१२. (क) हिब्रू शास्त्रबाट उद्धृत गर्ने सँधैको तरिका भन्दा भिन्‍न कुन तरिका येशूले आफ्नो डाँड़ाको उपदेश दिनु हुँदा प्रयोग गर्नु भयो, र किन? (ख) छैठौं पटक प्रयोग गर्नु भएको “यसो भनिएको थियो” भन्‍ने अभिव्यक्‍तिबाट हामी के सिक्न सक्‍तछौं?

^१२ येशूले केही समय अघि, हिब्रू शास्त्रबाट उद्धृत गर्नु हुँदा, “यस्तो लेखिएको छ” भन्‍नु भयो। (मत्ती ४:४, ७, १०) तर आफ्नो ड़ाँड़ाको उपदेशमा उहाँले छ पटक, केही वाक्यांशहरू प्रस्तुत गर्नु भयो जो सुन्दा त हिब्रू शास्त्रबाट लिएका जस्तै लाग्छ तर ती प्रस्तुत गर्नु हुँदा, उहाँले “यसो भनिएको थियो” भन्‍नु भयो। (मत्ती ५:२१, २७, ३१, ३३, ३८, ४३) किन? किनभने फरिसीहरूका परम्पराहरूमा आधारित्‌, परमेश्‍वरका आज्ञाहरूको विपरीत अर्थ लगाइएका शास्त्रपदहरूलाई येशू सङ्‌केत्‌ गर्दै हुनु हुनुहुन्थियो। (व्यवस्था ४:२; मत्ती १५:३) यो कुरालाई यस श्रृंखलामा येशूको छैठों र आखिरी उल्लेखमा स्पष्ट पारिएको छ: “तिमीहरूले सुनेका छौ, यसो भनिएको थियो, ‘तिम्रो छिमेकीलाई प्रेम गर, र तिम्रो शत्रुलाई घृणा गर।’” तर मोशाको कुनै पनि नियममा, “तिम्रो शत्रुलाई घृणा गर,” भनिएको थिएन। यो ता शास्त्री र फरिसीहरूले भनेका थिए। आफ्ना छिमेकीलाई प्रेम गर्नुको अर्थ—आफ्ना यहूदी छिमेकीलाई मात्र प्रेम गर्नु हो, अरूहरूलाई होइन भनी तिनीहरूले अर्थ लगाएका थिए।

१८. (क) आफ्नो छिमेकीलाई प्रेम गर्न अह्राउने व्यवस्थालाई यहूदीहरूले कसरी परिवर्तन गरे, तर येशूले त्यसको प्रतिकार कसरी गर्नुभयो? (ख) “छिमेकीको” अर्थलाई सीमित पार्न चाहने एक जना वकिललाई येशूको के जवाफ थियो?

^१८ यहूदीहरूका गुरुहरूका परम्पराले गर्दा मोशाको व्यवस्था कमजोर हुन गएको कुरा, येशूले आफ्ना छैठौं र अन्तिम उदाहरणमा स्पष्ट रूपले देखाउनु भयो। “तिमीहरूले सुनेका छौ, यसो भनिएको थियो, ‘तिम्रो छिमेकीलाई प्रेम गर, र तिम्रो शत्रुलाई घृणा गर।’ तर म तिमीहरूलाई भन्दछु: आफ्ना शत्रुहरूलाई प्रेम गर, औ तिमीहरूलाई खेदो गर्नेहरुका निम्ति प्रार्थना गर।” (मत्ती ५:४३, ४४) मोशाका लिखित व्यवस्थाले प्रेमको कुनै सीमा तोकेको छैन: “आफ्ना छिमेकीसँग आफैलाई झैं प्रेम गर।” (लेवी १९:१८) तर फरिसीहरूले यस आज्ञालाई स्वीकार गर्न हिचकिचाए र यसको पालन गर्नु नपरोस्‌ भनेर, परम्परा मान्‍नेहरू मात्र “छिमेकी” हुन्‌ भन्‍ने अर्थ लगाए। त्यसै कारण, कुनै एउटा वकिललाई ‘आफ्नो छिमेकीलाई आफूलाई जस्तै प्रेम गर्नु’ भन्‍ने आज्ञा बारे येशूले याद दिलाउनु हुँदा, त्यस मानिसले कुरा छल्दै भन्यो: “मेरो छिमेकी चाहिं को हो ता?” येशूले असल सामरीको उदाहरण द्वारा त्यसलाई यो जवाफ दिनुभयो—जसलाई तपाईंको मद्दतको आवश्‍यकता छ, उसैको निम्ति तपाईं एक जना छिमेकी बन्‍नु होस्‌।—लूका १०:२५-३७.