Oshike tashi vulu oku ku kwathela wu ‘pondole moondjila dhoye?’
AANTU oyendji oya hala ‘okupondola’ monkalamwenyo. Oyendji oya pondola mokwaadha ondondo yopombanda noye shi enditha nawa noonkondo mokuninga aayamba nokukala ya tseyika apuhe. Omanga yalwe ya ninga oonkambadhala, ihe inaya pondola nandonando monkalamwenyo yawo.
Okupondola olundji ohaku ikwatelele kwaashoka wa pititha komeho monkalamwenyo yoye. Opu na iinima yilwe iyali ya simana mbyoka tayi vulu oku tu kwathela tu pondole: Oyo omukalo moka hatu longitha ethimbo noonkondo dhetu nosho wo oonkatu ndhoka hatu katuka monkalamwenyo yetu.
Aakriste oyendji oya mona kutya okukutha ombinga pakuudha muukalele oshe ye etela ombili onene. Okupititha komeho iilonga yethimbo lyu udha okwa kwathela aagundjuka naakokele ye shi pondole. Ihe nando ongaaka, yalwe otashi vulika ya kale yu uvite kutya uukalele owu na uuza nohaye wu tula pondondo ontiyali monkalamwenyo yawo sho taya lalakanene omalalakano galwe. Omolwashike hashi vulika ya ninge ngaaka? Oshike to vulu okuninga opo wu yande okweetha po shoka sha simanenena? Oshike tashi vulu oku ku kwathela wu ‘pondole moondjila dhoye’?—Jos. 1:8, NW.
Omaipyakidhilo galwe ga gwedhwa po niinima yilwe mbyoka wu hole
Aagundjuka Aakriste oya pumbwa okukala ye na etaloko lyu uka shi na ko nasha nokulongela Kalunga kashili nokukutha ombinga momaipyakidhilo galwe ga gwedhwa po. Mboka ye na etaloko lyu uka ohaye shi pondola monkalamwenyo noye shi okupandulwa lela.
Ihe aagundjuka yamwe Aakriste oya pititha komeho unene omaipyakidhilo galwe ga gwedhwa po niinima yilwe mbyoka ye hole. Omaipyakidhilo ngoka otashi vulika hago gene omawinayi. Onkee ano, aagundjuka Aakriste oye na okwiipula yo yene taya ti: ‘Omaipyakidhilo ngoka otashi vulika ga pule ndje ethimbo li thike peni? Ongiini kombinga yaamboka handi endathano nayo? Mboka handi kutha nayo ombinga momaipyakidhilo ngaka oye na iikala ya tya ngiini? Oshike tashi vulika ndi kale nda pititha komeho monkalamwenyo yandje? Otashi vulika wa ndhindhilika kutya ngele gumwe okwa kala a pwila miinima mbyoka hayi mu manene po ethimbo, iha kala we e na ethimbo lyokukaleka po ekwathano lye naKalunga. Oto vulu nduno okumona kutya omolwashike okukala wu na iinima mbyoka wa pititha komeho kwa simana.—Ef. 5:15-17
Natu tale koshiholelwa shaWiktor.a Okwa ti: “Sho nda li ndi na oomvula 12, onda li nda ningi oshilyo shosipana yuudhano wetanga lyovoli. Konima yethimbo, onda ka sindana omapapa noondjambi odhindji. Onda li ndi na ompito yokuninga omudhani enyakwa.” Mokweendela ko kwethimbo, Wiktor okwa li a tameke okudhiladhila a mana mo kunkene uupambepo we wa li wa gumwa kokulalakanena uudhano mboka. Esiku limwe manga a li ta kambadhala okulesha Ombiimbeli, okwa haluka owala a kotha. Okwa li wo a mono kutya iha nyanyukilwa we naanaa iilonga yomomapya. “Uudhano mbuka owa vulitha ndje nonda li wo nda mono nziya kutya owa kutha po uulaadhi wandje wopambepo. Onda li ndi shi shi kutya ihandi ningi ashihe shoka ndi na okuninga.”
Elongo lyopombanda
Omukriste oku na oshinakugwanithwa shopamanyolo shokusila oshimpwiyu uukwanegumbo we naashoka osha kwatela mo oompumbwe dhawo dhopalutu. (1 Tim. 5:8) Ihe nonando ongaaka, mbela shoka otashi pula a kale e na uulongelwe wokokolidji nenge wokouniveesiti?
Otashi ka kala shi li nawa okutala iilanduliko mbyoka hayi etithwa kelongo lyopombanda mbyoka tayi vulu okuyona po ekwatathano lyomuntu naJehova. Natu shi thaneke mokutala koshiholelwa shopamanyolo.
Baruk okwa li amushanga gwomupolofeti Jeremia. Oshikando shimwe, pehala lyokukala u ukitha eitulomo komauthembahenda ngoka e na gokulongela Jehova, okwa li a lalakanene unene iinima yomuuyuni. Jehova okwa li e shi ndhindhilike mo nokwa li e mu londodha okupitila muJeremia a ti: “Oto ikongele iinima iinene? Ino yi konga.”—Jer. 45:5.
“Iinima iinene” yini mbyoka Baruk a kala nokukonga? Otashi vulika a li a makelwa i iningile edhina pethimbo lyonkalelo yiinima yOshijuda, nenge a li a hala okwiikongela iinima iinene yopamaliko. Moshinima shika, kali we a pititha komeho iinima mbyoka ya simana noonkondo, mbyoka tayi vulu oku mu kwathela a kale popepi naJehova. (Fil. 1:10) Ihe osha yela kutya Baruk okwa li a pulakene kekumagidho lyaJehova ndyoka a li a gandja okupitila muJeremia, nokungawo okwa li a hupithwa sho Jerusalem sha li sha hanagulwa po.—Jer. 43:6.
Otatu ilongo mo shike mehokololo ndika? Omayele ngoka ga li ga pewa Baruk otagu ulike kutya opu na sha shimwe sha li sha puka. Okwa li ti ikongele iinima iinene. Ngele owu na shoka ho ikwathele nasho, mbela oto pumbwa ngaa lela okulongitha ethimbo, iimalilwa nokuninga oonkambadhala dhokumona elongo lyopombanda wu vule okupondola nenge wu ninge shoka aavali yoye nenge aakwanezimo yoye ya hala wu ninge?
Natu tale koshiholelwa shaGrzegorz omuunganeki gwoopolohalama dhokokompiuta. Okwa li a ladhipikwa kaaniilonga ooyakwawo a kuthe okersesa yimwe ya dhenga mbanda opo a ka mone edheulo lya gwedhwa po. Nziya okwa ka kala kee na we ethimbo lyokulalakanena iinima yopambepo. Okwa popi a ti: “Olundji onda kala nda lyalyakana. Eiyuvo lyandje olya kala nokunyenyetela ndje molwaashoka inandi vula okwaadha elalakano lyandje lyopambepo ndyoka nda li ndi itulila po.”
Okukala twi itula mo noonkondo miilonga yokwiikongela omboloto
Oohapu dhaKalunga otadhi ladhipike Aakriste ya kale haya longo nuudhiginini noya kale aaniilonga naagandji yiilonga ye na oshinakugwanithwa. Omuyapostoli Paulus okwa nyola a ti: “Shaa shoka tamu shi longo, shi longeni nomwenyo aguhe ongaamboka itaamu longele aantu, ihe Omuwa ye mwene.” (Kol. 3:22, 23) Ihe nonando okulonga nuudhiginini oku shi okupandulwa, opu na shoka sha pumbiwa shi vulithe mpoka, sha hala okutya, ekwatathano ewanawa nOmushiti. (Omuuv. 12:13) Ngele Omukriste okwa kala i itula miilonga ye yokwiikongela omboloto, otashi vulika a kale inaa pititha we omalalakano ge gopambepo komeho.
Ngele Omukriste okwa kala a pwila miilonga yokwiikongela omboloto, otashi vulika a kale aluhe a vulwa noonkondo noita ka kala we e na ethimbo lyokukaleka po uupambepo we nolyokukwathela uukwanegumbo we miinima yopambepo. Omukwaniilwa Salomo okwa li e shi mono kutya “oshilonga oshidhigu” olundji ohashi endele pamwe “nokutidha ombepo.” Ngele Omukriste okwa kala a pititha komeho unene iilonga yokwiikongela omboloto, otashi ke mu ningitha a kale a polimana noonkondo. Omuntu e li ngaaka otashi vulika a ninge omupika gwiilonga shoka tashi ke mu etela a kale a vulwa noonkondo palutu nopamadhiladhilo. Ngele osho ngaaka, mbela ota ka ‘nyanyukilwa ngaa iilonga ye ayihe yuudhiginini’? (Omuuv. 3:12, 13; 4:6, yelekanitha NW.) Shoka sha simana noonkondo osho kutya mbela ota ka kala ngaa e na oonkondo dhopalutu nodhopamadhiladhilo dha gwana okulonga iilonga ye yomuukwanegumbo nokukutha ombinga momaipyakidhilo gopambepo?
Janusz ngoka a kala muEuropa lyOkuuzilo, okwa li i itula unene mongeshefa ye yokulanditha iikunomwa. Okwa ti: “Aantu yomuuyuni oya li ya simaneka ndje molwaashoka onda li ndi na ontseyo oyindji nonda li handi vulu okugwanitha po oshilonga kehe nda pula ndi ninge. Ihe uupambepo wandje owa li wa talala nonda li nde etha po okuya muukalele. Nziya onda li nde etha po okuya kokugongala. Onda li nda kwatwa kuuntsa mboka wa li wa ningitha ndje kaandi pulakene komayele gaakuluntugongalo nonda kala ihaandi endathana we negongalo.”
Oto vulu okupondola monkalamwenyo yoye
Otwa kundathana oombinga ndatu ndhoka Omukriste tashi vulika dhi kale dhe mu kwata omboko noonkondo ndhoka tadhi vulu okuyona po uupambepo we. Mbela oho kutha ombinga muyimwe yomudho? Ngele osho, omapulo, omanyolo nomatyokosha taga landula otage ke ku kwathela wu mone ngele owu li ngaa lela mondjila ndjoka tayi ku ningitha wu pondole.
Omaipyakidhilo galwe ga gwedhwa po niinima yilwe mbyoka wu hole: Mbela oho itula mo shi thike peni momaipyakidhilo ngoka? Mbela ohaga mana po ethimbo ndyoka wa li ho longitha nale miinima yopambepo? Mbela oho mono okweendathana nooitaali ooyakweni haku ku manene po ethimbo? Ngele osho, omolwashike itoo holele omukwaniilwa David ngoka a li i indile Jehova a ti: “Ulukila ndje ondjila ndi na okweenda nayo.”—Eps. 143:8.
Omutonateli omweendi okwa li a kwathele Wiktor ngoka a popiwa metetekelo. Okwa li e mu lombwele a ti: “Oho popi tu ulike kutya owu hole lela eithano lyoye lyuudhano wetanga lyovoli.” Wiktor okwa ti “Shoka osha li sha halutha ndje. Onda li nda mono kutya onda pwila mo omutse nothingo muudhano mboka. Nziya, onda li nde etha po eendathano nookuume yomuuyuni yomosipana nonda li ndi ikongele ookuume megongalo.” Kunena, Wiktor ota longele Jehova nuudhiginini megongalo lyawo. Okwa ti: “Pula ookuume koye, aavali yoye nenge aakuluntugongalo ngele oya ndhindhilika kutya iilonga yoye yosikola otayi ku hedhitha popepi naJehova nenge otayi ku fala kokule naye.”
Omolwashike itoo ulike miilonga yoye opo aakuluntugongalo yomegongalo lyeni ya mone kutya oto lalakanene omauthembahenda ogendji gokulongela Kalunga? Mbela ito vulu okuyambidhidha aakokele mboka ya pumbwa ekwatho, tashi vulika wu ya kwathele moku ka landa ko kiinima yawo nenge moku ya longela iilonga yawo yomegumbo? Kashi na nduno mbudhi kutya owu na oomvula ngapi, otashi vulika to vulu okukutha ombinga miilonga yethimbo lyu udha, mokutseyithila yalwe shoka hashi ku etele enyanyu.
Elongo lyopombanda: Jesus okwa li a londodha kombinga ‘yokwiikongela esimano.’ (Joh. 7:18) Kutya nduno oshike wa tokola shi na ko nasha nelongo lyomuuyuni, mbela owa ‘yoolola ngaa iinima mbyoka yi na oshilonga’?—Fil. 1:9, 10.
Grzegorz omuunganeki gwoopolohalama dhokompiuta, okwa li a ningi omalunduluko gontumba monkalamwenyo ye. Okwa ti: “Sho nda taamba ko nda mana mo omayele gaakuluntugongalo, onda li nda kaleke onkalamwenyo yandje yanathangwa. Onda mono kutya inandi pumbwa elongo lya gwedhwa po lyomuuyuni. Shoka osha li owala tashi ka mana po ethimbo noonkondo dhandje.” Grzegorz okwa li a kutha ombinga yu udha momaipyakidhilo gegongalo. Konima yethimbo, okwa li a piti mosikola ndjoka hayi ithanwa ngashingeyi Osikola yOmbiimbeli yOkudheula Aamwatate Inaaya Hokana. Eeno, okwa li a ‘longitha nawa ethimbo’ opo a humithe komeho elongo lye lyopakalunga.—Ef. 5:16.
Iilonga yokwiikongela omboloto: Mbela owi itula unene miilonga yokwiikongela omboloto noya kutha po ohokwe yoye yiinima yopambepo? Mbela oho kala ngaa wu na ethimbo lya gwana lyokukundathana nuukwanegumbo woye? Mbela oto hwepopala ngaa momukalo moka ho gandja iipopiwa yoye megongalo? Mbela oho popi iinima mbyoka tayi tungu uuna to kundathana nayalwe? “Tila Kalunga nou dhiginine iipango ye,” Jehova note ke ku yambeka e to ka ‘nyanyudha omwenyo gwoye niilonga yoye yuudhiginini.’—Omuuv. 2:24; 12:13.
Janusz ngoka a popiwa metetekelo, ine shi pondola we mongeshefa ye yokulanditha iikunomwa, ihe okwa hulile muunyengwi. Sho a kala kee na we iiyemo nokwa kala e na oongunga odhindji, okwa li a galukile kuJehova. Okwa tula iinima ye melandulathano nongashingeyi oku li omukokolindjila gwondjigilile nomukuluntugongalo. Okwa ti: “Ohandi kala nda gwanenwa mokukala ndi na iipumbiwa mbyoka ya simanenena, nopethimbo tuu ndyoka, ohandi longitha oonkondo dhandje momaipyakidhilo gopambepo. Shoka ohashi etele ndje ombili yopamadhiladhilo nomwenyo gwa ngungumana.”—Fil. 4:6, 7.
Konga ethimbo wu ikonakone paushili kombinga yomainyengotompelo goye nosho wo iinima mbyoka wa pititha komeho. Okulongela Jehova oko owala haku kwathele omuntu a pondole monkalamwenyo ye ayihe. Okulongela Jehova ku ninga elalakano monkalamwenyo yoye.
Otashi vulika wu ninge omalunduluko gontumba, nokuli nokweetha po okuninga iinima mbyoka inaayi pumbiwa opo wu kale ‘naashoka oshiwanawa, sho opalela Kalunga nosha gwana.’ (Rom. 12:2) Ihe oto vulu wu ‘pondole moondjila dhoye’ ngele oto mu longele nomutima aguhe.
[Enyolo lyopevi]
a Omadhina gamwe oga lundululwa.
[Oshimpungu/Ethano pepandja 31]
Oshike tashi vulu oku ku kwathela wu ‘pondole moondjila dhoye?’
Omolwiinima oyindji mbyoka hayi pula ethimbo lyoye, ongiini to vulu okuyanda okweetha po shoka sha simanenena? Konga ethimbo wu konakone omainyengotompelo goye nosho wo iinima mbyoka wa pititha komeho e to tedhatedha komapulo taga landula:
OMAIPYAKIDHILO GA GWEDHWA PO NAASHOKA WU HOLE
▪ Iikala ya tya ngiini to ka kala wu na ngele owa kutha ombinga momaipyakidhilo ngoka?
▪ Omaipyakidhilo ngoka ohage ku pula ethimbo li thike peni?
▪ Mbela ogo wu na okukala wa pititha komeho monkalamwenyo yoye?
▪ Mbela ohaga mana po ethimbo ndyoka wa li ho longitha nale miinima yopambepo?
▪ Ongiini kombinga yaamboka ho endathana nayo yomuuyuni?
▪ Mbela oho mono ye li nawa ye vule ooitaali ooyakweni?
ELONGO LYOPOMBANDA
▪ Ngele owu na shoka ho ikwathele nasho, mbela oto pumbwa ngaa lela okulongitha ethimbo, iimalilwa nokuninga oonkambadhala dhokumona elongo lyopombanda?
▪ Opo wu ikwathele ngoye mwene, mbela shoka otashi pula wu kale wu na uulongelwe wokokolidji nenge wokouniveesiti?
▪ Shika otashi ka guma ngiini okukala kwoye pokugongala?
▪ Mbela owa ‘yoolola ngaa iinima mbyoka yi na oshilonga’?
▪ Mbela owa pumbwa okukala wu na einekelo lya kola kutya Jehova ota vulu oku ku sila oshimpwiyu?
IILONGA YOKWIIKONGELA OMBOLOTO
▪ Mbela iilonga mbyoka wa hogolola ohayi ku pe ngaa ompito wu ‘nyanyukilwe iilonga yoye ayihe yuudhiginini’?
▪ Mbela owu na ngaa oonkondo dhopalutu nodhopamadhiladhilo dha gwana okulonga iilonga yoye yuukwanegumbo nokukutha ombinga momaipyakidhilo gopambepo?
▪ Mbela oho kala ngaa wu na ethimbo lya gwana lyokukundathana nuukwanegumbo woye?
▪ Mbela owi itula unene miilonga yokwiikongela omboloto noya kutha po ohokwe yoye yiinima yopambepo?
▪ Mbela oya guma omukalo moka ho gwanitha po iinakugwanithwa yoye megongalo?
[Ethano pepandja 30]
Jehova okwa li a londodha Baruk kii ikongele iinima iinene