အပေါခရစ်ဖယ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းများ ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန် ဟုတ်သလား

“ကြီးမားတဲ့ ရှာဖွေတွေ့ရှိမှုကြီးပဲ။ လူတွေတော့ စိတ်ရှုပ်ထွေးကုန်တော့မှာပဲ။” “ဒီတွေ့ရှိမှုကြောင့် အစောပိုင်းခရစ်ယာန်ဘာသာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျွန်တော်တို့ရဲ့နားလည်မှု ပြောင်းလဲသွားပြီ။” ဒီထူးခြားတဲ့စကားတွေက “ယုဒ ခရစ်ဝင်ကျမ်း” ဆိုတဲ့စာအုပ်ကို ကြိုက်နှစ်သက်ကြတဲ့ ကျမ်းပညာရှင်တွေရဲ့စကားတွေပါ။ အဲဒီကျမ်းရဲ့ အပိုင်းအစတွေဟာ ၁၆ ရာစုကျော်ကြာတဲ့အထိ ပျောက်ဆုံးနေခဲ့ပါတယ် (အပေါ်မှာ ဖော်ပြထား)။

အဲဒီလိုနဲ့ အပေါခရစ်ဖယ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေ (apocryphal gospels) ကို လူတွေ ပြန်စိတ်ဝင်စားလာကြပါတယ်။ အပေါခရစ်ဖယ်ကျမ်းစာသားတွေဟာ ယေရှုအသက်ရှင်တုန်းက လူမသိသူမသိဖြစ်ခဲ့တဲ့ အရေးကြီးဖြစ်ရပ်တွေနဲ့ သွန်သင်ချက်တွေကို ဖော်ထုတ်ပေးတယ်ဆိုပြီး လူတချို့က အခိုင်အမာပြောကြတယ်။ မေးစရာက အဲဒီအပေါခရစ်ဖယ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေဆိုတာ ဘာတွေလဲ။ အဲဒီကျမ်းတွေက သမ္မာကျမ်းစာမှာ မတွေ့ရတဲ့ ယေရှုအကြောင်းနဲ့ ခရစ်ယာန်ဘာသာအကြောင်း အမှန်တရားတွေကို တကယ်ပဲ ဖော်ပြသလား။

ကျမ်းစာမှာပါတဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းများနဲ့ ကျမ်းစာမှာမပါတဲ့ အပေါခရစ်ဖယ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းများ

ခရစ်နှစ် ၄၁ ခု နဲ့ ၉၈ ခုကြားမှာ မဿဲ၊ မာကု၊ လုကာနဲ့ ယောဟန်တို့ဟာ “ယေရှုခရစ်၏ ဆွေစဉ်မျိုးဆက်စာရင်း” ကို ပြုစုခဲ့ကြတယ်။ (မဿဲ ၁:၁) သူတို့လေးယောက်ရေးတဲ့ မှတ်တမ်းတွေကို ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေလို့ခေါ်တတ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်ကတော့ ယေရှုခရစ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ “သတင်းကောင်း” ဖြစ်ပါတယ်။—မာကု ၁:၁။

ယေရှုအကြောင်းရေးသားတဲ့ တခြားကျမ်းတွေအပါအဝင် နှုတ်တိုက်ထုံးတမ်းစဉ်လာတွေ ရှိခဲ့ပေမဲ့လည်း စောစောက ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးကျမ်းကိုသာ ဘုရားသခင့်စွမ်းအားတော်လမ်းညွှန်မှုနဲ့ ရေးထားတဲ့ကျမ်းစောင်တွေ၊ သန့်ရှင်းသောကျမ်းစောင်များထဲမှာ ပါဝင်ထိုက်တဲ့ ကျမ်းတွေဆိုပြီး ယူမှတ်ကြပါတယ်။ အဲဒီခရစ်ဝင်ကျမ်းစောင်တွေမှာ ယေရှုရဲ့မြေကြီးအသက်တာ၊ ကိုယ်တော့် သွန်သင်ချက်တွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး “အကြွင်းမဲ့ဟုတ်မှန်” တဲ့အကြောင်းအရာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ (လုကာ ၁:၁-၄; တမန်တော် ၁:၁၊ ၂; ၂ တိမောသေ ၃:၁၆၊ ၁၇) အဲဒီကျမ်းလေးကျမ်းကို ရှေးခေတ်ခရစ်ယာန်ဂရိကျမ်းစောင်တွေတိုင်းမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဲဒီခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးကျမ်းဟာ ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်ဖြစ်တဲ့အပြင် စွမ်းအားတော်နဲ့ရေးထားတဲ့ သမ္မာကျမ်းစာအဝင် ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို သံသယဝင်စရာအကြောင်း မရှိပါဘူး။

ဒါပေမဲ့ နောက်ပိုင်းတစ်ချိန်မှာ ခရစ်ဝင်ကျမ်းလို့ နာမည်ပေးထားတဲ့ တခြားကျမ်းတွေလည်း စပြီး ထွက်ပေါ်လာပါတယ်။ အဲဒီ တခြားခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေကို အပေါခရစ်ဖယ်လို့ ခေါ်ပါတယ်။a

ခရစ်ယာန်ဘာသာကနေ အယူဖောက်ပြန်သွားတဲ့သူတွေရဲ့ လက်ထဲမှာ “အပေါခရစ်ဖယ်ကျမ်းတွေနဲ့ ကျမ်းတုတွေအများကြီး” ရှိနေတယ်၊ အဲဒီကျမ်းတွေထဲမှာ စဉ်းစားဉာဏ်မဲ့သူတွေကို စိတ်ရှုပ်ထွေးသွားစေတဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေလည်း ပါတယ်ဆိုပြီး ဒုတိယရာစုအကုန်ပိုင်းလောက်မှာ လီယွန်မြို့သား အိုင်ရီးနီးရပ်စ်က ရေးသားခဲ့တယ်။ ဒါကြောင့် အပေါခရစ်ဖယ်ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေဟာ ဖတ်ဖို့မပြောနဲ့ လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်ရင်တောင် အန္တရာယ်ရှိတယ်ဆိုပြီး သတ်မှတ်ခံလိုက်ရတယ်။

ဒါပေမဲ့ အလယ်ခေတ်က ခရစ်ယာန်ဘုန်းတော်ကြီးတွေနဲ့ စာကူးရေးသူတွေဟာ အပေါခရစ်ဖယ်ကျမ်းတွေကို ကူးယူထိန်းသိမ်းထားကြပါတယ်။ ၁၉ ရာစုလည်းရောက်ရော တခြားခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေအပါအဝင် အပေါခရစ်ဖယ်ကျမ်းအပိုင်းအစတွေကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး လူတွေကလည်း စိတ်ဝင်စားလာကြတယ်။ ကနေ့ အဲဒီကျမ်းတွေကို လူပြောများတဲ့ အဓိကဘာသာစကားတွေနဲ့ ထုတ်ဝေထားပါတယ်။

အပေါခရစ်ဖယ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းများ– ယေရှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး မဖြစ်နိုင်တဲ့မှတ်တမ်းများ

အပေါခရစ်ဖယ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေဟာ ကျမ်းစစ်ကျမ်းမှန်ဖြစ်တဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးကျမ်းမှာ အနည်းအကျဉ်း ဒါမှမဟုတ် လုံးဝမဖော်ပြထားတဲ့သူတွေအကြောင်း အလေးပေးဖော်ပြတတ်တယ်။ ဒါမှမဟုတ်ရင် သက်သေမပြနိုင်တဲ့ ယေရှုမွေးကင်းစအရွယ်က အဖြစ်အပျက်တွေကို ဖော်ပြတယ်။ အောက်ပါနမူနာတချို့ကို သုံးသပ်ကြည့်ပါ။

◼ “အစောပိုင်းယာကုပ်ခရစ်ဝင်ကျမ်း” လို့လည်းခေါ်တဲ့ “မာရိမွေးဖွားခြင်း” ကျမ်းထဲမှာ မာရိမွေးဖွားတာ၊ သူ့ရဲ့ကလေးဘဝ၊ ယောသပ်နဲ့လက်ထပ်တဲ့အကြောင်းတွေ ပါတယ်။ အကြောင်းကောင်းရှိလို့ အဲဒီကျမ်းကို ဘာသာရေးဆိုင်ရာ လုပ်ကြံရေးသားချက်နဲ့ ဒဏ္ဍာရီဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်ဆိုပြီး သတ်မှတ်ထားကြတယ်။ မာရိဟာ ထာဝစဉ် အပျိုစင်ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆကို အဲဒီကျမ်းက အားပေးတယ်။ ဒါကြောင့် မာရိကို ဂုဏ်တင်ဖို့ အဲဒီကျမ်းကိုရေးသားထားတာ ထင်ရှားပါတယ်။—မဿဲ ၁:၂၄၊ ၂၅; ၁၃:၅၅၊ ၅၆။

◼ “သောမအတုရဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်း” ကလည်း ယေရှုကို အသက် ၅ နှစ်နဲ့ ၁၂ ကြားမှာရှိတဲ့ ကလေးတစ်ဦးအဖြစ် ဖော်ပြပြီး ယုတ္တိမရှိတဲ့ အံ့ဖွယ်အမှုတွေကို ယေရှုလုပ်ပြခဲ့တဲ့အတွက် ဂုဏ်ပြုထားတယ်။ (ယောဟန် ၂:၁၁ ကိုကြည့်ပါ။) ဒါ့အပြင် အဲဒီကျမ်းက ယေရှုကို ဆိုးပေတေတဲ့၊ စိတ်လိုက်မာန်ပါလုပ်တတ်တဲ့၊ အငြိုးကြီးတဲ့ ကလေးတစ်ဦးအဖြစ် ဖော်ပြတဲ့အပြင် ဆရာ၊ အိမ်နီးချင်းနဲ့ တခြားကလေးတွေကို သူ့ရဲ့တန်ခိုးနဲ့ လက်စားချေတတ်တဲ့သူလို့ ဖော်ပြတယ်။ တချို့ဆိုရင် ယေရှုလက်ချက်နဲ့ မျက်စိကွယ်၊ ကိုယ်အင်္ဂါချို့တဲ့၊ သေတဲ့သူတောင်ရှိတယ်လို့ ဖော်ပြတယ်။

◼ “ပေတရု ခရစ်ဝင်ကျမ်း” လိုမျိုး အပေါခရစ်ဖယ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းတချို့က ယေရှု စုံစမ်းစစ်ဆေးခံရတာ၊ အသတ်ခံရတာ၊ ရှင်ပြန်ထမြောက်တာစတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို ဇောင်းပေးပြီး ရေးသားကြတယ်။ “နိကောဒင် ခရစ်ဝင်ကျမ်း” ရဲ့တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်တဲ့ “ပိလတ်ဝတ္ထု” လိုမျိုး တခြားကျမ်းတွေက ခုနကအကြောင်းတွေနဲ့ပတ်သက်ခဲ့တဲ့ လူတွေကို ဇောင်းပေးဖော်ပြတယ်။ အဲဒီကျမ်းတွေဟာ မမှန်ကန်တဲ့အကြောင်းတွေနဲ့ မရှိခဲ့တဲ့လူတွေရဲ့အကြောင်းကို ရေးသားဖော်ပြတဲ့အတွက် ယုံကြည်စိတ်ချထိုက်တဲ့ ကျမ်းတွေမဟုတ်ပါဘူး။ “ပေတရု ခရစ်ဝင်ကျမ်း” က ပုန္တိပိလတ်မှာ အပြစ်မရှိတဲ့အကြောင်း ရေးသားထားပြီး ယေရှုရှင်ပြန်ထမြောက်တာကိုလည်း စိတ်ကူးယဉ်ဆန်ဆန် ဖော်ပြထားတယ်။

အပေါခရစ်ဖယ်ခရစ်ဝင်ကျမ်းများနဲ့ ခရစ်ယာန်ဘာသာမှ အယူဖောက်ပြန်ခြင်း

၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမှာ အီဂျစ်နိုင်ငံရဲ့အထက်ပိုင်းမှာရှိတဲ့ နက်ဂ်ဟာမန်ဒီ ရွာလေးတစ်ရွာမှာ စာသားအပိုင်းအစ ၅၂ ခုပါတဲ့ ကျူစာ လက်ရေးစာမူ ၁၃ ခုကို ရွာသားတွေ အမှတ်မထင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြတယ်။ အဲဒီစာမူတွေကို ဘာသာရေးနဲ့ အတွေးအခေါ်ရောစပ်တဲ့ ပညာရပ်တစ်ခု (Gnosticism) ကို ယုံကြည်သက်ဝင်တဲ့ အုပ်စုတစ်စုက လေးရာစုမှာ ရေးသားခဲ့တာဖြစ်တယ်။ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်တဲ့ပညာ၊ အယူမှားဝတ်ပြုရေး၊ ဂရိအတွေးအခေါ်၊ ဂျူးဘာသာ၊ ခရစ်ယာန်အယူဝါဒတွေနဲ့ ရောသမမွှေထားတဲ့ အဲဒီပညာရပ်ဟာ အမည်ခံခရစ်ယာန်တချို့အပေါ် ဩဇာညောင်းသွားပြီး အယူဖောက်ပြန်သွားကြတယ်။—၁ တိမောသေ ၆:၂၀၊ ၂၁။

အဲဒီလက်ရေးစာမူ ၁၃ ခုထဲမှာ “သောမခရစ်ဝင်ကျမ်း၊” “ဖိလိပ္ပု ခရစ်ဝင်ကျမ်း” နဲ့ “အမှန်တရား ခရစ်ဝင်ကျမ်း” တို့ပါရှိပြီး အဲဒါတွေကို “နက်ဂ်ဟာမန်ဒီ စာကြည့်တိုက်” မှာ တွေ့ရပါတယ်။ မကြာသေးခင်က တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ “ယုဒခရစ်ဝင်ကျမ်း” ဆိုတာကိုလည်း နော့စတစ် ခရစ်ဝင်ကျမ်း (Gnostics gospel) တစ်ကျမ်းအဖြစ် သတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။ အဲဒီကျမ်းထဲမှာ ယုဒကို ယေရှုအကြောင်း ကောင်းကောင်းနားလည်တဲ့ တစ်ဦးတည်းသော တမန်တော်အဖြစ် နှစ်လို့ဖွယ်ကောင်းတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့ ပုံဖော်ထားတယ်။ ဒါ့အပြင် ယေရှုကိုလည်း “လောကသားတွေရဲ့အပြစ်အတွက် အသေခံခဲ့တဲ့ ကယ်တင်ရှင်အဖြစ်မဟုတ်ဘဲ ဉာဏ်ပညာနဲ့အသိပညာ သွန်သင်ပြသပေးသူ” အဖြစ် အဲဒီခရစ်ဝင်ကျမ်းမှာ ဖော်ပြထားတယ်လို့ ပညာရှင်တစ်ဦးက ပြောတယ်။ ဘုရားသခင့်လမ်းညွှန်မှုနဲ့ ရေးသားထားတဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေကတော့ ယေရှုဟာ လောကသားတွေရဲ့အပြစ်အတွက် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ပေးဆက်ပြီး အသေခံခဲ့တဲ့သူလို့ သွန်သင်ပါတယ်။ (မဿဲ ၂၀:၂၈; ၂၆:၂၈; ၁ ယောဟန် ၂:၁၊ ၂) ရှင်းနေတာက၊ နော့စတစ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေ (Gnostics gospels) ဟာ သမ္မာကျမ်းစာအပေါ်ထားရှိတဲ့ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ယုံကြည်ခြင်းကို ခိုင်ခံ့စေမယ့်အစား ယိုင်နဲ့စေပါတယ်။—တမန်တော် ၂၀:၃၀။

ကျမ်းစာမှာပါတဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းများရဲ့ သာလွန်မှု

အပေါခရစ်ဖယ် ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေကို အသေအချာ ဆန်းစစ်ကြည့်ရင် အဲဒီကျမ်းတွေဟာ အတုအယောင်တွေဆိုတာ သိသာလှပါတယ်။ ကျမ်းစာထဲမှာပါတဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်လိုက်ရင်လည်း အပေါခရစ်ဖယ်ကျမ်းတွေဟာ ဘုရားသခင့်လမ်းညွှန်မှုနဲ့ ရေးတဲ့ကျမ်းတွေ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ ထင်ရှားနေပါတယ်။ (၂ တိမောသေ ၁:၁၃) အပေါခရစ်ဖယ်ကျမ်းတွေကို ရေးတဲ့သူတွေက ယေရှုခရစ် ဒါမှမဟုတ် တမန်တော်တွေအကြောင်း လုံးဝမသိတဲ့သူတွေဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီကျမ်းတွေဟာ ယေရှုနဲ့ ခရစ်ယာန်ဘာသာအကြောင်း အမှန်အတိုင်းဖော်ပြနိုင်မှာမဟုတ်ဘူး။ မှန်ကန်တိကျမှုမရှိတဲ့၊ လုပ်ကြံထားတဲ့ စိတ်ကူးယဉ်ဇာတ်လမ်းတွေကိုပဲ ဖော်ပြထားတာကြောင့် ယေရှုခရစ်နဲ့ သူ့သွန်သင်ချက်တွေအကြောင်း ပိုသိလာအောင် လုံးဝ အကူအညီမပေးနိုင်ပါဘူး။—၁ တိမောသေ ၄:၁၊ ၂။

ကျမ်းစာထဲမှာပါတဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေကိုရေးတဲ့ မဿဲနဲ့ယောဟန်က ယေရှုရဲ့တမန်တော် ၁၂ ယောက်အဝင်ဖြစ်ပြီး မာကုနဲ့လုကာက တမန်တော်ပေတရုနဲ့ တမန်တော်ပေါလုတို့ရဲ့ မိတ်ဆွေရင်းချာတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ အဲဒီလေးယောက်ဟာ ခရစ်ဝင်ကျမ်းတွေကို ဘုရားသခင့်သန့်ရှင်းသောစွမ်းအားတော်ရဲ့ လမ်းညွှန်မှုနဲ့ ရေးသားခဲ့ကြတာပါ။ (၂ တိမောသေ ၃:၁၄-၁၇) ဒီအကြောင်းရင်းတွေကြောင့် “ယေရှုသည် ဘုရားသခင်၏သားတော်၊ ခရစ်တော်ဖြစ်ကြောင်း” ကို လူတစ်ဦး ယုံကြည်နိုင်အောင် လိုအပ်တဲ့ အချက်အလက်အားလုံးကို အပေါခရစ်ဖယ်ကျမ်းတွေမှာမဟုတ်ဘဲ မဿဲ၊ မာကု၊ လုကာနဲ့ ယောဟန်တို့ရဲ့ ခရစ်ဝင်ကျမ်းလေးကျမ်းမှာပဲ ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။—ယောဟန် ၂၀:၃၁။

[အောက်ခြေမှတ်ချက်]

[Picture Credit Line on page 18]

Kenneth Garrett/​National Geographic Stock