Lezzjonijiet li Nistgħu Nitgħallmu mill-Aħħar Kliem li Qal Ġakobb—It-2 Parti

1. X’se niddiskutu f’dan l-artiklu?

IS-SUBIEN taʼ Ġakobb qegħdin miġburin madwar missierhom jisimgħu b’attenzjoni dak li qed jgħidilhom. Fl-artiklu taʼ qabel rajna dak li Ġakobb qal lil Ruben, Simegħon, Levi, u Ġuda. Ġakobb qalilhom xi affarijiet li ma kinux qed jistennew, allura forsi issa kellhom kurżità x’se jgħid lill-aħħar tmien subien tiegħu. Ejja naraw x’nistgħu nitgħallmu mill-kliem li qal lil Żebulun, Issakar, Dan, Gad, Aser, Naftali, Ġużeppi, u Benjamin.a

ŻEBULUN

2. Ġakobb x’qallu lil Żebulun, u dan il-kliem kif twettaq? (Ġenesi 49:13) (Ara wkoll il-kaxxa.)

² Aqra Ġenesi 49:13. Ġakobb qal lil Żebulun li d-dixxendenti tiegħu kienu se joqogħdu ħdejn il-baħar. Dan it-territorju kien se jkun fin-naħa taʼ fuq tal-Art Imwiegħda. Iktar minn 200 sena wara, it-tribù taʼ Żebulun irċieva din l-art bħala wirt. Din kienet bejn il-Baħar tal-Galilija u l-Baħar Mediterran. Għalkemm din l-art ma kinitx eżatt ħdejn il-baħar, xorta kienet viċin. Mosè kien ipprofetizza: “Ifraħ Żebulun, meta toħroġ.” (Dewt. 33:18) Dan jistaʼ jkun li kien ifisser li kien se jkun faċli għat-tribù taʼ Żebulun li jivvjaġġa lejn iż-żewġt ibħra. Allura ma kienx se jkun diffiċli għal dan it-tribù biex ibigħ u jixtri mingħand nies taʼ pajjiżi differenti. Kien x’kien il-każ, id-dixxendenti taʼ Żebulun kellhom għaliex ikunu ferħanin.

3. X’jistaʼ jgħinna nkunu ferħanin?

³ X’nistgħu nitgħallmu? Huma x’inhuma ċ-ċirkustanzi tagħna, dejjem għandna raġunijiet għala nkunu ferħanin. U biex nibqgħu ferħanin irridu nkunu kuntenti b’dak li għandna. (Slm. 16:6; 24:5) Ġieli jkun iktar faċli li naħsbu fuq x’nixtiequ milli fuq l-affarijiet tajbin li diġà qed ingawdu. Għalhekk, ipprova dejjem ara l-pożittiv.—Gal. 6:4.

ISSAKAR

4. Ġakobb x’qallu lil Issakar, u dak li qallu kif twettaq? (Ġenesi 49:​14, 15) (Ara wkoll il-kaxxa.)

⁴ Aqra Ġenesi 49:​14, 15. Ġakobb faħħar lil Issakar talli kien jaħdem iebes. Hu qal li Issakar kien bħal ħmar b’saħħtu li jġorr it-tagħbija. Qal ukoll li Issakar kien se jkollu art tajba. Fi qbil ma’ dak li qal Ġakobb, it-tribù taʼ Issakar irċieva art tajba li tipproduċi ħafna ikel, viċin ix-Xmara Ġordan. (Ġoż. 19:22) Bla dubju, huma ħadmu iebes biex jaħdmu l-art, imma anki biex jgħinu lil oħrajn. (1 Slat. 4:​7, 17) Huma kienu lesti li jiġġieldu għall-Iżraelin. Pereżempju, meta l-Imħallef Barak u l-profetessa Debora staqsew lill-Iżraelin biex jgħinuhom jiġġieldu kontra Sisera, it-tribù taʼ Issakar kien wieħed mit-tribujiet li offra li jgħin.—Imħ. 5:15.

5. Għala għandna naħdmu iebes?

⁵ X’nistgħu nitgħallmu? Bħalma Ġeħova apprezza x-xogħol iebes tat-tribù taʼ Issakar, hu japprezza x-xogħol iebes li nagħmlu għalih. (Ekk. 2:24) Pereżempju, aħseb fl-aħwa rġiel li qed jaħdmu iebes biex jieħdu ħsieb il-kongregazzjoni. (1 Tim. 3:1) Vera li dawn l-aħwa ma jmorrux jiġġieldu bħalma għamel it-tribù taʼ Issakar, imma huma jridu jgħinu lill-aħwa jiġġieldu kontra affarijiet li jistgħu jagħmlu ħsara lill-ħbiberija tagħhom ma’ Ġeħova. (1 Kor. 5:​1, 5; Ġuda 17-23) Ukoll, dawn l-aħwa jaħdmu iebes biex jippreparaw taħditiet ħalli jkunu jistgħu jinkuraġġixxu lill-aħwa bihom.—1 Tim. 5:17.

DAN

6. Liema inkarigu kellu t-tribù taʼ Dan? (Ġenesi 49:​17, 18) (Ara wkoll il-kaxxa.)

⁶ Aqra Ġenesi 49:​17, 18. Ġakobb qabbel lil Dan ma’ serp li jattakka lil annimali ħafna ikbar minnu, bħaż-żwiemel li jintużaw għall-gwerra. It-tribù taʼ Dan kien kuraġġuż u kien lest jiġġieled kontra l-għedewwa tal-poplu taʼ Iżrael. Matul il-vjaġġ lejn l-Art Imwiegħda, it-tribù taʼ Dan kien ‘jimxi wara l-kampijiet kollha biex jipproteġihom.’ (Num. 10:25) Dan kien inkarigu importanti, avolja t-tribujiet l-oħra ma setgħux jaraw x’kien qed jagħmel it-tribù taʼ Dan.

7. X’għandha tkun l-attitudni tagħna meta nirċievu inkarigu mingħand Ġeħova?

⁷ X’nistgħu nitgħallmu? Ġieli għamilt xi inkarigu u ħassejt li ħadd ma nnotah? Forsi għent biex tnaddaf jew tagħmel xi xogħol fis-Sala tas-Saltna, offrejt li tgħin bħala volontier f’assemblea jew f’konvenzjoni, jew għamilt xi xogħol ieħor. Jekk għent b’dan il-mod, prosit! Dejjem ftakar li Ġeħova jinnota u japprezza dak kollu li tagħmel għalih. Hu japprezza l-iktar meta int tkun lest li tagħmel inkarigu mhux biex tiġi nnotat u mfaħħar, imma biex turih kemm tħobbu.—Mat. 6:​1-4.

GAD

8. Għala kien faċli għall-għedewwa taʼ Iżrael biex jattakkaw lit-tribù taʼ Gad? (Ġenesi 49:19) (Ara wkoll il-kaxxa.)

⁸ Aqra Ġenesi 49:19. Ġakobb ipprofetizza li grupp taʼ ħallelin se jattakka lil Gad. Iktar minn 200 sena wara, it-tribù taʼ Gad wiret art li naħa minnha kienet tmiss max-Xmara Ġordan u n-naħa l-oħra mat-territorju tal-għadu. Allura, kien faċli li jiġi attakkat. Minkejja dan, it-tribù taʼ Gad ried jgħix f’din l-art għax kien fiha ħafna għelieqi li kienu tajbin għall-annimali. (Num. 32:​1, 5) Huma kienu nies kuraġġużi u iktar minn hekk, kienu konvinti li Ġeħova se jgħinhom jiddefendu l-art jekk jattakkawhom il-ħallelin. Għal ħafna snin, it-tribù taʼ Gad bagħat ukoll suldati minn tiegħu biex jiġġieldu flimkien mat-tribujiet l-oħra n-naħa l-oħra tal-Ġordan. (Num. 32:​16-19) Huma kienu ċerti li Ġeħova kien se jieħu ħsieb lin-nisa u t-tfal tagħhom waqt li l-irġiel ikunu qed jiġġieldu. U Ġeħova berikhom għall-kuraġġ u għas-sagrifiċċju li kienu lesti li jagħmlu biex jgħinu lil oħrajn.—Ġoż. 22:​1-4.

9. Jekk nafdaw f’Ġeħova, x’għażliet se nagħmlu?

⁹ X’nistgħu nitgħallmu? Biex naqdu lil Ġeħova minkejja ċirkustanzi diffiċli, irridu nkomplu nafdaw fih. (Slm. 37:3) Illum, ħafna aħwa juru li jafdaw f’Ġeħova billi jkunu lesti li jagħmlu sagrifiċċji biex jibnu bini għall-organizzazzjoni taʼ Ġeħova, jippritkaw fejn hemm iktar bżonn, jew jagħmlu inkarigi oħra fl-organizzazzjoni. Huma jagħmlu dan għax konvinti li Ġeħova dejjem se jieħu ħsiebhom.—Slm. 23:1.

ASER

10. It-tribù t’Aser x’m’għamilx? (Ġenesi 49:20) (Ara wkoll il-kaxxa.)

¹⁰ Aqra Ġenesi 49:20. Ġakobb ipprofetizza li t-tribù t’Aser kien se jsir sinjur ħafna, u eżatt hekk ġara. It-tribù t’Aser wiret art li kienet tajba ħafna. (Dewt. 33:24) Ukoll, l-art kienet tmiss mal-Baħar Mediterran u kien fiha l-port taʼ Sidon li kien iġib ħafna negozju. Però, id-dixxendenti t’Aser ma keċċewx lin-nies taʼ Kangħan mill-art. (Imħ. 1:​31, 32) Minħabba l-affarijiet materjali li kellhom u l-influwenza ħażina tal-Kangħanin, it-tribù t’Aser spiċċa ma baqax żeluż f’li jaqdi lil Ġeħova. Pereżempju, meta l-Imħallef Barak staqsa lill-Iżraelin biex jgħinuh jiġġieled kontra l-armata tal-Kangħanin, it-tribù t’Aser ma offriex li jgħin. Minħabba f’hekk, ma rawx l-affarijiet tal-għaġeb li għamel Ġeħova biex jgħin lill-Iżraelin jirbħu “ħdejn l-ilmijiet taʼ Megiddo.” (Imħ. 5:​19-21) Min jaf kemm stħaw id-dixxendenti t’Aser meta semgħu lil Barak u lil Debora jkantaw: “It-tribù t’Aser qagħad bilqiegħda jitgħażżen f’xatt il-baħar.”—Imħ. 5:17.

11. Għala ma rridux nagħmlu l-flus l-iktar ħaġa importanti f’ħajjitna?

¹¹ X’nistgħu nitgħallmu? Irridu nagħtu lil Ġeħova l-aħjar li nistgħu. Biex nagħmlu dan irridu noqogħdu attenti li ma nsirux bħan-nies tad-dinja li jaħsbu li l-flus u dak li jistgħu jixtru bihom huma l-iktar ħaġa importanti f’ħajjithom. (Prov. 18:11) Għalkemm il-flus għandna bżonnhom, irridu nżommu ħarsa bilanċjata lejhom. (Ekk. 7:12; Lhud 13:5) Aħna ma rridux naħlu l-ħin u l-enerġija tagħna nipprovaw ikollna affarijiet li mhux vera għandna bżonn. Minflok, irridu nagħmlu dak kollu li nistgħu għal Ġeħova u nużaw il-ħin u l-enerġija tagħna għalih, għax konvinti li l-ħajja vera ġejja fil-futur.—Slm. 4:8.

NAFTALI

12. Il-kliem li qal Ġakobb lil Naftali kif jistaʼ jkun li ġara? (Ġenesi 49:21) (Ara wkoll il-kaxxa.)

¹² Aqra Ġenesi 49:21. Il-“kliem ħelu” li Ġakobb semma setaʼ rrefera għall-kliem li Ġesù qal meta kien jipprietka. Ġesù qattaʼ ħafna ħin fil-belt taʼ Kafarnahum, li kienet fit-territorju tat-tribù taʼ Naftali, għax din kienet “il-belt fejn kien qed joqgħod.” (Mat. 4:13; 9:1; Ġw. 7:46) U Isaija pprofetizza li Ġesù kien se jkun “dawl kbir” għan-nies taʼ Żebulun u Naftali. (Isa. 9:​1, 2) B’dak li għallem, Ġesù wera li kien “id-dawl veru li jagħti d-dawl lil kull tip taʼ nies.”—Ġw. 1:9.

13. X’nistgħu nagħmlu biex dak li ngħidu jogħġob lil Ġeħova?

¹³ X’nistgħu nitgħallmu? Ġeħova jimpurtah minn dak li ngħidu u kif ngħiduh. Allura, kif nistgħu ngħidu “kliem ħelu” li jogħġob lil Ġeħova? L-ewwel, billi ngħidu l-verità. (Slm. 15:​1, 2) Nistgħu wkoll ninkuraġġixxu lil oħrajn billi nfaħħruhom u ma nitkellmux negattiv dwar nies oħra jew ingergru. (Efes. 4:29) Barra minn hekk, nistgħu naħdmu ħalli nsiru aħjar f’li nipprovaw nibdew konversazzjonijiet li jwasslu biex nagħtu xhieda.

ĠUŻEPPI

14. Il-profezija dwar Ġużeppi kif ġrat? (Ġenesi 49:​22, 26) (Ara wkoll il-kaxxa.)

¹⁴ Aqra Ġenesi 49:​22, 26. Ġakobb probabbli kien kburi ħafna b’Ġużeppi, għax Ġeħova kien għażlu “minn fost ħutu” u użah b’mod speċjali. Ġakobb qal li Ġużeppi kien “il-fergħa taʼ siġra li tagħti l-frott.” Is-siġra kienet Ġakobb u l-fergħa kienet Ġużeppi. Ġużeppi kien l-ewwel tifel taʼ Rakele, il-mara li kien iħobb l-iktar Ġakobb. Fil-profezija, Ġakobb qal li Ġużeppi se jirċievi l-wirt tal-ewwel imwieled li tilef Ruben, li kien l-ewwel tifel minn Lea. (Ġen. 48:​5, 6; 1 Kron. 5:​1, 2) Dan ġara meta ż-żewġ subien taʼ Ġużeppi, Efrajm u Manasse, saru żewġ tribujiet taʼ Iżrael u kellhom l-art tagħhom.—Ġen. 49:25; Ġoż. 14:4.

15. Ġużeppi x’għamel meta għadda minn żmien diffiċli?

¹⁵ Ġakobb qal li lil Ġużeppi “l-arċieri baqgħu jattakkawh u waddbulu l-vleġeġ u baqgħu jobogħduh.” (Ġen. 49:23) Dawn l-arċieri kienu ħut Ġużeppi li kienu jgħiru għalih, jittrattawh ħażin, u minħabba fihom ġrawlu ħafna affarijiet ħżiena. Imma Ġużeppi ma bediex jobgħod lil ħutu jew iwaħħal f’Ġeħova għal dak li ġralu. Bħalma qal Ġakobb: “Il-qaws tiegħu baqaʼ sod, u jdejh baqgħu b’saħħithom u ħfief.” (Ġen. 49:24) Minflok ma patta lil ħutu, Ġużeppi wriehom ħniena u mħabba u lealtà. Dawn il-kwalitajiet kienu bħal vleġeġ li neħħew il-mibegħda taʼ ħutu. Meta kien għaddej minn żmien diffiċli, Ġużeppi kien jafda f’Ġeħova. Hu anki ħafer lil ħutu u kien qalbu tajba magħhom. (Ġen. 47:​11, 12) Ġużeppi ħalla l-provi li kien għaddej minnhom jagħmluh bniedem aħjar. (Slm. 105:​17-19) B’hekk, Ġeħova setaʼ jużah biex jagħmel ħafna affarijiet importanti.

16. Meta nkunu għaddejjin minn żmien diffiċli, kif nistgħu nimitaw lil Ġużeppi?

¹⁶ X’nistgħu nitgħallmu? Meta tkun għaddej minn żmien diffiċli, ibqaʼ ħobb lil Ġeħova u lill-aħwa. Tinsiex li Ġeħova jistaʼ juża dak li nkunu għaddejjin minnu biex jittrennjana. (Lhud 12:​7, ntt.) Dan se jgħinna biex nimitaw il-kwalitajiet taʼ Ġeħova aħjar, bħall-ħniena u l-maħfra. (Lhud 12:11) Nistgħu nkunu ċerti li bħalma bierek lil Ġużeppi talli baqaʼ jissaporti, Ġeħova se jbierek lilna wkoll.

BENJAMIN

17. Il-profezija dwar Benjamin kif ġrat? (Ġenesi 49:27) (Ara wkoll il-kaxxa.)

¹⁷ Aqra Ġenesi 49:27. Ġakobb qal li t-tribù taʼ Benjamin kien se jkun kapaċi ħafna biex jiġġieled, eżatt bħal lupu. (Imħ. 20:​15, 16; 1 Kron. 12:2) “Filgħodu,” jiġifieri fil-bidu tas-saltna taʼ Iżrael, mit-tribù taʼ Benjamin ħareġ l-ewwel re li mexxa fuq Iżrael kollu u li kien jismu Sawl. Sawl wera kuraġġ kbir hu u jiġġieled kontra l-Filistin. (1 Sam. 9:​15-17, 21) “Filgħaxija,” jiġifieri ħafna snin wara, ir-Reġina Ester u l-Prim Ministru Mordekaj, li t-tnejn kienu mit-tribù taʼ Benjamin, salvaw lil-Lhud mill-qerda.—Est. 2:​5-7; 8:3; 10:3.

18. Kif nistgħu nkunu leali bħat-tribù taʼ Benjamin?

¹⁸ X’nistgħu nitgħallmu? Żgur li n-nies tat-tribù taʼ Benjamin kienu ferħanin li xi ħadd minnhom sar re. Meta Ġeħova għażel lil David mit-tribù taʼ Ġuda bħala r-re li kien imiss, huma maż-żmien issapportjawh. (2 Sam. 3:​17-19) Snin wara, għaxar tribujiet irribellaw kontra t-tribù taʼ Ġuda. Imma t-tribù taʼ Benjamin baqaʼ leali lejn it-tribù taʼ Ġuda u lejn ir-re li kien ġej mill-familja taʼ David. (1 Slat. 11:​31, 32; 12:​19, 21) Aħna, bħalhom, nistgħu nibqgħu leali lejn Ġeħova billi nibqgħu nissapportjaw lil dawk li hu qed juża biex imexxu.—1 Tes. 5:12.

19. Il-profezija li qal Ġakobb qabel ma miet kif tistaʼ tgħinna?

¹⁹ Ikun tajjeb li nistudjaw il-profezija li qal Ġakobb qabel ma miet. Meta naraw kif ġrat, insiru iktar konvinti li l-wegħdi l-oħra taʼ Ġeħova se jiġru żgur. Din tistaʼ tgħinna wkoll nifhmu kif nistgħu nogħġbu iktar lil Ġeħova.