ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 50
Kandíxa Ndióxi̱ tasaá koún iin na̱ yiví nda̱kú-ini nu̱úra
“Na̱ ndíku̱n yichi̱ yiváyó ta̱ Abrahán ña̱ ka̱ndíxara Ndióxi̱” (ROM. 4:12).
YAA 119 Ná kandíxayó Jehová
ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱a
1. Tá káʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ta̱ Abrahán, ¿ndáa pregunta kivi ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱?
KU̱A̱ʼÁNÍ na̱ yiví xíniso̱ʼovana ña̱ káʼa̱nna xa̱ʼa̱ ta̱ Abrahán, soo kǒo xíni̱vínara. Soo, miíyó xíni̱vayóra ta kúnda̱a̱-iniyó xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéra, tá kúú ña̱ Biblia káʼa̱nña xa̱ʼa̱ra ña̱ kúúra “yivá ndiʼi na̱ kándíxa Ndióxi̱” (Rom. 4:11). Soo, ¿á kivi keʼéyó nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Abrahán ña̱ kandíxaníyó Ndióxi̱? Kiviva keʼéyóña.
2. ¿Nda̱chun ndáyáʼviní sakúaʼayó xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼé ta̱ Abrahán? (Santiago 2:22, 23).
2 Ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ kandíxayó Ndióxi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Abrahán kúú ña̱ sakúaʼayó xa̱ʼa̱ ki̱ʼva ña̱ ni̱xi̱yora. Ndiʼi tiempo xi̱niso̱ʼo ta̱ Abrahán ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ xíʼinra, tá kúú nda̱kiʼinra ku̱a̱ʼa̱nra inka ñuu ta ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ ni̱xi̱yora ti̱xin veʼe válí, ta nda̱a̱ ta̱xira se̱ʼera ta̱ Isaac ña̱ koora iin sacrificio nu̱ú Ndióxi̱, xíʼin ña̱ ke̱ʼéra ni̱na̱ʼa̱ra ña̱ kándíxaníra Ndióxi̱. Ta xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéra ndiʼi ña̱yóʼo, ku̱si̱íní-ini Ndióxi̱ xíʼinra ta saátu ni̱xa̱a̱ra ku̱ura migora (kaʼvi Santiago 2:22, 23). Jehová kúni̱ra ña̱ ndiʼi miíyó ná keʼéyó ña̱ kútóora ta saátu ña̱ kooyó migora. Ña̱kán xi̱niñúʼura ta̱ Pablo xíʼin ta̱ Santiago ña̱ kaʼyína xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼé ta̱ Abrahán. Vitin ná sakúaʼayó ña̱ ndáyáʼviní káʼa̱n Romanos capítulo 4 xíʼin ña̱ káʼa̱n Santiago capítulo 2.
3. ¿Ndáa versículo ña̱ va̱xi nu̱ú Biblia kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo xíʼin ta̱ Santiago xa̱ʼa̱?
3 Ta̱ Pablo xíʼin ta̱ Santiago ni̱ka̱ʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ va̱xi nu̱ú Génesis 15:6, ña̱ káʼa̱n: “Ta̱ Abrán ka̱ndíxara ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra, xa̱ʼa̱ ña̱kán ni̱xa̱a̱ra ku̱ura iin ta̱a ta̱ nda̱kúní-ini nu̱ú Jehová”. ¿Ndáaña kúni̱ kachiña tá káʼa̱nña xa̱ʼa̱ Jehová ña̱ nda̱kúní íyo na̱ yiví nu̱úra? Ña̱yóʼo kúni̱ kachiña ña̱ kúsi̱í-inira xíʼin ña̱ kéʼéna ta saátu ña̱ va̱ʼaní íyo ña̱ kéʼéna ta̱ kǒo ku̱a̱china nu̱úra. Ndiʼiyó kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi, ña̱kán ndákanda̱ní-iniyó saáchi Jehová kivi ka̱ʼa̱nra ña̱ kúúyó na̱ yiví va̱ʼa á na̱ kǒo ku̱a̱chi kúúmií, ta sana saá kúni̱ún ña̱ ndakanixi̱ní Jehová xa̱ʼún. Vitin ná kotoyó nda̱chun kúúña ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xa̱ʼa̱ ta̱ Abrahán ña̱ nda̱kúní ni̱xi̱yo inira, ta ndáaña xíniñúʼu keʼé miíyó tasaá ka̱ʼa̱n va̱ʼara xa̱ʼa̱yó.
NÁ KANDÍXAYÓ NDIÓXI̱
4. ¿Ndáaña kivi kasi nu̱úyó ña̱ nda̱kú koo iniyó xíʼin Ndióxi̱?
4 Nu̱ú carta ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Pablo ku̱a̱ʼa̱n nu̱ú na̱ Romano ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ ndiʼiyó kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi (Rom. 3:23). Ña̱kán, ¿á kivi kusi̱í-ini Ndióxi̱ xíʼinyó ta ka̱ʼa̱nra ña̱ nda̱kú íyo iniyó? Ta̱ Pablo xi̱niñúʼura ña̱ ndo̱ʼo ta̱ Abrahán ña̱ va̱’a chindeétáʼanra xíʼin ndiʼiyó ña̱ kunda̱a̱-iniyó xíʼin pregunta yóʼo.
5. ¿Nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱n Jehová ña̱ nda̱kúní ni̱xi̱yo ini ta̱ Abrahán? (Romanos 4:2-4).
5 Jehová ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ Abrahán ña̱ nda̱kúní ni̱xi̱yo inira xíʼinra tá ni̱xi̱yora chí Canaán. ¿Nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xíʼinra? Su̱ví xa̱ʼa̱ ña̱ va̱ʼaní níxi̱ndiku̱nra ley ta̱ Moisés níxi̱kuuña (Rom. 4:13). ¿Nda̱chun va̱ʼa xíni̱yó ña̱yóʼo? Saáchi na̱ ñuu Israel nda̱kiʼinna ley yóʼo tá xa̱a̱ ni̱ya̱ʼa 400 ku̱i̱ya̱. Ña̱kán, ¿nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱n Jehová ña̱ iin ta̱a ta̱ nda̱kú-ini xi̱kuu ta̱ Abrahán? Saáchi ta̱ Abrahán xi̱kandíxaníra Jehová (kaʼvi Romanos 4:2-4).
6. ¿Nda̱chun kivi ka̱ʼa̱n Jehová ña̱ nda̱kúní íyo iniyó xíʼinra ni kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi?
6 Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ tá iin na̱ yiví kíxáʼana kándíxana Ndióxi̱, saá “xáa̱na ndúuna na̱ nda̱kú-ini” (Rom. 4:5). Ta ka̱chikara: “Saátu káʼa̱n ta̱ David ña̱ kúsi̱íníka-ini iin na̱ yiví tá káʼa̱n Ndióxi̱ ña̱ nda̱kú íyo inina: ‘Si̱íní íyo ini na̱ xa̱a̱ i̱xakáʼnu-ini Ndióxi̱ xa̱ʼa̱, ni ke̱ʼéna ña̱ va̱ása va̱ʼa, saátu na̱ xa̱a̱ i̱xakáʼnu-inira xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi; si̱íní íyo ini iin ta̱a ta̱ kǒo ndákaʼánka Jehová xa̱ʼa̱ ku̱a̱chi’” (Rom. 4:6-8; Sal. 32:1, 2). Ndióxi̱ íxaká’nu-inira xa̱’a̱ ku̱a̱chi na̱ yiví na̱ kándíxa miíra ta kǒo ndákaʼánkara xa̱ʼa̱ ña̱ ke̱ʼéna. Ña̱kán, tá iin na̱ yiví kándíxanína Jehová, nda̱kú íyo inina xí’inra ta kǒoka ku̱a̱china.
7. ¿Nda̱chun ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ ña̱ nda̱kúní ni̱xi̱yo ini na̱ xi̱ndasakáʼnu miíra tá ya̱chi̱?
7 Ta̱ Abrahán, ta̱ David xíʼin inkaka na̱ xi̱ndasakáʼnu Jehová tiempo xi̱naʼá, na̱ ku̱a̱chi xi̱kuuna soo ni saá ni̱ka̱ʼa̱nva Jehová ña̱ nda̱kú ni̱xi̱yo inina xíʼinra, ta nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱xi̱yo na̱ yiví na̱ kǒo ku̱a̱chi saá ni̱xi̱yona nu̱úra (Efes. 2:12). Nu̱ú carta ña̱ chi̱ndaʼá ta̱ Pablo ku̱a̱ʼa̱n nu̱ú na̱ Romano ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ tá kúni̱yó kooyó migo Jehová xíniñúʼu kandíxayóra. Saá ke̱ʼé ta̱ Abrahán xíʼin ta̱ David, ta saátu xíniñúʼu keʼé miíyó.
NÁ NA̱’A̱YÓ XÍʼIN ÑA̱ KÉʼÉYÓ ÑA̱ KÁNDÍXAYÓ NDIÓXI̱
8, 9. ¿Ndáaña ndákanixi̱ní sava na̱ yiví xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Santiago ta saátu ta̱ Pablo?
8 Xa̱a̱ ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱ na̱ níʼi yichi̱ nu̱ú na̱ veʼe-ñu̱ʼu kánitáʼanna, savana káʼa̱nna ña̱ ndáyáʼviní kandíxayó Ndióxi̱ ta inkana káʼa̱nna ña̱ ndáyáʼviníkava keʼéyó ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱. Savana káʼa̱nna ña̱ iinlá ta̱ Jesús xíniñúʼu kandíxayó tasaá ka̱kuyó. Sana xa̱a̱ xíniso̱ʼoyó ña̱ káʼa̱n na̱ yiví: “Kandíxa ta̱ Jesús ta ka̱kún”. Sana na̱ níʼi yichi̱ ti̱xin veʼe-ñu̱ʼu xíniñúʼuna ña̱ va̱xi nu̱ú Romanos 4:6, nu̱ú ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo xa̱ʼa̱ Ndióxi̱ ña̱ su̱ví xa̱ʼa̱ ña̱ kéʼé na̱ yiví kúú ña̱ káʼa̱nra ña̱ nda̱kú íyo inina xíʼinra. Ta savatuna káʼa̱nna ña̱ ndáyáʼvi va̱ʼaka kúú ña̱ keʼéyó ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱. Soo savana ndákanixi̱nína ña̱ va̱ʼa ka̱kuna xíniñúʼu keʼéna ña̱ peregrinación, ña̱ ku̱ʼu̱n xíkana iin lugar ña̱ yi̱i̱ á iin veʼe-ñu̱ʼu. Ta kéʼéna ña̱yóʼo chi saá ndákanixi̱nína ña̱ ndíku̱nna ña̱ káʼa̱n Santiago 2:24, ña̱ káchi: “Xa̱ʼa̱ ña̱ kéʼé na̱ yiví ña̱ʼa ña̱ va̱ʼa kúú ña̱ xa̱a̱na koona na̱ nda̱kú-ini, ta su̱ví xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxa kuitína Ndióxi̱.”
9 Xa̱a̱ síín síín ndákanixi̱ní na̱ yiví, ña̱kán na̱ káʼvi va̱ʼa xa̱ʼa̱ Biblia káʼa̱nna ña̱ saátu ta̱ Pablo xíʼin ta̱ Santiago va̱ása inkáchi níxi̱yo ña̱ xi̱ndakanixi̱nína. Káʼa̱nna ña̱ ta̱ Pablo xi̱ndakanixi̱níra ña̱ kivi ka̱ʼa̱nyó ña̱ kándíxayó Ndióxi̱ tasaá ka̱kuyó. Soo ta̱ Santiago xi̱ndakanixi̱níra ña̱ kǒo xíniñúʼu ka̱ʼa̱n kuitíyó ña̱yóʼo chi xíniñúʼu na̱ʼa̱yóña xíʼin ña̱ kéʼéyó. Iin ta̱ teólogo ni̱ka̱ʼa̱nra: “Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ kǒo xíniñúʼu na̱ʼa̱víyó xíʼin ña̱ kéʼéyó ña̱ kándíxayó Ndióxi̱, ña̱kán kǒo níxi̱kunda̱a̱-ini ta̱ Santiago xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo”. Soo mií Ndióxi̱ ni̱ka̱ʼa̱n xíʼin ta̱ Pablo xíʼin ta̱ Santiago ña̱ kaʼyína ña̱ va̱xi nu̱ú tu̱ʼunra (2 Tim. 3:16). Ña̱kán, kiviva kunda̱a̱-iniyó xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n na̱yóʼo.
Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ cristiano na̱ ni̱xi̱yo ñuu Roma, ña̱ kǒo xíniñúʼu kundiku̱nkana ña̱ káʼa̱n ley ta̱ Moisés chi ña̱ xíniñúʼu keʼéna kúú ña̱ kandíxana Ndióxi̱. (Koto párrafo 10).b
10. ¿Ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo nu̱ú Romanos 3:21, 28? (Koto na̱ʼná).
10 ¿Ndáaña káʼa̱n ta̱ Pablo xa̱ʼa̱ nu̱ú Romanos 3 xíʼin 4? Ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ yóʼo kúú ña̱ káʼa̱n ley, ta ña̱ ley yóʼo kúú ña̱ ta̱xi Ndióxi̱ ndaʼa̱ ta̱ Moisés ña̱ taxiraña ndaʼa̱ na̱ ñuu Israel (kaʼvi Romanos 3:21, 28). Tá ku̱nda̱a̱-ini sava na̱ judío ña̱ va̱ása xíniñúʼuka kundiku̱nna ña̱ káʼa̱n ley ta̱ Moisés, i̱xayo̱ʼvi̱níña xíʼinna keʼéna ña̱yóʼo. Ña̱kán, ta̱ Pablo xi̱niñúʼura ejemplo ta̱ Abrahán ña̱ va̱ʼa ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ ndáyáʼviní kandíxana Ndióxi̱ nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Abrahán ta su̱ví ña̱ keʼé kuitína ña̱ káʼa̱n ley. Ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo ndáyáʼviníña saáchi kivi kusi̱í-ini Ndióxi̱ xíʼinyó tá kándíxayóra ta saátu tá kándíxayó ta̱ Cristo.
Ta̱ Santiago ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ tá kándíxana Ndióxi̱, saá kúú ña̱ chindeétáʼanna xíʼin na̱ kúma̱ní ña̱ʼa nu̱ú. Ta ná kǒo kundasína ni iin na̱ yiví. (Koto párrafo 11, 12).c
11. ¿Ndáaña kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Santiago xa̱ʼa̱?
11 “Ña̱ va̱ʼa” ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Santiago xa̱ʼa̱ nu̱ú capítulo 2, su̱ví inkáchi íyoña xíʼin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo. Ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Santiago xa̱ʼa̱ kúú ña̱ kéʼé ndiʼi na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ tiempo vitin. Ta xíʼin ña̱ kéʼéna náʼa̱na á ndixa kándíxana Ndióxi̱ á va̱ásaví. Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ u̱vi̱ ejemplo ña̱ xi̱niñúʼu ta̱ Santiago.
12. ¿Nda̱chun ndáyáʼviní kandíxayó Ndióxi̱ ta saátu ña̱ chindeétáʼanyó xíʼin inkana? (Koto na̱ʼná).
12 Ña̱ nu̱ú, ta̱ Santiago ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ cristiano ña̱ xíniñúʼu vií keʼéna xíʼin ndiʼi na̱ yiví ta na̱ va̱ʼa ná koo ndiʼina nu̱úna. Ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna ña̱ tá viíní kéʼéna xíʼin na̱ ku̱i̱ká soo íxandi̱va̱ʼana xíʼin na̱ nda̱ʼví, ni káʼa̱nna ña̱ kándíxana Ndióxi̱ soo xíʼin ña̱ kéʼéna náʼa̱na ña̱ kǒo kándíxanara (Sant. 2:1-5, 9). Ña̱ u̱vi̱, ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ tá iinna xítona ña̱ iin na̱ hermano kúma̱ní ña̱ kuxuna á ti̱ko̱to̱na, soo kǒo chíndeétáʼanna xíʼinna, ni káʼa̱nna ña̱ kándíxana Ndióxi̱ soo xa̱ʼa̱ ña̱ kǒo chíndeétáʼanna xíʼin inkana, kǒo ndáyáʼviví ña̱yóʼo nu̱ú Ndióxi̱. Ta̱ Santiago ka̱ʼyíra: “Tá kándíxayó Ndióxi̱ [soo] kǒo nda̱a̱ ni iin ña̱ʼa kéʼéyó ni loʼoví va̱ása ndáyáʼvi ña̱yóʼo” (Sant. 2:14-17).
13. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ ke̱ʼé ñá Rahab? (Santiago 2:25, 26).
13 Ta̱ Santiago ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ ñá Rahab, ña̱ ni̱na̱ʼa̱ñá xíʼin ña̱ ke̱ʼéñá ña̱ xi̱kandíxaníñá Ndióxi̱ (kaʼvi Santiago 2:25, 26). Ñáyóʼo xi̱niso̱ʼoñá ña̱ va̱ʼaní xi̱chindeétáʼan Jehová xíʼin na̱ ñuu Israel (Jos. 2:9-11). Soo, ¿ndáaña ke̱ʼéñá tasaá ni̱na̱ʼa̱ñá ña̱ xi̱kandíxaníñá Jehová? Chi̱se̱ʼéñá u̱vi̱ na̱ ta̱a na̱ ñuu Israel na̱ ni̱xa̱ʼa̱n xi̱to se̱ʼe ñuuñá, ña̱ va̱ʼa ná kǒo kaʼnína na̱yóʼo. Nda̱a̱ táki̱ʼva ni̱ka̱ʼa̱n Jehová xa̱ʼa̱ ta̱ Abrahán saátu ni̱ka̱ʼa̱nra xa̱ʼa̱ ñá Rahab ni va̱ása níxi̱kuuñá ñá ñuu Israel. Ña̱ ke̱ʼé ñáyóʼo náʼa̱ñá nu̱úyó ña̱ ndáyáʼviní na̱ʼa̱yó xíʼin ña̱ kéʼéyó ña̱ kándíxayó Ndióxi̱.
14. ¿Ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo xa̱ʼa̱ ta ndáaña ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Santiago xa̱ʼa̱?
14 Nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ña̱ xa̱a̱ sa̱kuaʼayó, va̱ása inkáchi íyo ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo xíʼin ta̱ Santiago xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó Ndióxi̱ xíʼin ña̱ keʼéyó ña̱ sákuaʼayó. Tá kúú, ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ judío ña̱ tá kúni̱na kusi̱í-ini Jehová xíʼin ña̱ kéʼéna, xi̱niñúʼu sandákoona ña̱ kundiku̱nna ley ta̱ Moisés. Soo ta̱ Santiago ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ cristiano ña̱ ndáyáʼviní kandíxana Ndióxi̱ ta keʼéna ña̱ sákuaʼana.
Xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxaún Ndióxi̱, ¿á chíndeétáʼan ña̱yóʼo xíʼún ña̱ keʼún ña̱ kútóora? (Koto párrafo 15).
15. Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa̱ sava ña̱ kivi keʼéyó tasaá na̱ʼa̱yó ña̱ kándíxayó Ndióxi̱. (Koto na̱ʼná).
15 Tá káʼa̱n Jehová ña̱ kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Abrahán ta xa̱a̱yó nduuyó iin na̱ yiví nda̱kú ini nu̱úra, su̱ví ña̱yóʼo kúni̱ kachina ña̱ keʼéyó nda̱a̱ táki̱ʼva ke̱ʼé ta̱ Abrahán. Saáchi íyo ku̱a̱ʼáníva ki̱ʼva ña̱ kivi na̱ʼa̱yó ña̱ kándíxayó Ndióxi̱. Tá kúú, va̱ʼaní ná ndakiʼinyó na̱ xa̱á na̱ kíxaa̱ ti̱xin congregación, ná chindeétáʼanyó xíʼin na̱ hermano na̱ kúma̱ní ña̱ʼa nu̱ú, ta saátu ná chindeétáʼanyó xíʼin na̱ veʼeyó. Tá kéʼéyó ña̱yóʼo saá kúú ña̱ sákusi̱íníyó ini Jehová (Rom. 15:7; 1 Tim. 5:4, 8; 1 Juan 3:18). Ta inka ki̱ʼva ña̱ na̱ʼa̱yó ña̱ kándíxaníyó Ndióxi̱ kúú ña̱ natúʼunyó xíʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ra (1 Tim. 4:16). Ndiʼiyó kivi na̱ʼa̱yó ña̱ kándíxaníyó ña̱ saxínu Jehová ña̱ káʼa̱nra keʼéra chí nu̱únínu. Ta ndiʼi ña̱ ndáka̱xinra keʼéra va̱ʼaníva íyoña. Tá kéʼéyó ña̱ káʼa̱nra xíʼinyó, xa̱a̱yó kooyó na̱ yiví na̱ nda̱kú ini nu̱úra ta kooyó migora.
ÑA̱ KOO CHÍ NU̱ÚNÍNU CHÍNDEÉÑA MIÍYÓ ÑA̱ KANDÍXAKAYÓ NDIÓXI̱
16. Ta̱ Abrahán xi̱kandíxaníra Ndióxi̱ ña̱kán, ¿ndáaña va̱ʼa nda̱kiʼinra?
16 Nu̱ú capítulo 4 ña̱ Romanos va̱xi inka ña̱ ndáyáʼviní ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinyó ña̱ kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Abrahán. Ndáyáʼviní kandíxayó ña̱ káʼa̱n Ndióxi̱ keʼéra chí nu̱únínu. Jehová ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ ku̱a̱ʼání ña̱ va̱ʼa ndakiʼin na̱ yiví xa̱ʼa̱ ña̱ keʼé ta̱ Abrahán. Ña̱kán, iin ña̱ va̱ʼaní xi̱kuu ña̱yóʼo (Gén. 12:3; 15:5; 17:4; Rom. 4:17). Tá xi̱kuumií ta̱ Abrahán 100 ku̱i̱ya̱ ta ñá Sara 90, kǒo se̱ʼena níxi̱yo. Sana nda̱kanixi̱nína ña̱ va̱ása sáxi̱nu Ndióxi̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinna saáchi xa̱a̱ chéenína. Soo ta̱ Abrahán ka̱ndíxanívara ña̱ saxínu Jehová ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra, ña̱ ku̱a̱ʼání koo se̱ʼera (Rom. 4:18, 19). Tá ni̱ya̱ʼa tiempo ni̱xi̱nuva ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n Ndióxi̱ xíʼinna, saáchi ka̱ku ta̱ Isaac se̱ʼena ta xi̱kuʼvi̱ní-inina xi̱xinina ta̱yóʼo (Rom. 4:20-22).
17. ¿Ndáaña kivi keʼéyó tasaá ka̱ʼa̱n Jehová ña̱ nda̱kú íyo iniyó xíʼinra?
17 Kivi chika̱a̱yó ndee̱ ña̱ kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Abrahán, tasaá Jehová ka̱ʼa̱nra ña̱ nda̱kúní íyo iniyó xíʼinra ta saátu ña̱ kúúyó migora. Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱yóʼo xa̱ʼa̱ ta̱ Abrahán: “Tu̱ʼun ña̱ ni̱ka̱ʼyi̱, ni̱xa̱a̱ra ku̱ura iin ta̱ nda̱kú-ini su̱ví iinlá xa̱ʼa̱ ta̱yóʼo kuití níka̱ʼyi̱ña, chi saátu ni̱ka̱ʼyi̱ña xa̱ʼa̱ miíyó, ña̱ xa̱a̱yó kooyó na̱ yiví nda̱kú-ini xa̱ʼa̱ ña̱ kándíxayó Ndióxi̱, ta̱ sa̱ndátaku ta̱ tátayó Jesús” (Rom. 4:23, 24). Xíniñúʼu keʼéyó u̱ni̱ ña̱ʼa ña̱ ke̱ʼé ta̱ Abrahán: ná kandíxayó Ndióxi̱, ná keʼéyó ña̱ sákuaʼayó, ta ná kundatuyó ña̱ saxínu Ndióxi̱ ña̱ káʼa̱nra keʼéra chí nu̱únínu. Nu̱ú inka artículo sakúaʼayó ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ Pablo koo chí nu̱únínu ña̱ va̱xi nu̱ú Romanos capítulo 5.
YAA 28 ¿Ndáana kivi koo migo Jehová?
a Ndiʼiyó kúni̱yó ña̱ ná kusi̱í-ini Jehová xíʼin ña̱ kéʼéyó. Ta kúni̱yó ña̱ ka̱ʼa̱nra ña̱ kúúyó na̱ nda̱kú-ini. Nu̱ú artículo yóʼo ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ ña̱ ka̱ʼyí ta̱ Pablo xíʼin ta̱ Santiago ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-iniyó ña̱ kiviva kusi̱í-ini Jehová xíʼinyó. Soo xíniñúʼu na̱ʼa̱yó ña̱ kándíxayóra ta saátu keʼéyó ña̱ káʼa̱nra xíʼinyó.
b ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ NA̱ʼNÁ: Ta̱ Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ judío ña̱ ndáyáʼviní kandíxana Ndióxi̱ ta su̱ví ña̱ kundiku̱nna ña̱ xi̱ka̱ʼa̱n ley. Tá kúú ña̱ chika̱a̱na yi̱ʼva azul yuʼú ti̱ko̱to̱na, ña̱ keʼéna vikó ña̱ Pascua xíʼin ña̱ ndakatana ndaʼa̱na.
c ÑA̱ KÁʼA̱N XA̱ʼA̱ NA̱ʼNÁ: Ta̱ Santiago ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼin na̱ cristiano ña̱ xíniñúʼu na̱ʼa̱na ña̱ kándíxana Ndióxi̱, tá kúú ña̱ chindeétáʼanna xíʼin na̱ nda̱ʼví.