ARTÍCULO ÑA̱ KAʼVIYÓ 29
YAA 87 Yóʼo kixiún ña̱ ndakiʼún ndeún
¿Ndáa ki̱ʼva taxiyó consejo?
“Koto va̱ʼi̱ ña̱ kéʼún tasaá taxii̱ consejo ndaʼún” (SAL. 32:8).
ÑA̱ KA̱ʼA̱NYÓ XA̱ʼA̱
Ndáa ki̱ʼva taxiyó consejo ña̱ va̱ʼaní ña̱ kivi chindeétáʼan xíʼinna.
1. ¿Ndáana xíniñúʼu taxi consejo ndaʼa̱ inkana ta nda̱chun?
SAVANA va̱ása íxayo̱ʼvi̱ña xíʼinna ña̱ taxina consejo, soo inkana íxayo̱ʼvi̱vaña xíʼinna ta va̱ása va̱ʼa kúnina. Nda̱a̱ ndáaka ña̱ ndóʼoyó, ndiʼivayó xíniñúʼu taxi consejo ndaʼa̱ inkana iin yichi̱. ¿Nda̱chun? Saáchi ta̱ Jesús ni̱ka̱ʼa̱nra na̱ ndixa ndíku̱n miíra na̱ʼa̱na ña̱ kúʼvi̱-inina xínitáʼanna (Juan 13:35). Ta iin ki̱ʼva ña̱ na̱ʼa̱yó ña̱ kúʼvi̱-iniyó xíniyó na̱ hermano kúú ña̱ taxiyó consejo ndaʼa̱na tá xíniñúʼunaña. Tu̱ʼun Ndióxi̱ káchiña: “Kúsi̱íní-iniyó xíʼin iin na̱ migoyó na̱ táxi iin consejo ña̱ va̱ʼaní ndaʼa̱yó” (Prov. 27:9).
2. ¿Ndáaña xíniñúʼu kuxini̱ na̱ anciano keʼéna ta nda̱chun? (Koto recuadro ña̱ naní “Ndáa ki̱ʼva taxiyó consejo ti̱xin reunión ña̱ xíyo ma̱ʼñú semana”).
2 Na̱ xíniñúʼuka kiʼin kuenta ndáa ki̱ʼva taxina consejo kúú na̱ anciano saáchi Jehová xíʼin ta̱ Jesús ta̱xi chiñu ndaʼa̱na ña̱ kundaana na̱ congregación (1 Ped. 5:2, 3). ¿Ndáa ki̱ʼva saxínuna chiñu yóʼo? Iin ki̱ʼva ña̱ kéʼéna ña̱yóʼo kúú tá táxina discurso ta xíniñúʼuna ña̱ Biblia ña̱ va̱ʼa taxina consejo. Ta inka ki̱ʼva ña̱ kéʼénaña kúú ña̱ táxina consejo ndaʼa̱ iin tá iin na̱ ñúʼu ti̱xin congregación ta saátu táxinaña ndaʼa̱ na̱ ku̱xíká nu̱ú na̱ ñuu Ndióxi̱. ¿Ndáa ki̱ʼva kivi taxi na̱ anciano ta saátu miíyó consejo ña̱ va̱ʼaní ndaʼa̱ inkana?
3. a) ¿Ndáa ki̱ʼva sakúaʼayó ña̱ vií taxiyó consejo? (Isaías 9:6; koto recuadro ña̱ naní “Ná kundiku̱nyó yichi̱ ta̱ Jesús tá táxiyó consejo”). b) ¿Ndáaña kotoyó nu̱ú artículo yóʼo?
3 Kivi taxiyó consejo ña̱ va̱ʼaní tá ná kaʼviyó ejemplo xa̱ʼa̱ sava na̱ xi̱ndoo xi̱naʼá na̱ káʼa̱n Biblia xa̱ʼa̱. Iin ta̱ va̱ʼaní ta̱xi consejo kúú ta̱ Jesús ta Biblia káʼa̱nña ña̱ naníra ta̱ va̱ʼaní “Táxi Consejo” (kaʼvi Isaías 9:6).a Nu̱ú artículo yóʼo kotoyó ndáaña xíniñúʼu keʼéyó tá ndúkú inkana consejo nu̱úyó ta saátu ndáaña keʼéyó tá va̱ása ndúkúnaña nu̱úyó. Ta saátu ka̱ʼa̱nyó nda̱chun xíniñúʼu taxiyó consejo míí tiempo ña̱ xíniñúʼunaña.
TÁ IINNA NDÚKÚ CONSEJO NU̱ÚYÓ
4, 5. ¿Ndáaña xíniñúʼu ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ tá ndúkú iinna consejo nu̱úyó? Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa̱ iin ejemplo.
4 ¿Ndáaña keʼéyó tá ndúkú iinna consejo nu̱úyó? Sana va̱ʼaníva kuniyó xa̱ʼa̱ ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱yóʼo xíʼinyó ta sana ndi̱ku̱n kúni̱yó taxiyó consejo ndaʼa̱na. Soo siʼna ná ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo. “¿Á xíni̱va̱ʼi̱ xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo ña̱ va̱ʼa taxii̱ consejo ndaʼa̱na?”. Ña̱ kivi keʼéyó kúú ña̱ chindeétáʼanyó xíʼinna ña̱ ndukúna iin na̱ kivi taxi consejo ña̱ va̱ʼaníka ndaʼa̱na ta su̱víka miíyó.
5 Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin ejemplo. Ná ndakanixi̱níyó iin na̱ migoyó kúúmiína iin kue̱ʼe̱ ña̱ ndeé. Sana káʼa̱nna xíʼinyó ña̱ xa̱a̱ na̱ndukúna xa̱ʼa̱ iin ta̱tán ña̱ kivi kuniñúʼuna ta ndáka̱tu̱ʼunna miíyó ndáaña kivi kuniñúʼuna. Tá miíyó ná kundoʼo saá, sana xa̱a̱ xíni̱vayó ndáa ta̱tán kuniñúʼuyó. Soo tá va̱ása kúúyó doctor ta va̱ása xíni̱va̱ʼayó xa̱ʼa̱ kue̱ʼe̱ ña̱ kúúmiína. Ña̱ kivi keʼéyó kúú ña̱ chindeétáʼanyó xíʼin na̱ migoyó ña̱ ndani̱ʼína iin doctor ta̱ xíni̱va̱ʼa xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo.
6. ¿Nda̱chun xíniñúʼu kundatuyó ta va̱ása ndi̱ku̱n taxiyó consejo?
6 Sava yichi̱ kivi ndakanixi̱níyó ña̱ xíni̱va̱ʼayó xa̱ʼa̱ iin ña̱ʼa ta kivi taxiyó consejo ndaʼa̱ inkana. Sana kivi kundatu loʼoyó ta va̱ása ndi̱ku̱n taxiyó consejo ndaʼa̱na. ¿Nda̱chun? Saáchi nda̱a̱ táki̱ʼva kachi Proverbios 15:28, “na̱ yiví na̱ kéʼé ña̱ va̱ʼa siʼna ndákanixi̱nína tasaá ndákuiinna”. Ña̱kán ni túviyó ña̱ xa̱a̱ xíni̱yó xa̱ʼa̱ iin ña̱ ni̱ka̱ʼa̱nna xíʼinyó, va̱ʼaka ná taváyó tiempo ña̱ nandukúkayó xa̱ʼa̱ña, ka̱ʼa̱nyó xíʼin Ndióxi̱ ta ndakanixi̱níyó xa̱ʼa̱ña. Tá saá ná keʼéyó, consejo ña̱ taxiyó ndaʼa̱na kitáʼanña xíʼin ki̱ʼva ña̱ ndákanixi̱ní Jehová. Ná kotoyó ña̱ ndo̱ʼo ta̱ profeta Natán.
7. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ejemplo ta̱ Natán?
7 Tá ni̱ka̱ʼa̱n ta̱ David xíʼin ta̱ Natán xa̱ʼa̱ ña̱ kúni̱ra keʼéra templo nu̱ú ndasakáʼnuna Jehová, ta̱ profeta yóʼo ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ va̱ʼava kúú ña̱ xi̱kuni̱ra keʼéra. Soo Jehová kǒo níxikuni̱ra ña̱ ná ixava̱ʼa ta̱ David templo. Ta̱ Natán siʼna xi̱xiniñúʼu ka̱ʼa̱nra xíʼin Jehová xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo (1 Crón. 17:1-4). Relato yóʼo sánáʼa̱ña miíyó ña̱ tá iinna ndúkúna consejo nu̱úyó, kúee ná koo iniyó ta va̱ása ndi̱ku̱n kama ka̱ʼa̱nyó xíʼinna (Sant. 1:19).
8. ¿Nda̱chun xíniñúʼu kiʼinyó kuenta tá táxiyó consejo ndaʼa̱ inkana?
8 ¿Nda̱chun xíniñúʼu kiʼinyó kuenta tá táxiyó consejo ndaʼa̱ inkana? Chi kivi xa̱a̱na keʼéna iin ña̱ va̱ása va̱ʼa xíʼin ña̱ káʼa̱nyó xíʼinna ta nda̱a̱ miíyó kivi ki̱ʼvi tu̱ndóʼo xíʼinna. Ña̱kán ndáyáʼviní vií ndakanixi̱níyó tá kúma̱níka taxiyó consejo ndaʼa̱na.
TÁ XÍNIÑÚʼU TAXIYÓ CONSEJO NI VA̱ÁSA NDÚKÚNAÑA NU̱ÚYÓ
9. ¿Ndáaña xíniñúʼu kiʼin na̱ anciano kuenta xíʼin tá kúma̱níka taxina consejo ndaʼa̱ iin ta̱ hermano? (Gálatas 6:1).
9 Sava yichi̱ na̱ anciano xíniñúʼu taxina consejo ndaʼa̱ iin ta̱ hermano tá xa̱a̱ ke̱ʼéra ña̱ va̱ása va̱ʼa nda̱a̱ táki̱ʼva káchi Gálatas 6:1 (kaʼviña). Iin nota káʼa̱nña xa̱ʼa̱ versículo yóʼo, káʼa̱nña xa̱ʼa̱ iin na̱ yiví na̱ xa̱a̱ ke̱ʼé ña̱ va̱ása va̱ʼa soo ta̱ʼán ki̱ʼvina iin ku̱a̱chi ndeé. Ña̱ kúni̱ na̱ anciano kúú ña̱ chindeétáʼanna xíʼinna ña̱ sandákoona ña̱ va̱ása va̱ʼa kéʼéna ta ni̱ʼína ña̱ kutakuna ndiʼi tiempo (Sant. 5:19, 20). Soo siʼna xíniñúʼu kunda̱a̱ káxi inina á ndixa ke̱ʼé ta̱ hermano kán ña̱ va̱ása va̱ʼa. Jehová ta̱xira ña̱ iin tá iinyó kivi ndaka̱xinyó ndáaña keʼéyó tá ña̱ xínitúni̱yó táxiña ña̱ ná keʼéyóña (Rom. 14:1-4). Soo tá xi̱ni na̱ anciano ña̱ ke̱ʼéra ña̱ va̱ása va̱ʼa, ¿ndáa ki̱ʼva xíniñúʼu taxina consejo ndaʼa̱ra?
10-12. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼé na̱ anciano tá xíniñúʼu taxina consejo ndaʼa̱ iinna ni kǒo ndúkúnaña nu̱úna? Ka̱ʼa̱n xa̱ʼa̱ iin ejemplo (koto na̱ʼná).
10 Íxayo̱ʼvi̱vaña xíʼin na̱ anciano taxina consejo ndaʼa̱ iinna tá va̱ása ndúkúnaña nu̱úna. ¿Nda̱chun? Saáchi ta̱ apóstol Pablo ni̱ka̱ʼa̱nra ña̱ iin na̱ yiví kivi xa̱a̱na keʼéna ña̱ va̱ása va̱ʼa ta ni va̱ása kiʼinna kuenta ña̱ ndixa xíniñúʼuna consejo. Tá kúma̱ní taxi na̱ anciano consejo ndaʼa̱ iinna siʼna xíniñúʼu keʼéna ku̱a̱ʼá ña̱ʼa ta saá va̱ása ixayo̱ʼvi̱ña xíʼin na̱ hermano na̱ ndakiʼin consejo ña̱ kuniso̱ʼona ña̱ káʼa̱nna xíʼinna.
11 Ná ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ iin ejemplo. Tá kúma̱níka chiʼina si̱ʼva̱ nu̱ú ñuʼú ña̱ téʼé ña̱ siʼna kéʼéna kúú ña̱ táʼvína nu̱úña ña̱ va̱ʼa ndatani̱ nu̱ú ñuʼú kán ta saá kivi kuaʼnu si̱ʼva̱ ña̱ chiʼina. Tá ndi̱ʼi ke̱ʼéna ña̱yóʼo, chíʼina si̱ʼva̱ ta kóso̱naña. Ki̱ʼva saá xíniñúʼu keʼé iin ta̱ anciano tá va̱ása ndúkúna consejo nu̱úra, siʼna xíniñúʼu ixatu̱ʼvara miíra ndáaña ka̱ʼa̱nra. Tá va̱ʼaní-ini ta̱ anciano yóʼo ta va̱ʼaní káʼa̱nna xa̱ʼa̱ra, ta̱ hermano ta̱ taxira consejo ndaʼa̱ va̱ása ixayo̱ʼvi̱ña xíʼinra ña̱ kuniso̱ʼora miíra. Ta̱ anciano kivi kotora ama kúú ña̱ kivi ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ kúni̱ra xínirara ta ndíʼi̱-inira xa̱ʼa̱ra ta kúni̱ra ka̱ʼa̱nra xíʼinra xa̱ʼa̱ iin ña̱ʼa.
12 Tá nátúʼun táʼankana, ta̱ anciano kivi ka̱ʼa̱nra xíʼinra ña̱ ndiʼivayó kíʼvi ku̱a̱chi ta ndiʼivayó xíniñúʼu ndakiʼin consejo saá kivi ixavitára níma̱ ta̱ hermano yóʼo (Rom. 3:23). Xíʼin ña̱ to̱ʼó ka̱ʼa̱n ta̱ anciano xíʼinra ta kuniñúʼura Biblia ña̱ va̱ʼa na̱ʼa̱ra nu̱úra xa̱ʼa̱ ndáaña va̱ása va̱ʼa kéʼéra. Ta̱ anciano xíniñúʼu viíní ka̱ʼa̱nra xíʼinra ndáaña kǒo xíniñúʼu keʼékara ña̱ va̱ʼa nasamara ña̱ kéʼéra. Tándi̱ʼi ka̱ʼa̱nra xíʼin ta̱ hermano ndáaña va̱ʼa kúú ña̱ kéʼéra ta inkáchi ka̱ʼa̱nna xíʼin Ndióxi̱ (Sant. 5:15).
Na̱ anciano xíniñúʼu kuʼvi̱-inina kunina inkana ta saátu xíniñúʼu vií ka̱ʼa̱nna xíʼin na̱ kǒo níndukú consejo nu̱úna. (Koto párrafo 10 nda̱a̱ 12).
13. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼé na̱ anciano ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-inina á ndixa ku̱ndaa̱-ini na̱ hermano xíʼin consejo ña̱ ta̱xina ndaʼa̱na?
13 Sava yichi̱ ta̱ hermano ta̱ ndákiʼin consejo síínva kunda̱a̱-inira xíʼin consejo ña̱ táxi iin ta̱ anciano ndaʼa̱ra. ¿Ndáaña xíniñúʼu keʼé na̱ anciano ña̱ va̱ʼa káxi koo consejo ña̱ táxina? Kivi keʼéna pregunta ña̱ va̱ʼa kunda̱a̱-inina á ndixa kúnda̱a̱-ini na̱ hermano xíʼin consejo ña̱ táxina ndaʼa̱na ta saátu á kúnda̱a̱-inina ndáaña xíniñúʼu keʼéna (Ecl. 12:11).
NDAKIʼINNA CONSEJO MÍÍ TIEMPO ÑA̱ XÍNIÑÚʼUNAÑA
14. ¿Nda̱chun kǒo xíniñúʼu taxiyó consejo tá sáa̱yó?
14 Xa̱ʼa̱ ña̱ kúúyó na̱ yiví ku̱a̱chi kiviva ka̱ʼa̱nyó á keʼéyó iin ña̱ʼa ña̱ va̱ása va̱ʼa kuni inkana xíʼin (Col. 3:13). Biblia káʼa̱nña nda̱a̱ kivi sa̱a̱yó xíʼin táʼanyó (Efes. 4:26). Soo ná va̱ása taxiyó consejo tá xa̱a̱ sáa̱yó. ¿Nda̱chun? “Saáchi iin na̱ yiví na̱ sáa̱ní, va̱ása nda̱kú kéʼéna nda̱a̱ táki̱ʼva kúni̱ mií Ndióxi̱” (Sant. 1:20). Tá sáa̱yó tá táxiyó iin consejo kivi sakúaʼnukayó ku̱a̱chi. Ña̱yóʼo va̱ása kúni̱ kachiña ña̱ nda̱a̱ ni iin yichi̱ va̱ása ka̱ʼa̱nyó xíʼin na̱ yiví yóʼo ndáa ki̱ʼva kúú ña̱ sa̱xóʼvi̱na iniyó. Va̱ʼaka ná kundatuyó nda̱a̱ ná ya̱ʼa ña̱ sáa̱yó saáví ka̱ʼa̱nyó xíʼinna. Ná kotoyó ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ ke̱ʼé ta̱ Elihú tá ta̱xira consejo ndaʼa̱ ta̱ Job.
15. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ejemplo ta̱ Elihú? (Koto na̱ʼná).
15 Ta̱ Elihú ku̱a̱ʼání yichi̱ xi̱niso̱ʼora ña̱ xi̱ndakiʼin ta̱ Job tu̱ʼunra xa̱ʼa̱ ña̱ xi̱ka̱ʼa̱n na̱ migora xíʼinra. Ni ku̱ndáʼvi-inira xi̱nira ta̱ Job saátu ni̱sa̱a̱ra xíʼinra saáchi tá xi̱ndakiʼinra tu̱ʼunra xi̱ka̱ʼa̱nra ña̱ va̱ása va̱ʼa xa̱ʼa̱ Jehová. Soo kúee ni̱xi̱yo inira xíʼinra ta xi̱ndatura nda̱a̱ tá ki̱xaa̱ míí tiempo ña̱ ka̱ʼa̱nra xíʼinra ta ta̱xira consejo ndaʼa̱ ta̱ Job ta to̱ʼóní ni̱ka̱ʼa̱nra xíʼinra (Job 32:2; 33:1-7). Iin ña̱ ndáyáʼviní kúú ña̱ sákuaʼayó xíʼin ña̱ ke̱ʼéra. Tá táxiyó iin consejo ná kiʼinyó kuenta ama kúú ña̱ xíniñúʼu taxiyóña, viíní ná kooña ta xíʼin ña̱ to̱ʼó ná kooña (Ecl. 3:1, 7).
Ni ni̱sa̱a̱ ta̱ Elihú xíʼin ta̱ Job, xi̱ndatura ta saáví ta̱xira consejo ndaʼa̱ra ta xíʼin ña̱ to̱ʼó ke̱ʼéraña. (Koto párrafo 15).
NÁ TAXIYÓ CONSEJO TA SAÁTU NÁ NDAKIʼINYÓÑA TÁ TÁXINAÑA NDAʼA̱YÓ
16. ¿Ndáaña sákuaʼayó xíʼin ña̱ káʼa̱n Salmo 32:8?
16 Texto ña̱ ka̱na nu̱ú artículo yóʼo Jehová káʼa̱nra xíʼinyó ña̱ xítora ña̱ kéʼéyó ta táxira consejo ndaʼa̱yó (kaʼvi Salmo 32:8).b Ña̱yóʼo kúni̱ kachiña tá táxira consejo ndaʼa̱yó, kíʼinra kuenta xíʼinyó ta íyo tu̱ʼvara ña̱ chindeétáʼanra xíʼinyó ña̱ va̱ʼa keʼéyóña. Tá xíniñúʼu taxiyó consejo ndaʼa̱ iinna ná kundiku̱nyó yichi̱ Jehová. Ta ná kotoyó ndáa ki̱ʼva chindeétáʼanña xíʼin na̱ yiví kán ña̱ kundiku̱nna consejo ña̱ ta̱xiyó ndaʼa̱na.
17. ¿Ndáaña kivi ka̱ʼa̱nyó xa̱ʼa̱ na̱ anciano na̱ xíniñúʼu Biblia tá táxina consejo? (Isaías 32:1, 2).
17 Vitin kúú ña̱ xíniñúʼuka taxiyó consejo ta saátu ña̱ ndakiʼinyóña (2 Tim. 3:1). Na̱ anciano na̱ xíniñúʼu Biblia tá táxina consejo íyona nda̱a̱ táki̱ʼva íyo ti̱kui̱í tá ndíkaa̱ nu̱ú ñuʼú yi̱chi̱ (kaʼvi Isaías 32:1, 2).c Táxiníyó tíxa̱ʼvi ndaʼa̱ na̱ migoyó na̱ kúnda̱a̱-ini ndáa consejo xíniñúʼuyó ta káʼa̱nna xíʼinyó ndáaña xíniñúʼu keʼéyó. Tu̱ʼun ña̱ káʼa̱nna xíʼinyó ndáyáʼviníña ta íyoña “nda̱a̱ táki̱ʼva íyo manzana tí oro tí ñúʼu ti̱xin ña̱ʼa ña̱ plata” (Prov. 25:11). Ná chika̱a̱yó ndee̱ ña̱ kuumiíyó ña̱ ndíchi ña̱ va̱ʼa taxiyó consejo ta saátu ña̱ ndakiʼinyóña.
YAA 109 Ná kúni̱níyó kuni táʼanyó
a Isaías 9:6: “Ka̱ku iin ta̱ loʼo, iin ta̱ loʼo ta̱xina ndaʼa̱ndi̱. Ka̱kura ña̱ va̱ʼa kaʼndachíñura. Ta kunaníra ta̱ Táxi Consejo, Ndióxi̱ ta̱ Kúúmií Ndee̱, Yiváyó ta̱ koo ndiʼi Tiempo, ta taxira kundoo Va̱ʼayó”.
b Salmo 32:8: “Taxii̱ ña̱ ndíchi ndaʼún, ta ka̱ʼi̱n xíʼún ndáa yichi̱ kúú ña̱ xíniñúʼu ku̱ʼún. Koto va̱ʼi̱ ña̱ kéʼún tasaá taxii̱ consejo ndaʼún”.
c Isaías 32:1, 2: “Koto, iin ta̱ rey nda̱kúní kaʼndachíñura; ta na̱ koo príncipe, nda̱kúní kaʼndachíñuna. 2 Ta iin iinna koona táki̱ʼva íyo iin veʼe nu̱ú kivi chise̱ʼé na̱ yiví miína tá káni ta̱chí, á iin veʼe nu̱ú koo sávína, koona ti̱kui̱í nu̱ú ñuʼú yi̱chí, ta kivitu koona ku̱nda̱ti̱ yu̱u̱ káʼnu nu̱ú ñuʼú yi̱chí”.