प्रेरित पावलका यी शब्दहरूले ख्रीष्टको मृत्युको स्मरणार्थमाथि ज्योति दिन्छ: “मैले प्रभुबाट जे पाएँ, त्यो तिमीहरूलाई सुम्पि पनि दिएँ, अर्थात्‌, जुन रात उहाँ पक्राउ पर्नुभयो त्यस रात प्रभु येशूले रोटी लिनुभयो, औ धन्यवाद दिनुभएपछि उहाँले त्यो भाँच्नुभयो, र भन्‍नुभयो, ‘यो तिमीहरूका निम्ति मेरो शरीर हो। यो मेरो सम्झनाको निम्ति गर।’ त्यसैगरी खाइसक्नुभएपछि कचौरा लिएर यसो भन्‍नुभयो, ‘यो कचौरा मेरो रगतमा भएको नयाँ करार हो, जहिले जहिले तिमीहरू पिउँछौ मेरो सम्झनामा यो अक्सर गर्नेगर। किनभने जहिले जहिले तिमीहरू यो रोटी खान्छौ र कचौराबाट पिउँछौ, उहाँ नआउञ्जेल तिमीहरू प्रभुको मृत्युको प्रचार गर्दछौ।”—१ कोरिन्थी ११:२३-२६.

सालमा कति पटक मान्‍ने?

“जहिले जहिले तिमीहरू यो रोटी खान्छौ र कचौराबाट पिउँछौ, उहाँ नआउञ्जेल तिमीहरू प्रभुको मृत्युको प्रचार गर्दछौ।” पावलका ती शब्दहरूको अर्थ के हो? विश्‍वासी अभिषिक्‍त मसीहीहरूले मरेर स्वर्गीय जीवन प्राप्त गर्नुभन्दा अघि, स्मरणार्थका यी प्रतीकहरूबाट तिनीहरूले “अक्सर” खाने र पिउने गरी सकेका हुन्थे। यसप्रकार, परमेश्‍वर र संसारको सामने, तिनीहरूले येशूको बलिदानद्वारा यहोवा परमेश्‍वरले मिलाउनु भएको प्रबन्धमा आफ्नो विश्‍वास अक्सर प्रकट गर्ने थिए। तर कहिलेसम्म? पावल भन्छन्‌ “उहाँ नआउञ्जेलसम्म।” सम्भवतः यसको अर्थ येशू आफ्नो “उपस्थिति”-को समयमा आफ्ना अभिषिक्‍त अनुयायीहरूलाई पुनरुत्थानद्वारा स्वर्गमा लैजान नआउञ्जेलसम्म यो उत्सव मनाइने थियो। (१ थिस्सलोनिकी ४:१४-१७) यो कुरा ख्रीष्टले आफ्ना ११ जना वफादार प्रेरितहरूलाई भन्‍नु भएका यी शब्दहरू सित मिल्छ: “यदि मैले गएर तिमीहरूका निम्ति ठाउँ तयार पारें भने म फेरि आउँछु, र तिमीहरूलाई मकहाँ लैजानेछु, र जहाँ म छु, त्यहाँ तिमीहरू पनि हुनेछौ।”—यूहन्‍ना १४:३.

ख्रीष्टको मृत्युको स्मरणार्थ के दिन-दिनै अथवा प्रत्येक हप्ता मान्‍नु आवश्‍यक छ? भनौं भने, येशूले प्रभुको साँझको भोज स्थापित गर्नु भएको दिन र उहाँ मारिनु भएको दिन दुवै निस्तार चाडमा पर्छन्‌। यो निस्तार चाड, इस्राएलीहरूले मिश्री दासत्वबाट पाएको छुटकाराको सम्झनामा मान्‍ने गर्द थिए। वास्तवमा “हाम्रो निस्तार चाडको बलिदान . . . ख्रीष्ट हुनुहुन्छ” भनिएको छ किनभने मसीहीहरूका लागि बलिदानको रूपमा चढाइएको थुमा उहाँ नै हुनु हुन्छ। (१ कोरिन्थी ५:७) निस्तार चाड, नीसान महिनाको १४ तारिख, सालको एक पटक मात्र मनाइन्थ्यो। (प्रस्थान १२:६, १४; लेवीहरू २३:५) यसबाट, येशूको मृत्युको स्मरणार्थ पनि दिनदिनै अथवा हप्तैपछि होइन, तर निस्तार चाड जस्तै सालमा एक पटक मात्र मनाइनु पर्दछ भन्‍ने कुरा बोध हुँदछ।

कयौं शताब्दीहरू सम्म ता मसीही हुने दाबी गर्नेहरूले येशूको मृत्युको स्मरणार्थ सालमा एक पटक मात्र मान्‍ने गर्दथिए। तिनीहरूले यो उत्सव नीसान १४-मा मान्‍ने गरेका हुनाकारण तिनीहरूलाई मानिसहरूले क्वार्टोडेसिमन्स अथवा “चौधेहरू” भन्‍ने गर्थे। तिनीहरूबारे इतिहासकार जे० एल० फन मोशिमले यसप्रकार लेखेका छन्‌: “यहूदीहरूले तिनीहरूको निस्तार चाडको पाठो खाने समयमै अर्थात्‌ प्रथम महिना [नीसानको] चौधौं दिनमा एशिया माइनरका मसीहीहरूले यो पवित्र भोज अथवा प्रभुको साँझको भोज र येशू ख्रीष्टको मृत्युको स्मरणार्थ मनाउने गर्द थिए। तिनीहरूले ख्रीष्टको उदाहरणलाई नै आज्ञा मान्दथिए।”