Ontopolwa ontitatu
Dhiginina Oohapu dhaKalunga
1. (a) Israel shonale osha mono ngiini kutya oohapu dhaKalunga odhoshili? (b) Omolwashike shoka sha simana kutse?
“KALENI mu na owino womitima dheni nowoomwenyo dheni, omauvaneko agehe go opala, Omuwa kwe ge mú uvanekele, inaaga gwila mevi nando olimwe, go agehe ge mú tsakanithilwa.” (Josua 23:14-16) Shoka osho Josua a lombwele aalumentu aakulupe yaIsrael konima sho ya li ya tula mEvi lyEuvaneko. Eeno, omauvaneko gaJehova oga li ge shi okwiinekelwa. Ehokololo ndyoka—naashihe shilwe shoka shi li mOmbimbeli—oye tu pungulilwa opo tu kale “tu na etegameno.”—Aaroma 15:4.
2. (a) Omondunge yini Ombimbeli ya “nyolwa koonkondo dhOmbepo yaKalunga”? (b) Okutseya kutya Ombimbeli oya nwethwa mo kuKalunga otaku tu pe oshinakugwanithwa shashike?
2 Nonando aantu 40 lwaampono oya li ya longithwa okunyola Ombimbeli, Jehova oye lela Omunyoli gwayo. Mbela shoka osha hala okutya oye a wilike shu ukilila okunyolwa kwakehe shimwe shoka shi li mo? Eeno. Shika okwe shi ningi okupitila mombepo ye ondjapuki yi na oonkondo, sha hala okutya, oonkondo dhe tadhi longo. Omuyapostoli Paulus okwa popi shi li mondjila a ti: “Enyolo kehe [olya] nyolwa koonkondo dhOmbepo yaKalunga . . . omuntu gwomuKalunga opo a kale a gwana nokwoopalela iilonga ayihe iiwanawa.” Aantu muuyuni auhe mboka yi itaala kutya Ombimbeli oya nwethwa mo kuKalunga ohaya pulakene kuyo nokukaleka onkalamwenyo yawo metsokumwe naashoka shi li muyo.—2 Timoteus 3:16, 17; 1 Aatessalonika 2:13.
Kwathela yalwe ye yi simaneke
3. Omukalo dhingi oguni gwokukwathela aantu mboka inaayi itaala kutya Ombimbeli oyo Oohapu dhaKalunga?
3 Aantu yamwe mboka hatu popi nayo inayi itaala ngaashi tse twi itaala kutya Ombimbeli oyo Oohapu dhaKalunga. Mbela ongiini tatu vulu oku ya kwathela? Omukalo dhingi olundji ogwo okuyanuna Ombimbeli noku yu ulukila shoka shi li mo. “Oohapu dhaKalunga dhi na omwenyo noonkondo, dhi na omayego dhi vule egongamwele lyoongenge mbali . . . tadhi yoolola . . . omatedhatedho nomadhiladhilo gokomwenyo.” (Aaheberi 4:12) “Oohapu dhaKalunga” kadhi shi ondjokonona yowala; odhi na omwenyo! Omauvaneko gOmbimbeli otaga gwanithwa nokaapu na okwiimbwa kusha. Etumwalaka lyOmbimbeli ohali nwetha mo noonkondo omainyengotompelo gashili gomutima gwomuntu shi vulithe kehe shimwe shoka tashi vulika tatu popi.
4. Omafatululo gooshili dhOmbimbeli geni ga lundulula iikala yaantu yamwe shi na ko nasha nOmbimbeli, nomolwashike?
4 Aantu oyendji sho ya mono edhina lyaKalunga mOmbimbeli oshe yi inyengitha ye yi konakone muule. Aantu yalwe oya tokola okukonakona Ombimbeli sho yu ulukilwa shoka tayi ti kombinga yelalakano lyonkalamwenyo, molwashike Kalunga e etha uukolokoshi u kale po, shoka iiningwanima yonena tayi ti nenge shi na ko nasha netegameno lyomwenyo gwaaluhe moparadisa kombanda yevi. Miilongo moka omikalo dhopamalongelokalunga tadhi ningitha aantu ya hepekwe koombepo dhuuwinayi, efatululo lyOmbimbeli kombinga yaashoka hashi etitha shika nonkene epepelelo tali monika oya pendutha ohokwe maantu. Omolwashike mbela iitsa mbyoka hayi inyengitha aantu mboka ye na omitima omiwanawa? Omolwashoka Ombimbeli oyo awike onzo yuuyelele u shi okwiinekelwa u na ko nasha niinima ayihe mbyoka ya simanenena.—Epsalmi 119:130.
5. (a) Omolwashike aantu oolumwe haya ti kutya yo inayi itaala Ombimbeli? (b) Ongiini tatu vulu okukwathela aantu ya tya ngaaka?
5 Ihe ongiini ngele aantu taye tu lombwele kutya inayi itaala Ombimbeli? Mbela shoka oshi na okuhulitha po oonkundathana? Hasho ngele oye na ehalo lyokupulakena kutse. Otashi vulika shi li ngawo molwashoka ohaya tala ko Ombimbeli yi li embo lyUukwakriste. Ondjokonona yUukwakriste yiihelele nokwiidhopa moopolotika kwawo, nosho wo okukonga aluhe kwawo iimaliwa, otashi vulika oyo ye etitha okwaahe na ohokwe mOmbimbeli kwayamwe. Omolwashike itoo ya pula ngele osho shi li ngawo? Okupangula kwOmbimbeli omikalo dhopauyuni dhoongeleka ndhoka hadhi iti odhopaKriste nosho wo eyooloko ndyoka li li pokati kadho nelongelokalunga lyashili lyopaKriste, otayi vulu okupendutha ohokwe yawo.—Mika 3:11, 12; Mateus 15:7-9; Jakob 4:4.
6. (a) Oshike she ku itaalitha kutya Ombimbeli oyo Oohapu dhaKalunga? (b) Otaku vulu ngiini okutompathanwa natango okukwathela aantu yu uve ko kutya Ombimbeli oya za shili kuKalunga?
6 Kuyalwe oonkundathana dhu ukilila okuulika kutya Ombimbeli oya nwethwa mo kuKalunga otadhi vulu oku ya kwathela. Oshike tashi ku ulikile sha yela kutya Ombimbeli oya za kuJehova Kalunga? Mbela ooshono Ombimbeli yo yene tayi popi shi na ko nasha nonakuziwa yayo? Nenge oshili kutya Ombimbeli oyi na omahunganeko ogendji ngoka taga hokolola ontseyo yolela yonakuyiwa, omahunganeko ngoka ga za shili konzo yi na oonkondo dhi vule dhaantu? (2 Petrus 1:20, 21) Otashi vulika mbela omolwashoka nonando Ombimbeli oya nyolwa kaalumentu 40 uule woomvula dhi vulithe konyala 1 600, ayihe mbyoka ya nyolwa mo otayi tsu kumwe pamukalo omukumithi? Nenge otashi vulika uulela wayo wopaunongononi mboka tau kondjithathana nomambo galwe ngoka ga nyolwa pethimbo ndyono? Nenge uushili waanyoli yayo? Nenge okugamenwa kwayo nonando opwa li oonkambadhala dhonyanya dhoku yi hanagula po? Kutya nduno oshike wa mona paumwene shoka she ku inyengitha, otashi vulu wo okulongithwa okukwathela aantu yalwe.a
Okulesha kwetu Ombimbeli
7, 8. (a) Oshike tu na okuninga shi na ko nasha nOmbimbeli? (b) Oshike ishewe twa pumbwa kakele kokulesha Ombimbeli paumwene? (c) Euvoko okuuva ko omalalakano gaJehova owe li mona ngiini?
7 Katu na owala okukwathela yalwe yi itaale Ombimbeli, tse yene otwa pumbwa tu kuthe ethimbo oku yi lesha aluhe. Mbela oho shi ningi? Oyo embo lya simanenena mokati komambo agehe ngoka ga nyanyangidhwa. Dhoshili, shoka itashi ti kutya ngele tatu yi lesha kutse yene, inatu pumbwa we sha. Omanyolo otage tu londodha kutya inatu pumbwa tu iyoolole ko. Katu na okudhiladhila kutya ngele tatu kongo uuyelele kutse yene, otatu vulu okumona eyamukulo lyakehe shimwe. Ekonakono lyopaumwene nosho wo okukala pokugongala ihaaku faula kwoshigwana shaKalunga oyo iinima ya pumbiwa ngele otwa hala okukala Aakriste ye na ondjele.—Omayeletumbulo 18:1; Aaheberi 10:24, 25.
8 Shi na ko nasha naashoka, Ombimbeli otayi hokolola kombinga yelenga lyokuEtiopia ndyoka lya li tali lesha ehunganeko lyaJesaja. Omuyengeli okwa wilike Omukriste omuuvithi gwevaangeli Filippus a pule omulumentu ngoka ta ti: “Ongoye u uvite ko tuu shoka to lesha?” Omweetiopia okwa yamukula neifupipiko ta ti: “Tandi uvu ko ngiini, ngele kwaa na ngoka ta tula ndje mondjila?” Okwa pula Filippus e mu fatululile Enyolo ndyoka. Filippus ka li owala ha lesha Ombimbeli ngeya e ta gandja omadhiladhilo ge shi na ko nasha nOmanyolo. Okwa li a dhiginine ekwatathano lyopothingo nehangano lyaKalunga li wetike. Onkee ano okwa li a vulu okukwathela Omweetiopia a mone uuwanawa melongo ndyoka Jehova a gandja okupitila mehangano ndyoka. (Iilonga 6:5, 6; 8:5, 26-35) Sha faathana, nena kapu na gumwe ha vulu okumona kuye mwene euvoko li li mondjila okuuva ko omalalakano gaJehova. Atuheni otwa pumbwa ekwatho ndyoka Jehova ta gandja pahole okupitila mehangano lye li wetike.
9. Omoprograma yini yokulesha Ombimbeli atuheni tatu vulu okumona uuwanawa?
9 Opo li tu kwathele okuuva ko Ombimbeli, ehangano lyaJehova ohali tu pe uuyelele wopamanyolo wa dhenga mbanda miileshomwa yi ili noyi ili. Kakele kaashono, otwa tulilwa po elandulathano ihaali faula lyokulesha Ombimbeli li na ko nasha nOsikola yUukalele woPauteokratika ndjoka hayi ningwa momagongalo agehe gOonzapo dhaJehova muuyuni auhe. Oto vulu okumona uuwanawa oundji ngele to konakona paumwene Omanyolo Omayapuki. (Epsalmi 1:1-3; 19:7, 8) Ninga oonkambadhala dhi ikalekelwa okulesha Ombimbeli aluhe. Nokuli nonando ku uvite ko thiluthilu oshinima kehe, okumona kwoye euvoko lyakwalukehe lyOmanyolo, otaku ke ku kwathela noonkondo. Pashiholelwa, ngele to lesha owala omapandja gane nenge gatano mesiku, oto vulu okumana ko Ombimbeli momvula yimwe ayike lwaampono.
10. (a) Uunake ho lesha Ombimbeli yoye? (b) Oolye ishewe ye na okukala ya kwatelwa mo uuna to lesha Ombimbeli, nomolwashike oku shi ninga aluhe kwa simana?
10 Uunake ho vulu okulesha Ombimbeli yoye? Ngele to itulile po elandulathano lyokulongitha ominute 10 nenge 15 owala esiku kehe, otashi ke ku etela uuwanawa oundji. Ngele ito shi vulu, tula po elandulathano oku yi lesha pethimbo lyokondandalunde oshiwike kehe, e to kala wa dhiginina elandulathano ndyoka. Ngele owa hokana nenge wa hokanwa, ngoye nakuume koye kopandjokana otamu vulu okuleshelathana Ombimbeli mokule. Ngele omu na aanona ya koka noye shi okulesha, otaya vulu okuninga omalufo gokulesha mokule. Okulesha Ombimbeli oku na okukala oshinima shopandjigilile monkalamwenyo yoye ayihe, ngaashi okulya iikulya. Ngaashi u shi shi kutya ngele omuntu iha li nawa, uukolele we wopalutu otau kala waahe li nawa. Sha faathana, onkalamwenyo yetu yopambepo nosho wo omwenyo gwetu gwaaluhe oyi ikolelela kokukala kwetu tatu ipalutha aluhe ‘nakehe ohapu tayi zi mokana kaKalunga.’—Mateus 4:4.
Elalakano lyetu
11. Oshike shi na okukala elalakano lyetu ngele tatu lesha Ombimbeli?
11 Oshike shi na okukala elalakano lyetu ngele tatu lesha Ombimbeli? Elalakano lyetu kali na okukala okumana ko owala okulesha omapandja gontumba. Einyengotompelo lyetu oli na okukala okutseya nawa Kalunga opo ohole yetu yoku mu hola yi vule okwiindjipala e tatu mu longele pamukalo ngoka a hokwa. (Johannes 5:39-42) Otu na okukala tu na iikala ya fa mbyoka yomunyoli gumwe gwOmbimbeli ngoka a ti: “Omuwa, tseyithila ndje oondjila dhoye, longa ndje omapola goye!”—Epsalmi 25:4.
12. (a) Omolwashike sha pumbiwa okumona “ontseyo yashili,” noshike twa pumbwa okuninga manga tatu lesha opo tu mone ontseyo ndjoka? (b) Omokulongitha iitsa ine yini tatu vulu okumona uuwanawa mokukonakona shoka tatu lesha mOmbimbeli? (Tala oshimpungu pepandja 30.) (c) Yelitha nkene iitsa mbyoka tayi longo mokuyamukula omapulo ga gandjwa mokatendo haka. Lesha omanyolo ngoka ge etwa mo ihe inaga tothwa mo.
12 Uuna tatu longwa kuJehova, otu na okukala tu na ehalo okumona “ontseyo yashili.” Ngele katu yi na, ongiini tatu vulu okulongitha Oohapu dhaKalunga nawa monkalamwenyo yetu nenge oku dhi fatululila yalwe shi li mondjila? (Aakolossa 3:10, NW; 2 Timoteus 2:15) Ngele otwa hala okumona ontseyo yashili, natu leshe nuukeka noneitulomo, nongele okatopolwa kontumba okadhigu okuuva ko, otashi vulika twa pumbwa oku ka lesha shi vulithe poshikando shimwe opo tu uve ko shoka taka ti. Otatu ka mona mo wo uuwanawa ngele tatu longitha ethimbo okutedhatedha kwaashono twa lesha, tatu shi tala moombinga dhi ili nodhi ili. Omikalo ne dhi na oshilonga dhi na ko nasha nokutedhatedha odhu ulikwa pepandja 30. Iitopolwa oyindji yOmanyolo otayi vulu oku tu etela uuwanawa ngele tatu yi konakona tatu longitha shimwe nenge oyindji yomiitsa mbyoka. Sho to yamukula omapulo pomapandja taga landula, oto ka mona nkene shoka osho shi li ngawo.
(1) Oshitopolwa shomOmanyolo shoka to lesha, olundji otashi vulu oku ku lombwela sha kutya Jehova omuntu gwoludhi lwa tya ngiini. Pashiholelwa, mEpsalmi 139:13, 14, otatu ilongo mo nkene Kalunga e na ko nasha unene naanona inaaya valwa natango, sho tali ti: “Wa tungu ndje mela lyameme. Ongame otandi ku hambelele, sho nda shitwa ngeyi noondunge dha nyenge ndje; iilonga yoye ayihe ya nyenge ndje oondunge, omwenyo gwandje ogu shi shi nawa.” Iilonga yaJehova yeshito kayi shi tuu iikumithi! Omukalo moka aantu ya shitwa otagu ulike ohole ye onene yoku tu hola.
Mokutala kwaashono sha popiwa muJohannes 14:9, 10, ngele tatu lesha nkene Jesus u ungaunga nayalwe, muushili wo wene, otatu mono lela nkene Jehova ando a katuka. Mbela ando opehulithodhiladhilo lini tatu vulu okuthika kombinga yaJehova, tu na momadhiladhilo iiningwanima mbyoka ya nyolwa muLukas 5:12, 13 naLukas 7:11-15?
(2) Tala nkene ehokololo li na ekwatathano nenenedhiladhilo lyOmbimbeli: eyukipalitho lyuunamapangelo waJehova nosho wo eyapulo lyedhina lye okupitila mUukwaniilwa mepangelo lyaJesus Kristus, Oluvalo lwu uvanekwa.
Enenedhiladhilo lyOmbimbeli olya tsuwa ngiini omuthindo kuHesekiel naDaniel? (Hesekiel 38:21-23; Daniel 2:44; 4:17; 7:9-14)
Ombimbeli otayi ulike ngiini sha yela kutya Jesus oye Oluvalo lwu uvanekwa? (Aagalati 3:16)
Ehololo otali hokolola ngiini oshizemo shomauvaneko kombinga yUukwaniilwa, mboka owo enenedhiladhilo lyOmbimbeli? (Ehololo 11:15; 12:7-10; 17:16-18; 19:11-16; 20:1-3; 21:1-5)
(3) Ipula kutya ongiini to vulu okulongitha paumwene shoka to lesha. Pashiholelwa, ohatu lesha muEksodus sigo omuDeuteronomium kombinga yoluhondelo nuunashipotha waIsrael. Otatu ilongo kutya iikala nosho wo iilonga mbyoka oya li yi na iilanduliko iiwinayi. Onkee ano otu na okwiinyengithwa tu nyanyudhe Jehova mokwaaholela oshiholelwa oshiwinayi shaIsrael. “Mbika oya ningilwa mbeyaka pashiholelwa noya shangwa oku tu kumagidha, otse mbaka twa adhika komahulilo gomathimbo.”—1 Aakorinto 10:11.
Oshike tatu ilongo mehokololo li na ko nasha naKain ngoka a dhipaga Abel? (Genesis 4:3-12; Aaheberi 11:4; 1 Johannes 3:10-15; 4:20, 21)
Mbela omayele gOmbimbeli ngoka taga pewa Aakriste mboka ye na etegameno lyomegulu otaga longo wo kwaamboka ye na etegameno lyomwenyo gwaaluhe kombanda yevi? (Numeri 15:16; Johannes 10:16)
Nokuli nonando otu kale tu na edhina ewanawa megongalo lyopaKriste, omolwashike mbela twa pumbwa okudhiladhila kombinga yankene tu na okutula miilonga thiluthilu omayele gOmbimbeli ngoka tu shi nale? (2 Aakorinto 13:5; 1 Aatessalonika 4:1)
(4) Dhiladhila nkene to vulu okulongitha shoka to lesha okukwathela yalwe. Molwashoka aantu ayehe otayi ipula kombinga yuupyakadhi wuukolele, otatu vulu ano oku ya leshela shoka Jesus a li a ningi mokuulika shoka ta ka ningila aantu oyendji sho ta pangele e li omupangeli gUukwaniilwa, taku ti: “[Aantu] oyendjiyendji ye ya kuye noye eta iilema niitiningili naaposi noombolo [nooyakwawo] oyendji . . . oye nokwe ya aludha.”—Mateus 15:30.
Oolye tashi vulika ya kwathelwe kehokololo lyeyumuko lyomwanakadhona gwaJairus? (Lukas 8:41, 42, 49-56)
13. Iizemo yini tatu vulu okukala twa tegelela tayi zi moprograma tayi tsikile yokulesha Ombimbeli nosho wo okukonakona pamwe nehangano lyaJehova?
13 Okulesha Ombimbeli itaku tu etele tuu uuwanawa ngele tatu dhiladhila iitsa ine mbyoka ya tumbulwa pombanda! Dhoshili, okulesha Ombimbeli oku li eshongo. Ihe otatu vulu okumona mo uuwanawa mboka tau ka kalelela uule wonkalamwenyo yetu ayihe, oshoka uuna tatu lesha Omanyolo, otatu ka kala twa kola pambepo. Okulesha Ombimbeli aluhe otaku ke tu hilila popepi naTate yetu omunahole, Jehova nokAakriste ooyakwetu. Otaku ke tu kwathela tu pulakene epukululo kutya natu kale twa ‘dhiginina oohapu dhomwenyo.’—Aafilippi 2:16, yelekanitha KB.
[Enyolo lyopevis]
a Okumona eyelithilo kutya molwashike Ombimbeli ya gwana okukonakonwa, tala okabroshure A Book for All People, ka nyanyangidhwa kOonzapo dhaJehova.
Oonkundathana dhokweendulula
• Omolwashike Ombimbeli ya nyolwa noya dhigininwa sigo opethimbo lyetu?
• Ongiini tatu vulu okukwathela yalwe ya simaneke Ombimbeli?
• Omolwashike okulesha Ombimbeli paumwene pandjigilile ku na oshilonga? Omokulongitha iitsa ine yini tatu vulu okumona uuwanawa sho tatu konakona shoka tatu lesha?
[oshimpungu/Ethano pepandja 30]
NGELE TO LESHA OSHITOPOLWA SHOMBIMBELI, DHILADHILA KUTYA
Otashi ku lombwele shike kombinga yaJehova e li omuntu
Nkene shi na ekwatathano nenenedhiladhilo lyOmbimbeli
Nkene tashi nwetha mo onkalamwenyo yoye
Nkene to vulu oku shi longitha okukwathela yalwe