Kif Tistaʼ Żżomm Ħarsa Bilanċjata Lejn il-​Flus?

Ir-​regħba għall-​flus u x-​xewqa li jkollok il-​ġid m’humiex affarijiet ġodda, bħallikieku xi fenomenu reċenti, għax anki l-​Bibbja ssemmihom. Ilhom minn żmien żemżem. Fil-​Liġi Mosajka, Alla wissa lill-​Iżraelin: “La tixtieqx dar għajrek . . . u xejn minn kull ma għandu għajrek.”—Eżodu 20:17.

IR-​REGĦBA għall-​flus u l-​ġid kienet xi ħaġa komuni fi żmien Ġesù. Ikkunsidra din il-​konversazzjoni bejn Ġesù u żagħżugħ “tassew għani.” “Ġesù qallu: ‘Ħaġa waħda tonqsok: bigħ kull ma għandek, agħtih lill-​foqra, u jkollok teżor fis-​smewwiet: mbagħad ejja u imxi warajja.’ Iżda dak, meta semgħu jgħid dan, sewwed qalbu ħafna, għax kien tassew għani.”—Luqa 18:​18-23.

Ħarsa Xierqa Lejn il-​Flus

Madankollu, inkunu qed nagħmlu ħażin jekk nikkonkludu li l-​Bibbja tikkundanna l-​flus fihom infushom jew kwalunkwe użu tagħhom. Il-​Bibbja turi li l-​flus jipprovdu difiża prattika kontra l-​faqar u l-​inkwiet li dan iġib miegħu, billi jippermettu lin-​nies ikollhom in-​neċessitajiet tal-​ħajja. Is-​Sultan Salamun kiteb: “Fih kenn l-​għerf u fihom kenn il-​flus.” U: “Biex jgħadduha tajjeb iħejju l-​mejda, u l-​inbid iferraħhom, u l-​flus jagħmlu tajjeb għal kollox.”—Koħèlet 7:12; 10:19.

L-użu xieraq tal-​flus huwa approvat minn Alla. Per eżempju, Ġesù qal: “Agħmlu għalikom infuskom ħbieb taʼ qligħ il-​ħżunija.” (Luqa 16:9) Dan jinkludi li nagħtu kontribuzzjoni għall-​avvanz tal-​qima vera t’Alla, għax aħna mingħajr dubju nixtiequ lil Alla bħala l-​Ħabib tagħna. Salamun stess, billi mexa fuq l-​eżempju taʼ missieru, David, ikkontribwixxa ammonti kbar taʼ flus u affarijiet prezzjużi għall-​bini tat-​tempju taʼ Jehovah. Kmand Kristjan ieħor hu li nagħtu għajnuna materjali lil dawk fil-​bżonn. “Aqsmu ġidkom mal-​qaddisin li jinsabu fil-​bżonn,” qal l-​appostlu Pawlu. Hu żied: “Ilqgħu f’darkom lill-​barranin.” (Rumani 12:13) Dan taʼ spiss jinvolvi li nonfqu xi ftit tal-​flus. Madankollu, xi ngħidu dwar ir-​regħba għall-​flus?

‘L-​Imħabba għall-​Fidda’

Pawlu ddiskuta fit-​tul dwar “ir-​regħba għall-​flus”—jew letteralment, “l-​imħabba għall-​fidda”—meta kien qed jikteb liż-​żagħżugħ Kristjan sieħbu Timotju. It-​twissija taʼ Pawlu tistaʼ tinstab fl-​1 Timotju 6:​6-19. Hu tkellem dwar “ir-​regħba għall-​flus” waqt li kien qed jikkunsidra s-​suġġett taʼ l-​affarijiet materjali. Nagħmlu tajjeb jekk nistudjaw bir-​reqqa l-​kummenti ispirati taʼ Pawlu, meta nqisu l-​enfasi li qed titpoġġa fuq il-​flus mis-​soċjetà taʼ llum. Eżaminar bħal dan hu mingħajr dubju taʼ benefiċċju għax jirrivela s-​sigriet dwar kif ‘niksbu l-​ħajja, il-​ħajja vera.’

Pawlu jwissi: “Ir-​regħba għall-​flus hi l-​għerq taʼ kull ħażen; kien ħtija taʼ din ir-​regħba li xi wħud ħarġu barra mit-​triq tal-​fidi u nfnew b’niket kbir.” (1 Timotju 6:10) Dan il-​vers ma jgħidx li l-​flus fihom infushom huma ħżiena—u l-​ebda skrittura oħra ma tgħid dan. L-​appostlu lanqas ma jgħid li l-​flus huma l-​kaġun prinċipali tal-​“ħażen” jew li huma r-​raġuni bażika taʼ kull problema. Minflok, ir-​regħba għall-​flus tistaʼ tkun kaġun—anki jekk mhux l-​uniku kaġun—taʼ kull “ħażen.”

Oqgħod Attent mir-​Regħba

Il-​fatt li l-​flus fihom infushom m’humiex kundannati fl-​Iskrittura m’għandux inaqqas l-​importanza tat-​twissija taʼ Pawlu. Il-​Kristjani li jibdew ikollhom ir-​regħba għall-​flus ikunu qed jiftħu l-​bieb għal kull tip taʼ problema, li l-​agħar waħda minnhom hi li jabbandunaw il-​fidi. Din il-​verità tiġi msaħħa minn dak li qal Pawlu lill-​Kristjani f’Kolossi: “Mewwtu ġo fikom dak kollu li hu taʼ l-​art: . . . xewqat ħżiena, u r-​regħba li hi idolatrija.” (Kolossin 3:5) Kif jistaʼ jkun li x-​xenqa, il-​kilba, jew “ir-​regħba għall-​flus” huma l-​istess bħall-​idolatrija? Ifisser dan li hu ħażin li tkun tixtieq dar akbar, karozza iktar ġdida, jew xogħol li jħallilek iktar qligħ? Le, xejn minn dawn l-​affarijiet m’huma ħżiena fihom infushom. Il-​mistoqsija hi: X’inhi dik il-​ħaġa li tqanqal il-​qalb taʼ dak li jkun biex jixtieq dawn l-​affarijiet, u huma dawn verament bżonnjużi?

Id-​differenza bejn xewqa normali u r-​regħba tistaʼ titqabbel mad-​differenza bejn ħuġġieġa żgħira li fuqha tistaʼ ssajjar l-​ikel u l-​fjammi għoljin li jeqirdu foresta sħiħa. Xewqa f’lokha u xierqa tistaʼ tkun t’għajnuna. Din tqanqalna biex naħdmu u nkunu produttivi. Proverbji 16:26 jgħid: “Il-​ħaddiem jaħdem għax irid jiekol, għax il-​ġuħ iġiegħlu jaħdem.” Imma r-​regħba hija perikoluża u distruttiva. Hija xewqa bla kontroll.

Li nikkontrollaw ix-​xewqa tagħna għall-​flus hija l-​problema prinċipali. Sejrin il-​flus li nġemmgħu jew l-​affarijiet materjali li rridu jissodisfaw il-​bżonnijiet tagħna, jew il-​bżonnijiet tagħna se jagħmluna lsiera tal-​flus? Huwa għalhekk li Pawlu jgħid li min hu “rgħib . . . hu idolatra.” (Efesin 5:5) Li nkunu rgħiba għal xi ħaġa fir-​realtà jfisser li nċedu għaliha—fil-​fatt, din nagħmluha s-​sid tagħna, l-​alla tagħna, il-​ħaġa li naqdu. B’kuntrast, Alla jinsisti: “Ma jkollokx allat oħra għajri.”—Eżodu 20:3.

Il-fatt li nkunu rgħiba jindika wkoll li m’aħniex fiduċjużi li Alla se jwettaq il-​wegħda tiegħu li jipprovdilna dak li għandna bżonn. (Mattew 6:33) Mela, ir-​regħba twassalna biex nitbegħdu minn Alla. F’dan is-​sens ukoll, hi “idolatrija.” Mhux taʼ b’xejn li Pawlu jwissi b’mod daqshekk ċar kontriha!

Ġesù wkoll ta twissija diretta kontra r-​regħba. Hu kkmandana biex noqogħdu attenti milli nixxennqu għal xi ħaġa li m’għandniex: “Iftħu għajnejkom u ħarsu rwieħkom minn kull regħba, għax imqar jekk wieħed ikollu bir-​radam, ħajtu ma tiddependix mill-​ġid li jkollu.” (Luqa 12:15) Skond din is-​silta u t-​tixbieha li Ġesù jagħti eżattament wara, ir-​regħba hija bbażata fuq il-​ħarsa bla għaqal li l-​iktar ħaġa importanti fil-​ħajja hi kemm għandek affarijiet. Dawn jistgħu jkunu l-​flus, il-​pożizzjoni, il-​poter, jew affarijiet simili. Tistaʼ tkun rgħib għal kwalunkwe ħaġa li tistaʼ tinkiseb. Forsi naħsbu li dik il-​ħaġa se tagħmilna kuntenti. Imma skond il-​Bibbja u l-​esperjenza tal-​bniedem, Alla biss jistaʼ jissodisfa l-​bżonnijiet veri tagħna, bħalma rraġuna Ġesù mas-​segwaċi tiegħu. U fil-​fatt Alla hekk se jagħmel.—Luqa 12:​22-31.

Is-soċjetà taʼ llum, li moħħha biss biex tixtri u tbigħ oġġetti tal-​konsum, qed tħeġġeġ lil dak li jkun biex isir rgħib. Influwenzati minn modi sottili imma fl-​istess ħin qawwijin, ħafna nies qed jibdew jemmnu li dak li għandhom m’huwiex biżżejjed. Għandhom bżonn iktar affarijiet, u li huma akbar, u aqwa. Filwaqt li ma nistgħux nittamaw li nbiddlu d-​dinja taʼ madwarna, kif nistgħu nirreżistuha personalment din it-​tendenza?

Il-​Kuntentizza Kontra r-​Regħba

Pawlu joffri l-​alternattiva għar-​regħba, li hi l-​kuntentizza. Hu jgħid: “Sakemm għandna x’nieklu u x’nilbsu, dan għandu jkun biżżejjed għalina.” (1 Timotju 6:8) Din id-​deskrizzjoni taʼ dak kollu li għandna bżonn—“x’nieklu u x’nilbsu”—tistaʼ tinstemaʼ daqsxejn sempliċi. Ħafna nies jieħdu pjaċir jaraw ċerti programmi tat-​televixin li juruhom id-​djar lussużi li fihom jgħixu ċ-​ċelebritajiet. Dan mhux il-​mod li bih tikseb il-​kuntentizza.

M’għandniex xi ngħidu, il-​qaddejja t’Alla m’humiex mistennijin jgħixu fil-​faqar. (Proverbji 30:​8, 9) Madankollu, Pawlu jfakkarna xi jfisser tassew il-​faqar: nuqqas taʼ ikel, ilbies, u kenn adegwat fejn wieħed jistaʼ jgħix. Mill-​banda l-​oħra, jekk ikollna dawn l-​affarijiet għandna l-​bażi għall-​kuntentizza.

Setaʼ Pawlu jkun sinċier dwar din id-​deskrizzjoni tal-​kuntentizza? Huwa tassew possibbli li nkunu sodisfatti bl-​affarijiet bażiċi biss—ikel, ilbies, u kenn? Pawlu setaʼ jkun jaf dan personalment. Hu esperjenza direttament il-​ġid materjali u l-​vantaġġi speċjali taʼ pożizzjoni għolja fil-​komunità Lhudija u taċ-​ċittadinanza Rumana. (Atti 22:28; 23:6; Filippin 3:5) Pawlu sofra wkoll provi ħorox fl-​attivitajiet missjunarji tiegħu. (2 Korintin 11:​23-28) Permezz taʼ dan kollu, hu tgħallem sigriet li għenu jżomm il-​kuntentizza. X’kien dan?

“Jien Tgħallimt is-​Sigriet”

Pawlu spjega f’waħda mill-​ittri tiegħu: “Jien naf tabilħaqq kif inkun baxx fi proviżjonijiet, naf tabilħaqq kif ikolli abbundanza. F’kollox u fiċ-​ċirkustanzi kollha jien tgħallimt is-​sigriet taʼ kif inkun mimli u kif inkun bil-​ġuħ, kemm kif ikolli abbundanza u kemm kif inbati l-​bżonn.” (Filippin 4:​12, NW) Pawlu jinstemaʼ tant fiduċjuż, tant ottimist! Nistgħu faċilment nassumu li ħajtu kienet ward u żahar meta kiteb dan il-​kliem, imma ma kienx hekk. Hu kien fil-​ħabs ġewwa Ruma!—Filippin 1:​12-14.

Jekk noqogħdu naħsbu ftit, din is-​silta twassal messaġġ qawwi dwar il-​kwistjoni tal-​kuntentizza mhux biss bil-​ġid materjali imma wkoll fi kwalunkwe ċirkustanza. Kemm l-​għana u kemm il-​provi estremi jistgħu jittestjaw x’inhuma l-​prijoritajiet tagħna. Pawlu tkellem dwar ir-​riżorsi spiritwali li ġagħluh ikun kuntent minkejja ċ-​ċirkustanzi materjali: “Għal kollox niflaħ bis-​saħħa taʼ [Alla] li jqawwini.” (Filippin 4:13) Minflok ma kien jiddependi mill-​ġid tiegħu, ħafna jew ftit, jew miċ-​ċirkustanzi tiegħu, favorevoli jew mhux, Pawlu dar lejn Alla biex jissodisfa l-​bżonnijiet tiegħu. Ir-​riżultat kien li kellu l-​kuntentizza.

L-​eżempju taʼ Pawlu kien importanti ħafna għal Timotju. L-​appostlu ħeġġeġ liż-​żagħżugħ biex isegwi stil taʼ ħajja li jpoġġi d-​devozzjoni lejn Alla u r-​relazzjoni mill-​qrib m’Alla qabel l-​għana materjali. Pawlu qal: “Imma int, bniedem taʼ Alla, aħrab dan kollu; fittex li jkollok ġustizzja, it-​tjieba, il-​fidi, l-​imħabba, is-​sabar, il-​ħlewwa.” (1 Timotju 6:11) Dan il-​kliem forsi kien indirizzat lil Timotju, imma japplika għal kulmin irid jonora lil Alla u jkollu ħajja tassew ferħana.

Timotju kellu bżonn joqgħod attent mir-​regħba sewwa sew bħal kwalunkwe Kristjan ieħor. Mid-​dehra, fil-​kongregazzjoni taʼ Efesu fejn kien meta kitiblu Pawlu, kien hemm kredenti għonja. (1 Timotju 1:3) Pawlu kien mar ixandar l-​aħbar tajba taʼ Kristu f’dan iċ-​ċentru kummerċjali prosperuż, u kien ikkonverta lil ħafna. Mingħajr ebda dubju, xi wħud minn dawn kienu nies għonja, bħalma huma xi wħud fil-​kongregazzjoni Kristjana llum.

Mela l-​mistoqsija, speċjalment kif nitgħallmu mill-​1 Timotju 6:​6-10, hi: X’għandhom jagħmlu dawk in-​nies b’iktar riżorsi finanzjarji jekk iridu jonoraw lil Alla? Pawlu jgħid li jridu jibdew billi jeżaminaw l-​attitudni tagħhom. Hemm it-​tendenza li minħabba l-​flus wieħed iħossu indipendenti. Pawlu jgħid: “Lil dawk li huma għonja bil-​ġid taʼ din l-​art widdibhom biex ma jitkabbrux u ma jqegħdux it-​tama tagħhom f’għana li ma tistax torbot fuqu, imma li għandhom jittamaw f’Alla li jagħtina kollox bix-​xabaʼ biex ingawdu bih.” (1 Timotju 6:17) Nies għonja jridu jitgħallmu jħarsu lil hinn mill-​flus; għandhom bżonn iduru lejn Alla, is-​sors oriġinali taʼ kwalunkwe għana materjali.

Imma l-​attitudni hija biss parti mis-​soluzzjoni. Illum jew għada, il-​Kristjani għonja jridu jitgħallmu jagħmlu użu tajjeb mill-​ġid tagħhom. Pawlu jwissi: ‘Agħmlu l-​ġid, stagħnew b’opri tajba, kunu ġenerużi u aqsmu maʼ l-​oħrajn.’—1 Timotju 6:18.

“Il-​Ħajja Vera”

L-​objettiv prinċipali tal-​parir taʼ Pawlu hu li rridu nfakkru lilna nfusna dwar sa liema punt huma importanti l-​affarijiet materjali. Il-​Kelma t’Alla tgħid: “Ġid l-​għani hu belt qawwija għalih; jistħajjlu sur għoli madwaru.” (Proverbji 18:11) Iva, fl-​aħħar mill-​aħħar, is-​sigurtà li tistaʼ tipprovdi l-​għana materjali hija biss immaġinarja u fil-​fatt tqarraq b’dak li jkun. Huwa ħażin li niċċentraw ħajjitna fuq il-​flus minflok fuq li niksbu l-​approvazzjoni t’Alla.

Il-fatt li l-​ġid materjali mhux taʼ min joqgħod fuqu jurina li ma tantx huwa għaqli li nittamaw fih. It-​tama ġenwina trid tkun ankrata f’xi ħaġa soda, sinifikanti, u dejjiema. It-​tama Kristjana hija ffokata fuq il-​Ħallieq tagħna, Alla Jehovah, u l-​wegħda tiegħu taʼ ħajja taʼ dejjem. Filwaqt li huwa veru li l-​flus ma jistgħux jixtru l-​hena, huwa ferm iktar minnu li l-​flus ma jistgħux jixtru s-​salvazzjoni. Il-​fidi tagħna f’Alla biss tistaʼ tagħtina tama bħal din.

Għalhekk, kemm jekk aħna għonja u kemm jekk aħna fqar, ejja ngħixu ħajja li ġġagħalna ‘nistagħnew quddiem Alla.’ (Luqa 12:21) Xejn m’hu iktar taʼ valur minn waqfa approvata mal-​Ħallieq. L-​isforzi kollha li nagħmlu biex inżommuha se jgħinuna ‘naħżnu għalina nfusna teżor sabiħ għal li ġej, biex bih niksbu l-​ħajja, il-​ħajja vera.’—1 Timotju 6:19.

[Stampa f’paġna 7]

Pawlu tgħallem is-​sigriet tal-​kuntentizza

[Stampi f’paġna 8]

Nistgħu nkunu ferħanin u kuntenti b’dak li għandna