बुद्धिले भरिएको पुस्तकमा अहिले हाम्रोलागि सन्देश

“बुद्धिको सानो कणा [“बुद्धिको पोको,” NW] मूगाभन्दा दामी हुन्छ” भनी पुरातन समयका सबैभन्दा धनी कुलपिता अय्यूबले बताए। (अय्यूब १:३; २८:१८; ४२:१२) साँच्चै, मानिसको जीवन सफल बनाउन कुनै पनि भौतिक धनसम्पत्तिभन्दा बुद्धि अति मूल्यवान्‌ हुन्छ। बुद्धिमान्‌ राजा सुलेमानले भने, “जसरी रूपियाँपैसा एउटा आश्रय हो, त्यसरी नै बुद्धि पनि एउटा आश्रय हो। तर बुद्धिको लाभ यही हो कि बुद्धिले बुद्धिमान्‌ मानिसको प्राण जोगाइराख्छ।”—उपदेशक ७:१२, नयाँ संशोधित संस्करण।

तर आज बुद्धिका कुराहरू कहाँ पाउन सकिन्छ? मानिसहरू सल्लाहकार स्तम्भ लेखक, मनोवैज्ञानिक, मनोचिकित्सकहरूका साथै हेयरड्रेसर तथा ट्याक्सी ड्राइभरहरूसित समेत आफ्ना व्यक्‍तिगत सल्लाह माग्छन्‌। अनि कुनै एक विषयमा प्रशस्त पैसा लिएर कुनै पनि विषयमा सल्लाह दिन तत्पर सल्लाहकारहरूको कुनै कमी छैन। तथापि, ती “बुद्धि[का]” कुराहरूको नतिजा निराशा वा कहिलेकाहीं बरबादी समेत भएको छ। उसोभए, हामी साँचो बुद्धि कसरी पाउनसक्छौं?

मानवीय गतिविधिहरूबारे राम्रो जानकारी भएको व्यक्‍ति येशू ख्रीष्टले एकपल्ट यसो भन्‍नुभयो: “बुद्धि चाहिं उसका कामहरूबाट योग्य ठहरिन्छ।” (मत्ती ११:१९) आउनुहोस्‌, हामी पनि सामान्यतया मानिसहरूले जीवनमा भोग्ने समस्याहरूबारे जानकारी लेऔं। अनि ती समस्याहरू हटाउन मदत गर्ने, ‘मुगाभन्दा’ दामी ठहरिएका बुद्धिका कुराहरू के रहेछन्‌ हेरौं। सायद, तपाईंले पनि त्यो, “बुद्धिको पोको” भेट्टाएर लाभ उठाउन सक्नुहुनेछ।

के तपाईं तनाउग्रस्त हुनुहुन्छ?

लण्डनको अन्तरराष्ट्रिय हेराल्ड ट्रिब्युन यस्तो टिप्पणी गर्छ, “यस २० औं शताब्दी चिन्ताको युगको संघारमा छ तर अहिले नै मानिसहरू उदासिनताको युगमा बाँचिरहेका छन्‌।” उक्‍त पत्रिका अझ भन्छ, “गम्भीर तनाउबारे गरिएको प्रथम अन्तरराष्ट्रिय अध्ययनले मानसिक असन्तुलन विश्‍वव्यापी रूपमा बढेको कुरा प्रस्ट्याउँछ। ताइवान, लेबनान र न्युजील्याण्ड जस्ता भिन्‍नाभिन्‍नै राष्ट्रहरूका नयाँ पीढी यस रोगको सिकार हुनसक्ने सम्भावना बढी रहेको छ।” अनि १९५५ पछि जन्मेका मानिसहरू गम्भीर तनाउको शिकार हुनसक्ने सम्भावना तिनीहरूका बाजेबज्यैहरूको भन्दा तीन गुणा बढी भएको पनि बताइयो।

गम्भीर तनाउको सिकार भएकी तोमो आफ्नो प्रायजसो समय ओछ्यानमा बिताउँथिन्‌। आफ्नो दुई वर्षीय छोराको हेरविचार गर्न नसकेपछि तिनी आफ्नो माइतमा बस्न गइन्‌। केही समयपछि तिनको एक छिमेकीसित चिनजान भयो। त्यस छिमेकीको छोरी पनि तिनको छोरा जत्रै थिई। आफूलाई निकै बेकम्मा महसुस गरेकी कुरा बताउँदा ती छिमेकीले एउटा पुस्तकमा लेखिएको पद देखाइन्‌। त्यसमा यसो भनिएको थियो: “आँखाले हातलाई मलाई तेरो दरकार छैन, अथवा फेरि शिरले खुट्टालाई मलाई तिमीहरूको दरकार छैन भन्‍नसक्‍तैन। होइन तर शरीरका बढ़ता कमजोरी अङ्‌गहरूनै बरू ज्यादा आवश्‍यकीय छन्‌।”a तिनले संसारमा हरेकको आ-आफ्नै स्थान छ र सबै आवश्‍यक छन्‌ भन्‍ने बुझेपछि आफ्नो आँखाबाट बर्रर आँसु झारिन्‌।

यस छिमेकीले तिनलाई ती शब्दहरू लिपिबद्ध गरिएको पुस्तक हेर्न अनुरोध गरिन्‌। कुनै पनि काम भनौं भने सानोतिनो कामकुरो समेत गर्न नसक्ने अवस्थामा पुगेकी तोमोले यस प्रस्तावलाई स्वीकारिन्‌। उक्‍त छिमेकीले किनमेल गर्न तिनलाई मदत गर्नुका साथै हरेक दिन तिनीसँगै खाना बनाउने गरिन्‌। त्यसको एक महिनापछि तोमो बिहान सबेरै उठेर अरू गृहिणीहरूले जस्तै लुगा धुने, घर सफा गर्ने, किनमेल गर्ने र बेलुकीको खाना बनाउने गर्न थालिन्‌। थुप्रै कठिनाइहरूको सामना गर्नुपरे तापनि, तिनी भन्छिन्‌, “मैले भेट्टाएको बुद्धिका कुराहरू पालन गरेको खण्डमा म सफल हुनसक्छु भनेर मलाई पूरा विश्‍वास थियो।”

तोमोले आफूले भेट्टाएको बुद्धिलाई अपनाएर तनाउले भरिएका काला रातहरूलाई पार गर्न सकिन्‌। आफ्नो समस्या सामना गर्न तोमोले जुन कुराबाट मदत पाएकी थिइन्‌, अरूलाई पनि त्यही सल्लाह अपनाउन मदत दिने काममा तिनी पूर्ण-समय बिताउँछिन्‌। ती बुद्धिका कुराहरू एउटा प्राचीन पुस्तकमा पाइन्छ र त्यसमा आजका सबै मानिसहरूका लागि सन्देश पनि छ।

के तपाईं घरायसी समस्याहरू भोग्दै हुनुहुन्छ?

संसारभर पारपाचुके गर्नेहरूको संख्या बढ्‌दैछ। कुनै समय घनिष्ठ संयुक्‍त परिवारहरू भएकोमा घमण्ड गर्ने पूर्वीय देशहरूमा समेत घरायसी झगडाहरू चर्कंदै छ। हामी वैवाहिक जीवनसम्बन्धी बुद्धिमानी निर्देशनहरू कहाँ पाउनसक्छौं?

उदाहरणका लागि, शुगो अनि मीहोकोका दाम्पत्य जीवनलाई विचार गरौं। तिनीहरूको जीवन समस्यै समस्याले भरिएको थियो। शुगो छिट्टै रिसाउने भएकाले मीहोकोको केही गल्ती भेट्टाउने बित्तिकै झपारिहाल्थे अनि मीहोकोचाहिं तिनीमाथि उल्टै जाइलाग्थे। ‘हामी कुनै पनि कुरामा मिल्नसक्दैनौं’ भन्‍ने निष्कर्षमा समेत मीहोको पुगिसकेकी थिइन्‌।

एक दिन मीहोकोकहाँ एउटी महिला आएर एउटा पुस्तकबाट यी कुराहरू पढेर सुनाइन्‌: “यसकारण मानिसहरूले तिमीहरूलाई जे जसो गरून्‌ भन्‍ने तिमीहरू चाहन्छौ, तिमीहरूले पनि तिनीहरूलाई त्यसै गर।”b धर्मप्रति चासो नभए तापनि यी कुराहरू लेखिएको पुस्तक अध्ययन गर्न मीहोको राजी भइन्‌। तिनको चासो आफ्नो पारिवारिक जीवनलाई राम्रो बनाउनु थियो। त्यसैले तपाईंको पारिवारिक जीवन सुखी बनाउने (अंग्रेजी) भन्‍ने पुस्तक अध्ययन गरिने सभामा मीहोकोलाई निम्त्याइँदा तिनी र तिनका पतिले खुसीसाथ निम्तो स्वीकारे।c

सभामा भेला भएकाहरूले सिकिरहेका कुराहरू साँच्चै पालन गरिरहेका हुनाले तिनीहरूको अनुहार हँसिलो भएको देखेर शूगो छक्क परे। तिनले पनि आफ्नी पत्नीले अध्ययन गरिरहेको पुस्तकलाई जाँच्ने निधो गरे। त्यसमा लेखिएको एउटा वाक्यले तिनको ध्यान आकर्षित गऱ्‍यो: “धीरज धारण गर्नु ठूलो समझ-शक्‍ति देखाउनु हो, झ्वाट्टै रीस गर्नु मूर्खताको चरमसीमा हो।”d यो सिद्धान्तलाई जीवनमा उतार्न तिनले धेरै समय लगाए तापनि, तिनकी पत्नीका साथै वरपरका मानिसहरूले तिनमा बिस्तारै बिस्तारै सुधार आएको देखे।

पतिमा आएको परिवर्तन देखेर मीहोकोले पनि आफूले सिकिरहेका कुराहरू जीवनमा उतार्न थालिन्‌। तिनलाई मदतकारी साबित भएको एउटा सिद्धान्त यो थियो: “अर्काको निसाफ नगर, र तिमीहरूको निसाफ नगरिओस। किनभने जुन निसाफले तिमीहरू निसाफ गर्दछौ, उसैगरी तिमीहरूको पनि निसाफ गरिनेछ।”e त्यसैले, तिनीहरू एकअर्काका राम्रा गुनहरू तथा कसरी अझ सुधार ल्याउन सकिन्छ भन्‍नेबारे मात्र कुरा गर्ने र गल्ती नखोतल्ने निष्कर्षमा पुगे। यसको परिणाम? मीहोको सम्झिन्छिन्‌: “म एकदम खुसी भएकी थिएँ। हामीले हरेक साँझ खाना खानेबेला त्यसो गर्ने गरेका छौं। यस वार्तालापमा हाम्रा तीन वर्षीय छोरा पनि भाग लिन्छन्‌। यसले हामीलाई साँच्चै स्फूर्ति प्रदान गरेको छ!”

सम्बन्धविच्छेद हुने अवस्थामा पुगिसकेको यस परिवारले अर्थपूर्ण सल्लाहहरू पालन गरेर समस्याहरूको सामना गर्ने मदत पाए। के यो तिनीहरूको लागि मुगाभन्दा मूल्यवान्‌ साबित भएन र?

के तपाईं जीवन सफल बनाउन चाहनुहुन्छ?

आज थुप्रैको लक्ष्य नै धनसम्पत्ति कमाउनु भएको छ। तथापि, करोडौं डलर सामाजिक सेवामा खर्च गर्ने संयुक्‍त राज्यका एक धनी व्यापारीले एकचोटि यसो भने: “केही मानिसहरू रूपैयाँपैसा भन्यो कि भुतुक्कै हुन्छन्‌, तर कसैले पनि दुई जोर जुत्ता एकैचोटि लगाउन सक्दैन।” थोरै मानिसहरू यस तथ्यलाई स्वीकार्छन्‌ र सम्पत्तिको पछि लाग्न छाड्‌नेहरू त त्यो भन्दा पनि थोरै छन्‌।

गरिबीमा हुर्केका हुनाले हितोशीलाई धनी हुने ठूलो इच्छा थियो। थुप्रैले ऋणीहरूलाई आफ्ना कठपुतली बनाएको देखेर तिनले यस्तो विचार गरे: “धेरै भन्दा धेरै धनसम्पत्ति प्राप्त गर्नसक्ने व्यक्‍ति नै विजेता हो।” तिनी धन छ भने मानिसको जीवन समेत किन्‍न सकिन्छ भन्‍ने विचार गर्थे। यसरी धनसम्पत्ति कमाउन तिनले वर्षमा एक दिन पनि बिदा नलिई धारापाइपसम्बन्धी व्यवसायमा लागे। जतिसुकै परिश्रम गरे तापनि, आफूलाई काममा लगाउनेहरू जस्तो धनी हुन नसकिने रहेछ भनी तिनले बुझे। व्यवसाय टाटपल्टेला कि भन्‍ने चिन्ता र डरले तिनलाई दिनहुँ सताउँथ्यो।

एक दिनको कुरा हो, हितोशीको घरमा आएका एक जना मानिसले येशू ख्रीष्ट तपाईंको निम्ति मर्नुभएको थियो भन्‍ने के तपाईंलाई थाह थियो भनी सोधे। आफू जस्तो मानिसको लागि पनि कसैले ज्यान देला र, भन्‍ने विचार गरेका हुनाले त्यो कुरा सुनेर तिनी तीनछक परे र अझ बढी छलफल गर्न सहमत भए। अर्को हप्ता तिनले सभामा एउटा भाषण सुने र त्यहाँ ‘आफ्नो आँखा निर्मल राख्नुहोस्‌’ भन्‍ने सल्लाह सुनेर छक्क परे। वक्‍ताले आँखा “निर्मल” राख्नुको अर्थ दूरदर्शी हुनु र आध्यात्मिक कामकुरोहरूमा ध्यान दिनु हो भनेर वर्णन गरे। अर्कोतिर “खराब” वा “ईर्ष्यालु” आँखा बनाउनु भनेको क्षणिक शारीरिक लालसाहरूमा ध्यान दिनु हो भने। “जहाँ तिम्रो सम्पत्ति हुन्छ, त्यहीं तिम्रो मन पनि हुनेछ” भन्‍ने सल्लाहले पनि तिनलाई गहिरो छाप पाऱ्‍यो।f धनसम्पत्ति हातपार्नु सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा रहेनछ भनी तिनले बुझे! यस्तो कुरा तिनले पहिला कहिल्यै सुनेका थिएनन्‌।

यसबाट प्रभावित भएर तिनले सिकिरहेका कुराहरू व्यवहारमा उतार्न थाले। रूपैयाँपैसाको पछि लाग्नुको सट्टा आध्यात्मिक कामकुराहरूलाई जीवनमा प्राथमिकता दिन थाले। तिनले आफ्नो परिवारको आध्यात्मिक भलाइको लागि पनि समय बिताए। त्यसको अर्थ स्वतः काममा थोरै समय बिताउनु भए तापनि तिनको व्यवसाय फस्टाउन थाल्यो। किन?

किनभने आफूले पाएका सल्लाहहरू तिनले व्यवहारमा उतार्दा तिनको जंगी स्वभाव नम्र अनि मिलनसार हुनपुग्यो। यस सन्दर्भमा तिनलाई विशेषगरि प्रभाव पारेको सल्लाह यो थियो: “रीस, क्रोध, डाह, निन्दा, आफ्नो मुखबाट निस्कने फोहोर बोली, यी सबै कुरा त्याग। एउटाले अर्कोलाई, नढाँट, किनभने पुरानो मनुष्यत्वलाई त्यसका कामहरूसमेत तिमीहरूले त्यागेका छौ, औ नयाँ चोला धारण गरेर, आफूलाई सृष्टि गर्नेको रूपजस्तै भएर पूरा ज्ञानमा परिवर्त्तन भएका छौ।”g यो सल्लाह अपनाउँदा तिनी धनी त भएनन्‌ तर तिनको “नयाँ व्यक्‍तित्व[ले]” ग्राहकहरूमा सकारात्मक असर पाऱ्‍यो र तिनीहरूले तिनीमाथि विश्‍वास अनि भरोसा गर्न थाले। हो, तिनले भेट्टाएका बुद्धिका कुराहरूले जीवन सफल बनाउन मदत गऱ्‍यो। ती कुराहरू तिनका लागि शाब्दिक अर्थमा मुगाहरू वा पैसाभन्दा बहुमूल्य ठहरिए।

के तपाईंले त्यो पोको खोल्नुहुनेछ?

के तपाईं उपरोक्‍त उदाहरणहरूमा बताइएका मानिसहरूको निम्ति बहुमूल्य साबित भएको त्यो बुद्धिको पोको चिन्‍न सक्नुहुन्छ? त्यो यस संसारमा सबैभन्दा बढी वितरित र सजिलै उपलब्ध हुने पुस्तक बाइबलमा पाइने बुद्धि हो। सायद, तपाईंसित पनि त्यसको एक प्रति होला नभए सजिलै पाउन सक्नुहुन्छ। तथापि, एक पोको मुगा भएर पनि त्यसको उपयोग गर्दैन भने त्यसको मालिकलाई के फाइदा होला र। त्यसरी नै कसैकहाँ बाइबल हुँदैमा त्यो मूल्यवान्‌ ठहरिंदैन। उसोभए, त्यो पोका किन नखोल्ने अनि बाइबलको बुद्धिमानी सुझाउ तथा समय सापेक्ष सल्लाह पालन गरेर जीवनमा आइपर्ने समस्याहरू समाधान गर्न कसरी मदत पाउन सकिन्छ भनी किन नहेर्ने।

तपाईंलाई कसैले एक पोको मुगा दियो भने तिनीप्रति कृतज्ञ भएर धन्यवाद दिन तिनको खोजी गर्नुहुन्‍न र? उसोभए, बाइबल कसले उपलब्ध गरायो के तपाईंलाई थाह छ?

त्यसमा पाइने बुद्धिको स्रोत को हो भनेर बाइबलले यसरी बताउँछ: “परमेश्‍वरबाट प्रेरणा भएको हरेक धर्मशास्त्र . . . उपयोगी हुन्छ।” (२ तिमोथी ३:१६) यसले “परमेश्‍वरको वचन जीवित र प्रबल . . . हुन्छ” भनेर पनि बताउँछ। (हिब्रू ४:१२) यसैकारण बाइबलमा पाइने बुद्धिमानी कुराहरू समयसापेक्ष र आज हाम्रालागि उपयोगी छन्‌। यहोवाका साक्षीहरू उदारदाता यहोवा परमेश्‍वरबारे सिकाउन उत्सुक हुनेछन्‌। उहाँबारे सिकेर तपाईं पनि बाइबलमा पाइने “बुद्धिको पोको[बाट]” लाभ उठाउनेहरू मध्येको हुनसक्नु हुनेछ। यसै पुस्तकमा बुद्धिले भरिएको सन्देश पनि पाउनुहुनेछ।

[फुटनोटहरू]

[पृष्ठ ४-मा भएको पेटी/चित्र]

भावनात्मक सन्तुलन कायम राख्न बुद्धिका कुराहरू

“हे परमप्रभु, तपाईंले अधर्मको लेखा दिनुभयो भनेता हे परमप्रभु, को खड़ा हुनुसक्छ र? तर तपाईंको डर मान्‍न तपाईंसित क्षमा पनि छ।”—भजन १३०:३, ४.

“प्रसन्‍न हृदयले मुख उज्यालो पार्छ, दुःखित हृदयले आत्मालाई चूर्ण पार्छ।”—हितोपदेश १५:१३.

“ज्यादै धर्मी र ज्यादै बुद्धिमानी नहो। तिमी किन आफैलाई एउटा हाँसोको पात्र बनाउँछौ?”—उपदेशक ७:१६.

“लिनुभन्दा दिनु अझ असल हो।”—प्रेरित २०:३५.

“क्रोध गर, तर पाप नगर, घाम अस्ताउन अघिनै तिमीहरूको रीस मरोस।”—एफिसी ४:२६.

[पृष्ठ ५-मा भएको पेटी/चित्र]

सुखी पारिवारिक जीवनका लागि बुद्धिका कुराहरू

“परामर्श विनाको योजना विफल हुन्छ, तर धेरै सोचेर गरेको योजना सफल हुन्छ।”—हितोपदेश १५:२२.

“बुझ्ने मनमा ज्ञान आउँछ, औ ज्ञान पाउन बुद्धिमानको कानले ध्यानसित सुन्छ।”—हितोपदेश १८:१५.

“ठीक बेलामा भनेको ठीक कुरा चाँदीको टोकरीमा सुनका स्याउहरूजस्तै हो।”—हितोपदेश २५:११.

“एउटाले अर्कोलाई सहेर, कुनै मानिसको विरुद्धमा केही दोषको कारण छ भने, एउटाले अर्कोलाई क्षमा गर, जसरी प्रभुले पनि तिमीहरूलाई क्षमा गर्नुभयो, त्यसरी तिमीहरूले पनि क्षमा गर, र यी सबै कुराहरूभन्दा बढ़ी प्रेम धारण गर, जो सिद्धताको गाँठो हो।”—कलस्सी ३:१३, १४.

“मेरा प्यारा भाइ हो, तिमीहरूलाई यो थाह छ। तर हरेक मानिस सुन्‍नालाई छिट्टो, बोल्नालाई ढीलो र रिसाउनालाई धीमा होस्‌।”—याकूब १:१९.

[पृष्ठ ६-मा भएको पेटी/चित्र]

सफल जीवनका लागि बुद्धिका कुराहरू

“छलको तराजू परमप्रभुलाई घीन लाग्छ, ठीक ढकदेखि उहाँ प्रसन्‍न हुनुहुन्छ।”—हितोपदेश ११:१.

“नाशको अघि अहंकार र पतनको अघि अभिमान आउँछ।”—हितोपदेश १६:१८.

“जुन मानिसले आफ्नो रीस थाम्नसक्‍तैन त्यो मानिस शत्रुको आक्रमणको निम्ति पर्खाल विनाको शहरजस्तै हो।”—हितोपदेश २५:२८.

“रीस देखाउन छिटो नगर्‌, किनभने रीस मूर्खको मनमा हुन्छ।”—उपदेशक ७:९.

“विदेशसित अन्‍नको व्यापार गर्‌, र समयमा तैंले त्यसको आम्दानी पाउनेछस्‌।”—उपदेशक ११:१.

“केही कुवाक्य तिमीहरूका मुखबाट ननिस्कोस्‌, तर परिआएको खण्डमा सुधारको निम्ति केही असल कुरो हुन्छ भने मात्र, कि त्यसबाट सुन्‍नेहरूलाई अनुग्रह मिलोस्‌।”—एफिसी ४:२९.

[पृष्ठ ७-मा भएको पेटी/चित्र]

“बुद्धिको पोको” प्राप्त गर्ने पहिलो कदम बाइबल अध्ययन गर्नु हो