CILONGESA 40
Tualelenuho ku Kakatela ku Vusunga, Ngeci mua Petulu
“Ove Muangana, fuma kuli ange; muomu ange nji yala ua mupi.”—LUKA 5:8.
MUASO 38 A ka mi Kolesa
VI TU LILONGESAMOa
1. Vati Petulu ua livuile mua muene cikomoueso ca vantsi ca lingile Yesu?
TANGUA limo, ua ile mu ku kuata vantsi, vunoni vutsiki vuose ka lavuile na umo uahi. Kaha Yesu ua mu lekele ngueni: “Suenesa kuze kua lova kaha tenu manda enu, mu lavule.” (Luka 5:4) Vutuhu Petulu ka kele na ku vusunga nga ue ku kuatele vantsi, uononokele lika via mu lekele Yesu. Vunoni va lavuile civunga ca kama ca vantsi na vuanda vua putukile ku tavula. Ngeci Petulu na vakuavo “va komokele” na ku mona ngecize cize ca puile cikomoueso. Kaha Petulu ua handekele ngueni: “Ove Muangana, fuma kuli ange; muomu ange nji yala ua mupi.” (Luka 5:6-9) Petulu ua livuile ngue ka fuililile ku pua ndongesi ya Yesu.
2. Omo lia vika ca pua ca seho ku hilula ha muzimbu ua Petulu?
2 Cili vene Petulu ua kele na vusunga mua handekele ngueni: “Nji yala ua mupi.” Mbimbiliya ya muesa ngecize vintsimbu vimo Petulu ua liveyele via handekele na viuma via lingile. Vuno nenu vintsimbu vimo mue ku livua ngeci mueni ni? Vuno mu tonda ku pangela ha cimo ku zeya ci mue ku pinda naco ni? Nga mukemuo, ku lilongesa muzimbu ua Petulu ci hasa ku mi kuasa ku kala na lulavelelo. Vati mu hasa ku lingamo? Aci singaniekenu hali evi: Omo lia vika Yehova ua tavesele visevuka via Petulu va vi soneke mu Mbimbiliya? Va vi sonekelele vene linga tu lilongeseho vimo. (2 Tim. 3:16, 17) Ku lilongesa via ou yala ua ku hona ku tantuluka ngeci muetu, ci tu kuasa ku mona ngecize Yehova ke ku lavelela vutantuluke muli yetu. Vunoni ua tonda tu tualeleho ku kolesa mu visoti.
3. Omo lia vika tua tondeka ku kolesa?
3 Omo lia vika lukakatela lua tondeka? Muomu ntsintsa ye ku kuasa muntu ku lilongesa cuma. Ca ku muenako: Nga muntu a tonda ku lilongesa ku sika ngoma, ue ku tondeka ntsimbu ya kama amba a pue mukua vutongue. Kaha vutuhu mu nima yaco ue ku pua honi mukua vutongue, vintsimbu vimo a hasa ku sevuka. Vunoni ka hilukila mu nima. Na vuno vene, vutuhu tua vulile laza cimo citanga, tua pande ku tualelelaho ku lihakela kapandi linga kati tu uile naua mu cisevuka caco. Tu vose halumo tua lingile viuma kaha mu nima yaco tua liveyele. Vunoni ca seho ya kama, ka tua pandele ku hilukila mu nima. Muomu nga tu muesa ntsintsa Yehova a ka tu kuasa ku tualelelaho ku kola mu lutsilielo. (1 Pet. 5:10) Tu hilulenu muzimbu ua Petulu tu mone vati ua kolesele. Muomu cikeketima ca muesele Yesu kuli Petulu, ci hasa ku tu kuasa ku tualelelaho ku pangela Yehova.
PETULU UA LIHAKELELE KAPANDI KAHA VA MU VEZIKISILE
Vati mu hasa ku linga nga mu tambula cilanio ngue ca tambuile Petulu? (Talenu cinanga 4)
4. Kuliya na Luka 5:5-10, vati Petulu ua kele na ku limuenamo ikeye ivene, vunoni vati Yesu ua mu kuasele?
4 Mbimbiliya ka ya handekele omo lia vika Petulu ua litumbuile ku pua “yala ua mupi” ni vupi vuka ua kele na ku handeka. (Tandenu Luka 5:5-10.) Vunoni halumo ua lingile visevuka via kama. Yesu ua nongonuene ngecize Petulu ua vuile liova muomu ua kele na ku limona ngue cilinge ca ngoco. Vunoni, Yesu ua tantekeyele ngecize Petulu a hasa ku tualelaho ku kolesa. Ngeci na cilemo cose, ua mu kaniamesele ngueni: “Kati u ivue vuoma.” Aa mezi a muesa ngecize Yesu ua mu kulahelele, kaha evi via mu kuatele mua kama ku mutima. Muomu mu nima yaco, Petulu na muanaye Anduleo va sezele mingoso yavo ya vantsi na ku kava Mesiya ntsimbu yose. Kaha omo lia cihangula caco, va tambuile vivezikiso via vingi.—Mako 1:16-18.
5. Vivezikiso vika ua tambuile Petulu omo lia ku hasa ku vula liova lia kele nalio kaha na ku tava cilanio ca Yesu?
5 Muono ua Petulu ua sulile na ndzolela omo lia ku pua ndongesi ya Kilistu. Ca ku muenako, ua muene Yesu a kanguisa mavezi, ku tundisa vandemone na ku sangula vatsi.b (Mat. 8:14-17; Mako 5:37, 41, 42) Cikuavo naua, Petulu ua kele na civezikiso ca ku mona ku himpuka ca Yesu mua ka pua Muangana muilu, kaha cimona caco ca mu kuatele mua kama ku mutima. (Mako 9:1-8; 2 Pet. 1:16-18) Mua vusunga, omo lia ku pua ndongesi ya Yesu, Petulu ua muene viuma ka lavelelele. Kali-kali ua lihakelele kapandi ka ku vula visinganieka via ku henga! Kati ngoco vivezikiso viose evi nga via mu hitile.
6. Vuno Petulu ua hasele ku vula liova mu kantsimbu ka kandende ni? Lombololenu.
6 Vutuhu Petulu ua vuile na ku mona viuma via cili via lingile Yesu, kasi ua pindile na vuzeye vueni. Tu talenu vimo vimueso. Ca ku muenako, omo Yesu ua lekele vandongesi veni ngecize ue ku yandele na ku-tsa linga a puisemo vupolofeto vua mu Mbimbiliya, Petulu ua setekele ku mu sungamesa. (Mako 8:31-33) Kaha vintsimbu via vingi, Petulu na vapostolo vakuavo, va lihoyele ku tuala ha iya ua kama ha kati kavo. (Mako 9:33, 34) Cikuavo naua, ku vutsiki tele Yesu kanda a tse, Petulu vuasi-vuasi ua kuatele mukuale na ku teta lituitui lia umo yala. (Yoa. 18:10) Kaha ku vutsiki vuaco, omo lia liova Petulu ua vianene Yesu lutatu luose. (Mako 14:66-72) Kaha evi via mu lingisile ku lila mua kama.—Mat. 26:75.
7. Vukovelelo vuka ua kele navuo Petulu mu nima ya ku sanguka ca Yesu?
7 Yesu ka likelele ku kulahela muli Petulu. Muomu mu nima ya ku sanguka ceni, Yesu ua hanene naua kuli Petulu vukovelelo vua ku muesa ngecize ua mu lemene. Ngeci ua mu kundikile cipanga ca ku niunga vampanga veni. (Yoa. 21:15-17) Na ku likehesa cose Petulu uononokele. Kaha Petulu ua puile umo ua ku livanga i va muaniene sipilitu santu ku pentekosta ku Yelusalema.
8. Cisevuka cika ua lingile Petulu ku Antioka?
8 Petulu ambe vene mu nima ya ku pua Mukua Kilistu ua ku vuavesa, kasi ua luile na vuzeye vueni. Mu 36 T.K.N., Njambi ua tumine Petulu kuya kuli Koloneliu uze ka puile kaYundeya linga a ka mu vuavese na sipilitu santu. Evi via lingisile Petulu ku livua ngecize Njambi ka kele na kahangu, muomu ambe vaze ka va puile vaYundeya, navo citava ku pua mutamba ua cikungulukilo ca Vakua Kilistu. (Vili. 10:34, 44, 45) Kaha mu nima yaco ua livuile ku zituka ku-lia na Vakua Kilistu ka va puile vaYundeya. (Ngal. 2:12) Vunoni vamo Vakua Kilistu va puile vaYundeya kasi va singaniekele nguavo ka citava ku-lia hamo na Vakua Kilistu ka va puile vaYundeya. Kaha mua hetele ku Antioka, Petulu ua likelele ku-lia na Vakua Kilistu ka va puile vaYundeya, halumo omo lia liova lia Vakua Kilistu va puile vaYundeya. Ngeci Paulu mua muene eci civembulu ca Petulu, ua mu sungamesele vene kati ka mbunga. (Ngal. 2:13, 14) Vutuhu ngoco, Petulu ua tualeleho ku lihakela kapandi. Vika via mu kuasele?
VIKA VIA KUASELE PETULU KU KOLESA?
9. Vati Yoano 6:68, 69, ya tsindika ha lukakatela lua Petulu?
9 Petulu ua puile mukua lukakatela kaha ka tavesele na vimo viahi vi mu lingise ku likela ku kava Yesu. Ntsimbu imo ua muesele lukakatela luaco omo Yesu ua handekele vimo ka vevuisisile vandongesi. (Tandenu Yoano 6:68, 69.) Kaha vantu vavengi mu cihela ca ku vandamena va va lomboluele, va likelele ku kava Yesu. Vunoni Petulu ka lingilemo, muomu ngueni, Yesu lika ua kele “na mezi a muono ka ue ku hua ua ya-ye.”
Omo lia vika lukulahelo lua kele naluo Yesu muli Petulu lu hasa ku mi kaniamesa? (Talenu cinanga 10)
10. Vati Yesu ua muesele ngecize ua kulahelele Petulu? (Talenu naua cikupulo.)
10 Yesu ka likele ku kulahela muli Petulu. Kaha ku vutsiki vua ku manusula ha mavu tele kanda a tse, Yesu ua tantekeyele ngecize Petulu na vapostolo vakuavo va ka mu seza. Vunoni ua lekele Petulu ngueni, ua mu kulahela kaha ali na vusunga ngecize a ka tualelaho ku muesa lutsilielo lua ku kaniama. (Luka 22:31, 32) Yesu uevuisisile ngecize ‘sipilitu i na zange, vunoni ntsitu i na zeye.’ (Mako 14:38) Ngeci mukemuo, Yesu ua tualeleho ku lema Petulu ambe mu nima ya ku mu viana. Kaha ci moneka ngue omo Petulu ua kele lika lieni, Yesu ua mu solokelele. (Mako 16:7; Luka 24:34; 1 Kol. 15:5) Mua vusunga, evi via kaniamesele mua kama Petulu muomu ua kele mu vusiua omo lia visevuka vieni.
11. Vati Yesu ua kuasele Petulu ku mona ngecize Yehova kasi a ka mu kuasa?
11 Yesu ua kulahesele Petulu ngecize Yehova ue ku mu kuasele. Kaha mu nima ya cikomoueso, ua kuasele Petulu na vapostolo vakuavo ku kuata vantsi va vengi. (Yoa. 21:4-6) Cikomueso caco ca hele vusunga kuli Petulu ngecize Yehova a ka va hana viose vi ka va kambela ku muvila. Cikuavo naua, Petulu ua vulukile mezi a handekele Yesu ngecize vose vaze va “lengeya vuangana ha katete,” Yehova a ka va hana via va kambela. (Mat. 6:33) Kaha viose evi, via kuasele Petulu ku tuameka cipanga ceni ca ku ambulula ku hiana mingoso ya vantsi. Na ku simpa cose, Petulu ua kuasele makulukazi a vantu ku tava muzimbu ua cili ha litangua lia Pentekostaya 33 T.K.N. (Vili. 2:14, 37-41) Kaha mu nima ya ntsimbu, ua kuasele naua vakua Samaliya ku lilongesa via vingi ku tuala hali Kilistu. (Vili. 8:14-17; 10:44-48) Mua vusunga, Yehova ua pangesele Petulu mu njila ya ku komouesa linga a koke vantu va ku liseza-seza veze mu lukungulukilo lua Yehova.
VIKA TU LILONGESAHO?
12. Vati muzimbu ua Petulu u hasa ku tu kuasa nga visoti vi tuli na ku pinda navio vili na ku tualelelaho?
12 Yehova a hasa ku tu kuasa ku kolesa. Vunoni ka ca puile ca casi ku tualelelaho ku kolesa, cikuma-kuma nga tuli na ku pinda na vumo vuzeye. Kaha vintsimbu vimo, vuzeye vuetu vu hasa ku soloka ngue cimo citanga ca kama. Vunoni Yehova a hasa ku tu hana ndzili linga kati tu hilukile mu nima. (Visa. 94:17-19) Ca ku muenako, umo muanetu tele kanda a lilongese vusunga ua yoyele muono ua vundeyi mu miaka ya ingi. Mu nima ya ku lilongesa vusunga, ua lihakelele kapandi ka ku alulula cifua ca muono ueni na ku yoya muaya vitume via mu Mbimbiliya. Vunoni kasi ue ku pinda na masungu a ku vihia. Vika vie ku mu ku kuasa ku kolesa? Ivene ua lomboluele ngueni: “Yehova ue ku nji kaniamesa. Kaha na vukuasi vua sipilitu santu yeni . . . , nja lilongesa ngecize citava ku tualelelaho ku endela mu vusunga . . . kaha ambe na vuzeye vuange, Yehova kasi ue ku tualelelaho ku nji pangesa na ku nji kaniamesa.”
Muanetu Horst Henschel ua putukile cipanga ca ntsimbu yose lia 1 ya Janeiro, 1950. Vuno ua liveyele mu ku pangesa muono ueni mu cipanga ca Yehova ni? (Talenu vinanga 13, 15)d
13. Vati tu hasa ku kava lungano lua Petulu ngue mu va na muesa ku Vilinga 4:13, 29, 31? (Talenu naua cikupulo.)
13 Ngue mu tua mono, Petulu ua sevukile naua omo lia liova lia vantu. Vunoni ua vundilile kuli Yehova na ku hasa ku simpa. (Tandenu Vilinga 4:13, 29, 31.) Ngeci mukemuo, netu tu hasa ku vula liova li tua kala nalio. Tu hilulenu muzimbu ua muanetu Horst. Tele a cili mukuendze, ua yoyele ku ntsimbu ya vakua Nazi ku Alemanha. Omo lia liova, ua tavele ntsindiye ya ku handeka ngueni “Ua ku Sangaziala Hitler!” Mua ka lekeleko visemi veni, ka va mu tenukilile vunoni va vundilile hamo neni linga Yehova a mu kuase ku simpa. Kaha omo lia vukuasi vuaco, na ku kulahela muli Yehova, Horst ua hasele ku kolesa na ku simpa. Mu nima ya ntsimbu Horst ua handekele ngueni: “Yehova na limo litangua liahi ua nji sezele.”c
14. Vati vakuluntu mu cikungulukilo va hasa ku kaniamesa vampanga vaze va na zeye?
14 Kaha netu naua, Yehova na Yesu na limo litangua liahi va ka tu seza. Petulu mu nima ya ku viana Yesu, ua pandele ku linga cimo cihangula ca seho mu muono ueni. Vuno a likela ku pua ndongesi ya Kilistu ni a tualelaho ku kolesa? Yesu ua lambelele kuli Yehova linga lutsilielo lua Petulu kati lu tontole. Kaha ua lekele naua Petulu via civundilo caco, na ku mu leka ngueni na kulahela ngecize Petulu a ka hasa ku kaniamesa vamuanaye. (Luka 22:31, 32) Mua vusunga, mua kele na ku vuluka mezi a Yesu, Petulu ua livuile ku kaniama! Netu naua, nga tu tonda ku linga vihangula via seho mu muono, Yehova a ka tu kuasa ku kolesa. (Efe. 4:8, 11) Muanetu Paul ua pua mukuluntu mu cikungulukilo mu miaka ya ingi, mukemuo mue ku linga. Nga umo muanetu a tonda ku hilukila mu nima, ue ku mu vuluisa vati Yehova ua mu kuasele ku tantekeya vusunga. Na ku mu kuasa ku kala na vusunga ngecize Yehova ku cilemo ceni ca ya-ye na limo litangua liahi a ka mu seza. Kaha ivene ngueni: “Nja mueneho laza vamuanetu va kele mu vusiua, vunoni na vukuasi vua Yehova va hasele ku kolesa.”
15. Vati muzimbu ua Petulu na ua va Horst ua muesa ngecize tu hasa ku kulahela mezi a ku Mateo 6:33?
15 Ngue mua kuasele Petulu na vapostolo vakuavo, netu naua nga tu tuameka Vuangana vua Njambi ku lutue, Yehova a ka tu hana via tu kambela mu mu muono. (Mat. 6:33) Ndzita ya mu Civali ya mu Mavu Ose mu ya huile, muanetu Horst u tu na tumbuile ha katete, ua hanguile ku pua pioneiro. Vunoni ua puile cihutu ngeci ka kele na vusunga nga a hasa ku tualelelaho mu cipanga ca ntsimbu yose. Vati ua lingile? Uesekele Yehova mu ku pangesa ntsimbu yeni yose mu ku ambulula mu simano yose ya kaniungi ua ku zinguluka. Kaha ku ku-hua ca simano yaco, kaniungi ua mu tungumuine na imo envelope ya ku hona lizina. Mu envelope yaco mua kele vimbongo vie ku mu kuasele mu vingonde via vingi. Vuana vuaco vua hele vusunga kuli muanetu Horst ngecize Yehova a ka tualelelaho ku mu niunga. Ngeci mukemuo, tunde oho ua pangesele muono ueni uose mu ku tuameka Vuangana.—Mal. 3:10.
16. Vika ca puila ca seho ku lilongesa muzimbu ua Petulu mu mikanda ya sonekele?
16 Petulu ua vuile ndzolela ya kama mu ku mona ngecize Yesu ka likelele ku mu kulahela. Kaha Kilistu ua tualeleho ku kuasa Petulu ku kala na lutsilielo lua ku kaniama na ku pua lungano lua cili ku Vakua Kilistu. Netu tu hasa ku lilongesaho via vingi ku vilongesa via tambuile Petulu. Ikeye ua lekeleko vakuavo via lilongesele, ku hitila mu mikanda ya tumine mu vikungulukilo via ku sekulu ya ku livanga. Mu cilongesa ci na hatako, tu ka simutuila ha mikanda ya sonekele Petulu na viuma vi tu hasa ku lilongesaho.
MUASO 126 Vingilenu, Likolesienu, Puenu Vamala
a Cino cilongesa va na ci pangela ku kuasa vaze vose ve ku vi pinda na vumo vuzeye, linga va tualeleleho ku kolesa na ku pua vangamba va Yehova va lukakatela.
b Cingi ca vinimbu vi va na tumbula mu cilongesa cino, va na vi tundisa mu livulu lia Mako. Kaha ci moneka ngecize Mako ua sonekele viose evi, muomu ua kele hamo lika na Petulu ha vintsimbu viose.
c Talenu video ya muanetu Horst Henschel: “Yehova ua pua Cimpaka ca ku Kaniama Kuli Ange” mu jw.org.
d VILI HA VIKUPULO: Ngue mu va na muesa ha cimueso, visemi va va Horst Henschel vali na ku vundila hamo neni na ku mu kaniamesa a tualeleleho ku simpa.