အပိုင်း တစ်a—ကျွန်ုပ်တို့ထံ သမ္မာကျမ်းစာ ရောက်ရှိလာပုံ

အလုပ်ရုံငယ်တစ်ခုတွင် စာပုံနှိပ်သူတစ်ဦးနှင့် သူ၏အလုပ်သင် လုလင်ပျိုများသည် သစ်သားဖြင့်ပြုလုပ်ထားသောပုံနှိပ်စက်ပေါ်ရှိ ပုံနှိပ်ခဲစာလုံးများပေါ်တွင် ဗလာစာရွက်များကို ညီညီညာညာတင်ပေးခြင်းအားဖြင့် စည်းချက်မှန်မှန်ပုံနှိပ်နေကြ၏။ ၎င်းအပေါ်မှ စာရွက်များကို ခွာယူကြစဉ် ပုံနှိပ်စာကို အသေအချာစစ်ဆေးကြည့်ရှုကြသည်။ ခေါက်လျက်ရှိသော စာရွက်များကို နံရံတစ်ဖက်မှတစ်ဖက်သို့ဆွဲထားသော ကြိုးတန်းများပေါ်တွင်တင်၍ အခြောက်လှန်းထားသည်။

ရုတ်တရက်၊ ပြင်းထန်သည့်တံခါးခေါက်သံ ကြားလိုက်ရသည်။ စာပုံနှိပ်သူသည် အထိတ်တလန့်နှင့် ကန့်လန့်ကိုဆွဲဖွင့်လိုက်ရာ လက်နက်ကိုင်စစ်သားများ အိမ်ထဲဇွတ်တရွတ်ဝင်လာကြသည်။ တရားမဝင်သော စာပေတို့တွင် ရှုတ်ချအခံရဆုံးဖြစ်သည့် သာမန်လူတန်းစားတို့၏ဘာသာစကားဖြင့် သမ္မာကျမ်းစာကို သူတို့ရှာဖွေကြတော့သည်တကား!

သူတို့ အလွန်နောက်ကျသွားပြီ။ ကြိုတင်သတင်းရခဲ့သော ဘာသာပြန်နှင့် ကူဖော်လောင်ဖက်တစ်ဦးသည် အဆိုပါအလုပ်ရုံသို့ အပြေးအလွှားသွား၍ စာရွက်များကို ပွေ့ပိုက်သယ်ယူပြီး ယခုပင် ရိုင်းမြစ်ကိုဆန်ကာ ထွက်ပြေးနေကြ၏။ အနည်းဆုံး သူတို့လုပ်ငန်း၏တစ်စိတ်တစ်ဒေသကို ပျက်စီးဆုံးရှုံးခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ခဲ့သည်။

ဤအဖြစ်အပျက်တွင် ဘာသာပြန်သူသည် ဝီလျံတင်ဒေးဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၅၂၅ ခုနှစ်၌ ဂျာမနီနိုင်ငံ၊ ကိုလုံးမြို့တွင် သူ၏ပိတ်ပင်ခံရသော အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန် “ဓမ္မသစ်ကျမ်း” ကိုထုတ်လုပ်ရန် ကြိုးစားအားထုတ်နေသည်။ သူ၏အတွေ့အကြုံသည် ထူးခြားသည့်အဖြစ်အပျက်လုံးဝမဟုတ်ပါလေ။ သမ္မာကျမ်းစာကို ရေးသားပြီးနောက် နှစ်ပေါင်း ၁,၉၀၀ နီးပါးကာလတစ်လျှောက်တွင် ဘုရားသခင့်နှုတ်ကပါဌ်တော်ကို ဘာသာပြန်၍ ဖြန့်ချိရန် အရာရာကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံစွန့်စားခဲ့သူ ယောက်ျားမိန်းမမြောက်မြားစွာရှိသည်။ သူတို့လုပ်ငန်း၏အကျိုးကို ယခုထိ ကျွန်ုပ်တို့ခံစားနေကြရသည်။ သူတို့သည် အဘယ်အမှုကို ပြုလုပ်ခဲ့ကြသနည်း။ ယနေ့ ကျွန်ုပ်တို့သုံးစွဲနေသော ကျမ်းစာသည် ကျွန်ုပ်တို့ထံ မည်သို့ရောက်ရှိလာသနည်း။

ကနဦး သမ္မာကျမ်းစာကူးရေးခြင်းနှင့် ဘာသာပြန်ခြင်း

ဘုရားသခင်၏ စစ်မှန်သောကျေးကျွန်များသည် ကိုယ်တော်၏နှုတ်ကပါဌ်တော်ကို အမြဲတန်ဖိုးထားလေးမြတ်ပါသည်။ ကက်သလစ်စွယ်စုံကျမ်းသစ်က ဤသို့အသိအမှတ်ပြုသည်– “ကနဦးခရစ်ယာန်များသည် သူတို့၏ဂျူးဘိုးဘေးများနည်းတူ မြင့်မြတ်သောစာစောင်များမှ ဖတ်ရွတ်ခြင်းကို တန်ဖိုးထားခဲ့ကြသည်။ ယေရှု၏ပုံနမူနာကို အတုယူကာ (မ ၄:၄; ၅:၁၈; လု ၂၄:၄၄; ယဟ ၅:၃၉) တမန်တော်များသည် ကြာမြင့်စွာ အသေအချာ လေ့လာဖတ်ရှုရန်လိုသော ဓမ္မဟောင်းကျမ်းကို တတ်ကျွမ်းထားကြရုံမက သူတို့၏တပည့်များအားလည်း ယင်းသို့ပြုကြရန် တိုက်တွန်းခဲ့ကြသည်။ (ရ ၁၅:၄; ၂တိ ၃:၁၅-၁၇)”

ထိုသို့ပြုနိုင်ကြရန် သမ္မာကျမ်းစာမိတ္တူများကို ထုတ်လုပ်ပေးဖို့ လိုအပ်လာပါသည်။ ယင်းလုပ်ငန်းကို ခရစ်ယာန်ခေတ်မတိုင်မီက အမှားအယွင်းမရှိကြရန် အထူးဂရုစိုက်သော ကျမ်းတတ်ပုဂ္ဂိုလ် ‘ကျမ်းစာကိုအထူးလေ့ကျက်သူများ’ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။ (ဧဇရ ၇:၆၊ ၁၁၊ ၁၂) တထေရာတည်းဖြစ်ဖို့ရန် သူတို့၏ကြိုးစားအားထုတ်မှုက နောက်ပိုင်းတွင် ကျမ်းစာကူးရေးသူများအားလုံးအတွက် မြင့်မားသောစံနှုန်း ဖြစ်လာပါသည်။

သို့ရာတွင် ဘီ.စီ.အီး. လေးရာစုအတွင်း စိန်ခေါ်ချက်တစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာသည်။ မဟာအလက်ဇန္ဒားသည် ကမ္ဘာသူကမ္ဘာသားအပေါင်းအား ဂရိယဉ်ကျေးမှုအကြောင်း သင်ကြားတတ်မြောက်စေလိုခဲ့သည်။ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတစ်လျှောက် သူစစ်နိုင်၍ သိမ်းပိုက်ခဲ့သမျှနေရာတိုင်းတွင် အများသုံးဂရိစကား သို့မဟုတ် ကီနီဂရိသည် အများသုံးစကား ဖြစ်လာပါသည်။ ယင်းကြောင့် ဂျူးများစွာတို့သည် ဟေဗြဲစာမသင်ရဘဲကြီးလာသဖြင့် ကျမ်းစာကို မဖတ်နိုင်ကြတော့ပေ။ ထို့ကြောင့် ဘီ.စီ.အီး. ၂၈၀ ခန့်တွင် ဟေဗြဲကျမ်းစာကို အများသုံးကီနီဂရိသို့ ဘာသာပြန်ဆိုရန် ဟေဗြဲပညာရှင်တစ်စုအား အီဂျစ်နိုင်ငံ၊ အလက်ဇန္ဒြီယားမြို့တွင် စုဝေးစေခဲ့သည်။ သူတို့၏ဘာသာပြန်ကျမ်းသည် လက်တင်စကားအရ “ခုနစ်ဆယ်” ဖြစ်သည့် စက်ပ်ထွားဂျင့်ဟုအမည်ရလာလေသည်။ ယင်းက ဘာသာပြန်ခြင်းတွင် ပါဝင်သူအရေအတွက် ထိုမျှရှိသည်ဟုယူမှတ်ကြ၍ဖြစ်မည်။ ယင်းကို ဘီ.စီ.အီး. ၁၅၀ ခန့်တွင် ပြီးစီးခဲ့သည်။

ယေရှုခေတ်၌ ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံတွင် ဟေဗြဲစကားကို သုံးစွဲဆဲရှိသေးသည်။ သို့တိုင် ထိုနေရာနှင့် ရောမပိုင် အခြားတိုင်းနိုင်ငံများတစ်လျှောက်တွင် ကီနီစကားကို အဓိကအသုံးပြုကြပါသည်။ ထို့ကြောင့် လူမျိုးအသီးသီးတို့ထံ သတင်းတရားရောက်စေခြင်းငှာ ဤအများသုံးဂရိစကားကို ခရစ်ယာန်ကျမ်းရေးသူများ အသုံးပြုခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် စက်ပ်ထွားဂျင့်ကို များစွာကိုးကားပြီး ၎င်း၏အခေါ်အဝေါ်များကိုပါ အသုံးပြုကြလေသည်။

ကနဦးခရစ်ယာန်များသည် ဇွဲလုံ့လရှိသော သာသနာပြုများဖြစ်ကြသဖြင့် ကြာမြင့်စွာစောင့်မျှော်ခဲ့သည့် မေရှိယသည် ယေရှုပင်ဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြရန် စက်ပ်ထွားဂျင့်ကိုကျွမ်းကျင်လိမ္မာစွာ အသုံးပြုတတ်လာကြသည်။ ယင်းကြောင့် ဂျူးများသည် မခံချိမခံသာဖြစ်ကာ ခရစ်ယာန်များ သုံးလေ့သုံးထရှိသောကျမ်းချက်များကို ပြန်လည်တည်းဖြတ်၍ သူတို့၏တင်ပြချက်များကို မခိုင်လုံစေရန်ရည်ရွယ်လျက် ဂရိစကားဖြင့် ဘာသာပြန်ကျမ်းအသစ်အချို့ကို ထုတ်လုပ်ရန် တိုက်တွန်းခံရကြသည်။ ဥပမာ၊ ဟေရှာယ ၇:၁၄ တွင် စက်ပ်ထွားဂျင့်က “အပျိုကညာ” ဟုအဓိပ္ပာယ်ရှိသော ဂရိစကားလုံးကို အသုံးပြုထားပါသည်။ ယင်းသည် မေရှိယ၏မိခင်အား ပရောဖက်ပြု ရည်ညွှန်းနေခြင်းဖြစ်သည်။ ဘာသာပြန်ကျမ်းအသစ်များက “မိန်းမငယ်” ဟုအဓိပ္ပာယ်ရှိသော အခြားဂရိစကားလုံးတစ်လုံးကို အသုံးပြုပါသည်။ ခရစ်ယာန်များမူကား စက်ပ်ထွားဂျင့်ကိုသာ ဆက်လက်အသုံးပြုသည့်အတွက် ဂျူးများသည် နောက်ဆုံးတွင် သူတို့၏နည်းပရိယာယ်ကို လုံးဝစွန့်ပယ်ကြရပြီး ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်ကို ပြန်အသုံးပြုကြရန် လှုံ့ဆော်ခံရလေသည်။ ယင်းသို့ပြုလုပ်ခြင်းက အဆုံးတွင် နောက်ပိုင်းကျမ်းစာပြန်ဆိုခြင်းအတွက် အကျိုးရှိသွားစေသည်။ အကြောင်းမှာ ထိုသို့ပြုခြင်းအားဖြင့် ဂျူးများသည် ဟေဗြဲဘာသာစကားကို ရှင်သန်နေရန် ထိန်းသိမ်းထားစေနိုင်ခဲ့သည်။

ပထမခရစ်ယာန်စာပေထုတ်လုပ်သူများ

ဇွဲလုံ့လရှိ ကနဦးခရစ်ယာန်များသည် ကျမ်းစာကို လက်ဖြင့်ကူးရေးပြီး မိတ္တူစာစောင်များ များနိုင်သ၍များစွာ ထုတ်လုပ်ပေးရန် စတင်ကြိုးစားအားထုတ်ကြပါသည်။ ကျမ်းလိပ်များကို ဆက်အသုံးပြုမည့်အစား ခေတ်သုံးစာအုပ်တစ်အုပ်ကဲ့သို့ စာမျက်နှာများရှိသော ကိုဒခ်စ်ခေါ် လက်ရေးစာမူများကို သူတို့ပထမဦးဆုံး စတင်အသုံးပြုခဲ့ကြသည်။ ကိုဒခ်စ်သည် ကျမ်းချက်များကို အလျင်အမြန်ရှာတွေ့ရန် အဆင်ပြေစေရုံသာမက ကျမ်းစာလိပ်တစ်လိပ်တည်းတွင်ရေးမှတ်နိုင်သည်ထက် ကိုဒခ်စ်တစ်တွဲတည်းတွင် ပိုများများပါဝင်နိုင်ပါသည်။ ဥပမာ၊ ဂရိကျမ်းစာစောင်များအားလုံး သို့မဟုတ် ကျမ်းစာတစ်အုပ်လုံးပင် ပါဝင်နိုင်၏။

စီ.အီး. ၉၈ ၌ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစောင်များသည် တမန်တော်တို့တွင် နောက်ဆုံးအသက်ရှင်ကျန်သူ ယောဟန်၏စာစောင်များဖြင့် ပြီးပြည့်စုံသွားပါသည်။ စီ.အီး. ၁၂၅ ကရေးသားခဲ့သော ရိုင်လန်းစ်ပါပိုင်းရပ်စ် ၄၅၇ (ပီ ^၅၂) ဟုအမည်တွင်သော ယောဟန်ခရစ်ဝင်ကျမ်း၏ မိတ္တူတစ်ပိုင်းသည် ယနေ့တိုင်ရှိနေဆဲပင်ဖြစ်သည်။ စီ.အီး. ၁၅၀ မှ ၁၇၀ အချိန်ကတည်းက ဂျပ်စတင်မာတာ၏တပည့်ဖြစ်သူ တာရှန်သည် လက်ရှိသမ္မာကျမ်းစာများတွင် တွေ့ရှိရသော ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးစောင်မှကောက်နုတ်ပြီးရေးသားထားသည့် ယေရှု၏ဘဝအသက်တာမှတ်တမ်းဖြစ်သော ဒိုင်အာတက်စရောန်ကို ထုတ်လုပ်ခဲ့ပါသည်။b ယင်းက ထိုခရစ်ဝင်ကျမ်းများကိုသာ ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်အဖြစ် သူအသိအမှတ်ပြုကြောင်းနှင့် ထိုစဉ်အချိန်ကတည်းက ၎င်းကျမ်းစာစောင်များ ရှိနှင့်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားစေပါသည်။ စီ.အီး. ၁၇၀ ခန့်တွင် မူရာတိုရီယန်အပိုင်းအစ ဟုအမည်တွင်သော “ဓမ္မသစ်ကျမ်း” ၏အစောဆုံးကျမ်းစောင်များစာရင်းကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ ၎င်းတွင် ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစာစောင် အများစုကို စာရင်းတင်ပြထားပါသည်။

ခရစ်ယာန်ယုံကြည်ချက်များ ပျံ့နှံ့လာသည့်အတွက် များမကြာမီပင် ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစောင်များနှင့် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကိုပါ ဘာသာပြန်ဆိုပေးရန် အကြောင်းပေါ်လာစေပါသည်။ တစ်စတစ်စနှင့် အာမီနီယန်၊ ကောပတစ်၊ ဂျော်ဂျီယန်နှင့် စီရီရက်အစရှိသော ဘာသာစကားများသို့ပြန်ဆိုသည့် ဘာသာပြန်ကျမ်းမြောက်မြားစွာ ထွက်ပေါ်လာပါသည်။ ယင်းသို့ပြုဖို့ရန် အက္ခရာစာလုံးများကို မကြာခဏပင် တီထွင်ပြုစုပေးခဲ့ကြရသည်။ ဥပမာ၊ လေးရာစုနှစ်က ရောမချာ့ချ်ဂိုဏ်းအုပ်ဖြစ်သူ ဥဖလပ်စ်သည် ကျမ်းစာကိုဘာသာပြန်ဆိုရန် ဂေါသစ်အက္ခရာကို ပြုစုတီထွင်ပေးသည်ဟုဆိုကြ၏။ သို့သော် ဂေါ့သ်လူမျိုးတို့၏ စစ်လိုလားသောစိတ်ဓာတ်ကို အားပေးရာကျမည်စိုးသဖြင့် ဓမ္မရာဇဝင်တတိယစောင်နှင့် စတုတ္ထစောင်များကို ဘာသာမပြန်ဘဲ ချန်ရစ်ထားသည်ဆို၏။ သို့သော် ဤသို့ပြုခြင်းက “ခရစ်ယာန်ဖြစ်လာသူ” ဂေါ့သ်လူမျိုးတို့အား စီ.အီး. ၄၁၀ တွင်ရောမနိုင်ငံကို လုယက်သိမ်းပိုက်ခြင်းမပြုကြရန် အတားအဆီးမဖြစ်စေခဲ့ပါတကား!

လက်တင်နှင့်ဆလားဗယားကျမ်းစာများ

ထိုအတောအတွင်း၌ လက်တင်စကားသည် အရေးပါလာရာ ရှေးခေတ်သုံး လက်တင်ဘာသာပြန်ကျမ်း မြောက်မြားစွာထွက်ပေါ်လာပါသည်။ သို့သော် ယင်းတို့သည် ရေးပုံရေးနည်းနှင့် တိကျမှန်ကန်မှုဘက်တွင် တစ်ခုနှင့်တစ်ခုကွာခြားကြသည်။ ထို့ကြောင့် စီ.အီး. ၃၈၂ တွင်ပါပရဟန်းမင်း ဒမ်စစ်က သူ၏အတွင်းရေးမှူး ဂျရိုးမ်အား အမိန့်ရလက်တင်ဘာသာပြန်ကျမ်းစာတစ်စောင်ကို ပြုစုရန် တာဝန်အပ်နှင်းလေသည်။

ဂျရိုးမ်သည် ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစောင်များ၏ လက်တင်ဘာသာပြန်ကျမ်းများကို ပြန်လည်တည်းဖြတ်ခြင်းဖြင့် လုပ်ငန်းစတင်ခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များကိုမူကား မူရင်းဟေဗြဲကျမ်းမှ မဖြစ်မနေဘာသာပြန်ဆိုရန် အာသီသရှိခဲ့သည်။ သို့ဖြစ်၍ စီ.အီး. ၃၈၆ ခုနှစ်တွင် ဟေဗြဲစကားကိုလေ့လာရန် ရဗ္ဗိဆရာတစ်ဦး၏အကူအညီကိုခံယူဖို့ ဗက်လင်မြို့သို့ သူရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ခဲ့လေသည်။ ယင်းကို ချာ့ချ်အသိုင်းအဝိုင်းများရှိ သူတို့က အတော်အတန်အတိုက်အခံပြုကြသည်။ ဂျရိုးမ်နှင့်တစ်ခေတ်တည်းသားဖြစ်သူ ဩဂတ်စတင်းအပါအဝင် အချို့သူများက စက်ပ်ထွားဂျင့်ကို မှုတ်သွင်းခံကျမ်းစာအဖြစ် ယူမှတ်ထားကြရာ သူတို့က ဂျရိုးမ်သည် “ဂျူးများဘက်ပါသွားပြီ” ဟူ၍စွပ်စွဲပြောဆိုကြသည်။ မည်သို့ဆိုကြစေကာမူ ဂျရိုးမ်သည် သူ၏လုပ်ငန်းကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခဲ့ရာ စီ.အီး. ၄၀၀ ခန့်တွင် ယင်းကိုပြီးစီးခဲ့သည်။ မူရင်းဘာသာစကားများနှင့် မှတ်တမ်းများ၏ အရင်းအမြစ်ကို သူသိကျွမ်းထားခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ မိမိခေတ်သုံးဘာသာစကားသို့ ဘာသာပြန်ဆိုခြင်းအားဖြင့်လည်းကောင်း ဂျရိုးမ်သည် မျက်မှောက်ခေတ်ဘာသာပြန်ဆိုနည်းတို့ကို အနှစ်တစ်ထောင်ကျော်ကာလကတည်းက စတင်ပေးခဲ့ပါသည်။ သူ၏လက်ရာသည် ဗာလ်ဂိတ် သို့မဟုတ် အများသုံးဘာသာပြန်ဟု အမည်တွင်လာ၍ ယင်းသည် ရာစုနှစ်ပေါင်းများစွာတိုင် လူတို့ကိုအကျိုးပြုခဲ့သည်။

ထိုစဉ်အခါက အရှေ့တိုင်းဒေသရှိ ခရစ်ယာန်ဘောင်လောကတွင် လူများစွာတို့သည် စက်ပ်ထွားဂျင့်နှင့် ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစောင်များကို ဖတ်ရှုနိုင်ကြဆဲပင်ဖြစ်သည်။ သို့သော် နောက်ပိုင်းတွင် ဆလားဗယားသို့မဟုတ်ဆလားဗစ်မျိုးနွယ်၏ဘာသာစကားများနှင့် ဒေသစကားများသည် ဥရောပအရှေ့ပိုင်းတွင် ယေဘုယျအသုံးပြုရာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ စီ.အီး. ၈၆၃ တွင်ဂရိစကားတတ်သူ စိရယ်လ်နှင့် မီသိုဒီယပ်စ်အမည်ရှိ၊ ညီအစ်ကိုနှစ်ဦးတို့သည် ယခု ချက်ခ်သမ္မတနိုင်ငံပိုင် မိုရေဗီယာဒေသသို့သွားပြီး ကျမ်းစာကို ရှေးခေတ်သုံးဆလားဗယားစကားသို့ စတင်ဘာသာပြန်ကြလေသည်။ ထိုသို့ပြုရန် ဂလဲဂလစ်တစ်အက္ခရာကို သူတို့တီထွင်ပြုစုခဲ့ကြရ၏။ နောက်ပိုင်းတွင် စိရယ်လ်ကိုအမှီပြုပြီး အမည်တွင်သော စိရလစ်အက္ခရာကို ယင်းအစား အသုံးပြုကြလေသည်။ ၎င်းသည် မျက်မှောက်ခေတ် ရုရှား၊ ယူကရိန်း၊ ဆားဗီးယားနှင့် ဘူလ်ဂေးရီးယားအက္ခရာများ၏ အရင်းအမြစ်ဖြစ်လာပါသည်။ ဆလားဗယားကျမ်းစာသည် ၎င်းအရပ်ဒေသတွင်နေထိုင်သူ လူမျိုးဆက်များစွာတို့၏ လက်စွဲသုံးစာအုပ်ဖြစ်သည်။ အတန်ကြာလေသော် ဘာသာစကားများ ပြောင်းလဲလာသည့်အခါ သာမန်လူတစ်ဦးသည် ၎င်းဘာသာစကားကိုမတတ်တော့ပေ။

ဟေဗြဲကျမ်းစာ ကျန်ကြွင်း

စီ.အီး. ခြောက်ရာစုမှ ဆယ်ရာစုခန့်ကာလဖြစ်သော ဤအချိန်အတွင်း မက်စရိများဟု အမည်ရှိသူ ဂျူးတစ်စုသည် ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်ကို ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ထားရန် စနစ်တကျကူးရေးနည်းများကို ပြုစုတီထွင်ခဲ့သည်။ စစ်မှန်သောကျမ်းမူကို ကြိုးစားစောင့်ရှောက်ပေးရန် စာကြောင်းအားလုံးနှင့် စာလုံးတိုင်းကိုပင် သူတို့ရေတွက်သည့်အထိပြုကြပြီး စာမူများစပ်ကြား ကွာခြားချက်များကို ရေးမှတ်ထားကြ၏။ သူတို့၏ ကြိုးစားမှုများသည် အချည်းနှီးမဖြစ်ပါ။ ဥပမာတစ်ခုကိုတင်ပြရမည်ဆိုလျှင် ဘီ.စီ.အီး. ၂၅၀ နှင့် ၅၀ စီ.အီး. အတွင်းရေးသားခဲ့သော ပင်လယ်သေကျမ်းလိပ်များကို ခေတ်မီမက်စိုရက်တစ်ကျမ်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ကြည့်ရာ နှစ်ပေါင်း ၁,၀၀၀ ကျော်ကာလအတွင်း အယူဝါဒပိုင်းဆိုင်ရာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု တစ်စုံတစ်ခုကိုမျှမတွေ့ရှိရပေ။c

ဥရောပတွင် အလယ်ခေတ်သည် အများအားဖြင့် အမှောင်ခေတ်ကဲ့သို့ပင်ဖြစ်သည်။ ပြည်သူလူထုထဲတွင် စာရေးတတ်ဖတ်တတ်သော၊ ပညာသင်ယူသောသူ အလွန်နည်းပါသည်။ တစ်စတစ်စနှင့်ဓမ္မဆရာအများပင်လျှင် ချာ့ချ်သုံးလက်တင်စကားကို မဖတ်တတ်ကြတော့သည်သာမက မိမိတို့၏ဘာသာစကားကိုပင် မဖတ်နိုင်ကြတော့ပေ။ ဤအချိန်တွင်လည်း ဥရောပရှိဂျူးများသည် ဂျူးရပ်ကွက်များ၌ အုပ်စုလိုက်လှောင်ပိတ်ခံခဲ့ရသည်။ ဤသို့သီးခြားဖယ်ထုတ်ခံခဲ့ကြရ၍လည်း ကျမ်းသုံးဟေဗြဲဘာသာစကား တတ်မြောက်မှုသည် မကွယ်မပျောက်သွားခဲ့ခြင်းဖြစ်မည်။ သို့ရာတွင် စိတ်စွန်းကွက်မှုနှင့် မသင်္ကာမှုတို့ကြောင့် ဂျူးအတတ်ပညာသည် ဂျူးရပ်ကွက်အပြင်သို့ များသောအားဖြင့် မရောက်ရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အနောက်ဥရောပတွင် ဂရိအတတ်ပညာသည်လည်း ဆုတ်ယုတ်နေပါသည်။ ထို့ပြင် ဂျရိုးမ်၏ လက်တင်ဗာလ်ဂိတ်ကျမ်းကို အနောက်ပိုင်းချာ့ချ်၏ ကြည်ညိုလေးစားမှုက အခြေအနေကို ပိုမိုဆိုးရွားစေပါသည်။ မက်စရိခေတ်အကုန်ပိုင်းတွင် လက်တင်စကားသည် စကားသေဖြစ်လာနေသော်လည်း ယင်းဘာသာပြန်ကျမ်းကို တစ်ခုတည်းသော အခွင့်ရပြန်ဆိုချက်အဖြစ် အများကအသိအမှတ်ပြုထားကြသည်။ သမ္မာကျမ်းစာအသိပညာကိုရရှိလိုစိတ် တဖြည်းဖြည်းတိုးပွားများပြားလာသည်နှင့်အမျှ အကြီးအကျယ်ပဋိပက္ခဖြစ်ဖို့အတွက် အခြေအနေက ဖန်တီးပေးနေပါသည်။

ကျမ်းစာဘာသာပြန်ခြင်း အတိုက်အခံပြုခံရ

၁၀၇၉ တွင် ပါပရဟန်းမင်းဂရက်ဂိုရီ ၇ သည် တိုင်းရင်းဘာသာပြန်ကျမ်းများကို ထုတ်လုပ်ခြင်းကိုသာမက တစ်ခါတစ်ရံ ယင်းတို့ပိုင်ဆိုင်မှုကိုပင်ပိတ်ပင်သည့် အလယ်ခေတ်ချာ့ချ်များ၏ အမိန့်ပြန်တမ်းများစွာတို့အနက် ပထမဆုံးတစ်ခုကို ထုတ်ဆင့်ခဲ့သည်။ သမ္မာကျမ်းစာတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ဘာသာပြန်ဆိုပေးစရာ လိုအပ်ပေလိမ့်မည်ဟုအဆိုပြုကာ ဆလားဗယားဘာသာစကားဖြင့် မားစ်ပွဲကျင်းပခွင့်ကို သူပြန်ရုပ်သိမ်းခဲ့ပါသည်။ ကနဦးခရစ်ယာန်များ၏စိတ်ထားနှင့် လုံးဝကွာခြားလျက် သူက “အချို့နေရာဒေသများတွင် သမ္မာကျမ်းစာကို လျှို့ဝှက်ထားသင့်သည်ဟု အနန္တတန်ခိုးရှင်ဘုရားသခင် အလိုရှိတော်မူသည်” ဟူ၍ရေးသားခဲ့သည်။ ယင်းသည် ချာ့ချ်၏တရားဝင်အနေအထားဖြစ်လာသည်နှင့် ကျမ်းစာဖတ်ရှုခြင်းကို အားပေးသူများအား ကြောက်စရာကောင်းသည့်ရန်သူများအဖြစ် ပိုမို၍ယူမှတ်လာကြလေသည်။

အခြေအနေမလှသည့်ကြားတွင်ပင် အများသုံးဘာသာစကားများသို့ သမ္မာကျမ်းစာ ကူးရေးခြင်းနှင့် ဘာသာပြန်ဆိုခြင်းတို့သည် ဆက်လက်ဖြစ်မြောက်လျက်ရှိသည်။ ဥရောပတွင် ဘာသာစကားအမျိုးမျိုးသို့ ပြန်ဆိုထားသော ဘာသာပြန်ကျမ်းများသည် ပုန်းလျှိုးကွယ်လျှိုး ပျံ့နှံ့နေ၏။ ၎င်းတို့အားလုံးသည် လက်ရေးစာမူများဖြစ်ကြသည်။ အကြောင်းမှာ ဥရောပတွင် ၁၄၀၀ ပြည့်လွန်နှစ်အလယ်ပိုင်းအချိန်ကျမှသာ ရွေ့လျားခဲစာလုံးဖြင့်ပုံနှိပ်ခြင်းကို စတီထွင်ခဲ့သောကြောင့်ဖြစ်သည်။ သို့သော် လက်ရေးစာမူများသည် တန်ဖိုးကြီးပြီးရှားပါးသောကြောင့် သာမန်ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးသည် ကျမ်းစာစောင်တစ်ပိုင်းမျှ၊ သို့မဟုတ် စာမျက်နှာအနည်းငယ်မျှကို ပိုင်ဆိုင်ရရှိထားရုံမျှဖြင့် အလွန်ဝမ်းသာရ၏။ အချို့သူများဆိုလျှင် ကျမ်းပိုဒ်များစွာကိုသာမက ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစောင်တစ်အုပ်လုံးကိုပင် နှုတ်ငုံဆောင်ထားနိုင်ကြ၏!

သို့ရာတွင် အတန်ကြာလေသော် ချာ့ချ်ပြုပြင်ရေးအတွက် လှုပ်ရှားမှုများ အနှံ့အပြားဖြစ်ပေါ်လာလေသည်။ ယင်းတို့ဖြစ်ပေါ်လာရသည့် အကြောင်းတစ်ကြောင်းမှာ နေ့စဉ်အသက်တာတွင် ဘုရားသခင့်နှုတ်ကပါဌ်တော်၏ အရေးပါမှုကို ပြန်လည်သတိပြုလာကြခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ ၎င်းလှုပ်ရှားမှုများနှင့် စာပုံနှိပ်ခြင်းပညာ ထွန်းကားလာခြင်းတို့က သမ္မာကျမ်းစာကို အဘယ်သို့ဂယက်ရိုက်မည်နည်း။ ဤဆောင်းပါးအစတွင် ဖော်ပြခဲ့သော ဝီလျံတင်ဒေးနှင့် သူ၏ဘာသာပြန်ကျမ်းသည် မည်သို့ဖြစ်သွားပါသနည်း။ ကျွန်ုပ်တို့ခေတ်အထိ အဆင့်ဆင့်ဖြစ်ပျက်ခဲ့သော ဤစိတ်ဝင်စားစရာအကြောင်းကို နောက်လထုတ်များတွင် ဆက်ဖတ်ရှုကြည့်ကြပါစို့။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]

[စာမျက်နှာ ၈၊ ၉ ပါ ဇယား]

အဓိကနေ့စွဲများ သမ္မာကျမ်းစာ ကိုပျံ့နှံ့စေခြင်း

(ကားချပ်အပြည့်အစုံကို စာစောင်တွင်ကြည့်ပါ)

ခေတ်သက္ကရာဇ်မတိုင်မီ (ဘီ.စီ.အီး.)

ဟေဗြဲကျမ်းစာစောင်များ ပြီးစီးချိန် ဘီ.စီ.အီး. ၄၄၃ ခန့်

ဘီ.စီ.အီး. ၄၀၀

မဟာအလက်ဇန္ဒား (ကွယ်လွန် ဘီ.စီ.အီး. ၃၂၃ )

ဘီ.စီ.အီး. ၃၀၀

စက်ပ်ထွားဂျင့်ကိုစတင်ချိန် ဘီ.စီ.အီး. ၂၈၀ ခန့်

ဘီ.စီ.အီး. ၂၀၀

ဘီ.စီ.အီး. ၁၀၀ ပင်လယ်သေကျမ်းလိပ်အများစု ဘီ.စီ.အီး. ၁၀၀ ခန့်မှ စီ.အီး. ၆၈

ခေတ်သက္ကရာဇ် (စီ.အီး.)

ယေရုရှလင်မြို့ပျက်စီးချိန် စီ.အီး. ၇၀

ဂရိကျမ်းစောင်များ ပြီးစီးချိန် စီ.အီး. ၉၈

စီ.အီး. ၁၀၀

ယောဟန်ကျမ်း၏ရိုင်လန်းစ်ပပိုင်ရပ်စ် (စီ.အီး. ၁၂၅ မတိုင်မီ)

စီ.အီး. ၂၀၀

စီ.အီး. ၃၀၀

စီ.အီး. ၄၀၀ ဂျရိုးမ်၏ လက်တင်ဗာလ်ဂိတ် စီ.အီး. ၄၀၀ ခန့်

စီ.အီး. ၅၀၀

စီ.အီး. ၆၀၀

မက်စိုရက်တစ်ကျမ်းကိုပြင်ဆင်ခြင်း

စီ.အီး. ၇၀၀

စီ.အီး. ၈၀၀

မိုရေဗီယာဒေသသို့ စိရယ်လ်ရောက်လာ စီ.အီး. ၈၆၃

စီ.အီး. ၉၀၀

စီ.အီး. ၁၀၀၀

တိုင်းရင်းဘာသာပြန်ကျမ်း ထုတ်လုပ်ခြင်းပိတ်ပင်ချက် အမိန့်ပြန်တမ်း စီ.အီး. ၁၀၇၉

စီ.အီး. ၁၁၀၀

စီ.အီး. ၁၂၀၀

စီ.အီး. ၁၃၀၀

[စာမျက်နှာ ၉ ပါ ရုပ်ပုံ]

ကနဦးခရစ်ယာန်များ ကိုဒခ်စ်ကို ပထမဦးဆုံး စတင်အသုံးပြုခဲ့

[စာမျက်နှာ ၁၀ ပါ ရုပ်ပုံ]

ဟေဗြဲစကားလေ့လာရန် ဗက်သလီဟင်မြို့သို့ ဂျရိုးမ်သွား