An dat lijb denke wat ik ine anfang hat häw, hät mij hulpe foirwärtsgåe

IK WÄIR sër krank un däir in dem krankehuus lëge, in Pensilvânia stad, Estados Unidos. Air enfermeiro kërl kaim jërer halw stuun taum mij blaud meete. Ik wäir air soldåt, har 20 jåre un bün sër krank wääst. Dai enfermeiro kërl wäir bits üler as ik, un hai däir sich sër feel kopbreeken måke mit mij. Mij pressão wäir sër sijd un ik häw em soo frågt: “Duu häst nog ni aine doodblijwe saie, në?” Hai is gans wit uutsaien woore, un hät sägt: “Në, nij ais”.

Dit is passijrt mit mij in dat halw jår 1970. Dit däir soo låte dat ik kain hülp mër har. Åwer woweegen bün ik ine krankehuus wääst? Ik dau klair bits oiwer mij leewend fortele.

WOO IK DAT KRIJG KENT HÄW

Mijn arbëd wäir der dokter mithelpe. Ik däir em dai geschire geewe taum operijre. Dit is passijrt in Vietnã krijg. In dai tijd bün ik krank woore. Ik däir gërn helpe dai wat krank wäire un dai wat stöt wäire in krijg un ik wul sër gërn sin air dokter wat operijre däir. In juli 1969, ik bün henkåme in Vietnã land. Glijk dat ik henkåme bün, bün ik ain gans week bleewe åne arbëre, taum anware mit dai stuune dår, wat aners wäire un weegen dår wäir uk sër hait.

Bits tijd nåheer häw ik anfunge in ain krankehuus arbëre in Dong Tam stad. Glijk sin sër feel helicópteros kåme mit sër feel lüür wat stöt wäire. Ik däir mijn land lijbe un däir uk sër gërn arbëre. Den, ik wul glijk anfänge. Dai wat stöt wäire, wäire rasch henbröcht taum operijrt ware. Dai stuuwe taum dai lüür operijre wäire contêineres urer klain ijserstuuwe mit ar-condicionado. In dit klain stel däir air dokter wat operijre däir, air dokter wat anestesi sprütse däir, un twai enfermeiros kërls arbëre taum eer best måke taum dai lüür eer leewend reere. Dun, häw ik saie däire’s ni groote swarte säk ruunerlåre uut dai helicópteros. Denåste, ik häw waiten kreege dat in dai swarte säk wäire stüke körper fon dai wat doodmåkt woore sin weegen dat upplatsen. Soo häw ik dai krijg kent.

IK WUL GOD FIJNE

As ik jong wäir, häw ik bits kent oiwer dat wat Jehovaas Tüügen inlëre däire. Mijn mama hät dai Bijbel studijrt up ain tijd lang mit eer, åwer hät sich ni tauwe låte. Ik müüg gërn t’hoop mit eer blijwe taum hööre wat sai dår studijre däire. In dere tijd, bün ik un mijn mama sij kërl langgåe foir ain forsamlung stel fon Jehovaas Tüügen. Ik häw em frågt: “Wat fon stel is dit?” Hai hät mij sägt: “Blijw wijdaf fon dës lüür!” Ik däir mijn mama sijn kërl lijbe un respektijre, dårweegen häw ik em horgt. Dun, häw ik ni mër mit Jehovaas Tüügen fortelt.

As ik fon Vietnã tröögkåme bün, häw ik fornåme dat ik God bruuke däir im mij leewend. Andenke an dai slechte daile wat ik dår saie häw, hät mij groot waidåg bröcht, saigt soo uut dat kair onglig forståe däir, wat dår in Vietnã passijre däir. Ik kan mij denke dat dai lüür upe ruu gåe däire taum klåge fon dai americanos soldåte, dai lüür däire eer uutschimpe un säge dat sai “klain kiner doodmåke däire”, weegen sai häwe beschaid höört dat dai kiner doodmåkt wäire im krijg.

Taum näig an God ranerkåme, häw ik anfunge hengåe nam feel kirche. Ik häw ümer God lijbt, åwer hät ni mij gefale dat wat ik in dai kirche höört un saie häw. Dun, in Februar fon 1971, in ain sündag, bün ik nam ain forsamlung stel fon Jehovaas Tüügen in Delray Beach, Flórida stad hengåe.

As ik dår rinergåe bün, dai bijblisch preeg wäir bijnå al, dun, bün ik bleewe taum dai Wat Bekandmökt stuun. Ik wait ni mër wat dår fortelt woore is, åwer ik kan mij denke dat dai kiner dai bijblisch sprüüch in een Bijbel suike däire. Dat hät mij sër bewunert! Ik bün stil bleewe, häw bloos höört un keeke ales wat dår passijre däir. As ik ruutergåe däir fon dai forsamlung stel fon Jehovaas Tüügen, air fründlig braurer mit bijnå 80 jåre is kåme taum mit mij fortele. Em sij nåme wäir Jim Gardner. Hai hät mij air bauk bröcht A Verdade Que Conduz à Vida Eterna un hät mij sägt: “Ik wil dij gërn dës bauk geewe.” Wij häwe anmark dat hai dai airst mål kåme däir taum dai Bijbel mij inlëre dunerdags morgens.

In dere sündag åwends, häw ik müst arbëre. Ik däir in ain krankehuus arbëre in Boca Raton, Flórida stad. Fon klok 11 nachts bet klok 7 morgens. In dere nacht ine krankehuus wäir dat ruig, dårweegen häw ik dat bauk wat dai braurer mij geewt hät leest kreege. Ain krankeswester is dicht kåme hät mij dat bauk fone häin wegnåme hät dat bauk keeke un sägt: “Ik kan ni glööwe, wilst duu taum dës kirch tauhööre!” Ik häw dat bauk tröögnåme un eer sägt: “Ik häw bloos halw bauk leest, åwer ik main jå!” Sai is weggåe un ik häw dat gans bauk in dere nacht leest.

In dai airst dag wat dai braurer Jim Gardner kåme is taum mij dai Bijbel inlëre häw ik em frågt: “Wat daue wij lëre?” Hai hät mij antwoord: “Dat bauk wat ik dij geewt häw.” Ik häw sägt: “Ik häw dai al gans doirleest.” Dai braurer Jim hät mit gaurigkët soo sägt: “Wiman’s dai airst kapitel saie.” Ik häw mij bewunert mit woo feel daile ik ni onglig saie har! Hai hät mij forlangt dat ik etslig sprüüch leese schule in mijn aigen Bijbel. Nuu, däir ik oiwer dai wår God Jehovaa lëre. In dere dag, Jim hät drai kapitels fon dere bauk mij inlërt. Nå dere dag, jërer dunerdags morgens, däire wij drai kapitels studijre. Dat däir mij sër gefale! Tau mij, is ain groot fruir wääst dat dës uutsöcht braurer wat Charles Russell kent hät, mij inlëre däir.

Nå pår weeke, häw ik anfunge dai gaure nijges preege. Dai braurer Jim, hät mij hulpe mit feel kopbreeken wat ik har, sogår dai, dat ik ni licht maine däir huus bij huus preege. (Atos 20:20) Mit Jim preege hät mij hulpe im langsåm dat ik dat preegarbëd gërn mage däir. Bet hüüt hen tau mij dat preegarbëd is dat grötst ëren. Is kair dail wat mër wërd hät as t’hoop mit God arbëre! (1 Cor 3:9)

DAT LIJB WAT IK INE ANFANG HAT HÄW

Nuu dau ik air dail oiwer mij selwst fortele: dat lijb up Jehovaa wat ik ine anfang hat häw. (Rev 2:4) Dit lijb hät mij hulpe drëge forståe mit dai slechte daile fone krijg wat mij ine gedanke kåme däire un feel andrer daile wat ik doirset häw. (Isa 65:17)

Ik kan mij denke air dail wat passijrt is, in 1971. Bits tijd nåheer as ik mijn bijbelstuun mit Jehovaas Tüügen anfånge häw, mijn mama sijn kërl hät mij wegschikt uut mijn familg sij huus. Hai hät mij sägt dat hai ni låte däir dat air Tüüge fon Jehovaa dår wåne däir. In dës tijd mijn gild wäir knap. Jërer twai weeke däir ik mij loon krijge for dai krankehuus woo ik arbëre däir, åwer ik har al mijn gild gastijrt taum fornünftig tüüg kööpe taum preege un taum Jehovaa dijne. Ik har bits gild forwårt in air bank in anerd stel wijdaf in dai stad woo ik uptrekt woore bün. Dun, häw ik müst in mijn wåge urer auto wåne wek dågs lang. Den, ik däir mij wasche un mij rasijre in banheiros in gasolinpust.

Doir dere tijd lang aine dag, dår mijn arbëd, ik bün nå dai forsamlung stel henkåme twai stuune airer as dai forsamlung for dai preegarbëd anfänge. Ik häw mij henset riner dai forsamlung stel woo kair mij saie küün. Dun, häw ik anfånge denke an dai slime daile wat passijrt sin in Vietnã krijg. Wäir soo as wen as ik däir dai körper rüüke wat forbrent wäire im krijg un soo as ik al dai doodmåken saie däir. Wäir soo as ik gans klår saie un hööre däir dai jonges wat mit angst mij fråge däire: “Blijw ik dood? Blijw ik dood?” Ik wüst dat sai doodblijwe däire, åwer ik däir ales måke taum dit ni in mijn gesicht wijse un eer trööste. Solang as ik dår site däir, ik häw anfånge sër hüüle.

Ik däir tau Jehovaa beere, un däir nog mër hüüle (Sal 56:8) Ik häw anfånge grüüwle an dai hofnung fon dat upleewen. Dun, häw ik air dail forståe: doir dat upleewen Jehovaa God däit al dai slime daile int raich bringe dat ik saie har un däit al dai slechte forneemen wegbringe wat ik un andrer lüür forneeme daue. God däit dai jonges wat doodbleewe sin upleewe un den sai koine dai wårhët oiwer Em lëre. (Atos 24:15) Dun air groot lijb up Jehovaa hät mij oiwerhand nåme. Ik geew feele wërd an dës dag denke un dau nij ais dës dag forgeete. For dun an, ik dau mijn best måke taum ümer an dat lijb denke wat ik im anfang hat häw up Jehovaa, uphaupt wen ik wat doirsete dau.

JEHOVAA IS ÜMER GAUD MIT MIJ

Im krijg daue dai lüür feel slechte daile måke un ik wäir ni aners. Åwer wat mij sër mithelpe däit is grüüwle an twai for dai sprüüch wat mij dülst gefale daue. Dat airst is Apocalipse 12:10 un 11. Dår sägt dat dai Düüwel wart gewune ni bloos doir dai tüügen wat wij geewe daue wen wij preege, åwer uk doir dai jong schåp sij blaud. Dai twait is Gálatas 2:20. Doir dës spruch ik bün mij sicher dat Kristus “for mij” doodbleewe is. Doir Jësus sij blaud Jehovaa kan gaur daile an mij saie un hai däit mij forgeewe weegen dai daile wat ik måkt häw. Ik bün mij sicher dat foir God ik bün rëgen fon mijn süün un ik wil den mijn best måke taum dai andrer helpe dai wårhët kene oiwer oos barmhärtsig God, Jehovaa! (Heb 9:14)

Wen ik andenke dau an dat wat al passijrt is in mij leewend, ik bün dankbår dat Jehovaa ümer mij uppasst hät. Soo as an der neemlige dag wat Jim ruuterfunge hät dat ik in mijn wåge wåne däir, hai hät mij sägt oiwer ain swester wat kåmes urer stuuwe pachte däir. Gewiss is Jehovaa wääst wat mij hulpe hät doir Jim un dai laiw swester, dat ik air gaur stel häwe däir taum wåne. Jehovaa is sër gaud! Hai däit sijn reäl dijners wirklig uppasse.

HÄW LËRT MIJ ANSTRENGE UPM PREEGARBËD UN GAUD SIN MIT DAI LÜÜR

In mai 1971, häw müst nam Michigan gåe weegen ik müst wek daile dår måke. Airer as ik ruutergåe bün, ik bün nåm forsamlung stel fon mijn gemaind in Delray Beach, Flórida gåe un häw mijn auto fulmåkt mit feel buiker. As ik upm halw weeg wäir, wäire dai buiker ale al. Ik häw mit lust dai gaure nijges fon God sij Regirung preegt up irgends ain stel. Sogår ine kadës un ine banheiros fon dai rodoviárias häw ik preegt. Bet hüüt hen dau ik denke of wek for dai lüür wat dai buiker nåme häwe foirwärtsgåe sin. (1 Cor 3:6 un 7)

Åwer ik mut air dail säge. Glijk as ik dai wårhët lërt häw, har ik kaine schik taum fortele mit dai lüür uphaupt mit mijn familg. Ik har ain groot lijb up Jehovaa, dårweegen däir ik tau eer mit koråsch preege, åwer dat wäir ån gaurigkët. Ik dau sër dul lijbe mijn bruirers John un Ron un bün sër streng wääst as ik mit eer oiwer dai wårhët fortelt häw. Denåste häw ik müst eer forlange taum mij forgeewen weegen ik soo grof mit eer fortelt häw. Åwer ik dau ümer beere un forlange dat sai dai wårhët anneeme daue. Doir dai jåre lang Jehovaa hät mij belërt un nuu krijg ik preegt un inlërt mit schik. (Col 4:6)

ANDRER LÜÜR WAT IK SËR LIJBE DAU

Ik dau Jehovaa sër lijbe, un uk andrer lüür. Dai twait mësch wat ik mër lijbe dau, is mijn laiw fruug, Susan. Ik wul ain fruug wat mij mithelpe däir in Jehovaa sijne arbëd. Susan hät ain stark gloobe. Ik kan sër gaud andenke an air dag as ik eer besuikt häw, as sai nog mijn bruud wäir. Sai däir foir eer papa un mama sij huus site un däir dai Wat Bekandmökt leese t’hoop mit sijn Bijbel. Wat mij bewunret hät wäir dat sai ain stük fon dai Wat Bekandmökt leese däir, wat ni lërt ware däir upm forsamlung un ine Bijbel suike däir dai sprüüch wat dår in wäire. Ik häw dacht: “Dës fruug hät wirklig ain stark gloobe!” Wij häwe frijgt in december fon 1971, un ik dau sër danke dat sai mij bijståe hät dës gans tijd lang. Wat mij dülst gefale däit an eer, is dat sai mër lijb up Jehovaa hät as up mij.

Ik un Susan häwe twai kiner hat, Jesse un Paul. Dai sin ain seegen for oos. Solang as sai groot ware däire, Jehovaa is ümer mit eer wääst. (1 Sam 3:19) Dat sai alaine uutsöcht häwe Jehovaa dijne, daue sai Susan un ik ëre. Bet hüüt hen, daue sai nog Jehovaa dijne weegen daue andenke an dat lijb wat sai fon anfang an hat häwe. Sai bëd daue dai gans tijd oiwer tau Jehovaa arbëre al mër 20 jåre lang. Mijn fain noras, Stephanie un Racquel, daue mij sër fröölig låte un sin soo as mijn aigen määkes. Jesse un Paul häwe sich frijgt mit fruuges wat ain stark gloobe häwe un daue Jehovaa sër lijbe uutm ganse härts. (Efé 6:6)

Nå dat ik mij tauwe låte häw, häw ik 16 jåre in Rhode Island dijnt, woo ik gaure ümgang hat häw. Dår ik häw mit lijb un gaur ülster dijnt un ik dau ümer an eer denke. Ik bün uk sër dankbår up dai ülster wat dai gemainde besuike däire, weegen sai häwe mij sër hulpe, sofeel häwe mij hulpe dat ik går ni säge kan dai nåme fon ale. Is ain groot fruir arbëre mit kërls wat nij ais besijdlåte häwe dai lijb wat sai up Jehovaa im anfang hat häwe! In 1987 sin wij hentrekt nam Carolina do Norte, taum dijne woo mër lüür nöörg wäire taum preege, un dår häwe wij andrer gaur ümgang hat.a

In august fon 2002, sin ik un Susan nöögt woore taum dai Betel fon Patterson, in Estados Unidos sijn familg tauhööre un wij häwe dat annåme. Ik bün bleewe in dai Arbëd stel wat dai arbëd uppasst un Susan in dai tüügwaschstel. Sai däir gërn dår arbëre. Dun, in august fon 2005, häwe’s mij oiwer geew taum dijne soo as air fon dai Grup Kërls wat Jehovaa sijn folk lenkt. Ik däir denke ik wäir dat ni wërd dëse arbëd. Mijn laiw fruug hät sich groot kopbreeken måkt, weegen ik däir mër arbëd häwe un müst uk rëse. Susan wäir ni gërn mitm luftschif rëse, åwer wij daue sër dul rëse. Susan sägt dat dai fruuges fon dai andrer ülsters wat tauhööre taum dës Grup Kërls daue eer sër låwe un dat däit eer helpe koråsch häwe taum bijblijwe mij bijståe. Ik dau eer sër lijbe, weegen sai däit mij bijståe.

In mijn arbëdstel, häw ik feel bijler in wat groote wërd for mij häwe. Wen ik dës bijler bekijke dau, dau ik andenke an dai gaur leewend wat ik häwe dau. Ik häw al feel seegens kreege for nij ais forgeete dat lijb up Jehovaa wat ik fon anfang an hat häw.