ခရစ်ဝင်ကျမ်းများကို ယုံကြည်စိတ်ချနိုင်သည့် အကြောင်းရင်း

မည်သည့်အရာနှင့်ပတ်သက်၍ ထိုသို့ ပြောနေခြင်းနည်း။ ၂၀ ရာစုအလယ်ပိုင်း၌ အီဂျစ်နိုင်ငံ၊ နက်ဂ် ဟာမဒီရွာနှင့် အခြားနေရာတို့တွင် ခရစ်ဝင်ကျမ်းတုများ၊ ဆုံးမစာများ၊ စွမ်းအားတော်၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ရေးထားသော ဖွင့်ဆိုချက်များကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ မကြာသေးမီက လူအများ စိတ်ဝင်တစား လုပ်ဆောင်နေသော အကြောင်းကို အဆိုပါမဂ္ဂဇင်းက ပြောဆိုနေခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုကျမ်းများ၊ ယင်းနှင့်ဆင်တူသော အခြားစာပေများကို နောစတစ်ကျမ်းများ သို့မဟုတ် အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများဟူ၍ အများအားဖြင့် ရည်ညွှန်းကြသည်။a

လုပ်ကြံဖန်တီးမှု ရှိသလော

သမ္မာကျမ်းစာနှင့် ဩသဒေါက်စ်ဘာသာများအပေါ် သံသယဝင်သည့်ခေတ် ရောက်လာသောအခါ လူတို့သည် နောစတစ် သို့မဟုတ် အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများကို စိတ်ဝင်စားလာပုံရ၏။ ယေရှုခရစ်၏ သွန်သင်ချက်များနှင့် ခရစ်ယာန်ဘာသာအပေါ် လူတို့၏ရှုမြင်ပုံကို အဆိုပါကျမ်းများက များစွာလွှမ်းမိုးခဲ့သည်။ မဂ္ဂဇင်းတစ်စောင်တွင် ဤသို့ဖော်ပြခဲ့သည်– “သောမခရစ်ဝင်ကျမ်းနှင့် အခြားအပေါခရစ်ဖာ [ကျမ်းများ] သည် မျက်မှောက်ခေတ်တွင် တိုးများလာသော လူတစ်စုအတွက် အလွန်အရေးကြီးသော အကြောင်းအရာကို ဖော်ပြပေးသည်။ ထိုသူတို့မှာ ဘုရားသခင်အား ကိုးကွယ်ရန် စိတ်အားထက်သန်သော်လည်း ဘာသာတရားကို အယုံအကြည်မရှိသူများ ဖြစ်ကြသည်။” ဘရာဇီးနိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတည်းတွင် “အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများကို ယုံကြည်သက်ဝင်သည့် အုပ်စုပေါင်း အနည်းဆုံး ၃၀ ရှိ” ကြောင်း ခန့်မှန်းရသည်။

အဆိုပါကျမ်းများကို ရှာတွေ့ခဲ့သောကြောင့် အေဒီ လေးရာစုတွင် ယူဆချက်တစ်ခု ပေါ်ထွက်လာသည်။ ယင်းမှာ ကက်သလစ်အသင်းသည် ယေရှုနှင့်ပတ်သက်သော အမှန်တရားကို ဖုံးဖိထားရန် လျှို့ဝှက်ကြံစည်ခဲ့သည်၊ အပေါခရစ်ဖာကျမ်းတွင် ဖော်ပြထားသော ယေရှု၏ဘ၀မှတ်တမ်းတချို့ကို ပယ်ထားသည်၊ ယနေ့ခေတ် ကျမ်းစာများတွင်ပါရှိသော ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးစောင်ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲထားသည် ဟူသော ယူဆချက်ဖြစ်သည်။ ဘာသာတရားဆိုင်ရာ ပါမောက္ခ အီလိန်း ပက်ဂျဲလ်က ဤသို့ဆို၏– “ခရစ်ယာန်ထုံးတမ်းအဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး ခရစ်ယာန်ဘာသာလို့ ကျွန်မတို့ ခေါ်ဆိုလိုက်တဲ့အရာက တကယ်တော့ တခြားကျမ်းတွေ အများကြီးထဲက ရွေးထုတ်ထားတဲ့ ကျမ်းအနည်းငယ်ကိုပဲ ကိုယ်စားပြုတယ်ဆိုတာ အခု ကျွန်မတို့ သိမြင်လာပါပြီ။”

ပက်ဂျဲလ်ကဲ့သို့သော ကျမ်းပညာရှင်များ၏ ထင်မြင်ယူဆချက်အရ သမ္မာကျမ်းစာသည် ခရစ်ယာန်ယုံကြည်ချက်၏ တစ်ခုတည်းသော ရင်းမြစ် မဟုတ်ချေ။ အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများကဲ့သို့သော အခြားရင်းမြစ်များလည်း ရှိသေးသည်။ ဥပမာ၊ ဘီဘီစီရုပ်သံလွှင့်ဌာနက တင်ဆက်သွားသော သမ္မာကျမ်းစာ၏ လျှို့ဝှက်နက်နဲရာများ ဟူသည့် အစီအစဉ်တွင် “မာဂဒလမြို့သူ မာရိအစစ်အမှန်” ဟူသော အကြောင်းအရာနှင့်ပတ်သက်၍ မာဂဒလမြို့သူ မာရိသည် “အခြားတပည့်များကို ကျမ်းစာအမှန်တရားများ သွန်သင်ကာ လမ်းညွှန်ပေးသည့် ဆရာတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ သူသည် ယေရှု၏တပည့်တစ်ဦးမျှသာ မဟုတ်ဘဲ တမန်တော်များအတွက် ခန့်အပ်ခံရသော တမန်တော်တစ်ပါးဖြစ်သည်” ဟု အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများတွင် ဖော်ပြထားကြောင်း မှတ်ချက်ချလိုက်သည်။ မာဂဒလမြို့သူ မာရိ၏အခန်းကဏ္ဍ ဟူသော အဆိုနှင့်ပတ်သက်၍ စပိန်လူမျိုး သတင်းစာဆရာဖြစ်သူ ကွမ်အာယက်စ်က ဘရာဇီးသတင်းစာ (O Estado de S. Paulo) တွင် ဤသို့ရေးသားသည်– “ယေရှု အစပြုခဲ့သည့် အစောပိုင်း ခရစ်ယာန်လုပ်ဆောင်မှုသည် အမျိုးသမီးဝါဒကို အလွန်ထောက်ခံအားပေးကြောင်း ယနေ့ ကျွန်ုပ်တို့ ယုံကြည်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ပထမဆုံး ဝတ်ပြုစည်းဝေးရာနေရာများသည် အမျိုးသမီးများ၏ နေအိမ်များဖြစ်ပြီး ထိုတွင် သူတို့သည် ခရစ်ယာန်ဘုန်းတော်ကြီးများနှင့် ဂိုဏ်းအုပ်များအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြ၍ ဖြစ်သည်။”

အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများသည် လူတို့ကို သမ္မာကျမ်းစာထက် ပို၍သြဇာလွှမ်းမိုးနိုင်ပုံရသည်။ သို့သော် ထိုသို့သြဇာလွှမ်းမိုးမှုကြောင့် အရေးကြီးသည့် မေးခွန်းတချို့ ပေါ်ပေါက်လာသည်– အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများသည် ခရစ်ယာန်ယုံကြည်ချက်၏ တရားဝင်ရင်းမြစ် ဖြစ်သလော။ ယင်းတို့သည် ရှင်းလင်းသော ကျမ်းစာသွန်သင်ချက်များနှင့် ဆန့်ကျင်ကွဲလွဲလာသည့်အခါ မည်သည့်ကျမ်းကို ကျွန်ုပ်တို့ ယုံကြည်လက်ခံသင့်သနည်း။ သမ္မာကျမ်းစာကိုလော သို့မဟုတ် အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများကိုလော။ အဆိုပါကျမ်းများကို ပယ်ထားရန်နှင့် ယေရှု၊ မာဂဒလမြို့သူ မာရိ၊ အခြားသူများနှင့်ပတ်သက်သည့် အရေးကြီးသော အချက်အလက်များကို ထုတ်ပယ်ဖို့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးစောင်ကို ပြုပြင်ရေးသားရန် လေးရာစုတွင် အမှန်ပင် လုပ်ကြံဖန်တီးခဲ့သလော။ ထိုမေးခွန်းများကိုဖြေဆိုရန် ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးစောင်အနက် ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်းကို သုံးသပ်ကြည့်ကြစို့။

ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်းမှ အထောက်အထားများ

အဖိုးတန်သော ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်း အပိုင်းအစတစ်ခုကို ၂၀ ရာစုအကူးတွင် အီဂျစ်နိုင်ငံ၌ တွေ့ရှိခဲ့ရာ ယခုအခါ ယင်းကို ရိုင်လန်းကျူစာ ၄၅၇ (P⁵²) အဖြစ် လူသိများကြသည်။ ထိုကျူစာတွင် ယနေ့ခေတ်သုံးကျမ်းစာ၏ ယောဟန် ၁၈:၃၁-၃၃၊ ၃၇၊ ၃၈ ပါဝင်သည်။ ယင်းကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၊ မန်ချက်စတာမြို့ရှိ ဂျွန် ရိုင်လန်းစာကြည့်တိုက်၌ ထိန်းသိမ်းထားရှိသည်။ ထိုကျူစာသည် ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစာစောင်များ၏ ယနေ့ထိတိုင် တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သော ရှေးအကျဆုံး လက်ရေးစာမူ အပိုင်းအစ ဖြစ်သည်။ ယောဟန်သေပြီးနောက် နှစ်ဆယ့်ငါးနှစ်ခန့်အကြာ အေဒီ ၁၂၅ ခန့်တွင် အဆိုပါကျူစာကို ရေးသားခဲ့သည်ဟု ကျမ်းပညာရှင်များက ယူဆကြသည်။ ထိုကျူစာ အပိုင်းအစတွင်ပါရှိသော ကျမ်းစာသားများသည် နှောင်းပိုင်းလက်ရေးစာမူများရှိ ကျမ်းစာသားများနှင့် ထပ်တူနီးပါး ကိုက်ညီနေသည်မှာ အံ့ဩစရာပင်။ ထိုကျူစာအပိုင်းအစကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သော အီဂျစ်နိုင်ငံတွင် ဤမျှရှေးကျသည့် ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်း ရောက်ရှိနေပြီဟူသောအချက်က သမ္မာကျမ်းစာ၌ ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်းကို အေဒီ ပထမရာစုတွင် ယောဟန်ကိုယ်တိုင် အမှန်ပင် ရေးသားခဲ့ကြောင်း ထောက်ခံသည်။ ထို့ကြောင့် ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်းသည် မျက်မြင်သက်သေကိုယ်တိုင် မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သောကျမ်း ဖြစ်သည်။

သို့သော် အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများကိုမူ ယင်းတွင်ပါရှိသော ဖြစ်ရပ်များ ဖြစ်ပျက်ပြီးနောက် အနှစ်တစ်ရာ သို့မဟုတ် ထိုထက်မကကြာသော ဒုတိယရာစုတွင်မှ စတင်ရေးသားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ အစောပိုင်းကျမ်းများ သို့မဟုတ် ထုံးတမ်းများကို အခြေခံ၍ အပေါခရစ်ဖာကျမ်းများကို ရေးခဲ့သည်ဟု ပညာရှင်တချို့က ကြိုးစားဆင်ခြေပေးကြသော်လည်း သူတို့တွင် သက်သေပြစရာ မရှိချေ။ ထို့ကြောင့် သင်သည် မည်သည့်ထွက်ဆိုချက်ကို ယုံကြည်မည်နည်း။ မျက်မြင်သက်သေများ၏ ထွက်ဆိုချက်ကိုလော သို့မဟုတ် ဖြစ်ရပ်မှန်များ ဖြစ်ပြီးနောက် အနှစ်တစ်ရာကြာမှ အသက်ရှင်ခဲ့ကြသူတို့၏ ထွက်ဆိုချက်ကိုလောဟူ၍ မေးခြင်းက သင့်လျော်ပါသည်။ အဖြေမှာ ရှင်းနေ၏။b

ယေရှု၏ ဘ၀မှတ်တမ်းတချို့ကို ပယ်ထားရန် ခရစ်ဝင်ကျမ်းများကို ပြင်ဆင်ရေးသားထားသည်ဟူသော အဆိုကော အသို့နည်း။ ဥပမာ၊ အဖြစ်မှန်များကို တလွဲဖော်ပြရန် ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်းကို လေးရာစုတွင် ပြောင်းလဲထားသည်ဟူသော အထောက်အထားတစ်ခုခု ရှိသလော။ ယင်းမေးခွန်းကိုဖြေဆိုရန် ယနေ့ခေတ်သုံးသမ္မာကျမ်းစာ၏ အဓိကရင်းမြစ်များအနက် တစ်ခုမှာ ဗက်တီကင် ၁၂၀၉ ဟုသိထားကြသော လေးရာစုမှ လက်ရေးစာမူဖြစ်ကြောင်း မှတ်သားထားဖို့လိုသည်။ လေးရာစုတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော ပြင်ဆင်ချက်များသည် ယနေ့ကျွန်ုပ်တို့ အသုံးပြုနေသော သမ္မာကျမ်းစာတွင် ပါရှိသည်ဆိုလျှင် ယင်းပြင်ဆင်ချက်များကို ထိုလက်ရေးစာမူတွင် တွေ့ရပေမည်။ ဝမ်းသာစရာမှာ လုကာနှင့် ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်း အများစုပါရှိသော လက်ရေးစာမူ နောက်တစ်ခုဖြစ်သည့် ဘော့ဒ်မာ ၁၄၊ ၁၅ (P⁷⁵) သည် အေဒီ ၁၇၅ မှ ၂၂၅ တွင် ရေးသားသော စာမူ ဖြစ်သည်။ ယင်းလက်ရေးစာမူ၏ ကျမ်းစာသားများသည် ဗက်တီကင် ၁၂၀၉ ၏ကျမ်းစာသားများနှင့် အလွန်နီးစပ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက ဆိုသည်။ တစ်နည်းအားဖြင့်ဆိုလျှင် ခရစ်ဝင်ကျမ်းများကို ထူးထူးခြားခြား ပြင်ဆင်ရေးသားထားခြင်း မရှိချေ။ ယင်းကို ဗက်တီကင် ၁၂၀၉ က သက်သေထူသည်။

လေးရာစုတွင် ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်း သို့မဟုတ် အခြားခရစ်ဝင်ကျမ်းများ၏ ကျမ်းစာသားများကို ပြင်ဆင်ရေးသားထားသည်ဟူသော သက်သေအထောက်အထားများ၊ မှတ်တမ်းမှတ်ရာများ သို့မဟုတ် အခြားဆင်တူရာများ မရှိချေ။ အီဂျစ်နိုင်ငံရှိ ရှေးဟောင်းသုတေသနပြုရာနေရာ အော့စီရင်ချပ်စ်တွင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည့် လက်ရေးစာမူ အပိုင်းအစများကို ဆန်းစစ်ကြည့်ပြီးနောက် ကိမ်းဘရစ်ချ်တက္ကသိုလ်မှ ဒေါက်တာ ပီတာ အမ်. ဟက်ဒ်က ဤသို့ရေးသားသည်– “ထိုလက်ရေးစာမူများသည် ရှေးခေတ်ဂရိကျမ်းစာသားမှ ပြန်ဆိုသော ယနေ့ ခေတ်သုံးကျမ်းစာများအတွက် အခြေခံဖြစ်သည့် စာလုံးကြီးလက်ရေးစာမူများ [အေဒီ လေးရာစုမှစ၍ အသုံးပြုခဲ့သော လက်ရေးစာမူများ] နှင့် အများအားဖြင့် ကိုက်ညီသည်။ နောစတစ်ကျမ်းများကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ခြင်းက အစောပိုင်းခေတ်တွင် ဓမ္မသစ်ကျမ်းကို တိကျစွာ ဆင့်ပွားကူးယူခဲ့သည် ဟူသောအမြင်ကို ပြောင်းလဲစရာအကြောင်း မရှိချေ။ နောစတစ်ကျမ်းများတွင် ပါဝင်သော အယူအဆများကို ဖုံးကွယ်ရန် ခရစ်ဝင်ကျမ်း (နှင့် ဓမ္မသစ်ကျမ်း စာစောင်အချို့) ကို တမင်ပြောင်းလဲထားသည်ဟူသော အငြင်းပွားမှုကိုလည်း ထိုရှာဖွေတွေ့ရှိမှုက မထောက်ခံပေ။”

မည်သို့ ကောက်ချက်ချနိုင်သနည်း

ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးစောင်ဖြစ်သော မဿဲ၊ မာကု၊ လုကာနှင့် ယောဟန်တို့သည် ကျမ်းရင်းဝင်ဖြစ်ကြောင်း ဒုတိယရာစုအလယ်ပိုင်းကတည်းက ခရစ်ယာန်များ အကြွင်းမဲ့ လက်ခံခဲ့ကြသည်။ အေဒီ ၁၆၀ နှင့် ၁၇၅ အကြားတွင် ဆီးရီးယားလူမျိုး ကျမ်းပညာရှင် တေရှန် ရေးသားပြုစုခဲ့သော သီအာတဲစာရွန် (“ခရစ်ဝင်ကျမ်း လေးစောင်အားဖြင့်” ဟူ၍ အဓိပ္ပာယ်ရှိသော ဂရိစကားလုံး) သည် မည်သည့်နောစတစ် “ခရစ်ဝင်ကျမ်း” ကိုမျှ အခြေမခံဘဲ ကျမ်းရင်းဝင် ခရစ်ဝင်ကျမ်း လေးစောင်ကိုသာ အခြေခံထားသည်။ (“ခရစ်ယာန်ဘာသာ၏ သမိုင်းအစတွင် ခရစ်ဝင်ကျမ်းများကို ခုခံကာကွယ်ခြင်း” လေးထောင့်ကွက်ကို ကြည့်ပါ။) ထို့ပြင် အေဒီ ဒုတိယရာစုနှောင်းပိုင်းက အိုင်ရင်းနီးယပ်စ်၏ လေ့လာသုံးသပ်ချက်ကလည်း မှတ်သားစရာပင်။ ကမ္ဘာကြီးတွင် အရပ်မျက်နှာ လေးခုနှင့် လေတိုက်ခတ်ရာလမ်းကြောင်း လေးခုရှိသကဲ့သို့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းများသည်လည်း လေးစောင်ရှိရမည်ဟု သူဆိုသည်။ သူ၏နှိုင်းယှဉ်ပြောဆိုချက်များသည် တိကျမှုရှိသည်ဟု မဆိုနိုင်သော်လည်း ထိုခေတ်တွင် ကျမ်းရင်းဝင် ခရစ်ဝင်ကျမ်း လေးစောင်သာရှိသည်ဟူသော ယူဆချက်ကို ယင်းက ထောက်ခံသည်။

ထိုအချက်အလက်အားလုံးက အဘယ်အရာကို ဖော်ပြသနည်း။ ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးစောင်အပါအဝင် ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစာစောင်များသည် ဒုတိယရာစုအချိန်မှစ၍ ယနေ့ ကျွန်ုပ်တို့လက်ဝယ်တွင် ရှိထားသည့်အတိုင်းပင်ဖြစ်ပြီး အပြောင်းအလဲများ ကြီးကြီးမားမား မရှိချေ။ ဘုရားသခင့် စွမ်းအားတော်၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ရေးသားထားသော ကျမ်းစာ၏ မည်သည့်အစိတ်အပိုင်းကိုမဆို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် သို့မဟုတ် ထုတ်ပယ်ရန် လေးရာစုတွင် ပူးပေါင်းကြံစည်ခဲ့ကြသည်ဟူသော ယူဆချက်အတွက် ခိုင်လုံသော အကြောင်းရင်း မရှိပေ။ ကျမ်းပညာရှင် ဘရုစ် မတ်စ်ဂါက ဤသို့ရေးသားသည်– “ဒုတိယရာစုနှောင်းပိုင်းတွင် . . . မြေထဲပင်လယ်ဒေသတစ်လျှောက်သာမက ဗြိတိန်နိုင်ငံမှစ၍ မက်ဆိုပိုတေးမီးယားဒေသအထိ ပျံ့နှံ့ရောက်ရှိနေသော အသင်းတော်အသီးသီးမှ ယုံကြည်သူများသည် ဓမ္မသစ်ကျမ်း၏ အစိတ်အပိုင်း အတော်များများကို တစ်ပြေးညီ ရရှိထားကြသည်။”

တမန်တော်များဖြစ်သော ပေါလုနှင့် ပေတရုတို့သည် ကျမ်းစာအမှန်တရားကို ထောက်ခံခဲ့သူများ ဖြစ်ကြသည်။ သူတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် သွန်သင်ခံခဲ့ရာများမှလွဲ၍ အခြားအဘယ်အရာကိုမျှ လက်မခံကြရန် ခရစ်ယာန်ချင်းများကို ပြင်းထန်စွာ သတိပေးခဲ့သည်။ ဥပမာ၊ တိမောသေထံ ပေါလု ဤသို့စာရေးခဲ့၏– “အို၊ တိမောသေ၊ သင်၌ ယုံကြည်လွှဲအပ်ထားသောအရာကို စောင့်ရှောက်လော့။ သန့်ရှင်းသောအရာကို မထီမဲ့မြင်ပြုသည့် အချည်းနှီးသောစကားများကိုလည်းကောင်း၊ ‘အသိပညာ’ ဟုတလွဲခေါ်သည့် ရှေ့နောက်မညီသော အယူအဆများကိုလည်းကောင်း ရှောင်လော့။ ထိုသို့သောအသိပညာဖြင့် ဟိတ်ဟန်ထုတ်ခြင်းကြောင့် လူအချို့သည် ယုံကြည်ခြင်းတရားမှ လမ်းလွဲခဲ့ကြပြီ။” ပေတရုလည်း ဤသို့ထောက်ခံခဲ့၏– ‘ငါတို့သခင် ယေရှုခရစ်၏ တန်ခိုးတော်နှင့် ရောက်ရှိတော်မူခြင်းကို သင်တို့အား ငါတို့ပြောကြားရာတွင် ပရိယာယ်နှင့် တီထွင်ထားသော ဒဏ္ဍာရီပုံပြင်များကို အခြေခံ၍ ပြောကြားခြင်း မဟုတ်။ ကိုယ်တော်၏ မဟာဘုန်းကို ငါတို့ကိုယ်တိုင် တွေ့ရှိ၍ ပြောကြားခြင်းဖြစ်၏။’—၁ တိမောသေ ၆:၂၀၊ ၂၁။ ၂ ပေတရု ၁:၁၆။

လွန်ခဲ့သော ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာက အနာဂတ်ဟောသူ ဟေရှာယသည် ဘုရားသခင့်စွမ်းအားတော်၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ဤသို့ပြောသည်– ‘မြက်ပင်သည် ညှိုးလျက် အပွင့်လည်း နွမ်းလျက်ရှိတတ်၏။ ငါတို့ဘုရားသခင်၏ နှုတ်မြွက်တော်မူကား အစဉ်အမြဲ တည်လတ္တံ့။’ (ဟေရှာယ ၄၀:၈၊ သမ္မာ) ကျွန်ုပ်တို့လည်း သမ္မာကျမ်းစာကို သန့်ရှင်းသောစွမ်းအားတော်၏ လမ်းညွှန်မှုဖြင့် ရေးသားစေခဲ့သောအရှင်အား ယုံကြည်စိတ်ချနိုင်ပါသည်။ အကြောင်းမှာ “လူအမျိုးမျိုးတို့သည် ကယ်တင်ခံရ၍ အမှန်တရားဆိုင်ရာ တိကျမှန်ကန်သောအသိပညာကို သိရှိလာရန်” သမ္မာကျမ်းစာကို ခေတ်အဆက်ဆက် ကိုယ်တော် ထိန်းသိမ်းတော်မူခဲ့၍ဖြစ်သည်။—၁ တိမောသေ ၂:၄။