga a Davɩɩde, bala a ra lʋɩta bãmb taoor tɩ b kẽnd n zabdẽ.
17 A Sayull wa n yeela a Davɩɩd yaa: “Ad mam bi-pugl-kãseng a Meraabe.+ Mam na n dɩk-a lame n kõ foom tɩ f maan f paga.+ La fo segd n ket n tʋmda mam tʋʋmã ne raoodo, la f zabd a Zeova zabã.”+ A Sayull ra yeta a sũurẽ yaa: ‘Mam pa na n kʋ-a m toor ye. M na n basame tɩ Filisti nebã kʋ-a.’+ 18 Rẽ la a Davɩɩd yeel a Sayull yaa: “Mam yaa ãnda, la mam buudã ne m ba wã zak rãmb yaa ãnd rãmba, tɩ m na n lebg rĩmã rɛɛmba?”+ 19 La wakat ning b sẽn da segd n dɩk a Sayull bi-pugl a Meraab n kõ a Davɩɩdã sẽn ta wã, mikame tɩ b ra zoe n dɩk-a lame n kõ Mehola ned a Adriyɛll+ t’a maan a paga.
20 La a Sayull bi-pugl a Mikall+ ra nonga a Davɩɩde. B tɩ togsa a Sayulli, la rẽ yɩ-a-la noogo. 21 Dẽ, a Sayull yeelame yaa: “M na n dɩka a Mikall n kõ-a n bẽd-a, tɩ Filisti nebã paam n kʋ-a.”+ Woto, a Sayull le yeela a Davɩɩd yaa: “Fo na n lebga mam rɛɛmb rũndã.” 22 Sẽn paase, a Sayull yeela a tʋm-tʋmdbã yaa: “Soos-y n gom-y ne a Davɩɩd n yeel-a yaa: ‘Gese! Rĩmã sũur nooma ne foom. Sẽn paase, a tʋm-tʋmdbã fãa me sũur nooma ne foom. Woto wã, sak n yɩ rĩmã rɛɛmba.’” 23 A Sayull tʋm-tʋmdbã sẽn togs a Davɩɩd gom-kãensa wã, a leokame yaa: “Yãmb tagsdame tɩ yɩl n yɩ rĩmã rɛɛmb yaa nana la? Mam yaa naong soaba, n leb n pa baa fʋɩ ye.”+ 24 Dẽ, a Sayull tʋm-tʋmdbã tɩ togs-a-la a Davɩɩd sẽn yeelã.
25 A Sayull sẽn wʋm dẽ wã, a yeelame yaa: “Ad yãmb sẽn tog n yeel a Davɩɩde: ‘Rĩmã pa rat bũmb a to a rɛɛmbã nugẽ,+ n zʋʋg Filisti neb yo-gãnd+ koabga, t’a paam n dok a sũur ne a bɛɛbã.’” A Sayull yeela woto, bala a ra ratame t’a Davɩɩd ki Filisti nebã nugẽ. 26 Woto, a Sayull tʋm-tʋmdbã tɩ togsa a Davɩɩd gom-kãensã, la a sũur yɩɩ noog a sẽn na n lebg rĩmã rɛɛmbã yĩnga.+ La nand tɩ wakat ning b sẽn yãkã ta, 27 a Davɩɩd ne a nebã kẽngame n tɩ kʋ Filisti rap kobs-yi n yãgs b yo-gãndã, n wa kõ rĩmã zãnga, n na n lebg a rɛɛmba. Woto, a Sayull rɩka a bi-pugl a Mikall n kõ-a t’a maan a paga.+ 28 A Sayull yãame t’a Zeova bee ne a Davɩɩde,+ la t’a biig a Mikall nong-a lame.+ 29 Woto kɩtame t’a Sayull maneg n zoet a Davɩɩde, n lebg a Davɩɩd bɛ a yõor tɛka.+
30 Filisti nanambsã ra yit n kẽnda zabre, la naoor wʋsgo, b sã n da kẽnge, a Davɩɩd tõogd-b lame* n yɩɩg a Sayull tʋm-tʋmdbã fãa,+ hal t’a yʋʋrã yi wʋsgo.+
19 A Sayull wa n togsa a biig a Zonatã ne a tʋm-tʋmdbã fãa t’a rat n kʋʋ a Davɩɩde.+ 2 A Zonatã sẽn da nong a Davɩɩd wʋsgã yĩnga,+ a yeel-a lame yaa: “M ba a Sayull rat n kʋʋ foo. M kotame tɩ f gũus neer beoog yibeoogo, n bao zĩig n solge. 3 Mam na n yiime n yals m ba wã sɛɛgẽ, pʋʋg ning fo sẽn na n solgẽ wã n gom ne-a fo yelle. La m sã n wʋm bũmbu, m na n togs-f lame.”+
4 Dẽ, a Zonatã pẽga a Davɩɩd+ a ba a Sayull taoore, n yeele: “Rĩmã pa segd n maan a tʋm-tʋmd a Davɩɩd wẽng ye. Bala a pa beeg yãmb ye. Sẽn paase, a sẽn maanã fãa nafa yãmba. 5 A gẽnega a yõor n kʋ Filisti nedã,+ t’a Zeova kɩt tɩ Israyɛll nebã fãa paam tõogr sẽn yaa kãsenga. Yãmb yãa rẽ, la y sũur yɩɩ noog wʋsgo. Woto wã, bõe yĩng tɩ y na n kʋ a Davɩɩd n daag bʋʋm soab zɩɩm zaalem n maan yel-wẽnde?”+ 6 A Sayull reega a Zonatã goamã n wẽen n yeele: “Mam wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã tɩ m pa na n kʋ-a ye.” 7 Rẽ poore, a Zonatã boola a Davɩɩd n togs-a gom-kãensã fãa, la a tall-a n leb a Sayull nengẽ t’a tɩ tʋmd a tʋʋmã wa pĩndã.+
8 Zabrã wa n le yikame, t’a Davɩɩd yi n tɩ zab ne Filisti nebã n kʋ bãmb wʋsgo. La Filisti nebã zoee a Davɩɩd taoore.
9 La a Zeova basame tɩ tags-wẽnsã le kẽ a Sayulli.+ Rẽ t’a ra zĩi a roogẽ wã n zãad a kãndã, t’a Davɩɩd wẽed pɛndga.+ 10 A Sayull tãoa a Davɩɩd ne a kãndã, n mak n na n kaa-a ne lalgã, la a Davɩɩd kuugame tɩ kãndã tɩ sel lalgã. Baraar yʋngo, a Davɩɩd zoeeme n põse. 11 A Sayull tʋma neb a Davɩɩd zakẽ wã tɩ b tɩ gũ, tɩ beoogã sã n vẽeg bɩ b kʋ-a.+ La a Davɩɩd pag a Mikall yeel-a lame yaa: “Fo sã n pa zoe n põs yʋn-kãngã, beoogo, fo yaa kɩɩnga.” 12 Zĩig pʋgẽ, a Mikall sõnga a Davɩɩd t’a tũ fenetrẽ wã n sig n zoe n põse. 13 A Mikall rɩka bõn-naandg* n gãneg gãagã zugu, n dɩk fuug sẽn yaa võy-võy sẽn maan ne bʋ-kõbd n dɩgl zĩig ning a Davɩɩd sẽn kogend a zugã, n pil ne fu-goabga.
14 A Sayull tʋmame tɩ b tɩ tall a Davɩɩd n wa, la a pagã yeelame t’a Davɩɩd pa keem ye. 15 A Sayull lebs n tʋma neb tɩ b tɩ ges a Davɩɩde, n yeel-ba: “Tall-y-yã-a ne a gãagã n wa tɩ d kʋ-a.”+ 16 A sẽn tʋm b rãmbã sẽn kẽ a Davɩɩd roogẽ wã, b yãame tɩ bõn-naandg* n be gãagã zugu, tɩ fuug sẽn yaa võy-võy sẽn maan ne bʋ-kõbd be zĩig ning a Davɩɩd sẽn kogend a zugã. 17 A Sayull soka a Mikall yaa: “Yaa bõe tɩ fo belg maam woto n bas m bɛ+ wã t’a zoe n põse?” T’a Mikall leok yaa: “A yeela maam tɩ m bas-a t’a loog tɩ sã n pa rẽ, a na n kʋ-m lame!”
18 Woto, a Davɩɩd zoeeme n põse, n kẽng a Sãmwɛll nengẽ Rama.+ A togs-a-la bũmb nins fãa a Sayull sẽn maanã. Dẽ, yẽ ne a Sãmwɛll kẽnga Nayot+ n tɩ zĩnd be. 19 Neb n wa n togs a Sayull yaa: “A Davɩɩd bee Nayote, Rama soolmẽ wã.” 20 Zĩig pʋgẽ, a Sayull tʋma neb tɩ b tɩ yõk a Davɩɩde. La a sẽn tʋm b rãmbã kẽngame n tɩ yã no-rɛɛsdb sẽn kʋʋl sẽn togsd bãngr-goama, t’a Sãmwɛll yaa b taoor soaba. Woto, Wẽnnaam vʋʋsmã siga bãmb zutu, tɩ bãmb me yik n maand wa no-rɛɛsdbã.
21 B sẽn togs a Sayull yellã, zĩig pʋgẽ, a tʋma neb a taaba. La bãmb me sẽn ta wã, b yikame n maand wa no-rɛɛsdba. Woto, a Sayull leb n tʋma neb a taaba, naoor a tãab-n-soaba. Bãmb me sẽn ta, b maana wa no-rɛɛsdbã. 22 Sẽn na n baase, a Sayull mengã kẽnga Rama. La a sẽn ta bul-kãsengã sẽn be Seku wã, a sokame yaa: “A Sãmwɛll ne a Davɩɩd bee yɛ?” Tɩ b leok yaa: “B bee Nayote,+ Rama soolmẽ wã.” 23 A sẽn yi n dɩk sor n dabd Nayot sẽn be Rama soolmẽ wã, Wẽnnaam vʋʋsmã siga a zugu, t’a ra kẽnd la a maand wa no-rɛɛsa, hal n ta Nayot sẽn be Rama wã. 24 Sẽn paase, a yeega a futã, la yẽ me maana wa no-rɛɛsa, a Sãmwɛll taoore. A gãanda be a beelle, wĩndgã ne yʋngã tõre. Rẽ n so tɩ nebã ra yetẽ yaa: “A Sayull me lebga no-rɛɛs la?”+
20 Woto, a Davɩɩd zoeeme n yi Nayot sẽn be Rama soolmẽ wã. La a kẽnga a Zonatã nengẽ n tɩ yeel-a yaa: “Bõe la mam maan-yã?+ Mam kongrã yaa bõe? La yaa bõe la mam maan n beeg f ba wã t’a rat n yãk mam yõorã?”* 2 T’a Zonatã leok yaa: “Pa saagd ye!+ Fo pa na n ki ye. Kelge! Mam ba wã pa maand baa fʋɩ n pa togs maam ye. Yaa yel-bil tɩ yaa yel-kãsenga. Bõe yĩng t’a na n solg maam bõn-kãnga? Woto pa tõe ye.” 3 La a Davɩɩd wẽename n yeele: “Sãmbg kae tɩ fo ba wã miime tɩ fo nonga maam,+ la a na n yeelame: ‘Bɩ y ra maan t’a Zonatã bãnge, t’a sũur da wa sãam ye.’ Mam wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã, la m wẽenda ne fo sẽn vɩ wã tɩ yaa nao-yakemd bal n welgd maam ne kũum!”+
4 Dẽ, a Zonatã yeela a Davɩɩd yaa: “Fo sẽn na n yeel maam bũmb ning fãa, mam na n maaname.” 5 A Davɩɩd yeela a Zonatã yaa: “Beoog yaa ki-paalga,+ la sãmbg kae tɩ b ratame tɩ m zĩnd ne rĩmã n dɩ. Bas-m tɩ m looge, tɩ m na n tɩ solga weoogẽ wã n tãag ra-yɩt zaabre. 6 Fo ba wã sã n sok mam yell bɩ f yeel yaa: ‘A Davɩɩd kosa maam sor n na n kẽng Betlehɛm+ sẽn yaa a ba-yirã tao-tao, bala bãmb zakã neb fãa yʋʋmd-yʋʋmd maoong la b maand be.’+ 7 A sã n yeel tɩ yaa sõma, dẽnd a na n basa fo tʋm-tʋmdã laafɩ. La a sũurã sã n yiki, bɩ f bãng bal t’a rat n maana maam wẽnga. 8 Bɩ f maan sɩd ne f tʋm-tʋmdã,+ bala fo maana kaool ne maam a Zeova taoore.+ La mam sã n tara taale,+ bɩ fo mengã kʋ maam, la f ra tall maam n kẽng f ba wã nengẽ ye.”
9 La a Zonatã leokame yaa: “Ra pʋd n saag n tags woto ye! Mam sã n bãng tɩ m ba wã rat n maana foo wẽnga, hakɩɩka, mam na n togsa foom.”+ 10 Rẽ la a Davɩɩd sok a Zonatã yaa: “Fo ba wã sã n leok foo ne gom-kãse, ãnda n na n wa togs maam?” 11 A Zonatã yeela a Davɩɩd yaa: “Wa tɩ d kẽng weoogẽ wã.” Woto, bãmb b yiibã fãa yiime n kẽng weoogẽ wã. 12 La a Zonatã yeela a Davɩɩd yaa: “Bɩ Israyɛll Wẽnnaam a Zeova yɩ kaset tɩ mam na n feesa m ba wã beoog wakat kãngã, pa rẽ bɩ ra-yɩta. A sã n wilg t’a sũur nooma ne a Davɩɩde, m na n tʋmame tɩ b wa togs foo. 13 La m ba wã sã n dat n maan foo wẽng tɩ mam pa kɩt tɩ fo bãng la m bas-f tɩ f loog ne laafɩ, bɩ a Zeova sɩbg maam ne sɩbg-kãsenga. Bɩ a Zeova zĩnd ne foo+ wa a sẽn zĩnd ne m ba wã.+ 14 Mam vɩɩmã tõre, la hal baa mam kũum poore, bɩ f nong maam ne a Zeova nonglmã buudu.+ 15 Ra tol n bas m zakã rãmb neer maanego,+ baa a Zeova sã n wa menes f bɛɛbã fãa tẽngã zugu.” 16 Dẽ, a Zonatã maana kaool ne a Davɩɩd roogã rãmb n yeele: “A Zeova na n kɩtame t’a Davɩɩd bɛɛbã fãa paam sɩbgre.” 17 A Zonatã kɩtame t’a Davɩɩd le wẽen b zoodã yĩnga, bala a Zonatã ra nonga a Davɩɩd wa a menga.*+
18 Dẽ, a Zonatã yeela a Davɩɩd yaa: “Beoog yaa ki-paalga,+ la nebã na n soka fo yelle, bala fo zaoogã na n yɩɩ vɩʋʋgo. 19 La ra-yɩta, b na n maneg n soka fo yelle. Woto wã, bɩ f kẽng n tɩ solg zĩig ning fo sẽn solg nindaarẽ wã, kugrã sɛɛgẽ ka. 20 Mam na n tãoo pɛɛm a tãab kugrã kɩrenga, tɩ yaa wa m tãooda bũmbu. 21 Mam na n tʋma m tʋm-tʋmdã n yeele: ‘Kẽng n tɩ rɩgs pɛɛmã n wa.’ Mam sã n yeel-a: ‘Gese! Pɛɛmã bee fo sɛɛgẽ, rɩgs-b n wa,’ rat n yeelame tɩ f tõe n waame. Bala mam wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã tɩ woto rat n yeelame tɩ yell kae, la tɩ bũmb pa na n maan-f ye. 22 La mam sã n yeel m tʋm-tʋmdã yaa: ‘Gese! Pɛɛmã bee hal taoore,’ bɩ f looge. Bala yaa a Zeova n dat tɩ f looge. 23 La sã n yaa ne kaoolã tõnd sẽn maan ne taabã,+ bɩ a Zeova yɩ kaset wakat sẽn ka sɛt yĩnga.”+
24 Dẽ, a Davɩɩd tɩ solga weoogẽ wã. Ki-paalgã sẽn ta wã, rĩmã zĩnda a zaoogẽ wã n na n dɩ.+ 25 Rĩm a Sayull ra zĩi a zaoogẽ lalgã sɛɛgẽ wa raasenkamã. A Zonatã ra zĩ n teesa rĩmã, t’a Abneer+ ra zĩ a Sayull sɛɛgẽ. La a Davɩɩd zĩigã ra yaa vɩʋʋgo. 26 A Sayull pa yeel bũmb baraar ye. Bala a yeela a sũurẽ yaa: ‘Tõe tɩ bũmb n maan n kɩt t’a Davɩɩd pa yɩlemd ye.+ Segd n yaa woto. A pa yɩlemd ye.’ 27 La ki-paalgã vẽkembeoogã, rat n yeel tɩ rasem a yiib-n-soabã daare, a Davɩɩd zĩigã ra ket n yaa vɩʋʋgo. Dẽ, a Sayull soka a biig a Zonatã yaa: “Bõe yĩng t’a Zese*+ bi-riblã pa wa rɩ zaamẽ la rũndã?” 28 T’a Zonatã leok yaa: “A Davɩɩd kosa maam ne pẽdgr n na n kẽng Betlehɛmme.+ 29 A yeelame: ‘M bõos tɩ f kõ-m sor tɩ m looge, bala mam zakã rãmb maanda maoong beenẽ, tɩ m kẽem meng bool maam. Mam sã n taa fo yam, bɩ f bas tɩ m soos n kẽng n tɩ ges m ba-biisã.’ Yaa rẽ la a sẽn pa wa n na n dɩ ne rĩmã.” 30 Dẽ, a Sayull sũurã puuga ne a Zonatã, t’a yeel-a yaa: “Foo, pʋg-tõatg biiga! Fo tẽedame tɩ mam pa mi tɩ fo bee a Zese bi-riblã poorẽ la? Fo ningda f meng yãnde, la f ningd f ma yãnde. 31 A Zese biigã sã n ket n vɩ tẽngã zugu, foo ne f naamã pa na n kaoos ye.+ Woto wã, bɩ f tʋm ned t’a tɩ tall-a n wa, bala a segda ne kũum.”+
32 La a Zonatã leoka a ba a Sayull yaa: “Bõe yĩng tɩ b segd n kʋ-a?+ Bõe la a maan-yã?” 33 Rẽ la a Sayull tão a Zonatã ne a kãndã n na n kʋ-a.+ Woto, a Zonatã bãngame t’a ba wã rata ne a sũur fãa n kʋ a Davɩɩde.+ 34 Zĩig pʋgẽ, a Zonatã yika rɩɩbã zĩigẽ ne sũ-puugri, n pa rɩ baa fʋɩ ki-paalgã rasem a yiib-n-soabã daar ye. Bala a sũur da sãama a Davɩɩd poorẽ,+ la a ba wã sẽn ning-a yãndã yĩnga.
35 Beoog sẽn vẽege, a Zonatã kẽnga weoogẽ wã, zĩig ning yẽ ne a Davɩɩd sẽn da segd n seg taabã. La tʋm-tʋmd sẽn yaa bi-bɩɩg n tũ-a.+ 36 A yeela a tʋm-tʋmdã yaa: “M bõos tɩ f zoe n tɩ rɩgs pɛɛmã m sẽn na n tão wã.” Tʋm-tʋmdã zoeeme, t’a Zonatã tão peemd n zʋʋg-a. 37 Tʋm-tʋmdã sẽn ta zĩig ning peemdã sẽn lʋɩ wã, a Zonatã zẽka a koɛɛg n yeel-a yaa: “Peemdã bee hal taoorã.” 38 A Zonatã zẽka a koɛɛg n yeel tʋm-tʋmdã yaa: “Wɩnge! Kẽng tao-tao! Ra kaoos ye!” Dẽ, a Zonatã tʋm-tʋmdã tɩ rɩgsa pɛɛmã n lebg n wa a zu-soabã nengẽ. 39 Tʋm-tʋmdã pa wʋm yellã võor ye. A Zonatã ne a Davɩɩd bal n da wʋmd a võore. 40 A Zonatã rɩka a zab-teedã n kõ a tʋm-tʋmdã n yeel-a: “Tall n kẽng tẽngã pʋgẽ.”
41 Tʋm-tʋmdã sẽn looge, a Davɩɩd yika zĩig sẽn pa zãr ne a Zonatã sẽn beẽ wã, nug-goabg sẽnesã n wa. A lʋɩɩme n fõgen a neng tẽnga, n wõgemd naoor a tãabo. Yẽ ne a Zonatã moka taaba, tɩ b ned kam fãa yãbe. La a Davɩɩd n yãb n yɩɩge. 42 A Zonatã yeela a Davɩɩd yaa: “Kẽng ne laafɩ, bala tõnd d yiibã wẽena+ ne a Zeova yʋʋre, n yeele: ‘Bɩ a Zeova zĩnd maam ne foo sʋka, la fo yagensã ne mam yagensã sʋk wakat fãa.’”+
Dẽ, a Davɩɩd yikame n looge, t’a Zonatã leb tẽngã pʋgẽ.
21 A Davɩɩd wa n kẽnga Noobe,+ maan-kʋʋd a Ahimelɛk nengẽ. La a Ahimelɛk yiime n seg a Davɩɩd la a rigda. Yẽ soka a Davɩɩd yaa: “Bõe yĩng tɩ fo yaa f ye tɩ ned pa yãag-fo?”+ 2 A Davɩɩd leoka maan-kʋʋd a Ahimelɛk yaa: “Rĩmã tʋma maam tɩ m tɩ maan bũmbu, la a yeele: ‘Ra sak tɩ ned baa a ye bãng mam sẽn tʋm foo tɩ f tɩ maan bũmb ningã, la noy nins m sẽn kõ foomã ye.’ Maam ne m kom-bɩɩsã zemsa taab n yãk zĩig n na n seg taaba. 3 Masã, y sã n tara bur a nu bɩ y kõ-ma, wall rɩɩb ning fãa y sẽn tare.” 4 Maan-kʋʋdã leoka a Davɩɩd yaa: “Bur-zaalg pa be ye. Yaa bur sẽn yaa sõng+ bal n be ka. La f kom-bɩɩsã we n zãaga b mens ne pagba?”*+ 5 A Davɩɩd leoka maan-kʋʋdã yaa: “Yaa vẽeneg tɩ tõnd zãaga d mens ne pagba, wa d sẽn minim n maand zabr kẽnd wakatã.+ Kom-bɩɩsã sã n yaa yɩlem baa tʋʋm-zaalg yĩnga, rũndã tʋʋmdã sẽn yaa sõngã la b maneg n yaa yɩlma!” 6 Woto, maan-kʋʋdã kõ-a-la burã sẽn yaa sõngã,+ bala bur a to ra kae n zʋʋg bur b sẽn kõ Wẽnnaamã ye. B ra yiisa bur-kãng a Zeova taoor n ledg-a ne bur-paall baraare.
7 A Sayull tʋm-tʋmd n da be be raar-n-kãnga, a sẽn da segd n pa a Zeova taoor tɩlɛ wã yĩnga. A yʋʋrã la a Doɛɛge,+ n yaa Edom neda,+ la a Sayull pe-kɩɩmbã naaba.
8 A Davɩɩd soka a Ahimelɛk yaa: “Yãmb tara kãnd bɩ sʋʋg ka bɩ? Mam pa tõog n yals n dɩk m sʋʋgã wall m zab-teedã ye. Bala rĩmã tʋʋmdã ra yaa yãgb yelle.” 9 Tɩ maan-kʋʋdã leoke: “Filisti ned a Golyat+ fo sẽn kʋ Ela+ tẽn-nabrẽ wã sʋʋg n be ka. A vila ne fuug n dɩg efoodã*+ poorẽ. F sã n dat-a lame bɩ f rɩke, bala sʋʋg a to pa be ye.” T’a Davɩɩd yeele: “Sʋ-kãngã to kae ye. Rɩk-y-yã-a n kõ-ma.”
10 Baraare, a Davɩɩd yikame n kell n tall zoees+ n zãag ne a Sayulli. La a wa n taa Gat+ rĩm a Akis nengẽ. 11 A Akis tʋm-tʋmdbã yeel-a lame yaa: “Pa a Davɩɩd sẽn yaa a tẽngã rĩmã la woto? Pa yẽ yĩng la b sẽn da yɩɩnd la b saoodẽ, n yetẽ:
‘A Sayull kʋʋ neb tusri,
t’a Davɩɩd kʋ neb tus-piigã’ sɩda?”+
12 A Davɩɩd tagsa gom-kãensã zug neere. La Gat rĩm a Akis rabeem kẽ-a-la wʋsgo.+ 13 Woto, a maana wa a zugã lebgame,+ la wa a yaa gãeeng bãmb taoore. Yẽ ra gʋnda tẽngã rignoyã, la a bas t’a kolkoodã yʋʋnd a toɛɛngã zugu. 14 A Akis wa n yeela a tʋm-tʋmdbã yaa: “Yãmb pa ne tɩ ra-kãngã yaa gãeeng sɩda? Yaa bõe tɩ yãmb tar-a n wat mam nengẽ? 15 Yaa gãeems n paoog maam bɩ, tɩ yãmb wat ne yãoã ka t’a na n tʋm a gãeen-tʋʋmã mam taoore? Nin-kãngã pa kẽed mam zakẽ ye.”
22 Woto, a Davɩɩd yii be+ n zoe n tɩ solg Adulam+ tãngã bokẽ. A ba-biisã ne a ba wã zakã rãmb fãa sẽn wʋm dẽ, b babs-a-la beenẽ. 2 La neb nins fãa sẽn da tar zu-loeese, b rãmb nins sẽn da tar samã la sũ-pa-noaang rãmbã tũu a Davɩɩde, la yẽ lebga b naaba. Ra yaa na maan rap kobs-naas n da be ne-a.
3 A Davɩɩd yii be n kẽng Mizpe, Mowaab soolmẽ wã n yeel Mowaab+ rĩmã yaa: “M bõos tɩ y bas tɩ m ba wã ne m ma wã pa ne yãmba, hal tɩ m wa bãng Wẽnnaam sẽn na n maan bũmb ning n kõ-ma.” 4 Woto, a Davɩɩd bas-b-la ne Mowaab rĩmã, la bãmb paa ne-a wakat ning fãa a Davɩɩd sẽn da be zĩ-soalgdgẽ wã.+
5 Kaoosg zugẽ, no-rɛɛs a Gaad+ yeela a Davɩɩd yaa: “Ra pa zĩ-soalgdgẽ wã ye. Yi be n kẽng Zida+ soolmẽ wã.” Dẽ, a Davɩɩd yii be n kẽng Herɛt weoogẽ wã.
6 A Sayull wa n wʋmame tɩ b yãa a Davɩɩd ne a nebã. A Sayull ra zĩi Gibeya,+ tamaris tɩɩgã sẽn be zĩ-zãntgẽ wã tẽngre, t’a kãndã be a nugẽ. A tʋm-tʋmdbã fãa ra gũbg-a lame n yasẽ. 7 Dẽ, a Sayull yeela a tʋm-tʋmdbã sẽn da gũbg-a n yasẽ wã yaa: “Kelg-y-yã, yãmb a Bẽnzame buudã nebã. Rẽ yĩnga a Zese*+ biigã me na n kõo yãmb fãa pʋt ne viyn pʋt sɩda? A na n yãka yãmb fãa tɩ y lebg neb tusr-tusr nanambse, la neb koabg-koabg nanambs sɩda?+ 8 Yãmb fãa zãmba maam! Ned baa a ye pa togs maam tɩ m biigã maana kaool ne a Zese biigã ye!+ Yãmb ned baa a ye pa zoe mam nimbãaneg n togs maam tɩ mam bi-roakã pirsa m tʋm-tʋmd t’a solg n dat n maan maam wẽnga, wa sẽn yaa to-to masã wã ye.”
9 Edom ned a Doɛɛg+ sẽn yaa a Sayull tʋm-tʋmdbã taoor soabã da yasa be. A yeela a Sayull yaa:+ “Mam yãa a Zese biigã sẽn wa Noob a Ayituub+ biig a Ahimelɛk nengẽ. 10 A soka a Zeova a Davɩɩd sẽn tog n maane, la a kõ-a rɩɩbo. A kõ-a-la Filisti ned a Golyat+ sʋʋgã menga.” 11 Zĩig pʋgẽ, rĩmã tʋma neb tɩ b tɩ tall a Ayituub biig a Ahimelɛk sẽn yaa maan-kʋʋdã, ne a ba wã roogã maan-kʋʋdbã fãa sẽn be Noobã n wa. Woto, bãmb fãa waa rĩmã nengẽ.
12 A Sayull yeelame: “A Ayituub biiga, kelge!” T’a leoke: “M kelgdame, m zu-soaba.” 13 A Sayull sok-a lame yaa: “Bõe yĩng tɩ foo ne a Zese biigã zãmb maam? Bõe yĩng tɩ fo kõ-a bur ne sʋʋga, la f sok Wẽnnaam a sẽn tog n maane? A yik n kɩɩsda maam n solg n dat n maan maam wẽnga, wa sẽn yaa to-to masã wã.” 14 T’a Ahimelɛk leok rĩmã yaa: “Yãmb tʋm-tʋmdbã fãa sʋka, ãnd n yaa sɩd soab wa a Davɩɩde?+ Yẽ yaa rĩmã rɛɛmba,+ n yaa yãmb gũudbã naaba, tɩ yãmb zakã rãmb fãa waoogd-a.+ 15 Rẽ yĩnga yaa pipi la woto mam sẽn sok Wẽnnaam a yĩng sɩda?+ Mam kõn saag n maan yãmb sẽn yetã ye! Bɩ rĩmã ra ning maam ne m ba wã zakã rãmb fãa taal ye. Bala yãmb tʋm-tʋmdã ra pa mi baa fʋɩ yel-kãngã wɛɛngẽ ye.”+
16 La rĩmã yeelame yaa: “Hakɩɩka, fo na n kiime+ Ahimelɛke. Foo ne f ba wã zakã rãmb fãa na n kiime.”+ 17 Rẽ poore, rĩmã yeela gũudbã* sẽn da gũbg-a n yasẽ wã yaa: “Wẽnemd-y n kʋ-y-yã a Zeova maan-kʋʋdbã, bala b bee a Davɩɩd poorẽ! Bãmb da miime t’a Davɩɩd ra zoetame n na n põsg maam, la b pa togs maam ye!” La rĩmã tʋm-tʋmdbã ra pa rat n sak n kʋ a Zeova maan-kʋʋdbã ye. 18 Dẽ, rĩmã yeela a Doɛɛg+ yaa: “Wẽnemd n kʋ maan-kʋʋdbã! Tao-tao bala, Edom ned+ a Doɛɛg kẽngame n kʋ maan-kʋʋdbã a toore. Baraare, yẽ kʋʋ maan-kʋʋdb* pis-nii la a nu.+ 19 Sẽn paase, a kʋʋ Noob+ sẽn yaa maan-kʋʋdbã tẽngã neb ne sʋʋga. Yẽ kʋʋ rapã ne pagbã, kambã ne kom-peelsã, niisã, bõensã la piisã fãa ne sʋʋga.
20 La a Ayituub biig a Ahimelɛk biig a yembr n paam n põse. A yʋʋr la a Abiyataare.+ Yẽ zoeeme n kẽng a Davɩɩd nengẽ. 21 A yeela a Davɩɩd yaa: “A Sayull kʋʋ a Zeova maan-kʋʋdbã.” 22 T’a Davɩɩd yeel a Abiyataar yaa: “Mam da mii vẽeneg tɩ Edom ned a Doɛɛg sẽn da be be baraarã,+ a na n tɩ togsa a Sayulli. Mam tara taal fo ba wã zakã rãmb fãa kũumã pʋgẽ. 23 Pa ne maam. Ra yɛɛs ye. Bala ned sã n dat n yãk fo yõorã, yaa mam yõorã la a rat n yãke. Mam na n kogla foom.”+
23 B wa n yeela a Davɩɩd yaa: “Filisti nebã zabda ne Keyila,+ n zɛɛd koodã zɛɛsẽ wã.” 2 Dẽ, a Davɩɩd soka a Zeova yaa:+ “M segd n kẽng n tɩ zaba ne Filisti nebã bɩ?” T’a Zeova yeel a Davɩɩd yaa: “Kẽng n tɩ zab ne Filisti nebã n fãag Keyila.” 3 La a Davɩɩd nebã yeel-a lame yaa: “Gese! Tõnd bee Zida+ ka, la rabeem tara tõndo. Tõnd sã n kẽng Keyila n na n tɩ zab ne Filisti nebã, na n yɩɩ wãna?”+ 4 Woto, a Davɩɩd leb n soka a Zeova+ n na n bãng a sẽn tog n maane. T’a Zeova leok-a yaa: “Yik n kẽng Keyila, bala m na n ninga Filisti nebã fo nugẽ.”+ 5 Dẽ, a Davɩɩd ne a nebã kẽnga Keyila n tɩ zab ne Filisti nebã. A kʋʋ bãmb wʋsgo, n dees b rũmsã la a fãag Keyila+ nebã.
6 A Ahimelɛk biig a Abiyataar+ sẽn wa n na n zoe n kẽng a Davɩɩd nengẽ Keyila wã, a zãa efoode.* 7 B tɩ togsa a Sayull t’a Davɩɩd kẽnga Keyila. Dẽ, a Sayull yeelame yaa: “Wẽnnaam ning-a-la mam nugẽ,*+ bala yẽ tɩ kẽe tẽng sẽn tar kʋɩlens ne sogdse, n bẽd a menga.” 8 Woto, a Sayull boola a tãb-biisã fãa sẽn na yɩl tɩ b kẽng Keyila n tɩ gũbg a Davɩɩd ne a nebã. 9 A Davɩɩd sẽn bãng t’a Sayull magd n na n wa zaba ne-a wã, a yeela maan-kʋʋd a Abiyataar yaa: “Wa ne efoodã ka.”+ 10 A Davɩɩd yeelame yaa: “Israyɛll Wẽnnaam a Zeova! Mam sẽn yaa yãmb tʋm-tʋmdã wʋmame t’a Sayull rat n wa zaba ne Keyila, n sãam tẽngã mam yĩnga.+ 11 Keyila tẽngã taoor dãmbã* na n ninga maam yẽ nugẽ bɩ? A Sayull na n sɩd waa Keyila wa yãmb tʋm-tʋmdã sẽn wʋmã bɩ? Israyɛll Wẽnnaam a Zeova, m bõos tɩ y leok-ma.” T’a Zeova leok yaa: “A na n waame.” 12 A Davɩɩd sokame yaa: “Keyila tẽngã taoor dãmbã na n ninga maam ne m nebã a Sayull nugẽ bɩ?” T’a Zeova leoke: “B na n ninga yãmb a nugẽ.”
13 Woto, a Davɩɩd ne a nebã yika tao-tao n yi Keyila n kẽng zĩig ning fãa b sẽn da tõe n kẽnge. Ra yaa na maan rap kobs-yoobe.+ A Sayull sẽn wʋm t’a Davɩɩd zoe n yii Keyila wã, a pa pʋg-a ye. 14 A Davɩɩd paa we-raoogẽ wã, zĩis nins kẽngr sẽn pa nana wã, Zɩf+ we-raoogã zĩig ning sẽn yaa tãensã. A Sayull da baooda a Davɩɩd wakat fãa,+ la a Zeova pa ning-a yẽ nugẽ ye. 15 A Davɩɩd sẽn wa n be Horɛse, Zɩf we-raoogẽ wã, a ra miime* t’a Sayull baood-a lame n na n kʋ.
16 A Sayull biig a Zonatã kẽnga Horɛs a Davɩɩd nengẽ, n tɩ keng a raood t’a maneg n kɩs a Zeova sɩda.+ 17 A yeel-a lame yaa: “Ra zoe rabeem ye. Bala m ba a Sayull pa na n paam foo ye. Fo na n lebga Israyɛll rĩm+ tɩ mam yɩ fo pʋgdga. M ba a Sayull mengã mii rẽ.”+ 18 Dẽ, bãmb b yiibã maana kaool+ a Zeova taoore. A Davɩɩd paa Horɛse, t’a Zonatã lebg n kuil a yiri.
19 Zɩf nebã kẽnga a Sayull nengẽ Gibeya,+ n tɩ yeel-a yaa: “A Davɩɩd solga zĩig sẽn pẽ tõndo.+ Yaa zĩis nins kẽngr sẽn pa nana wã, sẽn be Horɛse,+ Hakɩla kunkubrã+ sẽn be Zesimon* nug-goabgã.+ 20 N-na! Sẽn yaa wakat ning fãa la y rat bɩ y wa tɩ d na n ning-a-la yãmb nugẽ.”+ 21 Rẽ la a Sayull yeel-yã: “Bɩ a Zeova ning yãmb barka, bala yãmb zoee mam nimbãanega. 22 M kotame tɩ y kẽng n tɩ bao n bãng a sẽn be zĩig ningã takɩ, la ned ning sẽn yã-a wã, n wa togs-ma. Bala b yeela maam t’a tara sɩlem wʋsgo. 23 Maag-y y yĩng n bãng a zĩ-solgdsã n wa togs-m vẽenega. Dẽ, mam na n tũu yãmba, la a sã n bee tẽngẽ wã, mam na n gẽes-a-la Zida buudã neb fãa* sʋka.”
24 Woto, bãmb loogame n deng a Sayull Zɩfe.+ Rẽ t’a Davɩɩd ne a nebã ra bee Mawon+ we-raoogẽ wã, Araba wã+ sẽn be Zesimon nug-goabgã. 25 A Sayull waa ne a nebã n na n gẽes a Davɩɩde.+ B sẽn togs a Davɩɩdã, zĩig pʋgẽ, a tɩ solga pĩigẽ,+ Mawon we-raoogẽ wã n pa be. A Sayull sẽn wʋm dẽ, a pʋgla a Davɩɩd Mawon we-raoogẽ wã. 26 A Sayull ra bee tãngã kɩreng a yembrẽ, t’a Davɩɩd ne a nebã be tãngã kɩreng a to wã. A Davɩɩd ra nangda a na zoe n põsg+ a Sayulli, la a Sayull ne a nebã ra tara a Davɩɩd ne a nebã kolgre, n dat n yõg-ba.+ 27 La koe-taasd n wa n yeel a Sayull yaa: “Wa-y tao-tao tɩ Filisti nebã zabda ne tẽngã!” 28 Woto, a Sayull basa a Davɩɩd rigbu,+ n kẽng n na n tɩ zab ne Filisti nebã. Rẽ n so tɩ b boond zĩ-kãng tɩ Welgr pĩiga.
29 Dẽ, a Davɩɩd yii be n dɩk sor n kẽng Ɛn-gedi+ zĩis nins kẽngr sẽn pa nana wã, n tɩ pa be.
24 A Sayull sẽn tɩ rig Filisti nebã n lebg n wa wã bala, b yeel-a lame yaa: “Ad a Davɩɩd bee Ɛn-gedi+ we-raoogẽ wã!”
2 Dẽ, a Sayull yãka rap tus a tãab Israyɛll nin-buiidã fãa sʋk tɩ b yãag-a tɩ b na n tɩ gẽes a Davɩɩd ne a nebã pĩisẽ wã, we-bʋʋsã sẽn beẽ wã. 3 A Sayull wa n taa piis yãg sẽn maan ne kug n be sorã noore. Bok n da be beenẽ, t’a kẽ n na n maan we-kɛɛnga,* la a Davɩɩd ne a nebã ra bee bokã yaang n zĩẽ.+ 4 A Davɩɩd nebã yeel-a lame yaa: “Rũndã, a Zeova yeta foo yaa: ‘Gese! Mam ninga fo bɛ wã f nugẽ.+ Fo tõe n maan-a-la bũmb ning fãa f sẽn date.’” Dẽ, a Davɩɩd yikame n soos n wõrg a Sayull kobr sẽn yaa bãg-vɩɩdã noore. 5 La rẽ poore, a Davɩɩd sũurã kiuusame,+ a sẽn wõrg a Sayull kobrã noorã yĩnga. 6 A Davɩɩd yeela a nebã yaa: “A Zeova yĩnga, mam pa na n saag n maan m zu-soabã, a Zeova sẽn yãkã* bõn-kãng ye. Mam pa na n maan-a wẽnga, bala yaa a Zeova n yãk-a.”+ 7 A Davɩɩd sẽn yeel woto wã, a gɩdga a nebã tɩ b pa maan a Sayull wẽng ye. La a Sayull yik n yii bokẽ wã, n dɩk a sor n teesdẽ.
8 Dẽ, a Davɩɩd me yii bokã pʋgẽ n zẽk a koɛɛg n yeel a Sayull yaa: “M zu-soab la m dĩma!”+ A Sayull sẽn wẽnemde, a Davɩɩd sulgame n wõgemd n fõgen a neng tẽnga. 9 A Davɩɩd yeela a Sayull yaa: “Bõe yĩng tɩ yãmb kelgd neb nins sẽn yet tɩ mam dat n maana yãmb wẽngã goamã?+ 10 Rũndã daarã, yãmb mengã yãame t’a Zeova ninga yãmb mam nugẽ bokã pʋgẽ. Ned n yeel maam tɩ m kʋ yãmba.+ La mam zoee yãmb nimbãaneg n yeele: ‘Mam pa na n maan m zu-soabã wẽnga, bala a Zeova n yãk-a.’*+ 11 M ba, ges-y yãmb kobrã sẽn yaa bãg-vɩɩdã noor sẽn be mam nugẽ. Mam sẽn wa n wõrgd yãmb kobrã noorã, mam da tõe n kʋʋ yãmba, la m pa kʋ-y ye. Yãmb meng neeme la y bãngame tɩ m pa rat n maan yãmb wẽnga, wall m lebg tõtr ye. M leb n pa beeg yãmba,+ tɩ yãmb yaool n digd maam n dat n yãk m yõorã.*+ 12 Bɩ a Zeova bʋ maam ne yãmb sʋka,+ la bɩ a Zeova rok mam sũur ne yãmb n kõ-ma.+ La mam yẽ nug kõn sɩɩs yãmb ye.+ 13 Wa pĩnd wẽndẽ yel-bũndã sẽn yeelã: ‘Wẽng yita nin-wẽns nengẽ.’ Mam yẽ nug kõn sɩɩs yãmb ye. 14 Israyɛll rĩmã yiime n na n dig maam bɩ? Mam yaa ãnda? Mam yaa wa ba-kɩɩnga, la wa ãbg bal wɛ.+ 15 Bɩ a Zeova yɩ bʋ-kaooda. Bɩ a bʋ maam ne yãmb sʋka. Yẽ n na n ges yellã n sõng maam+ la a kao bʋʋdã n fãag maam yãmb nugẽ.”
16 A Davɩɩd sẽn gom woto n sa, a Sayull yeelame: “M biig a Davɩɩde, yaa fo koɛɛg la m sẽn wʋmdã bɩ?”+ Dẽ, a Sayull zẽka a koɛɛg n yãbe. 17 A yeela a Davɩɩd yaa: “Fo yaa tɩrg n yɩɩd maam. Bala fo maana maam neere, tɩ mam dol foo wẽnga.+ 18 Rũndã, a Zeova sẽn ning maam fo nugẽ tɩ fo pa kʋ maamã, fo wilgame tɩ f sɩd rata m neere.+ 19 Bala ãnd n na n paam a bɛ n bas-a t’a loog n pa maan-a wẽnga? A Zeova na n dola foo neer+ ning fo sẽn maan maam rũndã wã yĩnga. 20 Masã, kelge. Mam miime tɩ fo na n lebga rĩma,+ la tɩ Israyɛll rĩungã na n kaoosa fo nugẽ. 21 La bɩ f wẽen ne a Zeova+ tɩ mam kũum poore, fo pa na n menes mam yagensã la f kɩt tɩ mam yʋʋr menem m ba wã roog neb sʋk ye.”+ 22 Woto, a Davɩɩd wẽena a Sayull taoore. La a Sayull lebg n kuilame+ t’a Davɩɩd ne a nebã kẽng zĩ-soalgdgẽ wã.+
25 A Sãmwɛll+ wa n kiime, tɩ Israyɛll nebã fãa tigim taab n yãb-a la b mum-a a yirã Rama.+ Dẽ, a Davɩɩd yikame n kẽng Paran we-raoogẽ wã.
2 Rao a ye n da be Mawon+ t’a rũmsã be Karmelle.*+ A ra yaa rakãag-kẽenga, n da tar piis tus a tãabo, la bʋʋs tusri. Yẽ ra wõrsda a piisã Karmelle. 3 Raoã yʋʋr la a Naballe,+ t’a pagã yʋʋr la a Abigayɩlle.+ Pagã ra yaa neere, n tar yam. A sɩdã ra yaa Kalɛɛb buudã neda,+ n yaa nin-toaag la tʋʋm-yood soaba.+ 4 A Davɩɩd zĩnda we-raoogẽ wã n wʋm t’a Naball wõrsda a piisi. 5 Woto, a Davɩɩd tʋma kom-bɩɩs piig a Naball nengẽ, n yeel-ba: “Kẽng-y Karmelle, la yãmb sã n ta a Naball nengẽ bɩ y sok a keelem mam yʋʋr yĩnga. 6 Rẽ poore, bɩ y yeele: ‘Wẽnd na kaoos yãmba, la bɩ yãmb ne y zakã rãmba, la bũmb nins fãa y sẽn so wã zĩnd laafɩ. 7 Mam wʋmame tɩ yãmb wõrsda y piisi. Yãmb rũm-kɩɩmbã sẽn wa n be ne tõndã, tõnd pa maan-b wẽng ye.+ Wakat ning fãa b sẽn zĩnd Karmellã, b bũmb baa a ye pa menem ye. 8 Sok-y y kom-bɩɩsã tɩ b na togs-yã. Bɩ y reeg m nebã neere, bala yaa sũ-noog wakat* la tõnd wa-yã. M bõos tɩ y kõ y tʋm-tʋmdbã ne y biig a Davɩɩd bũmb ning y sẽn tare.’”+
9 Woto, a Davɩɩd nebã kẽngame n tɩ togs a Naball a Davɩɩd koeesã fãa. Bãmb sẽn gom n sa, 10 a Naball leok-b lame yaa: “A Davɩɩd la ãnda, la a Zese* biigã la ãnda? Tʋm-tʋmdb sẽn zoet n basd b zu-soben-dãmb rũndã-rũndã sõor waooga.+ 11 Mam na rɩk m burã ne m koomã la m nemdã m sẽn bees n na n kõ m pe-wõrsdbã, n kõ neb m sẽn pa mi b sẽn yitẽ?”
12 A Davɩɩd nebã lebg n leba a nengẽ n tɩ togs-a a Naball goamã fãa. 13 Zĩig pʋgẽ, a Davɩɩd yeela a nebã yaa: “Bɩ ned kam fãa sẽbg a sʋʋga!”+ Dẽ, bãmb fãa sẽba b sʋʋse, t’a Davɩɩd me sẽbg a sʋʋga. Yɩɩ na maan rap kobs-naas n tũ a Davɩɩde, tɩ bãmb kobs-yi pa n gũ teedã.
14 Wakat kãnga, tʋm-tʋmd a ye n tɩ yeel a Naball pag a Abigayɩll yaa: “A Davɩɩd tʋma neb tɩ b yi we-raoogẽ wã n wa sok tõnd zu-soabã keelem, la a tʋ-b lame n kãas-b raado.+ 15 Nin-kãensã maana tõnd neer wʋsgo. Bãmb pa tol n maan tõnd wẽng ye. Wakat ning fãa tõnd sẽn zĩnd weoogẽ wã ne bãmbã, d bũmb baa a ye pa menem ye.+ 16 Bãmb da yaa wa lalg sẽn gũbg tõnd n kogend tõnd wĩntoog la yʋngo, wakat ning fãa tõnd sẽn zĩnd ne bãmb n da kɩɩmd rũmsã. 17 Masã, bɩ y ges y sẽn na n maanega, bala yaa vẽeneg tɩ bõn-kãngã na n waa ne yel-beed tõnd zu-soabã ne a zakã rãmb fãa zugu.+ La a yaool n yaa ned sẽn ka võore,+ tɩ ned pa tõe n gom ne-a ye.”
18 Woto, a Abigayɩll+ yika tao-tao n dɩk bur kobs-yi, ne divẽ rʋg-bɛd a yiibu, piis a nu b sẽn manege, kood b sẽn sẽ seya* a nu, viyn biis b sẽn kʋɩɩs n gil bãmb koabga, la kankam-gil kobs-yi, n dɩk fãa n zɩlg bõense.+ 19 Yẽ yeela a tʋm-tʋmdbã yaa: “Reng-y-m taoore, tɩ m na n pʋgla yãmba.” La a pa yeel a sɩd a Naball tɩ bũmb ye.
20 Yẽ zomba bõang n dɩk sore. Tãngã ra lill-a lame t’a Davɩɩd ne a nebã ra kẽnd n segd-a, tɩ b wa yek taaba. 21 A Davɩɩd ra yetame yaa: “Mam sẽn gũ bũmb nins fãa nin-kãngã sẽn so wã we-raoogẽ wã yaa zaalem yĩnga. A bũmb baa a ye pa menem ye.+ La baa ne rẽ, a lebsda maam wẽnga, neer yĩnga.+ 22 Bɩ Wẽnnaam sɩbg a Davɩɩd bɛɛbã* ne sɩbg-kãsenga, mam sã n bas rao t’a põs a zakẽ wã ka ne beoogã vẽegre.”
23 A Abigayɩll sẽn yã a Davɩɩdã, a siga bõangã zug tao-tao, n wõgemd n fõgen a neng tẽng a Davɩɩd taoore. 24 A wõgemda a Davɩɩd naoẽ wã n yeele: “M zu-soaba, bɩ taalã zĩnd mam zugu. Bas-y tɩ y tʋm-tʋmd-poakã gom ne-yã, la bɩ y kelg yãmb tʋm-tʋmd-poakã goamã. 25 M kota m zu-soabã t’a ra rɩk ka-bark soab a Naball*+ manesmã n ning a sũurẽ ye. Bala a yaa wa a yʋʋrã bala: Ned sẽn ka yam. La y tʋm-tʋmd-poakã ra pa yã kom-bɩɩs nins m zu-soabã sẽn tʋmã ye. 26 Masã, m zu-soaba, m wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã, la mam wẽenda ne yãmb sẽn vɩ wã tɩ yaa a Zeova n gɩdg yãmb+ tɩ y pa paam zɩɩm raagr taale,+ la y pa rok y sũur* y toor ye. Bɩ m zu-soabã bɛɛbã ne neb nins sẽn dat n maan-a wẽngã lebg wa a Naballe. 27 Masã, m zu-soaba, reeg-y kũunã+ yãmb tʋm-tʋmd-poakã sẽn tall n wa wã, n kõ kom-bɩɩsã sẽn tũud yãmbã.+ 28 M bõos tɩ y maan y tʋm-tʋmd-poakã sugr a beegrã yĩnga. Bala yaa vẽeneg t’a Zeova na n kɩtame tɩ m zu-soabã roogã kaoose,+ yãmb sẽn zabd a Zeova zabã yĩnga,+ la b sẽn pa yã wẽng buud baa a ye yãmb nengẽ y vɩɩmã tõrã yĩnga.+ 29 Ned sã n yik n digd m zu-soabã n dat n yãk a yõorã,* yãmb Wẽnnaam a Zeova na n kogla yãmb vɩɩmã* wa ned sẽn kogl bõn-sõma a sẽn vil n ning korg pʋgẽ to-to wã. La a na n loba yãmb bɛɛbã vɩɩm* wa ned sẽn lobd kugr ne loaabg to-to wã. 30 La a Zeova sã n wa pids bõn-sõma nins fãa a sẽn pʋlem m zu-soabã, la a yãk yãmb tɩ y lebg Israyɛll rĩma,+ 31 yãmb pa na n maan y bãngẽ bɩ y sãam y sũuri, y sẽn pa raag zɩɩm zaalem yĩnga, la y sẽn pa rok y sũur* y toorã me yĩnga.+ A Zeova sã n wa maan m zu-soabã neere, bɩ y tẽeg y tʋm-tʋmd-poakã yelle.”
32 Rẽ la a Davɩɩd yeel a Abigayɩll yaa: “Bɩ Israyɛll Wẽnnaam a Zeova paam pẽgre, a sẽn tʋm foo tɩ f seg maam rũndã wã! 33 La bɩ Wẽnnaam ning-f bark f yam-sõngã yĩnga! Bɩ f paam barka, bala fo gɩdga maam rũndã tɩ m pa paam zɩɩm raagr taale,+ la m pa rok m sũur* m toor ye. 34 Mam wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã, la sẽn yaa Israyɛll Wẽnnaamã, soab ning sẽn gɩdg maam tɩ m pa maan foo wẽngã,+ tɩ fo sã n da pa waẽ tao-tao n seg maam,+ ka ne beoog yibeoog tɩ rao ra pa na n ketẽ a Naball zakẽ wã ye.”+ 35 Woto, a Davɩɩd reega bũmb nins a Abigayɩll sẽn tall n wa wã la a yeel-a yaa: “Lebg n kuil ne laafɩ tɩ m kelga f koɛɛgã, la mam na n maana bũmb ning f sẽn kosã.”
36 A Abigayɩll lebg n leba a Naball nengẽ, n tɩ mik t’a maand tigr a zakẽ wã wa rĩm tigri. A Naball sũurã ra noomame, la a ra yũu rãamã n tɩge. A Abigayɩll pa yeel-a tɩ bũmbu, hal tɩ beoogã vẽege. 37 Beoogã sẽn vẽeg t’a Naball rãamã yi, a pagã togs-a-la bũmba fãa. A Naball sũurã lebga wa ned sẽn ki sũuri, t’a lebg wa kugr n pa tõe n yẽrg ye. 38 Na maan rasem piig poore, a Zeova wẽe a Naball t’a ki.
39 A Davɩɩd sẽn wʋm t’a Naball kiime wã, a yeelame: “Bɩ a Zeova paam pẽgre, a Naball sẽn paoog maam+ tɩ yẽ sõng maamã yĩnga,+ la a sẽn gɩdg a tʋm-tʋmdã t’a pa maan wẽngã yĩnga.+ A Zeova kɩtame t’a Naball wẽnemã leb-a!” Rẽ poore, a Davɩɩd tʋmame tɩ b tɩ yeel a Abigayɩll t’a rat-a lame n maan a paga. 40 Woto, a Davɩɩd tʋm-tʋmdbã kẽnga a Abigayɩll nengẽ Karmelle, n tɩ yeel-a yaa: “A Davɩɩd tʋma tõnd tɩ d wa peeg foo n wa t’a maan a paga.” 41 Zĩig pʋgẽ, a Abigayɩll yikame n wõgemd n fõgen a neng tẽng n yeele: “Mam yaa yãmb yem-poak sẽn na n waasd m zu-soabã tʋm-tʋmdbã naoã.”+ 42 Dẽ, a Abigayɩll+ yika tao-tao n zomb a bõanga, t’a tʋm-tʋmd-pogs a nu be a poorẽ n pʋgd-a. Yẽ tũu a Davɩɩd nebã n tɩ lebg a paga.
43 A Davɩɩd ra zoe n kẽe kãadem ne Zizreyɛll+ pag a Ayinowam,+ la yẽ ne a Abigayɩll lebga a Davɩɩd pagba.+
44 La a Sayull da rɩka a bi-pugl a Mikall+ sẽn da yaa a Davɩɩd pagã, n kõ a Palti+ sẽn yaa Galim ned a Layis biigã.
26 Zɩf+ nebã wa n kẽnga a Sayull nengẽ Gibeya+ n tɩ yeel-a yaa: “A Davɩɩd tɩ solga Hakɩla kunkubrẽ wã, Zesimon*+ neng taoore.” 2 Woto, a Sayull yika ne rap tus a tãab a sẽn yãk Israyɛll nebã sʋka, tɩ b na n kẽng Zɩf we-raoogẽ wã n tɩ gẽes a Davɩɩde.+ 3 A Sayull tilga a tãb-sikã Hakɩla kunkubrẽ wã Zesimon neng taoore, sorã noore. Rẽ t’a Davɩɩd ra bee we-raoogẽ wã, la a wʋmame t’a Sayull waa be n na n bao-a. 4 A Davɩɩd tʋma neb tɩ b tɩ soos n ges a Sayull sã n sɩd waa be. 5 A Davɩɩd wa n kẽnga zĩig ning a Sayull sẽn tilg a tãb-sikã, n bãng zĩig ning a Sayull ne a Neer biig a Abneer+ sẽn yaa a tãb-biisã naabã sẽn gãeyã. A Sayull da gõee tãb-sikã sʋka, tɩ tãb-biisã karg n gũbg-a. 6 A Davɩɩd soka Hɛt ned+ a Ahimelɛk ne a Seruya+ biig a Abisayi+ sẽn yaa a Zowaab ba-biigã yaa: “Ãnd n na n tũ maam tɩ d kẽng a Sayull tãb-sikẽ wã?” T’a Abisayi leoke: “Mam na n tũu yãmba.” 7 A Davɩɩd ne a Abisayi soos n kẽnga tãb-biisã sẽn beẽ wã ne yʋngo, n tɩ mik a Sayull sẽn gõe tãb-sikã sʋka, t’a kãndã sel tẽng n be a zugẽ wã. A Abneer ne tãb-biisã ra gũbga a Sayull n gõe.
8 A Abisayi yeela a Davɩɩd yaa: “Rũndã, Wẽnnaam ninga yãmb bɛ wã y nugẽ.+ M bõos tɩ y bas tɩ m dɩdg-a ne tẽngã n kõs-a ne m kãndã vugr bala. M pa na n maan naoor a yiib ye.” 9 La a Davɩɩd yeela a Abisayi yaa: “Da maan-a bũmb ye. Bala ãnd n tõe n maan ned ning a Zeova sẽn yãkã*+ wẽng n pa paam taale?”+ 10 A Davɩɩd paasame: “Mam wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã tɩ yaa a Zeova meng n na n kʋ-a,+ pa rẽ bɩ a na n kii wa ned buud fãa,+ wall a kẽng zabr tɩ b tɩ kʋ-a.+ 11 A Zeova yĩnga, mam pa na n saag n maan ned ning a Zeova sẽn yãkã wẽng ye.+ Wa tɩ d rɩk kãndã sẽn dɩg a zugẽ wã ne lɩngã n looge.” 12 Dẽ, a Davɩɩd rɩka kãndã ne lɩngã sẽn da be a Sayull zugẽ wã tɩ b looge. Ned baa a ye pa yã-b ye.+ Ned pa bãng bũmbu, wall a neke, bala b fãa ra gõeeme, a Zeova sẽn kɩt tɩ b ra gõe tamm wã yĩnga. 13 A Davɩɩd pɩʋʋgame n kẽng kɩreng a to wã. Yẽ tɩ yalsa tãngã zug yɩɩga, n zãag wʋsg ne a Sayull sẽn beẽ wã.
14 A Davɩɩd zẽka a koɛɛg n gom ne tãb-biisã la ne a Neer biig a Abneer+ n yeele: “Leok-m wɛ Abneere!” T’a Abneer leok yaa: “Fo yaa ãnd n zẽkd f koɛɛg n tiisd rĩmã?” 15 T’a Davɩɩd yeel a Abneer yaa: “Fo pa rao la? Fo to bee Israyɛll sɩda? Bõe yĩng tɩ fo pa gũ f zu-soab la f rĩmã? Bala sodaag n wa be n da rat n kʋ fo zu-soab la f rĩmã.+ 16 Fo sẽn maanã ka neer ye. M wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã tɩ fo segda ne kũum. Bala fo pa gũ f zu-soabã a Zeova sẽn yãkã* ye.+ Gẽes n gese! Rĩmã kãndã ne a lɩngã+ sẽn da rɩg a zugẽ wã bee yɛ?”
17 A Sayull bãnga a Davɩɩd koɛɛgã n yeele: “M biig a Davɩɩde, yaa fo koɛɛg la m sẽn wʋmdã bɩ?”+ T’a Davɩɩd leoke: “N-ye, m zu-soab la m dĩma, yaa mam koɛɛga.” 18 A paasame yaa: “Bõe yĩng tɩ m zu-soabã rigd a tʋm-tʋmdã?+ Bõe la mam maan-yã, la m taalã yaa bõe?+ 19 M zu-soab la m dĩma, m bõos tɩ y kelg y tʋm-tʋmdã koɛɛga: Sã n yaa a Zeova n kɩt tɩ yãmb zabd ne maam, bɩ a reeg m kood biis kũunã. La sã n yaa neb n pirsd yãmba,+ bɩ kãab-wẽng zĩnd bãmb zug a Zeova taoore. Bala b riga maam n kɩt tɩ m pa le tõe n naag a Zeova nin-buiidã* ye.+ Yaa wa b sẽn yeel maam tɩ m kẽng n tɩ tũ bu-zẽms wẽnnaam-dãmba. 20 Bɩ m zɩɩmã da raag zĩig a to tɩ pa a Zeova sẽn beẽ wã ye. Bala Israyɛll rĩmã yiime n na n gẽes ãbg+ wa a sẽn baood koadeng tãensẽ.”
21 Rẽ la a Sayull yeel-yã: “Mam kongame.+ M biig a Davɩɩde, lebg n wa tɩ m pa na n le maan-f bũmb ye. Bala rũndã fo gesame tɩ mam vɩɩmã* tara yõod wʋsgo.+ Mam maana yalemdo, la m tudga wʋsgo.” 22 A Davɩɩd leokame: “Ad rĩmã kãndã! Tʋm-y bi-bɩɩg t’a wa reege. 23 Yaa a Zeova n na n keo ned kam fãa a tɩrlem+ la a pʋ-peelem. Bala rũndã a Zeova ninga yãmb mam nugẽ, la mam pa sak n na n maan ned ning a Zeova sẽn yãkã* wẽng ye.+ 24 Ges-y-yã! Rũndã, mam gesame tɩ yãmb vɩɩmã* tara yõod wʋsgo. Bɩ m vɩɩmã* me tall yõod wʋsg a Zeova nifẽ, la bɩ a fãag maam toog buud fãa pʋgẽ.”+ 25 A Sayull yeela a Davɩɩd yaa: “M biig a Davɩɩde, Wẽnd na ning-f barka. Hakɩɩka, fo na n tʋma tʋʋm-kãsemse, la fo na n paama tõogre.”+ A Davɩɩd dɩka sor n looge, t’a Sayull lebg n kuili.+
27 La a Davɩɩd yeela a sũurẽ yaa: “A Sayull na n kʋʋ maam daar a ye. Sẽn são ne maam yaa m sẽn na n zoe+ n kẽng Filisti soolmẽ wã. Dẽ, a Sayull pa na n le gẽes maam Israyɛll soolmã fãa pʋgẽ,+ la m na n paam n põsg-a lame.” 2 Woto, a Davɩɩd yika ne rap kobs-yoobã+ sẽn da tũud-a wã n kẽng a Mawok biig a Akis+ sẽn yaa Gat rĩmã nengẽ. 3 A Davɩɩd ne a rapã n paas b zagsã rãmb tɩ zĩnda ne a Akis Gat soolmẽ wã. A Davɩɩd pagb a yiibã ra bee ne-a. Yaa Zizreyɛll pag a Ayinowam+ ne a Abigayɩll+ sẽn yaa Karmell rao a Naball pʋg-kõorã. 4 B sẽn tɩ togs a Sayull t’a Davɩɩd zoe n kẽnga Gatã, a basa a gẽesgo.+
5 Dẽ, a Davɩɩd yeela a Akis yaa: “Y sũur sã n nooma ne maam bɩ y kõ-m zĩig y tẽn-kɩremsã sʋk tɩ m zĩndi. Y tʋm-tʋmdã pa segd n naag yãmb n zĩnd na-tẽngã pʋgẽ ye.” 6 Baraare, a Akis kõo yẽ Ziklaage.+ Rẽ n so tɩ hal n tãag rũndã, Ziklaag yaa Zida rĩm-dãmbã soolem.
7 Yɩɩ yʋʋmd la kiis a naas la a Davɩɩd sẽn zĩnd Filisti soolmã tẽn-kɩrengẽ wã.+ 8 A Davɩɩd ne a nebã ra kẽnd n zabda ne Gesʋʋr nebã,+ Girzi nebã, la Amalɛk nebã,+ bala b ra bee soolem ning sẽn sɩng ne Telam n zãag n ta Suur+ ne Ezɩpt toadgã. 9 A Davɩɩd sã n da tɩ zab ne soolmã neba, a kʋʋda pagbã la rapã fãa.+ La a wʋk piisã, niisã, bõensã la yʋgma wã ne futu, n leb a Akis nengẽ. 10 Dẽ, a Akis ra sokdame yaa: “Yãmb kẽng n tɩ zaba yɛ rũndã?” La a Davɩɩd ra leokdame tɩ bãmb kẽng n tɩ zaba ne Zida soolmã nug-goabgã,*+ wall a yeel tɩ ne Yerameyɛll nebã+ soolmã nug-goabga, pa rẽ bɩ a yeel tɩ yaa ne Kɛn nebã+ soolmã nug-goabga. 11 A Davɩɩd ra pa basd rao wall pag t’a põse, sẽn na yɩl tɩ b ra wa tall-b n kẽng Gat ye. Yẽ ra yetame yaa: “Yaa sẽn na yɩl tɩ b ra wa gom tõnd yell n yeel t’a Davɩɩd maana woto wall woto ye.” (A Davɩɩd sẽn zĩnd Filisti tẽn-kɩrengẽ wã, yaa woto la a ra maand wakat fãa.) 12 A Akis ra tẽeda a Davɩɩd n yet a sũurẽ yaa: ‘Yaa vẽeneg t’a lebga wa bõn-põosg Israyɛll nebã sẽn yaa a nin-buiidã nifẽ. Woto wã, a na n kell n yɩɩ mam tʋm-tʋmda.’
28 Wakat kãnga, Filisti nebã tigma b tãb-biisã n na n tɩ zab ne Israyɛll nebã.+ Dẽ, a Akis yeela a Davɩɩd yaa: “Fo mengã miime tɩ foo ne f nebã segd n tũu maam n kẽng zabrã.”+ 2 T’a Davɩɩd yeele: “Yãmb mii y tʋm-tʋmdã sẽn na n maanã vẽenega.” La a Akis leokame yaa: “Rẽ n so tɩ mam na n yãk foo tɩ f gũ maam wakat fãa.”*+
3 A Sãmwɛll ra kiime, tɩ Israyɛll nebã fãa yãb-a la b mum-a a yirã Rama.+ A Sayull ra kɩtame tɩ b menes neb nins sẽn gomd ne kɩɩmse, la bag-bʋgdbã tẽngã pʋgẽ.+
4 Filisti nebã tigma taab n kẽng Sunem+ n tɩ tilg b sikã. Dẽ, a Sayull tigma Israyɛll nebã fãa tɩ b tɩ tilg b sik Gilbowa.+ 5 A Sayull sẽn yã Filisti nebã sikã, a yɛɛsame hal t’a sũurã ra kiuusd wʋsgo.+ 6 A Sayull ra sokda a Zeova n na n bãng a sẽn segd n maane,+ la a Zeova zɩ n leok-a ne zãmsdo, wall ne Urim*+ pa rẽ bɩ ne no-rɛɛsdbã maasem ye. 7 A Sayull wa n baas n yeela a tʋm-tʋmdbã yaa: “Bao-y pag sẽn gomd ne kɩɩmse,+ tɩ m kẽng a nengẽ n tɩ gese.” T’a tʋm-tʋmdbã leoke: “Pag a ye n be Ɛn-door+ n gomd ne kɩɩmse.”
8 Woto, a Sayull yeesa a futã n yeelg fut a taab sẽn na yɩl tɩ ned ra bãng-a ye. Yẽ ne a rap a yiib kẽnga pagã nengẽ ne yʋngo. A yeela pagã yaa: “M bõos tɩ f gom ne kɩɩmsã+ n bool ned ning mam sẽn na n wilg foomã.” 9 La pagã leok-a lame yaa: “Fo mii bũmb ning a Sayull sẽn maanã vẽenega. A kɩtame tɩ b menes neb nins sẽn gomd ne kɩɩmsã, la bag-bʋgdbã tẽngã pʋgẽ.+ Bõe yĩng masã tɩ fo rat n bẽd maam* n kɩt tɩ b kʋ maam?”+ 10 Dẽ, a Sayull wẽena ne a Zeova n yeele: “Mam wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã tɩ fo pa na n paam taal yel-kãngã pʋgẽ ye!” 11 Tɩ pagã sok yaa: “M bool ãnda n kõ-fo?” T’a Sayull leoke: “Bool a Sãmwɛll n kõ-ma.” 12 Pagã sẽn yã a “Sãmwɛllã,”*+ a zẽka a koɛɛg n kelem a pãng tɛk n yeel a Sayull yaa: “Bõe yĩng tɩ fo belg maam? Fo yaa a Sayulli!” 13 La rĩmã yeel-a lame yaa: “Da maan rabeem ye. Bõe la fo ne?” Tɩ pagã leok a Sayull yaa: “Mam nee ned sẽn yaa wa wẽnde, n puk tẽngã n yita.” 14 Zĩig pʋgẽ, a Sayull soka pagã yaa: “A yaa wãn-wãna?” Tɩ pagã leoke: “A yaa nin-kẽema, n yer kobr sẽn yaa bãg-vɩɩdo.”+ Rẽ masã la a Sayull bãng tɩ yaa a “Sãmwɛlle.” Yẽ wõgemdame n fõgen a neng tẽnga.
15 Dẽ, a “Sãmwɛll” soka a Sayull yaa: “Bõe yĩng tɩ fo kɩt tɩ b bool maam n tiis-ma?” T’a Sayull leoke: “Yaa yell n pak maam. Filisti nebã zabda ne maam, tɩ Wẽnnaam me loog n bas maam n pa le leokd maam ne no-rɛɛsdbã wall zãmsd maasem ye.+ Rẽ n so tɩ m boond-y n dat tɩ y togs-m m sẽn segd n maanega.”+
16 La a “Sãmwɛll” yeelame: “Bõe tɩ fo sokd maam n dat n bãng fo sẽn segd n maanega, t’a Zeova yaool n loog n bas foo n lebg f bɛ?+ 17 A Zeova na n pidsa bũmb nins a sẽn kɩt tɩ mam togsã: A Zeova na n deega rĩungã fo nugẽ n kõ ned a to, a Davɩɩde.+ 18 Yaa fo sẽn pa kelg a Zeova koɛɛgã, la fo sẽn pa menes Amalɛk nebã+ sẽn puug a sũurã yĩng la a Zeova sẽn maand foo woto rũndã wã. 19 Sẽn paase, a Zeova na n ninga foo ne Israyɛll nebã Filisti nebã+ nugẽ. Beoogo,+ foo ne f kom-dibli wã+ na n bʋʋga maam. A Zeova na n ninga Israyɛll tãb-biisã me Filisti nebã nugẽ.”+
20 Zĩig pʋgẽ, a Sayull lʋɩɩme n tẽeg n gãe tẽnga. Rabeem wʋsg yõka yẽ, a “Sãmwɛll” goamã yĩnga. A pãngã fãa ra saame, bala yẽ ra pa rɩ bũmb daarã ne yʋngã tõr ye. 21 Pagã sẽn pẽneg a Sayull n yã t’a yɛɛsa wʋsgã, a yeel-a lame yaa: “Yãmb tʋm-tʋmdã saka yãmb noorã. Mam gẽnega m yõor+ n maan bũmb ning yãmb sẽn yeel maam tɩ m maanã. 22 Masã, m bõos tɩ y kelg m sẽn na n yeelã. Bas-y tɩ m kõ-y bur tɩ y wãb n paam pãng n dɩk y sore.” 23 La rĩmã zãgsame, n yeele: “Mam pa na n dɩ ye.” La tʋm-tʋmdbã ne pagã kell n pẽdg-a lame, hal t’a wa sak n kelg-ba. Yẽ yika tẽngã n zĩnd gãagã zugu. 24 Pagã ra tara nag-bi-noabdg a zakẽ wã. Tao-tao bala, yẽ kʋʋ nag-bilã,* n yãk zom n nag n maan bur sẽn pa ning rabɩlle. 25 Yẽ rɩk n kõo a Sayull ne a tʋm-tʋmdbã tɩ b wãbe. Rẽ poore, b yika ne yʋngã n kuili.+
29 Filisti nebã+ tigma b tãb-biisã fãa Afɛke, tɩ Israyɛll nebã tɩ tilg b sikã Zizreyɛll+ ko-bundgã sɛɛgẽ. 2 Filisti nebã nanambsã ra kɩtdame tɩ b tãb-biisã pɩʋʋgd bãmb taoor koabg-koabg la tusr-tusri. La a Davɩɩd ne a nebã ra bee a Akis+ poorẽ n pʋgd-a. 3 Filisti nebã nanambsã sokame yaa: “Ebre nin-kãensã maanda bõe ka?” T’a Akis leok-ba: “Yaa Israyɛll rĩm a Sayull tʋm-tʋmd a Davɩɩde. A sẽn be ne maam yɩɩda yʋʋmd masã.+ A sẽn zoe n wa mam nengẽ wã tɛk n tãag rũndã, m pa tol n yã a sẽn maan bũmb sẽn yaa wẽng ye.” 4 La Filisti nebã nanambsã sũy yika ne a Akis tɩ b yeel-a yaa: “Kɩt t’a lebge.+ A leb zĩig ning fo sẽn kõ-a wã. A ra tũ tõnd n kẽng zabrẽ wã n wa tɩ wẽneg n zab ne tõnd ye.+ Bala bõe la a tõe n maan t’a zu-soabã sũur yɩ noog ne-a n yɩɩg a sẽn na n fiuus tõnd nebã zut n kõ-a? 5 Pa Davɩɩd-kãng yĩng la b sẽn da yɩɩnd la b saood n yetẽ:
‘A Sayull kʋʋ neb tusri,
t’a Davɩɩd kʋ neb tus-piigã’ sɩda?”+
6 Rẽ la a Akis+ bool a Davɩɩd n yeel yaa: “Mam wẽenda ne a Zeova sẽn vɩ wã tɩ fo yaa nin-tɩrga, la m sũur nooma fo sẽn dat n tũ m tãb-biisã n kẽng zabrã.+ Bala fo sẽn wa mam nengẽ wã tɛk n tãag rũndã,+ fo zɩ n maan bũmb sẽn yaa wẽng ye. La nanambsã pa kɩs foo sɩd ye.+ 7 Dẽ wã, lebg n kuil ne bãane, la f ra maan bũmb sẽn na n sãam Filisti nanambsã sũur ye.” 8 La a Davɩɩd soka a Akis yaa: “Bõe yĩnga? Bõe la mam maan-yã? Mam sẽn wa yãmb nengẽ wã tɛk n tãag rũndã, bõe la mam maan n beeg yãmba? M zu-soab la m dĩma, bõe yĩng tɩ mam pa segd n tũ yãmb n tɩ zab ne y bɛɛbã?” 9 A Akis leoka a Davɩɩd yaa: “Ne maam, fo yaa nin-sõng wa Wẽnnaam malɛka.+ La Filisti nebã nanambsã yeela maam tɩ m da bas tɩ fo tũ tõnd n kẽng zabrã ye. 10 Woto wã, yik yibeoog pĩnd ne f nebã tɩ y looge. Yik-y tɩ zĩigã sã n yẽeg bal bɩ y looge.”
11 Woto, a Davɩɩd ne a nebã yika yibeoog pĩnd n leb Filisti soolmẽ wã. La Filisti nebã loogame n kẽng Zizreyɛlle.+
30 A Davɩɩd ne a nebã sẽn ta Ziklaag+ rasem a tãab-n-soabã daare, b mikame tɩ Amalɛk nebã+ wa n zaba ne nug-goabg* sẽnesã nebã la ne Ziklaage, n yõog tẽngã bugum. 2 B talla pagbã+ la neb nins fãa sẽn da be tẽngã pʋgẽ wã n looge, kambã ne kãsembã fãa. Bãmb pa kʋ ned ye. B talla b fãa n looge. 3 A Davɩɩd ne a nebã sẽn ta tẽngẽ wã, b mikame tɩ b yõog-a-la bugum n tall b pagbã, b kom-dibli wã la b kom-pugli wã n looge. 4 Dẽ, a Davɩɩd ne a nebã zẽka b koees n yãb hal tɩ b pãngã sa. 5 B talla a Davɩɩd pagb a yiibã me n looge: Yaa Zizreyɛll pag a Ayinowamme, ne a Abigayɩll sẽn yaa Karmell rao a Naball pʋg-kõorã.+ 6 Yellã ra paka a Davɩɩd wʋsgo, bala a rapã ra gomdame tɩ b na n lob-a-la kug n kʋ, b sẽn tall bãmb kom-dibli wã la b kom-pugli wã n loog tɩ sũ-toog ra tar-b wʋsgã yĩnga. La a Davɩɩd teega a Wẽnnaam a Zeova n paam pãnga.+
7 A Davɩɩd yeela a Ahimelɛk biig a Abiyataar+ sẽn yaa maan-kʋʋdã yaa: “M bõos tɩ f wa ne efoodã* ka.”+ Dẽ, a Abiyataar talla efoodã n kẽng a Davɩɩd nengẽ. 8 A Davɩɩd soka a Zeova yaa:+ “M segd n pʋgla fãadbã bɩ? Mam na n paam-b lame bɩ?” Tɩ Wẽnnaam leoke: “Pʋgl-ba. Bala fo na n paam-b lame n fãag b sẽn tall b rãmb n loogã.”+
9 Zĩig pʋgẽ, a Davɩɩd ne neb kobs-yoobã+ sẽn da be ne-a wã yikame n bob n kẽng hal Besoor kosoogẽ wã, la neb kẽer paa be. 10 A Davɩɩd ne neb kobs-naas n kell n sãag taoore, la neb kobs-yi wã sẽn da yɛ wʋsg n pa tõog n pasgã paa Besoor kosoogẽ wã.+
11 Bãmb yãa Ezɩpt ned weoogẽ wã n tall-a n wa a Davɩɩd nengẽ. Bãmb kõ-a-la rɩɩb t’a rɩ, la koom t’a yũ, 12 la b wesg kankam-gilg n kõ-a, la b kõ-a viyn biis b sẽn kʋɩɩs n gil a yi. A sẽn dɩ n sa wã, a paama pãnga. Bala yẽ ra pa rɩ rɩɩb wall a yũ koom hal rasem a tãabo, wĩndg la yʋngo. 13 A Davɩɩd sok-a lame yaa: “Fo yaa ãnd neda, la yɛ la f yita?” T’a leoke: “Mam yaa Ezɩpt neda, n yaa Amalɛk rao yamba. Mam zu-soabã loogame n bas maam, mam sẽn lʋɩ bãag rasem a tãab masã wã yĩngã. 14 Tõnd tɩ zaba ne Kerɛt nebã+ soolmã nug-goabga,* la Zida soolmã ne Kalɛɛb+ soolmã nug-goabga,* la d yõog Ziklaag bugum.” 15 Rẽ la a Davɩɩd sok-a yaa: “Fo tõe n yãaga maam n kẽng fãadbã nengẽ bɩ?” T’a leok yaa: “Yãmb sã n wẽen ne Wẽnnaam tɩ y pa na n kʋ maam, la tɩ y pa na n ning maam m zu-soabã nugẽ, mam na n talla yãmb n kẽng b nengẽ.”
16 Woto, yẽ tall-b lame n kẽng zĩig ning fãadbã sẽn da sãeeg n pid tẽngã n dɩtẽ, n yũud la b kɩdemd sũ-noog b sẽn paam n zɛ teed wʋsg Filisti soolmẽ wã, la Zida soolmẽ wã yĩnga. 17 A Davɩɩd sɩng-b-la kʋʋb yibeoog pĩnd n tãag zaabre. Ned baa a ye pa põse,+ sã n pa neb kobs-naasã sẽn zomb yʋgma n zoe wã. 18 A Davɩɩd lebs n deega bũmb nins fãa Amalɛk nebã sẽn da tall n loogã,+ la a fãag a pagb a yiibã. 19 Bãmb bũmb baa a ye pa pa ye. Bõn-bõoneg la bõn-kãsemsã fãa. Bãmb lebs n deega b kom-dibli wã ne b kom-pugli wã la te-zɛɛdmã.+ A Davɩɩd lebs n deega bũmb nins fãa b sẽn da tall n loogã. 20 Dẽ, a Davɩɩd wʋka piisã fãa la niisã fãa t’a nebã tall-b n lʋɩɩs bãmb rũmsã taoore. Bãmb yeelame yaa: “A Davɩɩd te-zɛɛdmã la woto.”
21 A Davɩɩd babsa neb kobs-yi wã sẽn da pa Besoor kosoogẽ wã+ n pa tũ-a, b sẽn da yɛ wʋsgã yĩngã. Bãmb me yiime n na n seg a Davɩɩde. A Davɩɩd sẽn kolg-bã, a pʋʋs-b lame n sok b keelem. 22 La neb nins sẽn da tũ a Davɩɩd n kẽngã kẽer sẽn da yaa nin-wẽns la neb sẽn ka barkã yeelame yaa: “Bãmb sẽn pa tũ tõnd n kẽngã, d pa na n kõ-b baa fʋɩ teedã tõnd sẽn zɛ wã sʋk ye. B ned kam fãa peeg a pag ne a kamb bal n looge.” 23 La a Davɩɩd yeelame yaa: “M saam-biisi, yãmb pa segd n maan woto ne bũmb ning a Zeova sẽn kõ tõndã ye. Yẽ kogla tõnd la a ning neb nins sẽn wa n fã tõndã d nugẽ.+ 24 Ãnd n na n kõ yãmb bʋʋm yel-kãngã pʋgẽ? Ned ning sẽn kẽng zabrã pʋɩɩre, ne ned ning sẽn pa n gũ teedã pʋɩɩr na n yɩɩ a yembre.+ Nebã fãa na n paama pʋɩ-yɛnga.”+ 25 La baraar tɛk n tãag rũndã, a Davɩɩd sẽn yeelã lebga noor la tõog Israyɛlle.
26 A Davɩɩd sẽn lebg n leb Ziklaagã, a yãka te-zɛɛdmã n tʋm tɩ b tɩ kõ Zida kãsem-dãmbã sẽn yaa a zo-rãmbã, n yeele: “Ad kũun mam sẽn yãk a Zeova bɛɛbã te-zɛɛdmã sʋk n na n kõ-yã.” 27 A tʋmame me tɩ b tɩ kõ sẽn be-b Betɛllã,+ Ramot sẽn be Negɛɛb soolmẽ wã,* Yatɩɩrã,+ 28 Arowɛɛrã, Sifmotã, Ɛstemowa+ wã, 29 Rakall soolmẽ wã, Yerameyɛll nebã+ tẽnsẽ wã, Kɛn nebã+ tẽnsẽ wã, 30 Horma+ soolmẽ wã, Boor-asan soolmẽ wã, Atak soolmẽ wã, 31 Ebrõ+ soolmẽ wã, la sẽn be-b zĩis nins fãa a Davɩɩd ne a nebã sẽn da kẽngdã.
31 Filisti nebã ra zabda ne Israyɛll nebã,+ la bãmb da zoeta Filisti nebã taoore. Filisti nebã kʋʋ Israyɛll neb wʋsg Gilbowa tãngã zugu.+ 2 Filisti nebã ra rɩdgda a Sayull ne a kom-dibli wã. Bãmb paam n kʋʋ a Zonatã,+ a Abinadaab ne a Malkisuwa sẽn yaa a Sayull kom-dibli wã.+ 3 Zabrã ra lebga toog ne a Sayulli, tɩ tãb-tãoodbã paam-a n tão n pogl wʋsgo.+ 4 Woto, a Sayull yeela ned ning sẽn da zãad a zab-teedã yaa: “Wõog f sʋʋgã n kõs maam n kʋ tɩ nin-kãensã sẽn pa kẽ bãongã+ ra wa paam maam n nams wʋsg la b kʋ-m ye.” La sẽn zãad-a a zab-teedã zãgsame, bala rabeem n da tar-a wʋsgo. Dẽ, a Sayull wõoga a sʋʋgã n tilg n bas a meng n lʋɩ a zugu.+ 5 Ned ning sẽn da zãad a Sayull zab-teedã sẽn yã t’a Sayull kiime wã,+ yẽ me wõoga a sʋʋgã n kõs a meng n naag-a n ki. 6 Yɩɩ woto la a Sayull ne a kom-dibli a tãabã n paas ned ning sẽn da zãad a zab-teedã la a rapã fãa naag taab n ki baraare.+ 7 Israyɛll neb nins sẽn da be tẽn-nabrẽ wã la Zʋrdẽ soolmẽ wã sẽn bãng tɩ Israyɛll tãb-biisã zoeeme, la t’a Sayull ne a kom-dibli wã kiime wã, bãmb me zoeeme n bas tẽnsã.+ Filisti nebã wa n kẽe tẽn-kãens n soog-ba.
8 Vẽkembeoogã, Filisti nebã sẽn kẽng n na n tɩ zɛ sẽn ki-bã teedã, b yãa a Sayull ne a kom-dibli a tã wã sẽn ki n dɩg Gilbowa tãngã zugu.+ 9 Bãmb fiuuga a zugã la b wʋk a zab-teedã. Rẽ poore, b tʋma neb tɩ b saag Filisti soolmã n taas koɛɛgã+ b bõn-naandsã+ rotẽ la nin-buiidã sʋka. 10 Bãmb dɩka a zab-teedã n bĩng b wẽn-poak a Astarte roogẽ wã, la b yagl a kũumã Bɛt-san+ lalgã zugu. 11 Zabɛs-galaad+ nebã sẽn wʋm Filisti nebã sẽn maan a Sayull bũmb ninsã, 12 b gãndaadã fãa yikame n kẽn yʋng tõre, n tɩ yags a Sayull ne a kom-dibli wã kũumã Bɛt-san lalgẽ wã, n leb Zabɛs n tɩ yõog-b beenẽ. 13 Rẽ poore, b wʋka b kõabã+ n tɩ mum Zabɛs+ tamariis tɩɩgã tẽngre, la b loe noor dasem a yopoe.
Bɩ, “n yit Rama n yaa a Suf yageng.”
Bɩ, “wõgemd Wẽnnaam a Zeova sẽn yaa tãb-biis naabã taoore.”
Ebre, “ra paga a rogsã.”
Rat n yeel tɩ sɛk-roogẽ wã.
Ebre, “sɩɩgã.”
Pa rẽ bɩ, “Wakatã sẽn ta.”
Rat n yeel tɩ “Wẽnnaam yʋʋre.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “sẽn yaa sõma f nifẽ.”
Efa zemsa litr 22. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Ebre, “pengd.”
Bɩ, “A Zeova zẽkda mam yɩɩllã.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ, zĩig ning b sẽn gʋls tɩ “Yɩɩllã.”
Bɩ, “neb nins sẽn lagsd n lʋɩtẽ wã.”
Ebre, “kʋɩɩme.”
Bɩ, “n kogl vɩɩm.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Pa rẽ bɩ, “tãmpʋʋrẽ.”
Pa rẽ bɩ, “Rabeem-kãseng n na n yõk neb nins sẽn zabd ne a Zeova wã.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “pãnga.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “n da sẽbg.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Yaa bũmb b sẽn da kood pĩnd wẽndẽ wã. B ra tara a tãandã n maand lẽ futu.
Ebre, “peng.”
Pa rẽ bɩ, “Wẽnnaam na n welga yellã n kõ-a.”
Pa rẽ bɩ, “n yõogd maand bugum tɩ bug-zõosã nusdẽ.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “a Israyɛll kom-dibli wã.”
Ebre, “tãood.”
Ebre, “kangã.”
Bɩ, “na n kɩtame tɩ fo sɩɩgã yaale.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Rat n yeel tɩ sɛk-roogẽ wã.
Ebre, “bɩ a tʋbã wãge.”
Bɩ, “kãabda.”
Ebre, “lʋɩ tẽng ye.”
Pa rẽ bɩ, “sʋkã.”
Rat n yeel tɩ “Ziirã bɛɛ?”
Ebre, “A Dagõ bal.”
Ebre, “Ãnda nengẽ la a na n kẽng n bas tõndo?”
Rat n yeel tɩ “Sõngr kugri.”
Ebre, “yɩɩ wẽng a nifẽ.”
Yaa bũmb sẽn wõnd sarɛt tɩ wed-moos tatẽ.
Bɩ “parfẽ-rãmba.”
Ebre, “A ra yɩɩda nebã fãa a bãgdã tɛka.”
Ebre, “bõn-yãans.”
Ebre, “wanzuri sɩkl pʋɩɩr a ye pʋɩ a naas zugu.” Sɩkl zemsa garam 11,4. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “bũmb ning fãa sẽn be fo sũurẽ wã.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “zaee.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “pʋɩɩrã.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Yaa bũmb sẽn wõnd gãngaoogo, tɩ b zãad ne nug n pãbda.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “y nin-buiidã tusa wã sula.”
Ebre, “yɩɩ wa muka.”
Rat n yeel tɩ yibeoog wakat a 2 n tãag yibeoog wakat a 6 sẽnese.
Ebre, “kẽnd yãmb taoorã.”
Ebre, “zaeyã.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “zaeyã.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “pa yã bũmb mam nugẽ ye.”
Ebre, “koos-b ne.”
Tog n yaa a Barak yʋʋr a to.
Bɩ, “ne sɩd.”
Sõorã pa be sebrã b sẽn gʋls ne Ebre wã pʋgẽ ye.
Yaa bũmb sẽn wõnd sarɛt tɩ wed-moos tatẽ.
Pĩm yaa pĩnd wẽndẽ ligdi, t’a yembr zems sɩkl pʋɩ a yiib pʋɩ a tãab zugu.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “sẽn zems pʋʋg pʋɩ-sʋka, niis a yiib sẽn tõe n ko ra-yɛnga.”
Ebre, “daar-n-kãnga.”
Ebre, “Foog f nugã.”
Ebre, “bur.”
Ebre, “a ninã sɩnga pɩlbo.”
Ebre, “mam ninã sẽn sɩng pɩlb.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “zae.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “Fo pa segd n zoe b nimbãaneg ye.”
Bɩ, “kosoogẽ.”
Bɩ, “zoee a Agaag nimbãanega.”
Bɩ, “mam sũur sãama.”
Bɩ, “zoee piis ne niis nins sẽn yaa sõma n yɩɩdã nimbãanega.”
Ebre, “zae.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “terafim-dãmb,” rat n yeel tɩ “zak neb wẽnnaam-dãmba.”
Bɩ, “maand a bãngẽ ye.”
Bɩ, “maand a bãngẽ ye.”
Pa rẽ bɩ, “ne bas-m-yam.”
Ezayi.
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “zae.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
A woglmã zemsa metr a 2,9. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Bɩ, “gãn-tik.”
Zemsa kɩlo 57. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Zemsa kɩlo a 6,84. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Ezayi.
Efa zemsa litr 22. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Bɩ, “zabr gãndaoog.”
Yaa we-rũng sẽn tar nao a naas n yaa bedre, t’a noorã wõnd baag noore.
Bɩ, “gãn-tikã.”
Bɩ, “wa a meng sɩɩga.”
Bɩ, “wa a meng sɩɩga.”
Bɩ, “a ra tʋmda ne yam.”
Yaa bũmb sẽn wõnd gãngaoogo, tɩ b zãad ne nug n pãbda.
Bɩ, “maand wa no-rɛɛs.”
Bɩ, “tʋmda ne yam.”
Bɩ, “maneg n tʋmda ne yam.”
Ebre, “terafim.” Bɩ, “zak neb wẽnnaam.”
Ebre, “terafim.” Bɩ, “zak neb wẽnnaam.”
Bɩ, “sɩɩgã.”
Bɩ, “wa a meng sɩɩga.”
Ezayi.
Bɩ, “pa kẽ ne pagb ye.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ezayi.
Ebre, “zoɛtbã.”
Ebre, “rap sẽn yer efood sẽn maan ne lẽ gĩs.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “koos-a-la mam nugẽ.”
Pa rẽ bɩ, “tẽngã soaadbã.”
Pa rẽ bɩ, “a ra yɛɛsdame.”
Pa rẽ bɩ, “we-rasempʋɩɩgã, we-raoogã.”
Bɩ, “tusa wã fãa, sulã fãa.”
Ebre, “n na n lud a karse.”
Ebre, “zaeyã.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “zae-a.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “sɩɩgã.”
Yaa Zida tẽng a yembre. Pa Karmell tãngã ye.
Ebre, “ra-sõng.”
Ezayi.
Seya zemsa litr a 7,33. Ges-y vẽnegr ning sẽn yaa B14.
Pa rẽ bɩ, “a Davɩɩd.”
Rat n yeel tɩ “Yalma, ned sẽn ka yam.”
Bɩ, “n wa ne fãagr.”
Bɩ, “sɩɩgã.”
Bɩ, “sɩɩgã.”
Bɩ, “sɩɩs.”
Bɩ, “pa wa ne fãagr.”
Bɩ, “pa wa ne fãagr.”
Pa rẽ bɩ, “we-rasempʋɩɩgã. We-raoogã.”
Ebre, “zaeyã.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “zaeyã.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Ebre, “pʋɩɩrã.” Tõe n yaa nin-buiidã la tẽng ning b sẽn soogã.
Bɩ, “sɩɩgã.”
Ebre, “zaeyã.” Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “sɩɩgã.”
Bɩ, “sɩɩgã.”
Bɩ, “Negɛɛbã.”
Ebre, “tɩ f yɩ mam zugã gũud daar fãa.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “mam sɩɩgã.”
Bɩ, “sẽn wõnd-a a Sãmwɛllã.”
Bɩ, “rɩka nag-bilã n maan maoongo.”
Bɩ, “Negɛɛbã.”
Ges-y gom-biis võor bilgrã zĩigẽ.
Bɩ, “Negɛɛbã.”
Bɩ, “Negɛɛbã.”
Bɩ, “nug-goabgã.”