အစပိုင်းမှာ နွမ်းပါးပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ ကြွယ်ဝ

ကျောင်းသားဘဝမှာ အပြောင်းအလဲ သိပ်မရှိပါဘူး။ ပထမတန်းကနေ ကျောင်းပြီးတဲ့အထိ ဒီအတန်းဖော်တွေနဲ့ပဲ။ မြို့ထဲမှာ လူအားလုံးနီးပါးက ရင်းရင်းနှီးနှီး သိကြတယ်။

လစ်ဘာတီမြို့ပတ်လည်မှာ စိုက်ခင်းတွေချည်းပဲ။ ပြောင်းကို အဓိက စိုက်တယ်။ ကျွန်တော် မွေးလာတော့ အဖေက လယ်သမားတစ်ယောက်ဆီမှာ အလုပ်လုပ်တယ်။ ကျွန်တော် ဆယ်ကျော်သက်အရွယ် ရောက်တော့ ထွန်စက် မောင်းတတ်လာပြီး လယ်အလုပ်ကို အတော်လုပ်တတ်နေပြီ။

ကျွန်တော် မွေးလာတုန်းက အဖေက အသက် ၅၆ နှစ်၊ အမေက ၃၅ နှစ်။ အဖေက ဗလကောင်းပြီး ကျန်းမာသန်စွမ်းတယ်။ အလုပ်ကြိုးစားတယ်။ သားသမီးတွေကိုလည်း အလုပ်ကြိုးစားတတ်အောင် သင်ပေးတယ်။ ငွေများများ မရှိပေမဲ့ စားဝတ်နေရေးကို ဖူဖူလုံလုံ ထောက်ပံ့ပေးတယ်။ အသက် ၉၃ နှစ်မှာ အဖေ ဆုံးသွားတယ်။ အမေက ၈၆ နှစ်မှာ ဆုံးတယ်။ သူတို့နှစ်ယောက်စလုံး ယေဟောဝါကို မကိုးကွယ်ခဲ့ကြဘူး။ မောင်နှမတွေထဲမှာ ညီတစ်ယောက်ပဲ အကြီးအကဲ အစီအစဉ် စတင်တဲ့ ၁၉၇၀ အစောပိုင်းကတည်းက အကြီးအကဲအဖြစ် သစ္စာရှိရှိ အမှုဆောင်နေတယ်။

ငယ်စဉ်ဘဝ

အမေဟာ ဘုရားတရား ကိုင်းရှိုင်းသူပါ။ တနင်္ဂနွေနေ့တိုင်း ကျွန်တော်တို့ကို နှစ်ခြင်းဘုရားကျောင်း ခေါ်သွားတယ်။ သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူအကြောင်း အသက် ၁၂ နှစ်အရွယ်မှာ စကြားဖူးတာ။ “ယေရှုက ဘယ်လိုလုပ်ပြီး ခမည်းတော်ရော သားတော်ရော ဖြစ်နိုင်မှာလဲ” လို့မေးတော့ အမေက “ဒါ သိပ်နက်နဲတယ်။ အမေတို့ နားလည်ဖို့ မလိုဘူး” ဆိုပြီး ဖြေတယ်။ ကျွန်တော် တကယ်ပဲ နားမလည်ခဲ့ဘူး။ အသက် ၁၄ နှစ်ရောက်တော့ ချောင်းထဲမှာ နှစ်ခြင်းခံတယ်။ သုံးပါးပေါင်းတစ်ဆူအတွက် ရေထဲ သုံးကြိမ် နှစ်ခဲ့တယ်။

အထက်တန်းကျောင်းသားဘဝမှာ သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်က ကြေးစား လက်ဝှေ့သမား။ ကျွန်တော့်ကိုလည်း လက်ဝှေ့ထိုးဖို့ ဆွယ်တယ်။ ဒါနဲ့ လက်ဝှေ့ထိုးကျင့်ပြီး ဂိုးလ်ဒင်းဂလပ် လက်ဝှေ့အသင်းထဲ ဝင်လိုက်တယ်။ တစ်ခေါက် နှစ်ခေါက် ဝင်ထိုးပြီးနောက် သိပ်မကျွမ်းကျင်တော့ လက်လျှော့လိုက်တယ်။ နောက်ပိုင်း စစ်မှုထမ်းဖို့ ဆင့်ခေါ်ခံရပြီး ဂျာမနီကို သွားရတယ်။ အဲဒီမှာ စစ်မှုထမ်းနေတုန်း ကျွန်တော့်မှာ ဦးဆောင်နိုင်စွမ်းရှိတယ်လို့ အထက်လူကြီး ထင်တဲ့အတွက် အရာခံဗိုလ်သင်တန်း တက်ခိုင်းတယ်။ သူတို့က ကျွန်တော့်ကို စစ်တပ်မှာပဲ ဆက်လုပ်စေချင်ကြတာ။ ဒါပေမဲ့ စစ်တပ်ထဲ ဆက်မနေချင်လို့ နှစ်နှစ် စစ်မှုထမ်းပြီးနောက် ၁၉၅၆ ခုနှစ်မှာ ထွက်လိုက်တယ်။ သိပ်မကြာခင်မှာပဲ ထူးခြားတဲ့ တပ်တစ်ခုထဲ ဝင်လိုက်တယ်။

ဘဝသစ်စ

ဒီအတောအတွင်း ယောက်ျားဝါဒကို သဘောကျလာတယ်။ ရုပ်ရှင်နဲ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းမှာ မြင်ရတဲ့ ယောက်ျားဝါဒက ကျွန်တော့်ကို အတော် လွှမ်းမိုးခဲ့တယ်။ ကျွန်တော့်အထင်တော့ တရားဟောဆရာတွေ ယောက်ျား မပီသဘူး။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော့်ရဲ့ ရှုမြင်ပုံကို ပြောင်းလဲသွားစေတဲ့ အရာတချို့ကို သိလာတယ်။ တစ်နေ့၊ အနီရောင် အမိုးဖွင့်ကားနဲ့ သွားနေတုန်း မိန်းကလေးနှစ်ယောက် လက်ပြနှုတ်ဆက်တယ်။ သူတို့က အစ်မယောက်ျားရဲ့ ညီမတွေ၊ ယေဟောဝါသက်သေတွေ။ သူတို့ဆီက ကင်းမျှော်စင် နဲ့ နိုးလော့! မဂ္ဂဇင်းတွေ ယူဖူးတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကင်းမျှော်စင်ကို ဖတ်ရတာ သိပ်နားမလည်ခဲ့ဘူး။ ဒီတစ်ကြိမ်တော့ သူတို့အိမ်မှာ ကျင်းပတဲ့ အသင်းတော် စာအုပ်ကြီးသင်တန်း တက်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်တယ်။ ကြိုးစားကြည့်မယ်လို့ ပြောလိုက်တယ်။ မိန်းကလေးတွေက ပြုံးပြီး “ကတိပေးလား” လို့ မေးတော့ “ကတိပေးပါတယ်” လို့ပြောလိုက်တယ်။

ကတိပေးမိလို့ နောင်တရပေမဲ့ ကတိမဖျက်ချင်လို့ အဲဒီညမှာ စာအုပ်ကြီးသင်တန်း သွားတက်တယ်။ ကလေးတွေကို သိပ်အထင်ကြီးမိတယ်။ ကျမ်းစာအကြောင်း တော်တော် သိကြတာပဲ။ တနင်္ဂနွေနေ့တိုင်း အမေနဲ့ ဘုရားကျောင်း လိုက်တက်ခဲ့တာတောင် ကျမ်းစာအကြောင်း ကျွန်တော် အဲဒီလောက် မသိဘူး။ ဒါနဲ့ ကျမ်းစာလေ့လာဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။ အနန္တတန်ခိုးရှင် ဘုရားသခင်ရဲ့နာမည်ဟာ ယေဟောဝါဖြစ်မှန်း သိလာတယ်။ အရင်တုန်းက ယေဟောဝါသက်သေတွေအကြာင်း အမေ့ကို မေးတော့ “ယေဟောဝါဆိုတဲ့ ရှေးလူကြီးတစ်ယောက်ကို ကိုးကွယ်ကြတာ” လို့ ဖြေတယ်။ အခုမှပဲ အမှန်အတိုင်း သိရတော့တယ်။

အမှန်တရားပဲဆိုတာ သိလို့ အမြန် တိုးတက်လာတယ်။ ပထမဆုံး အစည်းအဝေး တက်ပြီး ကိုးလအကြာ ၁၉၅၇၊ မတ်လမှာ နှစ်ခြင်းခံခဲ့တယ်။ ဘဝနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ရှုမြင်ပုံ ပြောင်းလဲသွားတယ်။ တကယ့် ယောက်ျားပီသခြင်းအကြောင်း ကျမ်းစာကနေ သိလာတယ်။ ယေရှုဟာ ပြည့်ဝစုံလင်သူ ဖြစ်တယ်။ ဘယ်ယောက်ျားမှ ယေရှုရဲ့ အစွမ်းခွန်အားကို မယှဉ်နိုင်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေမှာ မပါဝင်ဘဲ ကျမ်းစာ ကြိုဟောထားတဲ့အတိုင်း ‘ဒုက္ခခံခဲ့တယ်။’ (ဟေရှာ. ၅၃:၂၊ ၇) ယေရှုရဲ့ နောက်လိုက်စစ်တွေဟာ “လူအားလုံးနဲ့ ပြောဆိုဆက်ဆံတဲ့အခါ သိမ်မွေ့တဲ့သူ” ဖြစ်ရမယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်သိလာတယ်။—၂ တိ. ၂:၂၄။

နောက်တစ်နှစ် ၁၉၅၈ မှာ ရှေ့ဆောင် စလုပ်တယ်။ မကြာခင်မှာပဲ ရှေ့ဆောင် ခဏနားလိုက်တယ်။ အကြောင်းကတော့ စာအုပ်ကြီးသင်တန်းတက်ဖို့ ဖိတ်ခဲ့တဲ့ မိန်းကလေး နှစ်ယောက်ထဲက ဂလိုရီယာနဲ့ လက်ထပ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်လို့ပဲ။ အဲဒီလို ဆုံးဖြတ်ခဲ့လို့ ဘယ်တော့မှ နောင်တမရဘူး။ ဂလိုရီယာဟာ အရင်ကရော အခုချိန်ထိပါ ကျွန်တော့်အတွက် တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ ရတနာပါ။ သူ့ကို လက်ထပ်ခဲ့လို့ သိပ်ပျော်တယ်။ သူ့အကြောင်း ဖတ်ကြည့်ပါ–

“ကျွန်မတို့က မောင်နှမ ၁၇ ယောက် ရှိတယ်။ အမေက သစ္စာရှိတဲ့ သက်သေခံပါ။ ကျွန်မ အသက် ၁၄ နှစ်မှာ အမေ ဆုံးသွားတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ အဖေ ကျမ်းစာစလေ့လာတယ်။ အမေ မရှိတဲ့နောက် အဖေက အစ်မနဲ့ ကျွန်မကို တစ်လှည့်စီ ကျောင်းတက်ခွင့်ပေးဖို့ ကျောင်းအုပ်ကြီးဆီ ခွင့်တောင်းတယ်။ အဲဒီတုန်းက အစ်မက အထက်တန်းကျောင်း တက်နေတာ။ တစ်လှည့်စီ ကျောင်းတက်ရရင် တစ်ယောက်က အိမ်မှာနေပြီး အငယ်တွေကို ထိန်းနိုင်မယ်၊ အဖေ အလုပ်ကပြန်လာချိန်မှာ ညစာအသင့်ဖြစ်အောင် ပြင်ဆင်ပေးနိုင်မယ်။ ကျောင်းအုပ်ကြီးက သဘောတူတယ်။ ဒီလိုနဲ့ အစ်မ ကျောင်းပြီးတဲ့အထိ တစ်လှည့်စီ တက်ကြတယ်။ သက်သေခံ မိသားစုနှစ်စု ကျွန်မတို့ကို ကျမ်းစာသင်ပေးတယ်။ မောင်နှမ ၁၁ ယောက် ယေဟောဝါသက်သေ ဖြစ်လာတယ်။ ကျွန်မ အရှက်ကြီးပေမဲ့ အမှုဆောင်ထွက်ရတာ ပျော်တယ်။ နှစ်တွေတစ်လျှောက် ဆမ်က ကူညီပေးတယ်။”

၁၉၅၉၊ ဖေဖော်ဝါရီမှာ ဂလိုရီယာနဲ့ ကျွန်တော် လက်ထပ်ပြီး အတူ ရှေ့ဆောင်လုပ်ကြတယ်။ အဲဒီနှစ် ဇူလိုင်လမှာ ကမ္ဘာ့ဌာနချုပ်မှာ အမှုဆောင်ချင်လို့ ဗေသလလျှောက်လွှာ တင်လိုက်တယ်။ ညီအစ်ကို ဆိုင်မွန် ကရာကာ လူတွေ့မေးမြန်းတယ်။ အဲဒီတုန်းက ဗေသလမှာ အိမ်ထောင်သည်တွေကို မခေါ်ဘူးလို့ ပြောတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ စိတ်မပျက်ပါဘူး။ နှစ်ပေါင်းများစွာကြာမှ အဲဒီဆန္ဒ ပြည့်ဝခဲ့တယ်။

ပိုလိုအပ်တဲ့နေရာမှာ အမှုဆောင်ချင်လို့ ကမ္ဘာ့ဌာနချုပ်ကို စာရေးခဲ့တယ်။ အာကင်ဆောပြည်နယ်၊ ပိုင်းဘလဖ်မြို့မှာပဲ လိုတယ်လို့ ပြန်စာရတယ်။ အဲဒီတုန်းက ပိုင်းဘလဖ်မြို့မှာ လူဖြူအသင်းတော်နဲ့ လူမည်းအသင်းတော် နှစ်ခုပဲရှိတယ်။ ကြေညာသူ ၁၄ ယောက်ပဲ ရှိတဲ့ လူမည်းအသင်းတော်ကို စေလွှတ်ခံရတယ်။

လူမျိုးရေး ခွဲခြားမှုကို ရင်ဆိုင်ခြင်း

ယေဟောဝါသက်သေ အသင်းတော်တွေမှာ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု ဘာကြောင့် ရှိနေတာလဲဆိုပြီး စဉ်းစားမိနိုင်တယ်။ အဲဒီတုန်းက ရွေးချယ်စရာ မရှိခဲ့ဘူး။ လူဖြူလူမည်း ပေါင်းသင်းတာက ဥပဒေနဲ့ မညီတဲ့အပြင် အကြမ်းဖက်မှုတွေလည်း ရှိနေတယ်။ ဒေသများစွာမှာ လူဖြူလူမည်း အတူဝတ်ပြုရင် နိုင်ငံတော်ခန်းမ ဖျက်ဆီးခံရနိုင်တယ်။ တကယ်လည်း ဖြစ်ခဲ့တယ်။ လူဖြူရပ်ကွက်မှာ လူမည်းသက်သေခံတွေ ဟောရင် အဖမ်းခံရ၊ အရိုက်ခံရနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ဟောပြောနိုင်ဖို့ ဥပဒေလိုက်နာရင်း အခြေအနေတွေ ပြောင်းလဲလာဖို့ မျှော်လင့်နေမိတယ်။

အမှုဆောင်လုပ်ငန်းမှာ အခက်အခဲတွေရှိတယ်။ လူမည်းရပ်ကွက်မှာ အမှုဆောင်ရင်း လူဖြူအိမ်ကို မတော်တဆ တံခါးခေါက်မိတဲ့အခါတွေ ရှိတယ်။ တိုတိုတုတ်တုတ် ဟောရမလား၊ တောင်းပန်ပြီး ပြန်ထွက်သွားရမလားဆိုတာ ချက်ချင်း ဆုံးဖြတ်ရတယ်။ အဲဒီတုန်းက အဲဒီလိုပါပဲ။

ရှေ့ဆောင် လုပ်နိုင်ဖို့ ဝင်ငွေရတဲ့အလုပ် လုပ်ခဲ့ရတယ်။ အလုပ်အများစုက တစ်နေ့ သုံးဒေါ်လာရတယ်။ ဂလိုရီယာက အိမ်တွေမှာ သန့်ရှင်းရေးလုပ်တယ်။ အလုပ်တစ်နေရာမှာ အချိန်တစ်ဝက်နဲ့ ပြီးအောင် ကျွန်တော် ကူလုပ်ပေးခွင့်ရခဲ့တယ်။ အဲဒီမှာ နေ့လယ်စာ ကျွေးတယ်။ အေးခဲအောင် လုပ်ထားတဲ့ အသင့်စားဗူးကို မပြန်ခင်မှာ ကျွန်တော်တို့ မျှစားကြတယ်။ ဂလိုရီယာက အပတ်တိုင်း အိမ်တစ်အိမ်မှာ မီးပူတိုက်တယ်။ ကျွန်တော်က ခြံရှင်း၊ ပြတင်းပေါက်ဆေးပြီး တခြားတောက်တိုမယ်ရ အလုပ်တွေ လုပ်တယ်။ လူဖြူအိမ်တစ်အိမ်မှာ ကျွန်တော်တို့ ပြတင်းပေါက် ဆေးတယ်။ ဂလိုရီယာက အတွင်းဘက်၊ ကျွန်တော်က အပြင်ဘက်က ဆေးတယ်။ တစ်နေကုန် ဆေးရတဲ့အတွက် နေ့လယ်စာ စားရတယ်။ ဂလိုရီယာက အိမ်ထဲမှာ စားရတယ်။ အိမ်ရှင်တွေနဲ့တော့ မဟုတ်ဘူး။ ကျွန်တော်ကတော့ အပြင်ဘက် ဂိုဒေါင်ထဲမှာ စားရတယ်။ ကျွန်တော် ဘယ်လိုမှ သဘောမထားပါဘူး။ စားလို့ ကောင်းပါတယ်။ မိသားစုကလည်း သဘောကောင်းတယ်။ ဒီစနစ်ရဲ့ အတွေးအခေါ်ကြောင့်သာ အဲဒီလိုဖြစ်နေတာ။ မှတ်မိသေးတယ်၊ တစ်ခါက ဓာတ်ဆီဆိုင်မှာ ကားဆီဖြည့်ပြီးနောက် ဂလိုရီယာ သန့်စင်ခန်း သုံးလို့ရမရ မေးကြည့်တော့ ဝန်ထမ်းက ကျွန်တော့်ကို သေသေချာချာ ကြည့်ပြီး “သော့ခတ်ထားတယ်” လို့ပြောတယ်။

အမှတ်ရစရာ ကြင်နာတဲ့လုပ်ရပ်များ

ဒါပေမဲ့ ညီအစ်ကိုတွေနဲ့ ပေါင်းသင်းရတာ၊ အမှုဆောင်သွားရတာ ပျော်တယ်။ ပိုင်းဘလဖ်ကို စရောက်တုန်းက အသင်းတော်အမှုထမ်းရဲ့ အိမ်မှာ နေကြတယ်။ သူ့ဇနီးက မယုံကြည်သူ။ သူ့ကို ဂလိုရီယာ ကျမ်းစာသင်ပေးတယ်။ သူတို့ရဲ့ သမီးနဲ့ သမက်ကို ကျွန်တော်က သင်ပေးတယ်။ သူတို့သားအမိ ယေဟောဝါကို ဝတ်ပြုဖို့ ဆုံးဖြတ်ပြီး နှစ်ခြင်းခံခဲ့တယ်။

လူဖြူအသင်းတော်မှာလည်း မိတ်ဆွေတွေ ရှိတယ်။ ကျွန်တော်တို့ကို တိတ်တိတ်လေး ညစာဖိတ်ကျွေးကြတယ်။ အဲဒီတုန်းက လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုကို အားပေးတဲ့ ကူကလပ်ကလန် (KKK) အဖွဲ့ သိပ်သောင်းကျန်းနေတာ။ ဟယ်လိုဝိန်းတစ်ညမှာ လူတစ်ယောက် KKK အဖွဲ့တွေ ဝတ်တဲ့ ဝတ်ရုံဖြူဝတ်ပြီး အိမ်ရှေ့မှာ ထိုင်နေတာ မှတ်မိနေတုန်းပဲ။ ဒါပေမဲ့ ညီအစ်ကိုတွေ မေတ္တာပြဖို့ မတွန့်ဆုတ်ခဲ့ဘူး။ နွေရာသီတစ်ခုမှာ အစည်းအဝေးကြီး သွားဖို့ ငွေလိုနေချိန် ညီအစ်ကိုတစ်ယောက်က ကျွန်တော့်ရဲ့ ၁၉၅၀ ခုနှစ်ထုတ် ဖို့ဒ်ကားကို ဝယ်ဖို့ သဘောတူတယ်။ တစ်လကြာပြီးနောက် တစ်ရက်မှာ နေပူထဲ အမှုဆောင်ထွက်၊ ကျမ်းစာသင်အံမှုတွေ သွားပြီး မောမောနဲ့ ပြန်လာတယ်။ အိမ်ရောက်တော့ သိပ်အံ့သြသွားတယ်။ အိမ်ရှေ့မှာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ကား ရပ်ထားပါလား။ “ခင်ဗျားတို့ရဲ့ ကားကို လက်ဆောင်အဖြစ် ပြန်ယူလိုက်ပါ။ သင့်ညီအစ်ကို” ဆိုတဲ့ စာတိုလေး ကားမှန်ရှေ့မှာ ညှပ်ထားတယ်။

ကြင်နာမှုပါတဲ့ နောက်လုပ်ရပ်တစ်ခုကိုလည်း မမေ့နိုင်ဘူး။ ၁၉၆၂ မှာ နယူးယောက်၊ တောင်လန်ဆင်းမှာ နိုင်ငံတော်ဓမ္မအမှုကျောင်း တက်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်ခံရတယ်။ အသင်းတော်၊ တိုက်နယ်နဲ့ ခရိုင် ကြီးကြပ်မှူးတွေကို တစ်လကြာ လေ့ကျင့်ပေးတဲ့ သင်တန်းပဲ။ ဖိတ်ခေါ်စာရချိန်မှာ ကျွန်တော် အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်နေပြီး ငွေကြေး ခက်ခဲနေတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ပိုင်းဘလဖ် တယ်လီဖုန်း ကုမ္ပဏီတစ်ခုက အလုပ်ခေါ်တယ်။ အလုပ်ရရင်တော့ ဦးဆုံး လူမည်းအလုပ်သမားဖြစ်မှာ။ ကျွန်တော့်ကို အလုပ်ခန့်မယ်တဲ့။ ဘာဆက်လုပ်ရမလဲ။ နယူးယောက်ကို သွားဖို့ ပိုက်ဆံ မရှိဘူး။ အလုပ်ဝင်ပြီး နိုင်ငံတော်ဓမ္မအမှုကျောင်း မတက်တော့ဖို့ စဉ်းစားခဲ့တယ်။ သင်တန်းမတက်နိုင်ကြောင်း စာရေးခါနီးမှာ မမေ့နိုင်စရာ ဖြစ်ရပ်တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့တယ်။

တစ်မနက်မှာ မယုံကြည်သူခင်ပွန်း ရှိတဲ့ ညီအစ်မတစ်ယောက် တံခါးလာခေါက်ပြီး စာအိတ်တစ်အိတ် ပေးတယ်။ စာအိတ်ထဲမှာ ငွေအပြည့်ပဲ။ သူနဲ့ ကလေးတွေက ကျွန်တော် နယူးယောက်ကို သွားဖို့ ခရီးစရိတ်ရအောင် မနက်စောစော ထပြီး ဝါခင်းထဲမှာ ပေါင်းရှင်းခဲ့ကြတာ။ “သင်တန်းသွားပြီး ရသလောက် သင်ခဲ့ပါ။ ပြီးရင် ကျွန်မတို့ကို ပြန်သင်ပေးပါ” လို့ပြောတယ်။ ဒါနဲ့ နောက်ငါးပတ်ကြာမှ အလုပ်ဝင်လို့ရမလားလို့ တယ်လီဖုန်းကုမ္ပဏီကို မေးကြည့်တော့ “မရဘူး” တဲ့။ ကိစ္စမရှိပါဘူး။ ဆုံးဖြတ်ပြီးပြီပဲ။ အဲဒီအလုပ် လက်မခံခဲ့တာ ဝမ်းသာမိတယ်။

ပိုင်းဘလဖ်မှာနေခဲ့တဲ့ အချိန်အကြောင်း ဂလိုရီယာ ပြောပြတယ်– “အမှုဆောင်ရပ်ကွက်ကို သိပ်ကြိုက်တာပဲ။ သင်အံမှု ၁၅-၂၀ လောက် ရှိတယ်။ မနက်ပိုင်း အမှုဆောင်ထွက်ပြီး သင်အံမှုတွေ သွားလိုက်တာ တစ်ခါတလေ ည ၁၁ နာရီ အထိပဲ။ အမှုဆောင်ရတာ သိပ်ပျော်တယ်။ အမှန်အတိုင်း ပြောရရင် ဒီမှာပဲ ဆက်အမှုဆောင်ချင်တာ။ တိုက်နယ်လုပ်ငန်းမှာ မပါချင်ဘူး။ ဒါပေမဲ့ ယေဟောဝါမှာ တခြားအစီအစဉ်ရှိတယ်။” တကယ်ရှိခဲ့တာ။

နယ်လှည့်ဘဝ

ပိုင်းဘလဖ်မှာ ရှေ့ဆောင်လုပ်နေတုန်း အထူးရှေ့ဆောင် လျှောက်လွှာဖြည့်ခဲ့တယ်။ တက္ကဆက် အသင်းတော်တစ်ခုမှာ အကူအညီ လိုနေလို့ ခရိုင်ကြီးကြပ်မှူးက ကျွန်တော်တို့ကို အထူးရှေ့ဆောင်အဖြစ် သွားစေချင်တယ်။ ကျွန်တော်တို့လည်း သိပ်မျှော်လင့်ခဲ့တာ။ အဲဒီလို ဖြစ်ခဲ့ရင် သိပ်ကောင်းမှာ။ စောင့်ပြီးရင်း စောင့်ခဲ့ပေမဲ့ အဖွဲ့အစည်းဆီက ဘာစာမှ မလာဘူး။ တစ်နေ့တော့ စာရောက်လာတယ်။ နယ်လှည့်လုပ်ငန်း လုပ်ရမယ်တဲ့။ ၁၉၆၅၊ ဇန်နဝါရီလမှာပေါ့။ အခု အမေရိကန် ဌာနခွဲကော်မတီ ညှိနှိုင်းရေးမှူး ညီအစ်ကို လီယန် ဝေ့ဗာလည်း အဲဒီတုန်းက တိုက်နယ်ကြီးကြပ်မှူးအဖြစ် ခန့်အပ်ခံရတယ်။

တိုက်နယ်ကြီးကြပ်မှူး လုပ်ရမယ်ဆိုတော့ စိုးရိမ်မိတယ်။ ဒီ့အရင် တစ်နှစ်ကျော်လောက်က ခရိုင်ကြီးကြပ်မှူး ဂျိမ်း အေ သောမ်ဆင်က ကျွန်တော့်အရည်အချင်းကို စစ်ခဲ့တယ်။ တိုးတက်ဖို့ လိုနေတဲ့ ကဏ္ဍတွေကို မေတ္တာပါပါ ထောက်ပြပြီး တိုက်နယ်ကြီးကြပ်မှူးတစ်ယောက်မှာ ရှိရမယ့် အရည်အသွေးကောင်းတွေကို ပြောပြတယ်။ တိုက်နယ်လုပ်ငန်းမှာ ပါဝင်ပြီး မကြာခင်မှာပဲ အဲဒီအကြံပြုချက်တွေ သိပ်လိုအပ်မှန်း သိလာတယ်။ ညီအစ်ကို သောမ်ဆင်ဟာ ကျွန်တော် တွဲအမှုဆောင်ခဲ့ရတဲ့ ဦးဆုံး ခရိုင်ကြီးကြပ်မှူးပါပဲ။ ဒီသစ္စာရှိ ညီအစ်ကိုဆီကနေ အများကြီး သင်ယူခဲ့ရတယ်။

အဲဒီတုန်းက တိုက်နယ်ကြီးကြပ်မှူးတွေဟာ လေ့ကျင့်မှု သိပ်မရကြဘူး။ အသင်းတော်ကို တိုက်နယ်ကြီးကြပ်မှူး လည်ပတ်တဲ့အခါ သူနဲ့အတူ တစ်ပတ် လိုက်ကြည့်ရတယ်။ နောက်တစ်ပတ် အသင်းတော်နောက်တစ်ခုကို ကျွန်တော် လည်ပတ်တော့ သူလိုက်ကြည့်တယ်။ အကြံဉာဏ်တွေ၊ လမ်းညွှန်ချက်တွေ ပေးတယ်။ ပြီးရင် ကိုယ့်ဟာကိုယ် တိုက်နယ် စပတ်ရတော့တယ်။ “ငါတို့ကို တကယ်ထားခဲ့ပြီလား” လို့ ဂလိုရီယာကို ပြောခဲ့တာ မှတ်မိသေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ အရေးကြီးတဲ့ အချက်တစ်ခုကို သိလာတယ်။ ကျွန်တော်တို့သာ ကူညီပေးတာကို လက်ခံမယ်ဆိုရင် ကူညီပေးမယ့် ညီအစ်ကိုတွေ အမြဲရှိနေတယ်။ အဲဒီတုန်းက နယ်လှည့်ကြီးကြပ်မှူး ဂျေ အာ ဘရောင်း၊ ဗေသလအိမ်သား ဖရက်ရာ့စ် စတဲ့ ဝါရင့်ညီအစ်ကိုတွေရဲ့ အကူအညီကို အခုထိ တန်ဖိုးထားနေတုန်းပါပဲ။

အဲဒီတုန်းက လူမျိုးရေးခွဲခြားမှု ပြင်းထန်တယ်။ တစ်ခါက တန်နက်စီးပြည်နယ်၊ မြို့တစ်မြို့ကို လည်ပတ်နေတုန်း KKK အဖွဲ့တွေ ချီတက်လာတယ်။ နောက်တစ်ကြိမ် အမှုဆောင်ထွက်ပြီး အမြန်ရ စားသောက်ဆိုင်မှာ နားနေတုန်း ကျွန်တော် သန့်စင်ခန်းသွားတော့ တက်တူးထိုးထားပြီး ရုပ်ကြမ်းကြမ်းနဲ့ လူဖြူတစ်ယောက် ထပြီး ကျွန်တော့်နောက် လိုက်လာတယ်။ ဒါကိုမြင်တော့ ကျွန်တော်တို့နှစ်ယောက်စလုံးထက် ပိုထွားတဲ့ လူဖြူညီအစ်ကိုတစ်ယောက် လိုက်လာပြီး “ညီအစ်ကို ဟာ့ဒ်၊ အဆင်ပြေရဲ့လား” လို့မေးတယ်။ ဒါနဲ့ ရုပ်ကြမ်းကြမ်းနဲ့ လူဖြူလည်း သန့်စင်ခန်းတောင် မသုံးတော့ဘဲ ချက်ချင်း လှည့်ထွက်သွားတယ်။ တကယ်တော့ လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုက လူတစ်ယောက်ရဲ့ အသားအရောင်နဲ့ မဆိုင်ဘဲ အာဒံဆီကရထားတဲ့ အပြစ်ကြောင့်ဆိုတာ နှစ်တွေတစ်လျှောက် မြင်ခဲ့ရတယ်။ ညီအစ်ကိုဆိုတာ ဘယ်အသားရောင်ပဲဖြစ်ဖြစ် လိုအပ်ရင် ကျွန်တော်တို့အတွက် အသက်စွန့်ရဲသူဖြစ်မှန်း သိလာတယ်။

နောက်ပိုင်း ကြွယ်ဝ

ကျွန်တော်တို့ နယ်လှည့်လုပ်ငန်းမှာ ၃၃ နှစ်မှာ ပါဝင်ခဲ့တယ်။ ကြွယ်ဝတဲ့ ကောင်းချီးတွေ၊ အားရှိစရာ အတွေ့အကြုံတွေ ရခဲ့တဲ့ နှစ်တွေပါပဲ။ နောက်ထပ်ကောင်းချီးတစ်ခု ရသေးတယ်။ ၁၉၉၇၊ သြဂုတ်လမှာ နှစ်အကြာကြီး မက်ခဲ့ရတဲ့ အိပ်မက် တကယ်ဖြစ်လာတယ်။ ဦးဆုံးအကြိမ် လျှောက်လွှာတင်ပြီး ၃၈ နှစ်ကြာမှ အမေရိကန်ဗေသလမှာ အမှုဆောင်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်ခံရတယ်။ နောက်တစ်လမှာ စအမှုဆောင်တယ်။ ဗေသလက တာဝန်ရှိညီအစ်ကိုတွေ ကျွန်တော့်ကို ယာယီပဲ လိုတာလို့ ထင်ခဲ့ပေမဲ့ အဲဒီလို မဟုတ်ခဲ့ဘူး။

ဦးဆုံး လုပ်ငန်းတော်ဌာနမှာ တာဝန်ရတယ်။ အတွေ့အကြုံ အများကြီး ရခဲ့တယ်။ ဌာနက ညီအစ်ကိုတွေဟာ နိုင်ငံတစ်ဝန်းက အကြီးအကဲအဖွဲ့တွေ၊ တိုက်နယ်ကြီးကြပ်မှူးတွေရဲ့ သိမ်မွေ့ခက်ခဲတဲ့ မေးခွန်းတွေကို ဖြေပေးရတယ်။ ကျွန်တော့်ကို စိတ်ရှည်ရှည် ကူညီလေ့ကျင့်ပေးခဲ့တဲ့ ညီအစ်ကိုတွေကို ကျေးဇူးတင်လိုက်တာ။ အခုနေ အဲဒီမှာသာ ပြန်လုပ်ခိုင်းရင် အစကနေ ပြန်သင်ရဦးမှာပဲ။

ဂလိုရီယာနဲ့ ကျွန်တော် ဗေသလဘဝကို မြတ်နိုးတယ်။ မနက်စောစော ထတတ်တဲ့အကျင့်က ဗေသလမှာ အကူအညီ ဖြစ်စေတယ်။ တစ်နှစ်လောက် ကြာပြီးနောက် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ လုပ်ငန်းတော်ကော်မတီမှာ အကူအဖြစ် အမှုဆောင်တယ်။ ၁၉၉၉ မှာ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်လာတယ်။ ဒီတာဝန်ကနေ အများကြီး သင်ယူခဲ့ရတယ်။ အဓိက သိလာတာကတော့ အသင်းတော်ရဲ့ ဦးခေါင်းဟာ လူတစ်ဦးတစ်ယောက် မဟုတ်ဘဲ ယေရှုခရစ်ဆိုတဲ့ အချက်ပဲ။

အတိတ်ကို ပြန်တွေးကြည့်လိုက်ရင် ပရောဖက် အာမုတ်လို ခံစားရတယ်။ ရာသီအလိုက် သဖန်းသီးဖောက်တဲ့၊ နိမ့်ကျတဲ့ သိုးကျောင်းသား အာမုတ်ကို ယေဟောဝါ သတိထားမိပြီး ပရောဖက်အဖြစ် ခန့်အပ်ခဲ့တယ်။ ဘုရားရေးရာဘက် ကြွယ်ဝစေတဲ့ အလုပ်ပါပဲ။ (အာ. ၇:၁၄၊ ၁၅) အင်ဒီးယားနားပြည်နယ်၊ လစ်ဘာတီမြို့ငယ်လေးက ဆင်းရဲတဲ့ လယ်သမားသား ကျွန်တော့်ကိုလည်း ယေဟောဝါ သတိထားမိပြီး ပြောမကုန်နိုင်လောက်အောင် များလှတဲ့ ကောင်းချီးတွေ သွန်းလောင်းပေးတယ်။ (ပညာ. ၁၀:၂၂) ကျွန်တော့်ဘဝ အစပိုင်းမှာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးပေမဲ့ နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဘုရားရေးရာဘက် ကြွယ်ဝလာတယ်လို့ ခံစားရတယ်။ အဲဒီလောက် ကြွယ်ဝမယ်လို့ တစ်ခါမှ မစဉ်းစားခဲ့ဖူးပါဘူး။