ရှောလုသည် ခရစ်ယာန်များကို အဘယ်ကြောင့်နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခဲ့သနည်း

‘နာဇရက်မြို့သားယေရှု၏နာမတော်နှင့် ဆန့်ကျင်သောအမှုများကို ပြုကောင်း၏ဟု အကျွန်ုပ်စိတ်ထင်လျက်၊ ယေရုရှလင်မြို့၌ ထိုအမှုကိုပြုမိပါ၏။ ယဇ်ပုရောဟိတ်အကြီးတို့ထံ၌ အခွင့်ရပြီးလျှင်၊ သန့်ရှင်းသူအများတို့ကို ထောင်ထဲမှာလှောင်ထားပါ၏။ တပည့်တော်များသည် အသေသတ်ခြင်းကိုခံရသောအခါ အကျွန်ုပ်သည်ဝန်ခံပါ၏။ ထိုသူတို့သည် ဘုရားသခင်ကိုနှုတ်ဖြင့်ပြစ်မှားစေခြင်းငှာ၊ အကျွန်ုပ်သည် အနိုင်အထက်ပြု၍၊ ခပ်သိမ်းသောတရားဇရပ်တို့၌ ကြိမ်ဖန်များစွာ ဒဏ်ပေးပါ၏။ ပြင်းစွာသောအမျက်ဒေါသနှင့်ယစ်မူးသဖြင့်၊ တစ်ကျွန်းတစ်နိုင်ငံတိုင်အောင် သူတို့ကိုညှဉ်းဆဲနှိပ်စက်ပါ၏။’—တမန်တော် ၂၆:၉-၁၁။

တမန်တော်ပေါလုဟုလည်း လူသိများခဲ့သော တာရှုမြို့သားရှောလုသည် ထိုသို့ပြောဆိုခဲ့၏။ ဤသို့သူပြောခဲ့သည့်အချိန်တွင် သူသည် လူသစ်ဖြစ်နေခဲ့ပြီဖြစ်သည်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာကို ဆန့်ကျင်သူမဟုတ်တော့ဘဲ ယခု သူသည် ယင်းဘာသာကိုအလွန်စိတ်ထက်သန်စွာ အားပေးထောက်ခံသူတစ်ဦးဖြစ်နေပေပြီ။ သို့သော် ခရစ်ယာန်များကို ယခင်က နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းရန် ရှောလုကို မည်သည့်အရာကလှုံ့ဆော်ပေးခဲ့သနည်း။ ဤလုပ်ဆောင်မှုများကို “ပြုကောင်း၏ဟု” သူအဘယ်ကြောင့်ထင်မြင်ယူဆခဲ့သနည်း။ သူ၏အတ္ထုပ္ပတ္တိမှရရှိနိုင်သည့် သင်ခန်းစာအချို့ရှိပါသလော။

သတေဖန်ကို ကျောက်ခဲနှင့်ပေါက်ခြင်း

ရှောလုသည် သတေဖန်ကို သတ်သူများအဝင်အဖြစ် သမ္မာကျမ်းစာမှတ်တမ်းတွင် ဖော်ပြသည်။ “[သတေဖန်ကို] မြို့ပြင်သို့နှင်ထုတ်ပြီးမှ ကျောက်ခဲနှင့်ပစ်ကြ၏။ သက်သေခံတို့သည်လည်း မိမိတို့အဝတ်ကို ရှောလုအမည်ရှိသော လုလင်၏ခြေရင်း၌ထားကြ၏။” “သူ့ကို ကွပ်မျက်သောအမှု၌ ရှောလုသည် သဘောတူခဲ့၏။” (တမန်တော် ၇:၅၈; ၈:၁၊ ကဘ) ဘာက ထိုကျူးလွန်မှုသို့ ဦးတည်စေခဲ့သနည်း။ ကိလိကိပြည်သားအချို့အပါအဝင် ဂျူးများသည် သတေဖန်နှင့်ငြင်းခုံခဲ့ကြရာ သူ့ကိုမဆီးတားနိုင်ခဲ့ကြချေ။ ထိုတွင် ကိလိကိပြည်သားဖြစ်သူ ရှောလုပါမပါ မဖော်ပြထားပါ။ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ၊ သူတို့သည် သတေဖန်ကို မမှန်သောသက်သေများဖြင့် ပြစ်မှားစော်ကားသူအဖြစ် စွပ်စွဲခဲ့ကာ လွှတ်တော်ရှေ့မှောက်သို့ ဆွဲခေါ်ခဲ့၏။ (တမန်တော် ၆:၉-၁၄) ယဇ်ပုရောဟိတ်မင်းကြီး ဦးစီးခဲ့သောယင်းလွှတ်တော်သည် ဂျူးအထက်တရားရုံးအဖြစ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဘာသာရေးတရားရုံးချုပ်အဖြစ် ယင်း၏အဖွဲ့ဝင်များသည် အယူဝါဒဆိုင်ရာစင်ကြယ်မှုဟု သူတို့ခံယူထားရာကိုလည်း ထိန်းသိမ်းရသည်။ သူတို့၏အမြင်တွင် သတေဖန်သည် အသေသတ်ခြင်းခံထိုက်၏။ ပညတ်တရားတော်ကို မစောင့်ရှောက်ဟု သူတို့ကိုစွပ်စွဲဝံ့ခဲ့သည်။ (တမန်တော် ၇:၅၃) မည်သို့စောင့်ရှောက်ရမည်ကို သူတို့ပြသကြမည်!

ထိုထင်မြင်ချက်ကို ရှောလုသဘောတူလက်ခံခဲ့ခြင်းသည် သူ၏ခံယူချက်များနှင့်အညီဖြစ်သည်။ သူသည် ဖာရိရှဲတစ်ဦးဖြစ်ခဲ့၏။ ဩဇာအာဏာရှိသော ဤအဖွဲ့သည် ပညတ်နှင့်ဓလေ့ထုံးစံကို ကြပ်မတ်စွာလိုက်လျှောက်ရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာတရားသည် အဆိုပါယုံကြည်ချက်များကို ဖီလာဆန့်ကျင်ပြီး ယေရှုအားဖြင့်ရမည့်ကယ်တင်ခြင်းလမ်းစဉ်အသစ်ကိုသွန်သင်သည်ဟု သူတို့ခံယူခဲ့ကြသည်။ ပထမရာစုဂျူးများက သူတို့မုန်းတီးခဲ့သည့်ရောမအုပ်ချုပ်မှုထမ်းပိုးမှ လွတ်မြောက်ပေးနိုင်မည့် ဘုန်းထွန်းတောက်သောဘုရင်မေရှိယသခင်ကြွလာမည်ဟု မျှော်လင့်ခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် စော်ကားမှုစွဲချက်ဖြင့် အထက်လွှတ်တော်၏စီရင်ချက်ကိုခံရပြီးနောက် ကျိန်ခြင်းခံထိုက်သောရာဇဝတ်သားတစ်ဦးကဲ့သို့ သစ်တိုင်ပေါ်တွင်ချိတ်ဆွဲခံရသူသည် မေရှိယဖြစ်နိုင်မည်ဟု သူတို့စိတ်ထဲလုံးဝမပေါ်၊ လက်ခံနိုင်စရာမဖြစ်သည့်အပြင် မနှစ်မြို့ဖွယ်ရာဖြစ်ခဲ့သည်။

သစ်တိုင်၌ဆွဲထားခြင်းခံရသူသည် ‘ဘုရားသခင်၏ကျိန်ခြင်းကိုခံရသူ’ ဖြစ်ကြောင်း ပညတ်တရားတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ (တရားဟောရာ ၂၁:၂၂၊ ၂၃; ဂလာတိ ၃:၁၃) ရှောလု၏အမြင်တွင် “အဆိုပါစကားများသည် ယေရှုနှင့်သက်ဆိုင်ကြောင်း ရှင်းနေသည်” ဟုဖရက်ဒရစ် အက်ဖ်. ဘရုစ်ကမှတ်ချက်ချ၏။ “ကိုယ်တော်သည် ဘုရားသခင်၏ကျိန်ခြင်းခံရ၍ သေဆုံးခဲ့ရာ အဘယ်နည်းနှင့်မျှ မေရှိယမဖြစ်နိုင်ချေ၊ ထုံးတမ်းအရ မေရှိယဖြစ်ခဲ့လျှင် ဘုရားသခင်၏ကောင်းချီးကို ထူးခြားစွာခံစားရမည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် ယေရှုသည် မေရှိယဖြစ်သည်ဟုဆိုခြင်းသည် ပြစ်မှားစော်ကားမှုဖြစ်ပြီး ယုတ္တိမရှိဘဲ ထိုသို့အဆိုပြုသူများသည် စော်ကားသူများအဖြစ် သေဒဏ်ခံထိုက်သည်။” နောက်ပိုင်းတွင် ရှောလုကိုယ်တိုင်ဝန်ခံသည့်အတိုင်း “သစ်တိုင်ပေါ်မှာအသေခံတော်မူသော ခရစ်တော်၏အကြောင်းအရာ . . . သည်ယုဒအမျိုးထိမိ၍လဲစရာအကြောင်းဖြစ်၏။”—၁ ကောရိန္သု ၁:၂၃၊ ကဘ။

ယင်းသို့သောသွန်သင်ချက်ကို ရှောလုတုံ့ပြန်ပုံမှာ အတတ်နိုင်ဆုံးသန္နိဋ္ဌာန်ချကာ အပြင်းထန်ဆုံး ဆန့်ကျင်ရန်ဖြစ်သည်။ ယင်းကိုဖျောက်ဖျက်ပစ်ရန်အတွက် ကြိုးစားအားထုတ်ရာ၌ ရက်စက်ကြမ်းတမ်းမှုကိုပင် သုံးရန်ဖြစ်ခဲ့၏။ ယင်းသည် ဘုရားသခင်၏အလိုတော်ဖြစ်သည်ဟု သူအမှန်ယုံကြည်ခဲ့သည်။ ရှောလုမွေးမြူခဲ့သည့်စိတ်ဓာတ်ကို သူကိုယ်တိုင် ဤသို့ဖော်ပြခဲ့သည်– “စိတ်အားကြီးခြင်းကိုမေးသော်၊ ငါသည် အသင်းတော်ကို ညှဉ်းဆဲသောသူဖြစ်၏။ ပညတ်တရားအားဖြင့်ရသော ဖြောင့်မတ်ခြင်းကို မေးပြန်သော်၊ ငါသည်အပြစ်တင်ခွင့်နှင့် ကင်းလွတ်သောသူဖြစ်၏။” ‘ဘုရားသခင်၏အသင်းတော်ကို အတိုင်းထက်အလွန်ညှဉ်းဆဲဖျက်ဆီးခဲ့ကာ၊ ဘိုးဘေးတို့၏လက်မှ ငါခံရသောနည်းဥပဒေသဘက်၌ အထူးသဖြင့်စိတ်အားထက်သန်လျက်၊ ငါ၏လူမျိုးထဲတွင် ငါ့ရွယ်တူချင်းအများတို့ထက် ယုဒဘာသာကို ကျင်လည်လေ့ကျက်ခဲ့သည်။’—ဖိလိပ္ပိ ၃:၆; ဂလာတိ ၁:၁၃၊ ၁၄။

ဦးစီးဦးဆောင်နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းသူ

သတေဖန်သေဆုံးပြီးနောက်တွင် ရှောလုသည် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းခြင်းကို အားပေးထောက်ခံသူမျှမဟုတ်တော့ဘဲ ကိုယ်တိုင်တိုက်ပွဲဝင်ဆောင်ရွက်သူဖြစ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ပြုစဉ် သူသည် အတော်ဆိုးဝါးသည်ဟု နာမည်ရခဲ့မည်၊ အကြောင်းမှာ သူဘာသာပြောင်းပြီးနောက်၌ပင် တပည့်တော်တို့နှင့်ပေါင်းဖော်ရန်ကြိုးစားခဲ့သောအခါ “သူသည် တပည့်တော်ဖြစ်ကြောင်းကို တပည့်တော်အပေါင်းတို့သည်မယုံသဖြင့် သူ့ကိုကြောက်ရွံ့ကြ၏။” သူသည် အမှန်ပင် ခရစ်ယာန်တစ်ဦးဖြစ်ကြောင်း သိသာလာသောအခါ သူ၏ဘာသာပြောင်းခြင်းသည် ဝမ်းမြောက်ခြင်းနှင့် ကျေးဇူးတော်ချီးမွမ်းခြင်းဖြစ်ခဲ့၏။ အကြောင်းမှာ ယခင်ဆန့်ကျင်သူတစ်စုံတစ်ဦးက စိတ်နှလုံးပြောင်းလဲခဲ့သည်သာမဟုတ်ဘဲ “ငါတို့ကို ညှဉ်းဆဲဖူးသူသည် အထက်က မိမိဖျက်ဆီးသောယုံကြည်ခြင်းတရားကို ယခု မိမိဟောပြောသည်” ဟုတပည့်တော်များကြားခဲ့သောကြောင့်ဖြစ်၏။—တမန်တော် ၉:၂၆; ဂလာတိ ၁:၂၃၊ ၂၄။

ဒမာသက်မြို့သည် ယေရုရှလင်မြို့မှ ခုနစ်ရက် သို့မဟုတ် ရှစ်ရက်လမ်းလျှောက်ရသည့် မိုင်ပေါင်း ၁၄၀ ခန့်ကွာဝေးသည်။ သို့တိုင် ရှောလုသည် “တပည့်တော်တို့တစ်ဖက်၌ ခြိမ်းခြောက်၍၊ အသေသတ်ခြင်းငှာ” ယဇ်ပုရောဟိတ်မင်းထံသို့ဝင်၍ ဒမာသက်မြို့၌ရှိသော တရားဇရပ်မှူးတို့ထံသို့ အမှာစာများကိုပေးပါဟုတောင်းဆိုခဲ့သည်။ အဘယ်ကြောင့်နည်း။ “ထိုဘာသာဝင်သော” သူတို့ကိုတွေ့လျှင် ချည်နှောင်၍ ယေရုရှလင်မြို့သို့ ပို့ဆောင်ရန်အတွက်ဖြစ်သည်။ တရားဝင်သဘောတူညီချက်ဖြင့် ရှောလုသည် ‘အသင်းတော်ကိုဖျက်ဆီးကာ အိမ်များသို့ဝင်ပြီးလျှင် ယောက်ျားမိန်းမတို့ကိုဆွဲငင်၍ ထောင်ထဲ၌လှောင်ထားတတ်၏။’ အခြားသူများကို “တရားဇရပ်များ၌ရိုက်” ခဲ့ပြီး သူတို့အသေသတ်ခံရမည်ကို ထောက်ခံသည်အနေနှင့် ‘ဆန္ဒမဲပေး’ (စာသားအရ၊ သူ၏ “ကျောက်စရစ်ဖြင့်မဲပေး”) ခဲ့သည်။’—တမန်တော် ၈:၃; ၉:၁၊ ၂၊ ၁၄; ၂၂:၅၊ ၁၉; ၂၆:၁၀၊ အောက်ခြေမှတ်ချက်။

ဂါမလျေလထံမှရရှိခဲ့သော ရှောလု၏ပညာရေးနှင့် ယခုသူအသုံးပြုသော အခွင့်အာဏာကိုထောက်ရှု၍ သူသည် ပညတ်တရားကိုလေ့လာသူအဆင့်မှ ယုဒဘာသာတွင် အခွင့်အာဏာ အတော်အသင့်ရှိသည့်အဆင့်သို့ တိုးတက်ခဲ့သည်ဟု ပညာရှင်အချို့က ယုံကြည်ကြသည်။ ဥပမာ၊ တစ်ဦးက ရှောလုသည် ယေရုရှလင်မြို့ရှိ တရားဇရပ်တစ်ခုတွင် ဆရာတစ်ယောက်ဖြစ်ခဲ့ပေမည်ဟုမှန်းဆခဲ့၏။ သို့ရာတွင် ရှောလု၏ ‘မဲပေးခြင်း’ ဟူသည်—တရားရုံးအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးအဖြစ်လော၊ သို့မဟုတ် ခရစ်ယာန်များကို ကွပ်မျက်ရန်အတွက် စိတ်ဓာတ်ရေးအရ ထောက်ခံအားပေးသူတစ်ဦးအဖြစ်လော—အဘယ်အရာကိုဆိုလိုကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့အသေအချာ မသိရှိနိုင်ကြပါ။a

အစပိုင်းတွင် ခရစ်ယာန်အားလုံးတို့သည် ဂျူးများ သို့မဟုတ် ဂျူးဘာသာဝင်များဖြစ်ခဲ့ကြသည့်အတွက် ခရစ်ယာန်ဘာသာသည် ယုဒဘာသာအတွင်း အယူဖောက်ပြန်သူများ၏ အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့အဖြစ် ရှောလုသဘောပေါက်ခဲ့ပုံရ၍ ၎င်း၏နောက်လိုက်များကို တည့်မတ်ပေးရန် တရားဝင်ယုဒဘာသာ၏တာဝန်ဖြစ်သည်ဟု သူစဉ်းစားခဲ့ပေမည်။ “နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းသူပေါလုသည် ခရစ်ယာန်ဘာသာကို ယုဒဘာသာမဟုတ်သည့် ပြိုင်ဘက်ဘာသာတစ်ခုအဖြစ် ထင်မြင်ခဲ့သောကြောင့် ဆန့်ကျင်ခဲ့ခြင်းမဖြစ်နိုင်ချေ။ ခရစ်ယာန်လှုပ်ရှားမှုသည် ဂျူးအခွင့်အာဏာအောက်ရှိဆဲဖြစ်သည်ဟု သူနှင့်အခြားသူများကပါ ထင်မှတ်ခဲ့ကြပေမည်” ဟူ၍ပညာရှင်အာရ်လန်တ် ဂျေ. ဟာလ်ဂရာန်ကဆိုသည်။ ထို့ကြောင့် သူ၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ တိမ်းစောင်းသွားသူ ဂျူးများအား ယင်းဘာသာကိုစွန့်လွှတ်ပြီး အများလက်ခံထားသောယုံကြည်ချက်ကို ပြန်လက်ခံကြရန်အတွက် ရှိရှိသမျှနည်းအားလုံးကိုအသုံးပြုရန်ဖြစ်ခဲ့သည်။ (တမန်တော် ၂၆:၁၁) သူအသုံးပြုခဲ့သောနည်းတစ်နည်းမှာ ထောင်ချခြင်းဖြစ်သည်။ နောက်တစ်နည်းမှာ ရိုက်နှက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဤနည်းကို တရားသူကြီးသုံးဦးရှိသည့် မည်သည့်ဒေသန္တရတရားရုံးတွင်မဆို ရဗ္ဗိအာဏာပိုင်ကို အာခံမှုအတွက် အပြစ်ဒဏ်ပေးဆုံးမခြင်းအဖြစ်ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။

ဒမာသက်မြို့သို့သွားသော လမ်းပေါ်တွင် ရှောလုထံ ယေရှုပေါ်ထွန်းခြင်းက ၎င်းအမှုအားလုံးကိုရပ်တန့်စေခဲ့သည်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာ၏ ရက်စက်သောရန်သူတစ်ဦးအဖြစ်မှ ရှောလုသည် ရုတ်တရက် ယင်းကို အားတက်သရောထောက်ခံသူတစ်ဦးဖြစ်လာကာ များမကြာမီ ဒမာသက်မြို့ရှိဂျူးများသည် သူ့ကိုကွပ်မျက်ရန် ရှာကြံနေကြသည်။ (တမန်တော် ၉:၁-၂၃) ခရစ်ယာန်ဖြစ်လာသောရှောလုသည် နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းသူဖြစ်စဉ်က သူပြုခဲ့သောအမှုများကို ကိုယ်တိုင်ပြန်ခံခဲ့ရသည့်အတွက်ကြောင့် နောက်ပိုင်းနှစ်ပေါင်းများစွာတွင် သူကဤသို့ပြောနိုင်ခဲ့သည်– “ငါးကြိမ်မြောက်အောင် ယုဒလူတို့လက်တွင် ဒဏ်ချက်လေးဆယ်တစ်ခုယုတ် ငါခံခဲ့ရပြီ။”—၂ ကောရိန္သု ၁၁:၂၄။

ဇွဲကိုတလွဲတချော်အသုံးပြုနိုင်

ပေါလုအဖြစ် လူသိများလာသောအချိန် ဘာသာပြောင်းပြီးနောက်တွင် ရှောလုဤသို့ရေးခဲ့၏– “ငါသည် ကဲ့ရဲ့သောသူ၊ ညှဉ်းဆဲသောသူ၊ ကြမ်းကြုတ်သောသူဖြစ်ဖူးသော်လည်း၊ သစ္စာရှိသောသူဟု ထိုသခင်သည်မှတ်၍၊ ဓမ္မဆရာအရာ၌ ခန့်ထားတော်မူ၏။ ထိုသို့ငါပြုသောအခါ ယုံခြင်းမရှိ၊ အမှန်မသိဘဲပြုသောကြောင့်၊ ကရုဏာတော်ကိုငါခံရပြီ။” (၁ တိမောသေ ၁:၁၃) ထို့ကြောင့် မိမိ၏ဘာသာတရားတွင် စိတ်ရင်းမှန်ပြီး တက်ကြွလှုပ်ရှားခြင်းသက်သက်က ဘုရားသခင်၏မျက်နှာတော်ရဖို့ အာမခံချက်မဟုတ်ပါ။ ရှောလုသည် ဇွဲလုံ့လဖြင့် ကိုယ်ကိုကိုယ်သိသောစိတ်နှင့်အညီ လုပ်ဆောင်ခဲ့သော်လည်း ၎င်းသည် သူ့ကိုမမှန်ကန်စေခဲ့ပါ။ သူ၏ရဲရဲတောက်ဇွဲသည် တလွဲတချော်ဖြစ်ခဲ့၏။ (ရောမ ၁၀:၂၊ ၃ နှိုင်းယှဉ်။) ယင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့အတွက် စဉ်းစားစေသင့်သည်။

အမူအကျင့်ကောင်းဖို့သာ ဘုရားသခင်တောင်းဆိုသည်ဟု ယနေ့လူအများအခိုင်အမာခံယူထားကြသည်။ သို့သော် ၎င်းသည် ဟုတ်ပါသလော။ ကျွန်ုပ်တို့ယောက်စီယောက်တိုင်းသည် ပေါလု၏ဤတိုက်တွန်းချက်ကို နာယူလျှင်ကောင်းပေမည်– “ခပ်သိမ်းသောအရာကိုစုံစမ်း၍၊ ကောင်းသောအရာကို အမြဲကိုင်စွဲကြလော့။” (၁ သက်သာလောနိတ် ၅:၂၁) ဆိုလိုသည်မှာ ဘုရားသခင့်နှုတ်မြွက်စကားတော်အမှန်တရားဆိုင်ရာ တိကျသောအသိပညာကို ဆည်းပူးရန်အချိန်ယူပြီးနောက် ယင်းနှင့်အညီအသက်ရှင်နေထိုင်ခြင်းဖြစ်သည်။ သမ္မာကျမ်းစာကို စစ်ဆေးလေ့လာရာမှ ကျွန်ုပ်တို့ပြောင်းလဲဖို့လိုကြောင်း သိရှိပြီးနောက်တွင် ဖင့်နွှဲခြင်းမရှိဘဲ ပြောင်းကိုပြောင်းလဲသင့်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် ရှောလုကဲ့သို့ စော်ကားသူများ၊ နှိပ်စက်ညှဉ်းပန်းသူများ၊ သို့မဟုတ် ကြမ်းကြုတ်သူများဖြစ်ချင်မှဖြစ်မည်။ မည်သို့ပင်ဖြစ်ပါစေ၊ သူ့နည်းတူ ကျွန်ုပ်တို့လည်း ယုံကြည်ခြင်းနှင့်တိကျသောအသိပညာအတိုင်း လုပ်ဆောင်မှသာ ဘုရားသခင့်မျက်နှာတော်ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။—ယောဟန် ၁၇:၃၊ ၁၇။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်များ]