Suġġerimenti għall-Ivvjaġġar minn Pilota t’Esperjenza
JIEN verament inħobbu l-ajruplan—minn dejjem hekk kont. Mhux biss jagħtik il-libertà li tivvjaġġa minn post għall-ieħor f’qasir żmien imma wkoll f’ġurnata mudlama dak li jkun jistaʼ jivvjaġġa minn ġos-sħab u jtir ’il fuq lejn id-dawl jiddi tax-xemx. Ilni nieħu pjaċir nivvjaġġa bl-ajru mill-ewwel titjira tiegħi meta kont tifel fl-1956. L-imħabba kbira li għandi għall-ivvjaġġar bl-ajru wasslitni biex insir pilota professjonali, u għal xi żmien kont investigatur taʼ l-aċċidenti li jsiru fuq l-ajruplani.
Kemm huwa ħieles mill-periklu l-ivvjaġġar bl-ajru? U liema prekawzjonijiet għandek tieħu meta tiġik l-opportunità tivvjaġġa bl-ajruplan?
Kif Tagħmel Vjaġġ bi Ftit Perikli Inqas Perikoluż
Madwar id-dinja, kull sena kważi 18,000 ajruplan tal-passiġġieri jinżlu u jitilgħu regolarment minn ħafna ajruporti, filwaqt li jittrasportaw iktar minn 1.6 biljun passiġġier lejn id-destinazzjonijiet tagħhom—u ftit isiru aċċidenti. Fil-fatt, Lloyd’s taʼ Londra, aġenzija taʼ l-assigurazzjoni rinomata, tikkalkula li l-ivvjaġġar bl-ajru huwa 25 darba inqas perikoluż mill-ivvjaġġar bil-karozza. Statistikament mela, l-iktar parti perikoluża mill-vjaġġ tiegħek huwa l-vjaġġ bil-karozza ’l hemm u ’l hawn mill-ajruport. Minkejja dan, jekk tieħu xi prekawzjonijiet f’lokhom meta tivvjaġġa bl-ajru, dan il-vjaġġ li kważi hu bla perikli tistaʼ tagħmlu saħansitra inqas perikoluż.
● Agħżel il-kumpanija taʼ l-ajru bir-reqqa: Mhux il-kumpaniji taʼ l-ajru kollha huma magħrufin bl-istess mod għas-sigurtà tagħhom. Ġeneralment, ajruplani taʼ kumpaniji stabbiliti huma inqas perikolużi. Dawn il-kumpaniji jużaw ajruplani moderni li jkunu magħrufin għas-sigurtà u l-manutenzjoni tajba tagħhom.
● Agħżel ħwejġek bil-ħsieb: Dawk li jsalvaw meta jikkraxxja xi ajruplan jiffaċċjaw il-periklu tan-nar u d-duħħan. Għalhekk, jekk tilbes kmiem twal u qalziet twil jew dublett twil se tipproteġi tajjeb il-ġilda tiegħek min-nar u s-sħana. Ħwejjeġ magħmulin minn materjal naturali se jipproteġuk tajjeb, imma fis-sħana materjal sintetiku ħafna drabi jdub jew jinxtorob fuq il-ġilda, u għalhekk iktar hemm ċans li ssofri minn ħruq estensiv. Fis-sħana, anki ħwejjeġ tal-ġilda jistgħu jinxtorbu u aħjar ma tilbishomx. Jekk tilbes saffi taʼ ħwejjeġ fuq xulxin se tkun iktar protett milli jekk tilbes saff wieħed biss, u ħwejjeġ ċari jirriflettu s-sħana aħjar minn ħwejjeġ skuri. Żraben ċatti, preferibbilment bil-lazz, x’aktarx li se jibqgħu f’saqajk iktar faċilment u jipproteġuk minn qtugħ u ħruq, u kalzetti tas-suf huma aħjar minn dawk sintetiċi.
● Ismaʼ l-istruzzjonijiet taʼ sigurtà: Il-membri taʼ l-ekwipaġġ se jipprovdu istruzzjonijiet dettaljati taʼ sigurtà qabel ma jitlaq l-ajruplan. Jekk jinqalaʼ xi aċċident, għalkemm dan ma tantx hu probabbli li jiġri, għandu mnejn ikollok tipprova toħroġ mill-ajruplan billi tuża l-istruzzjonijiet li tiftakar. Għalhekk, agħti kas sew taʼ l-informazzjoni. Stħarriġ li sar dwar xi Kanadiżi li jivvjaġġaw bl-ajru wera li 29 fil-mija biss mill-passiġġieri fuq l-ajruplan qraw jew taw daqqa t’għajn tal-karta bl-istruzzjonijiet taʼ sigurtà. Ħu ftit ħin biex tistudja l-istruzzjonijiet, speċjalment dawk li juruk kif tistaʼ tiftaħ il-bibien t’emerġenza, ladarba tistaʼ tkun int li tasal hemm l-ewwel. Ikkunsidra kif tistaʼ ssib minfejn toħroġ jekk ma tkunx tistaʼ tara minħabba d-dlam jew id-duħħan. Suġġeriment wieħed sempliċi hu li tgħodd kemm hemm ringieli bejnek u bejn il-post minfejn tistaʼ toħroġ. Imbagħad, anki fid-dlam, tkun tistaʼ ssib u tiftaħ il-bieb t’emerġenza.
● Tantx ittellaʼ basktijiet f’idejk: Skond il-ġurnal Flight International ħaġa taʼ periklu li ssir darba wara l-oħra hi li waqt vjaġġ normali jaqgħu affarijiet mill-kumpartiment fejn jinżammu l-basktijiet li l-passiġġieri jġorru f’idejhom. Dan isir jew minħabba li dawn il-kumpartimenti ma jingħalqux sew jew għax jinfetħu mill-passiġġieri waqt il-vjaġġ. B’hekk, l-affarijiet jaqgħu fuq ras xi ħadd u jweġġgħuh jew saħansitra joqtluh. Mela żomm f’moħħok li basktijiet tqal li jinġarru fl-idejn huma taʼ periklu. Għalhekk, f’każ li jkun hemm ħajtek fin-nofs, ħalli l-basktijiet tiegħek KOLLHA warajk. Ikkonċentra fuq li ssalva! Il-basktijiet tistaʼ tiħodhom wara.
F’Każ t’Emerġenza
L-iktar evakwazzjoni taʼ periklu hi meta jkun hemm in-nar, id-duħħan, u l-gassijiet. Rapport t’aċċident wieħed qal: “Meta l-ajruplan illandja, ma kienx hemm viżibilità fil-kabina [minħabba d-duħħan] minn pied ’il fuq mill-art. Dawk li salvaw qalu li bilkemm kellhom saħħa u kapaċità mentali jaslu sal-bieb taʼ l-emerġenza.” Li wieħed jibqaʼ ħaj kien jiddependi minn kemm joħroġ malajr mill-ajruplan.
Il-membri taʼ l-ekwipaġġ ġew imħarrġin biex jgħinu lil kulħadd joħroġ mill-ajruplan malajr u qawwi u sħiħ. Għalhekk, obdi immedjatament l-istruzzjonijiet li jagħtuk. Madankollu, l-affarijiet mhux dejjem imorru kif inhu mistenni. Problemi bis-sistemi tas-sawnd, il-fatt li l-membri taʼ l-ekwipaġġ jistgħu jweġġgħu, il-konfużjoni, u l-effetti taʼ l-istorbju, is-sħana, u d-duħħan, għandhom mnejn iġagħlu l-isforzi mill-aħjar tal-membri taʼ l-ekwipaġġ biex ma jibqgħux effettivi. Il-kumpanija taʼ l-ajru li tkun qed tuża għandha mnejn ma tużax l-istess lingwa tiegħek, u dan ukoll jistaʼ jfixkel il-komunikazzjoni tajba bejnek u bejn il-membri taʼ l-ekwipaġġ.
Analisi li saret dwar l-aċċidenti turi li d-determinazzjoni tiegħek stess biex issalva hija element importanti ferm fiċ-ċans li għandek li tibqaʼ ħaj f’każ t’emerġenza. Hemm bżonn li jkollok pjan speċifiku t’azzjoni u għandek tkun lest li tieħu r-responsabbiltà taʼ ħajtek stess. Il-pjan tiegħek għandu jinkludi lil dawk kollha li tkun qed tivvjaġġa magħhom, speċjalment it-tfal jew dawk akbar fl-età, u għandu jinkludi wkoll modi kif tibqgħu miġburin flimkien sabiex tgħinu lil xulxin waqt li tkunu qed tipprovaw toħorġu. Ir-rivista Flying Safety jissuġġerixxi li jekk biex tipprovaw toħorġu jkollkom tgħaddu mid-duħħan, għid lil dawk li tkun magħhom biex jaqbdu wieħed maʼ l-ieħor. Il-fatt li jaqbdu maċ-ċinturin tiegħek jistaʼ jkun bħal katina taʼ sigurtà. Għid lil dawk li qed tivvjaġġa magħhom x’inhu l-pjan t’azzjoni tiegħek f’każ li tinqalaʼ xi emerġenza.
Kull tip taʼ vvjaġġar jippreżenta xi tip taʼ riskju, imma ajruplani moderni tal-passiġġieri jgħinuna nevitaw ħafna perikli u jippermettu li naslu fid-destinazzjoni tagħna rilassati u lesti għax-xogħol jew l-isfog. Kun preparat imma mhux inkwetat. Irrilassa u ħu gost bil-vjaġġ—jien dejjem hekk nagħmel.— Kontribwit.
[Stampa f’paġna 21]
Taħriġ fuq kif jinħarġu l-passiġġieri mill-ajruplan f’każ t’emerġenza
[Stampa f’paġna 21]
Ismaʼ l-istruzzjoniiet taʼ sigurtà