Onkundana yUukwaniilwa Onomola 34
Omolwashike Onkalamwenyo Yu Udha Unene Omaupyakadhi?
Otashi vulika mbela pu kale oparadisa yaa na omaupyakadhi?
OMAUPYAKADHI GA KWATA MIITI OTAGA NAYIPALA—OMOLWASHIKE?
Aantu oya kala aluhe ye na omaupyakadhi. Nonando oyendji oya dhiladhila kutya uutegnologi woshinanena otau vulu oku ga kandula po, omaupyakadhi ga kwata miiti otaga nayipala.
Omuyonena: Aantu owala aashona ye uvite ya gamenwa ngele taye ende momapandaanda nenge nokuli ngele ya kuutumba momagumbo gawo. Moshilongo shimwe shomuEuropa omuntu 1 konyala gwomu-3 okwa li a ningilwa omuyonena muyimwe yomoomvula opo dha piti.
Omudhingoloko: Enyateko lyombepo, lyevi nolyomeya otali tsikile okutaandela. Miilongo opo tayi putuka oshitine shimwe shaantu ihashi mono omeya ga yela.
Oluhepo: Oku na aantu oyendji ya hepa noya sa ondjala inaashi kala ko nale. Oopersenda dhaantu dhi vulithe po 90 miilongo yimwe odhi li moluhepo; oopersenda 30 dhaantu yomuuyuni mboka taya vulu okulonga, aantu konyala omamiliyona 800, kaye na iilonga nenge kaye na iilonga tayi ya pe sha gwana—nomiyalu otadhi indjipala.
Ondjala: Nokuli ngele ngoye mwene ou na sha shokulya sha gwana, omamiliyona tagi indjipala kage na sha gwana. Miilongo inaayi putuka ohamu si nokuli komvula kehe aantu ngele aashona omamiliyona 13, unene tuu aanona, molwiilanduliko yondjala.
Iita: Omayovi omathele oya dhipagelwa omasiku ngano melongitho lyoonkondo pokati komihoko. Nomethelemimvo eti-20, iita oya dhipaga aantu ye vulithe unene omamiliyona eyuvi.
Omaupyakadhi Galwe: Kwaambyono yopombanda, gwedha ko okunayipala kokuteka po kwomagumbo, aakiintu oyendji taya mono aanona yo inaaya hokanwa, okwaahenegumbo nkoka taku indjipala, okulongitha nayi iingangamithi okundji nonyata yiipala yaapuhe. Ngoka a li nale oshilyo shokabinete ya U.S. okwa popi shu uka a ti: “Opu na omandhindhiliko ogendji noonkondo kutya . . . eputuko olya yonuka.” Methimbo lyoomvula 30 opo dha piti, aakalimo yomo U.S. oyi indjipala noopersenda 41, ihe omuyonena gwelongitho lyoonkondo ogwi indjipala neendelelo noopersenda 560, omavalo gopondje yondjokana oopersenda 400, omateyondjokana oopersenda 300, omwaalu gwokwiidhipaga kwaagundjuka yokuza poomvula 13-19 onoopersenda dhi vule 200. Onkalo oya faathana miigwana yilwe.
Omolwashike Omaupyakadhi Ga Nayipala?
Omushiti gwetu ota gandja eyamukulo. Oohapu dhe otadhi luku ethimbo ndika lyu udha omaupyakadhi “omasiku omahugunina” ethimbo ndyoka tapu ka kala “omathimbo omadhigu okukala mugo.” (2 Timoteus 3:1, New World Translation of the Holy Scriptures) Omasiku gahugunina gashike? Ombimbeli otayi popi kombinga ‘yehulilo lyuuyuni.’—Mateus 24:3.
Okwiindjipala kwomaupyakadhi kwonena oko euliko lya yela kutya ehulilo lyonkalelo ndjika yiinima oli li popepi, mwa kwatelwa ehulilo lyuukolokoshi naamboka ye u eta po. (Mateus 24:3-14; 2 Timoteus 3:1-5; Ehololo 12:7-12) Masiku Kalunga ota ka katuka onkatu nota ka sa oshimpwiyu opo omaupyakadhi agehe gonena ga kandulwe po thiluthilu.—Jeremia 25:31-33; Ehololo 19:11-21.
OMAITAALO GUUYUNI MBUKA OGA NYENGWA
Pehala lyokukwathela okukandula po omaupyakadhi gonena, omilandu dhomaitaalo guuyuni mbuka ohadhi ga humitha komeho. Pethimbo lyiita, Aakatoolika ohaya dhipaga Aakatoolika, Aaprotestande ohaya dhipaga Aaprotestande—omamiliyona. Inapu pita ethimbo ele sho aantu omayuvi omathele ya dhipagathana muRwanda, moka oyendji ye li Aakatoolika! (Tala ethano kolumoho.)
Jesus okwa li ta ka ya mbela kiita e na ondjembo nenge ekatana e ta dhipaga aalongwa ye molwashoka uukwashigwana wawo wa yooloka ko kuwe? Nandonando! Ombimbeli otayi ti kutya “oongoka e hole Kalunga, oye e na okuhola omumwayina wo.” (1 Johannes 4:20, 21) Omaitaalo ngaka guuyuni mbuka oga nyengwa oku shi ninga. “Oyo otaa ti, ya tseya Kalunga aniwa, ihe miilonga yawo taye mu idhimbike.”—Titus 1:16.
Kakele kaashono, omaitaalo guuyuni otaga humitha komeho okwaahe nomikalo okunyanyalithi muuyuni auhe molwashoka ihaga dhiginine shili omithikampango dhOmbimbeli dhi na ko nasha nuuyogoki wopamikalo.
Jesus okwa ti kutya oto vulu okuyoolola eitaalo lyiifundja kwaandyoka lyoshili ‘kiiyimati yalyo’—kwaashoka iilyo yalyo hayi longo. Okwa ti wo: “Okehe tuu omuti ihaagu imi iiyimati iiwanawa, otagu kewa po notagu umbilwa momulilo.” (Mateus 7:15-20) Oohapu dhaKalunga otadhi tu ladhipike tu ye ontuku eitaalo ndyoka hali imike iiyimati iiwinayi nolya taalela ano okuhanagulwa po.—Ehololo 18:4.
Eitaalo lyaShili Inali Nyengwa
Eitaalo lyashili ‘ohali imi iiyimati iiwanawa,’ unene tuu ohole. (Mateus 7:17; Johannes 13:34, 35) Uumwainathana wa hangana wopashigwana wAakriste wuni hau ulike ohole ya tya ngaaka? Oolye haya tindi okudhipaga mboka yomeitaalo lyawo nenge kehe gumwe i ili?—1 Johannes 3:10-12.
Oonzapo dhaJehova odha tseyika nawa omolwokwiimika “iiyimati iiwanawa” mbyoka. Kombanda yevi alihe, miilongo yi vulithe 230, ‘dho odha hambulula omagongamwele gadho omatemo.’ (Jesaja 2:4) Ohole yadho yokuhola aantu oyu ulikwa wo mokuvulika kwadho kelombwelo lyaKristus dhu uvithe “onkundana ombwanawa” yUukwaniilwa waKalunga muuyuni auhe. (Mateus 24:14, NW) Dho ohadhi longitha omikalo omiwanawa ndhoka tadhi longwa mOmbimbeli nohadhi dhi popile wo.—1 Aakorinto 6:9-11.
Eitaalo lyashili inali nyengwa. Ohali ukitha aantu kuNgoka awike ta vulu okukandula po omaupyakadhi gaantu. Masiku Ngoka ote ke eta po uuyuni uupeepeka. Ngoka oye lye? (Tala alikana epandja lyahugunina.)
OPARADISA KAAYI NA OMAUPYAKADHI OYOSHILI
Andola owa li to vulu, ando ito kandula po omaupyakadhi agehe ngoka taga hepeke aantu? Dhoshili, ando oto shi ningi! Otu na mbela okudhiladhila kutya Omushiti gwetu omunahole, ngoka oye awike e na oonkondo nuunongo okukandula po omaupyakadhi gaantu, ite ke shi ninga?
Ombimbeli otayi ulike kutya Kalunga ota ka katukila iinima yaantu onkatu okupitila mepangelo lye lyomegulu moshikaha shaJesus Kristus. Otali ka “nyanyagula” po omapangelo ga yonuka kombanda yevi. (Daniel 2:44, Ombimbeli yOshikwanyama; Mateus 6:9, 10, KB) Nomolwashike? Omupsalmi ota popi Kalunga ta yamukula ta ti: “Naa tseyithwe, nokutya ongoye [ngoka edhina lyoye, NW] Jehova ihe ongoye awike u li kombanda yevi alihe.”—Epsalmi 83:19, E[tes]tamenti Lipe nOmapsalme mOshikwanyama.
Ngele uuyuni mbuka wa hulu po, otapu ka kala mbela oonakuhupapo? Ombimbeli otayi ti: “Uuyuni notau hulu po . . . ; ihe oongoka ta gwanitha ehalo lyaKalunga, oye ha kala aluhe.” (1 Johannes 2:17) Oonakuhupapo mbaka otaya ka kala peni sigo aluhe? Ombimbeli otayi yamukula: “Aayuuki otaa ka thigulula evi e taa kala mo sigo aluhe.”—Epsalmi 37:9-11, 29, Ombimbeli yOshindonga yo-1986; Omayeletumbulo 2:21, 22, NW.
Muuyuni uupe waKalunga, ‘eso itali ka kala po we nenge oluhodhi nenge elilagano, nenge uuwehame itau ka kala po we.’ (Ehololo 21:4) Itapu ka kala we omuyonena, oluhepo, ondjala, omikithi, oluhodhi nenge eso! Dhoshili, nokuli oonakusa otaya ka kala ishewe nomwenyo! “Otaku ka kala eyumuko.” (Iilonga 24:15, NW) Nevi lyo lyene otali ka lundulukila moparadisa yo yene.—Jesaja 35:1, 2; Lukas 23:43, NW.
Otu na okuninga shike opo tu nyanyukilwe omwenyo muuyuni uupe waKalunga? Jesus okwa ti: “Nomwenyo gwaaluhe ogwo tuu nguka, oyo ye ku tseye, ongoye Kalunga awike gwashili, naanguka we mu tuma, Jesus Kristus.” (Johannes 17:3) Muuyuni auhe aantu omamiliyona mboka ye na omitima dhu uka otaya mono ontseyo ndjoka. Shika otashi ya vulitha okukondjitha omaupyakadhi gawo gopaumwene ogendji ngashingeyi, ihe sha simana unene, otashi ya pe etegameno olindji kutya omaupyakadhi ngoka yo itaaya vulu okukandula po, muuyuni uupe waKalunga otaga ka hulithwa po thiluthilu.
[Edhina lyomuthaneki gwethano pepandja 2]
WHO photo by P. Almasy
[Edhina lyomuthaneki gwethano pepandja 3]
Jerden Bouman/Sipa Press