Ombimbeli—Oya Za kuKalunga Mbela?
JEHOVA, Kalunga koonkondo nokoonkondopangelo dhaa shi kuyelekwa, oku na shili uuthemba okukwatathana niishitwa ye yopantu komukalo kehe ngoka a hala. Ngele okwa hogolola okukwatathana nayo okupitila moohapu dhe oonyolwi, ye okwa li e na wo okugamena etumwalaka lye muule womathelemimvo ga piti. Mbela osho wo shi li ngawo nOmbimbeli?
Oomvula 1 500 lwaampono komeho gaKristus, sho Ombimbeli ya tameke okunyolwa, opwa li pu na omanyolo galwe ogendji gomalongelokalunga. Ihe go agehe oga ningi ihaaga longithwa we nolwahugunina oga nena po owala. Gamwe oga lafululwa kaalafululi, nongashingeyi oge li iinima mbyoka hayi ulikwa moomiseuma. Mepingathano naashino, iitopolwa yOmbimbeli mbyoka ya nyolwa oomvula odhindji dhi vulithe pomayuvi gatatu dha piti, inayi dhimbiwa nando, nookopi dhimwe odha kala po sigo opethimbo lyetu. Shika oshi li oshindhindhilikwedhi, unenetuu ngele tatu dhiladhila kombinga yuutondwe mboka wa penduthwa shi na ko nasha nOmbimbeli mondjokonona ayihe. Kapu na embo lilwe lya li lya patanekwa nolya tondika shi thike mpoka. Mboka ya lesha Ombimbeli nenge ye yi taandeleke, oya li ya geyelwa mokufutithwa, nokutulwa mondholongo, nokuhepekwa, nolundji oya dhipagwa.
Ongiini nee mbela embo lyowala lya li tali vulu okupungulwa moonkalo dha tya ngaaka? Ombimbeli yo yene otayi tu lombwele: “Oohapu dhOmuwa otadhi kala aluhe.” (1 Petrus 1:25) Uushili kutya Ombimbeli oya hupu po noinayi hanagulwa po, otau tu kwathele okumona kutya oyo Oohapu dhaKalunga oondjapuki.
Kakele kaashono, oshi li pandunge okutegelela kutya etumwalaka ndyoka Kalunga a pele aantu otali ka kala tali vulu okumonika muuyuni auhe. Mbela osho wo shi li ngawo nOmbimbeli? Eeno, osho shi li! Kapu na embo lilwe mondjokonona tali vulu okuyelekwa nOmbimbeli moshinima shika. Opwa tengenekwa kutya opwa taandelekwa nale ookopi dhi li 3 000 000 000 dhOmbimbeli. Natango, kaku na nando embo lilwe lya lundululwa momalaka ge thike mpoka. Ombimbeli otayi vulu ngashingeyi okuleshwa ya gwana po nenge paitopolwa, momalaka ogendji gi ili nogi ili ge vulithe po 1 900. Ehanganombimbeli lyaAmerika otali ti kutya ohayi monika ngashingeyi koopersenda 98 dhaakalimo yomuuyuni. The New Encyclopædia Britannica otayi ti kutya Ombimbeli “otashi vulika oyo egongelo lyomambo ndyoka li na enwethomo enene mondjokonona yomuntu.” Ano oku yi hokolola kutya oyo embo enenenene kombanda yevi kashi shi okwiitadha.
Uukumwe womeni mboka Ombimbeli yi na okuza ketameko sigo okehulilo, owo uunzapo wa kola kuwo wene kutya oya nwethwa mo naanaa kuKalunga. Otashi ka kala mbela shopandunge okutegelela kutya omanyolo gaantu yi ili noyi ili ye thike lwopo 40 ngoka ga nyolwa muulethimbo woomvula 1 600 agehe ga kale muukumwe noge na oshipalanyole shimwe ashike? Shika otashi ka kala itaashi vulika shi ye po owala ohaluka nenge shi ethelwe owala mewiliko lyaantu. Ihe osho shi li ngawo nomambo 66 moka mwa thikama Ombimbeli. Oongoka owala omunandunge e vule aantu, e na omwenyo omule, a li a vulu okweeta po oshinima oshindhindhilikwedhi shi thike mpoka.
Kayi Shi Owala Ondjokonona
Oshikalimo shi na sha nondjokonona yOmbimbeli oshindhindhilikwedhi. Ihe etumwalaka lyaKalunga ando olya li lya thikama owala momayelithilo gondjokonona ando olya ka kala li na ongushu onshona kutse. Tse otwa pumbwa ewiliko nuunongo tau longo, naambika otayi vulu wo okumonika mOmbimbeli. Pashiholelwa, Ombimbeli otayi tu ladhipike tu imike “ohole, enyanyu, ombili, ontalanteni, uukuume, uuwanawa, uudhiginini, engungumano, eidhidhimiko”—iinima mbyoka otayi hokololwa olundji mOmbimbeli. (Aagalati 5:22; Aakolossa 3:12-14) Ombimbeli otayi ladhipike okukala omupenda, omuyogoki, omunashili, omwiinekelwa mondjokana, ho simaneke nou hole aantu ooyakweni; noya kwatela mo eliko enene lyepukululo kombinga yeihumbato lyomuntu muukwanegumbo nomokuhangana kwaantu.
Uuna tayi longithwa, epukululo lyOmbimbeli otali tu etele shili uuwanawa. Otali tu mangulula kokwaashisha nokiidhila. (Johannes 8:32) Uunongo tau longo mboka u li mo kau shi okuyelekwa nasha. Pwaahenomalimbililo, yo oyi na uunongo wopakalunga.
Epopyo kutya ‘oohapu dhaKalunga odhi na omwenyo noonkondo’ otali tsu kumwe naanaa nomukalo ngoka Ombimbeli hayi lundulula aantu. (Aaheberi 4:12) Omamiliyona ngoka ge na omwenyo nena oga sinda omaukwatya omawinayi noga lundulula omikalo dhonkalamwenyo yawo yonale omihanaguli e taa kala aawanawa molwashoka oya vulika shili komithikampango dhOmbimbeli.—Aaefeso 4:22.
Oshike mbela hashi ningwa po ngele omithikampango dhOmbimbeli tadhi dhinwa? Oshilanduliko osho okwaanelago, oluhodhi, iita, oluhepo, omikithi dhomomilalo nokuteka po kwomaukwanegumbo. Omuntu oto vulu okukala wa tegelela iinima ya tya ngaaka, molwashoka ngele owa dhina Ombimbeli Ondjapuki otashi ti kutya owe ekelahi ewiliko lyaKalunga, ngoka a shiti omuntu noku shi oompumbwe dhe.
Ombimbeli otayi hunganeke wo onakuyiwa, sha shoka itaashi vulu okuningwa kaantu. Ekoko lyomanenepangelo guuyuni momathelemimvo ga piti, okuza kuBabilon sigo onena, olya li lya hunganekwa mOmbimbeli. (Daniel, ontopolwa 2, 7, 8) Kakele kaashono, oomvula omayuvi gaali konyala dha piti, mOmbimbeli omwa li mwa hokololwa ehokololo lyothaathaa li na ko nasha noonkalo dhuuyuni methelemimvo ndika eti-20. (Mateus, ontopolwa 24, 25; Markus, ontopolwa 13; Lukas, ontopolwa 21; 2 Timoteus 3:1-5; 2 Petrus 3:3, 4; Ehololo 6:1-8) Omuhukilila omule gwomahunganeko gOmbimbeli ngoka ga gwanithwa nale, otagu tu shilipaleke kutya etegameno lyonakuyiwa yelago, ngaashi Ombimbeli tayi li hokolola, olyoshili.
Oshinakugwanithwa Shetu
Ayihe mbika oyo uunzapo owindji noonkondo kutya Kalunga okwa kala a kwatathana shili naantu. Oshoshili, Kalunga okwa longitha aalumentu inaayu udhithwa okunyola etumwalaka lye. Ihe shika itashi ti kutya Ombimbeli itayi vulu okwiinekelwa naanaa, ya fa ando oyo etumwalaka lyaKalunga lyopakana, nenge lye etwa po kaayengeli nenge lya nyolwa pashikumithalonga megulu nokutuminwa aantu kombanda yevi.
Ngele otwa zimina onakuziwa yOmbimbeli ondjapuki, nenge yopakalunga, otashi tu pe ano oshinakugwanithwa. Jehova okwa tegelela shi li mondjila tu leshe aluhe Oohapu dhe. (Epsalmi 1:1, 2, NW) Okulesha Ombimbeli taku imike iiyimati, otaku pula opo tse tu kale tu na iikala yu uka. Omuntu oku na okudhimbulukwa kutya Ombimbeli kayi na okuleshwa ngaashi oshileshomwa showala. Omuntu ke na oku yi tala ko “ngoohapu dhaantu, aawe, ongoohapu dhaKalunga, ngaashi odhoelela shili.”—1 Aatessalonika 2:13.
Iinima yimwe yomOmbimbeli iidhigu okuuviwa ko. Ihe moku yi lesha aluhe, euvoko lyomuntu otali indjipala nota mono ethano lya gwana po lyehalo lyaKalunga nolyoompangela dhe. (Aaheberi 5:14) Otashi vulika inoo itaala naanaa natango kutya Ombimbeli oyo Oohapu oondjapuki dhaKalunga. Ihe ongiini to vulu okutya kutya owi itaala Ombimbeli nenge ino yi itaala ngele ino yi konakona nuukeka?
Nonando opu na omalimbililo nena kombinga yonakuziwa yopakalunga yOmbimbeli, okukonakona Ombimbeli Ondjapuki nuukeka okwi inyengitha aantu oyendji okutumbula oohapu dhomuyapostoli Paulus: “Kalunga na kale omunashili, nomuntu kehe omufundja.”—Aaroma 3:4.
[Ethano pepandja 6]
Oomvula omayuvi gaali konyala dha piti, Ombimbeli oya li ya hunganeke naanaa onkalo yuuyuni wonena. (Mateus 24, 25; Markus 13; Lukas 21; 2 Timoteus 3:1-5; 2 Petrus 3:3, 4; Ehololo 6:1-8) Uushili kutya omahunganeko gOmbimbeli oge li aluhe mondjila, otau tu shilipaleke kutya euvaneko lyaKalunga li na ko nasha neviparadisa otali ka gwanithwa shili
[Edhina lyomuthaneki]
Reuters/Bettman Newsphotos