LIBRERIJA ONLAJN tat-Torri tal-Għassa
LIBRERIJA ONLAJN
tat-Torri tal-Għassa
Malti
@
  • ċ
  • ġ
  • ħ
  • ż
  • à
  • è
  • ò
  • ù
  • ʼ
  • BIBBJA
  • PUBBLIKAZZJONIJIET
  • LAGĦQAT
  • w06 1/15 pp. 10-13
  • Il-Qassis il-Kbir li Kkundanna lil Ġesù

M'hawnx video għall-għażla li għamilt.

Jiddispjaċina, kien hemm problema biex jillowdja l-vidjow.

  • Il-Qassis il-Kbir li Kkundanna lil Ġesù
  • It-Torri tal-Għassa Jħabbar is-Saltna taʼ Ġeħova—2006
  • Sottitli
  • Materjal Simili
  • Il-​Familja u l-​Isfond Tiegħu
  • Il-​Qassisin il-​Kbar u l-​Qassisin Ewlenin
  • Biżaʼ minn Ġesù, Biżaʼ minn Ruma
  • Konfoffa għal Qtil
  • Lezzjoni li Jgħallimna Kajfa
  • Ġesù jittieħed għand Anna, imbagħad għand Kajfa
    Ġesù—It-triq, il-verità, u l-ħajja
  • Meħud Għand Anna, Imbagħad Għand Qajfa
    L-Aqwa Bniedem li Qatt Għex
  • Meta Lażżru Jiġi Rxoxtat
    L-Aqwa Bniedem li Qatt Għex
  • Lazzru jiġi rxoxtat
    Ġesù—It-triq, il-verità, u l-ħajja
Ara Iżjed
It-Torri tal-Għassa Jħabbar is-Saltna taʼ Ġeħova—2006
w06 1/15 pp. 10-13

Il-​Qassis il-​Kbir li Kkundanna lil Ġesù

F’NOVEMBRU taʼ l-​1990, xi rġiel li kienu qed jaħdmu fi ġnien pubbliku u triq li kienu jinsabu madwar kilometru fin-​nofsinhar tal-​belt antika taʼ Ġerusalemm għamlu sejba taʼ l-​għaġeb. Aċċidentalment, trakter sfronda saqaf t’għar li fil-​qedem kien jintuża bħala qabar. L-​inħawi taʼ madwar kienu jintużaw bħala nekropoli, jew ċimiterju, kbir mill-​ewwel seklu Q.E.K. sa l-​ewwel seklu E.K. Dak li sabu l-​arkeoloġi f’din il-​kamra kien tassew taʼ interess kbir.

L-għar kien fih 12-il ossarju, jew kaxxi bl-​għadam, fejn l-​għadam tal-​mejtin kien tpoġġa wara li dawn kienu ilhom midfunin fl-​oqbra għal madwar sena u laħamhom kien therra. Fuq ġenb wieħed mill-​ossarji li kien imnaqqax tassew sabiħ​—wieħed mill-​aqwa li qatt instabu​—kien hemm l-​isem Yehosef bar Caiapha (Ġużeppi bin Kajfa).

L-evidenza turi li dan setaʼ kien il-​qabar tal-​qassis il-​kbir li ppresieda fuq l-​iktar ġuri importanti li qatt inżamm​—dak taʼ Ġesù Kristu. Ġużeppi Flavju, studjuż taʼ l-​istorja, identifika lil dan il-​qassis il-​kbir bħala “Ġużeppi, li kien imsejjaħ Kajfa.” Fl-​Iskrittura, hu msejjaħ sempliċement Kajfa. Għala għandna nkunu interessati fih? X’qanqlu biex jikkundanna lil Ġesù?

Il-​Familja u l-​Isfond Tiegħu

Kajfa żżewweġ lit-​tifla t’Anna, qassis il-​kbir ieħor. (Ġwanni 18:13) Probabbilment, din l-​unjoni kienet irranġata ħafna snin qabel iż-​żwieġ, ladarba ż-​żewġ familji riedu jkunu ċerti li qegħdin jagħżlu sew maʼ min jingħaqdu fiż-​żwieġ. Dan kien jitlob li jiġu studjati sew il-​ġenealoġiji sabiex tiġi aċċertata l-​purità tad-​dixxendenza tal-​qassisin. Iż-​żewġ familji milli jidher kienu sinjuri u taʼ klassi għolja fis-​soċjetà, u wisq probabbli dawn kienu jiksbu ġidhom permezz taʼ proprjetajiet kbar fl-​inħawi taʼ Ġerusalemm. Anna bla dubju ried ikun ċert li r-​raġel li kienet se tiżżewweġ bintu kien se jkun alleat taʼ min joqgħod fuqu fil-​politika. Jidher li kemm Anna u kemm Kajfa kienu membri tas-​setta tas-​Sadduċej li kienet setgħana.​—Atti 5:​17.

Bħala membru taʼ familja magħrufa taʼ qassisin, wisq probabbli Kajfa kien irċieva edukazzjoni fl-​Iskrittura Ebrajka u l-​interpretazzjoni tagħha. U wisq probabbli, is-​servizz tiegħu fit-​tempju beda meta kellu 20 sena, imma l-​età taʼ meta sar qassis il-​kbir m’hijiex magħrufa.

Il-​Qassisin il-​Kbar u l-​Qassisin Ewlenin

Il-​ħatra taʼ qassis il-​kbir għall-​bidu kienet tintiret u kienet iddum għal ħajtu kollha. Imma fit-​tieni seklu Q.E.K., l-​Asmonin ħadu s-​saċerdozju taħt idejhom.a Erodi l-​Kbir kien jaħtar il-​qassisin il-​kbar u jneħħihom mill-​pożizzjoni tagħhom, u dan ovvjament għamilha ċara li hu kellu awtorità fuq dawn l-​inkarigi. Il-​gvernaturi Rumani fil-​Lhudija segwew il-​passi tiegħu.

Dawn l-​iżviluppi wasslu biex jinħoloq grupp taʼ “qassisin ewlenin,” kif tirreferi għalih l-​Iskrittura. (Mattew 26:​3, 4) Minbarra Kajfa, dan il-​grupp inkluda lil xi wħud li qabel kienu jaqdu bħala qassisin il-​kbar, bħal Anna, li kien tneħħa mill-​pożizzjoni tiegħu imma li baqaʼ jżomm it-​titlu tiegħu. Il-​grupp inkluda wkoll il-​familji immedjati taʼ dawk li kienu qed jaqdu bħala qassisin il-​kbar u dawk li kellhom din il-​pożizzjoni qabel.

Ir-Rumani ħallew l-​amministrazzjoni taʼ kuljum tal-​Lhudija f’idejn l-​aristokrazija tal-​Lhud, fosthom il-​qassisin ewlenin. Dan ippermetta lil Ruma tikkontrolla l-​provinċja u taċċerta li tiġbor id-​dħul tat-​taxxi mil-​Lhudija mingħajr ma tibgħat ħafna suldati hemmhekk. Ruma kienet tistenna li l-​ġerarkija Lhudija żżomm l-​ordni u tiddefendi l-​interessi tagħha. Il-​gvernaturi Rumani ma tantx kellhom grazzja mal-​mexxejja Lhud, minħabba li dawn ma kellhomx pjaċir bil-​ħakma Rumana. Imma kien fl-​interess tagħhom it-​tnejn li jikkooperaw, għax b’hekk kien jinżamm gvern stabbli.

Sa żmien Kajfa, il-​qassis il-​kbir kien il-​mexxej politiku Lhudi. Anna kien maħtur f’din il-​pożizzjoni minn Kirinu, gvernatur Ruman tas-​Sirja, fis-​sitt jew is-​sebaʼ sena E.K. It-​tradizzjoni Rabbinika turi li r-​regħba, in-​nepotiżmu, l-​oppressjoni, u l-​vjolenza kienu karatteristiki tal-​familji ewlenin Lhud fl-​aristokrazija. Kittieba waħda tissopponi li bħala qassis il-​kbir, Anna kien se jaċċerta ruħu li ħatnu “malajr jidħol fil-​ġerarkija tat-​tempju; wara kollox, iktar kemm ikollu pożizzjoni għolja Kajfa, iktar se jkun utli għal Anna.”

Valerju Gratu, gvernatur tal-​Lhudija, neħħa lil Anna mill-​kariga tiegħu madwar is-​sena 15 E.K. Tlieta oħrajn, fosthom wieħed mill-​ulied subien t’Anna, tpoġġew fil-​kariga tagħhom taʼ qassisin il-​kbar wara xulxin fi żmien qasir. Kajfa sar qassis il-​kbir madwar is-​sena 18 E.K. Ponzju Pilatu, li ġie maħtur bħala gvernatur tal-​Lhudija fis-​sena 26 E.K., żammu f’din il-​kariga matul il-​ħakma tiegħu li damet għaxar snin. Il-​kariga taʼ Kajfa kienet mifruxa matul iż-​żmien tal-​ministeru taʼ Ġesù u l-​ippridkar tal-​bidu tad-​dixxipli tiegħu. Imma Kajfa xejn ma kien favur il-​messaġġ Kristjan.

Biżaʼ minn Ġesù, Biżaʼ minn Ruma

Kajfa qies lil Ġesù bħala xi ħadd perikoluż li jqajjem l-​inkwiet. Ġesù sfida l-​interpretazzjoni tal-​ġerarkija dwar il-​liġijiet tas-​Sabat u keċċa lill-​merkanti u lis-​sarrafa tal-​flus ’il barra mit-​tempju, u stqarr li huma kienu għamluh “għar tal-​ħallelin.” (Luqa 19:​45, 46) Xi studjużi taʼ l-​istorja jemmnu li dawk is-​swieq fit-​tempju kienu jappartjenu lid-​dar taʼ Kajfa​—forsi din hija raġuni oħra għala Kajfa pprova jsikket lil Ġesù. Meta l-​qassisin ewlenin bagħtu lill-​uffiċjali biex jarrestaw lil Ġesù, huma tant baqgħu impressjonati bi kliemu li reġgħu lura b’idhom f’idhom.​—Ġwanni 2:​13-17; 5:​1-16; 7:​14-49.

Ikkunsidra x’ġara meta l-​ġerarkija Lhudija semgħet li Ġesù kien irxoxta lil Lazzru. L-​Evanġelju taʼ Ġwanni jirrapporta: “Il-​qassisin ewlenin u l-​Fariżej laqqgħu s-​Sinedriju u bdew jgħidu: ‘X’se nagħmlu, għax dan ir-​raġel qed iwettaq ħafna sinjali? Jekk inħalluh sejjer hekk, kulħadd ipoġġi l-​fidi fih, u jiġu r-​Rumani u jiħdulna postna u ġensna.’” (Ġwanni 11:​47, 48) Is-​Sinedriju qies lil Ġesù bħala theddida għall-​awtorità tar-​reliġjon stabbilita u l-​ordni pubbliku li Pilatu kien iżommhom responsabbli għalihom. Kwalunkwe ċaqliqa mill-​poplu li r-​Rumani setgħu jinterpretawha bħala rewwixta setgħet tikkaġuna l-​indħil tagħhom fil-​kwistjonijiet tal-​Lhud​—xi ħaġa li s-​Sinedriju ried jevita akkost taʼ kollox.

Għalkemm ma setax jiċħad il-​fatt li Ġesù wettaq xogħlijiet taʼ qawwa, Kajfa ma eżerċitax fidi imma kompla jħabrek biex iżomm il-​prestiġju u l-​awtorità tiegħu. Kif setaʼ jaċċetta l-​irxoxt taʼ Lazzru? Bħala wieħed mis-​Sadduċej, Kajfa ma kienx jemmen fl-​irxoxt!​—Atti 23:8.

Il-ħażen taʼ Kajfa deher meta hu qal lill-​ħakkiema sħabu: “Intom ma tafu xejn, u m’intomx tirraġunaw li hu għall-​ġid tagħkom li raġel wieħed imut għan-​nom tan-​nies u ma jinqeridx il-​ġens kollu kemm hu.” Ir-​rakkont ikompli: “Iżda dan ma qalux minnu nnifsu; imma billi dik is-​sena kien il-​qassis il-​kbir, ipprofetizza li Ġesù kellu jmut għall-​ġens, u mhux għall-​ġens biss, imma sabiex jiġbor ukoll f’unità lil ulied Alla li huma mxerrdin. Għalhekk, minn dakinhar ’l hemm ftiehmu bejniethom biex joqtlu [lil Ġesù].”—Ġwanni 11:​49-53.

Kajfa ma kienx konxju tas-​sinifikat sħiħ taʼ kliemu. Minħabba l-​kariga tiegħu bħala qassis il-​kbir, hu kien lissen profezija.b Il-​mewt taʼ Ġesù kienet se tkun taʼ ġid​—imma mhux għal-​Lhud biss. Is-​sagrifiċċju tiegħu bħala fidwa kien se jipprovdi l-​mezzi biex l-​umanità tinħeles mill-​irbit tagħha mad-​dnub u l-​mewt.

Konfoffa għal Qtil

Il-​qassisin ewlenin Lhud u l-​irġiel xjuħ iltaqgħu d-​dar taʼ Kajfa biex jiddiskutu kif jaħtfu u joqtlu lil Ġesù. Il-​qassis il-​kbir wisq probabbli kellu sehem biex jiddetermina maʼ Ġuda l-​Iskarjota l-​prezz għat-​tradiment taʼ Ġesù. (Mattew 26:​3, 4, 14, 15) Però, qtil wieħed ma kienx biżżejjed biex jintlaħqu l-​iskopijiet mill-​agħar taʼ Kajfa. “Il-​qassisin ewlenin issa ftiehmu bejniethom biex joqtlu lil Lazzru wkoll, għax minħabba fih ħafna mil-​Lhud kienu qed . . . ipoġġu l-​fidi f’Ġesù.”—Ġwanni 12:​10, 11.

Malku, qaddej taʼ Kajfa, kien jinsab mal-​marmalja li ntbagħtet biex tarresta lil Ġesù. Il-​priġunier Ġesù l-​ewwel ittieħed għand Anna għal interrogazzjoni u mbagħad għand Kajfa, li kien diġà laqqaʼ flimkien lill-​irġiel xjuħ Lhud għal ġuri illegali bil-​lejl.​—Mattew 26:57; Ġwanni 18:​10, 13, 19-24.

Kajfa ma ħabbilx rasu meta x-​xhieda foloz ma qablux meta xehdu kontra Ġesù. Il-​qassis il-​kbir kien jafhom l-​opinjonijiet taʼ sħabu li kienu qed jikkonfoffaw miegħu dwar dawk li jgħidu li huma l-​Messija. Għalhekk, hu staqsa biex ikun jaf jekk Ġesù kienx stqarr li għandu dak it-​titlu. Ġesù wieġeb billi qal li kulmin akkużah kien se jarah “bil-​qiegħda fuq il-​lemin tal-​qawwa u ġej fuq is-​sħab tas-​sema.” F’wirja taʼ devozzjoni, “il-​qassis il-​kbir ċarrat ħwejġu u qal: ‘Qed jidgħi! X’għandna bżonnhom iktar ix-​xhieda?’” Is-​Sinedriju qabel li Ġesù kien jistħoqqlu jmut.​—Mattew 26:​64-​66.

L-esekuzzjonijiet riedu jiġu approvati mir-​Rumani. Bħala intermedju bejniethom u l-​Lhud, Kajfa kien probabbilment il-​wieħed li ppreżenta l-​każ lil Pilatu. Meta Pilatu pprova jeħles lil Ġesù, Kajfa wisq probabbli kien fost il-​qassisin ewlenin li għajjat: “Sammru maʼ zokk! Sammru maʼ zokk!” (Ġwanni 19:​4-6) Kajfa wisq probabbli ħeġġeġ lill-​folol biex jgħajtu għall-​ħelsien taʼ qattiel minflok taʼ Ġesù u kien fost dawk il-​qassisin ewlenin li b’ipokrisija qalu: “M’għandna l-​ebda sultan ħlief lil Ċesari.”—Ġwanni 19:15; Marku 15:​7-11.

Kajfa m’aċċettax l-​evidenza dwar l-​irxoxt taʼ Ġesù. Hu oppona lil Pietru u Ġwanni u mbagħad lil Stiefnu. Kajfa wkoll awtorizza lil Sawlu biex jarresta lil kwalunkwe Kristjan li setaʼ jinstab f’Damasku. (Mattew 28:​11-13; Atti 4:​1-17; 6:8–7:60; 9:​1, 2) Madankollu, madwar is-​sena 36 E.K., Kajfa tneħħa mill-​kariga tiegħu minn Vitellju, il-​gvernatur Ruman tas-​Sirja.

Il-​kittieba Lhud jippreżentaw lill-​familja taʼ Kajfa minn lenti negattiva. Per eżempju, it-​Talmud Babiloniż jilmenta: “Kemm jien imnikket minħabba dar Ħanin [Anna], kemm jien imnikket minħabba l-​qlajjiet (jew ‘il-​kalunnji’) tagħhom.” Huwa maħsub li dan in-​niket qed jirreferi għal “konklavi [jew laqgħat] sigrieti sabiex ifasslu miżuri oppressivi.”

Lezzjoni li Jgħallimna Kajfa

Wieħed li jistudja l-​istorja tkellem dwar il-​qassisin il-​kbar bħala rġiel “taʼ sodizza, moħħhom jilħqilhom u kompetenti​—u wisq probabbli arroganti ħafna wkoll.” L-​arroganza żammet lura lil Kajfa milli jaċċetta l-​Messija. Għalhekk, ma nissorprendux ruħna meta xi nies illum ma jaċċettawx il-​messaġġ tal-​Bibbja. Xi wħud m’humiex interessati biżżejjed fil-​verità Skritturali biex jitilqu twemmin li jkun għal qalbhom. Oħrajn jistgħu jħossu li jkunu qed ibaxxu d-​dinjità tagħhom jekk isiru xandara umli taʼ l-​aħbar tajba. U l-​livelli Kristjani jimbottaw lil dawk li m’humiex onesti u li huma rgħiba.

Bħala qassis il-​kbir, Kajfa setaʼ jgħin lil-​Lhud jaċċettaw lill-​Messija, imma l-​kilba għall-​poter ġagħlitu jikkundanna lil Ġesù. Din l-​oppożizzjoni wisq probabbli kompliet sakemm Kajfa tqiegħed ġo qabru. Dak li nafu dwar l-​imġiba tiegħu jurina li wara li xi ħadd imut, mhux l-​għadam biss jibqaʼ warajh. B’dak li nagħmlu, aħna nistabbilixxu reputazzjoni dejjiema m’Alla, jew għall-​ħażin jew għat-​tajjeb.

[Noti taʼ taħt]

a Għall-istorja taʼ l-​Asmonin, jekk jogħġbok ara t-​Torri taʼ l-​Għassa tal-​15 taʼ Ġunju, 2001, paġni 27-​30.

b Qabel dan, Ġeħova kien uża lil Balgħam, li kien mill-​agħar, biex ibassar profeziji veri rigward l-​Iżraelin.​—Numri 23:1–​24:24.

[Stampa f’paġna 10]

Ġużeppi bin Kajfa

[Stampa f’paġna 10]

L-​ossarju li nstab dan l-​aħħar

[Sorsi tal-Istampi f’paġna 10]

Ossarju, skrizzjoni, u għar fl-​isfond: Courtesy of Israel Antiquities Authority

    Pubblikazzjonijiet bil-Malti (1990-2025)
    Oħroġ
    Illoggja
    • Malti
    • Ixxerja
    • Preferenzi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kundizzjonijiet għall-Użu
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Illoggja
    Ixxerja