Muesenu Kasingimiko ku Vakuenu

1. Omolia vika vantu valema kuvamuesa kasingimiko? (Visimo 22:1)

VUNO mualema vakuenu vami singimike ni? Mua vusunga vene, vantu ve kutondeka kulivua ngecize vava singimika ni nguetu vava haka seho. Kaha cekutu vuisa ndzolela nga vakuetu vatu singimika. Ngeci Mbimbiliya yatu longesa nguayo, “kavumbi” ni nguetu kutu singimika ca “hiana palata na olu.”—Tandenu Visimo 22:1.

2-3. (a) Omolia vika vintsimbu vimo, cekutu kaluuila kusingimika vakuetu? (b) Vika tusimutuila mu cilongesa cino?

² Vintsimbu vimo cekutu kaluuila kusingimika vakuetu. Omolia vika? Muomu tue kumona visevuka viavo. Cikuavo naua, cingi ca vantu vatu zengeleka kave kusingimika vakuavo. Vunoni ka tuapandele kulifua na vantu vaco. Omolia vika? Muomu Yehova uatonda tu singimike vantu “vose.”—1 Pet. 2:17.

³ Mu cilongesa cino, tusimutuila vika ca lomboloka kusingimika vakuetu na vati tuhasa kumuesa cifua caco (1) ku vavusoko, (2) vamuanetu mu cikungulukilo, kaha na (3) vaze ka vapuile Vakaleho. Vunoni tu tsindika cikuma ha vati tuhasa kusingimika vakuetu ambenga citu kaluuila kulingamo.

VIKA CA LOMBOLOKA KUSINGIMIKA VAKUETU?

4. Vika ca lomboloka kusingimika vakuetu?

⁴ Vati muhasa ku lombolola lizi kasingimiko? Lizi liaco liemanena cifua citue kuyoyelamo na vantu na vati tue kusinganieka kutuala hali vakevo. Kaha tue kumuesa kasingimiko ku muntu nga uakala na vifua viacili, na lingi vimo via kukomouesa ni uakala na imo mpoko hali yetu. Vunoni kasingimiko ka vusunga, kapande kufuminina ku mutima.—Mat. 15:8.

5. Vika vihasa kutukuasa linga tumuese vakuetu kasingimiko?

⁵ Yehova uatonda tu singimike vakuetu. Caku muenako, uekutu longesa tulingemo cipue vene na “vakua ku suana.” (Loma 13:​1, 7) Vunoni vamo vahasa ku singanieka nguavo: “Nja liviukisila kusingimika vantu, cakama lika nga vamuesa vifua viacili.” Vuno netu mukemuo mu tuapande ku singanieka ni? Houe, mukupua vangamba va Yehova, tua tantekeya nguetu kusingimika vantu kaca hitukilile ha viuma vive kulinga ni kuahi. Vunoni ca hitukila ha cilemo cetu kuli Yehova na cizango ca kumuvuisa ndzolela.—Yeho. 4:14; 1 Pet. 3:15.

6. Vuno citava kumuesa kasingimiko ku muntu kekumi singimika ni? Lombololenu. (Talenu naua cikupulo.)

⁶ Vamo vahasa kulihula nguavo: ‘Vuno citava vene kusingimika muntu kekutu singimika ni?’ Eyo. Tu hilulenu amo malungano. Muangana Saulu ua sahuile munendi Yonatase kumeso a vantu. (1 Sam. 20:​30-34) Vutuhu ngoco Yonatase ua singimikile ise nakuya navo mu vindzita na hakutsa cavo. (Ezu. 20:12; 2 Sam. 1:23) Sasendote Uakama Eli ua vangeyele Hana nguendi na pende. (1 Sam. 1:​12-14) Vutuhu vose mu Isaleli va tantekeyele nguavo, sasendote uakama Eli ka sungamesele vana vendi, vunoni Hana ua handekele nendi na kasingimiko. (1 Sam. 1:​15-18; 2:​22-24) Kaha vamo vamala vamu Atena vatukile kapostolo Paulu, na kumusana “mukua ku tambangela.” (Vili. 17:18) Ambe ngoco, Paulu ua handekele navo na kasingimiko. (Vili. 17:22) Aa malungano, ua muesa ngecize kulema Yehova nakumu vuila vuoma cihasa kutulingisa kusingimika vakuetu, vutuhu cihasa kutu kauuila. Tu simutuilenu ha veya tuapande ku singimika, kaha omolia vika?

SINGIMIKENU VAVUSOKO VENU

7. Omolia vika cihasa kutu kaluuila kusingimika vavusoko vetu?

⁷ Omolia vika ceku kaluuila? Tue kukala na vavusoko vetu ntsimbu ya kama. Omo liaco, tue kutantekeya vuino vifua viavo viacili kaha na vuzeye vuavo. Vamo halumo veku lisosomua cikuma, ni ve kupinda na vumo vuvezi vuekutu kaluuila ku vaniunga. Vakuavo co, vahasa vene kuhandeka ni kulinga viuma vitu vavalesa. Kaha mu cihela ca kuneha ciyulo ku ndzivo, vamo ve kukoka mbuanja mu kuhona kumuesa kasingimiko ku vusoko vuavo. Omo liaco, vusoko kavueku litavasana. Ngeci mua vuvezi vue kuzeyesa vilio via muvila na kuhona kupanga vuino, kuhona kumuesa kasingimiko ce kulingisa vusoko kuhona kupangela hamo. Kaha ngeci mua cingi ca mavezi citava ku asaka, navuno vene vose mu vusoko citava va lilongese kumuesa kasingimiko kuli umo na mukuavo.

8. Omolia vika capua ca seho kusingimika vavusoko vetu? (1 Timoteu 5:​4, 8)

⁸ Omolia vika tuapande kumuesa kasingimiko? (Tandenu 1 Timoteu 5:​4, 8.) Mu mukanda ua sonekele Paulu kuli Timoteu, ua muesele vati vavusoko vapande kulikuasa umo na mukuavo. Vunoni katua pandele kulingamo kuntsindiye. Cikuavo naua, kapostolo Paulu ua handekele nguendi vusunga vua seho, vuapande kutu lingisa kusingimika vusoko vuetu, vuapua “ku lemesa Njambi.” Eci ca lomboloka ngecize tuapande kulingamo muomu tua lema Yehova kaha uapua mutamba ua kulemesa cetu. Yehova ikeye uatumbika vusoko. (Efe. 3:​14, 15) Ngeci mukemuo, nga tumuesa kasingimiko ku vavusoko vetu, tuli naua na kusingimika Yehova, Ndundzi ya vusoko. Ovu vukevuo vusunga vua seho vuapande kutu lingisa kumuesa kasingimiko ku vusoko vuetu.

9. Vati vayala na mpuevo vapande kulimuesa kasingimiko? (Talenu naua vikupulo.)

⁹ Vati tuhasa kumuesa kasingimiko? Yala ue kusingimika mpueyendi ue kumuesa ngecize uamu haka seho ambe nga vali ha mbunga. (Visi. 31:28; 1 Pet. 3:7) Kaha ke kumu pupa, kumu vuisa ntsoni, ni kumu lingisa alivue vungoco. Muanetu Ariel,a ua yoyela ku Argentina, ua handekele nguendi: “Omolia vuvezi vua mpueyange, vintsimbu vimo ue kuhandeka viuma vie kunji vavalesa. Nga viasoloka, nje kulivuluisa nguange kati vikevio mpundu viana tondele kuhandeka. Kaha vintsimbu viaco, kuvuluka mukanda 1 Kolintu 13:​5, ceku nji kuasa kusingimika mpueyange kaha na kuhandeka nendi na ngozi.” (Visi. 19:11) Kaha mpuevo ue kusingimika yaliendi, ue kuhandeka ku vakuavo viuma viacili kutuala hali yaliendi. (Efe. 5:33) Kekumu sahula, kupaya ni kumu sembulula, muomu a tantekeya nguendi vilinga viaco vie kupihisa vulo. (Visi. 14:1) Umo ndumbuetu ku Itália nguendi: “Yaliange ue kupinda citanga caku lisosomua cikuma, kaha vintsimbu vimo njeku singanieka ngue ueku hianesamo. Kaha laza, njakele nakumu paya ku handekesi na cifua cinjakele nakumu talelamo. Vunoni kukala-kala na vantu veku singimika vakuavo, vianji kuasele linga nji singimike yaliange.”

10. Vati vanike vahasa kumuesa nguavo ve kusingimika visemi vavo?

¹⁰ Vanike, ononokenu masiko a vekumi tumbikila visemi venu. (Efe. 6:​1-3) Kaha handekeni na visemi venu na kasingimiko. (Ezu. 21:17) Omo visemi venu vaya naku kulupa, va singimikenu muku vakuasa na viuma vitondeka. Kaha lingenu cose mukuva niunga. Tu hilulenu lungano lua ndumbuetu María, cisemi cendi uayala kapuile Mukaleho ua Yehova. Kaha cisemi uendi mua vavalele, ndumbuetu María camu kaluuile kumu niunga. Ndumbuetu nguendi: “Nja vundilile, linga kati njikale lika na kasingimiko kuli tata, vunoni njihase kuva muesako. Cikuavo naua, nja singaniekele nguange nga Yehova uekunji longesa nji singimike visemi, kaha aka njihana ndzili ya kuvi puisamo. Mukuhita ca ntsimbu, nja nongonuene nguange kumuesa kasingimiko kuli vatata, kaca hitukilile ha kualula vilinga viavo, houe.” Ngeci mukemuo, ngatu singimika vavusoko vetu ambe nga cekutu kaluuila, tuka muesa nguetu tueku singimika Yehova, uze uatumbika vusoko.

SINGIMIKENU VAMUANOKO VAMU LUTSILIELO

11. Omolia vika halumo ce kupua ca cikalu kusingimika vamuanetu mu cikungulukilo?

¹¹ Omolia vika ceku kaluuila? Vutuhu vamuanetu na vandumbuetu ve kuyoya muaya vitume viamu Mbimbiliya, vunoni vintsimbu vimo vahasa kutu muesa vuhenge ni kuhandeka mezi atu vavalesa. Kaha nga umo muanetu ni ndumbuetu atu lingisa ‘ku linienga,’ cihasa kutu kaluuila kumu singimika. (Kolo. 3:13) Vika vihasa kutu kuasa kutualelaho kumuesa kasingimiko?

12. Vika capuila ca seho kumuesa kasingimiko ku vamuanetu na vandumbuetu? (2 Petulu 2:​9-12)

¹² Omolia vika tuapande kumuesa kasingimiko? (Tandenu 2 Petulu 2:​9-12.) Mu mukanda uendi ua civali, Petulu ua handekele via vamo Vakua Kilistu ka vakele naku singimika “vakua vumpahu,” ni nguetu vakuluntu mu cikungulukilo. Vati valingile tungelo va kuononoka muva muene viuma viaco? Omolia kusingimika Yehova, tungelo ka va hisile vamala vaco. Aci singaniekenu, vutuhu vapua vaku tantuluka, kuva sahuile vamala vaco. Vunoni va sezele cimpande caco mu mavoko a Yehova. (Loma 14:​10-12; setekesenu na Yunda 9.) Tuhasa ku lilongesako vimo ku tungelo vaco. Mua vusunga, nga ava tungelo va singimikile ambe vaze vakele na kuluisa. Kaha tulina vusunga vua vuingi, vuapande kutu lingisa kusingimika vamuanetu na vandumbuetu. Ngeci mukemuo, tuapande ‘kutuama,’ ni nguetu kupua lungano mu kuva singimika. (Loma 12:10) Kaha kulingamo, tuka muesa nguetu tua singimika Yehova.

13-14. Vati tuhasa kumuesa kasingimiko ku vamuanetu mu cikungulukilo? Hanenu vimueso. (Talenu naua vikupulo.)

¹³ Vati tuhasa kumuesa kasingimiko? Vakuluntu mu cikungulukilo, lihakelenu kapandi linga mu longesa na cilemo. (Film. 8, 9) Kaha nga citondeka kuva mamuna, lingenumo na ngozi kati na matoto. Vandumbuetu, muhasa ku kuasa vose mu cikungulukilo linga vali muese kasingimiko. Ngeci mukemuo, kati mulihake mu kutuaha ni kuvangeya vakuenu. (Titu 2:​3-5) Kaha tuvose tuhasa kumuesa kasingimiko ku vakuluntu mu cikungulukilo mu kupangela hamo, kuva santsela kuku fuitangana cavo mu kuendesa viuano, cipanga ca kuambulula na kukuasa vaze vave ‘kuuana na mulonga.’—Ngal. 6:1; 1 Tim. 5:17.

¹⁴ Ndumbuetu Rocío, camu kaluuilile kusingimika umo mukuluntu mu cikungulukilo uamu mamuine. Ua lomboluele nguendi: “Nja vuile vusiua, muomu nja livuile nguange kanji mamuine na ngozi. Ku ndzivo njakele nakumu paya. Vutuhu kunja vimuesele cito na meso, vunoni mu mutima nja livuile vene nguange katondele mpundu kunji kuasa. Ngeci nja sembuluile cimamuna cendi.” Vika via kuasele ndumbuetu Rocío? Ivene nguendi: “Mu kutanda Mbimbiliya, nja hiluile 1 Tesalonika 5:​12, 13. Hakeho ha njamuene nguange kanja singimikile muanetu uaco, ngeci mutima uange ua putukile kunji paya. Nja vundilile kuli Yehova na kutondesesa mu mikanda yetu linga njiuane mizimbu inji kuase kualulula visinganieka viange. Kulingamo canji kuasele kunongonona nguange, yange njakele na ku lihalesa, kati uze muanetu. Hano honi, nji nevuisisa vuino nguange ku likehesa na kusingimika vakuetu vie kuendela hamo. Vutuhu kasi nje kupangelaho nje kulinga cose nji singimike vakuetu, kaha evi vieku nji kuasa ku kukala na ciyulo ca Njambi.”

SINGIMIKENU VAZE KAVA PUILE VAKALEHO

15. Vika halumo cekutu kaluuila kusingimika vaze kava puile Vakaleho?

¹⁵ Omolia vika ceku kaluuila? Mu kuambulula, vintsimbu viavingi tue kuliuana na vantu ve kusoloka ngue kava lemene viya longesa Mbimbiliya. (Efe. 4:18) Caku muenako, vamo veku tualelelaho ku sembulula muzimbu uetu omolia cifua civa valelelamo. Kaha halumo vakuetu ku vipanga ni ku sikola vahasa ku kaluuisa muono uetu. Ngeci mukemuo, mu kuhita ca ntsimbu kasingimiko ketu kuli vakevo ka hasa ku tepuluka na kulikela ku vamuesa ngozi.

16. Vika capuila ca seho kusingimika vaze kava puile Vakaleho? (1 Petulu 2:12; 3:15)

¹⁶ Omolia vika tuapande kumuesa kasingimiko? Vulukenu nguenu Yehova ue kutuala mana ku cifua citue yoyelamo na vantu kava puile Vakaleho. Kapostolo Petulu ua vuluisile Vakua Kilistu nguendi vilinga viavo viacili vieku lingisile vamo ku “zumbangeya Njambi.” Ngeci uava kaniamesele ku lombolola viva tsiliela “na ku konkama na vuoma,” ni nguetu na kasingimiko kakama. (Tandenu 1 Petulu 2:12; 3:15.) Kaha ambenga tuli naku hakuila vitua tsiliela kuli vakua kusompesa ni vantu veka, tuapande kulingamo na kasingimiko ngue vene Yehova ali kumukulo uetu. Muomu Yehova uekumona na kuivua vitue kuhandeka na cifua citue kuvi handekelamo. Cili vene, tuakala na vusunga vuapande kutu lingisa kusingimika vaze kava puile Vakaleho!

17. Vati tuhasa kusingimika vaze kava puile Vakaleho?

¹⁷ Vati tuhasa kumuesa kasingimiko? Nga tuli mu kuambulula, katu tonda vantu va livue ngue kuvesi na seho muomu kava tantekeya viavingi kutuala ha Mbimbiliya. Vunoni tutonda kuva mona kupua vaseho kuli Njambi kaha vatu hiana. (Hangai 2:7; Filp. 2:3) Nga muntu ami sahula omolia viuma vimua tsiliela, kati mulingule ni ku handeka mezi a kasahuntu. (1 Pet. 2:23) Kaha ngamua handeka mezi a kuhona kusinganieka vuino, pingenu kuecela oho vene. Vati muhasa kusingimika vakuenu ku vipanga? Puenu mukua ku fuitangana na kumona vifua viacili via vakuluntu venu ku vipanga hamo lika na vakuenu vamue kupanga navo. (Titu 2:​9, 10) Cikuavo naua, nga mupua vakua vusunga na vakua ku fuitangana, vutuhu halumo kati vose vaka viukilila nenu, vunoni nga mulingamo muka vuisa Njambi ndzolela.—Kolo. 3:​22, 23.

18. Omolia vika capua caseho kukala na kasingimiko kaha na kusingimika vakuetu?

¹⁸ Tuakala na vusunga vuavuingi vuapande kutulingisa kukala na kasingimiko kaha na kusingimika vakuetu! Ngue mutua mono, ngatu singimika vavusoko tueku singimika naua mutue ua vusoko, Yehova. Na vuno vene, mu tueku singimika vamuanetu na vandumbuetu, tuekumuesa naua kasingimiko kuli Tatetu ua muilu. Cikuavo naua, mu tue kusingimika vaze kava puile Vakaleho, tueku va hana vukovelelo vuaku zumbangeya Njambi yetu ua kuhiana. Ambenga vamo vantu kuva tu singimika, vunoni kukala na kasingimiko na kusingimika vakuetu capua ca seho. Omolia vika? Muomu ngatu lingamo Yehova akatu vezikisa. Kaha uatu kulahesa vene nguendi: “Vaze va nji singimika ange nji ka va singimika.”—1 Sam. 2:30.