ONGULUMAMBO MOINTANETA yiileshomwa yopaMbiimbeli
ONGULUMAMBO MOINTANETA
yiileshomwa yopaMbiimbeli
Oshindonga
  • OMBIIMBELI
  • IILESHOMWA
  • OKUGONGALA
  • kl ontop. 3 ep. 23-31
  • Kalunga Kashili Oye Lye?

Oshitopolwa shika kashi na okavidio.

Opu na epuko lyasha, okavidio itaka yi komeho.

  • Kalunga Kashili Oye Lye?
  • Ontseyo Ndjoka Tayi Fala kOmwenyo Gwaaluhe
  • Uupalanyolo uushona
  • Uuyelele wa faathana
  • KALUNGA KASHILI OKU NA EDHINA
  • MOLWASHIKE U NA OKULONGITHA EDHINA LYAKALUNGA
  • OMAUKWATYA GAKALUNGA KASHILI
  • “KALUNGA OMUNAMUTIMAHENDA NOMUNALUKENO”
  • OMUTALANTENI GWOKUGEYA, OMUKWAANANTONDO NOMUYUUKI
  • ‘JEHOVA KALUNGA KETU OYE GUMWE AWIKE’
  • Shiiva eendjila daJehova
    Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2005
  • Kalunga oku na edhina
    Ilonga kOmulongi Omunene
  • Simaneka Edhina Lyajehova Enene
    Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2013
  • Kalunga Oye Lye?
    Ngoye oto vulu okukala nomwenyo sigo aluhe mOparadisa kombanda yevi
Tala uuyele wa gwedhwa po
Ontseyo Ndjoka Tayi Fala kOmwenyo Gwaaluhe
kl ontop. 3 ep. 23-31

Ontopolwa 3

Kalunga Kashili Oye Lye?

1. Omolwashike oyendji taya tsu kumwe noohapu dhopetameko dhOmbimbeli?

IHASHI ku kumitha nando mbela okumona oonyothi odhindji noonkondo uusiku ngele to tala kegulu lya yela? Oho fatulula ngiini okukala po kwadho? Nongiini kombinga yiinima yi na omwenyo kombanda yevi—oongala dhi na omalwaala, uudhila nomaimbilo gawo ga hokitha, omakiipolosa ge na oonkondo ngoka haga nuka mefuta? Omusholondondo otagu tsikile gwaa na ehulilo. Iinima ayihe mbika inayi vula okuholoka po kuyo yene. Itashi kumitha ano sho oyendji haya tsu kumwe noohapu dhopetameko dhOmbimbeli: “Pontsapo Kalunga kwa shiti egulu nevi”!—Genesis 1:1.

2. Ombimbeli otayi ti shike kombinga yaKalunga, notayi tu ladhipike tu ninge shike?

2 Aantu oya topolwa unene koshinima shi na ko nasha naKalunga. Yamwe otaya dhiladhila kutya Kalunga oye owala oonkondo dhaahe shi omuntu. Omamiliyona ohaga galikana oohekulululwa mboka ya sa, oshoka oyi itaala kutya Kalunga oku li kokule okuhedhwa kuye. Ihe Ombimbeli otayi holola kutya Kalunga kashili oye omuntu gwolela ngoka e na ko nasha shili nakehe gumwe gwomutse. Osho molwashoka tayi tu ladhipike tu ‘konge Kalunga,’ tayi ti: “Oye ina kala kokule natse, nando ogumwe.”—Iilonga 17:27.

3. Omolwashike okuhonga ethano lyaKalunga itaashi wapa?

3 Kalunga okwa tya ngiini? Aashona yomaapiya ye oya mona omamoniko gokukala po kwe ku na eadhimo. Muka ye okwi iyulike ye mwene e li ngoka a kuutumba koshipangelapundi, e na uuyelele tau kumitha mboka tau zi kuye. Ihe mboka ya mono omamoniko ga tya ngaaka inaya hokolola nando kutya oshipala she oshi li ngiini. (Daniel 7:9, 10; Ehololo 4:2, 3) Shika osho molwashoka “Kalunga oye Ombepo”; ke na olutu lwopanyama. (Johannes 4:24) Dhoshili, itashi wapa okuhonga ethano lyoshili lyOmushiti gwetu, oshoka “kaku na ngoka a mono Kalunga nando olumwe.” (Johannes 1:18; Eksodus 33:20) Ihe Ombimbeli otayi tu longo oshindji kombinga yaKalunga.

KALUNGA KASHILI OKU NA EDHINA

4. Omadhina gamwe gesimaneko taga ti sha ogeni taga longithwa mOmbimbeli okuhokolola Kalunga?

4 Kalunga kashili ota hokololwa mOmbimbeli komautumbulilo ngaashi “Kalunga Omunankondoawike,” ‘Omukombandambanda,’ “Omushiti Omunenenene,” “Omulongi Omunenenene,” “Omuwa Omunamapangeloagehe” nosho wo “Omukwaniilwa gwaaluhe.” (Genesis 17:1, OB-1986; Epsalmi 50:14; Omuuvithi 12:1, NW; Jesaja 30:20, NW; Iilonga 4:24, NW; 1 Timoteus 1:17) Okutedhatedha omadhina gesimaneko ga tya ngaaka otaku vulu oku tu kwatha tu koke montseyo okutseya Kalunga.

5. Edhina lyaKalunga olye, notali holoka lungapi mOmanyolo gOshiheberi?

5 Ihe Kalunga oku na edhina lyi ikalekelwa ndyoka tali holoka konyala iikando 7 000 mOmanyolo gOshiheberi omo amuke—olundji shi vulithe edhina kehe lye lyesimaneko. Oomvula 1 900 lwaampono dha piti, Aajuda molwiidhila oya hulitha po okutumbula edhina lyaKalunga. Oshiheberi shopaMbimbeli osha li sha nyolwa kaashi na uuitumbuli. Onkee ano, kapu na omukalo gwokolelalela gwokutseya nkene Moses, David, nenge yalwe yomethimbo lyonale ya tumbula uugwedhwa une (יהוה) mboka tau popi edhina lyaKalunga. Aalongwantu yamwe otaya dhiladhila kutya edhina lyaKalunga otashi vulika lya li lya tumbulwa “Jahve,” ihe kaye na uushili. Uutumbulilo “Jehova” owa kala hau longithwa uule womathelemimvo nowa taambwa ko apuhe nena.—Tala Eksodus 15:2; 1 Samuel 2:2, 7.

MOLWASHIKE U NA OKULONGITHA EDHINA LYAKALUNGA

6. Eksodus 15:3 ota ti shike kombinga yaJehova, nomolwashike tu na okulongitha edhina lye?

6 Edhina lyaKalunga lyi ikalekelwa, Jehova, otali mu yoolola kookalunga ayehe yalwe. Osho molwashoka edhina ndyoka tali holoka olundji mOmbimbeli, unene tuu menyolo lyayo lyOshiheberi. Aatoloki oyendji ihaya longitha edhina lyaKalunga, ihe Eksodus 15:3 ota popi sha yela ta ti: “Jehova Ofule; edhina lye Jehova.” Ano oshe eleka kutse okulongitha edhina lyaKalunga lyopaumwene ngele tatu mu popi.

7. Eityo lyedhina lyaJehova otali tu longo shike kombinga yaKalunga?

7 Edhina Jehova olyo olupe lwoshityalonga shOshiheberi tashi ti “okuningitha.” Onkee ano, edhina lyaKalunga otali ti “Oha Ningitha.” Ano Jehova Kalunga okwi ihokolola ye mwene e li Omunelalakano Omunene. Ye oha ningitha aluhe omalalakano ge ga ninge goshili. Kalunga kashili oye awike e na uuthemba okukala nedhina ndika, oshoka aantu itaya vulu nando okukala nuushili kutya oompangela dhawo otadhi ka pondoka. (Jakob 4:13, 14) Jehova oye awike ta vulu okutya: “Ano ongaashi wo oohapu dhandje: tadhi zi mokana kandje, . . . [otadhi] gwanitha shoka, nde dhi shi tuminine.”—Jesaja 55:11.

8. Jehova okwa tseyitha elalakano lyashike okupitila muMoses?

8 Ootatekulululwa Aaheberi Abraham, Isaak naJakob kehe gumwe okwi “ithana edhina lyaJehova,” ihe inaya tseya naanaa shoka edhina lyaKalunga tali ti. (Genesis 21:33, NW; 26:25, NW; 32:9, NW; Eksodus 6:3, NW) Konima yethimbo sho Jehova a holola elalakano lye lyokumangulula oluvalo lwawo, Aaisrael, muupika muEgipiti nokwe ya pe ‘oshilongo sha tondoka omahini nomagadhi goonyushi,’ shika otashi vulika sha li sha fa itaashi wapa. (Eksodus 3:17) Nonando ongaaka, Kalunga okwa tsu omuthindo okusimana kwaaluhe kwedhina lye mokulombwela omuprofeti gwe Moses: “Odho u na oku dhi lombwela Aaisrael: [Jehova, NW], Kalunga kookuku yeni, Kalunga kaAbraham, Kalunga kaIsaak naKalunga kaJakob kwa tumu ndje kune; edhina lyandje olyo sigo aluhe, olyo ndi na oku li tumbulwa okoluvalo nomaluvalo.”—Eksodus 3:15.

9. Farao okwa li a tala ko Jehova ngiini?

9 Moses okwa pula Farao, omukwaniilwa gwaEgipiti, e ethe Aaisrael ya ye ya ka galikane Jehova mombuga. Ihe Farao, ngoka a li a talwa ko a fa kalunga naangoka a galikana ookalunga yalwe yaEgipiti, okwa yamukula: “[Jehova, NW] olye, ndi pulakene ewi lye nondi laleke Aaisraeli ya ye? [Jehova, NW] ngoka kandi mu shi noite laleke Aaisraeli.”—Eksodus 5:1, 2, OB-1986.

10. MuEgipiti shonale, oonkatu dhini Jehova a katuka okugwanitha elalakano lye shi na ko nasha nAaisrael?

10 Opo nduno Jehova okwa katuka oonkatu okugwanitha elalakano lye nokulonga metsokumwe neityo lyedhina lye. Okwe eta omageyelo omulongo kAaegipiti yonale. Egeyelo lyahugunina olya dhipaga iisheeli ayihe yaEgipiti mwa kwatelwa omwanamati gwomunuuntsa Farao. Opo nduno Aaegipiti oya li ya halelela Israel a ye. Ihe Aaegipiti yamwe oya li ya kumithwa unene koonkondo dhaJehova noya yi pamwe nAaisrael okuza muEgipiti.—Eksodus 12:35-38.

11. Jehova okwa longo oshikumithalonga shashike pEfuta Etiligane, noshike aatondi ye ya li ye na okuzimina?

11 Farao omutangalali netanga lye lyaakwiita pamwe nomatemba galyo giita omathele oya tameke okuya ya ka kwatulule aapika ye. Sho Aaegipiti ya hedha popepi, Kalunga okwa topola pashikumithalonga Efuta Etiligane opo Aaisrael ya vule okutaaguluka taye ende pevi ekukutu. Sho oonaku ya landula ya thiki mokati kefuta, Jehova “okwa hukulitha [ko] omagulu momatemba, oya nyengwa po okweendelela nokuhuma ko.” Aakwiita Aaegipiti oyi igidha: “Tu yeni ontuku Aaisrael! Oshoka [Jehova, NW] te ya kondjele noku ya popila Aaegipiti.” Ihe okwa li kwa laata. Omeya ngoka ga ninga omakuma omanenenene oga tsakanene noga “yelulile olugodhimatemba noonakulonda uukambe naakwiita ayehe yaFarao.” (Eksodus 14:22-25, 28) Ano Jehova okwi iningile edhina enene, noshiningwanima shika inashi dhimbiwa sigo onena ndjika.—Josua 2:9-11.

12, 13. (a) Edhina lyaKalunga otali ti shike kutse nena? (b) Oshike shono aantu ye na okwiilonga nondjulume, nomolwashike?

12 Edhina ndyoka Kalunga i iningile ye mwene otali ti oshindji kutse nena. Edhina lye, Jehova, oli li po ongeshilipaleko kutya ayihe mbyoka a lalakanene ote ke yi ninga yoshili. Shika osha kwatela mo egwanitho lyelalakano lye lyopetameko kutya evi lyetu otali ka ninga oparadisa. (Genesis 1:28; 2:8) Opo Kalunga e shi ninge, ota ka hulitha po aapataneki ayehe yuunamapangelo we nena, oshoka okwa ti: “Oyo notaa ka tseya ndje, ongame [Jehova, NW].” (Hesekiel 38:23) Opo nduno, Kalunga ota ka gwanitha euvaneko lye okufala mboka taye mu longele muuyuni uupe wuuyuuki.—2 Petrus 3:13.

13 Ayehe mboka ya hala okukala ya hokiwa kuKalunga oye na okwiilonga okwiithana edhina lye meitaalo. Ombimbeli otayi uvaneke: “Okehe tuu ngoka ta kugile edhina [lyaJehova, NW] ekwatho, oye ta hupithwa.” (Aaroma 10:13) Eeno, edhina Jehova oli na eityo tali ti sha. Okwiithana Jehova e li Kalunga nOmuhupithi gwoye otaku vulu oku ku fala melago lyaa na ehulilo.

OMAUKWATYA GAKALUNGA KASHILI

14. Ombimbeli otayi tsu omuthindo omaukwatya omanene gaKalunga geni?

14 Ekonakono lyokuhupithwa kwaIsrael muEgipiti otali tsu omuthindo omaukwatya gane omanene ngoka Kalunga e na pandjele ya gwanenena. Okukala kwe naFarao okwa holola oonkondo dhe tadhi kumitha. (Eksodus 9:16) Omukalo gwuunkulungu ngoka Kalunga a kandula po nagwo onkalo ndjoka ya kitakana, ogu ulike uunongo we kaau shi okuyelekwa nasha. (Aaroma 11:33) Okwa holola uuyuuki we mokugeyela aapataneki naathininiki aatangalali yoshigwana she. (Deuteronomium 32:4) Uukwatya wa simanenena waKalunga owo ohole. Jehova oku ulike ohole ya dhenga mbanda mokugwanitha euvaneko lye li na ko nasha noluvalo lwaAbraham. (Deuteronomium 7:8) Oku ulike wo ohole mokupitika Aaegipiti yamwe ya thige po ookalunga yiifundja noya mone uuwanawa oundji mokugama kwawo kombinga yaKalunga awike kashili.

15, 16. Okomikalo dhini Kalunga u ulike ohole?

15 Manga to lesha Ombimbeli, oto ka ndhindhilika kutya ohole oyo uukwatya waKalunga wa simana nohe wu ulike komikalo odhindji. Pashiholelwa, osha li omolwohole sho ye a ningi Omushiti nokwa pe tango iishitwa ye yopambepo enyanyu lyokukala nomwenyo. Aayengeli omamiliyona omathele mboka oye hole Kalunga nohaye mu tanga. (Job 38:4, 7; Daniel 7:10) Kalunga oku ulike wo ohole mokushita evi nomoku li longekidha opo aantu ya kale ko ye na elago.—Genesis 1:1, 26-28; Epsalmi 115:16.

16 Omikalo hoka ohole yaKalunga tayi tu kwathele, itadhi pu okutumbula. Oshinima shimwe osho kutya Kalunga okwa shiti omalutu getu nohole komukalo omukumithi gwa tya ngaaka opo tu vule okunyanyukilwa onkalamwenyo. (Epsalmi 139:14) Ohole ye oyu ulikwa sho he tu ‘lokithile omvula megulu nokwe tu pe eloolo noku udhitha oomwenyo dhetu iipalutha nenyanyu.’ (Iilonga 14:17) Nokuli Kalunga “etango lye ote li pitithile naawinayi naawanawa, nomvula ote yi lokithile aayuuki naakolokoshi.” (Mateus 5:45) Ohole otayi inyengitha wo Omushiti gwetu oku tu kwatha tu mone ontseyo okutseya Kalunga noku mu longela nenyanyu tu li mboka taye mu longele. Dhoshili, “Kalunga oye ohole.” (1 Johannes 4:8) Ihe opu na natango oshindji noonkondo shi na ko nasha nuukwatya we.

“KALUNGA OMUNAMUTIMAHENDA NOMUNALUKENO”

17. Otatu ilongo shike shi na ko nasha naKalunga muEksodus 34:6, 7?

17 Konima sho Aaisrael ya taaguluka Efuta Etiligane, oya li natango ye na okutseya Kalunga nawa. Moses okwa li a tseya kutya shika osha pumbiwa nokwa galikana: “Ongame nge nda silwa ohenda kungoye, hololela ndje oondjila dhoye, ngu u itseyithile ndje, ndi silwe ohenda momeho goye.” (Eksodus 33:13) Moses okwa tseya Kalunga nawa sho u uvu Kalunga a popi ye mwene a ti: “Omuwa, Omuwa, oye Kalunga omunamutimahenda [nomunalukeno, OB-1986], omutalanteni gwokugeya, e na ohole nuudhiginini, e ta tala onteni omaluvalo gomayuvi okudhima po uukolokoshi, omayonagulo noondjo, ye itee etha, inaa geyela omayonagulo.” (Eksodus 34:6, 7) Kalunga oha thikitha pamwe ohole ye nuuyuuki, iha gamene aayoni yowina kiilanduliko yomayono gawo.

18. Jehova ohu ulike ngiini kutya ye omunamutimahenda?

18 Ngaashi Moses e shi mono mo, Jehova omunahenda. Omuntu omunamutimahenda ohe etele ohenda mboka taya mono iihuna noha kambadhala oku ye etela epepelelo. Ano Kalunga okwa kenukile aantu moku ya ningila esiloshimpwiyu ya pepelelwe po aluhe kokumona iihuna, uuvu neso. (Ehololo 21:3-5) Mboka taya longele Kalunga otashi vulika ya mone iiponga iinene molwonkalo yuuyuni mbuka uuwinayi, nenge tashi vulika ya katuke shaa li pandunge e taya yi muupyakadhi. Ihe ngele otaya galukile kuJehova neifupipiko e ya kwathe, ote ke ya hekeleka note ke ya kwatha. Omolwashike? Omolwashoka ye omunahenda noku na ko nasha naamboka taye mu longele.—Epsalmi 86:15; 1 Petrus 5:6, 7.

19. Omolwashike tatu vulu okutya kutya Kalunga omunalukeno?

19 Aantu oyendji mboka ye na oonkondopangelo ohaya kala nayalwe noku ya haula. Mepingathano naashika, Jehova ke na tuu olukeno naapiya ye aaifupipiki! Nonando oye omupangeli omunenenene meshito alihe, ohu ulike uunambili wa dhenga mbanda kaantu ayehe. (Epsalmi 8:4, 5; Lukas 6:35) Jehova oku na wo olukeno naantu, nohe ya yamukula ngele taye mu indile kondandalunde a kale e ya hokwa. (Eksodus 22:25, 26; Lukas 18:13, 14) Dhoshili, kashi shi oshinakugwanithwa shaKalunga okuulika ohokwe nenge ohenda kukehe gumwe. (Eksodus 33:19) Onkee ano, otwa pumbwa tu ulike olupandu olunene molwuunamutimahenda nolukeno lwaKalunga.—Epsalmi 145:1, 8.

OMUTALANTENI GWOKUGEYA, OMUKWAANANTONDO NOMUYUUKI

20. Oshike tashi ulike kutya Jehova oye omutalanteni gwokugeya noye wo omukwaanantondo?

20 Jehova oye omutalanteni gwokugeya. Ihe shika itashi ti kutya iha katuka oonkatu, oshoka okwe shi ningi sho a hanagula po Farao omutangalali nomatanga gaakwiita ge mEfuta Etiligane. Jehova oye wo omukwaanantondo. Ano oshigwana she oshiholike, Aaisrael, hugunina inashi kala we sha hokiwa kuye molwokutsikila kwasho okuninga omapuko. Kalunga oha taamba aantu okuza miigwana ayihe ya kale taye mu longele, ihe oomboka owala tayi iyutha koondjila dhe dhuuyuuki.—Iilonga 10:34, 35.

21. (a) Ehololo 15:2-4 otali tu longo shike kombinga yaKalunga? (b) Oshike tashi ke shi ninga oshipu kutse okulonga shoka Kalunga ta ti oshi li mondjila?

21 Embombimbeli Ehololo otali tsu omuthindo esimano lyokwiilonga shi na ko nasha ‘nomapangulo gaKalunga guuyuuki.’ Otali tu lombwele kutya iishitwa yomegulu otayi imbi: “Iilonga yoye iinene noyokukumitha, Omuwa Kalunga, omupangeli gwaayihe, oondjila dhoye odhu uka nodhoshili, ngoye omukwaniilwa gwiilongo ayihe. Olye ngo kee ku tile, Omuwa, ye kee ku simaneke edhina lyoye? Oshoka ongoye awike omuyapuki; oshoka iigwana ayihe otayi ya notayi ku simaneke nokutsa oongolo, oshoka omapangulo goye [guuyuuki, NW] oga holoka.” (Ehololo 15:2-4) Ohatu ulike okutila Jehova okuwanawa, nenge esimaneko lyoku mu simaneka, mokwiiyutha kwaashoka ta ti oshi li mondjila. Shika oshipu ngele tatu idhimbulukitha shi na ko nasha nuunongo nohole yaKalunga. Iipango ye ayihe iiwanawa kutse.—Jesaja 48:17, 18.

‘JEHOVA KALUNGA KETU OYE GUMWE AWIKE’

22. Omolwashike mboka taya taamba ko Ombimbeli ihaaya galikana Uukwatatu?

22 Aaegipiti yonale oya longele ookalunga oyendji, ihe Jehova oye “Kalunga ta pula okwiigandjelwa oye awike.” (Eksodus 20:5, NW) Moses okwa dhimbulukitha Aaisrael kutya “Jehova Kalunga ketu oye Jehova gumwe awike.” (Deuteronomium 6:4, NW) Jesus Kristus okwe endulula oohapu ndhoka. (Markus 12:28, 29, NW) Onkee ano, mboka taya taamba ko Ombimbeli yi li Oohapu dhaKalunga ihaya galikana Uukwatatu wa thikama maantu nenge ookalunga yatatu mugumwe. Dhoshili, oshitya “Uukwatatu” itashi holoka mo nokuli mOmbimbeli. Kalunga kashili oye Omuntu gumwe awike, a yooloka ko kuJesus Kristus. (Johannes 14:28; 1 Aakorinto 15:28) Ombepo ondjapuki yaKalunga kayi shi omuntu. Oyo oonkondo tadhi longo dhaJehova, hadhi longithwa kOmunankondoadhihe okugwanitha omalalakano ge.—Genesis 1:2; Iilonga 2:1-4, 32, 33; 2 Petrus 1:20, 21.

23. (a) Ongiini ohole yoye yokuhola Kalunga tayi ki indjipala? (b) Jesus okwa ti shike shi na ko nasha nokuhola Kalunga, noshike twa pumbwa okwiilonga kombinga yaKristus?

23 Ngele to dhiladhila nkene Jehova e li omukumithi, ito zimine nando mbela kutya ye okwi ilongela okulongelwa kungoye? Manga to konakona Oohapu dhe, Ombimbeli, oto ke mu tseya nawa noto ki ilonga shoka ta pula kungoye omolwonkalonawa nosho wo elago lyoye lyaaluhe. (Mateus 5:3, 6) Kakele kaashono, ohole yoye yokuhola Kalunga otayi ki indjipala. Shika oshe eleka, oshoka Jesus okwa ti: “Ngoye hola Omuwa Kalunga koye komutima gwoye aguhe nokomwenyo gwoye aguhe nokohokwe yoye ayihe nokoonkondo dhoye adhihe.” (Markus 12:30) Osha yela kutya Jesus okwa kala e hole Kalunga nohole ya tya ngaaka. Ihe Ombimbeli otayi holola shike shi na ko nasha naJesus Kristus? Ondondo ye oyashike melalakano lyaJehova?

KONAKONA ONTSEYO YOYE

Edhina lyaKalunga olye, nolya longithwa lungapi mOmanyolo gOshiheberi?

Omolwashike u na okulongitha edhina lyaKalunga?

Omaukwatya geni gaJehova Kalunga wa hokwa unene?

[Picture on page 29]

Omushiti gweshito alihe ou mu shi nawa shi thike peni?

    Ndonga Publications (1987-2025)
    Za mo
    Inda mo
    • Oshindonga
    • Tumina yalwe
    • Hogolola
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ngele to longitha ongulumambo yetu
    • Uuyelele wiinima yopaumwene
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Inda mo
    Tumina yalwe