फुटनोट

a तेस्रो शताब्दीमा, टरटुलियनले दाबी गरे कि “आफ्नो छालामा औषधी घस्‌ने, गालामा लाली लाउने, गाजल लाएर आँखाहरू ठूलो पार्ने, [स्त्रीहरूले] परमेश्‍वरको विरुद्धमा पाप गर्दछन्‌।” केश रङ्‌ग्‌याउनेहरूको पनि तिनले आलोचना गरे। मत्ती ५:३६ मा उल्लेखित येशूका शब्दहरूलाई गलत ढङ्‌गमा प्रयोग गर्दै, टरटुलियनले दोषारोपण गरे: “तिनीहरूले प्रभुलाई पनि खण्डन गर्छन्‌! तिनीहरू भन्छन्‌ ‘लौ, हेर्नुहोस्‌! सेतो अथवा कालोको ठाउँमा, हामी [हाम्रो केश] पहेंलो पार्छौं।’” तिनले अझ एसो पनि भने: “बूढ़ो हुन लाज मान्‍नेहरू आफ्नो सेतो केशलाई कालो पार्ने कोशिश गरेको पनि तपाईंले पाउनु हुनेछ।” त्यो थियो टरटुलियनको व्यक्‍तिगत विचार। तर तिनले कुरा बङ्‌ग्‌याइ रहेका थिए, किनभने मानिसको श्रापित अवस्थाको कारण स्त्रीहरू हुन्‌ र ‘प्रथम पापको कलङ्‌कका’ लागि तिनीहरू ‘हव्वा झैं शोक र पश्‍चाताप गर्दै हिंड्‌नु’ पर्ने हो भन्‍ने विचारमा तिनको सम्पूर्ण तर्क आधारित थियो। बाइबलमा चाहिं यस्तो कुनै कुरा भनिएको छैन; परमेश्‍वरले मानिसको पापी अवस्थाका लागि आदमलाई दोषी ठहराउनु भयो।—रोमी ५:१२-१४; १ तिमोथी २:१३, १४.